Slikstoornissen bij een beroerte
|
|
- Oscar Hermans
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Patiënteninformatie Slikstoornissen bij een beroerte Informatie voor patiënten en familie
2
3 Slikstoornissen bij een beroerte Informatie voor patiënten en familie. U bent (of uw familielid is) opgenomen met een beroerte op de afdeling Neurologie Tergooi Blaricum. Een van de mogelijke gevolgen van een beroerte is een stoornis in het slikken. Verpleegkundigen doen bij opname dan ook altijd een sliktest. Ook komt de logopediste in consult en die adviseert de verpleegkundigen en de voedings assistenten over welke voedingsmiddelen veilig kunnen worden verstrekt aan de betreffende patiënt. Wat is slikken? Slikken is iets waar we normaal gesproken niet over nadenken. Het is iets wat automatisch gebeurt maar eigenlijk is het een complex proces waarbij veel spieren zijn betrokken, onder meer spieren van de lippen, de kaak, wangen en de keel. We kunnen het slikproces in een aantal fasen verdelen: u neemt het eten of drinken in de mond en zonodig kauwt u het. Vervolgens verzamelt u het op de tong; de tong transporteert de voedselbrok naar achteren; de aanzet tot de slikbeweging vindt plaats en de voedselbrok komt in de keel; de slokdarm verplaatst de voedselbrok naar de maag. Wat zijn slikstoornissen? Tijdens elke fase van het slikken kan er iets niet goed gaan. Bij het verslikken komt vocht of voeding in de luchtpijp in plaats van in de slokdarm. Patiënten met een afhangende mondhoek kunnen bijvoorbeeld niet goed uit een glas drinken of iets van een lepel afhappen doordat een deel van de mond/lippen niet meedoet. Bij 3
4 patiënten met een verlamde gezichthelft blijft bijvoorbeeld vaak eten en drinken in een wangzak zonder dat zij dit zelf merken waardoor ze zich later alsnog zouden kunnen verslikken omdat ze denken dat zij alles hebben doorgeslikt. Gevaar van slikstoornissen De patiënt kan zonder dit zelf te merken vocht of voedsel in de luchtpijp krijgen. Normaal gesproken gaat iemand flink hoesten als dit gebeurd. Het vocht of de voeding wordt dan weer opgehoest naar de mondholte waarna het alsnog kan worden doorgeslikt of uitgespuugd. Patiënten die een beroerte hebben gehad kunnen te weinig kracht hebben om dit goed op te hoesten of merken niet eens dat zij zich hebben verslikt. Het eten of drinken komt dan, soms dus zelfs ongemerkt, in de longen terecht wat kan leiden tot longontsteking. Consistentie Eten en drinken heeft verschillende consistenties (samenstelling en dikte). Het kan variëren van water tot vast voedsel. Wanneer we het slikken niet veilig achten, kan de patiënt een neus-maagsonde krijgen. Er kunnen ook andere redenen zijn waarom de patiënt een dergelijke sonde krijgt; bijvoorbeeld als de patiënt wel kan eten maar te weinig eet om voldoende voedingsstoffen binnen te krijgen, of om medicijnen te kunnen geven. Adviezen van de logopedist met betrekking tot de consistentie hangen we achter of boven het bed zodat voor de voedingsassistenten en de verpleegkundigen direct zichtbaar is welke consistentie ze veilig kunnen geven. 4
5 Bij advies over wat veilig is, hanteren we de volgende onderverdeling: Voor wat betreft drinken: vloeibaar ( = normaal); karnemelkdikte * vladikte ** (bijvoorbeeld appelmoes en vla) puddingdikte (bijvoorbeeld pap, fijngemalen soep en warm eten). * Alle vloeistoffen kunnen we door middel van een smaakloos poeder indikken tot de veilige dikte. ** Koude stoffen worden over het algemeen veiliger doorgeslikt dan warme voedingsmiddelen. Voor wat betreft eten: normaal; brood zonder korst; GAAZ-dieet (zachtere voedingsmiddelen als bijvoorbeeld puree en bloemkool en zacht vlees); gemalen (warm eten malen we in de keuken zodat het geen harde stukken meer bevat); dik vloeibaar (glad gemalen; bevat geen korrels, bijvoorbeeld pap); koud dik vloeibaar. Toekomstverwachting Over het algemeen kunnen we zeggen dat het slikken in de eerste periode na een beroerte langzaam aan beter zal gaan. Ongeveer 80% van de patiënten kan na een beroerte uiteindelijk weer minimaal dik vloeibaar eten. Elke beroerte is anders en geeft andere uitval en andere herstelmogelijkheden. We kunnen daarom helaas niet voorspellen wie tot die 80% behoort en wie niet. 5
6 Taak van de logopedist De logopedist komt regelmatig het slikken controleren en kan daardoor de adviezen steeds bijstellen. De logopedist beoordeelt alle fasen van het slikken en de voorwaarden die aanwezig moeten zijn voor veilig slikken (zoals bijvoorbeeld een hoestreflex en opdrachtbegrip). De logopedist doet ook oefeningen met de patiënt die zijn gericht op het verbeteren van de slikfunctie. Zij overlegt regelmatig met de verpleeg kundigen en is betrokken bij het multidisciplinair overleg (MDO). Het gebruik van hulpmiddelen Patiënten die niet veilig kunnen slikken, krijgen geen rietje of tuitbeker. Om deze hulpmiddelen veilig te kunnen gebruiken moet iemand juist heel goed kunnen voelen hoeveel vloeistof er met zo n rietje of tuitbeker in de mond komt. Kan een patiënt dit niet goed dan is het risico op verslikken met deze hulpmiddelen juist vele keren groter dan zonder. Dorst? Veel patiënten die niet veilig kunnen drinken, uiten toch een dorstgevoel. Het is ten zeerste af te raden om hen toch iets te drinken te geven. We verzorgen de mond met natte gazen of een spray met kunstspeeksel. Dit geeft niet zoveel vocht af dat de patiënt zich zal verslikken maar bevochtigt wel de mondholte waardoor het dorstgevoel afneemt. Dit kunt u eventueel ook zelf doen. De lippen kunnen we invetten met vaseline waardoor deze minder droog aanvoelen. Tergooi
7 Tot slot Als u naar aanleiding van deze informatie nog vragen heeft, stelt u deze dan aan de verpleegkundige die voor uw familielid zorgt of aan de logopedist. Namens afdeling B26 Neurologie/Neurochirurgie Tergooi Blaricum Martina Weimer, senior verpleegkundige 7
8 T Locatie Blaricum Rijksstraatweg AN Blaricum Locatie Hilversum Van Riebeeckweg XZ Hilversum Locatie Weesp C.J. van Houtenlaan 1b 1381 CN Weesp
3. De aanzet tot de slikbeweging vindt plaats en het voedsel komt in de keel. 4. De slokdarm verplaatst het voedsel in de richting van de maag.
Slikproblemen SLIKPROBLEMEN Deze folder is bedoeld voor iedereen die te maken heeft met mensen met slikstoornissen, maar ook voor patiënten die problemen hebben met slikken. In deze folder wordt uitgelegd
Nadere informatieDoor medicijnen Deze kunnen bijvoorbeeld sufheid, verminderde spierkracht of een droge mond veroorzaken.
Slikstoornissen 2 Deze folder is bedoeld voor patiënten met slikproblemen en hun omgeving. Er wordt uitleg gegeven over hoe het komt dat iemand zich verslikt. Ook wordt aangegeven wat de risico s zijn
Nadere informatieKauw- en slikproblemen
Logopedie Kauw- en slikproblemen www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl LOG005 / Kauw- en slikproblemen / 07-07-2017 2 Kauw- en slikproblemen U
Nadere informatieDysfagie. Logopedie. Beter voor elkaar
Dysfagie Logopedie Beter voor elkaar 2 Dysfagie Deze folder geeft u uitleg over slikproblemen en hoe u deze zoveel mogelijk kunt voorkomen. De informatie is ook nuttig voor uw omgeving. Laat uw naasten
Nadere informatieLOGOPEDIE. Slikproblemen. Bij opgenomen patiënten
LOGOPEDIE Slikproblemen Bij opgenomen patiënten Slikproblemen Omdat u problemen hebt met slikken, krijgt u aangepast eten en/of drinken. Uw logopedist adviseert u daarover het volgende: Overleg altijd
Nadere informatieSlikproblemen. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Slikproblemen In deze folder krijgt u uitleg over de oorzaak van slikproblemen, hoe u verslikken kunt herkennen en de risico s van verslikken. Ook wordt besproken welke behandelmogelijkheden er zijn en
Nadere informatieDienst geriatrie Slikproblemen bij ouderen. Informatiebrochure voor de patiënt en de familie
Dienst geriatrie Slikproblemen bij ouderen Informatiebrochure voor de patiënt en de familie VOORWOORD Beste familieleden, Onlangs werd uw familielid opgenomen in het ziekenhuis. Deze informatiebrochure
Nadere informatieAls slikken moeilijk gaat
Als slikken moeilijk gaat Informatie en algemene adviezen voor volwassenen met slikproblemen Logopedie Locatie Hoorn/Enkhuizen Slikken Eten en drinken (en daarmee kauwen en slikken) zijn van levensbelang
Nadere informatieHoe verloopt het slikproces?
Slikproblemen Inleiding Tijdens uw ziekenhuisopname heeft u problemen met kauwen en/of slikken gekregen. Daarom is de logopedist ingeschakeld. Zij heeft u uitleg en tips gegeven. In deze folder kunt u
Nadere informatieWat u moet weten over slikstoornissen
0000/174/4 - GZA - april - 2012 Wat u moet weten over slikstoornissen campus Sint-Augustinus Oosterveldlaan 24 2610 Wilrijk tel. 03 443 30 11 fax 03 440 43 74 campus Sint-Vincentius Sint-Vincentiusstraat
Nadere informatieSlikproblemen. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op
Slikproblemen Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Tijdens uw ziekenhuisopname heeft u problemen met kauwen en/of slikken gekregen. Daarom is de logopedist ingeschakeld.
Nadere informatieSlikproblemen bij volwassenen
Slikproblemen bij volwassenen Patiëntenvoorlichting alle aandacht Slikproblemen bij volwassenen Slikproblemen komen voor in alle leeftijdsgroepen. Deze folder gaat over de slikproblemen die bij volwassenen
Nadere informatieInformatiebrochure Dysfagie. UZ Leuven 1
Informatiebrochure Dysfagie UZ Leuven 1 Beste familie, deze informatiebrochure bieden wij u aan naar aanleiding van de spraak-, taal - en/of slikproblemen die uw familielid momenteel ondervindt. In deze
Nadere informatieSlikproblemen Logopedie & diëtetiek.
Slikproblemen Logopedie & diëtetiek www.nwz.nl Inhoud Slikken 3 Slikproblemen 3 Symptomen van verslikken 4 Risico s 4 Onderzoek en behandeling 5 Voeding 5 Adviezen 6 Meer informatie 7 Uw vragen 7 2 Tijdens
Nadere informatie1. Voorbereidende fase In deze fase vindt het afhappen, kauwen en het verzamelen van het voedsel op de tong plaats.
Slikproblemen Eten en drinken Bij normaal eten en drinken is er een hechte samenwerking tussen mond, keel, strottenhoofd en slokdarm. Het slikproces kan globaal in 4 fasen verdeeld worden: 1. Voorbereidende
Nadere informatieSlikproblemen. Eenheid voor beroertezorg Neurologie. Verpleegeenheid 20 050 45 30 20
Slikproblemen Eenheid voor beroertezorg Neurologie Verpleegeenheid 20 050 45 30 20 Waarom aandacht schenken aan een slikprobleem? Net zoals andere hersenfuncties bijvoorbeeld stappen, spreken, zien, )
Nadere informatieSLIKSTOORNISSEN DYSFAGIE. - Patiëntinformatie -
SLIKSTOORNISSEN DYSFAGIE - Patiëntinformatie - Inleiding Beste patiënt, beste familieleden, Deze brochure bieden we u aan omdat u of uw familielid problemen ondervindt bij het slikken. Deze brochure is
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE SLIKPROBLEMEN
PATIËNTEN INFORMATIE SLIKPROBLEMEN Dysfagie is een stoornis in het slikproces. Slikproblemen komen heel frequent voor en hebben een negatieve invloed op de algemene gezondheid en de levenskwaliteit. Een
Nadere informatieMoeite met slikken van medicijnen
400047 Moeite met slikken van geneesmiddelen_400003 Antibiotica 21-12-10 05:54 Pagina 4 Medicijnen: sommige medicijnen kunnen sufheid of een droge mond veroorzaken. Als iemand suf is, kan hij vergeten
Nadere informatie1 Wat is dysfagie?... 2. 2 Kenmerken van dysfagie... 3. 3 Gevolgen van dysfagie... 3. 4 Behandeling van dysfagie... 4
Dysfagie Logopedie Inhoudsopgave 1 Wat is dysfagie?... 2 2 Kenmerken van dysfagie... 3 3 Gevolgen van dysfagie... 3 4 Behandeling van dysfagie... 4 5 Tips tijdens het eten en drinken... 5 1 Wat is dysfagie?
Nadere informatieSlikproblemen. Patiënteninformatie
Slikproblemen Patiënteninformatie Heilig Hart Ziekenhuis Leuven Brochure slikproblemen 2 1. Inhoudstafel 1. Inleiding... 5 2. Hoe verloopt het normale slikken?... 6 3. Slikproblemen... 7 3.1. Mogelijke
Nadere informatieHulp bij maaltijden bij patiënten met slikstoornissen na een beroerte
Hulp bij maaltijden bij patiënten met slikstoornissen na een beroerte Beste patiënt en mantelzorger Slikstoornissen is een frequent voorkomend probleem na een beroerte (CVA). In deze brochure geven we
Nadere informatieLogopedie na een beroerte
Logopedie na een beroerte Albert Schweitzer ziekenhuis februari 2011 pavo 0473 Inleiding Veel mensen hebben na een beroerte problemen met praten of slikken. De neuroloog regelt dat u hiervoor naar de logopedist
Nadere informatiePATIËNTENINFORMATIE. LOGOPEDIE BIJ SLIKPROBLEMEN Dysfagie en Aerofagie
PATIËNTENINFORMATIE LOGOPEDIE BIJ SLIKPROBLEMEN Dysfagie en Aerofagie 2 LOGOPEDIE BIJ SLIKPROBLEMEN Dysfagie en Aerofagie Algemeen Door middel van deze informatiefolder wil Maasstad Ziekenhuis u informeren
Nadere informatiePatiënteninformatie. Vochtbalans. Informatie rondom een vochtbalans terTER_
Patiënteninformatie Vochtbalans Informatie rondom een vochtbalans 1234567890-terTER_ Vochtbalans Informatie rondom een vochtbalans. U bent opgenomen op een verpleegafdeling van Tergooi. Onze artsen en
Nadere informatieIn de bijlage van deze folder leest u meer over het ontstaan en verhelpen van slikproblemen.
Slikspreekuur In overleg met uw behandelend KNO-arts bent u uitgenodigd voor het Slikspreekuur. In deze folder kunt u lezen wat een bezoek aan het Slikspreekuur inhoudt. Heeft u na het lezen van de folder
Nadere informatieSlikproblemen. Patiënteninformatie. Algemeen Ziekenhuis Diest Statiestraat 65 3290 Diest t 013 35 40 11 f 013 31 34 53 post@azdiest.be www.azdiest.
Slikproblemen Patiënteninformatie Algemeen Ziekenhuis Diest Statiestraat 65 3290 Diest t 013 35 40 11 f 013 31 34 53 post@azdiest.be www.azdiest.be Inhoudsopgave 1 Het normale slikproces.... 1 2 Wat is
Nadere informatiePatiënteninformatie. Zenker s divertikel. Informatie over de behandeling van een uitstulping (divertikel) van de slokdarm terTER_
Patiënteninformatie Zenker s divertikel Informatie over de behandeling van een uitstulping (divertikel) van de slokdarm 1234567890-terTER_ Zenker s divertikel Informatie over de behandeling van een uitstulping
Nadere informatieLogopedie slikproblemen
Logopedie slikproblemen Inhoud Logopedische problemen 3 Het normale slikproces 4 Onderzoek en behandeling 5 Tips 7 Wat doen bij verslikken 9 Meer informatie 10 Tot slot 10 Nuttige coördinaten 11 Ter bevordering
Nadere informatieOver slikken... en verslikken WELKOM BIJ HET H. HARTZIEKENHUIS MOL
Over slikken... en verslikken WELKOM BIJ HET H. HARTZIEKENHUIS MOL 1 2 OVER SLIKKEN... EN VERSLIKKEN INHOUD Voorwoord 4 Normale slikfunctie 5 Slikproblemen (= dysfagie) 6 Oorzaken 6 Gevolgen 7 Behandeling
Nadere informatie> Dysfagie (slikstoornissen)
www.azstlucas.be > Dienst logopedie 2 1. Wat is dysfagie? 3 2. Wat is een normaal slikproces? 4 3. Wat zijn de voornaamste oorzaken van een slikprobleem? 5 4. Overzicht van frequent voorkomende problemen
Nadere informatieNormale ontwikkeling van de mondfuncties
Normale ontwikkeling van de mondfuncties -Reflexen in het mondgebied (zuigen aan de borst of uit de fles) -Leren eten van een lepel -Leren kauwen -Leren drinken uit een beker Reflexen in het mondgebied
Nadere informatieSlikken of stikken?! Symposium (On)zichtbare hinder in het dagelijks leven door hersenletsel
Slikken of stikken?! Symposium (On)zichtbare hinder in het dagelijks leven door hersenletsel 19-03-2018 Francien Lammerts, logopedist Groene Hart Ziekenhuis Voorstellen Francien Lammerts, logopedist Groene
Nadere informatieKauw- en slikproblemen
Heeft u opmerkingen of suggesties i.v.m. deze brochure? Geef ons gerust een seintje! Kauw- en slikproblemen Dienst kwaliteit E-mail: info@jessazh.be Tel: 011 28 91 11 Jessa Ziekenhuis vzw Maatschappelijke
Nadere informatieGIRO 5057. Voor meer informatie:
Deze brochure kwam tot stand met medewerking van Caroline Bruggeman, logopedist Nieuw Unicum (Zandvoort), en dr. S.T.F.M. Frequin, neuroloog St Antonius Ziekenhuis (Nieuwegein). Nationaal msfonds Voor
Nadere informatieEen operatie in het hoofd-halsgebied die tijdelijk hinder kan veroorzaken tijdens het eten en drinken.
Dysfagie 1 Wat is dysfagie? Dysfagie is een slikstoornis die kan ontstaan door: Verminderd functioneren van structuren, spieren of zenuwen die nodig zijn om te slikken. Hieronder verstaan we bijvoorbeeld
Nadere informatieMedewerkerinformatie. Beademing. Informatie over beademing en uitleg over bijkomende gevolgen. 1234567890-terTER_
Medewerkerinformatie Beademing Informatie over beademing en uitleg over bijkomende gevolgen 1234567890-terTER_ Beademing Informatie over beademing en uitleg over bijkomende gevolgen. Uw naaste is opgenomen
Nadere informatieLogopedie. Patiënteninformatie. Problemen met slikken. Slingeland Ziekenhuis
Logopedie Problemen met slikken i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen Deze folder is bedoeld voor mensen met slikproblemen en voor hun familieleden. In deze folder leest u hoe het komt dat
Nadere informatieEndo-echografie. (van de slokdarm, maag en twaalfvingerige darm)
Patiënteninformatie Endo-echografie (van de slokdarm, maag en twaalfvingerige darm) Informatie over endo-echografisch onderzoek dat we uitvoeren op de afdeling Endoscopie van locatie Hilversum Endo-echografie
Nadere informatiePatiënteninformatie Lage luchtweginfecties
Patiënteninformatie Lage luchtweginfecties Een lage luchtweginfectie is een ontsteking van het onderste deel van de luchtwegen en kan u erg ziek maken. In deze folder vindt u informatie over de klachten,
Nadere informatieOesophago-, gastro-, duodenoscopie
Patiënteninformatie Oesophago-, gastro-, duodenoscopie Informatie over inwendig onderzoek van slokdarm, maag en twaalfvingerige darm 1234567890-terTER_ Oesophago-, gastro-, duodenoscopie Informatie over
Nadere informatieHulp bieden bij eten en drinken bij platligging of halfzittende houding
OPDRACHTFORMULIER Hulp bieden bij eten en drinken bij platligging of halfzittende houding Naam student: Datum: Voordat je gaat oefenen 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen
Nadere informatieOesophago-, gastro-, duodenoscopie
Medewerkerinformatie Oesophago-, gastro-, duodenoscopie Informatie over inwendig onderzoek van slokdarm, maag en twaalfvingerige darm 1234567890-terTER_ Oesophago-, gastro-, duodenoscopie Informatie over
Nadere informatieDe hele familie wil een stuk van deze supergrote pizza, ook benito de hond, maar die moet hem delen met de kleine carlo. Verdeel met een viltstift de
10 E Eerlijk delen! De hele familie wil een stuk van deze supergrote pizza, ook benito de hond, maar die moet hem delen met de kleine carlo. Verdeel met een viltstift de pizza in gelijke delen (Kijk voor
Nadere informatieInstructies voor het invullen van de SWAL-QoL (NL)-vragenlijst
Instructies voor het invullen van de SWAL-QoL (NL)-vragenlijst Deze vragenlijst is ontwikkeld om te bepalen in welke mate uw slikprobleem invloed heeft op de kwaliteit van uw dagelijks leven. Neemt u rustig
Nadere informatieLogopedie en Myotone Dystrofie de ziekte van Steinert
Logopedie en Myotone Dystrofie de ziekte van Steinert afdeling logopedie Deze folder is bedoeld voor mensen met de ziekte van Steinert (Myotone Dystrofie). In deze folder vindt u meer informatie over de
Nadere informatieInspiratiesessie Slikstoornissen bij dementie: wat kun je ermee? Maris van Sluijs, kerndocent logopedie Hogeschool Rotterdam
Inspiratiesessie Slikstoornissen bij dementie: wat kun je ermee? Maris van Sluijs, kerndocent logopedie Hogeschool Rotterdam Begeleiding bij de maaltijd.hoe moeilijk is het? Stelling 1 Ik heb ervaring
Nadere informatieDunne darmpassage. (volgens Sellink) Patiënteninformatie. Informatie over het doel, de voorbereiding en de werkwijze bij het onderzoek
Patiënteninformatie Dunne darmpassage (volgens Sellink) Informatie over het doel, de voorbereiding en de werkwijze bij het onderzoek 1234567890-terTER_ Inhoudsopgave Pagina Doel 4 Afspraak 4 Voorbereiding
Nadere informatiePatiënteninformatie. Zorgpad Beroerte (deel drie) Informatie voor afasiepatiënten over het verblijf in Tergooi
Patiënteninformatie Zorgpad Beroerte (deel drie) Informatie voor afasiepatiënten over het verblijf in Tergooi Zorgpad Beroerte (deel drie) Informatie voor afasiepatiënten over het verblijf in Tergooi
Nadere informatieDe logopedist behandelt problemen op het gebied van: taal spraak gezicht adem stem eten / drinken / slikken
Logopedie 1 De logopedist behandelt problemen op het gebied van: taal spraak gezicht adem stem eten / drinken / slikken 2 Gevolgen van een CVA afasie: problemen in taal en communicatie dysartrie: problemen
Nadere informatieSlikproblemen. Informatiebrochure patiënten
Slikproblemen Informatiebrochure patiënten 1. Wat zijn slikproblemen...4 2. Hoe verloopt slikken...4 3. Wat is een slikprobleem...5 4. Hoe ontstaat een slikprobleem...5 5. Hoe slikproblemen verhelpen...5
Nadere informatiePatiënteninformatie. Oesophagusdilatatie. Informatie over het oprekken van de slokdarm terTER_
Patiënteninformatie Oesophagusdilatatie Informatie over het oprekken van de slokdarm 1234567890-terTER_ Oesophagusdilatatie Informatie over het oprekken van de slokdarm. U heeft een afspraak in Tergooi
Nadere informatiePatiënteninformatie. Dunne darmpassage. Informatie over het doel, de voorbereiding en de werkwijze bij het onderzoek terTER_
Patiënteninformatie Dunne darmpassage Informatie over het doel, de voorbereiding en de werkwijze bij het onderzoek 1234567890-terTER_ Inhoudsopgave Pagina Doel 4 Afspraak 4 Voorbereiding 5 Het onderzoek
Nadere informatieMOEITE MET SLIKKEN VAN MEDICIJNEN
MOEITE MET SLIKKEN VAN MEDICIJNEN MOEITE MET SLIKKEN VAN TABLETTEN EN CAPSULES AANDOENINGEN: SLIKPROBLEMEN EN DROGE MOND WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN? ADVIES IN EEN PERSOONLIJK GESPREK APOTHEEK.NL
Nadere informatieEndo-echografie (van de slokdarm, maag en twaalfvingerige darm)
Patiënteninformatie Endo-echografie (van de slokdarm, maag en twaalfvingerige darm) Informatie over endo-echografisch onderzoek dat we uitvoeren op de afdeling Endoscopie van locatie Hilversum 1234567890-terTER_
Nadere informatieOrthostatische hypotensie
Patiënteninformatie Orthostatische hypotensie 1234567890-terTER_ Orthostatische hypotensie U heeft naar aanleiding van uw bezoek aan Tergooi te horen gekregen dat u last heeft van orthostatische hypotensie.
Nadere informatieBronchoscopie met sedatie
Patiënteninformatie Bronchoscopie met sedatie Informatie over een poliklinisch luchtwegonderzoek 1234567890-terTER_ Bronchoscopie met sedatie Informatie over een poliklinisch luchtwegonderzoek. U heeft
Nadere informatieStoornissen van het bewegingssysteem Bradykinesie Trager / kleinere bewegingsuitslag Verstoring in de timing Hypokinesie Minder automatische
Stoornissen van het bewegingssysteem Bradykinesie Trager / kleinere bewegingsuitslag Verstoring in de timing Hypokinesie Minder automatische bewegingen Akinesie Bevriezen Rigiditeit Verhoogde spiertonus,
Nadere informatieWerkwijze en gebruik Richtlijn aangepaste consistenties
Werkwijze en gebruik In deze richtlijn wordt aangegeven welke voedingsmiddelen er gebruikt kunnen worden als de logopedie advies heeft gegeven over consistentie bij een bepaald slikprobleem. Tevens staat
Nadere informatiehoofd, hals en zenuwstelsel info voor patiënten Slikstoornissen na een CVA
hoofd, hals en zenuwstelsel info voor patiënten Slikstoornissen na een CVA Inhoud 01 Inleiding... 04 02 Wat is een slikstoornis of dysfagie?... 04 03 Mogelijke oorzaken... 04 04 Het slikcentrum en sliknetwerk
Nadere informatieInhalatiemedicatie bij kinderen met astma
Patiënteninformatie Inhalatiemedicatie bij kinderen met astma Informatie over verschillende toedieningsvormen van inhalatiemedicatie Inhoudsopgave Pagina Kinderastmateam 4 Babyhaler 5 Instructie 5 Onderhoud
Nadere informatieAllergie- en astmacentrum voor kinderen
Patiënteninformatie Allergie- en astmacentrum voor kinderen Informatie over het allergie- en astmacentrum van Tergooi Allergie- en astmacentrum voor kinderen Informatie over het allergie- en astmacentrum
Nadere informatieDysfagie. Logopedie. Beter voor elkaar
Dysfagie Logopedie Beter voor elkaar 2 Dysfagie Deze folder geeft u uitleg over slikproblemen en hoe u deze zoveel mogelijk kunt voorkomen. De informatie is ook nuttig voor uw omgeving. Laat uw naasten
Nadere informatieWorkshop slikproblemen opsporen en interventies
GOUD symposium Workshop slikproblemen opsporen en interventies Welkom Inleiding Voorstellen workshopleiders Doel en opzet workshop Inventarisatie aanwezige disciplines Resultaten GOUD Hoe vaak komen slikstoornissen
Nadere informatieLongrevalidatie Informatie over het programma Longrevalidatie
Patiënteninformatie Longrevalidatie Informatie over het programma Longrevalidatie Longrevalidatie Informatie over het programma Longrevalidatie. U heeft een afspraak in Tergooi voor longrevalidatie. Onze
Nadere informatieDe Stroke unit. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
De Stroke unit U verblijft na een beroerte op de Stroke unit in Rijnstate. Dit is een onderdeel van de afdeling Neurologie. In deze folder vindt u informatie over de Stroke unit en de gang van zaken tijdens
Nadere informatieVerwijderen van keel- en neusamandelen
Medewerkerinformatie Verwijderen van keel- en neusamandelen Informatie voor ouders over de voorbereiding en nazorg 1234567890-terTER_ Verwijderen van keel- en neusamandelen Informatie voor ouders over
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Logopedie bij een neurologische aandoening
PATIËNTEN INFORMATIE Logopedie bij een neurologische aandoening Algemeen Door middel van deze informatiefolder wil het Maasstad ziekenhuis u informeren over logopedie bij een neurologische aandoening.
Nadere informatieZenker divertikel. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op
Zenker divertikel Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Binnenkort wordt u in het Albert Schweitzer ziekenhuis opgenomen voor een operatie aan een Zenker divertikel.
Nadere informatieAdviezen voor het voeden van baby s met een schisis
Adviezen voor het voeden van baby s met een schisis Baby s met schisis kunnen problemen hebben met de voeding. De aandoening kan het zuigen en slikken beïnvloeden. In deze folder staan adviezen om u met
Nadere informatiePATIËNTENINFO Tips bij sliklast na cervicale fusie operatie
PATIËNTENINFO Tips bij sliklast na cervicale fusie operatie LOGOPEDIE U onderging recent een cervicale fusie in ons ziekenhuis. Na de operatie ondervinden veel mensen last bij het slikken. Tijdens de operatie
Nadere informatiePatiënteninformatie. Diabetes en dialyse
Patiënteninformatie Diabetes en dialyse Diabetes en dialyse U heeft een afspraak in Tergooi of het Dialysecentrum voor een behandeling. Onze artsen en medewerkers doen er alles aan om u met de beste zorg
Nadere informatieBeademing op de Intensive Care
INTENSIVE CARE Beademing op de Intensive Care BEHANDELING Beademing op de Intensive Care Uw familielid / naaste heeft tijdelijk ondersteuning van de ademhaling nodig. Deze ondersteuning wordt gegeven door
Nadere informatieBelgian Screening Tools III (BeST III) Universiteit Gent Université Catholique de Louvain (UCL)
Sydney Swallow Questionnaire Met de toestemming van de auteur Bron: Wallace, K. L., Middleton, S., & Cook, I.J. (2000). Development and validation of a self-report inventory to assess the severity of oral-pharyngeal
Nadere informatieSLIKPROBLEMEN Dysfagie
SLIKPROBLEMEN Dysfagie SLIKPROBLEMEN Dysfagie 02 Wat is dysfagie? Wat is dysfagie? 03 Wat is een normaal slikproces? 03 Naar en in de mond 03 In de keel 03 Van de slokdarm naar de maag 04 Wat zijn de voornaamste
Nadere informatieVochtbalans Radboud universitair medisch centrum
Vochtbalans Voor uw behandeling is het belangrijk dat er per dag wordt opgeschreven hoeveel u drinkt en plast. Dit heet het bijhouden van uw vochtbalans. Deze folder geeft u hier meer informatie over.
Nadere informatiePatiënteninformatie. Verpleegafdeling. Informatie over verpleegafdeling Neurologie en Neurochirurgie
Patiënteninformatie Verpleegafdeling B26 Informatie over verpleegafdeling Neurologie en Neurochirurgie Verpleegafdeling B26 Informatie over verpleegafdeling Neurologie en Neurochirurgie. U heeft een afspraak
Nadere informatieSlikstoornis. Dysfagie INFORMATIEBROCHURE VOOR PATIËNTEN
Slikstoornis Dysfagie INFORMATIEBROCHURE VOOR PATIËNTEN INHOUD 1. INLEIDING...4 2. WAT IS DYSFAGIE?...5 3. WAT ZIJN SYMPTOMEN VAN EEN SLIKSTOORNIS?...7 4. WAT IS OORZAAK VAN EEN SLIKSTOORNIS?...7 5. WAT
Nadere informatieBronchoscopie met sedatie
Patiënteninformatie Bronchoscopie met sedatie Informatie over een poliklinisch luchtwegonderzoek 1234567890-terTER_ Bronchoscopie met sedatie Informatie over een poliklinisch luchtwegonderzoek. U heeft
Nadere informatieSlikstoornissen. Preventie
Slikstoornissen Preventie Mensen slikken 800 tot 2400 keer per dag zonder hier bij na te denken. Het is pas wanneer een probleem in dit proces ontstaat dat we ons bewust worden van de negatieve impact
Nadere informatiePatiënteninformatie. Endo-echografie terTER_
Patiënteninformatie Endo-echografie 1234567890-terTER_ Endo-echografie U heeft een afspraak in Tergooi voor een endo-echografisch onderzoek. Onze artsen en medewerkers doen er alles aan om u met de beste
Nadere informatieSlikken en kokhalzen
Slikken en kokhalzen Centrum Bijzondere Tandheelkunde Locatie Veldhoven In deze folder vindt u informatie over het slikproces en kokhalsneigingen. Het centrum bijzondere tandheelkunde (CBT) is een onderdeel
Nadere informatieVoedingsadviezen bij Stent
Patiënteninformatie Voedingsadviezen bij Stent 1234567890-terTER_ Voedingsadviezen bij Stent Om de passage van voedsel in de slokdarm of in de dunne darm te verbeteren, is bij u een stent geplaatst. Een
Nadere informatieSlikproblemen bij NMA/ALS. Nicole Frielink, logopedist
Slikproblemen bij NMA/ALS Nicole Frielink, logopedist Inhoud Normale slik Slikproblemen en beïnvloedende factoren Specifieke slikproblemen bij NMA/ALS Rol logopedist Slikken: Het geheel van gedrags-, sensorische
Nadere informatieWaarom classificeren? Wat is een classificatiesysteem? Welke classificatiesystemen? MACS GMFCS CFCS
voe Om u een beeld te geven van het functioneren van uw kind met cerebrale parese, gebruiken we classificatiesystemen. In deze folder leest u meer over de classificatiesystemen MACS, GMFCS, CFCS en EDACS.
Nadere informatiePatiënteninformatie. Het delier. Informatie voor familie en betrokkenen terTER_
Patiënteninformatie Het delier Informatie voor familie en betrokkenen 1234567890-terTER_ Het delier Informatie voor familie en betrokkenen. U heeft een afspraak in Tergooi gehad voor een behandeling.
Nadere informatieInformatie over het plaatsen van een Percutane Endoscopische Gastrostomie-sonde
Patiënteninformatie PEG-sonde Informatie over het plaatsen van een Percutane Endoscopische Gastrostomie-sonde 1234567890-terTER_ Inhoudsopgave Pagina Algemeen 3 Wat is een PEG-sonde? 3 Hoe brengt de arts
Nadere informatieOmgaan met vochtbeperking
Omgaan met vochtbeperking Ziekenhuis Gelderse Vallei Dorst kan ontstaan als de arts een vochtbeperking voorschrijft, maar ook door gebruik van bepaalde medicijnen of een mondziekte. Om uw vochtinname zo
Nadere informatieBeademing. Afdeling Intensive Care Locatie Veldhoven
Beademing Afdeling Intensive Care Locatie Veldhoven Inleiding Bij ziektes zoals longontsteking en andere ernstige infecties, maar ook na ongevallen of grote operaties kan de ademhaling tijdelijk onvoldoende
Nadere informatieVloeibare voeding. Vloeibare voeding. Diëtetiek
Vloeibare voeding Vloeibare voeding Diëtetiek 1 Wanneer vloeibare voeding? Door ziekte of behandeling is het nodig dat u (tijdelijk) vloeibare voeding gebruikt. Dit kan zijn omdat u bijvoorbeeld slik-
Nadere informatieOmgaan met vochtbeperking en dorst
Omgaan met vochtbeperking en dorst Ziekenhuis Gelderse Vallei Dorst kan ontstaan als de arts een vochtbeperking voorschrijft, maar ook door gebruik van bepaalde medicijnen of een mondziekte. Om uw vochtinname
Nadere informatieH.40025.0416. Voedingsadvies voor ouderen met (dreigende) ondervoeding
H.40025.0416 Voedingsadvies voor ouderen met (dreigende) ondervoeding Inleiding Een gezond voedingspatroon is voor iedereen van belang. Gezonde voeding levert de energie en de voedingsstoffen die uw lichaam
Nadere informatieAfasie Vereniging Nederland Bakenbergseweg 125 6814 ME Arnhem Tel. 026-3512512 (werkdagen van 10.00-14.00 uur) Fax 026-3513613 E-mail: avn@afasie.
D Y S A R T H R I E, V E R B A L E A P R A X I E E N D Y S FA G I E s p r e e k - e n s l i k p r o b l e m e n t e n g e v o l g e v a n h e r s e n l e t s e l Afasie Vereniging Nederland Bakenbergseweg
Nadere informatieLogopedie bij slikproblemen
PATIËNTEN INFORMATIE Logopedie bij slikproblemen Dysfagie Aerofagie 2 PATIËNTENINFORMATIE Door middel van deze informatiefolder wil het Maasstad ziekenhuis u informeren over logopedie bij slikproblemen.
Nadere informatieSlikproblemen. Informatiebrochure patiënten
Slikproblemen Informatiebrochure patiënten 1. Wat zijn slikproblemen...4 2. Hoe verloopt slikken...4 3. Wat is een slikprobleem...5 4. Hoe ontstaat een slikprobleem...5 5. Hoe slikproblemen verhelpen...5
Nadere informatiePatiënteninformatie. Goed geregeld. Informatie over hulp en zorg na ontslag uit Tergooi
Patiënteninformatie Goed geregeld Informatie over hulp en zorg na ontslag uit Tergooi Inhoudsopgave Pagina Algemeen 4 Wat is gebruikelijke zorg? 4 Overige mogelijkheden om zelf zorg te regelen 5 Wanneer
Nadere informatiePlaveiselcelcarcinoom
Patiënteninformatie Plaveiselcelcarcinoom 1234567890-terTER_ Plaveiselcelcarcinoom Met deze folder informeren we u over het plaveiselcelcarcinoom van de huid. Daarnaast zetten we een aantal praktische
Nadere informatieInformatie over een perfusiescan; een nucleair geneeskundig onderzoek om de longen af te beelden
Patiënteninformatie Perfusiescan Informatie over een perfusiescan; een nucleair geneeskundig onderzoek om de longen af te beelden 1234567890-terTER_ Perfusiescan Informatie over een perfusiescan; een
Nadere informatieWat gebeurt er met iemand die aan een beademingsmachine ligt
Beademing Wat gebeurt er met iemand die aan een beademingsmachine ligt Uw familielid of naaste wordt beademd door een zogenaamde beademingsmachine. Dit is een ingrijpende gebeurtenis voor de patiënt zelf
Nadere informatieEen onderhuidse verbinding tussen slagader en ader
Patiënteninformatie Shunt Een onderhuidse verbinding tussen slagader en ader 1234567890-terTER_ Shunt Een onderhuidse verbinding tussen slagader en ader. U heeft een afspraak in Tergooi voor een behandeling.
Nadere informatie