Naar een krachtige samenwerking tussen ouder en school

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Naar een krachtige samenwerking tussen ouder en school"

Transcriptie

1 Naar een krachtige samenwerking tussen ouder en school Een werkkader Inhoud Samenwerking tussen ouder en school... 2 Het concept ouderbetrokkenheid... 3 De dimensies van ouderbetrokkenheid... 3 Hoe krijg je een beeld van de betrokkenheid van ouders op onderwijs?... 3 De betrokkenheid van ouders op verschillende dimensies aanpakken... 5 Betrokkenheid van de school op de ouders... 7 Hoe krijg je een beeld van de betrokkenheid van de school op de ouders?... 7 De betrokkenheid van de school op de ouders verhogen... 8 Conclusie... 9

2 Ouder en school zijn partners in het leren van hun kind. Dat impliceert dat er een sterke samenwerking moet zijn tussen ouder en school. Een krachtige samenwerking tot stand brengen is de verantwoordelijkheid van zowel de school als de ouders. Ouders moeten betrokken zijn op het onderwijs van hun kind. De school moet betrokken zijn op de ouders van hun leerlingen. Deze tekst biedt een werkkader aan om in het basisonderwijs en het secundair onderwijs te werken aan een krachtige samenwerking tussen ouder en school. Dit kader werd geschreven door het Kruispunt Migratie-Integratie samen met alle integratiecentra en Steunpunt Diversiteit en Leren. Samenwerking tussen ouder en school Er zijn verschillende vormen van samenwerking tussen ouders en school: Ouders en school denken samen na hoe de beste leerkansen en leerresultaten en het meeste welbevinden bij het kind bereikt kunnen worden. Ouders en school wisselen daartoe bijvoorbeeld informatie uit. Ouders en school werken samen om de klas- en schoolwerking te versterken. Dat kan op verschillende manieren: - De school organiseert activiteiten en ouders nemen eraan deel: ze nemen een taak op tijdens het schoolfeest, ze komen naar een openklasactiviteit, ze zijn leesmoeder/-vader, - Ouders versterken de klas- en de schoolwerking van thuis uit: ze kijken na of het huiswerk van het kind gemaakt is, ze lezen een boekje voor uit de verteltas, De school geeft de ouders de kans om van thuis uit effectief de klas- en schoolwerking te versterken: ze communiceert bijvoorbeeld duidelijk over het huiswerkbeleid, over het doel van de verteltas, ). - Ouders denken en beslissen mee over het schoolbeleid door deel te nemen aan formele participatiestructuren. De school zorgt ervoor dat de participatiestructuren voor iedereen toegankelijk zijn. De ene vorm van samenwerking is niet ondergeschikt aan de andere. Tegelijk zijn er grenzen aan deze samenwerking. Ouders kunnen niet meepraten over alle aspecten van het schoolbeleid. En ook de engagementen die de school kan vragen van ouders om van thuis uit de klas- en school te versterken, zijn begrensd. In de samenwerking school-ouders hebben we twee evenwaardige partners. Toch verwachten we van de professionele partner (in dit geval de school) dat hij het voortouw neemt om deze samenwerking mogelijk te maken. 2 Naar een krachtige samenwerking tussen ouder en school. Een werkkader januari 2011

3 Het concept ouderbetrokkenheid Ouderbetrokkenheid slaat op de verbondenheid van ouders met de school en de ruime interesse van ouders voor het schoolgebeuren. Betrokkenheid is vooral een houding, een attitude. Ouderbetrokkenheid is niet hetzelfde als de ouders bereiken. Het bereiken van ouders slaat slechts op hun aanwezigheid op oudercontacten, schoolfeesten, enz. De samenwerking tussen ouder en school veronderstelt enerzijds dat de ouders actief betrokken zijn op het klas- en schoolgebeuren van hun kind. Anderzijds dat de school actief betrokken is op de ouders van hun leerlingen. Ouderbetrokkenheid wijst dus op een wederzijdse relatie tussen ouders en school. Het gaat dus ook over de houding van de school tegenover de ouders. 1 Het begrip ouderbetrokkenheid verwijst vaak impliciet naar het westerse modelgezin met twee ouders die samen onder één dak wonen. Dat is echter niet de realiteit van veel kinderen uit gescheiden gezinnen, nieuw samengestelde gezinnen, kansarme gezinnen, gezinnen met een migratiegeschiedenis, Vaak nemen nog andere personen daar een verantwoordelijke rol voor het kind op: grootouders, oudere broer of zus, een buur, een sleutelfiguur in de wijk, Het ruimere begrip gemeenschapsbetrokkenheid 2 is misschien soms een betere keuze. De dimensies van ouderbetrokkenheid Welke factoren beïnvloeden de betrokkenheid van ouders op het onderwijs? Om daarin meer inzicht te krijgen, hanteren we de dimensies van ouderbetrokkenheid. Hoe krijg je een beeld van de betrokkenheid van ouders op onderwijs? We hanteren een model 3 dat ouderbetrokkenheid op onderwijs in kaart brengt aan de hand van zeven dimensies. Het staat in tegenstelling tot modellen die enkel kijken naar het gedrag van ouders en de frequentie ervan. In het model zeven dimensies van ouderbetrokkenheid zijn dat slechts twee van de zeven dimensies, namelijk: 1. de gedragsdimensie 2. de tijdsdimensie. 1 Samaey, S. en Vettenburg, N. (2007). Eindrapport: Ontwikkeling van een instrument betrokkenheid van ouders bij het onderwijs. Onuitgegeven onderzoeksrapport. Universiteit Gent, faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen, vakgroep sociale agogiek, p.13 2 Er zijn aanwijzingen dat de steun van de ouders en bij uitbreiding ook van de lokale gemeenschap waarin de kinderen zich bewegen, een aantoonbare positieve invloed heeft op de schoolprestaties van leerlingen met een allochtone achtergrond. (Leman, J., Trappers, A., 2006) 3 Samaey, S. en Vettenburg, N. (2007). Op. cit. Naar een krachtige samenwerking tussen ouder en school. Een werkkader januari

4 Dit model gaat eveneens na: 3. wat de ouder weet over onderwijs (kennisdimensie); 4. welke gevoelens de ouder heeft in de relatie tot de school (emotionele dimensie); 5. welke overwegingen bepalen of ouders zich al dan niet inzetten voor het onderwijs van hun kinderen (rationele dimensie); 6. de mate waarin de ouder ervan overtuigd is dat hij een rol kan spelen in de schoolloopbaan van zijn kind (overtuigingsdimensie); 7. de mate waarin de ouder zich competent voelt of competent is om zijn kind te ondersteunen (competentiedimensie). We lichten de zeven dimensies van ouderbetrokkenheid uitgebreider toe. 1. Kennisdimensie: wat weet de ouder over onderwijs? Wat weten ouders over onderwijs in het algemeen (bijvoorbeeld wetgeving, leerplicht, aantal scholen in de buurt)? Wat weten ouders over de school van hun kinderen (bestuur, schoolorganen, activiteiten voor ouders)? Wat weten ouders over de klas van hun kind? (Wat leert mijn kind? Welke activiteiten gebeuren er in de klas?) Weten de ouders waar ze meer info over onderwijs kunnen vergaderen? Weten de ouders waar ze terecht kunnen met onderwijsgerelateerde problemen? 2. Emotionele dimensie: welke gevoelens overheersen in de relatie van de ouder tot de school? Heeft de ouder het gevoel dat de school openstaat voor hem/haar? Heeft de ouder het gevoel dat het schoolpersoneel vriendelijk is? Heeft de ouder het gevoel dat hij zijn mening mag zeggen, een inbreng kan hebben, mag deelnemen aan het schoolleven? 3. Rationele dimensie: Welke overwegingen bepalen of ouders zich inzetten (of niet) voor het onderwijs van hun kinderen? Deze component wijst op de afwegingen die ouders maken in hun contacten met onderwijs (afweging van kosten en baten). waarom gaat een ouder wel of niet naar het oudercontact? 4. Overtuigingsdimensie: Is de ouder ervan overtuigd dat hij een rol kan spelen in de schoolloopbaan van zijn kind? Zijn alle ouders ervan overtuigd dat ze hun mening mogen uiten, een inbreng op de school mogen doen? Is de ouder ervan overtuigd dat hij een positieve invloed kan uitoefenen op het welslagen en welbevinden van zijn kind? 5. Competentiedimensie: Over welke capaciteiten gerelateerd aan ouderbetrokkenheid beschikt de ouder? Heeft de ouder de competentie om zijn kind te ondersteunen? Bezit de ouder de capaciteit om te communiceren (in het Nederlands) met het schoolpersoneel? Voelt de ouder zich assertief genoeg om zijn mening te durven verkondigen? 6. Gedragsdimensie: Hoe zet de ouder zijn ouderbetrokkenheid om in concreet waarneembaar gedrag? Ondersteunt de ouder het kind bij het maken van schooltaken, door een rustige omgeving te creëren, of door met het kind te praten over school? Neemt de ouder deel aan oudercontacten, openklasmomenten, informatiemomenten? 4 Naar een krachtige samenwerking tussen ouder en school. Een werkkader januari 2011

5 Verleent de ouder zijn hulp bij het organiseren van school- of klasactiviteiten? Maakt de ouder deel uit van de bestuurlijke schoolorganen? 7. Tijdsdimensie: Hoeveel tijd besteedt een ouder aan bepaalde zaken? Deze dimensie wordt vaak bekeken samen met de gedragsdimensie, waarbij wordt nagegaan hoe vaak de ouder bepaald gedrag stelt. Opmerking: Contextfactoren zitten niet in deze dimensies vervat, maar zijn wel belangrijk om mee te nemen. Voorbeeld: Een gezin leeft in extreem slechte omstandigheden. Daardoor bezitten de ouders niet de mentale ruimte om zich in te zetten voor de schoolloopbaan van het kind. Nadenken over de betrokkenheid van ouders aan de hand van de zeven dimensies van ouderbetrokkenheid kan aanzetten tot een multidimensionele (probleem)analyse. Ervaart de school de betrokkenheid van ouders als problematisch, dan kan ze aan de hand van deze dimensies een zicht krijgen op waar de problemen liggen. Hebben de ouders negatieve gevoelens tegenover de school (emotionele dimensie)? Zijn de ouders onvoldoende overtuigd van de rol die ze kunnen spelen in de schoolloopbaan van hun kind (overtuigingsdimensie)? Voelen ze zich niet competent om hun kind te ondersteunen (competentiedimensie)? Er zijn geen kant en klare vragenlijsten beschikbaar waarmee de school de ouders hierover kan bevragen. Het is de bedoeling dat de school door haar dagelijkse contacten met de ouders een antwoord formuleert en reflecteert op deze vragen. Soms komt de school tot de ontdekking dat ze eigenlijk niet alle het antwoorden heeft. Een reden te meer om meer te investeren in de dagelijkse (informele) contacten met ouders om zo meer inzicht te krijgen in het ouderpubliek van de school. De betrokkenheid van ouders op verschillende dimensies aanpakken Multidimensionele probleemanalyses (moeten) leiden tot multidimensionele oplossingsstrategieën. Zoals gezegd bieden de dimensies inzicht in de factoren die de betrokkenheid van ouders op het onderwijs beïnvloeden. Wie de betrokkenheid van ouders wil beïnvloeden, kan het best inwerken op alle dimensies van ouderbetrokkenheid. Duurzaam werken aan de betrokkenheid van ouders betekent dus: een multidimensionele probleemanalyse maken en ook multidimensionele oplossingsstrategieën aanwenden. Daarom is inwerken op alle dimensies zo belangrijk: De school werkt aan de kennis die ouders hebben over de school en het onderwijs; Ze werkt aan meer positieve gevoelens van ouders tegenover de school, Ze speelt in op overwegingen die bepalen of ouders zich inzetten voor het onderwijs van hun kind; Ze probeert ouders ervan te overtuigen dat ze wel degelijk een rol kunnen spelen in de schoolloopbaan van hun kind, Ze werkt aan de competenties van ouders om een rol op te nemen. Op die manier ondersteunt ze ouders om meer gebruik te maken van hun mogelijkheden om onderwijsondersteunend op te treden. Naar een krachtige samenwerking tussen ouder en school. Een werkkader januari

6 De ervaring leert dat scholen bijna automatisch inspelen op de kennisdimensie ( Als de ouders maar meer weten over het onderwijs, dan zullen ze zich ook meer betrokken voelen ) of op de gedragsdimensie (de school verwacht wenselijk gedrag van ouders). Ouders moeten dan gaan voorlezen, moeten de agenda dagelijks ondertekenen, ze moeten aanwezig zijn op alle oudercontacten,... Dat ouders het vooropgestelde gedrag vertonen, garandeert echter niet dat ze ook echt betrokken zijn bij het onderwijs van hun kind. Een ondertekende agenda kan erop wijzen dat een ouder de agenda goed heeft bestudeerd en daarvoor eventueel met zijn kind heeft gesproken. Maar het kan evengoed wijzen op een ouder die snel zonder iets te lezen of zonder het te begrijpen zijn handtekening op de juiste plaats zet. Vandaar weer het belang om álle dimensies aan bod te laten komen 4. Het is niet altijd mogelijk om tijdens één oudermoment 5 in te werken op alle dimensies van ouderbetrokkenheid. Daarom is een diversiteit aan oudermomenten nodig. Tegelijk kom je dan ook tegemoet aan de diversiteit van dat ouderpubliek. De onderstaande checklist helpt om na te gaan of een oudermoment of ouderbeleid de ouderbetrokkenheid vergroot. Iedere vraag verwijst naar een dimensie van ouderbetrokkenheid. Checklist Draagt het ouderbeleid 6 in mijn school bij tot meer ouderbetrokkenheid? Draagt het oudermoment of ouderbeleid ertoe bij: 1. dat de ouders meer weten over het onderwijs / de school? 2. dat de ouders een beter gevoel hebben tegenover de school / het onderwijs? 3. dat de ouders beter het belang van onderwijs inzien? 4. dat de ouders er meer van overtuigd zijn dat ze een rol kunnen spelen in het onderwijs? 5. dat de ouders zich competenter voelen om een rol op te nemen in het onderwijs? 6. dat de ouders meer gebruik maken van de mogelijkheden om betrokken te zijn? 7. dat de ouders meer tijd investeren in het onderwijs? 4 Boeraeve A., Van Rijn M. (2010). Werken aan ouderbetrokkenheid op school: 7 dimensies als leidraad voor succesvolle aanpak. Welwijs, jg 21, nr 2 pp Met oudermoment bedoelen we hier alle activiteiten zoals een open klasmoment, een oudercontact, een ouderbijeenkomst over het huiswerkbeleid van de school,. 6 Met ouderbeleid bedoelen we hier: het beleid dat de school voert om ouders te betrekken bij het school- en klasgebeuren van hun kind. 6 Naar een krachtige samenwerking tussen ouder en school. Een werkkader januari 2011

7 Betrokkenheid van de school op de ouders Een goede samenwerking tussen ouder en school vereist niet alleen een betrokkenheid van ouders op het onderwijs van hun kind. De school moet zich ook verbonden voelen met de ouders. Ze moet een ruime interesse hebben voor de ouders van haar leerlingen, Kortom, ze moet betrokken zijn op die ouders. Met school bedoelen we hier: het geheel van leerkrachten, zorgcoördinatoren, directie, pedagogische raad, Hoe krijg je een beeld van de betrokkenheid van de school op de ouders? We wilden ook meer inzicht krijgen in de betrokkenheid van de school op de ouders. Daarom vertaalden we de dimensies van ouderbetrokkenheid ook in die richting. We gaan na hoe de school kijkt naar de ouders en wat de school al doet rond ouderbetrokkenheid. In welke mate is de school / de leerkracht betrokken op de ouders? 1. Kennisdimensie: wat weet de school/de leerkracht over de ouders? Wat weet de school/de leerkracht over de sociaal-economische situatie van de ouders? Over de gevoelens van de ouders tegenover de school/onderwijs in het algemeen? Over de overwegingen van ouders om zich al dan niet in te zetten voor het onderwijs van hun kind? Over de kennis die ouders hebben over het onderwijs van hun kind,? Kent de school (informatie)kanalen om ouders beter te leren kennen? 2. Emotionele dimensie: welke gevoelens heeft de school/de leerkracht tegenover de ouders? Staat de school/de leerkracht open voor alle ouders? Is de school/de leerkracht vriendelijk tegenover alle ouders? 3. Rationele dimensie: welke overwegingen bepalen of de school/de leerkracht zich inzet / niet inzet voor alle ouders? 4. Overtuigingsdimensie: is de school/de leerkracht ervan overtuigd dat alle ouders een rol kunnen spelen in de schoolloopbaan van het kind? Dat ouders een positieve invloed kunnen hebben op de kwaliteit van het onderwijs? Dat alle ouders een positieve invloed kunnen uitoefenen op het welslagen en welbevinden van het kind? 5. Competentiedimensie: beschikt de school/de leerkracht over competenties om ouderbetrokkenheid te realiseren? Voelt de school/de leerkracht zich voldoende competent om alle ouders te betrekken bij het schoolgebeuren van hun kind? Beschikt de school/de leerkracht over de capaciteiten om met alle ouders te communiceren? Om alle ouders te ondersteunen? Om inzicht te krijgen in de vragen en bezorgdheden van ouders? Naar een krachtige samenwerking tussen ouder en school. Een werkkader januari

8 6. Gedragsdimensie: wat doet de school/de leerkracht concreet om ouders te betrekken bij de schoolloopbaan van hun kind? Voert de school een communicatiebeleid dat haalbaar is voor alle ouders? Wordt er op school ruimte en tijd gecreëerd voor informele contacten met ouders (bv. schoolpoortcontacten)? Organiseert de school oudercontacten, openklasmomenten en andere ouderbijeenkomsten die zijn afgestemd op de diverse groep ouders van de school? 7. Tijdsdimensie: hoeveel tijd besteedt de school/de leerkracht tijd aan het werken aan ouderbetrokkenheid? Opmerking: Ook hier ontbreken bepaalde contextfactoren. Voorbeeld: een school ziet in enkele jaren tijd haar schoolpopulatie sterk veranderen: van voornamelijk kinderen van Vlaamse origine naar voornamelijk kinderen met een migratiegeschiedenis. Onze ervaring leert dat scholen tijd nodig hebben om zich te heroriënteren in deze nieuwe situatie. Wordt de betrokkenheid van de school op de ouders als problematisch ervaren, dan krijgen we met een analyse aan de hand van deze dimensies zicht op waar de problemen liggen. De betrokkenheid van de school op de ouders verhogen Wil een schooldirecteur, een pedagogische begeleidingsdienst, een CLB, de betrokkenheid van een school op de ouders verhogen, dan moet hij met diverse acties inwerken op zoveel mogelijk dimensies. De meeste aandacht gaat dan naar die dimensies waar de problemen liggen. De onderstaande checklist helpt om na te gaan of de actie / het geheel van acties de betrokkenheid van de school of de leerkracht op de ouders vergroot. Checklist Vergroten de acties de betrokkenheid van de school op de ouders? Draagt de actie of het geheel van acties ertoe bij: 1. dat de school/de leerkracht meer weet over de ouders? 2. dat de school/de leerkracht een beter gevoel heeft ten opzichte van de ouders? 3. dat de school/de leerkracht beter het belang van een goede samenwerking met ouders inziet? 4. dat de school/de leerkracht er meer van overtuigd is dat alle ouders een rol kunnen spelen in de schoolloopbaan van hun kind? 5. dat de school/de leerkracht zich competenter voelt om ouderbetrokkenheid te realiseren? 6. dat de school/de leerkracht meer gebruik maakt van de mogelijkheden om ouders te betrekken bij de schoolloopbaan van hun kind? 7. dat de school/de leerkracht meer tijd vrijmaakt om te werken aan ouderbetrokkenheid? 8 Naar een krachtige samenwerking tussen ouder en school. Een werkkader januari 2011

9 Conclusie Het concept ouderbetrokkenheid wijst op een wederzijdse relatie tussen ouders en school: ouders moeten betrokken zijn op het onderwijs en de school van hun kinderen én de school moet betrokken zijn op de ouders van haar leerlingen. Die wederzijdse betrokkenheid meten en verbeteren doe je aan de hand van de zeven dimensies. Op die manier doe je meer dan enkel inwerken op gedrag van mensen en de frequentie van dat gedrag. Je gaat ook werken aan de kennis, de overtuigingen, de competenties, de gevoelens en de overwegingen van mensen om zich al dan niet in te zetten voor het onderwijs/de ouders. Meer weten? Neem contact op met: Ann Boeraeve Kruispunt Migratie-Integratie Bronnen Leman J., Trappers A. (2006). Allochtone leerlingen en secundair onderwijs: sociale cohesie, cultuurrespect en gelijke kansen. Voordracht gehouden op Vliebergh-Senciecentrum KU Leuven. Algemene Studiedag 2006 over Omgaan met multiculturaliteit en religieus pluralisme in het onderwijs. 15 november Samaey, S. en Vettenburg, N. (2007). Eindrapport: Ontwikkeling van een instrument betrokkenheid van ouders bij het onderwijs. Onuitgegeven onderzoeksrapport. Universiteit Gent, faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen, vakgroep sociale agogiek Boeraeve A., Van Rijn M. (2010). Werken aan ouderbetrokkenheid op school: 7 dimensies als leidraad voor succesvolle aanpak. Welwijs, jg. 21, nr 2 pp Naar een krachtige samenwerking tussen ouder en school. Een werkkader januari

Naar een krachtige samenwerking tussen ouder en school

Naar een krachtige samenwerking tussen ouder en school Naar een krachtige samenwerking tussen ouder en school Een werkkader Inhoud 1. Samenwerking tussen ouder en school... 2 2. Het concept ouderbetrokkenheid... 3 3. Ouderbetrokkenheid in beeld brengen op

Nadere informatie

Werk maken van ouderbetrokkenheid

Werk maken van ouderbetrokkenheid Samenwerking tussen ouder en school Ouder en school zijn partners in het leren van hun kind. Dat impliceert dat er een krachtige samenwerking moet zijn tussen ouder en school. En tegelijk mogen we de leerling

Nadere informatie

Omig Ouderbetrokkenheid 1

Omig Ouderbetrokkenheid 1 Omig Ouderbetrokkenheid 1 Inhoudstabel Inhoudstabel... 3 Inleiding... 4 Ouderbetrokkenheid doet echt ertoe!... 5 Invulling dimensies ouderbetrokkenheid... 15 De (allochtone) ouders, wie zijn ze, waarom

Nadere informatie

Resultaten enquête. Onderzoek van Leen Leys. Master in de pedagogische wetenschappen

Resultaten enquête. Onderzoek van Leen Leys. Master in de pedagogische wetenschappen Resultaten enquête Onderzoek van Leen Leys Master in de pedagogische wetenschappen Voorwoord van de directie BESTE OUDERS, In wat volgt, tonen we de resultaten van een enquête die tijdens het eerste trimester

Nadere informatie

School en ouders: partners of concurrenten?

School en ouders: partners of concurrenten? School en ouders: partners of concurrenten? 4 vormen van ouderbetrokkenheid 1. INFORMEREN 2. ACTIEVE BETROKKENHEID meemaken & MEEmaken 3. ONDERSTEUNEN 4. INSPRAAK / MEEDENKEN 1. INFORMEREN Wederzijdsheid

Nadere informatie

Anderstalige ouders als partners

Anderstalige ouders als partners Arteveldehogeschool Katholiek Hoger Onderwijs Gent Opleiding bachelor in het sociaal werk Campus Sint-Annaplein Sint-Annaplein 31, BE-9000 Gent Anderstalige ouders als partners Op stap naar een hogere

Nadere informatie

Ouderbetrokkenheid: interviewschema

Ouderbetrokkenheid: interviewschema Ouderbetrokkenheid: interviewschema Contactinformatie: Prof. dr. Johan van Braak, Lien Ghysens en Ruben Vanderlinde Vakgroep Onderwijskunde Universiteit Gent Inleiding Met dit interview willen we meer

Nadere informatie

3. Hoe vertalen we dit een visie op ouderbetrokkenheid?

3. Hoe vertalen we dit een visie op ouderbetrokkenheid? 3. Hoe vertalen we dit een visie op ouderbetrokkenheid? OCB VBB Lange historiek op vlak van ouderbetrokkenheid Visie = resultaat van Wetenschappelijke inzichten Ervaringsdeskundigheid Vertaling naar de

Nadere informatie

GIBO HEIDE. pedagogisch project

GIBO HEIDE. pedagogisch project GIBO HEIDE pedagogisch project gemeenteraadsbesluit van 26 mei 2015 Het pedagogisch project is de vertaling van de visie van directie en leerkrachten die betrekking heeft op alle aspecten van het onderwijs

Nadere informatie

THEMA 1 PREVENTIE EN REMEDIËRING VAN ONTWIKKELINGS- EN LEERACHTERSTANDEN *

THEMA 1 PREVENTIE EN REMEDIËRING VAN ONTWIKKELINGS- EN LEERACHTERSTANDEN * THEMA 1 PREVENTIE EN REMEDIËRING VAN ONTWIKKELINGS- EN LEERACHTERSTANDEN * 1. De motivatie voor ontwikkeling en leren bij de leerlingen verhogen. 2. De ontwikkeling en /of leerwinst bij elke leerling verhogen.

Nadere informatie

Verslag focusgroep ouders met jongeren in secundaire scholen

Verslag focusgroep ouders met jongeren in secundaire scholen Verslag focusgroep ouders met jongeren in secundaire scholen Doelgroep Methodiek Thema s 11 ouders van jongeren in secundaire scholen (2014) Waarderende benadering Ouderbetrokkenheid- Communicatie Ondersteuning

Nadere informatie

> NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013

> NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013 > NASLAG WERKWINKEL LEERLINGEN IN DE SCHOOLRAAD Studiedag Leerlingen en school: partners in crime? 24-04-3013 Leerlingen uit het secundair onderwijs mogen vertegenwoordigd zijn als partner op de schoolraad.

Nadere informatie

De HGW-bril toegepast in de cel leerlingenbegeleiding

De HGW-bril toegepast in de cel leerlingenbegeleiding De HGW-bril toegepast in de cel woensdag 20 februari 2013 Kris Loobuyck 1 2 3 VVKSO 1 Uitgangspunten van HGW 4 HGW biedt kansen! 5 We zijn gericht op het geven van haalbare en bruikbare adviezen. We werken

Nadere informatie

De Zonnebloem, een school waar pit in zit

De Zonnebloem, een school waar pit in zit De Zonnebloem, een school waar pit in zit Zonnebloemen staan symbool voor opgewektheid, kleur, warmte en groeikracht. De pitten duiden op een grote eenheid in diversiteit. Een symboliek die onze school

Nadere informatie

Gelijke onderwijskansen Leerlingen- en ouderparticipatie

Gelijke onderwijskansen Leerlingen- en ouderparticipatie Gelijke onderwijskansen Leerlingen- en ouderparticipatie Studiedagen GOK derde cyclus oktober/november 2008 1. Leerlingen- en ouderparticipatie is 2. Waarom? 3. Hoe? 4. Instrument voor analyse beginsituatie

Nadere informatie

Competenties van leerkrachten in scholen met een katholiek geïnspireerd opvoedingsproject

Competenties van leerkrachten in scholen met een katholiek geïnspireerd opvoedingsproject Competenties van leerkrachten in scholen met een katholiek geïnspireerd opvoedingsproject Deze lijst is het onderzoekresultaat van een PWO-traject binnen de lerarenopleidingen van de KAHO Sint-Lieven,

Nadere informatie

Omgaan met ouders. Eigen praktijken keuren en uitwisselen

Omgaan met ouders. Eigen praktijken keuren en uitwisselen Omgaan met ouders Eigen praktijken keuren en uitwisselen Voor meer info www.koen-mattheeuws.be Het vertrekpunt: drie actoren De SCHOOL De LLN ONDER- WIJS verstrek ken De OUDER Partnerschapsmodel: 3 actoren

Nadere informatie

Onderzoeksrapport 'ouderbetrokkenheid in Nederlandstalige scholen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest'

Onderzoeksrapport 'ouderbetrokkenheid in Nederlandstalige scholen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest' Onderzoeksrapport 'ouderbetrokkenheid in Nederlandstalige scholen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest' Centrum voor Taal en Onderwijs K.U.Leuven Rapport: Silvie Samaey Coördinator: Machteld Verhelst

Nadere informatie

Pedagogisch Project van het Stedelijk Onderwijs

Pedagogisch Project van het Stedelijk Onderwijs Pedagogisch Project van het Stedelijk Onderwijs (1) Het Stedelijk Onderwijs is de dynamische ontmoetingsplaats van alle leernetwerken ingericht door de Stad Antwerpen. (2) Het Stedelijk Onderwijs voldoet

Nadere informatie

Bevraging ouderbetrokkenheid

Bevraging ouderbetrokkenheid Bevraging ouderbetrokkenheid Deel ouders Cel ouderbetrokkenheid, netoverstijgende cel van de 3 ouderkoepels 1 Inhoud Inleiding... 3 1. Algemeen... 4 2. Aanwezigheid van oudervereniging, ouderraden en schoolraden...

Nadere informatie

Visie op ouderbetrokkenheid

Visie op ouderbetrokkenheid Visie op ouderbetrokkenheid Basisschool Lambertus Meestersweg 5 6071 BN Swalmen tel 0475-508144 e-mail: info@lambertusswalmen.nl website: www.lambertusswalmen.nl 1 Maart 2016 Inleiding: Een beleidsnotitie

Nadere informatie

Drugbeleidsplan KOGEKA

Drugbeleidsplan KOGEKA Drugbeleidsplan KOGEKA September 2012 Visie De scholengemeenschap KOGEKA is zich bewust van druggebruik bij jongeren en wil hier uitgesproken begrenzend en begeleidend mee omgaan. In dit drugbeleid hebben

Nadere informatie

OUDERPROGRAMMA VVE VERSTERKEN BESCHIKBAAR MATERIAAL VANUIT BEN IK IN BEELD UITWERKING PER DOELSTELLING OUDERPROGRAMMA GROEP NUL

OUDERPROGRAMMA VVE VERSTERKEN BESCHIKBAAR MATERIAAL VANUIT BEN IK IN BEELD UITWERKING PER DOELSTELLING OUDERPROGRAMMA GROEP NUL BESCHIKBAAR MATERIAAL VANUIT Ben ik in Beeld maakt gebruik het programma Puk en Ko thuis. Daarnaast zijn er aanvullingen beschikbaar: Het bronnenboek Ouderbetrokkenheid en een ouderwerkplan. Materiaal

Nadere informatie

Ouderbeleidsplan. Sbo de Bonte Vlinder. September 2014

Ouderbeleidsplan. Sbo de Bonte Vlinder. September 2014 Ouderbeleidsplan Sbo de Bonte Vlinder September 2014 1 Inleiding De meerwaarde van een ouderbeleidsplan Een ouderbeleidsplan vormt de grondslag voor de activiteiten die een school met en voor ouders ontplooit.

Nadere informatie

Fiche 4: Hoe verhoog je je interculturele competentie?

Fiche 4: Hoe verhoog je je interculturele competentie? Fiche 4: Hoe verhoog je je interculturele competentie? In deze fiche vind je instrumenten om de interculturele competenties van personeelsleden op te bouwen en te vergroten zodat het diversiteitsbeleid

Nadere informatie

Positief omgaan met meertaligheid in het basisonderwijs en in de buitenschoolse opvang

Positief omgaan met meertaligheid in het basisonderwijs en in de buitenschoolse opvang Ronde 4 Ayse Isçi Onderwijscentrum, Gent Contact: ayse.isci@gent.be Positief omgaan met meertaligheid in het basisonderwijs en in de buitenschoolse opvang Meertaligheid in het onderwijs en in de opvang

Nadere informatie

Spijbelpreventie: ouderbetrokkenheid op school.

Spijbelpreventie: ouderbetrokkenheid op school. VCLB De Wissel - Antwerpen Vrij Centrum voor Leerlingenbegeleiding Spijbelpreventie: ouderbetrokkenheid op school. Een belangrijke stap in het preventief werken rond spijbelen is ouders betrekken bij het

Nadere informatie

Verwerking bevraging: deel ouderwerkingen

Verwerking bevraging: deel ouderwerkingen Verwerking bevraging: deel en 1. Algemeen Van de en werden 382 bevragingen ingevuld, waaronder - 152 van VCOV (ouderkoepel van het vrij gesubsidieerd onderwijs) - 82 van KOOGO ( ouderkoepel van het Officieel

Nadere informatie

Wat denken je medestudenten? Op welke punten verschilt jullie aanpak? Hoe komt dit denk je? Wat vind jij belangrijk als het gaat over verwachtingen

Wat denken je medestudenten? Op welke punten verschilt jullie aanpak? Hoe komt dit denk je? Wat vind jij belangrijk als het gaat over verwachtingen 1 2 3 4 Wat denken je medestudenten? Op welke punten verschilt jullie aanpak? Hoe komt dit denk je? Wat vind jij belangrijk als het gaat over verwachtingen tavindividuele kleuters? Waarom vind je dit belangrijk?

Nadere informatie

Ouderbetrokkenheid in het voortgezet onderwijs

Ouderbetrokkenheid in het voortgezet onderwijs Ouderbetrokkenheid in het voortgezet onderwijs Een goede relatie tussen ouders en school komt het leerresultaat ten goede en dat is wat we allemaal willen! Convenant Impuls Kwaliteitsverbetering Onderwijs

Nadere informatie

Kwaliteit vanuit het standpunt van de ouders

Kwaliteit vanuit het standpunt van de ouders Kwaliteit vanuit het standpunt van de ouders GO! ouders Ouderkoepel van het GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap Relatie gezin school: ouderbetrokkenheid Informeren Begeleiden en ondersteunen Vormen

Nadere informatie

NT2-docent, man/vrouw met missie

NT2-docent, man/vrouw met missie NT2docent, man/vrouw met missie Resultaten van de bevraging bij NT2docenten Door Lies Houben, CTOmedewerker Brede evaluatie, differentiatie, behoeftegericht werken, De NT2docent wordt geconfronteerd met

Nadere informatie

QUICKSCAN VOOR HET IN KAART BRENGEN VAN SCHOOL- EN KLASGEBEUREN

QUICKSCAN VOOR HET IN KAART BRENGEN VAN SCHOOL- EN KLASGEBEUREN QUICKSCAN VOOR HET IN KAART BRENGEN VAN SCHOOL- EN KLASGEBEUREN BASISONDERWIJS CENTRUM VOOR TAAL EN ONDERWIJS QUICKSCAN SCHOOL- EN KLASGEBEUREN INLEIDING Dit instrument laat toe de startpositie van jouw

Nadere informatie

Visie Taalstimulering en meertaligheid Kind en Gezin

Visie Taalstimulering en meertaligheid Kind en Gezin Visie Taalstimulering en meertaligheid Kind en Gezin VLOR studiedag 3 februari 2012 Taal = hot item Arme peuters ook taalarm (16/03/2009) Steeds minder baby s met Nederlands als thuistaal geboren (4/12/2010)

Nadere informatie

Aan de ouders, Vriendelijke groet, team prinses Beatrixschool. Verbeterpunten en acties

Aan de ouders, Vriendelijke groet, team prinses Beatrixschool. Verbeterpunten en acties Aan de ouders, Voor u ligt het verbeterplan wat is opgesteld door het team naar aanleiding van de resultaten van de oudervragenlijst afgelopen november. Per onderdeel geven we aan welke items minder scoorden

Nadere informatie

Inschrijvingsbeleid WWW.KOCA.BE

Inschrijvingsbeleid WWW.KOCA.BE Inschrijvingsbeleid Gelijke onderwijskansen De doelstelling van het decreet Gelijke Onderwijskansen is een geïntegreerd Vlaams onderwijsbeleid uitwerken dat alle kinderen en jongeren optimale kansen biedt

Nadere informatie

Autonomie ervaren betekent dat je je werk graag doet en zinvol vindt. De volgende vragen peilen naar jouw ervaringen.

Autonomie ervaren betekent dat je je werk graag doet en zinvol vindt. De volgende vragen peilen naar jouw ervaringen. 5.3.1 AUTONOMIE Autonomie ervaren betekent dat je je werk graag doet en zinvol vindt. De volgende vragen peilen naar jouw ervaringen. Met deze vraag / vragen krijg je een zicht op hoe de medewerker autonomie

Nadere informatie

Aan de netwerkpartners van het CJG, Betreft Start KIES cursus basisschoolkinderen en ouderbijeenkomsten

Aan de netwerkpartners van het CJG, Betreft Start KIES cursus basisschoolkinderen en ouderbijeenkomsten Aan de netwerkpartners van het CJG, Betreft Start KIES cursus basisschoolkinderen en ouderbijeenkomsten Een scheiding is ingrijpend. Voor ouders én voor kinderen. CJG Zutphen heeft daarom samen met de

Nadere informatie

Programma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf

Programma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf Programma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf Vijf woensdagmiddagen kunnen jongens en meiden tussen de 10 en 14 jaar op avontuur naar zichzelf. Het kind leert zichzelf

Nadere informatie

In gesprek met ouders. Spel en ontwikkeling! (module 1 en 2) (module 3 en 4) Doel Verkrijgen van inzicht in het belang van spel en

In gesprek met ouders. Spel en ontwikkeling! (module 1 en 2) (module 3 en 4) Doel Verkrijgen van inzicht in het belang van spel en Peuters spelender wijs! Een praktische verdiepingscursus voor pedagogisch medewerkers in peuterspeelzalen en kinderdagverblijven De ontwikkeling van jonge kinderen gaat snel. Ze zijn altijd op ontdekkingstocht

Nadere informatie

Inspraak en participatie in het schoolbeleid:

Inspraak en participatie in het schoolbeleid: Inspraak en participatie in het schoolbeleid: een onmisbaar element in de kwaliteitszorg Jef Verhoeven Centrum voor Onderwijssociologie KU Leuven 23 december 2003 Inspraak en participatie 1 1. Kwaliteitszorg

Nadere informatie

OUDERTEVREDENHEID SCHOLENGEMEENSCHAP EENSCHAP DE KRAAL SCHOOLJAAR 2007-2008

OUDERTEVREDENHEID SCHOLENGEMEENSCHAP EENSCHAP DE KRAAL SCHOOLJAAR 2007-2008 Scholengemeenschap DE KRAAL nr. Kleuteronderwijs en lager onderwijs nr. 120766 vzw Katholiek Onderwijs De Kraal /RPR Leuven 436.607.391 Van Bladelstraat 25 3020 Herent www.kraal.be OUDERTEVREDENHEID SCHOLENGEMEENSCHAP

Nadere informatie

De kracht van diversiteit in de Vlaamse kleuterscholen. Het project tweedelijnsondersteuning kleuteronderwijs (2KP) toegelicht

De kracht van diversiteit in de Vlaamse kleuterscholen. Het project tweedelijnsondersteuning kleuteronderwijs (2KP) toegelicht Ellen Bauwens VVKBaO Contact: ellen.bauwens@vsko.be De kracht van diversiteit in de Vlaamse kleuterscholen. Het project tweedelijnsondersteuning kleuteronderwijs (2KP) toegelicht 1. Inleiding In april

Nadere informatie

Zelfevaluatie-instrument MeMoQ. Dimensie 2: Betrokkenheid. Groepsopvang

Zelfevaluatie-instrument MeMoQ. Dimensie 2: Betrokkenheid. Groepsopvang Zelfevaluatie-instrument MeMoQ Dimensie 2: Betrokkenheid Groepsopvang 2016 Kind en Gezin UGent KU Leuven Citeren uit het zelfevaluatie-instrument MeMoQ kan, mits correcte bronvermelding: Declercq, B.,

Nadere informatie

Protocol Pedagogisch klimaat

Protocol Pedagogisch klimaat Protocol Pedagogisch klimaat Kernwaarde Leerkrachtgedrag Leerlinggedrag Gedrag ouders Betrokken - Houdt zich aan gemaakte afspraken. - Zorgt voor een duidelijke terugkoppeling naar de ouders en leerlingen.

Nadere informatie

Voor elke competentie dient u ten eerste aan te geven in welke mate deze vereist is om het stageproject succesvol te (kunnen) beëindigen.

Voor elke competentie dient u ten eerste aan te geven in welke mate deze vereist is om het stageproject succesvol te (kunnen) beëindigen. FACULTEIT ECONOMIE EN BEDRIJFSWETENSCHAPPEN NAAMSESTRAAT 69 BUS 3500 3000 LEUVEN, BELGIË m Stageproject bijlage 1: Leidraad bij het functioneringsgesprek Naam stagiair(e):.. Studentennummer:. Huidige opleiding

Nadere informatie

Achtergrond informatie Toolkit Ouderbetrokkenheid vakantieschool

Achtergrond informatie Toolkit Ouderbetrokkenheid vakantieschool Achtergrond informatie Toolkit Ouderbetrokkenheid vakantieschool De vakantieschool is een bijzonder moment, waarbij de sfeer op school anders is dan anders. Er is extra aandacht voor de leerlingen en de

Nadere informatie

Het Pedagogische Raamwerk en implicaties voor de opleiding van kinderbegeleiders

Het Pedagogische Raamwerk en implicaties voor de opleiding van kinderbegeleiders Vakgroep Sociale Agogiek UGent ECEGO KU Leuven Het Pedagogische Raamwerk en implicaties voor de opleiding van kinderbegeleiders Prof. dr. Ferre Laevers K.U. Leuven Meten en Monitoren van Kwaliteit in de

Nadere informatie

Omgaan met diversiteit als sleutelcompetentie Omgaan met diversiteit als leerkrachtencompetentie Omgaan met diversiteit als doelstelling van een

Omgaan met diversiteit als sleutelcompetentie Omgaan met diversiteit als leerkrachtencompetentie Omgaan met diversiteit als doelstelling van een I II III Omgaan met diversiteit als sleutelcompetentie Omgaan met diversiteit als leerkrachtencompetentie Omgaan met diversiteit als doelstelling van een schoolbeleid I. Omgaan met diversiteit als sleutelcompetentie

Nadere informatie

OUDERBETROKKENHEID : Inleiding. Openbare basisschool

OUDERBETROKKENHEID : Inleiding. Openbare basisschool OUDERBETROKKENHEID : Inleiding Een beleidsplan ouderbetrokkenheid vormt de grondslag voor de activiteiten die een school met en voor ouders ontplooit. Het is niet alleen een agenda met te ontplooien activiteiten,

Nadere informatie

De focusgroepen gaven ons in het verleden al een antwoord op volgende kernvragen:

De focusgroepen gaven ons in het verleden al een antwoord op volgende kernvragen: Focusgroepen basisonderwijs: Wat denken ouders uit verschillende doelgroepen over wat de school of het schoolteam kan doen om ouders meer te betrekken bij de school (geïnspireerd op de draaiboeken van

Nadere informatie

Nieuwsbrief. Interactieve werkvormen in de klaspraktijk. Onderzoeksresultaten en tips voor de praktijk

Nieuwsbrief. Interactieve werkvormen in de klaspraktijk. Onderzoeksresultaten en tips voor de praktijk Interactieve werkvormen in de klaspraktijk Onderzoeksresultaten en tips voor de praktijk Lia Blaton, medewerker Onderzoek naar onderwijspraktijk In het kader van de opdracht van het Steunpunt Gelijke Onderwijskansen

Nadere informatie

Gespreksformulieren LA personeel Dommelgroep

Gespreksformulieren LA personeel Dommelgroep Gespreksformulieren LA personeel Dommelgroep (versie mei 2012) FUNCTIONERINGSGESPREK leraar basisonderwijs (LA) Naam: Geboortedatum: Huidige school: Leidinggevende: Huidige functie: Datum vorig gesprek:

Nadere informatie

2a. Individueel jaargesprek Format medewerker

2a. Individueel jaargesprek Format medewerker 2a. Individueel jaargesprek Format medewerker 1 Introductie Vraagt u zich ook wel eens af doe ik in mijn werk de dingen waar ik goed in ben en waar ik plezier in heb, heb ik een goede werk/privé balans

Nadere informatie

organisaties instellingen lokale overheden diversiteit

organisaties instellingen lokale overheden diversiteit organisaties instellingen lokale overheden diversiteit Vlaanderen is divers. Van alle vormen van diversiteit is etnisch-culturele diversiteit wellicht het meest zichtbaar en het meest besproken. Diversiteit

Nadere informatie

Wij gaan met plezier naar school.

Wij gaan met plezier naar school. www.schoolbranst.be Wij gaan met plezier naar school. 3...onze visie Onze school is een landelijk gelegen dorpsschool, een groene school, waar we leven in verbondenheid met de natuur en met elkaar en handelen

Nadere informatie

Instrument om de beginsituatie in kaart te brengen op niveau van de leraar eerste graad 3de GOK-cyclus

Instrument om de beginsituatie in kaart te brengen op niveau van de leraar eerste graad 3de GOK-cyclus Vraag: Hoe goed doe ik het in mijn les? op het vlak van: Instrument om de beginsituatie in kaart te brengen op niveau van de leraar eerste graad 3de GOK-cyclus 2008-2011 1 Preventie en remediëring van

Nadere informatie

Deze leidraad helpt om het gesprek in team aan te gaan rond kwaliteit, vooraleer je de sjablonen in de digitale leermodules invult.

Deze leidraad helpt om het gesprek in team aan te gaan rond kwaliteit, vooraleer je de sjablonen in de digitale leermodules invult. Deel 2 Kwaliteitsbeleid Deze leidraad is gebaseerd op de digitale leermodules van Kind & Gezin. Die modules zijn bedoeld om de verschillende onderdelen van het kwaliteitshandboek uit te werken. Die modules

Nadere informatie

Gelijke onderwijskansen Leerlingen- en ouderparticipatie

Gelijke onderwijskansen Leerlingen- en ouderparticipatie Gelijke onderwijskansen Leerlingen- en ouderparticipatie Studiedagen GOK derde cyclus oktober/november 2008, secundair onderwijs 1. Theoretische kader: Wat? Waarom? Hoe? 2. Instrument voor analyse van

Nadere informatie

Interculturele communicatie door de publiekswerker

Interculturele communicatie door de publiekswerker Interculturele communicatie door de publiekswerker kaders en modellen voor de analyse van de eigen praktijk Interact studiedag BKO/RAB/Lasso 15/06/2012 2 types modellen:gericht op Cultureel communicatieve

Nadere informatie

Ouderbetrokkenheid en de Gentse Brugfiguren

Ouderbetrokkenheid en de Gentse Brugfiguren Ouderbetrokkenheid en de Gentse Brugfiguren Anita Schnieders Mieke Blancke Nathalie Van Wassenhove Gent - Groningen 4-06-2010 Gentse Brugfiguren en ouderbetrokkenheid 2 1 Agenda Ouderbetrokkenheid: hardnekkig

Nadere informatie

POP Martin van der Kevie

POP Martin van der Kevie Naam student: Martin van der Kevie Studentnr.: s1030766 Studiefase: leerjaar 1 Datum: 18 okt 2009 Interpersoonlijk competent Overzicht wat leerlingen bezig houdt dit kun je gebruiken tijdens de les. Verder

Nadere informatie

Integrale Visie op Zorg

Integrale Visie op Zorg Basisschool De Luchtballon Freinetschool Holven Lebonstraat 45, 2440 Geel Velodroomstraat 33, 2440 Geel Directeur: Gert Van Herle Directeur: Gert Van Herle Tel: 014/586046 Tel: 014/588758 Fax: 014/583507

Nadere informatie

Om de school te helpen bij het voeren van een zorg- en gelijke onderwijskansenbeleid

Om de school te helpen bij het voeren van een zorg- en gelijke onderwijskansenbeleid Een geïntegreerd zorg- en gelijke onderwijskansenbeleid Leidraad bij het stappenplan Sinds 1 september 2012 is elke school verplicht een geïntegreerd zorg- en gelijke onderwijskansenbeleid te voeren. Dit

Nadere informatie

2. Mijn kind wordt aangemoedigd

2. Mijn kind wordt aangemoedigd 1. Ik ben tevreden over wat mijn kind op school leert 2. Mijn kind wordt aangemoedigd meestal meestal niet niet meestal meestal niet niet geen oordeel/niet van 3. Mijn kind krijgt aangepaste hoeveelheid

Nadere informatie

Training met persolog profielen

Training met persolog profielen Training met persolog profielen Verkrijg de beste resultaten op het werk en in uw dagelijks leven Ontdek een praktische manier om uw persoonlijkheid te ontwikkelen: U leert verschillende gedragstendensen

Nadere informatie

Verantwoord omgaan met Wi-Fi en gsm-straling op school

Verantwoord omgaan met Wi-Fi en gsm-straling op school Reflectievragen bij het schoolbeleid voor het verantwoord omgaan met moderne communicatietechnologie Rita Van Durme Departement Onderwijs en Vorming Scholen Zoeken naar manieren om kinderen en jongeren

Nadere informatie

Onderzoeksfiche e00032.pdf. 1. Referentie

Onderzoeksfiche e00032.pdf. 1. Referentie 1. Referentie Referentie Verhoeven, J.C., Stassen, K., Devos, G. & Warmoes, V. (2003). Ouders op school en thuis. Onderwijskundig onderzoek in opdracht van de Vlaamse Minister van onderwijs en vorming.

Nadere informatie

Standpunt rapport in het basisonderwijs PBD Basisonderwijs (september 2015)

Standpunt rapport in het basisonderwijs PBD Basisonderwijs (september 2015) Standpunt rapport in het basisonderwijs PBD Basisonderwijs (september 2015) Pedagogische begeleidingsdienst Huis van het GO! Willebroekkaai 36 1000 Brussel Situering, probleemstelling en uitgangspunten

Nadere informatie

dialooghouding We stellen u onze visie even voor.

dialooghouding We stellen u onze visie even voor. schoolvisie Als katholieke basisschool willen we zorg dragen voor de opvoeding van elk kind. We zien onze school als een huis met een tuin waarin we de basis leggen voor de toekomst, om later met de beste

Nadere informatie

Interculturele competenties? In de opleiding gezinswetenschappen

Interculturele competenties? In de opleiding gezinswetenschappen Interculturele competenties? In de opleiding gezinswetenschappen Studiedag Kleurrijke Maatzorg Gaby Jennes, 14 oktober 2011 Iets over de opleiding gw Opleiding voor volwassenen (sinds 1960), geaccrediteerd

Nadere informatie

Eindbeoordeling van het assessment Startbekwaam (op grond van portfolio, presentatie en criterium gericht interview)

Eindbeoordeling van het assessment Startbekwaam (op grond van portfolio, presentatie en criterium gericht interview) Eindbeoordeling van het assessment Startbekwaam (op grond van portfolio, presentatie en criterium gericht interview) Student: Opleidingsassessor: Studentnummer:. Veldassessor:. Datum: Een startbekwaam

Nadere informatie

Huiswerkbeleid Onderwijsteam 7

Huiswerkbeleid Onderwijsteam 7 Huiswerkbeleid Onderwijsteam 7 Inleiding: Het onderwijs op school is er onder meer op gericht de verantwoordelijkheid en zelfstandigheid van de leerlingen te vergroten. Ook het maken van huiswerk levert

Nadere informatie

SOCIAAL-EMOTIONELE ONTWIKKELING

SOCIAAL-EMOTIONELE ONTWIKKELING SOCIAAL-EMOTIONELE ONTWIKKELING We meten op onze school twee keer per jaar het sociaal-emotionele functioneren van onze leerlingen mee. Dat doen we met VISEON van Cito. Viseon staat voor Volg Instrument

Nadere informatie

ACHTERGRONDINFORMATIE GEZINSDIVERSITEIT

ACHTERGRONDINFORMATIE GEZINSDIVERSITEIT ACHTERGRONDINFORMATIE GEZINSDIVERSITEIT INHOUD Families in transitie, transities in families Facts & Figures: Wat weten we? Maatschappelijke context FiTTiF Goed Gezin(d) Projectdoelstellingen Toolbox Voorbeeld

Nadere informatie

Puberbrein als Innovatiekans. Beschrijving van de 4 basiscompetenties

Puberbrein als Innovatiekans. Beschrijving van de 4 basiscompetenties Puberbrein als Innovatiekans Beschrijving van de 4 basiscompetenties Samenwerken Plannen en organiseren Omgaan met verandering en aanpassen Reflecteren Werkgroep Onderwijs, September 2011 Toelichting beschrijving

Nadere informatie

Handelings- en opbrengstgericht werken op de Calvijnschool. Vertrouwd onderwijs vanuit een nieuwe benadering

Handelings- en opbrengstgericht werken op de Calvijnschool. Vertrouwd onderwijs vanuit een nieuwe benadering Handelings- en opbrengstgericht werken op de Calvijnschool Vertrouwd onderwijs vanuit een nieuwe benadering Zeilen verzetten Onderwijs blijft in beweging. De kranten staan vol met discussies over identiteit,

Nadere informatie

STEM. Visietekst van het GO! onderwijs van de. 28 november Vlaamse Gemeenschap

STEM. Visietekst van het GO! onderwijs van de. 28 november Vlaamse Gemeenschap STEM Visietekst van het GO! 28 november 2016 onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap 2 Samenvatting In de beleidsnota 2014-2019 stelt Vlaams minister van Onderwijs de ambitie om leerlingen warmer te maken

Nadere informatie

RONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen in het KLEUTERONDERWIJS

RONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen in het KLEUTERONDERWIJS CONFERENTIE STEUNPUNT GOK: De lat hoog voor iedereen!, Leuven 18 september STROOM KRACHTIGE LEEROMGEVINGEN RONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen

Nadere informatie

1 Aanbevolen artikel

1 Aanbevolen artikel Aanbevolen artikel: 25 november 2013 1 Aanbevolen artikel Ik kan het, ik kan het zélf, ik hoor erbij Over de basisingrediënten voor het (psychologisch) welzijn Een klassieke motivatietheorie toegelicht

Nadere informatie

OPVOEDINGSPROJECT DE LINDE

OPVOEDINGSPROJECT DE LINDE OPVOEDINGSPROJECT DE LINDE DOELSTELLING De Linde is een school voor buitengewoon lager onderwijs. Onze doelstelling kadert volledig binnen de algemene doelstelling van de Vlaamse Overheid met betrekking

Nadere informatie

1 Basiscompetenties voor de leraar secundair onderwijs

1 Basiscompetenties voor de leraar secundair onderwijs 1 Basiscompetenties voor de leraar secundair onderwijs Het Vlaams parlement legde de basiscompetenties die nagestreefd en gerealiseerd moeten worden tijdens de opleiding vast. Basiscompetenties zijn een

Nadere informatie

Vormingsaanbod voor universiteiten en hogescholen 2014/2015

Vormingsaanbod voor universiteiten en hogescholen 2014/2015 Vormingsaanbod voor universiteiten en hogescholen 2014/2015 Inhoud 3 Vooraf 5 Een andere kijk op spijbelen 6 Over de diepere betekenis van kinderspel 7 Kinderen hebben zo hun kijk op quality time 8 Plan

Nadere informatie

Voorbeelden compententieprofiel mentor

Voorbeelden compententieprofiel mentor BIJLAGE 1 Voorbeelden compententieprofiel mentor Voorbeeld 1 Meetindicator voor competenties en gedragingen van een mentor, opgesteld door Ryhove, beschutte werkplaats in Gent (PH= persoon met een handicap)

Nadere informatie

Aantekenformulier van het assessment PDG

Aantekenformulier van het assessment PDG Aantekenformulier van het assessment PDG Kandidaat: Assessor: Datum: Een startbekwaam docent voldoet aan de bekwaamheidseisen voor leraren in het tweedegraadsgebied (zie competentie 1 t/m 7 op de volgende

Nadere informatie

Achtergrond. Missie Onze missie op basis van deze situatie luidt:

Achtergrond. Missie Onze missie op basis van deze situatie luidt: Achtergrond Basisschool De Regenboog staat in de wijk Zuid-west in Boekel en valt onder het bestuur van Zicht PO. Evenals de andere scholen onder dit bestuur gaan wij de komende periode vorm geven aan

Nadere informatie

Bevraging oudervriendelijke school

Bevraging oudervriendelijke school Bevraging oudervriendelijke school Oktober 2012 Inleiding op deze vragenlijst Beste , Welkom bij deze vragenlijst. Tekst moet nog opgemaakt worden 2 Vragenlijst Bereikbaarheid Ik kan als

Nadere informatie

Mechelen PrOS-project

Mechelen PrOS-project www.besafe.be Mechelen PrOS-project Mechelen PrOS-project FOD Binnenlandse Zaken Algemene Directie Veiligheid en Preventie Directie Lokale Integrale Veiligheid 2014 Mechelen PrOS-project I. Projectbeschrijving

Nadere informatie

Identiteit van de Koos Meindertsschool

Identiteit van de Koos Meindertsschool Identiteit van de Koos Meindertsschool 1. Identiteit - het karakter van de school Wij zijn een open school waarin een ieder gelijkwaardig is. Wij heten elk kind welkom op de Koos Meindertsschool, ongeacht

Nadere informatie

ONS EIGEN OPVOEDINGSPROJECT

ONS EIGEN OPVOEDINGSPROJECT ONS EIGEN OPVOEDINGSPROJECT - SCHOOLBROCHURE - Basisonderwijs DE LINDE, Overpelt ONS EIGEN OPVOEDINGSPROJECT In ons Eigen opvoedingsproject (EOP) kan u lezen hoe wij als school onze opvoedingstaak zien.

Nadere informatie

Participatie leerlingen en ouders

Participatie leerlingen en ouders Participatie leerlingen en ouders Instrument voor de analyse van de beginsituatie 2008 KORTE versie Kort Dit is de korte versie van het instrument voor de analyse van de beginsituatie Participatie van

Nadere informatie

GEZINSBELEID. Het gezin in al zijn vormen

GEZINSBELEID. Het gezin in al zijn vormen VRIJE BASISSCHOOL HERZELE Kerkstraat 12 9550 Herzele Telfax: (053)62 36 98 info@vsbh.be www.vbsh.be Vestigingen: Kerkstraat Station Woubrechtegem GEZINSBELEID Het gezin in al zijn vormen Een groot aantal

Nadere informatie

Kanjerbeleid. Doelstelling Voor de kinderen hebben we als doel dat ze zoveel mogelijk als volgt over zichzelf denken:

Kanjerbeleid. Doelstelling Voor de kinderen hebben we als doel dat ze zoveel mogelijk als volgt over zichzelf denken: Kanjerbeleid Inleiding Op de obs Stegeman werken we sinds januari 2012 met de kanjertraining. Voor u ligt het beleidsstuk Kanjertraining. We hopen dat het zicht geeft op wat we doen op school en waar we

Nadere informatie

Handboek gedragscodes voor leerkrachten, directie en ouders van Openbaar Onderwijs Alblasserdam

Handboek gedragscodes voor leerkrachten, directie en ouders van Openbaar Onderwijs Alblasserdam 1 Handboek gedragscodes voor leerkrachten, directie en ouders van Openbaar Onderwijs Alblasserdam Doel We vinden het belangrijk om een gedragscode voor leerkrachten, ouders en directie op te stellen, waarin

Nadere informatie

Communiceren met ouders. Silke Jansen Orthopedagoog Gezin en Gedrag REC 4 Vierland

Communiceren met ouders. Silke Jansen Orthopedagoog Gezin en Gedrag REC 4 Vierland Communiceren met ouders Silke Jansen Orthopedagoog Gezin en Gedrag REC 4 Vierland Inhoud van de workshop 1. Kind binnen systeem 2. School en ouders gelijkwaardig? 3. Richtlijnen bij oudercontacten 4.

Nadere informatie

STIJLEN VAN BEÏNVLOEDING. Inleiding

STIJLEN VAN BEÏNVLOEDING. Inleiding STIJLEN VAN BEÏNVLOEDING Inleiding De door leidinggevenden gehanteerde stijlen van beïnvloeding kunnen grofweg in twee categorieën worden ingedeeld, te weten profileren en respecteren. Er zijn twee profilerende

Nadere informatie

Een krachtige leesomgeving via Veilig Thuis : een dubbel spoor

Een krachtige leesomgeving via Veilig Thuis : een dubbel spoor 2. Brussel grotere cohesie en enthousiasme binnen een team. Zeker in regio s waar scholen voor grote uitdagingen staan, is dit meer dan welkom. 2 Referenties De Hoogh, J. & E. de Groot-Yadgar (2005). Mag

Nadere informatie

Informatie voor ouders

Informatie voor ouders Weerbaarheid Informatie voor ouders Het Centrum voor Jeugd en Gezin ondersteunt met deskundig advies, tips en begeleiding. Een centraal punt voor al je vragen over opvoeden en opgroeien, dat is handig!

Nadere informatie

Kijkwijzer techniek. Kijkwijzer leerlingencompetenties, materiaal uit traject Talenten breed evalueren, dag 1 Pagina 1

Kijkwijzer techniek. Kijkwijzer leerlingencompetenties, materiaal uit traject Talenten breed evalueren, dag 1 Pagina 1 Kijkwijzer techniek Deze kijkwijzer is een instrument om na te gaan in welke mate leerlingen een aantal competenties bezitten. Door middel van deze kijkwijzer willen we verschillende doelen bereiken: Handvatten

Nadere informatie

Onderzoeksvraag Uitkomst

Onderzoeksvraag Uitkomst Hoe doe je onderzoek? Hoewel er veel leuke boeken zijn geschreven over het doen van onderzoek (zie voor een lijstje de pdf op deze site) leer je onderzoeken niet uit een boekje! Als je onderzoek wilt doen

Nadere informatie