Diabetes. Insulinetherapie en voeding
|
|
- Jozef de Coninck
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Diabetes Insulinetherapie en voeding
2 Voeding is een belangrijk onderdeel in de behandeling van diabetes. Een diëtist kan u hierbij deskundig adviseren. De drempel om naar een diëtist te gaan is soms hoog. Wij hebben daarom deze brochure voor u samengesteld met belangrijke weetjes over voeding en insulinetherapie. Insuline en voeding Wanneer u eet en drinkt, stijgt de bloedglucosewaarde. Te hoge bloedglucosewaarden zijn schadelijk voor de gezondheid. Insuline zorgt er voor dat de bloedglucose weer naar normale waarden daalt. Insuline is een hormoon dat glucose uit het bloed opneemt en transporteert naar de cellen waar het gebruikt wordt voor energie. Daardoor daalt de hoeveelheid glucose in uw bloed. U spuit insuline, omdat uw alvleesklier geen of niet meer voldoende insuline aanmaakt. Als u geen insuline zou spuiten, blijft uw bloedglucose te hoog. Waarom is voeding belangrijk bij diabetes? Eten en drinken bestaan uit koolhydraten, vetten en eiwitten. Eten wordt in de darmen door de spijsverteringssappen klein gemaakt en afgebroken. Op die manier kan het opgenomen worden in het lichaam waar het gebruikt wordt voor energie, opslag en als bouwstof. De koolhydraten worden afgebroken tot glucose. De glucose wordt vervolgens opgenomen in het bloed en daardoor stijgt het bloedglucosegehalte. Koolhydraten zijn er in vele soorten en maten. Ze zitten in brood, pasta, rijst, crackers, beschuit, muesli en andere graanproducten, maar ook in aardappelen, peulvruchten, melkproducten, frisdranken, koek, snoep, gebak en snacks. Praktisch alles wat u eet en drinkt bevat koolhydraten. U kunt koolhydraten niet weglaten uit de voeding, om zo de bloedglucose te laten dalen. Er ontstaan dan tekorten omdat u belangrijke andere voedingsstoffen mist. Het is wel belangrijk om niet teveel koolhydraten ineens binnen te krijgen en ze goed te verdelen over de dag. De insuline die nog werkzaam is in uw lichaam en/of de insuline die u zelf injecteert, kan op deze manier de glucose in uw bloed voldoende laten dalen. 2
3 Gezonde voeding Bij diabetes wordt een gezonde voeding geadviseerd, waarbij de soort en de hoeveelheid koolhydraten en vetten een belangrijke plaats innemen. Een gezonde, gevarieerde voeding bevat alle benodigde voedingsstoffen als u elke dag uit elke van de volgende groepen een bepaalde hoeveelheid eet: Groente en fruit Brood (ontbijt)granen, aardappelen, rijst, deegwaren (pasta) en peulvruchten (bruine en witte bonen, kapucijners, linzen, enzovoort) Zuivel/melkproducten, vlees(waren), vis, ei en vleesvervangers Vetten en oliën (bakboter, broodsmeersel) Dranken (voor het vocht). De juiste hoeveelheid is onder andere afhankelijk van geslacht, lengte, leeftijd en activiteitenpatroon. Uw diëtist kan u adviseren over de juiste hoeveelheden in uw situatie. Ook kan zij u helpen om de juiste productkeuzes te maken en meer inzicht te krijgen in uw eetpatroon. De hoeveelheid insuline wordt vervolgens op uw voeding aangepast door de diabetesverpleegkundige of praktijkondersteuner. Een goede verdeling van het eten en drinken over de dag helpt om uw bloedglucosewaarde binnen bepaalde grenzen te houden of te krijgen. Gewichtsverlies kan ook een daling van de glucose geven, indien u overgewicht heeft. Voedingsrichtlijnen bij diverse insulinetherapieën Bij insulinetherapie is het belangrijk dat u geen hoofdmaaltijden overslaat. Neem elke ochtend een ontbijt, neem tussen de middag een lunch en neem s avonds de avondmaaltijd. Het maakt niet uit of u s middags of s avonds een warme maaltijd neemt. 3
4 Veel mensen eten graag een tussendoortje tussen de hoofdmaaltijden door. Hiermee voorkomt u een te lage bloedglucose en een hongergevoel waardoor u weer teveel gaat eten. Kies voor een gezond tussendoortje, bijvoorbeeld fruit of een volkoren cracker met wat beleg. Flexibele insulinetherapie (driemaal daags ultrakortwerkende en eenmaal daags langwerkende insuline) Per maaltijd kunt u meer of minder koolhydraten gebruiken, waarbij u de dosis insuline aan de hoeveelheid koolhydraten aanpast. Tussendoortjes zijn niet nodig om de bloedglucose op peil te houden. Wanneer u wel een tussendoortje wilt eten, controleer dan vooraf of een extra dosis insuline nodig is. Flexibele insuline therapie (driemaal daags kortwerkende en eenmaal daags langwerkende insuline) Per maaltijd kunt u meer of minder koolhydraten gebruiken, waarbij u de dosis insuline aan de hoeveelheid koolhydraten aanpast. Tussendoortjes kunnen nodig zijn om de bloedglucose op peil te houden, omdat de kortwerkende insuline iets langer doorwerkt dan de superkortwerkende insuline. Tussentijds kunt u door middel van zelfcontrole kijken of u een tussendoortje nodig heeft. Eenmaal daags insuline (eenmaal daags langwerkende insuline) Verdeel de koolhydraten regelmatig over de hoofdmaaltijden. Het kan noodzakelijk zijn tussendoortjes te nemen. U kunt dit controleren door tussentijds uw bloedglucosewaarde te meten. Wanneer u vaak te lage of hoge bloedglucosewaarden heeft, bespreek dit dan met uw diabetesverpleegkundige. Een diëtist kan u helpen bij de juiste verdeling van eetmomenten en koolhydraten bij uw insulineschema. 4
5 Koolhydraat-insuline ratio De koolhydraat-insuline ratio is een berekening waarbij wordt gekeken hoeveel insuline er nodig is voor een bepaalde hoeveelheid koolhydraten. Het kan helpen de voeding en de hoeveelheid insuline goed op elkaar af te stemmen. Deze berekening wordt alleen toegepast wanneer er viermaal daags insuline wordt gespoten. Voorbeeld: Bij de lunch worden in totaal 87 gram koolhydraten gegeten (brood met beleg, een glas vruchtensap en een glas melk). Er worden 30 eenheden insuline vóór de maaltijd gespoten. 87: 30 = 2,9. Om 2,9 gram koolhydraten te verwerken, is dus 1 eenheid insuline nodig. Op deze manier kan berekend worden hoeveel insuline er gespoten moet worden tijdens de lunch. Bij een viermaal daags insulineschema worden vaak koolhydraten geteld om de insulinedosering af te stemmen op de voeding. Er hoeven geen koolhydraten geteld te worden als u een één- of tweemaal daags insulineschema heeft. In dat geval is een gezonde voeding die goed wordt verdeeld over de dag voldoende. Hypo Bij een hypoglykemie (hypo) is de bloedglucosewaarde te laag, te weten lager dan 3,5 mmol/l. Dit kan voorkomen bij mensen die insuline spuiten. Hypoverschijnselen zijn: plotseling transpireren, beven, wazig zien, duizeligheid, hoofdpijn en een slap gevoel. Een hypo kan het gevolg zijn van extra lichamelijke beweging, te laat of te weinig eten, te weinig koolhydraten eten zonder aanpassing van de medicatie, het gebruik van alcohol of het gebruik van te veel medicatie. Wanneer u een hypo voelt opkomen, kunt u dit zelf verhelpen door snel opneembare koolhydraten te nemen, zoals: druivensuiker: 5 à 6 dextro s of 8 glucopep, of 35 ml limonadesiroop aangelengd met water, of 1 glas dubbeldrank of andere frisdrank met suikers 5
6 Als na 15 tot 20 minuten de bloedglucose nog steeds te laag is, kunt u nogmaals eenzelfde hoeveelheid koolhydraten nemen. Als de hoofdmaaltijd nog langer dan twee uur op zich laat wachten, is het goed wat extra koolhydraten te nemen. Bijvoorbeeld in de vorm van een boterham met jam of ander zoetbeleg of een schaaltje vla. Komen hypo s vaker voor, bespreek dan met uw diabetesverpleegkundige of praktijkondersteuner wat hier de oorzaak van kan zijn en wat u kunt doen om hypo s te voorkomen. Suikervrije producten In principe hoeft u niet suikervrij te eten. Speciale diabetesproducten zoals suikervrij ijs, suikervrij gebak en suikervrije chocolade, zijn niet zo gezond als wordt gedacht. Vaak zitten in deze producten veel verzadigde vetten. Koolhydraten (suikers) worden goed opgeruimd uit het bloed wanneer ze op de juiste wijze worden verdeeld over de dag. U mag dus best een keer een (normaal!) gebakje of een lekker ijsje nemen. Neem dit dan in plaats van een ander tussendoortje, anders krijgt u veel koolhydraten binnen in een kort tijdsbestek met een meer dan normale stijging van de bloedglucosewaarde tot gevolg. U hoeft dus niet suikervrij te eten, wel moet u de koolhydraten tellen. De bloedglucosewaarde stijgt snel als u dranken neemt met suiker erin. Dit geldt ook voor vruchtensappen en vruchtendranken, ook al staat op de verpakking vermeld dat er geen toegevoegde suikers in zitten. Ze bevatten namelijk wel de van nature aanwezige vruchtensuikers die de bloedglucosewaarde ook doen stijgen. Drink bij voorkeur dranken zonder suiker, zoals frisdrank met koolzuur waar light, free, zero of max op staat. Frisdranken zonder prik kunnen het best zo weinig mogelijk calorieën bevatten. Deze bevatten minder suiker en laten de bloedglucosewaarde minder stijgen. Zoetstoffen Fructose, sorbitol, xylitol, isomalt en lactilol zijn zoetstoffen die evenveel of soms meer energie leveren dan gewone suiker. Zij worden gebruikt in suikervrije producten, zoals suikervrij gebak. 6
7 Zoetstoffen als aspartaam, cyclamaat en sacharine laten de bloedglucosewaarde niet of veel minder stijgen dan gewone suiker. Kies daarom voor een frisdrank met zoetstoffen of een suikervrij snoepje, in plaats van de soorten met gewone suiker. Deze zoetstoffen zitten ook in zoetjes voor in de koffie of thee. Een volwassene mag maximaal 12 zoetjes per dag gebruiken. Een teveel aan zoetstoffen is niet goed. Het kan laxerend werken en er is niet veel bekend over de langetermijneffecten. Wanneer u deze suikervervangers met mate gebruikt, kunt u ze gerust nemen. Het is het beste om zo puur mogelijk te eten en te drinken, bijvoorbeeld thee of koffie zonder suiker en zoetstoffen. Stevia is een calorie-arm zoetmiddel van natuurlijke oorsprong, die sinds kort is toegelaten in Europa. Ook dit zoetmiddel doet de bloedglucosewaarde niet stijgen. Omdat Stevia een zoethout-achtige nasmaak heeft wordt suiker meestal maar gedeeltelijk door deze zoetstof wordt vervangen. Vetten Vetten hebben geen invloed op de stijging van de bloedglucosewaarde. Mensen met diabetes hebben echter een hoger risico op hart- en vaatziekten. Kies daarom voor producten met minder en onverzadigd vet. 7
8 Onverzadigde vetten zitten in plantaardige producten, zoals olie, zachte margarine (uit een kuipje), halvarine en vloeibare bakproducten. Vis is een dierlijk product, maar bevat heel gezonde vetten. Verzadigde vetten zitten in dierlijke producten, zoals roomboter, melkproducten en vlees(waren), maar ook in harde margarine (in een wikkel), koek, gebak en snacks. Ook transvetten zijn ongezond. Vaak zijn dit geharde, plantaardige vetten. Deze vetten zitten veelal in koeken, gebak en snacks. Bak bij voorkeur in vloeibare bak- en braadproducten, gebruik halvarine op brood, neem magere melkproducten en mager(e) vlees(waren), beperk de vette tussendoortjes en eet twee keer per week een portie (vette) vis. Bij overgewicht is het zinvol ook te letten op de totale hoeveelheid vet. Een ezelsbruggetje om te onthouden welke vetten goed en welke slecht zijn: Onverzadigd = Oké, Verzadigd = Verkeerd. Uitslapen en/of weekend Een uurtje uitslapen is geen probleem. Wanneer u langer dan een uur uitslaapt, moet u rekening houden met uw insulineschema. Als u eenmaal daags s ochtends insuline spuit of tweemaal daags spuit, dan moet u insuline spuiten en eten op het gebruikelijke tijdstip. Daarna kunt u verder slapen. Het tussendoortje van de ochtend kunt u desgewenst overslaan. U bent immers minder actief in de ochtend, dus u verbruikt minder koolhydraten. Met een flexibel insulineschema met driemaal daags een ultrakortwerkende insuline voor de maaltijd, kunt u gerust uitslapen. U hoeft pas te spuiten als u gaat eten. Als u s ochtends niets eet omdat u uitslaapt, hoeft u ook niet te spuiten. Het ochtendtussendoortje kan overgeslagen worden als u s ochtends langer uitslaapt of minder actief bent. In het weekend gebruiken veel mensen slechts twee hoofdmaaltijden op een dag. Het ontbijt en de lunch worden bijvoorbeeld in één maaltijd genuttigd (brunch). Bij een flexibel insulineschema is dit geen enkel probleem. U kunt wat meer insuline spuiten op de hoeveelheid koolhydraten die u gaat eten. 8
9 Bij een eenmaal daags of tweemaal daags insulineschema is het belangrijk dat u drie keer per dag een hoofdmaaltijd eet. Een uurtje eerder of later eten is niet erg. Maar een maaltijd overslaan of meerdere uren later nemen kan tot gevolg hebben dat de bloedglucosespiegel te laag wordt. Bij een eenmaal daags of tweemaal daags insulineschema moet op vaste tijden worden gespoten. De insuline werkt gewoon door, ook als er niet gegeten wordt. Vakantie Tijdens een vakantie eten we anders dan thuis. Ook eten we andere producten en op andere tijden. Net als in het weekend is het geen probleem om een uur eerder of later te eten. Bij een eenmaal daags of tweemaal daags insulineschema is het belangrijk om geen maaltijd over te slaan. Bij een flexibel insulineschema met driemaal daags een ultrakortwerkende insuline, kunt u op willekeurige tijden eten omdat u spuit voordat u gaat eten. Bereidt u voor de vakantie voor op de eetgewoonten in een land: welke producten worden er gegeten, komt dit overeen met de Nederlandse eetgewoonten, welke variaties zijn er mogelijk binnen uw dieetadvies? Een Griekse salade bevat bijvoorbeeld veel volume, maar weinig koolhydraten, terwijl een Italiaanse pasta of pizza veel koolhydraten bevat. Een diëtist kan u adviseren over de voeding tijdens uw reis en vakantie. 9
10 Anders eten? In Nederland kennen we tegenwoordig meerdere eetgewoonten, afwijkend van de reguliere Hollandse eetgewoonten. Migratie van mensen uit landen zoals in eerste instantie Spanje, Italië en Suriname of de Nederlandse Antillen en vervolgens uit Turkije en Marokko heeft veroorzaakt dat er soms andere keuzes worden gemaakt over wat er gegeten wordt. In plaats van gekookte aardappelen, bloemkool met saus en een gehaktbal wordt er druk geëxperimenteerd met andere gerechten. Denk daarbij aan bijvoorbeeld Turks brood met shoarmavlees en salade of Italiaanse pasta met pesto of Surinaamse nasi- en bamigerechten of de Hindoestaanse roti met een groenten-linzengerecht of een Marokkaanse couscous met een tajine-schotel. De integratie van de Nederlandse keuken met gerechten uit de wereld van nieuwe medelanders is volop in de bloei en de gerechten worden door velen zeer gewaardeerd. Een prettige ontwikkeling, echter veroorzaakt deze integratie van gerechten ook dat koolhydraatgehalten van de maaltijden toenemen. 10
11 In deze niet-nederlandse keuken heeft een gemiddelde warme maaltijd al snel twee keer zoveel koolhydraten als in de Nederlandse keuken. Rijst, peulvruchten, pasta s en pizza s, roti en ook het eten van meerdere koolhydraatrijke gerechten in één warme maaltijd veroorzaken deze verdubbeling van koolhydraten. Vaak worden er dus meerdere koolhydraatrijke gerechten gegeten in één eetmoment; denk aan een rijstschotel met peulvruchtengerecht EN (yoghurt-)soep met rijst of vermicelli gevuld. Tevens eten mensen in deze culturen vaak brood bij een dergelijke warme maaltijd. Bijvoorbeeld Marokkaanse harira-soep met brood, dit is een soep van linzen, kikkererwten en vermicelli. Veel koolhydraten in één maaltijd eten betekent hogere bloedglucosewaarden en daarom voor mensen met diabetes sterk af te raden. Hoe meer koolhydraten een maaltijd bevat, hoe meer insuline geïnjecteerd moet worden. Het effect is uiteindelijk dat er grote kans is op hogere bloedglucosewaarden na het eten van deze koolhydraatrijke maaltijd. Op de langere termijn zal dit resulteren in een toename van lichaamsgewicht. Een warme maaltijd bestaande uit gerechten van de bovenstaande culturen eten én mooie bloedglucosewaarden hebben, is uitvoerbaar. Voorwaarde is echter dat deze maaltijden verstandig en met precisie worden samengesteld; bijvoorbeeld door een koolhydraatarme groentesoep in plaats van rijstesoep als voorgerecht te kiezen of minder van het rijst- en peulvruchtengerecht te eten en meer van de rauwkostsalade. Ook kan er gekozen worden om het witbrood te vervangen door volkorenbrood bij de soep of zelfs geen of minder brood bij de soep te eten. Op deze wijze kunt u ervoor zorgen dat het koolhydraatgehalte sterk verminderd in deze maaltijd. Voorwaarde is in principe ook dat u uw insuline hoeveelheid afstemt op het hogere koolhydraatgehalte van deze maaltijd. Daarnaast is het essentieel dat u de bloedglucosewaarden goed in de gaten houdt door zelfcontrole. Na het eten van een dergelijke maaltijd, zelfs met de aanpassingen hierin kan het toch nodig blijven om nadien aan lichaamsbeweging te doen; denk bijvoorbeeld aan een fikse wandeling of sporten in plaats van ervoor of op een ander moment. Zo houdt u uw bloedglucosewaarden onder controle en kunt u toch blijven genieten van de vaak koolhydraatrijkere, maar wel erg smakelijke multiculturele gerechten! 11
12 Uit eten Als u uit eten gaat, zit er vaak langere tijd tussen de gerechten. Wanneer u eenmaal of tweemaal daags insuline spuit, kan het nodig zijn om een extra tussendoortje te nemen vlak voordat u vertrekt naar het restaurant van uw keuze. Zo kunt u een hypo voorkomen. Met maaltijdinsuline kunt u ervoor kiezen pas te gaan spuiten als het eten op tafel staat, en/of de insuline te verdelen over de maaltijd als u langer aan tafel zit. In een restaurant eet u vaak anders dan u thuis gewend bent. En dat moet ook kunnen. U kunt rekening houden met wat u eet door bijvoorbeeld van tevoren een menukaart te bekijken of er gerechten zijn die in hoeveelheid koolhydraten overeenkomen met de dagelijkse maaltijd. Koolhydraten zitten vooral in stokbrood, pasta s, rijst, gebakken/gepureerde/gefrituurde aardappelen, tortilla s, taco s en peulvruchten, zoals bruine en witte bonen. Vlees bevat de meeste verkeerde vetten. Een magere vleessoort is daarom aan te bevelen. De luxere vleessoorten die vaak in restaurants op de menukaart staan, zijn meestal al mager: varkenshaas, biefstuk, entrecote, fricandeau en beenham. Ook vis is een goede keuze. De samenstelling van de maaltijd is bepalend voor een snelle of langzamere vertering. Hierdoor kan de bloedglucosewaarde sneller of langzamer stijgen. Daarom is het goed om voor het slapen gaan uw bloedglucosewaarde te controleren, om te weten of u nog wat extra koolhydraten nodig heeft of niet. Dat geldt zeker wanneer u ook alcohol heeft genuttigd. Alcohol Een glaasje wijn, bier of gedistilleerd kunt u af en toe best nemen. Matig alcoholgebruik is voor mannen maximaal twee standaardglazen per dag, vrouwen maximaal één standaardglas per dag. 12
13 De hoeveelheid alcohol is gelijk voor alle soorten alcoholische drank per standaard glas: 1 glas bier = 1 glas wijn = 1 whiskyglas whisky = 1 borrelglas jenever = 1 likeurglas likeur. Sterk zoete alcoholische dranken zoals likeur en advocaat bevatten meer koolhydraten (suikers) dan wijn, bier of whisky, waardoor de bloedglucosewaarde wat minder kan dalen. Alcoholvrij bier bevat weliswaar minder alcohol dan normaal bier, maar het bevat wel meer koolhydraten. Houd er rekening mee dat alcohol een bloedglucoseverlagend effect kan hebben wanneer u insuline spuit. Dit kan enkele uren aanhouden. Alcoholinname na het sporten of voor het slapen gaan, versterkt de kans op een hypoglykemie. Neem zo nodig extra koolhydraten op deze momenten of spuit minder insuline. Ziekte Bij ziekte en ontstekingen stijgt vaak de insulinebehoefte omdat de bloedglucosewaarde stijgt. Dit gebeurt ook bij verminderde eetlust. Bespreek met uw diabetesverpleegkundige of praktijkondersteuner of het nodig is om extra insuline te spuiten. Bij braken en diarree verliest u veel vocht en veel koolhydraten. Immers, wat u eet, komt er versneld weer uit, voordat alle koolhydraten opgenomen zijn in het bloed. Controleer uw bloedglucosewaarde in dit geval vaak! Wanneer u niet gewoon kunt eten, moet u koolhydraten in vloeibare vorm proberen in te nemen. Vloeibare koolhydraten worden sneller opgenomen in het bloed. Hiermee verkleint u de kans op een te lage bloedglucosewaarde. U kunt ook koolhydraten binnen krijgen door het eten van bijvoorbeeld pap, vla, (vruchten-)yoghurt of vruchtensap. Raadpleeg een arts als u helemaal geen eten of drinken binnen kunt houden. 13
14 Bewegen Voldoende bewegen of sporten zorgt er voor dat de bloedglucosewaarde daalt. Dit is gunstig. Dit betekent ook dat u voor een inspanning moet controleren of uw bloedglucose op een goed peil is. U loopt het risico op een hypo als u te weinig heeft gegeten of als u de hoeveelheid insuline niet heeft verlaagd. Als uw bloedglucose voor de activiteit normaal is, bedenk dan dat deze tijdens het sporten te laag kan worden. Neem dan vooraf iets te eten. U mag niet gaan sporten of actief gaan bewegen als uw bloedglucose lager dan 5 mmol/l is, of hoger dan 16 mmol/l. Eerst moet u de oorzaak van de hoge of lage bloedglucose achterhalen. Indien nodig moet u de bloedglucose eerst verhogen of verlagen, voordat u actief kunt gaan bewegen. Het is verstandig om altijd zogenaamde snelle koolhydraten, bijvoorbeeld druivensuiker, bij u te hebben tijdens het sporten of bewegen, zodat u iets kunt eten als u voelt dat de bloedsuiker daalt. Als u vaak tussendoor behoefte heeft om iets te eten, dan kunt u een plak koek, een krentenbiscuit of voedingsbiscuit meenemen. Een diëtist kan u adviseren over eten en drinken voor, tijdens en na het sporten. 14
15 Meer informatie over koolhydraten of over voeding? Voor al uw vragen over voeding of voor een persoonlijk voedingsadvies kunt u terecht bij de diëtist. Informatie vindt u op de website van de Nederlandse Vereniging van Diëtisten ( of op de website van de Diëtisten Coöperatie Nederland ( Op en vindt u informatie over een gezonde voeding en de koolhydraten in verschillende voedingsmiddelen. Deze brochure is mede tot stand gekomen door: Tjitske van Dijk, diëtist Van Dijk Voedingsadviesbureau Hilal Kiliç, diëtist Cordaan Thuiszorg te Amsterdam 15
16 Ook verkrijgbaar bij Mediq Direct Diabetes; En kinderen kunnen sparen voor; Mocht u meer informatie willen hebben, aarzel dan niet om direct te bellen met onze gratis Service- en Bestellijn, of kijk op 16
17 Committed to your care 2012/09 Mediq Direct Diabetes Postbus AE Zevenaar (gratis) 17
DIEET BIJ CF-GERELATEERDE DIABETES. In deze folder vindt u informatie over het Dieet bij CF-gerelateerde Diabetes
DIEET BIJ CF-GERELATEERDE DIABETES In deze folder vindt u informatie over het Dieet bij CF-gerelateerde Diabetes Inhoud 1. Inleiding 3 2. Diabetes bij CF 4 3. Behandeling 4 3.1. Doel van de behandeling
Nadere informatieVoedingsadvies bij verhoogde bloedsuikers tijdens de zwangerschap
Voedingsadvies bij verhoogde bloedsuikers tijdens de zwangerschap 2 Bij de Glucose Tolerantie Test was uw bloedsuiker (ook wel bloedglucose genoemd) te hoog. Daarom ontvangt u deze informatie. Wat is glucose?
Nadere informatieDe glucose kan de cellen niet in waardoor het bloedglucosegehalte te hoog wordt.
Inleiding Onze voeding bestaat uit eiwitten, vetten, koolhydraten, voedingsvezels, vitamines, mineralen en vocht. Al het voedsel wordt in de maag en in de darmen verteerd. De waardevolle stoffen worden
Nadere informatieVoedingsadviezen bij twee maal daags insulinegebruik
Voedingsadviezen bij twee maal daags insulinegebruik U heeft diabetes mellitus en gebruikt hiervoor twee maal daags insuline. Deze brochure geeft extra informatie over uw dieet in bijzondere situaties
Nadere informatieVoedingsadvies bij zwangerschapsdiabetes. diabetes gravidarum
Voedingsadvies bij zwangerschapsdiabetes diabetes gravidarum 2 Deze brochure is bedoeld voor vrouwen met diabetes gravidarum. In deze brochure wordt informatie gegeven over o.a. de richtlijnen voor de
Nadere informatievoedingsadvies bij hypoglykemie
voedingsadvies bij hypoglykemie (te laag bloedglucose) 1 2 Inleiding Mogelijke klachten Wanneer u last heeft van een te lage bloedglucose (hypoglykemie) kunnen de volgende klachten zich voordoen: trillen,
Nadere informatieVoedingsadviezen. Diëtetiek. Bij zwangerschapsdiabetes
Diëtetiek Voedingsadviezen Bij zwangerschapsdiabetes Inleiding U heeft van uw behandelend arts vernomen dat u zwangerschapsdiabetes heeft. U heeft tijdens uw bezoek aan de diëtist al de voedingsadviezen
Nadere informatieZwangerschapsdiabetes en voeding
Gynaecologie Zwangerschapsdiabetes en voeding www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Zwangerschapsdiabetes... 3 Glucosedagcurve... 3 Behandeling... 4 Adviezen met betrekking tot uw voeding... 4 Hanteer een
Nadere informatieVoedingsadvies bij hypoglykemie (te laag bloedglucose) Voedingsadvies
Voedingsadvies bij hypoglykemie (te laag bloedglucose) Wanneer u last heeft van een te lage bloedglucose (hypoglykemie) kunnen de volgende klachten zich voordoen: trillen, transpireren, bleekheid, duizeligheid,
Nadere informatieDiabetes type 2 Het belang van gezonde voeding
Diabetes type 2 Het belang van gezonde voeding Gezond eten is voor iedereen belangrijk, maar voor mensen met diabetes type 2 zijn er extra aandachtspunten. Onze voedingsadviezen helpen je. Wat gebeurt
Nadere informatieDieetadvies bij diabetes mellitus (voor insuline afhankelijke diabetespatiënten)
Dieetadvies bij diabetes mellitus (voor insuline afhankelijke diabetespatiënten) Wat is diabetes mellitus? Diabetes mellitus is een chronische stofwisselingsziekte waarbij het glucosegehalte in het bloed
Nadere informatieVoedingsadviezen bij twee maal daags insulinegebruik
Voedingsadviezen bij twee maal daags insulinegebruik U heeft diabetes mellitus en gebruikt hiervoor twee maal daags insuline. Deze brochure geeft extra informatie over uw dieet in bijzondere situaties
Nadere informatieVoedingsadviezen bij Diabetes Mellitus
Voedingsadviezen bij Diabetes Mellitus Deze folder gaat over voedingsadviezen als u Diabetes Mellitus heeft. Inleiding Diabetes Mellitus, beter bekend als diabetes of suikerziekte, is een stofwisselingsziekte
Nadere informatieVoedingsadviezen bij tablet-gereguleerde diabetes mellitus
Voedingsadviezen bij tablet-gereguleerde diabetes mellitus U heeft diabetes mellitus (suikerziekte) en gebruikt hiervoor tabletten. Deze folder geeft informatie over uw dieet in bijzondere situaties en
Nadere informatieBijlage: Dieet zonder koolhydraten
Bijlage: Dieet zonder koolhydraten Let op: u hoeft dit dieet alleen te volgen als u als voorbereiding Dieet en nuchter heeft. Het is belangrijk dat u de dag voor het onderzoek tot de laatste 6 uren voor
Nadere informatieVoedingsadviezen bij zwangerschapsdiabetes
Voedingsadviezen bij zwangerschapsdiabetes Afdeling Diëtetiek Locatie Purmerend/Volendam Wat is zwangerschapsdiabetes (diabetes gravidarum)? Zwangerschapsdiabetes ofwel diabetes gravidarum is een meestal
Nadere informatieVOEDING BIJ ZWANGERSCHAPSDIABETES
Diabetes DIABETES VOEDING BIJ ZWANGERSCHAPSDIABETES Diabetes is een aandoening waarbij er problemen zijn met het op peil houden van het bloedglucose. Glucose is afkomstig van koolhydraten uit de voeding
Nadere informatieVoedingsadviezen bij zwangerschapsdiabetes
DIETETIEK Voedingsadviezen bij zwangerschapsdiabetes Bij de behandeling van zwangerschapsdiabetes hoort een voedingsadvies. Vaak zijn maar een paar aanpassingen nodig in de voeding om nadelige gezondheidsgevolgen
Nadere informatieDieetadvies bij diabetes mellitus (voor insuline afhankelijke diabetespatiënten)
Dieetadvies bij diabetes mellitus (voor insuline afhankelijke diabetespatiënten) Wat is diabetes mellitus? Diabetes mellitus is een chronische stofwisselingsziekte waarbij het glucosegehalte in het bloed
Nadere informatieBijlage: Dieet zonder koolhydraten
Bijlage: Dieet zonder koolhydraten Let op: u hoeft dit dieet alleen te volgen als u als voorbereiding Dieet en nuchter heeft. Het is belangrijk dat u de dag voor het onderzoek tot de laatste 6 uren voor
Nadere informatieZelfregulatie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Zelfregulatie U heft suikerziekte (diabetes mellitus) en gebruikt daarvoor twee of vier maal per dag insuline. In overleg met uw arts heeft u besloten dat u zelf uw diabetes mellitus gaat regelen (zelfregulatie).
Nadere informatieLichaamsbeweging en sport
Hoofdstuk 6B Lichaamsbeweging en sport 6b.1 Inleiding Regelmatig bewegen heeft een positieve invloed op de gezondheid. En het zorgt voor ontspanning en plezier. Dit geldt voor iedereen, dus ook voor mensen
Nadere informatieVoedingsadviezen bij vier maal daags insulinegebruik
Voedingsadviezen bij vier maal daags insulinegebruik U heeft diabetes mellitus en gebruikt hiervoor vier maal daags insuline. Deze brochure geeft extra informatie over uw dieet in bijzondere situaties
Nadere informatieVoeding bij diabetes mellitus
Voeding bij diabetes mellitus Inleiding Dieetadviezen bij diabetes mellitus zijn nauwelijks anders dan adviezen voor een goede voeding. De gedachte dat iemand met diabetes helemaal geen suiker mag eten
Nadere informatievoedingsadvies bij dreigende ondervoeding
patiënteninformatie voedingsadvies bij dreigende ondervoeding De arts of verpleegkundige heeft met u besproken dat u kans heeft op ondervoeding. Goede voeding kan helpen om uw conditie te verbeteren. Wat
Nadere informatieDiabetesvoorlichting FLEXIBELE INSULINETHERAPIE
Diabetesvoorlichting FLEXIBELE INSULINETHERAPIE WAT IS FLEXIBELE INSULINETHERAPIE? Bij flexibele insulinetherapie spuit u vier keer per dag insuline. Een keer langwerkende insuline en drie keer snelwerkende
Nadere informatieVoeding bij diabetes gravidarum
Voeding bij diabetes gravidarum Diëtetiek Beter voor elkaar Voeding bij diabetes gravidarum Wat is diabetes gravidarum? Tijdens de zwangerschap kan het gebeuren dat de hoeveelheid glucose (suiker) in het
Nadere informatieZelfregulatie voor vrouwen met zwangerschapsdiabetes die één of meerdere malen per dag insuline spuiten
Interne Geneeskunde Diabetes Zelfregulatie voor vrouwen met zwangerschapsdiabetes die één of meerdere malen per dag insuline spuiten i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen Deze folder geeft
Nadere informatieAfdeling: Diëtetiek. Onderwerp: Voeding bij diabetes gravidarum
Afdeling: Diëtetiek Onderwerp: Voeding bij diabetes gravidarum Voeding bij diabetes gravidarum Wat is diabetes gravidarum? Tijdens de zwangerschap kan het gebeuren dat de hoeveelheid glucose (suiker) in
Nadere informatieVoeding bij zwangerschaps diabetes. Diabetes Gravidarum
Voeding bij zwangerschaps diabetes Diabetes Gravidarum Universitair Medisch Centrum Groningen Zwangerschapsdiabetes is een vorm van suikerziekte die kan optreden tijdens de zwangerschap. Deze brochure
Nadere informatieZelfregulatieschema voor intensieve insulinetherapie
Zelfregulatieschema voor intensieve insulinetherapie Bij elke controle bij de diabetesverpleegkundige meebrengen DATUM: BASISSCHEMA Voor ontbijt Voor lunch Voor diner Eenheden Insuline 0 Kortwerkend (KW):
Nadere informatieZWANGERSCHAPSDIABETES
ZWANGERSCHAPSDIABETES 872 Inleiding Tijdens de zwangerschap kan het gebeuren dat de hoeveelheid glucose in uw bloed (bloedsuiker) te hoog wordt. Als uw bloedglucose hoger is dan 6.7mmol/l, dit is de eenheid
Nadere informatieHet bijhouden van een diabetes-eetdagboek tijdens de sensor. Diëtetiek
Het bijhouden van een diabeteseetdagboek tijdens de sensor Diëtetiek Inleiding Mensen met diabetes kunnen hun glucosewaarden op verschillende manieren onder controle houden. Sommigen doen dat met een zorgvuldig
Nadere informatieZwangerschapsdiabetes en voeding
Zwangerschapsdiabetes en voeding Afdeling diëtetiek Zwangerschapsdiabetes wordt ook wel diabetes gravidarum genoemd en is een tijdelijke vorm van diabetes (suikerziekte). Meestal wordt zwangerschapsdiabetes
Nadere informatieVakantie vitamines: hoe voorkom je vakantie kilo s? Jantine Blaauwbroek Diëtist
Vakantie vitamines: hoe voorkom je vakantie kilo s? Jantine Blaauwbroek Diëtist Inhoud 1 Vakantiebestemmingen 2 Wat is gezonde voeding? 3 Energieleveranciers en functies 4 Energiebalans op vakantie 5 Weet
Nadere informatieEen gestoord-nuchter glucose
Een gestoord-nuchter glucose Inleiding Deze brochure bevat informatie over gestoord-nuchter glucose. Daarnaast wordt aangegeven welke maatregelen u zelf kunt nemen om hier zo goed mogelijk mee om te gaan.
Nadere informatieZwangerschapsdiabetes
Zwangerschapsdiabetes Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Volgorde van afspraken 1 Wat is zwangerschapsdiabetes? 1 Gevolgen van een te hoge bloedglucosewaarde 2 Behandeling van zwangerschapsdiabetes
Nadere informatieVOEDINGS- EN DIEETVOORLICHTING. Diabetes Mellitus. Zeker als u ons nodig heeft
VOEDINGS- EN DIEETVOORLICHTING Diabetes Mellitus Zeker als u ons nodig heeft THUISZORG De Friese Wouden JEUGDGEZONDHEIDSZORG KRAAMZORG VOEDINGS- EN DIEETVOORLICHTING Diabetes Mellitus In deze folder vindt
Nadere informatieKoolhydraatarm dieet en diabetes mellitus
Koolhydraatarm dieet en diabetes mellitus Een koolhydraatarm dieet De arts of diëtist heeft met u besproken dat u gedurende drie maanden een koolhydraatarm dieet gaat volgen. Dit dieet volgt u in overleg
Nadere informatieVoedingsadviezen. Diëtetiek. Bij zwangerschapsdiabetes
Diëtetiek Voedingsadviezen Bij zwangerschapsdiabetes Inleiding U heeft van uw behandelend arts vernomen dat u zwangerschapsdiabetes heeft. U heeft tijdens uw bezoek aan de diëtist al de voedingsadviezen
Nadere informatieAlgemene voedingsadviezen diabetes mellitus
Algemene voedingsadviezen diabetes mellitus Diabetes mellitus (suikerziekte) is een stofwisselingsziekte waarbij de alvleesklier (pancreas) geen of weinig van het hormoon insuline produceert. In deze brochure
Nadere informatiePATIËNTENFOLDER Interne Geneeskunde Dieetadvies
PATIËNTENFOLDER Interne Geneeskunde Dieetadvies Diabetes mellitus Diabetes mellitus wordt in de volksmond ook wel suikerziekte genoemd. Bij Diabetes mellitus is er geen of onvoldoende insuline beschikbaar
Nadere informatieEen operatie? Let op uw voeding!
Een operatie? Let op uw voeding! Belangrijk Om een operatie en uw herstel zo goed mogelijk te laten verlopen is het belangrijk dat u lichamelijk in een zo goed mogelijke conditie bent. Een goede voedingstoestand
Nadere informatieZelfregulatie bij Diabetes Mellitus
Zelfregulatie bij Diabetes Mellitus Zelfregulatie voor mensen met diabetes die: drie keer per dag (ultra)kortwerkende insuline spuiten voor de maaltijd en één keer langwerkende insuline voor de nacht.
Nadere informatiePraktische adviezen bij een 4 keer daags insulineregime
Praktische adviezen bij een 4 keer daags insulineregime Inhoudsopgave Bladzijde Streefwaarden voor de bloedglucose 3 Bijstelregels 3 Wat te doen bij een hypoglycemie 3 Voorkomen van hypoglycemie bij lichamelijke
Nadere informatieRICHTLIJNEN BIJ EEN ENERGIEBEPERKTE VOEDING
RICHTLIJNEN BIJ EEN ENERGIEBEPERKTE VOEDING Inleiding Een hoog lichaamsgewicht is gevaarlijk voor de gezondheid. Overgewicht wordt vaak in verband gebracht met: hart- en vaatziekten; gewrichtsklachten;
Nadere informatieVoedingsadvies bij Diabetes Mellitus. Bij gebruik van GLP-1-analoog
Voedingsadvies bij Diabetes Mellitus Bij gebruik van GLP-1-analoog Aangezien u lijdt aan Diabetes mellitus, type 2 (oftewel ouderdomsdiabetes) én overgewicht hebt, heeft de arts u een behandeling met zogenaamd
Nadere informatieVoorkomen van ondervoeding bij volwassenen
Voorkomen van ondervoeding bij volwassenen Inleiding Ondervoeding door ziekte komt in het ziekenhuis veel voor. Daarom besteedt ook de Ommelander Ziekenhuis Groep hieraan extra aandacht. Ziek zijn is topsport
Nadere informatieEet smakelijk René de Groot 15-06-2014
Eet smakelijk René de Groot 15-06-2014 Inhoudsopgave: Kennis testen Waar is voeding eigenlijk goed voor? Waarmee moeten we dan ontbijten? Bloedsuiker spiegel Calorieën?? Schijf van 5 Hoeveel calorieën
Nadere informatieVOEDING BIJ ZWANGERSCHAPSDIABETES
VOEDING BIJ ZWANGERSCHAPSDIABETES FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Tijdens de zwangerschap kan het voorkomen dat de hoeveelheid bloedglucose in het bloed te hoog wordt. Zijn er één of meerdere glucosewaarden
Nadere informatieHoofdstuk 6B Lichaamsbeweging en sport
Hoofdstuk 6B Lichaamsbeweging en sport 6B.1 Inleiding Regelmatig bewegen heeft een positieve invloed op de gezondheid. Daarnaast zorgt het voor ontspanning en plezier. Dit geldt voor iedereen, dus ook
Nadere informatieHoofdstuk 4 Hypo- en hyperglycemie
Hoofdstuk 4 Hypo- en hyperglycemie 4.1 Inleiding Normaal gesproken schommelt het bloedglucosegehalte tussen 4 en 8 mmo/l. Bij mensen met Diabetes Mellitus is een waarde tussen de 4 en de 10 mmol/l acceptabel.
Nadere informatieAdviezen voor een optimale voeding. Energie- en eiwitrijke voeding bij ouderen
Adviezen voor een optimale voeding Energie- en eiwitrijke voeding bij ouderen Optimale voeding Wanneer u de laatste maanden onbedoeld bent afgevallen en/of minder eetlust heeft gehad, heeft dit invloed
Nadere informatieAfdeling Diëtetiek. Voedingsadviezen bij zwangerschapsdiabetes
Afdeling Diëtetiek Voedingsadviezen bij zwangerschapsdiabetes Inleiding Zwangerschapsdiabetes (diabetes gravidarum) is een vorm van diabetes die tijdens de zwangerschap ontstaat en meestal na de bevalling
Nadere informatieDiabetes type 2. Het belang van gezonde voeding
Diabetes type 2 Het belang van gezonde voeding Gezond eten is voor iedereen belangrijk, maar voor mensen met diabetes type 2 zijn er extra aandachtspunten. Onze voedingsadviezen helpen je. Wat gebeurt
Nadere informatieDeze brochure is gebaseerd op de NDF Voedingsrichtlijn Diabetes. Lekker. en gezond eten met diabetes
Deze brochure is gebaseerd op de NDF Voedingsrichtlijn Diabetes Lekker en gezond eten met diabetes 3 Gezond eten heeft zin Met diabetes heb je extra veel plezier van gezond eten: je zit lekkerder in je
Nadere informatieHypo- en hyperglycaemie
Hoofdstuk 4 Hypo- en hyperglycaemie 4.1 Inleiding Normaal schommelt het bloedglucosegehalte tussen 4 en 8 mmo/l. Bij mensen met diabetes mellitus is een waarde tussen de 4 en de 10 mmol/l acceptabel. Bij
Nadere informatieAfdeling Diëtetiek. Voeding bij Diabetes Mellitus
Afdeling Diëtetiek Voeding bij Diabetes Mellitus Inleiding In deze folder vindt u informatie over diabetes en het verband tussen diabetes en voeding. Diabetes Mellitus Diabetes Mellitus is een stofwisselingsstoornis
Nadere informatieEiwitbeperkt dieet. Over een eiwitbeperkt dieet. Almere, Dieetadvies voor: Eiwitbeperkt à gram eiwit per dag
Eiwitbeperkt dieet Almere, Dieetadvies voor: Eiwitbeperkt à gram eiwit per dag Natriumbeperkt à 2400 mg natrium per dag (6 gram zout) Over een eiwitbeperkt dieet U heeft het advies gekregen een eiwitbeperkt
Nadere informatieDeze brochure is gebaseerd op de NDF Voedingsrichtlijn Diabetes. Lekker. en gezond eten met diabetes
Deze brochure is gebaseerd op de NDF Voedingsrichtlijn Diabetes Lekker en gezond eten met diabetes 3 Gezond eten heeft zin Met diabetes heb je extra veel plezier van gezond eten: je zit lekkerder in je
Nadere informatieAfdeling Diëtetiek. Voedingsadvies bij jicht
Afdeling Diëtetiek Algemeen U heeft jicht. In deze folder vindt u een aantal algemene adviezen die eventuele klachten kunnen voorkomen of verminderen. Wat is jicht? Jicht is een aandoening die behoort
Nadere informatievoedingsadviezen na gastric bypass
voedingsadviezen na gastric bypass 1 2 VOEDINGSADVIEZEN NA GASTRIC BYPASS Inleiding Na de gastric bypass operatie ontstaat er een kleine maag. De hoeveelheid voedsel die men daarna per maaltijd kan innemen
Nadere informatieWanneer té dik? Wat is gezonde voeding en wat niet?
Wanneer té dik? Iedereen weet dat je gezond moet eten om te leren, te sporten en gezond volwassen te worden. Sommige jongeren worden echter te dik. Dit kan een probleem zijn als je moeite hebt met sporten,
Nadere informatiePraktische adviezen bij een 4 keer daags insulineregime
Praktische adviezen bij een 4 keer daags insulineregime Inhoudsopgave Bladzijde Streefwaarden voor de bloedglucose 3 Bijstelregels 3 Wat te doen bij een hypoglycemie? 3 Voorkomen van hypoglycemie bij lichamelijke
Nadere informatieDiabetespoli. Zelfregulatie bij Diabetes Mellitus
Diabetespoli Zelfregulatie bij Diabetes Mellitus 1 Zelfregulatie is voor mensen met diabetes die: drie keer per dag (ultra)kortwerkende insuline spuiten voor de maaltijd en één keer langwerkende insuline
Nadere informatieDiabetesvoorlichting Flexibele Insuline Therapie
Diabetesvoorlichting Flexibele Insuline Therapie (met Humalog of Novorapid als maaltijdinsuline) Voordelen van Flexibele insuline therapie Er wordt een natuurlijk ritme nagestreefd van extra insuline aanbod
Nadere informatieRefaja Ziekenhuis Stadskanaal. Zelfregulatie bij intensieve therapie
Zelfregulatie bij intensieve therapie ZELFREGULATIE BIJ INTENSIEVE THERAPIE INLEIDING Deze folder geeft u algemene richtlijnen over zelfregulatie bij intensieve insulinetherapie. Zelfregulatie is het zelfstandig
Nadere informatievoorkomen van ondervoeding bij ouderen ZorgSaam
voorkomen van ondervoeding bij ouderen ZorgSaam 1 2 VOORKOMEN VAN ONDERVOEDING BIJ OUDEREN Bij het bezoek op de polikliniek is u een aantal vragen gesteld over gewichtsverlies en uw eetlust. Hiermee wordt
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Ondervoeding. in het ziekenhuis Afdeling Diëtetiek
PATIËNTEN INFORMATIE Ondervoeding in het ziekenhuis Afdeling Diëtetiek Ondervoeding bij ziekte Ondervoeding door ziekte is in ziekenhuizen een veel voorkomend probleem. Ongeveer 1 op de 4 patiënten is
Nadere informatieOndervoeding een zaak van gewicht
Ondervoeding een zaak van gewicht 2 Inleiding Ondervoeding door ziekte komt in het ziekenhuis veel voor. Daarom besteedt ook de Ommelander Ziekenhuis Groep, locatie Lucas hier extra aandacht aan onder
Nadere informatieGezond gewicht: BOFT. Gezonde eet- en beweegadviezen. voor ouders van kinderen van 4 tot 12 jaar
Gezond gewicht: BOFT Gezonde eet- en beweegadviezen voor ouders van kinderen van 4 tot 12 jaar Van gezond eten blijf je fit en van bewegen word je vrolijk Kinderen moeten goed eten om te groeien, leren,
Nadere informatiePatiënteninformatie Interne geneeskunde. Zwangerschapsdiabetes
Patiënteninformatie Interne geneeskunde Zwangerschapsdiabetes Zwangerschapsdiabetes (zwangerschapssuikerziekte) wordt ook wel Diabetes Gravidarum genoemd. Als een vrouw deze vorm van diabetes krijgt, gebeurt
Nadere informatieRisico op ondervoeding tijdens opname
Risico op ondervoeding tijdens opname Ondervoeding door ziekte, een behandeling of een operatie is in het ziekenhuis een veelvoorkomend probleem. Ongeveer één op de drie patiënten heeft een risico op
Nadere informatieVoedingsadviezen na een maagresectie
Voedingsadviezen na een maagresectie Afdeling diëtetiek U heeft een maagoperatie ondergaan. Hierbij is (een gedeelte van) uw maag weggenomen. Door deze ingreep is uw spijsverteringskanaal veranderd. Deze
Nadere informatieRICHTLIJNEN BIJ EEN ENERGIEBEPERKTE VOEDING FRANCISCUS GASTHUIS
RICHTLIJNEN BIJ EEN ENERGIEBEPERKTE VOEDING FRANCISCUS GASTHUIS Inleiding Een hoog lichaamsgewicht is gevaarlijk voor de gezondheid. Overgewicht wordt vaak in verband gebracht met: hart- en vaatziekten;
Nadere informatieZwangerschapsdiabetes
Zwangerschapsdiabetes Inleiding U heeft van uw arts of verloskundige gehoord dat u zwangerschapsdiabetes heeft. In deze folder leest u wat dit inhoudt en wat de mogelijke gevolgen voor u en uw baby zijn.
Nadere informatieZelfregulatie voor mensen met diabetes die meerdere malen per dag insuline spuiten
Interne Geneeskunde Diabetes Zelfregulatie voor mensen met diabetes die meerdere malen per dag insuline spuiten i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen Deze folder geeft u algemene en veilige
Nadere informatieZwangerschapsdiabetes
Zwangerschapsdiabetes Ziekenhuis Gelderse Vallei Ongeveer één op de twintig zwangere vrouwen krijgt te maken met zwangerschapsdiabetes. Zwangerschapsdiabetes is een tijdelijke soort diabetes die bijna
Nadere informatieZwangerschapsdiabetes
Zwangerschapsdiabetes Ziekenhuis Gelderse Vallei Ongeveer één op de twintig zwangere vrouwen krijgt te maken met zwangerschapsdiabetes. Zwangerschapsdiabetes is een tijdelijke soort diabetes die bijna
Nadere informatiePre-diabetes. Vasculair Preventie Centrum
Pre-diabetes Vasculair Preventie Centrum Wat is pre-diabetes? Pre-diabetes is het stadium vóór diabetes (suikerziekte). Het glucosegehalte in uw bloed (bloedsuiker) is, vooral s ochtends voordat u gegeten
Nadere informatieGezond leven betekent dat je; - voldoende beweegt - gezond eet
Gezond leven betekent dat je; - voldoende beweegt - gezond eet Waarom eet je eigenlijk? Je krijgt er energie van! Energie heb je nodig alle processen in je lichaam b.v. voor lopen, computeren Maar ook
Nadere informatieZelfregulatie voor mensen met diabetes die combinatieinsuline
Interne Geneeskunde Diabetes i Zelfregulatie voor mensen met diabetes die combinatieinsuline gebruiken Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen Deze folder geeft u algemene en veilige richtlijnen
Nadere informatieDiabetes Mellitus Type 1. Informatie over diabetes voor kinderen van de basisschool
Diabetes Mellitus Type 1 Informatie over diabetes voor kinderen van de basisschool 1 Hallo! Dit boekje is geschreven voor kinderen op de basisschool die diabetes hebben en voor hun ouders. Hierin vind
Nadere informatieVOEDING OP DE BUURDERIJ
VOEDING OP DE BUURDERIJ De voeding op de Buurderij voldoet aan de richtlijnen Gezonde Voeding van het Voedingscentrum. Per 1 januari 2018 is er gemiddeld 6,60 beschikbaar per bewoner per dag voor het eten.
Nadere informatieVoeding, diabetes en insuline
Voeding, diabetes en insuline De relatie tussen voeding, diabetes en insuline Deze brochure heeft tot doel u inzicht te geven in de relatie tussen voeding, diabetes en insuline. De informatie is algemeen.
Nadere informatieDiëtetiek VOEDING EN ZWANGERSCHAPSDIABETES
Diëtetiek VOEDING EN ZWANGERSCHAPSDIABETES PATIËNTENVOORLICHTING Ziekenhuis Rivierenland 2 Zwangerschapsdiabetes (= diabetes gravidarum) is een vorm van diabetes mellitus die tijdens de zwangerschap ontstaat
Nadere informatieWaar u op moet letten
voedseldagboek datum van invullen naam diëtist OLVG patiëntensticker Voor de behandeling van uw kind is het belangrijk om te weten wat uw kind eet en drinkt. Wij vragen u om 3 dagen (2 weekdagen en 1 weekenddag)
Nadere informatieDiabetes mellitus. Victoza en voeding
Diabetes mellitus Victoza en voeding In het kort Wat is diabetes? Diabetes mellitus wordt in de volksmond ook wel suikerziekte genoemd. Bij Diabetes mellitus is er geen of onvoldoende insuline beschikbaar
Nadere informatieDieet bij zwangerschapsdiabetes
Dieet bij zwangerschapsdiabetes De arts heeft u verteld dat u zwangerschapsdiabetes hebt. In deze folder leest u wat dit is en wat u hier met een dieet zelf aan kunt doen. Neem altijd uw verzekeringsgegevens
Nadere informatieDieet bij zwangerschapsdiabetes
Dieet bij zwangerschapsdiabetes Informatie voor patiënten F0066-1011_DZH juli 2014 Diabetes Zorg Haaglanden www.diabeteszorghaaglanden.nl Locatie Westeinde, Westeinde 150 2512 HH Den Haag (070) 360 31
Nadere informatieVoedingsadvies bij peuterdiarree
Diëtetiek Voedingsadvies bij peuterdiarree www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl DIE009 / Voedingsadvies bij peuterdiarree / 29-09-2014 2 Voedingsadvies
Nadere informatieDieetadviezen bij wondgenezing
Dieetadviezen bij wondgenezing Diëtetiek Bereikbaarheid afdeling Diëtetiek Amphia Ziekenhuis: Locatie Langendijk, Molengracht, Pasteurlaan: (076) 595 30 75 Algemeen telefoonnummer Amphia Ziekenhuis: (076)
Nadere informatieVoedingsadviezen bij verhoogde bloedglucose in de zwangerschap
Voedingsadviezen bij verhoogde bloedglucose in de zwangerschap www.jijwij.nl Tijdens de zwangerschap kunnen er problemen optreden bij de verwerking van koolhydraten (suiker) uit de voeding. Dit wordt aangetoond
Nadere informatieAfdeling diëtetiek Voeding en zwangerschapsdiabetes
Afdeling diëtetiek Voeding en zwangerschapsdiabetes Telefoonnummer: 0344 674285 Zwangerschapsdiabetes (= diabetes gravidarum) is een vorm van diabetes mellitus die tijdens de zwangerschap ontstaat en meestal
Nadere informatieEEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN
EEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN Eet gezond en gevarieerd Vermijd overgewicht Beweeg voldoende Stop met roken en beperk alcoholgebruik www.diabetescoach.be EEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN Een gezonde
Nadere informatieBeweegprogramma diabetes mellitus
Beweegprogramma diabetes mellitus U heeft het advies gekregen van uw internist, diabetesverpleegkundige of diëtist om een beweegprogramma te volgen bij afdeling fysiotherapie in Gelre ziekenhuizen. Het
Nadere informatiePostprandiale hypotensie
Diëtetiek Geriatrie Postprandiale hypotensie i Patiënteninformatie Lage bloeddruk na het eten Slingeland Ziekenhuis Algemeen Postprandiale hypotensie betekent een lage bloeddruk na het eten. Als de bloeddruk
Nadere informatiePraktische adviezen bij een 2 keer daags insulineregime
Praktische adviezen bij een 2 keer daags insulineregime Inhoudsopgave Bladzijde Streefwaarden voor de bloedglucose. 3 Bijstelregels 3 Wat te doen bij een hypoglycemie? 3 Bijstel-schema hypoglycemie 4 Voorkomen
Nadere informatieVoedingsadviezen voor volwassenen met diabetes mellitus
Voedingsadviezen voor volwassenen met diabetes mellitus Afdeling Diëtetiek Locatie Purmerend/Volendam Behandeling De behandeling van diabetes is gericht op het normaliseren van de bloedglucosewaarde. Diabetes
Nadere informatieVoeding bij chronische longziekten
Voeding bij chronische longziekten Voeding bij chronische longziekten Goede lichamelijke conditie Veel mensen met chronische longziekten (ook wel COPD genoemd) hebben voortdurend last van hun aandoening.
Nadere informatie