Autologe Stamceltransplantatie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Autologe Stamceltransplantatie"

Transcriptie

1 UMC St Radboud Patiënteninformatie Autologe Stamceltransplantatie Afdeling Hematologie

2 Inhoudsopgave: Persoonlijke gegevens Voorwoord 1. Wanneer en hoe contact opnemen? 2. Algemene informatie over het UMC St Radboud Wegwijzer bij opname Polikliniek inwendige specialismen Verpleegafdeling Hematologie Radboudhotel Bereikbaarheid UMC St Radboud Rechten en plichten patiënt 3. Algemene informatie over uw ziektebeeld en behandeling KWF-folder over uw ziektebeeld KWF-folder Chemotherapie KWF-folder Radiotherapie 4. Informatie over stamcelmobilisatie en aferese Folder stamcelaferese Schema stamcelmobilisatiekuur en toediening Neupogen Femoraliskatheter 5. Informatie over onderzoeken Longfunctie Ejectiefractie 6. De Stamceltransplantatie Algemene informatie Stamceltransplantatie Specifieke informatie over uw transplantatieschema. 1

3 7. Opname op verpleegafdeling Hematologie Beschermde isolatie Mondverzorging Kiemarme voeding tijdens opname Richtlijnen voor het meebrengen van voedingsmiddelen bij kiemarme voeding Verlof met easy pump Maatregelen thuis na chemotherapie 8. Medicijnen Algemeen Antibiotica Standaard medicijnen tijdens opname voor autologe stamcel transplantatie 9. Psychosociale zorg en patiëntenvereniging Psychosociale en levensbeschouwelijke zorg Folder SCT-contactgroep 10. Nazorg Adviezen na ontslag bij autologe stamceltransplantatie Lichaamsverzorging Voeding thuis na een stamceltransplantatie Vochthuishouding Medicatie en vaccinaties Terug in uw eigen omgeving Seksualiteit Waar kunt u terecht voor informatie? Herstel en balans Herstel en balans Adviezen voor energierijke voeding Kanker en seksualiteit Vermoeidheid en kanker 2

4 11. Overig Formulier voor invullen bloedwaardes Brief voor uw huisarts Brief voor uw tandarts Voorbeeld Overeenkomst tot bewaarneming van celproduc- ten afkomstig van een bewaargever (12-16 jaar of meerder- jarig) bestemd voor autologe re-infusie Voorbeeld Informatie betreffende gegevensverzameling Noteer hier uw vragen 3

5 Persoonlijke gegevens Deze Patiënten Informatie Map is eigendom van: Naam: Adres: Postcode: Plaats: Telefoon: Bij verlies wordt de vinder vriendelijk verzocht contact op te nemen met de eigenaar van dit boekje. 4

6 Voorwoord De arts heeft u verteld dat u een hematologische aandoening heeft. Deze diagnose kan veel vragen en emoties bij u oproepen. In korte tijd krijgt u veel te horen over de ziekte, de onderzoeken die mogelijk volgen en de behandeling die uw arts adviseert. Om u zo goed mogelijk te ondersteunen en voor te bereiden op de behandeling ontvangt u deze Patiënten Informatie Map (PIM). Het PIM is uw persoonlijk eigendom. Om ervoor te zorgen dat u zoveel mogelijk profijt heeft van het PIM is het belangrijk dat u het bij ieder bezoek meeneemt. Het kan dan worden aangevuld met de informatie die op dat moment voor u van belang is. Zo wordt het PIM een informatieboekje dat zoveel mogelijk op uw persoonlijke situatie is afgestemd. Het PIM begint met algemene informatie over het ziekenhuis en meer specifieke informatie over de (poli)kliniek hematologie. Vervolgens wordt er ingegaan op uw ziekte met de daarbij horende behandeling, de medicijnen die u krijgt voorgeschreven en adviezen en richtlijnen na ontslag. 5

7 Tot slot Het kan zijn dat er van de beschreven gang van zaken wordt afgeweken. Uw arts zal uw persoonlijke situatie met u bespreken. De medewerkers van de afdeling Hematologie hopen u met deze PIM te kunnen begeleiden in uw ziekte en de behandeling hiervan. Met vriendelijke groet, Medewerkers afdeling Hematologie 6

8 1. Wanneer en hoe contact opnemen?

9 Telefonisch spreekuur De afdeling Hematologie heeft een telefonisch spreekuur voor hematologische patiënten. De tijden van dit spreekuur zijn: Maandag t/m vrijdag van uur tot uur : Het spreekuur is alleen bedoeld voor vragen die u hebt over uw ziekte of behandeling die moeilijk kunnen wachten tot het volgende bezoek aan uw behandelend arts. De verpleegkundige staat u in eerste instantie te woord. Afhankelijk van uw vraag krijgt u tijdens het telefoongesprek antwoord of wordt u later teruggebeld, eventueel door uw behandelend arts of een vervangend arts. Acute problemen Bij koude rillingen of koorts Als ondergrens voor koorts geldt een okseltemperatuur van 38.0 C of een temperatuur van 38.5 C gemeten met een oorthermometer of rectale thermometer. Maandag t/m vrijdag van tot uur: polikliniek Inwendige Specialismen, Hematologie (post rood) Telefoonnummer: s Avonds, s nachts en in het weekend: uw huisarts of zijn waarnemer. Meld dat u getransplanteerd bent en een verhoogde kans heeft op longontsteking of andere infecties door bepaalde bacteriën. Als uw huisarts niet in staat is om u te bezoeken of niet bereikbaar is, neemt u dan contact op met de verpleegafdeling Hematologie, telefoonnummer Uiteraard kan uw huisarts ook altijd contact opnemen. 1-1

10 Bij bloedingen Maandag t/m vrijdag van uur tot uur: polikliniek Inwendige Specialismen, Hematologie (post rood) Telefoonnummer: s Avonds, s nachts en in het weekend: verpleegafdeling Hematologie Telefoonnummer: Bij andere acute problemen Maandag t/m vrijdag van uur tot uur: polikliniek Inwendige Specialismen, Hematologie (post rood) Telefoonnummer: s Avonds, s nachts en in het weekend: uw huisarts of zijn waarnemer. Als uw huisarts niet in staat is om u te bezoeken of niet bereikbaar is, neemt u dan contact op met de verpleegafdeling Hematologie, telefoonnummer: Uiteraard kan uw huisarts ook altijd contact opnemen. 1-2

11 2. Algemene informatie over het UMC St Radboud

12 3. Algemene informatie over uw ziektebeeld en behandeling

13 4. Informatie over stamcelmobilisatie en aferese

14 5. Informatie over onderzoeken voorafgaand aan de autologe stamceltransplantatie

15 6. De stamceltransplantatie

16 7. Opname op verpleegafdeling Hematologie

17 Beschermde isolatie Door uw ziekte en de behandeling die u hiervoor krijgt, heeft u weinig afweer tegen bacteriën. De hoeveelheid leucocyten (witte bloedlichaampjes) is verminderd door de chemotherapie, eventueel aangevuld met radiotherapie. Om het risico op een infectie zoveel mogelijk te verkleinen wordt u beschermd tegen bacteriën van buitenaf en tegen bacteriën die u bij u draagt. De gehele afdeling is aangesloten op een luchtfilter- en sluissysteem, waardoor er een schone luchtbeheersing is op de verpleegafdeling. Wat houdt dit voor u in? Persoonlijke hygiëne Verzorg uzelf goed door een dagelijkse douche of wasbeurt, zo nodig met hulp van een verpleegkundige. Gebruik voor uw huid ongeparfumeerde, huidvriendelijke verzorgingsproducten. U moet geen make-up of geparfumeerde deodorant gebruiken. Let goed op puistjes, open plekjes, puntbloedinkjes en wondjes. Als u dit opmerkt is het belangrijk dat u dit aan de arts of verpleegkundige doorgeeft. Kleine ontstekingen worden tweemaal daags behandeld met een wattenstokje en betadine jodium. Wanneer uw haren gaan uitvallen kunt u een onaangenaam gevoel aan uw hoofd krijgen. Het kan dan helpen om de haren af te scheren. De verpleegkundige kan dit voor u doen. Een goede mondverzorging is erg belangrijk. Voor meer informatie hierover zie Mondverzorging. 7-1

18 Trek minstens om de dag schone kleding aan. Het is prettig om tijdens uw opname voldoende ruimzittende, comfortabele kleding bij u te hebben. Bij voorkeur kleding die op 40 graden wasbaar is. Draagt u overdag dezelfde kleding als s nachts trek dan dagelijks schone kleding aan. U mag tijdens uw verblijf geen sieraden dragen. Ook mag u geen contactlenzen dragen. Trek bij het uit bed komen slippers aan. De meeste bacteriën bevinden zich namelijk op de grond. Gebruik voor het douchen een tweede paar badslippers. Was uw handen vóór iedere maaltijd. Na gebruik van het toilet moet u uw handen wassen en desinfecteren. Voor mannen Wanneer u tijdens de opname nog een baard / snor heeft, krijgt u het advies deze af te scheren. Tijdens uw opname moet u zich elektrisch gaan scheren. Nat-scheren kan namelijk wondjes veroorzaken en verhoogt het risico op infecties. Patiëntenkamer De afdeling is voorzien van een overdruksysteem. Bij de entree van de verpleegafdeling bevindt zich een interlocksluis. Dat betekent dat de ene deur pas open gaat als de andere is gesloten. De sluizen (voorruimten) voor de patiëntenkamers zijn voorzien van schuifdeuren. De deur van de patiëntenkamer zelf mag pas geopend worden als de schuifdeur is gesloten, en andersom. Stilstaand water kan bacteriën bevatten. Laat voor gebruik de kraan eerst enkele seconden doorlopen. Daarna kunt u het water gewoon gebruiken. 7-2

19 Spullen die op de grond vallen mag u niet oprapen. Deze moeten eerst gereinigd worden door een verpleegkundige. Op de kamer bevindt zich naast het normale licht ook een knop om het licht te dimmen. Bij het bed zit een lampje dat een bescheiden licht geeft voor de nacht. Op de badkamer is er voor iedere patiënt een schapje. Deze kunt u gebruiken voor uw toiletspullen en mondverzorging. Internet is mogelijk met een laptop van de afdeling. Dit is gratis maar er is een mogelijkheid dat u korte tijd op de wachtlijst komt te staan. Meer informatie hierover krijgt u op de verpleegafdeling. U mag boeken, tijdschriften, schrijf- en hobbymateriaal meebrengen. Ook mag u de krant en post ontvangen. Op de kamer is een klein koelkastje aanwezig. U kunt hierin frisdrank (in kleinverpakking) bewaren, maar geen zuivelproducten. De koelcapaciteit is daarvoor niet voldoende. niet voor bezoek. Gebruik van de tv is gratis. Gebruik van de mobiele telefoon is toegestaan voor patiënten, Wanneer u voor een onderzoek van de afdeling verlaat, krijgt u een mondkapje voor, een molton omgeslagen en een laken over uw bed. Dit dient ter bescherming tegen mogelijke ziektekiemen. Het wordt verwijderd als u weer terugkomt van het onderzoek. Bezoek Als uw bezoek verkouden is, zich ziek voelt of ergens een ontsteking heeft, is het beter dat zij niet op bezoek komen. Bij vragen of onduidelijkheden kunt u altijd met de verpleegkundige overleggen. 7-3

20 Bezoekers kunnen de jassen in de voorruimte (=sluis) van de patiëntenkamer ophangen. Bezoekers moeten, vóór het betreden van de kamer, eerst de handen wassen en vervolgens desinfecteren in de voorruimte van de patiëntenkamer. Sieraden aan handen (horloge, ringen) moeten af. Laat deze niet in de voorruimte liggen. U mag niet meer dan twee bezoekers tegelijk op uw kamer ontvangen. Indien nodig kan het bezoek elkaar af wisselen. In het dagverblijf is koffie en thee te verkrijgen. 7-4

21 Mondverzorging Belang van mondverzorging U start binnenkort met chemotherapie. In de behandelperiode is een goede mondverzorging heel belangrijk. In normale omstandigheden vormt het mondslijmvlies een bescherming tegen het binnendringen van allerlei bacteriën, schimmels en virussen die in de mond voorkomen. Door chemotherapie verliest het mondslijmvlies deze beschermende functie. Deze tast namelijk de gezonde toestand van uw mondslijmvlies aan, waardoor wondjes in uw mond kunnen ontstaan. Bovendien heeft uw behandeling het gevolg dat uw afweer vermindert. U bent extra vatbaar voor infecties. De wondjes in uw mond kunnen daardoor sneller dan normaal geïnfecteerd raken. Om kans op een infectie via wondjes in uw mond te verminderen is een goede en regelmatige mondverzorging van groot belang. De verpleegkundige beoordeelt elke dag de toestand van uw mondslijmvlies. U krijgt het advies uw mond vaker te gaan verzorgen naarmate de toestand van uw mondslijmvlies in zijn beschermde functie achteruit gaat. Als u tijdens uw opname vragen heeft over de mondverzorging aarzel dan niet om de verpleegkundige om advies te vragen. Mondverzorging slapen) met tandpasta. Poets uw tanden vier keer per dag (na de maaltijden en voor het Poets voorzichtig maar goed. Gebruik een zachte tandenborstel om te poetsen. Maak de tandenborstel daarna goed schoon en leg hem droog weg met de haren omhoog. Vervang iedere week uw tandenborstel. 7-5

22 Spoel na het poetsen de mond met kraanwater. Laat voor het spoelen de kraan één minuut goed doorlopen. Als u last heeft van een droge mond of overmatig slijm kunt u het spoelen met kraanwater naar behoefte uitbreiden. Het is belangrijk om uw mondslijmvlies vochtig te houden. Heeft u een kunstgebit of een gedeeltelijke prothese, dan moet u deze altijd uitdoen voordat u uw mond gaat verzorgen. De prothese poetst u met tandpasta en spoelt u af met kraanwater. Zodra u last krijgt van droge lippen, kunt u deze invetten met steriele vaseline. Wij adviseren u deze aan te brengen met een wattenstokje. 7-6

23 Kiemarme voeding tijdens opname Tijdens de opname krijgt u kiemarme voeding voorgeschreven, omdat uw weerstand verminderd is. Kiemarme voeding staat voor een voeding met zo min mogelijk ziekmakende bacteriën, gisten en schimmels. Kiemarme voeding vermindert de kans op infectie via de voeding. In de praktijk komt kiemarme voeding neer op een aangescherpte hygiënerichtlijn. De belangrijkste aandachtspunten zijn de bereidingswijze en houdbaarheid van voedingsmiddelen. Algemene richtlijnen Na openen mogen dranken maximaal 24 uur gebruikt worden. Laat dranken zo kort mogelijk buiten de koelkast staan. Dranken niet direct uit de verpakking drinken maar altijd uitschenken in een glas of drinken met een rietje. Melkproducten die langer dan twee uur uit de koeling zijn mogen niet meer gebruikt worden. Dit geldt ook als de verpakking nog dicht is. gebruiken. Energie- en eiwitrijke drinkvoeding twee uur na openen niet meer Vanwege onduidelijkheid betreffende het infectierisico worden pro- en prebiotica producten zoals Vifit, Danone Actimel en Yakult ontraden. Op de afdeling krijgt u een kiemarme voeding aangeboden. Dagelijks kunt u een keuze maken via het Maaltijd Keuze Formulier (MKF). Alle voedingsmiddelen die vermeld staan op het MKF voldoen aan de richtlijnen kiemarme voeding. Eventuele vragen of wensen kunt u met de voedingsassistenten bespreken. 7-7

24 Hoe kan uw dagmenu eruit zien? alle soorten brood, beschuit, knäckebröd, ontbijtkoek, krenten- Ontbijt brood, boter, margarine, halvarine, harde kazen, smeerkaas, leverpastei, vleeswaren, mits gekookt of volledig gaar gebraden, diverse papsoorten, thee, koffie, melk, karnemelk, yoghurt, vla, cornflakes, Bambix, Brinta. alle soorten zoet beleg in kleinverpakking, behalve honing, Warme maaltijd (keuze volgens MKF) soep of bouillon, jus of warme saus, gekookte groenten, vlees, kip, vis of ei (goed doorbakken of gekookt), aardappelen, aardappelpuree, (zilvervlies)rijst, nagerecht: vla, pudding, yoghurt, appelmoes, compote. Tweede broodmaaltijd hetzelfde als het ontbijt, eventueel extra soep, extraatje volgens menu of gekookt ei. 7-8

25 Tussendoor thee, koffie, vruchtensap (zoals sinaasappelsap, appelsap, druivensap), limonade van rozenbottelsiroop, frisdrank, vers sinaasappelsap, melk(producten), chocolademelk, yoghurtdranken, energie- en eiwitrijke drinkvoeding (zoals Nutridrink, Fortimel, Ensini, Fortifresh, Resource), bouillon, Cup-a-soup, fruit (alleen geschild). 7-9

26 Richtlijnen voor het meebrengen van voedingsmiddelen bij kiemarme voeding Omdat het ziekenhuisassortiment niet altijd aan ieders wensen kan voldoen, vragen patiënten regelmatig welke voedingsmiddelen van thuis meegenomen kunnen worden. Hieronder volgt een lijst met toegestane voedingsmiddelen én een korte (niet volledige) lijst van niet-toegestane voedingsmiddelen. Toegestaan zijn: Fruit: Indien vers, gaaf en te schillen. Fruit of vruchten uit blik of glas, mits ongeopend. Bij voorkeur in kleinverpakking. Gedroogd fruit in bewerkte producten zoals krenten- en vruchtenbrood en maaltijd- en chocoladerepen. Dranken: Alle soorten fabrieksmatig verpakte vruchtensappen, frisdranken, yoghurtdranken, chocomel, milkshakes. Vanwege onduidelijkheid betreffende het infectierisico worden pro- en prebiotica producten zoals Vifit, Danone, Actimel en Yakult ontraden. Limonadesiroop zoals Spontin of Roosvicee is toegestaan, mits niet langer dan een week geopend en in de koelkast bewaard. Aandachtspunten zijn: - Let op de uiterste houdbaarheidsdatum. - Melkproducten die langer dan twee uur uit de koeling zijn mogen niet meer gebruikt worden. Dit geldt ook als de verpakking nog dicht is. - Na openen mogen dranken maximaal 24 uur gebruikt worden. - Laat dranken zo kort mogelijk buiten de koelkast staan. 7-10

27 - Dranken niet direct uit de verpakking drinken, maar altijd uitschenken in een glas of drinken met een rietje. Snoepgoed, chocolade, ijs: Fabrieksmatig bereid en verpakt, in originele verpakking meenemen. Gebak en koek: Alle soorten koekjes of dagvers gebak, die in het geheel in de oven geweest zijn, zoals appeltaart, cake, boterkoek. Dus zonder toevoegingen van slagroom, crème, glazuur en garneringen. Alle gebak, koekjes en dergelijke dienen verpakt meegenomen te worden. Aandachtspunt: snoep en koek mag u maximaal één week bewaren in een afgesloten trommel. U gebruikt de trommel alleen zelf. Hartige versnaperingen: Chips en zoutjes, indien fabrieksmatig verpakt. Producten geschikt voor de magnetron, bijvoorbeeld van Mora. Niet toegestaan zijn: kruidenthee, los snoep van de markt of uit schepbakken, losse pinda s en noten van de markt of uit schepbakken, soft- en schepijs, al in de winkels belegde broodjes zoals broodje gezond of broodje kaas, pudding- en koffiebroodjes, worstenbroodje, saucijzenbroodje, rauwkost, zoals komkommer en tomaat. Wilt u iets meenemen dat niet op deze lijst staat, overleg dan met de diëtist of verpleegkundige. 7-11

28 Verlof met de Easy-pump Waarom met verlof? De opname voor de stamceltransplantatie is een langdurige opname. Daarom hebben wij geprobeerd de duur van deze opname wat korter te maken. U mag, indien u dit ook zelf wilt, vanaf de tweede dag van opname enige dagen op verlof met een pompje voor cytostatica-toediening (=celremmende medicijnen). Tijdens dit verlof moet u wel zelf enkele handelingen verrichten met betrekking tot dit pompje. Tijdens de eerste dag van opname krijgt u een katheterlijn (Centraal Veneuze Katheter of lange lijn ) ingebracht in een ader onder uw sleutelbeen. Op de tweede dag wordt hierop een pompje aangesloten, dat gedurende 48 uur Idarubicine (=cytostaticum) toedient. Het pompje is klein en u kunt het in een tasje onder uw kleding meedragen. Na twee dagen (2x24 uur) is het infuussysteem leeg en komt u terug naar afdeling Hematologie om het systeem te laten afkoppelen. Dit kan eventueel ook bij een ziekenhuis bij u in de buurt. Daarna kunt u nogmaals twee dagen met verlof. U krijgt voor deze verlofdagen enkele tabletten Zofran mee om misselijkheid te voorkomen. Het advies is twee keer daags één tablet in te nemen, tot 24 uur na het inlopen van de cytostatica. Het is mogelijk dat u van de verpleegkundige nog andere medicijnen meekrijgt. Waar u thuis op moet letten Het pompje werkt niet op elektriciteit of batterijen. De aandrijving van de pomp is een ballonsysteem waardoor druk wordt opgebouwd. Deze druk zorgt ervoor dat het toedieningssysteem wordt leeggedrukt. In het ziekenhuis wordt het infuus aangesloten. De Idarubicine 7-12

29 die u krijgt toegediend heeft een oranje kleur. De urine kleurt ook oranje. Het enige waar u thuis op hoeft te letten is dat de ballon kleiner wordt. De verpleegkundige zal u uitleggen wat u aan de ballon kunt zien. Het kan voorkomen dat u een minuscuul luchtbelletje ziet in het infuusslangetje, dit kan geen kwaad. Het is belangrijk dat u eenmaal daags contact met ons opneemt over de voortgang van de medicatietoediening. Mocht u zich tussendoor onzeker voelen over de werking van het pompje neemt u dan gerust contact met ons op. U kunt 24 uur per dag contact opnemen met de verpleegafdeling Hematologie, telefoon: Thuis kunt u uw normale dagelijkse activiteiten door laten gaan. Adviezen over beschermende maatregelen in de thuissituatie leest u in de folder Maatregelen thuis na chemotherapie. De Centraal Veneuze Katheter (CVK) De insteekopening van de CVK is afgedekt met tegaderm. U kunt hiermee gewoon douchen. Wilt u bij problemen met de insteekopening (pijn en zwelling) contact opnemen met de verpleegafdeling? 7-13

30 8. Medicijnen

31 Algemeen In dit hoofdstuk geven we een alfabetisch overzicht van de standaard medicijnen die u krijgt bij de behandeling van uw hematologische ziekte. Het is als aanvulling bedoeld op de informatie die u van uw behandelend arts heeft gekregen. Mocht u vragen hebben over uw medicatie overleg dan met uw behandelend arts. De meeste medicijnen mogen met alle voedingsmiddelen en dranken worden ingenomen. Wij raden u aan om in ieder geval eerst de medicijnkaarten te raadplegen die u heeft gekregen. Als u andere medicijnen (bijvoorbeeld vitamines, homeopathische medicijnen) wilt gebruiken, overleg dan altijd van tevoren met uw behandelend arts of die wel kunnen worden gecombineerd met de medicatie die u gebruikt voor uw behandeling. Antibiotica Cytostatica tasten uw beenmerg aan dat zorgt voor de bloedaanmaak. Daardoor wordt de bloedvorming onderdrukt. Ook de aanmaak van witte bloedcellen die nodig zijn voor de afweer tegen infecties wordt sterk onderdrukt. De bacteriën en schimmels die ieder mens normaal bij zich draagt, kunnen bij zo n sterk verminderde weerstand infecties veroorzaken. Daarom krijgt u tijdens de periode van verminderde afweer antibiotica. Dit wordt selectieve darmdecontaminatie genoemd. Welke antibiotica u krijgt hangt af van uw behandeling. 8-1

32 Standaard medicijnen tijdens opname voor autologe stamceltransplantatie Ciproxin Andere namen: ciprofloxacine. Samenstelling: tablet of infusievloeistof. Werking: antibioticum dat gebruikt wordt om infecties van luchtwegen, urinewegen en maag-darmkanaal te voorkomen. Mogelijke bijwerkingen: misselijkheid, diarree, huiduitslag. Gebruik: tweemaal daags 500 mg gedurende de periode dat uw weerstand is verminderd. Orgametril Andere namen: lynestrenol. Samenstelling: tablet. Werking: een medicijn om de menstruatie te onderdrukken. Mogelijke bijwerkingen: doorbraakbloedingen, misselijkheid, braken, hoofdpijn. Gebruik: in principe één keer daags 5 mg totdat de hoeveelheid bloedplaatjes weer boven de 30 is. In het geval van een doorbraakbloeding kan de dosis eventueel verhoogd worden. 8-2

33 Zelitrex Andere namen: valaciclovir Samenstelling: tablet. Werking: een anti-viraal middel dat beschermt tegen een aantal virusinfecties. Mogelijke bijwerkingen: hoofdpijn, misselijkheid, braken, diarree en buikpijn. Gebruik: in principe drie keer daags 500 mg. Bijzonderheden: indien u, door de misselijkheid, niet in staat bent om de tabletten in te nemen bekijkt uw behandelend arts of toediening via het infuus nodig is. Ook nadat u met ontslag bent gegaan zult u thuis nog doorgaan met Zelitrex, zie: Adviezen en richtlijnen na ontslag. Zofran Andere namen: ondansetron. Samenstelling: tablet of injectie via infuus. Werking: een medicijn om misselijkheid en braken als gevolg van chemo- of radiotherapie te voorkomen of behandelen. Mogelijke bijwerkingen: hoofdpijn, obstipatie, hikken, opvliegers. Gebruik: vóór de start van de chemo- of radiotherapie start u met Zofran 8 mg, in principe tweemaal daags. Indien nodig kan Zofran driemaal daags gegeven worden. Bijzonderheden: over het algemeen gebruikt u Zofran tot 24 uur na de laatste toediening van de chemotherapie of tot 24 uur na de radiotherapie. 8-3

34 9. Psychosociale zorg en patiëntenvereniging

35 Psychosociale en levensbeschouwelijke zorg Wanneer u wordt geconfronteerd met een ernstige ziekte kunt u problemen of gevoelens hebben waar u met hulpverleners binnen het ziekenhuis over wilt praten. De volgende disciplines zijn betrokken bij deze zorg. Verpleegkundige De verpleegkundige is degene die de zorg voor u en uw naasten coördineert. Samen met u wordt gekeken hoe de problemen het best kunnen worden aangepakt en welke andere disciplines eventueel ingeschakeld kunnen worden. U kunt bij de verpleegkundige met uw vragen terecht. Arts De arts informeert u over uw ziektebeeld en gaat in op de medische gevolgen die de ziekte met zich meebrengt. U kunt ook hier altijd met uw vragen terecht. Geestelijk verzorger Deze is er voor om met u in gesprek te komen over zingeving en levensvragen die het ziekteproces bij u oproepen. Iedereen kan om zo n gesprek vragen, ongeacht uw achtergrond. Maatschappelijk werk Medisch maatschappelijk werk heeft als doel om samen met u de nadelige gevolgen van het ziek zijn te bespreken en eventueel op te lossen. Ook met praktische problemen kunt u hier terecht. 9-1

36 Verpleegkundig consulent psychiatrie Deze kan worden ingeschakeld door de verpleegkundige in situaties waar bij u door de zware behandeling de controle verliest over sociale vaardigheden. Psychiater Uw behandelend arts kan indien nodig de psychiater consulteren op medisch psychisch gebied. Verpleegkundig consulent Hematologie Deze verpleegkundige is tijdens het poliklinische traject bereikbaar voor patiënten die een stamceltransplantatie ondergaan. Psycholoog Het is bekend dat verschillende problemen uw lichamelijke gezondheid in de weg kunnen staan. Wanneer uw behandelend arts van mening is dat contact met de psycholoog gewenst is, kan hij deze in overleg met u inschakelen. 9-2

37 10. Nazorg

38 Adviezen en richtlijnen na ontslag bij autologe stamceltransplantatie Inhoudsopgave: Lichaamsverzorging Persoonlijke verzorging Huidverzorging Mondverzorging 10-2 Voeding thuis na een stamceltransplantatie Handen wassen Elke dag een schone vaatdoek Koel bewaren Gebruik geen rauwe of halfrauwe producten Voorkom kruisbesmetting Oppassen met Vochthuishouding Medicatie en vaccinaties 10-5 Terug in uw eigen omgeving Thuis blijven of de deur uit School, studie en werken Vrije tijdsbesteding 10-8 Seksualiteit 10-9 Waar kunt u terecht voor informatie? Koningin Wilhelmina Fonds Contactgroepen Herstel en balans

39 Lichaamsverzorging Persoonlijke verzorging De normale dagelijkse lichaamshygiëne is voldoende als u weer thuis bent. Huidverzorging Na de transplantatie kan uw huid droog en gevoelig zijn. Tijdens de opname heeft u ongeparfumeerde zeep gebruikt om huidirritatie te voorkomen. Thuis mag u uw eigen verzorgingsproducten weer gebruiken. In het eerste jaar na de transplantatie is het belangrijk dat u niet te lang in de zon zit. Dit geldt met name voor de uren dat de zon fel schijnt. Uw huid kan sneller en erger verbranden. Wanneer u toch in de zon verblijft, is het verstandig uw huid in te smeren met een zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor (15 of meer). Dit advies geldt in het bijzonder als u bestraald bent. Het is belangrijk elke huidafwijking aan uw behandelend arts te melden. Mondverzorging Als u naar huis gaat zijn de meeste symptomen van veranderd mondslijmvlies (mucositis) verdwenen. Toch is uw mondslijmvlies in het begin nog kwetsbaar. Daarom is ook thuis een goede mondverzorging belangrijk. Probeer drie tot vier keer per dag uw tanden te poetsen, of uw kunstgebit te reinigen. Het is belangrijk dat u ieder half jaar uw gebit laat controleren bij de tandarts. Laat bij de eerste afspraak weten dat u een transplantatie hebt ondergaan. 10-2

40 U kunt nog last hebben van een droge mond. Het kan helpen om de mond te spoelen met water of te zuigen op een (suikervrij) zuurtje om zo de speekselklieren te stimuleren. Als u last blijft houden van een droge mond kunt u advies vragen aan de diëtiste of mondhygiëniste. Voeding thuis na een stamceltransplantatie Tijdens de opname heeft u een kiemarme voeding gebruikt. Na ontslag is het gebruik van een kiemarme voeding (in de meeste gevallen) niet noodzakelijk meer. Echter onderstaande leefregels worden wel geadviseerd om een infectie via de voeding te voorkomen. Handen wassen Was de handen regelmatig. Was de handen in ieder geval voor het koken en eten, na het aanraken van rauw vlees en na toiletbezoek. Was de handen met zeep. Droog de handen goed af met een schone handdoek. Wissel de handdoek dagelijks. Elke dag een schone vaatdoek Neem iedere dag een schone vaatdoek en theedoek en was de vaatdoekjes en theedoeken op 60 C. Gebruik keukenpapier voor vocht van vlees en vuile klusjes. Spoel de vaatdoek na het gebruik uit, wring het uit en hang het op om te drogen. In een vochtige vaatdoek kunnen bacteriën zich gemakkelijk vermenigvuldigen. 10-3

41 Koel bewaren (tussen 4 7 C) Zorg dat de temperatuur in de koelkast tussen de 4 en 7 graden Celsius is. Zet voedingsmiddelen die in de koelkast horen zo snel mogelijk weer in de koelkast terug. Dek voedsel af, ook in de koelkast. Gebruik geen rauwe of halfrauwe producten Verhit vlees, vis en kip door en door. De binnenste kern van de voedingsmiddelen moet gaar zijn. Gebruik geen rauwe of halfrauwe producten zoals tartaar, filet américain, haring, (voorverpakte) gerookte zalm of macreel, rauwe eieren e.d. Gebruik geen zachte, rauwemelkse kaas ( au lait cru ) en geen voorverpakte of verse plakken paté. Gebruik eenmaal ontdooide diepvriesproducten op dezelfde manier als verse producten. Bij bereiding in de magnetron is het belangrijk het gerecht regelmatig om te roeren, zodat het overal even heet en gaar wordt. Voorkom kruisbesmetting Kruisbesmetting is het overbrengen van bacteriën van rauwe voedingsmiddelen op bereide gerechten. Dit gaat via de handen, keukenmateriaal of bestek. Zorg voor schone keukenmaterialen en een schone handdoek. 10-4

42 Medicatie en vaccinaties Co-trimoxazol (Bactrimel ) Co-trimoxazol is een antibioticum. Het biedt bescherming tegen bepaalde longinfecties. Als u overgevoelig bent voor co-trimoxazol kunnen huidafwijkingen zoals roodheid en/of bultjes op de huid ontstaan. U krijgt dan een ander medicijn voorgeschreven. Duur: meestal gedurende 3 maanden na de stamceltransplantatie. Valaciclovir (Zelitrex ) Valaciclovir is een anti viraal middel. Het beschermt tegen een aantal virusinfecties. Duur: meestal gedurende 2 maanden na de stamceltransplantatie. Foliumzuur Foliumzuur is een vitamine dat de celaanmaak bevordert. Duur: meestal gedurende 3 maanden na de stamceltransplantatie. Amoxicilline (Clamoxyl ) Amoxicilline is een antibioticum, dit moet u thuis in voorraad houden. Indien u koude rillingen of koorts heeft (als ondergrens voor koorts geldt een axillaire (oksel) temperatuur van 38,0 C of een temperatuur van 38,5 gemeten met een oorthermometer of rectale thermometer) moet u direct contact opnemen met uw huisarts ( of diens waarnemer). Vertel de huisarts dat u getransplanteerd bent en een verhoogde kans heeft op een longontsteking door bepaalde bacteriën. Het is belangrijk dat u op dat moment door een arts onderzocht wordt. Uw huisarts kan overleg plegen met de hematoloog. Indien de huisarts 10-5

43 niet in staat is u op korte termijn te onderzoeken neemt u dan contact op met uw behandelend arts of de dienstdoende hematoloog. U moet ook meteen starten met de amoxicilline. Bij overgevoeligheid voor amoxicilline krijgt u claritomycine (Klacid ) voorgeschreven. Vaccinaties Na 1 jaar komt u in aanmerking voor vaccinatie met DTP. U krijgt dan het volledige vaccinatieschema. Daarnaast zal uw huisarts u inenten met het pneumococcen-vaccin dat beschermt tegen infecties met pneumococcen, een bacteriesoort die een ernstige longontsteking kan veroorzaken. Deze vaccinatie wordt na 5 jaar nog een keer herhaald. Bent u langer dan een jaar geleden getransplanteerd dan moet u ieder jaar, in oktober of november, naar uw huisarts voor de griepspuit. Uw huisarts is daarover geïnformeerd. In de toekomst zullen we u ook laten inenten met een meningococcenvaccin en een vaccin tegen Haemophilus influenza B. 10-6

44 Terug in uw eigen omgeving U zult langzamerhand de draad weer op willen pakken, zoals u gewend was voor de stamceltransplantatie. U voelt zelf het beste aan wat u wilt en kunt doen. Toch moet u zeker de eerste maanden extra aandacht hebben voor wat u doet en met wie u in contact komt. Ook dit is van belang om de kans op een infectie te verkleinen. Thuis blijven of de deur uit De kans op een infectie wordt vergroot wanneer u zich tussen veel mensen bevindt. Probeer daarom grote groepen mensen te vermijden. Om dezelfde reden adviseren wij u niet met het openbaar vervoer te reizen. Na enige weken kan uw conditie het toelaten om weer zelf auto te rijden. Het is goed om naar buiten te gaan, als u daar zin in heeft en daar conditioneel aan toe bent. Kleedt u zich dan wel op de weersomstandigheden. Uw behandelend arts zal de risico s van roken met u besproken hebben. We adviseren u dus beslist niet te roken en rokerige ruimtes te vermijden. Contact met mensen die ziek zijn moet u zoveel mogelijk vermijden. Dat geldt ook voor kinderen die op het moment van bezoek een kinderziekte hebben. De afweer die u had, door middel van eerdere inentingen of doorgemaakte ziekten is door de transplantatie grotendeels verdwenen. U bouwt uw afweer zelf weer op, maar dat duurt enige tijd. 10-7

45 School, studie en werken Overleg met uw behandelend arts wanneer de lessen op school weer gevolgd kunnen worden. Na enige tijd kan het zijn dat u weer in staat bent om te gaan werken. Dit is afhankelijk van uw lichamelijke conditie, het soort werk dat u doet en de werkomgeving. Het kan heel stimulerend zijn om u weer nuttig te voelen, maar gun u zelf de tijd om lichamelijk en geestelijk bij te komen. Voor de meeste mensen is een volledige dagtaak in het begin zwaar. Overleg dit met uw behandelend arts en aarzel niet uw wensen te uiten. Nogmaals, u voelt zelf het beste wat u kunt. Ook het huishouden kunt u langzaam proberen weer op u te nemen. Blijkt de zorg voor u en uw gezin door omstandigheden te veel van u en uw naasten te vergen, dan kunt u dit bespreken met de verpleegkundig consulent hematologie. Deze verpleegkundige kan u adviseren over de diverse instanties die u in de thuissituatie in de zorg kunnen begeleiden. In de folder: Vermoeidheid na kanker van het Koningin Wilhelmina Fonds (KWF) kunt u meer over dit onderwerp lezen. Vrijetijdsbesteding Het oppakken van vrije tijdsbesteding zoals dagjes uit, tuinieren en sporten zal afhankelijk zijn van uw conditie. Huisdieren mogen in huis blijven, maar aangezien vooral katten en vogels gemakkelijk ziektes kunnen overdragen is het beter deze dieren niet te verzorgen. Ook het schoonmaken van dierenverblijven, vooral vogelkooien, kattenbakken en aquaria moet u aan anderen overlaten. 10-8

46 Seksualiteit Tijdens de afgelopen periode van ziek zijn kan het zijn dat u minder behoefte heeft gehad om met elkaar te vrijen. Ook de intensieve behandeling en de daarop volgende isolatieperiode kunnen tot deze verminderde behoefte (hebben) bij (ge)dragen. Vrijen is na de stamceltransplantatie geen bezwaar. Het is echter wel belangrijk dat u en uw partner extra aandacht aan de persoonlijke hygiëne voor en na het vrijen schenken. Wanneer u nog niet veel bloedplaatjes heeft dient u bij het vrijen voorzichtig te zijn om bloedingen te voorkomen. Door uw behandeling kan vrijen als minder prettig worden ervaren. Bij vrouwen kan geslachtsgemeenschap pijnlijk zijn, dit kan veroorzaakt worden door het droger of nauwer worden van de vagina. Bij de drogist zijn er eventueel goede glijmiddelen te koop die het vrijen minder pijnlijk kunnen maken. Mannen kunnen impotentieklachten hebben. Dit kan o.a. komen door een verminderde lichamelijke conditie. U hebt weken niet samen met uw partner kunnen zijn. Uw uiterlijk is misschien veranderd door haarverlies, veranderde huidskleur, gewichtstoename of juist gewichtsafname. Aandacht voor elkaar en intimiteit kan, in de periode dat het vrijen nog niet als fijn wordt ervaren, erg belangrijk zijn. Wanneer totale lichaamsbestraling een onderdeel van uw behandeling is geweest bent u onvruchtbaar geworden. Bij vrouwen kan als gevolg van de behandeling de menopauze eerder optreden. U kunt dan klachten ervaren die vrouwen in de overgang krijgen. Het intreden van deze vervroegde overgang kan osteoporose (botontkalking) veroorzaken. 10-9

47 Als u over problemen over seksualiteit wilt praten is dat niet altijd even gemakkelijk. U kunt dit bespreken met uw behandelend arts of met de verpleegkundig consulent. Het kan ook zijn dat u in de transplantatieperiode een ander lid van het medisch- of verpleegkundig team heeft leren kennen waar u dit liever mee wilt bespreken. Zij kunnen u eventueel adviseren of doorverwijzen naar een deskundige op dit gebied. Ook heeft het KWF een folder over dit onderwerp genaamd Kanker en Seksualiteit. Schroom niet om deze zaken bespreekbaar te maken

48 Waar kunt u terecht voor informatie? Bij ontslag uit het ziekenhuis verlaat u de beschermde omgeving. Dit kan voor u en uw omgeving een hoop onzekerheid met zich meebrengen. Het is niet altijd makkelijk om na de behandeling de draad weer op te pakken. Sommigen lukt dit met hulp van partner, familie en vrienden, of op eigen kracht. Anderen zullen meer behoefte hebben aan professionele ondersteuning. De verpleegkundig consulent kan u hierin ondersteunen. Zij kan u adviseren bij uw vragen en u zo nodig doorverwijzen. De verpleegkundig consulent is van maandag t/m vrijdag bereikbaar: Neem bij voorkeur contact op tijdens het verpleegkundig spreekuur, u wordt dan doorverbonden of teruggebeld. Koningin Wilhelmina Fonds (KWF) Het KWF geeft informatie over het leven met en na kanker. Op de website kunt u deze informatie terug vinden. Verder vindt u op de website van het KWF links naar andere interessante websites. Ook kunt u met al uw vragen terecht bij de KWF Kanker Infolijn: (gratis) Op werkdagen kunt u van uur tot uur en van uur tot uur spreken met een voorlichter

49 SCT-Contactgroep U kunt ook behoefte hebben om te praten met mensen die hetzelfde als u hebben meegemaakt. Het kan opluchten om van anderen te horen hoe zij omgaan met alle veranderingen en hun leven weer oppakken. De SCT-contactgroep wordt geleid door (ex)patiënten en hun naasten. Zij ondersteunen toekomstige en (ex) stamceltransplantatiepatiënten, hun partners, donoren, ouders en naasten door het aanbieden van lotgenotencontact.ook treedt de contactgroep op als bemiddelaar bij problemen. Verder houdt de contactgroep zich bezig met belangenbehartiging Voor meer informatie kunt u terecht op de website Andere contactgroepen zijn o.a. de lymfklierkankervereniging Nederland, contactgroep leukemie, Kahler contactgroep en de stichting Jongeren en kanker. Als u naar huis gaat krijgt u het boekje Een stamceltransplantatie gehad en dan? uitgereikt. Dit boekje, opgesteld door de SCT-Contactgroep en de Nederlandse Stamceltransplantatie Verpleegkundigen, geeft informatie over de periode na een stamceltransplantatie voor patiënten en hun naasten. Het helpt u op weg om mogelijkheden te vinden voor fysieke training, maatschappelijke hulp, psychosociale zorg, aanvullende geneeswijzen en lotgenotencontact. Herstel en balans Herstel & Balans is een programma voor gezondheidsbevordering en revalidatie voor kankerpatiënten. Het is een combinatie van lichaamstraining en psychosociale begeleiding. Het programma duurt drie maanden en er zijn twee à drie bijeenkomsten per week in een groep van acht tot zestien deelnemers

50 Herstel & Balans is ontwikkeld op initiatief van de integrale kankercentra en in samenwerking met revalidatie-instellingen en kankerpatiëntenverenigingen. Het programma wordt op meerdere plaatsen in Nederland aangeboden. Voor de meest recente informatie over de plaatsen waar het programma draait en de tijdstippen waarop een nieuw programma start, kunt u kijken op

51 11. Overig

52 Overzicht bloedwaarden 11-1

53 Brief aan de huisarts van: Geachte collega, Bovengenoemde patiënt zal binnenkort een autologe stamceltransplantatie ondergaan. Bij deze intensieve behandeling wordt gebruik gemaakt van de, in een eerder stadium verzamelde, stamcellen van de patiënt zelf. Het zieke beenmerg van de patiënt wordt zoveel mogelijk vernietigd door middel van celremmende middelen in een hoge dosering. Afhankelijk van het protocol wordt dit in combinatie met totale lichaamsbestraling gegeven. Hierna worden de gecryopreserveerde stamcellen, intraveneus, aan de patiënt teruggegeven. Na een stamceltransplantatie duurt het in het algemeen twee weken voordat het beenmerg weer begint te functioneren, zich uitend in een langzame stijging van de perifere bloedwaarden. In de pancytopenische fase zijn de patiënten uitermate gevoelig voor infecties. Daarom worden zij geïsoleerd verpleegd en ontvangen profylactisch antibacteriële, antischimmel en antivirale middelen. Indien het leukocytenaantal hoger is dan 1.0 x 10 9 /L, de patiënt niet meer frequent transfusies van erytrocyten en/of trombocyten nodig heeft, de orale intake voldoende is, de medicijnen ingenomen kunnen worden en de patiënt geen koorts heeft vindt ontslag plaats. Patiënten zullen na ontslag in ieder geval de volgende medicijnen gebruiken: maanden. Co-trimoxazol (Bactrimel ), 480 mg per dag gedurende drie Ter preventie van Pneumocystis carinii infectie foliumzuur, 5 mg per dag. 11-2

54 Valaciclovir (Zelitrex ), 500 mg driemaal daags gedurende twee maanden. Zeker gedurende de eerste maanden na de stamceltransplantatie is de patiënt nog immuun-gecompromitteerd. Mede om die reden wordt de patiënt de eerste drie maanden praktisch wekelijks door ons op de polikliniek gecontroleerd. Ook heeft de patiënt de instructie gekregen bij koude rillingen of koorts (als ondergrens voor koorts geldt een axillaire temperatuur van 38.0 C of 38,5 gemeten met een oorthermometer of rectale thermometer) contact met U op te nemen. Patiënten na een autologe stamceltransplantatie hebben een functionele asplenie en dienen dus bij koorts te starten met Amoxicilline 3 x dd 750 mg of Claritromycine 2 x dd 500 mg. Voor uw vragen zijn wij 24 uur per etmaal bereikbaar onder nummer (tijdens kantooruren) of (buiten kantooruren). Meer dan de helft van de patiënten krijgt in het eerste jaar na de stamceltransplantatie een herpes zoster infectie waarvoor behandeling met Valaciclovir (Zelitrex ), 3 x dd 1000 mg, gedurende 10 dagen nodig is. Meestal is na een jaar de immuniteit weer hersteld. Tegen die tijd zullen we U verzoeken een aanvang te nemen met de basisimmunisatie met het DTP-vaccin in dezelfde dosering en in dezelfde frequentie als op kinderleeftijd. Tevens willen wij U vragen om de patiënt één jaar na de transplantatie te vaccineren met Pneumovax in een zelfde dosering als gebruikelijk bij niet-transplantatiepatiënten. Ons advies is om vaccinatie met Pneumovax na 5 jaar te herhalen. Daarnaast willen wij U vragen de patiënt in oktober of november te vaccineren met het influenza-vaccin, doch alleen als de transplantatie langer dan een jaar geleden is. 11-3

55 In de toekomst zullen patiënten ook gevaccineerd worden met meningococcen C-vaccin en het Hemophilus infuenza type B-vaccin. Dit wordt nu nog niet vergoed. U ontvangt bij ontslag van de patiënt uiteraard bericht van ons en we zullen U op de hoogte houden van verdere ontwikkelingen. Met collegiale hoogachting, Afdeling Hematologie Universitair Medisch Centrum St Radboud 11-4

56 Brief aan de tandarts van: Geachte collega, Bovengenoemde patiënt zal binnenkort een stamceltransplantatie ondergaan. In de periode van de transplantatie en enige maanden daarna is patiënt uitermate gevoelig voor infecties, onder andere vanuit mogelijke haarden in het gebit. Zou u het gebit van patiënt willen saneren? De applicatie van Natriumfluoridegel lijkt een beschermend effect te hebben op het gebit tijdens de periode, waarin patiënt intensief behandeld wordt met cytostatica in hoge dosering en met totale lichaamsbestraling. Zou u de elementen willen behandelen met applicatie van natriumfluoridegel? Met dank. Collegialiter, Afdeling Hematologie, Universitair Medisch Centrum St Radboud 11-5

57 Voorbeeld OVEREENKOMST TOT BEWAARNEMING VAN CEL- PRODUCTEN AFKOMSTIG VAN EEN BEWAARGEVER (12-16 jaar of meerderjarig) BESTEMD VOOR AUTOLOGE REINFUSIE Ondergetekenden, de heer / mevrouw. (volledige naam bewaargever), geboren op., wonende te., met Radboudnummer..., hierna te noemen de bewaargever, en het UMC St Radboud te Nijmegen, hierna te noemen het UMCN, ten deze rechtsgeldig vertegenwoordigd door: de behandelend arts of diens vervanger, Dit kan zijn: - de Afdeling Hematologie, hoofd stamceltransplantaties; - het Hoofd van de Afdeling Kinder-Oncologie; - de Afdeling Medische-Oncologie, Hoofd sectie transplantaties. in aanmerking nemende: dat de bewaargever zijn celproducten bestemd voor autologe re-infusie, hierna te noemen 11-6

58 celproducten, aan het UMCN ter bewaring geeft mogelijk ter behandeling danwel genezing van een ziekte waarvoor het toedienen van celproducten bij de bewaargever noodzakelijk is; dat het UMCN deze celproducten in bewaring neemt en deze daartoe in CHC zal invriezen en opslaan in damp-fase van vloeibare stikstof in daarvoor bestemde bewaarvaten; dat de bewaargever door het UMCN voor het aangaan van deze overeenkomst uitvoerig is voorgelicht over de cryopreservatie van celproducten en de voorwaarden voor bewaarneming door de behandelend arts of diens vervanger; dat de cryopreservatie en opslag wordt uitgevoerd door een analytisch medewerker van de sectie Stamcellaboratorium van het Centraal Hematologisch Laboratorium van het UMCN; dat de bepalingen omtrent bewaarneming zoals opgenomen in boek 7 van het Burgerlijk Wetboek van overeenkomstige toepassing zijn op deze overeenkomst, tenzij hier in de overeenkomst uitdrukkelijk van wordt afgeweken. komen als volgt overeen: Artikel 1 Onderwerp van de overeenkomst 1.1 Het UMCN verplicht zich door het ondertekenen van deze overeenkomst om de celproducten van de bewaargever in te vriezen en naar behoren op te slaan met als doel het bewaren van celproducten die noodzakelijk kunnen zijn voor de behandeling dan wel genezing van de bewaargever. 11-7

59 1.2 Indien na onderzoek door een analytisch medewerker van de sectie Stamcellaboratorium van het Centraal Hematologisch Laboratorium van het UMCN, blijkt dat de in voorlopige bewaring genomen celproducten van onvoldoende kwaliteit zijn om de cryopreservatie voort te zetten, worden, na besluit van het hoofd van de sectie, de celproducten vernietigd. Artikel 2 Duur van de overeenkomst 1.1 Deze overeenkomst wordt aangegaan voor een periode van vijf jaar. Uiterlijk 1 maand voor beëindiging van de overeenkomst zal de bewaargever schriftelijk aan het UMCN de door bewaargever beoogde bestemming van de celproducten mededelen. Mocht de bewaargever dit nalaten, dan is het UMCN bevoegd de celprodukten zonder nadere kennisgeving te vernietigen, doch niet eerder dan 14 dagen na het beëindigen van de overeenkomst. 1.2 Deze overeenkomst kan voor een periode van telkens twee jaar worden verlengd, indien en voor zover beide partijen hiermee uitdrukkelijk instemmen. Een verzoek om de overeenkomst te verlengen dient uiterlijk 1 maand voor beëindiging van de overeenkomst bij de andere partij schriftelijke te worden ingediend. 1.3 Indien het UMCN niet instemt met verlenging van de overeenkomst, is het UMCN verplicht zich maximaal in te spannen een voor de bewaargever acceptabele vervangende oplossing te vinden. 2.4 Deze overeenkomst gaat in op de datum waarop de celproducten in het UMCN worden ingevroren. Een en ander is nader vastgelegd in bijlage 1, welke bijlage deel uitmaakt van deze overeenkomst. 11-8

60 Artikel 3 Tussentijdse opzegging 1.1. De bewaargever kan te allen tijde de overeenkomst tussentijds, bij aangetekend schrijven, opzeggen. De bewaargever zal in dat schrijven aan het UMCN de door bewaargever beoogde bestemming van de celproducten mededelen. Mocht de bewaargever dit nalaten, dan is het UMCN bevoegd de celproducten zonder nadere kennisgeving te vernietigen, doch niet eerder dan 14 dagen na het beëindigen van de overeenkomst Het UMCN kan de overeenkomst alleen tussentijds opzeggen op grond van schriftelijk aan de bewaargever te berichten redenen. Het UMCN verplicht zich om zich alsdan maximaal in te spannen om een voor de bewaargever acceptabele vervangende oplossing te vinden. Artikel 4 Overdracht 1.1 Op schriftelijk verzoek van de bewaargever kunnen de ingevroren celproducten door een analytisch medewerker van de sectie Stamcellaboratorium Centraal Hematologisch Laboratorium van het UMCN worden overgedragen aan een ander ziekenhuis of opslagplaats. 1.2 Bij overdracht van de celproducten aan een ander ziekenhuis of opslagplaats dan het UMCN is het UMCN vanaf het moment van ontvangstname van de celproducten door het andere ziekenhuis of opslagplaats niet aansprakelijk voor enige schade aan de celproducten. Bij ontvangstname wordt getekend voor ontvangst en overdracht door het UMCN. 11-9

61 Artikel 5 Vernietiging 1.1 Vernietiging vindt plaats met inachtneming van een wachttijd van veertien dagen na tussentijdse beëindiging van de overeenkomst, dan wel beëindiging van de overeenkomst van rechtswege, tenzij de bewaargever het UMCN in kennis heeft gesteld van een andere beoogde bestemming voor de celproducten. 1.2 In geval van overlijden van de bewaargever en/of onbereikbaarheid van de bewaargever worden de celproducten vernietigd, behoudens voor zover de bewaargever schriftelijk toestemming heeft gegeven voor wetenschappelijk onderzoek als bedoeld in artikel 8 van deze overeenkomst. Van onbereikbaarheid is in ieder geval sprake indien de bewaargever niet langs de gebruikelijke wegen door het UMCN kan worden bereikt. 1.3 Vernietiging van celproducten worden uitgevoerd door het hoofd van de sectie Stamcellaboratorium van het Centraal Hematologisch Laboratorium van het UMCN na overleg met de behandelend arts van de mogelijke ontvanger of diens vervanger. Artikel 6 Zeggenschap 1.1 De bewaargever behoudt tijdens de duur van de overeenkomst de volledige zeggenschap over de ingevroren celproducten, tenzij in deze overeenkomst anders is bepaald. De celproducten zijn slechts opeisbaar door de bewaargever persoonlijk na een rechtsgeldige identificatie. 6.2 De celproducten zijn niet voor vererving vatbaar en vallen buiten iedere huwelijksgemeenschap

Richtlijnen voor het meebrengen Bij kiemarme voeding

Richtlijnen voor het meebrengen Bij kiemarme voeding Richtlijnen voor het meebrengen Bij kiemarme voeding Ziekenhuis Gelderse Vallei Omdat het ziekenhuisassortiment niet altijd aan ieders wensen kan voldoen, wordt regelmatig gevraagd welke voedingsmiddelen

Nadere informatie

Hematologie Verpleegafdeling B1. Patiënteninformatie. Weer naar huis na een autologe stamceltransplantatie. Slingeland Ziekenhuis

Hematologie Verpleegafdeling B1. Patiënteninformatie. Weer naar huis na een autologe stamceltransplantatie. Slingeland Ziekenhuis Hematologie Verpleegafdeling B1 Weer naar huis na een autologe stamceltransplantatie i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen U bent langdurig opgenomen geweest omdat u een autologe stamceltransplantatie

Nadere informatie

Autologe Stamceltransplantatie

Autologe Stamceltransplantatie UMC St Radboud Patiënteninformatie Autologe Stamceltransplantatie Afdeling Hematologie 03-2013-6803 Inhoudsopgave: Persoonlijke gegevens Voorwoord 1. Wanneer en hoe contact opnemen? 2. Algemene informatie

Nadere informatie

Beschermende isolatie en mondverzorging

Beschermende isolatie en mondverzorging Beschermende isolatie en mondverzorging Beschermende isolatie Door uw ziekte en de behandeling met chemotherapie en/ of immunotherapie, heeft u weinig afweer tegen infecties, doordat de witte bloedlichaampjes

Nadere informatie

Beschermende maatregelen bij een verminderde afweer

Beschermende maatregelen bij een verminderde afweer Oncologie Hematologie Verpleegafdeling B1 Beschermende maatregelen bij een verminderde afweer i Patiënteninformatie Als u geïsoleerd wordt verpleegd Slingeland Ziekenhuis Algemeen Door uw ziekte en de

Nadere informatie

Perifere Stamcel Reïnfusie

Perifere Stamcel Reïnfusie Perifere Stamcel Reïnfusie Inleiding Wij adviseren u deze brochure over perifere stamcel reïnfusie rustig door te lezen. Vragen of opmerkingen kunt u noteren op de laatste bladzijde zodat u bij een volgend

Nadere informatie

Adviezen bij ontslag. in een periode van verminderde weerstand. (neutropene fase)

Adviezen bij ontslag. in een periode van verminderde weerstand. (neutropene fase) Oncologie Adviezen bij ontslag in een periode van verminderde weerstand (neutropene fase) Inleiding Na een periode van verblijf in het ziekenhuis, mag u vervroegd met ontslag. Een deel van de neutropene

Nadere informatie

Allogene Stamceltransplantatie

Allogene Stamceltransplantatie UMC St Radboud Patiënteninformatie Allogene Stamceltransplantatie Afdeling Hematologie 03-2012-6160 Inhoudsopgave: Persoonlijke gegevens Voorwoord 1. Wanneer en hoe contact opnemen? 2. Algemene informatie

Nadere informatie

Allogene Stamceltransplantatie

Allogene Stamceltransplantatie UMC St Radboud Patiënteninformatie Allogene Stamceltransplantatie Afdeling Hematologie 03-2013-6160 Inhoudsopgave: Persoonlijke gegevens Voorwoord 1. Wanneer en hoe contact opnemen? 2. Algemene informatie

Nadere informatie

HYGIËNISCHE VOEDINGSRICHTLIJN HEMATOLOGIE TIJDENS AMBULANT TRAJECT

HYGIËNISCHE VOEDINGSRICHTLIJN HEMATOLOGIE TIJDENS AMBULANT TRAJECT HYGIËNISCHE VOEDINGSRICHTLIJN HEMATOLOGIE TIJDENS AMBULANT TRAJECT 1065 Inleiding U heeft het advies gekregen om hygiënische voedingsrichtlijnen te volgen. Deze folder informeert u welke voedingsmiddelen

Nadere informatie

Hygiënische Voedingsrichtlijn Hematologie

Hygiënische Voedingsrichtlijn Hematologie Hygiënische Voedingsrichtlijn Hematologie U heeft het advies gekregen om de hygiënische voedingsrichtlijn te volgen. Deze brochure informeert u welke voedingsmiddelen afgeraden worden om voedingsinfectie

Nadere informatie

Verpleegafdeling Hematologie

Verpleegafdeling Hematologie Verpleegafdeling Hematologie Inhoud Verschillende disciplines 5 Verpleegkundigen 5 Artsen 5 Psychosociale en levensbeschouwelijke zorg 6 Geestelijk verzorger 6 Maatschappelijk werk 6 Psycholoog 6 Psychiater

Nadere informatie

H.40025.0416. Voedingsadvies voor ouderen met (dreigende) ondervoeding

H.40025.0416. Voedingsadvies voor ouderen met (dreigende) ondervoeding H.40025.0416 Voedingsadvies voor ouderen met (dreigende) ondervoeding Inleiding Een gezond voedingspatroon is voor iedereen van belang. Gezonde voeding levert de energie en de voedingsstoffen die uw lichaam

Nadere informatie

Risico op ondervoeding tijdens opname

Risico op ondervoeding tijdens opname Risico op ondervoeding tijdens opname Ondervoeding door ziekte, een behandeling of een operatie is in het ziekenhuis een veelvoorkomend probleem. Ongeveer één op de drie patiënten heeft een risico op

Nadere informatie

Voeding bij ziekte en herstel

Voeding bij ziekte en herstel Diëtetiek Voeding bij ziekte en herstel i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Inleiding Als u ziek bent, is de kans groot dat u gewicht verliest. Dat komt doordat het lichaam meer energie en voedingsstoffen

Nadere informatie

Allogene stamceltransplantatie met als voorbereiding Anti-Thymocyten Globuline (ATG), cyclofosfamide en totale lichaamsbestraling (TBI)

Allogene stamceltransplantatie met als voorbereiding Anti-Thymocyten Globuline (ATG), cyclofosfamide en totale lichaamsbestraling (TBI) 4. De behandeling Allogene stamceltransplantatie met als voorbereiding Anti-Thymocyten Globuline (ATG), cyclofosfamide en totale lichaamsbestraling (TBI) Deze informatie is als aanvulling op de KWF-folder

Nadere informatie

Kiemarme voeding thuis

Kiemarme voeding thuis Dietetiek Kiemarme voeding thuis Waarom krijgt u of uw kind kiemarme voeding? Heeft u of uw kind een verminderde weerstand? Dan heeft uw arts u of uw kind aangeraden om een kiemarme voeding te gebruiken.

Nadere informatie

Goed eten en drinken in het CWZ

Goed eten en drinken in het CWZ Goed eten en drinken in het CWZ Als u de laatste maand(en) onbedoeld bent afgevallen en/of een verminderde eetlust heeft (gehad) kan het zijn dat u risico loopt op een slechte voedingstoestand of dat u

Nadere informatie

Voedingsadviezen bij misselijkheid

Voedingsadviezen bij misselijkheid Voedingsadviezen bij misselijkheid Ziekenhuis Gelderse Vallei 2 Als gevolg van diverse behandelingen bij kanker kunnen klachten ontstaan die het eten en drinken bemoeilijken. Een veel voorkomende klacht

Nadere informatie

Hematologie. Mondverzorging bij intensieve chemotherapie

Hematologie. Mondverzorging bij intensieve chemotherapie Hematologie Mondverzorging bij intensieve chemotherapie Hematologie Inleiding Op dit moment bent u opgenomen in het UMCG voor een behandeling met intensieve chemotherapie. De middelen die tijdens de chemotherapie

Nadere informatie

Cyclofosfamide (Endoxan ) infuus bij reumatische aandoeningen

Cyclofosfamide (Endoxan ) infuus bij reumatische aandoeningen Cyclofosfamide (Endoxan ) infuus bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel cyclofosfamide te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over dit

Nadere informatie

Opname op afdeling D3

Opname op afdeling D3 Opname op afdeling D3 Na stamceltransplantatie Binnenkort wordt u opgenomen in het Spaarne Ziekenhuis. In deze folder leest u meer over de samenwerking tussen de afdeling hematologie in het VU medisch

Nadere informatie

UMC St Radboud. Mondverzorging tijdens chemotherapie

UMC St Radboud. Mondverzorging tijdens chemotherapie UMC St Radboud Mondverzorging tijdens chemotherapie Patiënteninformatie Waarom mondverzorging? U start binnenkort met chemotherapie. In de behandelperiode is een goede mondverzorging heel belangrijk. In

Nadere informatie

Voedingsadviezen bij een verminderde weerstand

Voedingsadviezen bij een verminderde weerstand Dietetiek Voedingsadviezen bij een verminderde weerstand Heeft u of uw kind een verminderde weerstand? Dan heeft uw arts u of uw kind aangeraden om extra maatregelen te nemen rondom uw voeding. Het is

Nadere informatie

Je lichaam een handje helpen Gezond eten voor kinderen met een verminderde afweer

Je lichaam een handje helpen Gezond eten voor kinderen met een verminderde afweer Je lichaam een handje helpen Gezond eten voor kinderen met een verminderde afweer Wilhelmina Kinderziekenhuis Wat staat er in deze folder Inleiding voor ouders 2 Je lichaam een handje helpen: gezond eten

Nadere informatie

Lasertherapie (bij orale mucositis)

Lasertherapie (bij orale mucositis) HHZH/INF/090.03 h.-hartziekenhuis vzw Mechelsestraat 24 2500 Lier tel. 03-491 23 45 fax 03-491 23 46 www.hhzhlier.be Patiënteninformatie Lasertherapie (bij orale mucositis) Voorwoord Orale mucositis is

Nadere informatie

Dieet bij COPD. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl

Dieet bij COPD. Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl Dieet bij COPD Informatie voor patiënten F0521-1011 mei 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357 44 44

Nadere informatie

Methotrexaat (ledertrexate of emthexate) bij de ziekte van Crohn bij kinderen

Methotrexaat (ledertrexate of emthexate) bij de ziekte van Crohn bij kinderen Methotrexaat (ledertrexate of emthexate) bij de ziekte van Crohn bij kinderen 2 In overleg met de behandelend arts is besloten dat uw kind het medicijn Methotrexaat gaat gebruiken, afgekort MTX. De reden

Nadere informatie

Cyclofosfamide (Endoxan ) tabletten bij reumatische aandoeningen

Cyclofosfamide (Endoxan ) tabletten bij reumatische aandoeningen Cyclofosfamide (Endoxan ) tabletten bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel cyclofosfamide te willen gaan behandelen. Deze folder geeft informatie over

Nadere informatie

Voeding bij chronische longziekten

Voeding bij chronische longziekten Voeding bij chronische longziekten Voeding bij chronische longziekten Goede lichamelijke conditie Veel mensen met chronische longziekten (ook wel COPD genoemd) hebben voortdurend last van hun aandoening.

Nadere informatie

Beenmergtransplantatie/PSCT algemeen

Beenmergtransplantatie/PSCT algemeen Daniel den Hoed Oncologisch Centrum Het doel van deze brochure is algemene informatie te geven over beenmerg- en perifere stamceltransplantaties. Er is misschien met u gesproken over transplantatie als

Nadere informatie

Voeding bij streng beschermende isolatie

Voeding bij streng beschermende isolatie Deze folder geeft informatie over voeding bij in het Medisch Centrum Leeuwarden (MCL). De aanwijzingen zijn van belang voor de patiënt en zijn familie. U als patiënt moet zich aan bepaalde regels met betrekking

Nadere informatie

Waterstofademtest Radboud universitair medisch centrum

Waterstofademtest Radboud universitair medisch centrum Waterstofademtest In overleg met uw behandelend arts hebt u besloten tot een waterstofademtest. Dit onderzoek vindt plaats op de Functieafdeling Maag Darm Lever van het Radboudumc. In deze folder leest

Nadere informatie

voorkomen van ondervoeding bij ouderen ZorgSaam

voorkomen van ondervoeding bij ouderen ZorgSaam voorkomen van ondervoeding bij ouderen ZorgSaam 1 2 VOORKOMEN VAN ONDERVOEDING BIJ OUDEREN Bij het bezoek op de polikliniek is u een aantal vragen gesteld over gewichtsverlies en uw eetlust. Hiermee wordt

Nadere informatie

Hygiënische voedingsrichtlijn Hematologie

Hygiënische voedingsrichtlijn Hematologie Diëtetiek Hygiënische voedingsrichtlijn Hematologie i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen Hematologische aandoeningen (bloedziekten) worden met hoog gedoseerde chemotherapie en/of bestraling

Nadere informatie

Het opheffen van een darmstoma

Het opheffen van een darmstoma Het opheffen van een darmstoma U wordt binnenkort opgenomen voor een operatie om de darmstoma op te heffen De totale zorg rondom de operatie is erop gericht dat u snel hiervan herstelt. Deze informatie

Nadere informatie

Opname op afdeling D3

Opname op afdeling D3 Opname op afdeling D3 Na stamceltransplantatie Binnenkort wordt u opgenomen in het Hoofddorp. In deze folder leest u meer over de samenwerking tussen de afdeling hematologie in het VU medisch centrum en

Nadere informatie

Wilhelmina Kinderziekenhuis. Zorg na spraakverbeterende operatie. Schisiscentrum Utrecht

Wilhelmina Kinderziekenhuis. Zorg na spraakverbeterende operatie. Schisiscentrum Utrecht Wilhelmina Kinderziekenhuis Zorg na spraakverbeterende operatie Schisiscentrum Utrecht Zorg na spraakverbeterende operatie (pharyngoplastiek ) Uw kind heeft een spraakverbeterende operatie (pharyngoplastiek)

Nadere informatie

Dieet bij decubitus (doorliggen)

Dieet bij decubitus (doorliggen) Dieet bij decubitus (doorliggen) Wat is decubitus In de volksmond wordt decubitus doorliggen genoemd. Decubitus ontstaat als door ziekte of ongeval het lichaam langdurig in dezelfde houding moet blijven,

Nadere informatie

Dagcentrum, expertisecentrum voor infuustherapie en medische interventies. Mondhygiëne bij chemotherapie

Dagcentrum, expertisecentrum voor infuustherapie en medische interventies. Mondhygiëne bij chemotherapie Dagcentrum, expertisecentrum voor infuustherapie en medische interventies Mondhygiëne bij chemotherapie Dagcentrum, expertisecentrum voor infuustherapie en medische interventies U wordt behandeld met

Nadere informatie

Een operatie? Let op uw voeding!

Een operatie? Let op uw voeding! Een operatie? Let op uw voeding! Belangrijk Om een operatie en uw herstel zo goed mogelijk te laten verlopen is het belangrijk dat u lichamelijk in een zo goed mogelijke conditie bent. Een goede voedingstoestand

Nadere informatie

voedingsadvies bij dreigende ondervoeding

voedingsadvies bij dreigende ondervoeding patiënteninformatie voedingsadvies bij dreigende ondervoeding De arts of verpleegkundige heeft met u besproken dat u kans heeft op ondervoeding. Goede voeding kan helpen om uw conditie te verbeteren. Wat

Nadere informatie

Hygiënische voedingsrichtlijn (hematologie)

Hygiënische voedingsrichtlijn (hematologie) Hygiënische voedingsrichtlijn (hematologie) U heeft het advies gekregen om de hygiënische voedingsrichtlijn op te volgen. Deze folder informeert u welke voedingsmiddelen u beter kunt vermijden om voedingsinfectie

Nadere informatie

Je lichaam een handje helpen Gezond eten voor kinderen met een verminderde afweer

Je lichaam een handje helpen Gezond eten voor kinderen met een verminderde afweer Je lichaam een handje helpen Gezond eten voor kinderen met een verminderde afweer Onder ouders verstaan wij ook verzorger(s), pleeg- of adoptieouder(s) U kunt wijzigingen of aanvullingen op deze informatie

Nadere informatie

Infectie bij een prothese

Infectie bij een prothese Infectie bij een prothese U bent nu opgenomen op de verpleegafdeling Orthopedie omdat er mogelijk sprake is van een infectie bij uw prothese. In deze folder vindt u informatie over een infectie en de

Nadere informatie

Overmatige misselijkheid en/of braken tijdens de zwangerschap

Overmatige misselijkheid en/of braken tijdens de zwangerschap Overmatige misselijkheid en/of braken tijdens de zwangerschap Informatie voor patiënten F0782-1245 februari 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Algemene voedingsrichtlijnen voor oncologische patiënten tijdens therapie

PATIËNTEN INFORMATIE. Algemene voedingsrichtlijnen voor oncologische patiënten tijdens therapie PATIËNTEN INFORMATIE Algemene voedingsrichtlijnen voor oncologische patiënten tijdens therapie 2 Hygiënemaatregelen Als gevolg van de chemotherapie, immunotherapie of bestraling neemt het aantal bloedcellen

Nadere informatie

Azathioprine (Imuran) bij de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa en auto-immuun hepatitis

Azathioprine (Imuran) bij de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa en auto-immuun hepatitis Azathioprine (Imuran) bij de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa en auto-immuun hepatitis Uw behandelend arts heeft met u gesproken over het gebruik van Azathioprine (Imuran). In deze folder krijgt u informatie

Nadere informatie

Scheper Beter: 'SNAQ-en met zorg' Folder over ondervoeding op de polikliniek van het Scheper Ziekenhuis. SNAQ-score > 2. Diëtetiek

Scheper Beter: 'SNAQ-en met zorg' Folder over ondervoeding op de polikliniek van het Scheper Ziekenhuis. SNAQ-score > 2. Diëtetiek Scheper Beter: 'SNAQ-en met zorg' Folder over ondervoeding op de polikliniek van het Scheper Ziekenhuis SNAQ-score > 2 Diëtetiek 1 Afdeling Diëtetiek Telefoon: 0591-69 12 57 Email: dietetiek@sze.nl 2 Ondervoeding

Nadere informatie

Misselijkheid en braken tijdens chemotherapie

Misselijkheid en braken tijdens chemotherapie Misselijkheid en braken tijdens chemotherapie In overleg met uw behandelend arts hebt u besloten tot een behandeling met chemotherapie. Door deze behandeling kunnen misselijkheid en braken optreden. In

Nadere informatie

Infobrochure. Chemo. Bijwerkingen en veiligheidsmaatregelen thuis. mensen zorgen voor mensen

Infobrochure. Chemo. Bijwerkingen en veiligheidsmaatregelen thuis. mensen zorgen voor mensen Infobrochure Chemo Bijwerkingen en veiligheidsmaatregelen thuis mensen zorgen voor mensen Mogelijke bijwerkingen en oplossingen Door het geven van de chemo kunnen bijwerkingen zich voordoen. Het is niet

Nadere informatie

Behandeling van reumatische klachten met medicijnen

Behandeling van reumatische klachten met medicijnen Behandeling van reumatische klachten met medicijnen Metoject Behandeling met Metoject In overleg met uw reumatoloog wordt u binnenkort voor uw reumatische klachten behandeld met het geneesmiddel Metoject.

Nadere informatie

Mondverzorging bij radiotherapie

Mondverzorging bij radiotherapie Mondverzorging bij radiotherapie Inleiding U gaat beginnen of bent al bezig met radiotherapie. Als gevolg van deze therapie kunt u last krijgen van een droge mond of last van uw tandvlees, uw mondslijmvlies

Nadere informatie

Methotrexaat bij reuma Ledertrexate, Emthexate, Metoject

Methotrexaat bij reuma Ledertrexate, Emthexate, Metoject Methotrexaat bij reuma Ledertrexate, Emthexate, Metoject Ziekenhuis Gelderse Vallei Het doel van deze folder is u praktische informatie te geven over het nieuwe medicijn dat u gaat gebruiken: methotrexaat.

Nadere informatie

Veilig eten voorkom een voedselinfectie

Veilig eten voorkom een voedselinfectie Veilig eten voorkom een voedselinfectie Elke dag lopen 2.000 Nederlanders een voedselinfectie op. Slechte hygiëne is meestal de oorzaak. Je kunt er flink ziek van worden: denk aan diarree, braken en koorts.

Nadere informatie

Ongewild afvallen. Dietetiek. gemini-ziekenhuis.nl

Ongewild afvallen. Dietetiek. gemini-ziekenhuis.nl Ongewild afvallen Dietetiek gemini-ziekenhuis.nl Inhoudsopgave Ziek zijn is topsport 3 Gewicht 3 Wat doet het Gemini Ziekenhuis aan ondervoeding? 3 Wat is uw score? 4 Wat is goed eten en drinken? 4 Drink

Nadere informatie

Methotrexaat. (Ledertrexate, Emthexate )

Methotrexaat. (Ledertrexate, Emthexate ) Methotrexaat (Ledertrexate, Emthexate ) Inhoud Wat doet Methotrexaat bij reumatische aandoeningen? 3 Wat kunt u verwachten van Methotrexaat? 3 Gebruik 3 Bewaren van Methotrexaat 4 Bijverschijnselen 4 Bloedcontrole

Nadere informatie

Hygiëne richtlijn voeding Tijdens en na intensieve chemotherapie of stamceltransplantatie

Hygiëne richtlijn voeding Tijdens en na intensieve chemotherapie of stamceltransplantatie Hygiëne richtlijn voeding Tijdens en na intensieve chemotherapie of stamceltransplantatie Albert Schweitzer ziekenhuis januari 2014 pavo 1097 Inleiding U krijgt een intensieve chemotherapie of stamceltransplantatie.

Nadere informatie

Therapie met ABVD (Celremmende therapie) PATIËNTENBROCHURE

Therapie met ABVD (Celremmende therapie) PATIËNTENBROCHURE PATIËNTENBROCHURE Therapie met ABVD (Celremmende therapie) Inleiding Deze brochure biedt u de nodige informatie over uw therapie ABVD. U leest hierin meer over de behandeling zelf, bijzondere richtlijnen

Nadere informatie

SNAQ AFDELING DIËTETIEK FRANCISCUS GASTHUIS

SNAQ AFDELING DIËTETIEK FRANCISCUS GASTHUIS SNAQ AFDELING DIËTETIEK FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Tijdens het opnamegesprek heeft de verpleegkundige een aantal vragen gesteld over uw voedingstoestand. Deze vragen gingen over eetlust, onbewust gewichtsverlies

Nadere informatie

Zenker divertikel. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Zenker divertikel. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op Zenker divertikel Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Binnenkort wordt u in het Albert Schweitzer ziekenhuis opgenomen voor een operatie aan een Zenker divertikel.

Nadere informatie

Voorbereiding darmonderzoek

Voorbereiding darmonderzoek Voorbereiding darmonderzoek Laxeren met Moviprep en Bisacodyl Waarom deze folder? U krijgt in overleg met uw arts binnenkort een darmonderzoek. Uw darmen moeten voor dit onderzoek helemaal schoon zijn.

Nadere informatie

Ondersteunende zorg voor mensen met kanker

Ondersteunende zorg voor mensen met kanker Ondersteunende zorg voor mensen met kanker Máxima Oncologisch Centrum (MOC) Inleiding Als u van uw behandelend arts te horen krijgt dat u kanker heeft, krijgen u en uw naasten veel informatie en emoties

Nadere informatie

Eet smakelijk Informatie over vocht en voeding voor ouderen

Eet smakelijk Informatie over vocht en voeding voor ouderen Ouder worden kan verschillende problemen op het gebied van voeding met zich meebrengen. Zo kan onder andere de eetlust afnemen en kunnen ouderen minder gaan drinken dan gewenst. Dit heeft gevolgen voor

Nadere informatie

Drinkvoeding in de thuissituatie

Drinkvoeding in de thuissituatie Drinkvoeding in de thuissituatie 1 2 DRINKVOEDING IN DE THUISSITUATIE GEBRUIKSADVIES Vraag uw diëtist dit gebruiksadvies in te vullen. Naam diëtist: Advies drinkvoeding Gebruik per dag Het formulier Verklaring

Nadere informatie

Mondverzorging bij chemotherapie

Mondverzorging bij chemotherapie Mondverzorging bij chemotherapie Inleiding Chemotherapie kan invloed hebben op de productie van speeksel door de speekselklieren. Speeksel heeft een reinigende werking en helpt daardoor gaatjes te voorkomen.

Nadere informatie

Sulfasalazine (Salazopyrine EC, salazosulfapyridine) bij reumatische aandoeningen

Sulfasalazine (Salazopyrine EC, salazosulfapyridine) bij reumatische aandoeningen Sulfasalazine (Salazopyrine EC, salazosulfapyridine) bij reumatische aandoeningen Uw behandelend arts heeft aangegeven u met het geneesmiddel sulfasalazine te willen gaan behandelen. Deze folder geeft

Nadere informatie

Voeding bij pancreatitis

Voeding bij pancreatitis UMC St Radboud Voeding bij pancreatitis (alvleesklierontsteking) Patiënteninformatie Deze brochure geeft u algemene informatie over de voeding bij pancreatitis. Heeft u na het lezen van deze brochure nog

Nadere informatie

Allogene stamceltransplantatie met als voorbereiding Anti-Thymocyten Globuline (ATG), cyclofosfamide en fludarabine

Allogene stamceltransplantatie met als voorbereiding Anti-Thymocyten Globuline (ATG), cyclofosfamide en fludarabine 4. De behandeling Allogene stamceltransplantatie met als voorbereiding Anti-Thymocyten Globuline (ATG), cyclofosfamide en fludarabine Deze informatie is als aanvulling op de KWF-folder Stamceltransplantatie.

Nadere informatie

Omgekeerde isolatie. Inleiding. Wat is een isolatiekamer?

Omgekeerde isolatie. Inleiding. Wat is een isolatiekamer? Oncologie Omgekeerde isolatie Inleiding Wanneer u behandeld wordt met intensieve en langdurige chemotherapie, ontstaat er een lange periode van leucopenie. Dit wil zeggen dat het aantal witte bloedcellen

Nadere informatie

Leefregels na een mondkaakoperatie

Leefregels na een mondkaakoperatie Leefregels na een mondkaakoperatie In overleg met uw behandelend arts is er besloten tot een operatieve behandeling in de mond. Tijdens de opname heeft u van uw arts en de verpleegkundigen op de verpleegafdeling

Nadere informatie

Behandelwijzer Oncologie immunotherapie

Behandelwijzer Oncologie immunotherapie Behandelwijzer Oncologie immunotherapie Patiënten Informatie Map Deze map is eigendom van: patiëntensticker Uw behandelend arts is: Bij bijzonderheden waarschuwen (contactpersoon): Naam:... Telefoonnummer:...

Nadere informatie

De meest voorkomende bijverschijnselen zijn: Bijverschijnselen die weinig voorkomen: Bijverschijnselen die zelden voorkomen:

De meest voorkomende bijverschijnselen zijn: Bijverschijnselen die weinig voorkomen: Bijverschijnselen die zelden voorkomen: Methotrexaat Uw behandelend maag-darm-leverarts heeft u verteld dat u in aanmerking komt voor een onderhoudsbehandeling met Methotrexaat in verband met een chronische ontstekingsziekte van de darmen (ziekte

Nadere informatie

Zorgeenheid Reumatologie en Klinische Immunologie, locatie AZU. Langwerkende antireumatische middelen: Methotrexaat

Zorgeenheid Reumatologie en Klinische Immunologie, locatie AZU. Langwerkende antireumatische middelen: Methotrexaat Zorgeenheid Reumatologie en Klinische Immunologie, locatie AZU Langwerkende antireumatische middelen: Methotrexaat In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten het geneesmiddel methotrexaat te gaan

Nadere informatie

Wie beter eet, wordt sneller beter. Afdeling Diëtetiek

Wie beter eet, wordt sneller beter. Afdeling Diëtetiek 00 Wie beter eet, wordt sneller beter Afdeling Diëtetiek Tijdens uw bezoek aan de polikliniek zijn enkele vragen gesteld die verband houden met uw eetlust en uw gewicht. U ontvangt deze folder omdat uit

Nadere informatie

Voedingsadviezen na een buismaagoperatie

Voedingsadviezen na een buismaagoperatie Voedingsadviezen na een buismaagoperatie Albert Schweitzer ziekenhuis april 2015 pavo 1125 Inleiding De diëtiste is bij u langs geweest om met u te bespreken waar u met uw eten en drinken rekening mee

Nadere informatie

Voorkomen en behandelen van botontkalking

Voorkomen en behandelen van botontkalking Voorkomen en behandelen van botontkalking bij een behandeling van kanker Uw specialist heeft met u besproken dat u in aanmerking komt voor behandeling om botontkalking (osteoporose) te voorkomen of te

Nadere informatie

INFORMATIE OVER METHOTREXAAT (LEDERTREXATE EMTHEXATE ) FRANCISCUS VLIETLAND

INFORMATIE OVER METHOTREXAAT (LEDERTREXATE EMTHEXATE ) FRANCISCUS VLIETLAND INFORMATIE OVER METHOTREXAAT (LEDERTREXATE EMTHEXATE ) FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Uw reumatoloog heeft u een ziekteremmend medicijn voorgeschreven voor de behandeling van uw reumatische aandoening.

Nadere informatie

Alles wat u moet weten over uw verblijf in beschermende isolatie (= omgekeerde isolatie)

Alles wat u moet weten over uw verblijf in beschermende isolatie (= omgekeerde isolatie) Patiënteninformatie algemeen inwendige ziekten Alles wat u moet weten over uw verblijf in beschermende isolatie (= omgekeerde isolatie) ALGEMEEN ZIEKENHUIS SINT-JOZEF Oude Liersebaan 4-2390 Malle tel.

Nadere informatie

Diarree is een verstoring van het normale ontlastingpatroon. De ontlasting bevat meer water dan gewoonlijk en u moet vaker naar het toilet.

Diarree is een verstoring van het normale ontlastingpatroon. De ontlasting bevat meer water dan gewoonlijk en u moet vaker naar het toilet. DIARREE In het dagelijks leven noemen we het liever buikgriep of voedselvergiftiging. Voor het woord diarree schamen we ons een beetje. Toch heeft iedereen er wel eens last van. Op vakantie of gewoon thuis.

Nadere informatie

Energie en eiwitverrijkt dieet. Afdeling Diëtetiek

Energie en eiwitverrijkt dieet. Afdeling Diëtetiek 00 Energie en eiwitverrijkt dieet Afdeling Diëtetiek Wanneer is een energie- en eiwitverrijkt dieet nodig? Een energie- en eiwitverrijkt dieet is bestemd voor mensen met een te laag lichaamsgewicht of

Nadere informatie

Voorbereiding darmonderzoek

Voorbereiding darmonderzoek Voorbereiding darmonderzoek Laxeren met Moviprep en Bisacodyl Waarom deze folder? U krijgt in overleg met uw arts binnenkort een darmonderzoek. Uw darmen moeten voor dit onderzoek helemaal schoon zijn.

Nadere informatie

Hoe lang en hoe vaak op een dag krijgt u de antibiotica?

Hoe lang en hoe vaak op een dag krijgt u de antibiotica? Antibiotica Antibiotica Antibiotica zijn medicijnen die worden gebruikt bij infecties die worden veroorzaakt door bacteriën. Deze infecties ontstaan doordat bacteriën het lichaam binnendringen en zich

Nadere informatie

Dieet bij een stent in de slokdarm/maag

Dieet bij een stent in de slokdarm/maag VOEDING & DIEET Dieet bij een stent in de slokdarm/maag ADVIES Dieet bij een stent in de slokdarm/maag U hebt een stent in uw slokdarm of maag gekregen. Een stent is een buisje dat een holle gang open

Nadere informatie

MONDSLIJMVLIES- ONTSTEKING. na radiotherapie

MONDSLIJMVLIES- ONTSTEKING. na radiotherapie MONDSLIJMVLIES- ONTSTEKING na radiotherapie MONDSLIJMVLIESONTSTEKING na radiotherapie Bij bestraling van de mond- en keelholte kunt u last krijgen van een pijnlijke mond en keel. Ze zien rood en zijn gezwollen.

Nadere informatie

algemeen inwendige ziekten informatiebrochure Alles wat u moet weten over uw verblijf in beschermende isolatie (= omgekeerde isolatie)

algemeen inwendige ziekten informatiebrochure Alles wat u moet weten over uw verblijf in beschermende isolatie (= omgekeerde isolatie) algemeen inwendige ziekten informatiebrochure Alles wat u moet weten over uw verblijf in beschermende isolatie (= omgekeerde isolatie) Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Wat is neutropenie? 4 3. Waarom beschermende

Nadere informatie

Overmatig braken tijdens de zwangerschap

Overmatig braken tijdens de zwangerschap Gynaecologie / Verloskunde Diëtetiek Overmatig braken tijdens de zwangerschap i Patiënteninformatie Hyperemesis gravidarum Slingeland Ziekenhuis Algemeen De helft van alle zwangeren is de eerste drie of

Nadere informatie

Trastuzumab (Herceptin )

Trastuzumab (Herceptin ) Trastuzumab (Herceptin ) Borstkanker (mammacarcinoom) De diagnose borstkanker is bij u vastgesteld. Dit wordt ook wel een mammacarcinoom genoemd. De behandeling van een mammacarcinoom bestaat uit een operatieve

Nadere informatie

Chirurgie. Algemene informatie over de operatie. Afdeling: Onderwerp:

Chirurgie. Algemene informatie over de operatie. Afdeling: Onderwerp: Afdeling: Onderwerp: Chirurgie Inleiding Deze folder geeft u algemene informatie wanneer u een operatie moet ondergaan. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn dan

Nadere informatie

Informatie over het norovirus

Informatie over het norovirus Informatie over het norovirus 2 Net als in andere Nederlandse ziekenhuizen en zorginstellingen komt er in het Ommelander Ziekenhuis Groningen af en toe buikgriep onder patiënten voor. Vaak is het norovirus

Nadere informatie

INFECTIERISICO VERMINDEREN

INFECTIERISICO VERMINDEREN INFECTIERISICO VERMINDEREN In deze folder leest u welke maatregelen het UCCZ Dekkerswald treft om de kans op een infectie voor u zo klein mogelijk te maken. Wat is een infectie? Infecties w orden veroorzaakt

Nadere informatie

Voeding na een kaakoperatie

Voeding na een kaakoperatie Voeding na een kaakoperatie Wanneer door uw kaakoperatie het eten van vast voedsel moeilijk gaat, kan vloeibaar voedsel een uitkomst bieden. Afhankelijk van de operatie die u heeft ondergaan, kan de voeding

Nadere informatie

Een behandeling met APD wordt onder andere voorgeschreven

Een behandeling met APD wordt onder andere voorgeschreven APD infuus Inleiding U heeft van uw specialist gehoord dat infusie-therapie met APD van belang is bij de behandeling van uw ziekte. Uw specialist zal u al grotendeels op de hoogte hebben gesteld over

Nadere informatie

Lasertherapie (bij orale mucositis)

Lasertherapie (bij orale mucositis) HHZH/INF/090.03(0115) Patiënteninformatie Lasertherapie (bij orale mucositis) een hart voor zorg Welkom Orale mucositis is een ontsteking van het mondslijmvlies die vooral voorkomt bij patiënten die behandeld

Nadere informatie

GOEDE VOEDING, GEZOND LEVEN, SNELLER GENEZEN INFORMATIE VOOR PATIËNTEN DIE EEN OPERATIE ONDERGAAN

GOEDE VOEDING, GEZOND LEVEN, SNELLER GENEZEN INFORMATIE VOOR PATIËNTEN DIE EEN OPERATIE ONDERGAAN GOEDE VOEDING, GEZOND LEVEN, SNELLER GENEZEN INFORMATIE VOOR PATIËNTEN DIE EEN OPERATIE ONDERGAAN FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Voeding doet meer dan u denkt! Goede voeding is van levensbelang om gezond

Nadere informatie

Mercaptopurine. Bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa

Mercaptopurine. Bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa Mercaptopurine Bij de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa 2 Uw MDL-arts heeft u 6-Mercaptopurine (merknaam Purinethol) voorgeschreven voor de behandeling van de ziekte van Crohn of colitis ulcerosa. Om

Nadere informatie

Sedatie met propofol. Afdeling anesthesiologie. gemini-ziekenhuis.nl

Sedatie met propofol. Afdeling anesthesiologie. gemini-ziekenhuis.nl Sedatie met propofol Afdeling anesthesiologie gemini-ziekenhuis.nl Inhoudsopgave Wat is sedatie met propofol 3 Vragenlijst 3 Eten en drinken 4 Laat sieraden en andere waardevolle spullen thuis 5 De ingreep

Nadere informatie

Mondverzorging bij chemotherapie

Mondverzorging bij chemotherapie Mondverzorging bij chemotherapie Inleiding Chemotherapie kan invloed hebben op de productie van speeksel door de speekselklieren. Speeksel heeft een reinigende werking en helpt daardoor gaatjes te voorkomen.

Nadere informatie

Sneller herstellen door beter te eten

Sneller herstellen door beter te eten Sneller herstellen door beter te eten Dieetbehandeling voor: Naam: Geboortedatum: Datum van afgifte: Naam diëtist: Telefoonnummer diëtist: Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Wat kunt

Nadere informatie

Dagopname locatie Leyweg

Dagopname locatie Leyweg Dagopname locatie Leyweg Informatie over dagopname U wordt gedurende 1 dag opgenomen voor een dagbehandeling. In deze folder leest u belangrijke informatie over deze opname. Het kan zijn dat de informatie

Nadere informatie