Help! Hoe leer ik mijn kind gezond leven? Informatie & tips voor ouders

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Help! Hoe leer ik mijn kind gezond leven? Informatie & tips voor ouders"

Transcriptie

1 Help! Hoe leer ik mijn kind gezond leven? Informatie & tips voor ouders

2 Inhoud HELP! Hoe leer ik mijn kind gezond leven? Balans in je leven 6 Basisregels voor gezond gedrag 7 Gezond leven = zelfdiscipline 8 Overheid in actie 9 Stimuleer bewegen 10 Te gezond? 12 Verslavingen 13 Wat kan school doen? 14 Colofon Dit is een uitgave in de HELP!-brochurereeks van OUDERS & COO. Deze brochures helpen ouders om hun kind belangrijke vaardigheden aan te leren die nodig zijn voor thuis en op school. De brochures zijn ook in te zetten bij bijvoorbeeld ouderavonden of projectweken op school. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder toestemming van OUDERS & COO. Tekst: Cécile de Bruin, Beeld: Bajo, Eindredactie: Saskia Hankins, Vormgeving: Louise Vlegels. OUDERS & COO, Postbus 125, 3970 AC Driebergen Tel.: , mail: info@ouders.net 2 HELP! HELP! 3

3 Voorwoord Als het maar gezond is, is de vurige wens van aankomende ouders. Al voor de nieuwe spruit er is, maken ouders zich zorgen over de gezondheid. Want een gezond kind is geen vanzelfsprekendheid. Handicaps, chronische ziekten, allergieën en andere beperkingen hebben een enorme invloed op een kind en dus op een heel gezin. Dan ervaren we hoe kwetsbaar het leven is. Juist vanuit het besef dat je niet alles in de hand hebt, is het goed om stil te staan bij wat u uw kind wél aan kan leren als het gaat om gezondheid. Wat wél te beïnvloeden is. Want voor het lange en gelukkige leven dat u uw kind zo graag gunt, is gezondheid een belangrijke voorwaarde. In deze brochure leest u wat uw kind helpt voor een gezond lijf en gemoed en hoe u uw kind stimuleert om goed voor zichzelf te zorgen. 4 HELP! HELP! 5

4 Balans in je leven Bij gezond leven denken we al snel aan twee dingen: gezond eten en goed bewegen. Dat wordt ons door allerlei voorlichtingscampagnes ook wel duidelijk gemaakt. Voeding en beweging zijn ook van grote waarde, maar gezond leven is meer dan dat. Het gaat dan om de manier van leven, om hoe je met je lijf en gevoel omgaat. Dus niet alleen om af en toe een balansdag zoals gewichtconsulenten aanraden, maar om de totale balans in je leven. Tijd maken voor elkaar in een druk gezinsleven, laten merken dat je elkaar waardeert, ruimte geven voor vriendschappen, ontspannen na sport of een drukke dag, genieten van het moois in de natuur: ook dat zijn aspecten van de balans in het leven vinden. Gezond gedrag is: n Goede nachtrust. n Hygiëne, persoonlijke verzorging. n Gezonde lucht. n Goede voeding. n Niet te veel genotsmiddelen. n Voldoende beweging. n Kunnen ontspannen. n Tevreden zijn met jezelf. n Vrienden hebben. Basisregels voor gezond gedrag Als ouder heb je de verantwoordelijkheid om je kind een gezonde levenshouding, en dus een goede balans aan te leren. Neem voeding. Een peuter leert u om niet onbeperkt te snoepen, een achtjarige geeft u uitleg over de broodnodige vitamines en van uw puber hoopt u dat hij niet elke dag zijn brood weggooit en een broodje kroket koopt. Of in elk geval dat hij vroeg of laat op de gezonde basis terugvalt die u hebt meegegeven. Kortom, het aanleren van gezond gedrag gebeurt in de opvoeding door de jaren heen op verschillende manieren. Dit helpt daarbij: n Geef ook hierin het goede voorbeeld (matig alcoholgebruik, ontspanning niet alleen voor de tv, als het even kan de fiets in plaats van de auto, niet te veel snacken). Ken daarbij uw valkuilen: wanneer gaat het mis? n Stel uw eigen gezinsregels op voor gezond gedrag (slaaptijden, begrenzen tvkijken en computeren, alleen in het weekend chips en cola, elke dag even naar buiten). Gezond leven is iets structureels dat als het ware ingebakken moet worden in de dagelijkse gewoonten. n Maak het makkelijk om thuis gezond te leven (vers fruit voorhanden, schone sportkleren in de kast, goede fietsen in de schuur, lekkere spulletjes voor de persoonlijke hygiëne, genoeg bergruimte voor een schone kamer, liefde en aandacht voor voldoende zelfvertrouwen en een goed gevoel). n Waardeer uw kind om zijn uniekheid. Geef het door wat u doet en zegt de boodschap mee: Jij bent bijzonder en zoals jij is er maar één, zorg dus goed voor jezelf! n Houd uw kind in de gaten wanneer het slapen, eten, ontspannen, vriendschappen onderhouden, naar school gaan of sporten langere tijd moeizaam verloopt. n Praat er met uw kind over als het niet lekker in z n vel zit: weet het de oorzaak? Vraag ook eens aan de leerkracht hoe het op school gaat: vangt deze signalen op? Zoek met uw kind naar oplossingen. n Komt u er samen niet uit? Durf om hulp te vragen bij huisarts, consultatiebureau of opvoedinstanties. 6 HELP! HELP! 7

5 Gezond leven = zelfdiscipline Ik heb nu echt geen tijd om te sporten/gezond te koken. Ik ben doodmoe. Maar het werk moet af en ik moet kunnen slapen dus neem ik maar een extra borrel/slaaptablet. Het aanleren van gezond gedrag vraagt discipline van u als ouder. Want als u druk bent, kan gezond leven op een laag pitje komen te staan. En dat heeft invloed op het hele gezin. Bijvoorbeeld als het gaat om snacken. De valkuilen van snacken: n Het is overal voorhanden: in de winkel, de snackautomaat op school, thuis in de voorraadkast n De kinderen zelf: ze willen liever lekker dan gezond. n Kinderen zien dingen van elkaar. n Het is moeilijk om nee te zeggen. n We vinden het zelf ook lekker. n Weinig tijd: kant en klaarproducten zijn snel en makkelijk te bereiden. n Pure onwetendheid: we beseffen niet hoeveel vet en calorieën snacks bevatten. n Reclamemakers doen ons geloven dat de snack lekker én gezond is. Behoeften Zelfdiscipline begint bij ons als ouders en wij moeten dit aanleren aan onze kinderen. Een gezonde levensstijl leert uw kind eerst door simpelweg uw gezinsregels op te volgen en later door deze zelf toe te passen. Of het nu gaat om de behoefte aan slapen, drinken, bewegen of eten: kinderen moeten leren hun behoeften te beheersen. Een bekende pedagogische uitspraak is dat opvoeden niets anders is dan het leren uitstellen van behoeften. Zo wordt een baby geleefd door zijn driften. Honger? Dan huilen! Moe? Dan slapen! Op latere leeftijd moeten kinderen inzien dat hun behoeften niet altijd meteen kunnen worden vervuld. Je moet wel eens op je beurt wachten. Of iets doen ondanks dat je moe bent of geen zin hebt. Dat levert frustraties op, zeker bij tieners. Als ouders sta je voor de schone taak om je kind daarmee te leren omgaan. En vooral: om het te leren rekening te houden met de behoeften van anderen. Het is in elke situatie weer kiezen waar u als ouder de grens legt. Mag roken bij u thuis vanaf zestien jaar, of alleen buiten of helemaal nooit? Helpt verbieden of gaan ze het dan stiekem doen? Krijgt uw kind een beloning als het niet rookt? Het helpt om met anderen over deze opvoeddilemma s te praten. Hoe pakken ouders in uw familie- of kennissenkring dit aan? Praten met ouders van leeftijdsgenoten kan ook op een ouderavond op school over gezond gedrag (zie kader Doe gezond! ). Ook traktaties, overblijven, schoolregels en het kantinebeleid kunnen daarbij aan de orde komen. Overheid in actie Gelukkig hoef je als ouders het aanleren van gezond gedrag niet alleen te doen. Ook de overheid heeft zorgen over de gezondheid van de jeugd en is met name op het bestrijden van overgewicht actief. In 2005 startte de overheid het landelijke convenant overgewicht. Uitgangspunt is dat verschillende partners in Nederland samenwerken in het vinden van een balans tussen eten en bewegen. Inmiddels heeft het convenant twintig partners, waaronder de Consumentenbond, de vakbonden, de VO-raad (koepel organisatie van middelbare scholen) en het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. Doel is gezonde keuzes voor iedereen gemakkelijk, aantrekkelijk en vanzelfsprekend te maken. Cijfers en feiten Overgewicht is wereldwijd een explosief groeiend probleem. Van de jeugdigen (4-15 jaar) heeft op dit moment 13,5% van de jongens en 16,7% van de meisjes overgewicht. Het percentage ernstig overgewicht ligt op 3%. Van de volwassenen mannen kampt 57% met overgewicht en van de volwassen vrouwen 42%. Ernstig overgewicht (BMI>30) komt voor bij 12% van de volwassenen. Maatschappelijk probleem Overgewicht is in eerste instantie een individueel probleem met als oorzaak een verstoorde balans tussen de energie-inname en het energiegebruik. Oftewel: we eten meer calorieën dan we met bewegen verbruiken. Maar overgewicht is ook een maatschappelijk probleem. In de praktijk blijkt het niet Doe gezond! makkelijk om de energiebalans in evenwicht te krijgen door de manier waarop onze moderne maatschappij is ingericht en de invloeden en verleidingen waaraan we elke dag blootstaan. Meer hierover weten? Kijk op de website van het Kenniscentrum Overgewicht: overgewicht.org. Ouders krijgen het steeds drukker, gezinnen hebben minder tijd met elkaar. Voeding moet daarom makkelijk te bereiden zijn en gezelligheid bieden. Er wordt steeds meer gekozen voor gemaksvoeding en producten die kinderen lekker vinden. Reclamemakers springen hier slim op in. Ze weten precies waar onze kinderen gevoelig voor zijn en dat heeft invloed op het koopgedrag van ouders. De ouderavond Doe gezond! van OUDERS & COO (i.s.m. Teleac en het Voedingscentrum) laat zien welke verkooptrucs op ons worden losgelaten. Een boeiende avond die u en uw kind helpt kritische consumenten te worden en gezonde en verantwoorde keuzes te maken. Ook op uw school? Vraag de school of ouderraad dit te organiseren. Meer info via of bel HELP! HELP! 9

6 Stimuleer bewegen Hoeveel moeten kinderen bewegen? De norm voor jeugdigen is: dagelijks een uur matig intensief lichamelijk actief zijn. Daarbij moeten de activiteiten tweemaal per week gericht zijn op het verbeteren of handhaven van lichamelijke fitheid (kracht, lenigheid en coördinatie). Bron: convenantovergewicht.nl Matig intensieve lichamelijke activiteiten zijn bijvoorbeeld: n wandelen, fietsen, traplopen, zwemmen n spelsporten zoals basketbal, hockey, voetbal. Lichamelijke activiteiten ter verhoging van lichamelijke fitheid zijn bijvoorbeeld: n roeien, wielrennen, hardlopen, lange afstandsporten (uithoudingsvermogen) n turnen, vechtsporten, atletiek, fitness (spierkracht) n yoga, turnen, taekwondo (lenigheid) n alle teamsporten en spelen (coördinatie). De duur en intensiteit van lichamelijke activiteit zijn inwisselbaar. Dertig minuten wandelen kan vervangen worden door 15 minuten hardlopen en 1x per dag een uur fietsen door 4x 15 minuten fietsen. Gezond bewegen betekent overigens niet alleen gaan sporten, maar ook lichamelijke activiteit inpassen in het leven van alledag. Concreet betekent deze richtlijn voor ouders: n Voor baby s: niet te lang in de wipstoel, een kind wil van nature bewegen. n Voor peuters en kleuters: veel buiten spelen, speelgoed dat uitnodigt om te bewegen (step, bal), lekker klimmen en klauteren. n Voor 4-12 jarigen: lopend of fietsend naar school, lid worden van een sportclub, veel buiten spelen (trampoline, voetballen, tikkertje). n Voor jarigen: is het niet (meer) via een sportclub dan wel in de dagelijkse activiteiten blijven bewegen: fietsen, wandelen, hardlopen en zwemmen. Geen zin Van nature hebben kinderen de neiging om te willen ontdekken. Zelfs baby s proberen hun spieren uit en willen op een gegeven moment letterlijk de box uit. Toch is niet ieder kind als het wat ouder wordt even actief. Zo kan gymles voor sommige kinderen zo frustrerend zijn dat ze niet meer gemotiveerd zijn om te gaan sporten. Als je bijvoorbeeld motorisch niet zo handig bent, altijd als laatste wordt gekozen of geplaagd wordt over je gewicht, gaat de lol van bewegen er wel af. Het hoofddoel van het vak lichamelijk opvoeding in het basis- en voortgezet onderwijs zou moeten zijn dat leerlingen lol krijgen en houden in bewegen. Geen zelfgekozen teams, veel variatie in gymnastiekactiviteiten en een goede sfeer. Dat maakt dat leerlingen zelfvertrouwen opbouwen en ook hierin een balans vinden. Vraag eens na op de school van uw kind wat de insteek van de gymles daar is! Ook thuis simuleert u uw kind van jongs af aan te bewegen door de leuke kanten te laten zien en van veel bewegen een gewoonte te maken: samen een balletje trappen, stoeien, in het weekend op de fiets of te voet de natuur in... en dan na het bewegen lekker samen ontspannen. Maar ook: standaard de trap in plaats van de lift, op de fiets naar winkel en school, dagjes uit en vakanties met ontspanning én lichamelijk actief zijn. Wat past bij uw kind? De ene sport of activiteit past beter bij een kind dan de andere. Maar voor elk kind is er iets te vinden dat aansluit bij zijn karakter en mogelijkheden. Zorg dat u er samen achter komt wat, want door beweging maakt het lichaam stoffen in de hersenen aan waardoor uw kind zich actiever en energieker gaat voelen. Eenmaal in het ritme wordt bewegen steeds gewoner en makkelijker. Welke sport of activiteit? Mijn kind is het liefst buiten Graag in een team Graag alleen Mijn kind is het liefst binnen Graag in een team Graag alleen Winnen Lol Winnen Lol Winnen Lol Winnen Lol A B C D E F G H A: Competitiespelen: voetbal, korfbal. Hockey, beachvolleybal, rugby, cricket, wedstrijdroeien of zeilen. B: Survivalen, scouting (bosspelen), samen naar de skate- of schaatsbaan, wintersport (en après-ski), stoepranden, majorettes, recreatief roeien en zeilen, een balletje trappen in de wijk, midgetgolven. C: Competitie atletiek, (marathon)lopen, triatlon, paardrijden, schaatswedstrijden, buitentennis, racefietsen. D: Ponyrijden, vliegeren, fietsen, wandelen, skeeleren, windsurfen, trampoline springen, touwtje springen, schaatsen. E: Competitie volleybal, handbal, ijshockey, waterpolo, wedstrijdzwemmen, tafeltennis. F: Recreatief volleybal, jazzballet, salsadansen, met elkaar naar de disco, samen naar het zwembad of naar de sauna, aquajoggen, bowlen, biljart, tafelvoetbal, pingpongen. G: Judo, karate, competitie badminton, squash, tennis, tafeltennis, schoonspringen, turnen. H: Fitnessen, baantjes zwemmen, bewegen met de Wii, voor de spiegel dansen, ochtendgymnastiek, een boksbal op je kamer. Tip: Nog geen leuke bewegingsactiviteit voor uw kind gevonden? Bewegen doe je ook met stofzuigen (gelijk schonere lucht in huis), tuinieren (leg een groentetuintje aan), een krantenwijk lopen (levert gelijk geld op) en shoppen (geef je het meteen weer uit) 10 HELP! HELP! 11

7 Té gezond? Verslavingen Aandacht voor gezondheid kan ook doorschieten. Vooral tieners lopen het risico om overdreven bezig te zijn met hun uiterlijk en gewicht. Meisjes van 9 jaar blijken soms al te diëten. Als je de reclames en modellenwereld moet geloven, moet je wel slank zijn om succesvol te zijn. En misschien is aan de lijn doen iets wat in Pubers die om welke reden dan ook moeite hebben met volwassen worden kunnen last krijgen van eet- of slaapstoornissen. Overmatig drank- of drugsgebruik kunnen manieren zijn om de werkelijkheid te ontvluchten. Of manieren om erbij te horen. Vrienden hebben juist in deze leeftijd grote invloed. Pubers hebben sowieso de behoefte om te experimenteren: Wie ben ik? Wat past bij mij? Durf ik dat ook? Een eerste sigaret, een jointje, een piercing. Elke ouder is bang dat zijn kind over de grens gaat of verslaafd raakt. Maar alleen stomweg verbieden werkt niet. Praat in het gezin open over roken, drinken, drugs en uiterlijk. Zorg in elk geval dat u goed op de hoogte bent van de risico s. Via internet (bijvoorbeeld via trimbos.nl, gezondheid.nl en stivoro.nl), de bibliotheek of folders bij de huisarts of de GGD is over elk onderwerp informatie te vinden. Zo kunt u naar uw kind toe beter onderbouwen waarom u iets wel of niet toestaat en welke regels u hanteert. Informeer ook eens op school wat deze doet aan voorlichhet gezin regelmatig voorkomt en voor een kind dus normaal. Maar op zo n manier diëten heeft niets met gezondheid te maken. Daarom is het belangrijk dat uw kind leert dat het bepaalde vetten en voedingstoffen echt nodig heeft. Een kind zonder deskundige hulp op dieet zetten is onverantwoord. Vraag als uw kind hiermee worstelt advies bij de schoolarts of huisarts. Zij kunnen doorverwijzen naar een jeugdarts of diëtiste. Discussieer in het gezin ook over reclame en schoonheidsidealen: klopt wat er wordt beweerd, is het reëel? Leer uw kind dat niemand perfect is en gelukkig ook niet hoeft te zijn; echte schoonheid zit toch echt van binnen. ting of doe bij de ouderraad een suggestie om een bepaald thema aan de orde te stellen. Tips voor thuis: n Toon bezorgdheid: laat zien wat het doet als uw kind veel rookt, altijd aan de lijn is of obsessief aan het sporten is. n Probeer afspraken te maken over gewenst gedrag: voor je 15de niet roken, een goed ontbijt is verplicht, uiterlijk half 1 thuis in het weekend, voor je 18de geen piercing n Blijf zoveel mogelijk in gesprek met uw kind. Probeer het contact goed te houden. Houd zicht op met wie uw kind optrekt en waar het uithangt. n Ken de risico s, onderbouw uw regels en houd als het gaat om de gezondheid van uw kind voet bij stuk, ook al kost dat soms moeite en veel energie. n Schroom niet om zo nodig professionele hulp te zoeken voor uw kind en uzelf via de huisarts of de GGD. Weetjes n Duidelijke regels over alcohol werken: als kinderen van hun ouders niet mogen drinken vóór hun 16e, beginnen zij later met drinken (onderzoek: Trimbosinstituut). n 6% van de 10-jarigen heeft wel eens gerookt. Dit percentage neemt sterk toe naarmate kinderen ouder worden: 27% van de 13-jarigen heeft wel eens gerookt en onder 17-jarigen is dit maar liefst 63%. Kinderen die al op jonge leeftijd roken uitproberen worden op latere leeftijd vaker dagelijks rokers dan kinderen die dat niet doen. Ouders blijken hierop weldegelijk invloed te hebben. Lees meer op: uwkindenroken.nl. n Een kind van 4-8 jaar heeft 1500 kcal. nodig; een kind van 9-13 jaar 2300 kcal. Kinderen krijgen al snel te veel calorieën en te weinig goede voedingsstoffen binnen. Wat uw kind dagelijks nodig heeft komt u te weten via: voedingscentrum.nl. 12 HELP! HELP! 13

8 Wat kan school doen? Een van de kerndoelen van het basisonderwijs is dat scholen kinderen moeten bijbrengen hoe ze gezond moeten leven. In de schoolgids staat bijvoorbeeld beschreven welke regels er op uw school gelden voor traktaties en overblijf. Check deze zodat u weet wat er van u verwacht wordt. Het voortgezet onderwijs besteedt steeds meer aandacht aan gezondheid. Het Voedingscentrum stimuleert dit met een jaarlijks terugkerende wedstrijd: de stimuleringsprijs De Gezonde Schoolkantine. En inmiddels is op een kwart van de middelbare scholen het roken op het schoolplein verboden. Scholen die structureel aan de slag willen met het bevorderen van gezondheid op school kunnen materialen, advies en scholing krijgen via De Gezonde School Methode: gezondeschool.nl. Hier zit ook de telefonische Helpdesk Gezonde School ( ) voor zowel basis- als voortgezet onderwijs. Bijvoorbeeld voor vragen over het opzetten van gezondheidsbeleid of lespakketten over gezondheid. Vragen over het onderwijs aan uw kind, bijvoorbeeld over gezondsheidsbeleid op school? Bel gratis , (kies eerst 1, dan 3 voor OUDERS & COO) of kijk op voor antwoorden op veelgestelde vragen van ouders. Bel gratis! kies 1 dan 3 14 HELP! HELP! 15

9 OUDERS & COO is de landelijke vereniging voor ouders, ouder- en medezeggenschapsraden in het christelijk en oecumenisch onderwijs. OUDERS & COO: n adviseert en ondersteunt ouders van schoolgaande kinderen n zet zich in voor een optimale samenwerking tussen school en thuis n maakt zich sterk voor een goede kwaliteit en sfeer op school n biedt hulp bij de opvoeding n informeert en schoolt ouders n bemiddelt bij conflicten n bestrijdt pesten, faalangst en geweld in het onderwijs n voert actie voor lage schoolkosten n verzorgt kant-en-klare ouderavonden n ondersteunt en schoolt overblijfkrachten n organiseert cursussen, trainingen en congressen n geeft voorlichting via ouderbladen en brochures n behartigt ouderbelangen n voert overleg met de overheid. U kunt lid worden van OUDERS & COO. Kijk voor alle voordelen van een individueel lidmaatschap voor ouders op of bel voor meer info. 16 HELP!

Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in

Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in Met het hele gezin gezond het nieuwe jaar in LINDA AMMERLAAN KINDERVOEDINGSCOACH Inleiding Wie ben ik? Als moeder van 2 kinderen weet ik hoe lastig het is om in deze tijd je kinderen gezond te laten opgroeien.

Nadere informatie

ALCOHOL EN OPVOEDING UW KIND OP HET VOORTGEZET ONDERWIJS DE GEZONDE SCHOOL EN GENOTMIDDELEN. Folder Alcohol en opvoeding.indd 1 27-07-2011 13:42:29

ALCOHOL EN OPVOEDING UW KIND OP HET VOORTGEZET ONDERWIJS DE GEZONDE SCHOOL EN GENOTMIDDELEN. Folder Alcohol en opvoeding.indd 1 27-07-2011 13:42:29 ALCOHOL EN OPVOEDING UW KIND OP HET VOORTGEZET ONDERWIJS DE GEZONDE SCHOOL EN GENOTMIDDELEN Folder Alcohol en opvoeding.indd 1 27-07-2011 13:42:29 ALCOHOL EN OPVOEDING Als kinderen naar het voortgezet

Nadere informatie

Alcohol, Roken en opvoeding

Alcohol, Roken en opvoeding Alcohol, Roken en opvoeding Uw kind in klas 1 van het voortgezet onderwijs Als kinderen naar het voortgezet onderwijs gaan, verandert er veel in hun leven. Ze krijgen andere interesses en hun vriendengroep

Nadere informatie

Lichamelijke activiteit

Lichamelijke activiteit Lichamelijke activiteit {multithumb}omdat onze vaste voedingsdeskundige (Fred Steetsel, Gewichtsconsulent in Zoetermeer) op vakantie is deze keer een stukje van het Voedingscentrum over lichamelijke activiteit.

Nadere informatie

VOORW OORD VOORWOORD. Omwille van de leesbaarheid staat in dit boekje steeds hij, maar je kunt hiervoor natuurlijk ook zij lezen.

VOORW OORD VOORWOORD. Omwille van de leesbaarheid staat in dit boekje steeds hij, maar je kunt hiervoor natuurlijk ook zij lezen. VOORW OORD VOORWOORD Over dit boekje Alles over gezond eten en bewegen met kinderen van 4 tot 18 jaar? Bij de titel van dit boekje vraag je je misschien af wat een kleuter te maken heeft met iemand die

Nadere informatie

Te licht. Tips als uw kind niet wil eten. Eet- en beweegkalender

Te licht. Tips als uw kind niet wil eten. Eet- en beweegkalender Te licht Bij kinderen is het lastig om aan te geven wanneer er sprake is van ondergewicht. Uw kind kan heel veel eten en toch ondergewicht hebben. Dit kan komen door een groeispurt, of door veel sporten.

Nadere informatie

Eet en Doe boekje. van.

Eet en Doe boekje. van. Eet en Doe boekje van. 1 Dit is jouw eet en doe boekje. Het zit vol met nuttige tips over gezonde voeding, bewegen, leuke testjes en een aantal oefeningen voor thuis. De bedoeling is dat je elke dag in

Nadere informatie

Peuters: lief maar ook wel eens lastig

Peuters: lief maar ook wel eens lastig Peuters: lief maar ook wel eens lastig Informatie voor ouders Het Centrum voor Jeugd en Gezin ondersteunt met deskundig advies, tips en begeleiding. Een centraal punt voor al je vragen over opvoeden en

Nadere informatie

Effectief Actief interventie beschrijving GB bijlage Menukaart Sportimpuls 2013 MSI

Effectief Actief interventie beschrijving GB bijlage Menukaart Sportimpuls 2013 MSI Beweegpret 55+ aan Zet A) Kosten en uren Vul hieronder het aantal uur in dat de lokale professional (aanvrager) kwijt is aan de uitvoer van de sport en beweegactiviteiten. Benoem steeds de rol van de professional

Nadere informatie

Bijlage 2: 3.2 onderzoek

Bijlage 2: 3.2 onderzoek Bijlage : 3. onderzoek Ik heb een onderzoek gedaan naar de fitheid van de kinderen van groep 7 en 8 van de Sint Lambertus school in Asten. Ik heb eerst een enquête afgenomen, en heb daarna testjes afgenomen

Nadere informatie

Beweegdagboek. Opdracht 3A

Beweegdagboek. Opdracht 3A Opdracht 3A Beweegdagboek Doel: Introductie: 15 min. Opdracht Alle kinderen vullen 3 dagen lang het beweegdagboek in. Aan de hand van het beweegdagboek wordt inzichtelijk gemaakt hoeveel kinderen op een

Nadere informatie

Pace vragenlijst Physician-based Assessment and Counseling for Exercise

Pace vragenlijst Physician-based Assessment and Counseling for Exercise Pace vragenlijst Physician-based Assessment and Counseling for Exercise Dit formulier bepaalt uw lichamelijke activiteiten niveau. Lees dit formulier door en kies de zin die het beste aansluit bij uw huidige

Nadere informatie

Uitleg Zing in 19 mei 2013: Dat is verleidelijk!

Uitleg Zing in 19 mei 2013: Dat is verleidelijk! Uitleg Zing in 19 mei 2013: Dat is verleidelijk! In onze vorige Zing In hebben we het gehad over de druk die op jonge mensen wordt gelegd, op de vaak hoge eisen die we aan hen stellen. Maar niemand is

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Beweeg jij genoeg? Beweeg jij genoeg? Bewegen, sport of wat je dan ook doet, is belangrijk voor je gezondheid, wij zijn gemaakt om te bewegen. Bewegen verlaagt het risico op chronische ziekten als diabetes

Nadere informatie

Een goede conditie helpt vallen voorkomen. Praktische tips om gezond en fit te blijven

Een goede conditie helpt vallen voorkomen. Praktische tips om gezond en fit te blijven Een goede conditie helpt vallen voorkomen Praktische tips om gezond en fit te blijven Met een goede conditie voelt u zich zowel lichamelijk als geestelijk fit. Dat is een voorwaarde om lekker te doen en

Nadere informatie

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel Veertien leesteksten Leesvaardigheid A1 Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek Ad Appel Uitgave: Appel, Aerdenhout 2011-2016 Verkoopprijs: 1,95 Ad Appel Te bestellen via www.adappelshop.nl

Nadere informatie

5 Gouden tips die je kind helpen de verleiding van chips en snoepgoed te weerstaan

5 Gouden tips die je kind helpen de verleiding van chips en snoepgoed te weerstaan 5 Gouden tips die je kind helpen de verleiding van chips en snoepgoed te weerstaan LINDA AMMERLAAN VOEDINGS- EN LEEFSTIJLCOACH VOOR HET HELE GEZIN Inleiding Wie ben ik? Als moeder van 2 kinderen weet ik

Nadere informatie

Sport- en beweeg interventie beschrijving GB bijlage Menukaart Sportimpuls 2018

Sport- en beweeg interventie beschrijving GB bijlage Menukaart Sportimpuls 2018 Naam interventie: Natuurlijk Bewegen A) Kosten en uren Vul hieronder het aantal uur in dat de lokale professional (aanvrager) kwijt is aan de uitvoer van de sport en beweegactiviteiten. Benoem steeds de

Nadere informatie

Statistieken voor vraag 1 : Leeftijd?

Statistieken voor vraag 1 : Leeftijd? In totaal legden 72 respondenten deze enquete af. Statistieken voor vraag 1 : Leeftijd? 18 1 16 14 12 10 8 Aantal respondenten 6 4 2 0 4 jaar 5 jaar 6 jaar 7 jaar 8 jaar 9 jaar 10 jaar 11 jaar 12 jaar

Nadere informatie

Het effect van bewegen

Het effect van bewegen Het effect van bewegen Ziekenhuis Gelderse Vallei De balans van afvallen Afvallen bestaat enerzijds uit minder calorieën binnen krijgen en anderzijds meer calorieën verbruiken door te bewegen. Door beweging

Nadere informatie

Vita. Uw gezondheid verbeteren met e-vita. diabetes

Vita. Uw gezondheid verbeteren met e-vita. diabetes Uw gezondheid verbeteren met e-vita Diabetes kan u belemmeren bij de dingen die u graag zou willen doen. Op e-vita zet u uw wensen om in doelen. En u bepaalt zelf, met hulp van e-vita, acties om die doelen

Nadere informatie

Effectief Actief interventie beschrijving GB bijlage Menukaart Sportimpuls 2013 MSI

Effectief Actief interventie beschrijving GB bijlage Menukaart Sportimpuls 2013 MSI A) Kosten en uren Vul hieronder het aantal uur in dat de lokale professional (aanvrager) kwijt is aan de uitvoer van de sport en beweegactiviteiten. Benoem steeds de rol van de professional (trainer, begeleider,

Nadere informatie

OpGroeieN. OpGroeieN. DaT doen We in Best SaMen! Beste Betsy geeft antwoord op al je vragen over opvoeden en opgroeien

OpGroeieN. OpGroeieN. DaT doen We in Best SaMen! Beste Betsy geeft antwoord op al je vragen over opvoeden en opgroeien OpGroeieN OpGroeieN DaT doen We in Best SaMen! DaT doen We in Best SaMen! Beste Betsy geeft antwoord op al je vragen over opvoeden en opgroeien Beste Betsy is het Centrum voor Jeugd en Gezin in Best. Niet

Nadere informatie

Kom je graag naar de regenboog? Soms wel, maar ik vind het hier ook vaak saai. We spelen soms erg kinderachtige spelletjes.

Kom je graag naar de regenboog? Soms wel, maar ik vind het hier ook vaak saai. We spelen soms erg kinderachtige spelletjes. G. is een jongen van 12 jaar oud. Hij heeft geen handicap maar komt tijdens de vakanties wel naar de regenboog samen met zijn zus die wel een handicap heeft. Soms wel, maar ik vind het hier ook vaak saai.

Nadere informatie

Moeilijke eters 800398 / augustus 2012 Ikazia Ziekenhuis

Moeilijke eters 800398 / augustus 2012 Ikazia Ziekenhuis 1 Eetproblemen bij kinderen Sommige kinderen zijn zeer moeilijke eters. Voor ouders en kind kan dit heel lastig zijn. Ouders proberen van alles. Ouders zijn angstig dat hun kind niet genoeg binnen krijgt

Nadere informatie

HET GOEDE VOORBEELD GEVEN

HET GOEDE VOORBEELD GEVEN HET GOEDE VOORBEELD GEVEN 11 adviezen voor een gezonde opvoeding Aan ouders van kinderen tussen de 4-12 jaar ter preventie van overgewicht en obesitas WAAROM Je kind leert door jou na te doen. Geef daarom

Nadere informatie

Wat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Praten helpt. Verslavingspreventie Mondriaan

Wat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Praten helpt. Verslavingspreventie Mondriaan Wat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Praten helpt Verslavingspreventie Mondriaan Wat vertel ik mijn kind als ik opgenomen word? Alle ouders hebben het beste voor met hun kinderen. Ouders vragen

Nadere informatie

-Samen op zoek naar bewegen-

-Samen op zoek naar bewegen- Leerlingen werkboek DE KRACHT VAN KRACHT -Samen op zoek naar bewegen- September 2015 Les 1 Persoonlijke code:. HOEVEEL SPORT IK? Schrijf hieronder op hoeveel je sport buiten de gymlessen op school. Dit

Nadere informatie

Kinderen en een gezond gewicht

Kinderen en een gezond gewicht Kinderen en een gezond gewicht Gezond eten en bewegen Met de tips in deze folder werk je aan een gezond gewicht voor je kind. Onze adviezen richten zich op gezond eten en drinken, de juiste (eet)opvoeding

Nadere informatie

Tips voor Ouders van niet-drinkende pubers

Tips voor Ouders van niet-drinkende pubers Tips voor Ouders van niet-drinkende pubers 1. Bepaal uw standpunt. Eenduidigheid over de regels bij beide ouders is cruciaal. Tips: Kies als ouders samen regels voor het gezin. Bepaal als ouders vooraf

Nadere informatie

Gezonde Mama s & Co: Toolkit voor de verschillende type eters

Gezonde Mama s & Co: Toolkit voor de verschillende type eters Gezonde Mama s & Co: Toolkit voor de verschillende type eters Kun jij de verleiding niet weerstaan als je versgebakken cake ruikt? Ga je eten als je verdrietig, boos, of gespannen bent? Lukt het je niet

Nadere informatie

Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over.

Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Pre-diabetes Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Wat is pre-diabetes Pre-diabetes is het stadium vóór diabetes (suikerziekte). Het

Nadere informatie

Van onbekend naar verslaafd

Van onbekend naar verslaafd Van onbekend naar verslaafd Onbekend 1 Als je iets niet kent en niet weet wat het is, dan mis je het ook niet. Zoals een ongeboren baby het ervaart. Je mist niets. Behoefte 2 Noodzakelijk om in leven te

Nadere informatie

Effectief Actief interventie beschrijving bijlage Menukaart Sportimpuls 2017

Effectief Actief interventie beschrijving bijlage Menukaart Sportimpuls 2017 Natuursprong A) Kosten en uren Vul hieronder het aantal uur in dat de lokale professional (aanvrager) kwijt is aan de uitvoer van de sport en beweegactiviteiten. Benoem steeds de rol van de professional

Nadere informatie

Meer bewegen minder benauwd

Meer bewegen minder benauwd Voorheen Astma Fonds Meer bewegen minder benauwd 1 2 Bewegen met een longziekte is niet altijd makkelijk. Wanneer u start met bewegen of sporten kunt u in het begin benauwder zijn. Daarom kan bewegen onnatuurlijk

Nadere informatie

Infofiche 1. Bewegen, bewegen, blijven bewegen. Doelstellingen

Infofiche 1. Bewegen, bewegen, blijven bewegen. Doelstellingen Infofiche 1 Doelstellingen De leerlingen zien in dat er een verband is tussen bewegen en gezond zijn. De leerlingen leren het verschil tussen passieve en actieve bewegingsactiviteiten. De leerlingen stellen

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Rapportage gouden voornemens 2016

Rapportage gouden voornemens 2016 Rapportage gouden voornemens 2016 Extra vragen NOC*NSF Sportdeelname maandmeting december 2015 1 Inhoudsopgave 1 2 3 4 5 Inleiding Management Summary Onderzoeksresultaten Onderzoeksverantwoording Contact

Nadere informatie

Gezonde voeding Het dagmenu

Gezonde voeding Het dagmenu Voeding en bewegen Gezonde voeding Kinderen in de basisschoolleeftijd zijn volop in ontwikkeling. Ze groeien hard. Om te kunnen groeien is gevarieerde voeding belangrijk. Gevarieerde voeding zorgt ervoor

Nadere informatie

Gezond gewicht: BOFT. Gezonde eet- en beweegadviezen. voor ouders van kinderen van 4 tot 12 jaar

Gezond gewicht: BOFT. Gezonde eet- en beweegadviezen. voor ouders van kinderen van 4 tot 12 jaar Gezond gewicht: BOFT Gezonde eet- en beweegadviezen voor ouders van kinderen van 4 tot 12 jaar Van gezond eten blijf je fit en van bewegen word je vrolijk Kinderen moeten goed eten om te groeien, leren,

Nadere informatie

voor al uw vragen over opgroeien en opvoeden en voor gezondheidsonderzoeken

voor al uw vragen over opgroeien en opvoeden en voor gezondheidsonderzoeken voor al uw vragen over opgroeien en opvoeden en voor gezondheidsonderzoeken Het Centrum voor Jeugd en Gezin is er voor iedereen Kinderen zijn voortdurend in ontwikkeling. Zowel lichamelijk, geestelijk

Nadere informatie

Kennen andere landen ook een dergelijke schijf en hoe ziet het eruit? Welke verschillen zie je? Daarna werkblad: Wie weet het meest over gezondheid?

Kennen andere landen ook een dergelijke schijf en hoe ziet het eruit? Welke verschillen zie je? Daarna werkblad: Wie weet het meest over gezondheid? Themales: gezonder instructie Nodig: schilderstape, twee grote vellen met daarop een A en een B, werkblad: wie weet het meest over gezondheid? Werkblad gezondheidsinterview, werkbladen calorieënwijzer.

Nadere informatie

CheckTeen 2011: Eet- en beweeggedrag van leerlingen in het voortgezet onderwijs in Zwolle

CheckTeen 2011: Eet- en beweeggedrag van leerlingen in het voortgezet onderwijs in Zwolle Onderzoekscentrum Preventie Overgewicht CheckTeen 2011: Eet- en beweeggedrag van leerlingen in het voortgezet onderwijs in ZWOLLE Een onderzoek naar het eet- en beweeggedrag van leerlingen van de 2 e klas

Nadere informatie

Informatie voor ouders

Informatie voor ouders Weerbaarheid Informatie voor ouders Het Centrum voor Jeugd en Gezin ondersteunt met deskundig advies, tips en begeleiding. Een centraal punt voor al je vragen over opvoeden en opgroeien, dat is handig!

Nadere informatie

Suiker in een gezonde leefstijl. Een kwestie van balans

Suiker in een gezonde leefstijl. Een kwestie van balans Suiker in een gezonde leefstijl Een kwestie van balans Suiker in een gezonde leefstijl Een kwestie van balans Je lichaam heeft overal energie voor nodig. Sporten, werken, fietsen, wandelen, tuinieren,

Nadere informatie

Sport- en beweeg interventie beschrijving GB bijlage Menukaart Sportimpuls 2018

Sport- en beweeg interventie beschrijving GB bijlage Menukaart Sportimpuls 2018 Naam interventie: Sport-it in de wijk A) Kosten en uren Vul hieronder het aantal uur in dat de lokale professional (aanvrager) kwijt is aan de uitvoer van de sport en beweegactiviteiten. Benoem steeds

Nadere informatie

Er zijn verschillende meetmethodes waarmee u kunt vaststellen of u een gezond gewicht hebt:

Er zijn verschillende meetmethodes waarmee u kunt vaststellen of u een gezond gewicht hebt: Een gezond gewicht Een gezond gewicht Hebt u een gezond gewicht? Energiebalans Bewegen Hoe behoudt u een gezond gewicht? Tips voor het behouden van een gezond gewicht Tips voor het bereiken van een gezond

Nadere informatie

Keuzevrijheid en vrijheidsbeperking

Keuzevrijheid en vrijheidsbeperking Keuzevrijheid en vrijheidsbeperking Het beste uit jezelf Waarom mag je niet altijd doen wat je wilt? Steven is ernstig gehandicapt. Eén van zijn beperkingen is dat hij niet kan praten. Je moet dus goed

Nadere informatie

Onderzoeksverslag Behoeftepeiling Sportwijk Nijla n

Onderzoeksverslag Behoeftepeiling Sportwijk Nijla n Onderzoeksverslag Behoeftepeiling Sportwijk Nijla n In dit document vindt u het onderzoeksverslag naar aanleiding van de behoeftepeiling in de wijk Nijlân. Inhoudsopgave Inleiding... Onderzoeksmethode...

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

27 mei 2015 Sanne Louw Kikid & marion.kooij@brijder.nl 08835 83880 06 30 26 24 83. www.twitter.com/brijderjeugd

27 mei 2015 Sanne Louw Kikid & marion.kooij@brijder.nl 08835 83880 06 30 26 24 83. www.twitter.com/brijderjeugd 27 mei 2015 Sanne Louw Kikid & marion.kooij@brijder.nl 08835 83880 06 30 26 24 83 www.twitter.com/brijderjeugd Kikid Het is als ouder jouw verantwoordelijkheid, dat je kind NEE kan zeggen tegen drank!

Nadere informatie

EN ALS HIJ KAN LEZEN, STUUR IK M NAAR DE CHINESE LES.

EN ALS HIJ KAN LEZEN, STUUR IK M NAAR DE CHINESE LES. 3 1 2 EN ALS HIJ KAN LEZEN, STUUR IK M NAAR DE CHINESE LES. Realistisch kijken naar wat kinderen wel en niet kunnen. WAT KAN JE KIND (AL)? Natuurlijk verwacht je veel van je kind. Dat het snel nieuwe dingen

Nadere informatie

Hoe help ik mijn kind nee zeggen tegen roken, drinken en blowen?

Hoe help ik mijn kind nee zeggen tegen roken, drinken en blowen? Hoe help ik mijn kind nee zeggen tegen roken, drinken en blowen? Uw kind en roken, drinken en blowen? U kunt er iets aan doen! Kinderen die opgroeien krijgen te maken met allerlei verleidingen. Bijvoorbeeld

Nadere informatie

Geweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders. huiselijkgeweldwb.nl 0900 126 26 26. 5 cent per minuut

Geweld in huis raakt kinderen. Informatie en advies voor ouders. huiselijkgeweldwb.nl 0900 126 26 26. 5 cent per minuut Geweld in huis raakt kinderen Informatie en advies voor ouders Grafisch ontwerp: Ontwerpstudio 2 MAAL EE Bij huiselijk geweld tussen (ex-)partners worden kinderen vaak over het hoofd gezien. Toch hebben

Nadere informatie

Als opvoeden even lastig is

Als opvoeden even lastig is Als opvoeden even lastig is Hoe pak je dat dan aan? Soms weet ik niet meer wat ik moet doen om hem stil te krijgen. Schattig? Je moest eens weten. Hoezo roze wolk? Mijn dochter kan af en toe het bloed

Nadere informatie

Kinderen in beweging 9 t/m 12 jaar. Een groepsprogramma voor kinderen met overgewicht

Kinderen in beweging 9 t/m 12 jaar. Een groepsprogramma voor kinderen met overgewicht Kinderen in beweging 9 t/m 12 jaar Een groepsprogramma voor kinderen met overgewicht Vind je jezelf te dik? Wil je op je gewicht gaan letten, maar weet je niet zo goed hoe je dat kunt doen? Wij kunnen

Nadere informatie

Lekker Fit. Werken aan een gezonde leefstijl voor Rotterdamse jeugd

Lekker Fit. Werken aan een gezonde leefstijl voor Rotterdamse jeugd 01 Lekker Fit! Inhoudsopgave Lekker Fit 1 Tien pijlers 2 01 Extra bewegingsonderwijs tijdens en na schooltijd 3 02 De komst van de gymleraar nieuwe stijl 4 03 Lespakket Lekker Fit! 5 04 Sportlessen als

Nadere informatie

Lekker fit! is goed voor het hele gezin. Jong geleerd is oud gedaan!

Lekker fit! is goed voor het hele gezin. Jong geleerd is oud gedaan! Lekker fit! is goed voor het hele gezin. Jong geleerd is oud gedaan! Ontbijt broodnodig! Veel kinderen slaan s ochtends het ontbijt over. Terwijl het ontbijt juist voor hen misschien wel de belangrijkste

Nadere informatie

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave

Nadere informatie

De 5 stappen om goede voornemens te laten slagen

De 5 stappen om goede voornemens te laten slagen De 5 stappen om goede voornemens te laten slagen Op 1 januari worden volop goede voornemens gemaakt. We willen stoppen met roken, afvallen, meer bewegen, gezonder leven en ga zo maar door. Afvallen is

Nadere informatie

Menukaart Gezonde School basisonderwijs: Sport & Bewegen

Menukaart Gezonde School basisonderwijs: Sport & Bewegen Menukaart Gezonde School basisonderwijs: Sport & Bewegen School: Plaats: Locatie: Contactpersoon: Telefoonnummer: E-mailadres: Datum invullen: Inhoud: Om op een effectieve manier invulling te geven aan

Nadere informatie

KOPPen bij elkaar en schouders eronder. Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen

KOPPen bij elkaar en schouders eronder. Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen KOPPen bij elkaar en schouders eronder Informatie voor kinderen van ouders met psychiatrische problemen Mama, waarom huil je? Mama, ben je nu weer verdrietig? Papa, gaan we naar het zwembad? Waarom niet?

Nadere informatie

Kids. &Go. Informatieblad speciaal voor kinderen

Kids. &Go. Informatieblad speciaal voor kinderen Informatieblad speciaal voor kinderen Datum; Aalsmeer, jaar 2011 Gemaakt door; Bianca Wegbrands daar, Wat leuk dat je dit informatieblad speciaal voor kinderen wilt lezen. Ik zal me eerst even aan jou

Nadere informatie

Peuters. Lief maar ook wel eens lastig

Peuters. Lief maar ook wel eens lastig 1 Peuters Lief maar ook wel eens lastig 2 Peuters: Lief maar ook wel eens lastig Peuters zijn ondernemend en nieuwsgierig. Ze willen alles weten en ze willen alles zelf doen. En als ze iets niet willen,

Nadere informatie

Gezonde. voeding en. Eet gevarieerd, vermijd lang stilzitten en beweeg voluit!

Gezonde. voeding en. Eet gevarieerd, vermijd lang stilzitten en beweeg voluit! Gezonde voeding en beweging Eet gevarieerd, vermijd lang stilzitten en beweeg voluit! Alles over gezonde voeding en beweging Voel jij je gezond in je hoofd? www.fitinjehoofd.be of www.noknok.be Wil je

Nadere informatie

KlasseLunch. Over gezond eten 1. Werkbladen KlasseLunch 2008:

KlasseLunch. Over gezond eten 1. Werkbladen KlasseLunch 2008: Werkbladen 2008: Over gezond eten 1 WAAROM IS GEZOND ETEN BELANGRIJK? Je bent nu in de groei. Je lichaam is nog lang niet klaar. Goed en gezond eten is daarom erg belangrijk. Want alleen dan krijg je voldoende

Nadere informatie

Help! Hoe leer ik mijn kind omgaan met teleurstellingen? Informatie & tips voor ouders HELP! 3

Help! Hoe leer ik mijn kind omgaan met teleurstellingen? Informatie & tips voor ouders HELP! 3 Help! Hoe leer ik mijn kind omgaan met teleurstellingen? Informatie & tips voor ouders HELP! 3 Inhoud HELP! Hoe leer ik mijn kind omgaan met teleurstellingen? Teleurstellingen horen erbij 6 Verwennen om

Nadere informatie

Alcohol, Roken en opvoeding

Alcohol, Roken en opvoeding Alcohol, Roken en opvoeding Tips voor ouders met opgroeiende kinderen Als kinderen naar het voortgezet onderwijs gaan, verandert er veel in hun leven. Ze krijgen andere interesses en hun vriendengroep

Nadere informatie

Sociaal Vitaal test medewerkers Provinciale Sportorganisatie en 60 uur 40 uur

Sociaal Vitaal test medewerkers Provinciale Sportorganisatie en 60 uur 40 uur A) Kosten en uren Vul hieronder het aantal uur in dat de lokale professional (aanvrager) kwijt is aan de uitvoer van de sport en beweegactiviteiten. Benoem steeds de rol van de professional (trainer, begeleider,

Nadere informatie

5,7. Samenvatting door S woorden 25 januari keer beoordeeld. [Naam] klas: [Datum] Vakdocent: Mentor: Inleiding

5,7. Samenvatting door S woorden 25 januari keer beoordeeld. [Naam] klas: [Datum] Vakdocent: Mentor: Inleiding Samenvatting door S. 1663 woorden 25 januari 2016 5,7 3 keer beoordeeld Vak Biologie [Naam] klas: [Datum] Vakdocent: Mentor: Inleiding In dit verslag ga ik het hebben over wat gezond leven is en hoe je

Nadere informatie

Echtscheiding en kinderen www.cjggooienvechtstreek.nl

Echtscheiding en kinderen www.cjggooienvechtstreek.nl regio Gooi en Vechtstreek Echtscheiding en kinderen www.cjggooienvechtstreek.nl n Echtscheiding en kinderen Kinderen zien het gezin waarin zij zijn grootgebracht vaak als een eenheid die er altijd was

Nadere informatie

Start met bewegen. Tips voor gezond bewegen

Start met bewegen. Tips voor gezond bewegen Start met bewegen Tips voor gezond bewegen Start met bewegen Voel je fitter en gezonder Inleiding Starten met meer bewegen is een gezond besluit. Bij bewegen denk je misschien aan intensief sporten zoals

Nadere informatie

Infofiche 2. Bewegen, bewegen, blijven bewegen. Doelstellingen. De leerlingen kunnen bepaalde situaties juist beoordelen als gezond of niet gezond.

Infofiche 2. Bewegen, bewegen, blijven bewegen. Doelstellingen. De leerlingen kunnen bepaalde situaties juist beoordelen als gezond of niet gezond. Infofiche 2 Doelstellingen De leerlingen kunnen bepaalde situaties juist beoordelen als gezond of niet gezond. De leerlingen zien in dat voldoende lichaamsbeweging essentieel is om er goed uit te zien,

Nadere informatie

Ouderavond riskante genotmiddelen Andreas College, Rijnmond Katwijk

Ouderavond riskante genotmiddelen Andreas College, Rijnmond Katwijk Ouderavond riskante genotmiddelen Andreas College, Rijnmond Katwijk 16 september 2014 Pel van Hattum Programma 1. Middelen 2. Cijfers 3. Puberteit 4. Opvoeding 1. Middelen: Tabak Héél ongezond: de dodelijkste

Nadere informatie

DIABETES EN BEWEGEN Hypo of hyper

DIABETES EN BEWEGEN Hypo of hyper DIABETES EN BEWEGEN Bewegen is voor iedereen belangrijk. Als u regelmatig beweegt, verbetert uw conditie. Ook kan voldoende beweging voorkomen dat u te zwaar wordt, en het helpt bij afvallen. Bovendien

Nadere informatie

1. Wat doe jij het liefst om je te ontspannen? (meerdere antwoorden mogelijk) 46%

1. Wat doe jij het liefst om je te ontspannen? (meerdere antwoorden mogelijk) 46% Relaxmomenten Een moment voor jezelf inplannen schiet er wel eens bij in. 50% 4 40% 3 30% 2 20% 1 10% 0% Toelichting: 17% 1. Dagje naar de spa 1. Wat doe jij het liefst om je te ontspannen? (meerdere antwoorden

Nadere informatie

Zelfbeeld. Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld.

Zelfbeeld. Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld. Zelfbeeld Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld. Een kind dat over het algemeen positief over zichzelf denkt, heeft meer zelfvertrouwen.

Nadere informatie

LO-1. Bewegen, Gezondheid en Samenleving

LO-1. Bewegen, Gezondheid en Samenleving LO-1 Bewegen, Gezondheid en Samenleving 1. Waar gaat het over in dit thema en waarom moet je dit leren. De eindtermen binnen het vak LO-1 willen dat je nadenkt over: wat jij wel / niet toelaatbaar vindt

Nadere informatie

Opleidingen Reanimeren en defibrilleren voor sportclubs. Vragenlijst

Opleidingen Reanimeren en defibrilleren voor sportclubs. Vragenlijst Opleidingen Reanimeren en defibrilleren voor sportclubs Vragenlijst Beste sporter, trainer, bestuurslid, supporter, Met steun van de Vlaamse overheid biedt Rode Kruis-Vlaanderen 225 sportclubs een opleiding

Nadere informatie

Het koken en eten mag je zelf doen, maar ik begeleid je daarbij. Stap voor stap.

Het koken en eten mag je zelf doen, maar ik begeleid je daarbij. Stap voor stap. Het koken en eten mag je zelf doen, maar ik begeleid je daarbij. Stap voor stap. EET PALEO 3 Inhoudsopgave Inleiding 6 Mijn Paleo verhaal 8 De 7 stappen in het kort 12 Stap 1 Richt je op de praktijk 14

Nadere informatie

Koen Schepens DIK VOOR MEKAAR. Mijn gezond dagboekje

Koen Schepens DIK VOOR MEKAAR. Mijn gezond dagboekje DIK VOOR MEKAAR Mijn gezond dagboekje van: PLAN Ik ben Ik ben jaar oud. Ik ben cm lang. Ik wil graag blijven wegen. Hoe kunnen we dat bereiken? Heel leuk!!! Door gezond te eten En door meer te bewegen.

Nadere informatie

Hoe help ik mijn kind nee zeggen tegen roken, drinken en blowen?

Hoe help ik mijn kind nee zeggen tegen roken, drinken en blowen? Hoe help ik mijn kind nee zeggen tegen roken, drinken en blowen? Uw kind en roken, drinken en blowen? U kunt er iets aan doen! Kinderen die opgroeien krijgen te maken met allerlei verleidingen. Bijvoorbeeld

Nadere informatie

HOE HELP IK MIJN KIND NEE ZEGGEN TEGEN ROKEN, DRINKEN EN BLOWEN?

HOE HELP IK MIJN KIND NEE ZEGGEN TEGEN ROKEN, DRINKEN EN BLOWEN? HOE HELP IK MIJN KIND NEE ZEGGEN TEGEN ROKEN, DRINKEN EN BLOWEN? UW KIND EN ROKEN, DRINKEN EN BLOWEN? U KUNT ER IETS AAN DOEN! Kinderen die opgroeien krijgen te maken met allerlei verleidingen. Bijvoorbeeld

Nadere informatie

Onco-Move. Bewegen tijdens chemotherapie

Onco-Move. Bewegen tijdens chemotherapie Onco-Move Bewegen tijdens chemotherapie Introductie De behandeling van kanker, in het bijzonder de chemotherapie en/of radiotherapie, kan aanleiding zijn tot langdurige vermoeidheid en conditieverlies.

Nadere informatie

Pubers opvoeden. Veranderingen in de puberteit

Pubers opvoeden. Veranderingen in de puberteit Pubers opvoeden Pubers opvoeden De puberteit is de ontwikkelingsfase tussen 10 en 18 jaar. Maar die puberteit is er natuurlijk niet opeens. Vanaf ongeveer 9 jaar kan je al merken dat kinderen beginnen

Nadere informatie

Sportief bewegen na kanker. Kanker

Sportief bewegen na kanker. Kanker Sportief bewegen na kanker Kanker Sportief bewegen na kanker...................................... Bewegen: goed en nog leuk ook! Regelmatig bewegen heeft een positieve invloed op de gezondheid en is nog

Nadere informatie

4.1 Omcirkel het juiste antwoord.

4.1 Omcirkel het juiste antwoord. 4.1 Vraag 1 Het begrip vitaliteit heeft vooral te maken met... A. aankomen en afvallen B. gezondheid en geluk C. dansen en bewegen D. werk en carrière Vraag 2 Hoe vind je de meest betrouwbare informatie

Nadere informatie

Welkom bij de workshop Aan de slag met de beweegrichtlijnen? Robert Gelinck 13 mei 2019

Welkom bij de workshop Aan de slag met de beweegrichtlijnen? Robert Gelinck 13 mei 2019 Welkom bij de workshop Aan de slag met de beweegrichtlijnen? Robert Gelinck 13 mei 2019 Vraag minister aan Gezondheidsraad Update Nederlandse Norm Gezond Bewegen, Fitnorm en Combinorm vanuit gezondheidsperspectief.

Nadere informatie

Tactus Verslavingszorg. Programma. Tactus op De Rede. Gamen & Internet. Gamen. Bianca Swart Preventiewerker

Tactus Verslavingszorg. Programma. Tactus op De Rede. Gamen & Internet. Gamen. Bianca Swart Preventiewerker Tactus Verslavingszorg Stedendriehoek, Twente, Zwolle/Noord Veluwe en Flevoland Informatie, advies en hulp Alcohol, drugs, medicijnen, gamen, gokken Bianca Swart Preventiewerker Preventie basisonderwijs

Nadere informatie

Vragenlijst Voortgezet Onderwijs. Regio Nijmegen

Vragenlijst Voortgezet Onderwijs. Regio Nijmegen Vragenlijst Voortgezet Onderwijs Regio Nijmegen Vul de onderstaande gegevens in: Naam meisje jongen Klas Geboortedatum Vragenlijst Kruis het vakje voor het juiste antwoord aan. Het is belangrijk dat je

Nadere informatie

Project Alcohol 2014

Project Alcohol 2014 Project Alcohol 2014 Naam: Jong geleerd is oud gedaan!!!! Laat je niet Naam: F L s E s E N Klas:!!! 1 Inleiding De carnaval komt eraan. Een feest dat gevierd moet worden. Maar is het feestje van plezier

Nadere informatie

Factsheet Sportparticipatie in Utrecht

Factsheet Sportparticipatie in Utrecht Factsheet Sportparticipatie in Utrecht mei 2015 Overzicht Deze factsheet geeft op hoofdlijnen een beeld van sporten en bewegen in de stad en maakt deel uit van Utrecht Sport, de Utrechtse sportvisie op

Nadere informatie

Werkblad. LES 9: Ouders. www.gavoorgezond.nl GROEP 1-2. Bijlage 1. Rood actief inspannen/ sporten. Oranje middelmatig inspannen.

Werkblad. LES 9: Ouders. www.gavoorgezond.nl GROEP 1-2. Bijlage 1. Rood actief inspannen/ sporten. Oranje middelmatig inspannen. Werkblad GROEP 1-2 Bijlage 1 Rood actief inspannen/ sporten Oranje middelmatig inspannen Rust Werkblad GROEP 1-2, vervolg Bijlage 2 Dagen van de week Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag Zaterdag

Nadere informatie

Gezonde. voeding en. Eet gevarieerd en beweeg voluit!

Gezonde. voeding en. Eet gevarieerd en beweeg voluit! Gezonde voeding en beweging Eet gevarieerd en beweeg voluit! Alles over gezonde voeding en beweging Voel jij je gezond in je hoofd? www.fitinjehoofd.be of www.noknok.be Fitte School www.fitteschool.be

Nadere informatie

Gezonde. voeding en. Eet gevarieerd en beweeg voluit!

Gezonde. voeding en. Eet gevarieerd en beweeg voluit! Gezonde voeding en beweging Eet gevarieerd en beweeg voluit! Alles over gezonde voeding en beweging Voel jij je gezond in je hoofd? www.fitinjehoofd.be of www.noknok.be Fitte School www.fitteschool.be

Nadere informatie

Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over.

Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Pre-diabetes Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Wat is pre-diabetes Pre-diabetes is het stadium vóór diabetes (suikerziekte). Het

Nadere informatie

Collega s activeren collega s. De aanjager laat mensen meer bewegen

Collega s activeren collega s. De aanjager laat mensen meer bewegen Collega s activeren collega s De aanjager laat mensen meer bewegen Waarom hebben we aanjagers nodig? Veel mensen willen wel meer bewegen. Maar in de hectiek van alledag lukt dat vaak niet. Een klein zetje

Nadere informatie

De kinderen van Ayse spelen nu wel lekker buiten!

De kinderen van Ayse spelen nu wel lekker buiten! De kinderen van Ayse spelen nu wel lekker buiten! Inleiding Dit verhaal gaat over Ayse en haar gezin. Haar kinderen zijn snel moe. Ayse en haar man Ali willen fitte kinderen die lekker in hun vel zitten.

Nadere informatie