PATIËNTEN INFORMATIE. Algemene voedingsrichtlijnen voor oncologische patiënten tijdens therapie

Transcriptie

1 PATIËNTEN INFORMATIE Algemene voedingsrichtlijnen voor oncologische patiënten tijdens therapie

2 2

3 Hygiënemaatregelen Als gevolg van de chemotherapie, immunotherapie of bestraling neemt het aantal bloedcellen af. Dit resulteert in een verminderde weerstand en een verhoogde kans op infecties. Om een voedingsgerelateerde infectie te voorkomen, is hygiëne erg belangrijk. Algemeen Zowel voor de bereiding van de maaltijd als voor het nuttigen van de maaltijd is het belangrijk om de handen te wassen. Ook na toiletbezoek dien je je handen steeds goed te wassen. Gebruik steeds proper materiaal. Was af in heet water met afwasmiddel. Gebruik dagelijks een propere vaatdoek en handdoek. Voedingsgerelateerd Laat melk en melkproducten, kaas, vleeswaren, salades en gebak niet langer dan twee uur buiten de koelkast staan. Gooi deze daarna weg. Eet geen ongepelde of ongebrande noten. Groenten en fruit dienen vers en onbeschadigd te zijn. Was deze onder stromend water. Vermijd contact tussen rauw en bereid voedsel, ook via keukenmaterialen. Ontdooi bevroren voedsel in de koelkast. Was borden en schalen waarop vlees/vis/gevogelte is ontdooid meteen af. Dooivocht bevat namelijk veel bacteriën. Let op de houdbaarheidsdatum en bewaarinstructies op de verpakking. Bewaar (restanten van) bereide gerechten en geopende verpakkingen van bederfelijke producten niet langer dan twee dagen. Extra aandachtspunten Verhit vlees en gevogelte tot het door en door gaar is. Kies in een restaurant, frituur e.d. enkel gerechten die gekookt, gebakken of gefrituurd zijn. 3

4 Afgeraden voedingsmiddelen Rauw vlees/vleeswaren: biefstuk, rosbief, préparé enz. Rauwe vis: rauwe haring, sushi, gerookte zalm, verse garnalen, voorverpakte gerookte vis enz. Rauwe groenten: sla, scheuten enz. Fruit dat niet goed gewassen is: aardbeien, abrikozen, frambozen, lychees enz. Rauwe melk en zachte kazen op basis van rauwe melk. Rauwe of zachtgekookte eieren. Producten waarin rauwe eieren verwerkt zijn: bavarois, zelfgemaakte mayonaise, zelfgemaakte chocolademousse enz. Probiotica: Activia, Yakult. 4

5 Extra aandachtspunten Vertel je behandelend oncoloog welk dieet je volgt of welke voedingssupplementen je neemt, zodat kan worden ingeschat of het geen negatieve effecten heeft op je kankerbehandeling. Bepaalde voedingssupplementen kunnen immers een effect hebben. Alcohol vertraagt de afbraak van geneesmiddelen in de lever, waardoor je meer last kan ondervinden van je behandeling. Het is daarom aan te raden 24 uur voor en 48 uur na de toediening van cytostatica geen alcohol te gebruiken. Ook andere schadelijke stoffen, zoals tabak, kunnen de effecten van de therapie beïnvloeden. Af te raden bij chemotherapie zijn pompelmoes en Sint-Janskruid. Een pompelmoes zorgt ervoor dat een geneesmiddel langer in het lichaam blijft, waardoor het beduidend toxischer wordt zonder efficiënter te zijn. Sint-Janskruid doet net het tegenovergestelde: het zorgt voor een snellere afbraak en een verminderde opname van geneesmiddelen waardoor ze minder toxisch worden. Men voelt zich beduidend beter, maar de chemo werkt minder waardoor deze niet meer efficiënt is. 5

6 Wanneer eten niet goed gaat Gebrek aan eetlust is bij ziekte een veel voorkomend probleem. Eet vaker kleine(re) porties, bijvoorbeeld elke twee uur. Schep je bord niet te vol, een vol bord kan je geringe eetlust doen verdwijnen. Eet rustig en kauw goed. Neem de tijd om te eten. Probeer elke keer wat meer te eten, maar forceer niets. Eet op de momenten dat je je goed voelt. Zorg dat je steeds je favoriete producten in huis hebt. Voorkom dat je te vermoeid bent om te eten. Als je te moe bent, kan je het beste eerst even rusten voor de maaltijd. Ook kan je gebruik maken van kant- en klaar maaltijden. Wissel koude en warme maaltijden met elkaar af. Zo ook hartige, zure, zoute en zoete producten. Vaak gaan vloeibare producten beter binnen wanneer je een geringe eetlust hebt. Denk bijvoorbeeld aan suikerrijke yoghurt of een pap. De warme maaltijd kan je makkelijker eten met wat meer saus of een vruchtenmoes erbij. Als je misselijk bent, probeer dan voldoende te drinken. Een tekort aan vocht kan een gevoel van misselijkheid versterken. Fris-zure producten, zoals een glas vruchtensap, een stukje appel of een augurk kunnen de eetlust bevorderen. Ook een kleine tas bouillon werkt eetlustbevorderend. 6

7 Onco-diëtist Als je merkt dat je eetlust vermindert, dat je afvalt of juist veel bijkomt in gewicht, is het aangeraden om de arts en de verpleegkundige hiervan op de hoogte te brengen. Zij kunnen de diëtiste, die je informatie en advies kan geven, voor je inschakelen. Ook wanneer je bijwerkingen ervaart van de chemokuur en dit invloed heeft op je voedingsinname is het raadzaam de diëtist te laten langskomen. De oncologische diëtiste komt met grote regelmaat op het dagziekenhuis langs. 7

8 AZ Lokeren 2018 Algemeen Ziekenhuis Lokeren Partner van het UZ Gent Lepelstraat LOKEREN Onthaal tel fax Medische beeldvorming tel info@azlokeren.be Verantwoordelijke: Kirsten Schraven