Programma voor Jaar I: Introductie- en oriëntatiejaar

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Programma voor Jaar I: Introductie- en oriëntatiejaar"

Transcriptie

1 Programma voor Jaar I: Introductie- en oriëntatiejaar Zaterdagcursussen 01 Introductie 02 Jezus Christus, Zoon van God en onze Verlosser 03 Inleiding Nieuwe Testament 04 Instructie gebedsmomenten 05 Spiritualiteit 06 Synoptici: Marcusevangelie 07 Drieëne God 08 Inleiding spiritualiteit 09 Inleiding in de betekenis van de Kerk 10 Sacramenten als ontmoeting met Christus 11 Johannes en Apocalyptiek 12 Doopsel, vormsel 13 Biecht en ziekenzalving 14 Eucharistie 15 Oude Testament 16 Geloven in deze tijd 17 Wijdingssacrament en huwelijkssacrament 18 Afsluitdag Openingsavond/Afsluiting 1. De openingsavond vindt plaats op vrijdag 23 oktober 2009 (diocesane avond) in Roermond (Refter Kantoren Bisdom, Swalmerstraat 100). Mgr. G. De Korte van Bisdom Groningen-Leeuwarden zal spreken over Een Kerk met toekomst?". Wij vragen Mgr. de Korte zijn visie te geven op de kerk in Nederland en hoe ze eruit zal zien, wie haar zal dragen... met bijzondere aandacht voor vormen van medewerking in het pastoraat door mensen als onze catechisten. 2. Zaterdag 3 juli 2010: Deze dag sluit het cursusjaar op een bezinnende en vierende wijze af en blikt vooruit op het volgende cursusjaar. Er wordt tevens een gezamenlijke excursie gehouden. TOELICHTING BIJ HET PROGRAMMA VOOR JAAR I

2 1. Introductie Begeleiding: Prof.Dr. MSc. J. van der Vloet, diaken/directeur J. de Bruin, pr., coördinator Dr. B. Hegge, pr., spirituaal en de muziekdocenten F. Ackermans, D. van Breugel en B. Meessen Doel van deze voormiddag is : Kennismaken met de structuur van Kairos, de coördinator en de individuele spirituele begeleider Een rondleiding in de gebouwen met een korte situering Toelichting bij de inhoud van de opleiding en de hoofddoelen ervan Toelichting muziekprogramma Overlopen van de studiegids Gelegenheid tot stellen van vragen De introductie wordt gegeven op: Zaterdag 19 september 2009 (ochtend) 2. Jezus Christus, Zoon van God en onze Verlosser Docent: Mgr. Dr. B. Janssens Systematische verdieping van het geloof in Jezus, als Zoon van God en onze Verlosser. Achtereenvolgens worden de bijbelse teksten bezien en geïnterpreteerd. De uitleg van de concilies wordt behandeld. Tenslotte wordt ingegaan op een hedendaagse reflectie. De lesstof wordt in hoorcollege behandeld, aan de hand van een boek waarover de cursisten beschikken. In samenspraak worden moeilijke kwesties verhelderd. Persoonlijke verwerking in logboek aan de hand van richtvragen. Literatuur:

3 De Geloofsbelijdenis van de Kerk. Katholieke katechismus voor volwassenen, 1986, ; De cursus wordt gegeven op: zaterdag 19 september 2009 (middag) Zaterdag 28 november 2009 (hele dag) zaterdag 27 maart 2010 (ochtend) 3. Inleiding Nieuwe Testament Docent: Dr. G. Juhász Een globaal zicht op de inhoud, het ontstaan en de groei, en de betekenis van het Nieuwe Testament. De indeling van het Nieuwe Testament; het ontstaan van de 27 geschriften. Het milieu waarin Jezus leefde, de religieuze ideeën, stromingen, de hellenistische wereld; het optreden van Jezus, de evangeliën, apocriefe geschriften. Hulpmiddelen om het Nieuwe Testament beter te leren kennen. Hoorcollege waarin hoofdlijnen worden geschetst van wat op de betreffende bladzijden van het handboek uitvoeriger gelezen kan worden. Evaluatie (logboek): Er wordt van de cursist een persoonlijke verwerking verwacht die betrekking heeft op de cursussen, Inleiding Nieuwe Testament, Marcusevangelie en Johannes en Apocalyptiek. Uit dat stuk moet blijken dat de cursist zowel van de gedoceerde stof als van de opgegeven literatuur persoonlijk kennis genomen heeft. Hoe dat gebeurt, is niet belangrijk. Men kan bijvoorbeeld op (enkele van) de volgende vragen antwoorden: Hoe wordt Jezus in het Marcusevangelie voorgesteld? Wat wordt er gezegd over de leerlingen van Jezus? Wat weet je over de tempel van Jeruzalem in Jezus tijd? Over de synagoge? Over de belangrijke joodse groeperingen in het Palestina van Jezus tijd? Hoeveel boeken telt het Nieuwe Testament en wanneer zijn die geschreven? Hoe zou je over de bijbel spreken met anderen? Literatuur voor verdere studie: F. Van Segbroeck, Het Nieuwe Testament leren lezen. Achtergrond-Methodenhulpmiddelen, Leuven, Etienne Charpentier, Wegwijs in het Nieuwe Testament, Ten Have, 2001.

4 De cursus wordt gegeven op: zaterdag 3 oktober 2009 (hele dag) 4. Instructie gebedsmomenten Docent: J. de Bruin, pr. De deelnemers praktische hulp bieden bij het indelen en het voorbereiden van voor te lezen teksten. De cursisten leren de verhouding kennen tussen tekstopmaak op blad en het uitspreken van de tekst. Praktische hulp bieden bij het spreken in een kerkruimte, waar een geluidsinstallatie gebruikt wordt. Voor- en nadelen van een bladopmaak worden besproken. Zij kunnen diverse soorten tekst (genres) herkennen en deze op passende wijze op papier zetten. (Voorbeeld: de lay-out van een brief van Paulus in de Bijbel verschilt van de lay-out in het lectionarium, of: welke aanwijzingen ontleen ik aan de lay-out van een psalm wanneer ik die met gelovigen samen bidt?). Hoe deel ik de tekst van een gebed op papier in, zodat het ook bij het uitspreken ervan als gebed herkenbaar is? Instructie zal plaatsvinden aan de hand van voorbeelden, en verwerking middels opdrachten. Literatuur: Deze wordt ter plaatse aangeboden: Aanbevolen literatuur tot verdere vorming: in overleg met de deelnemers. Cursus/instructie wordt gegeven op: Zaterdag 12 december 2009 (ochtend) Zaterdag 6 februari 2010 (middag) 5. Spiritualiteit Docenten: Mevrouw L. van Dijck en diaken H. van Dijck Doel:

5 De cursisten inleiden in de attitude om hun eigen spiritualiteit te ontwikkelen aan de hand van hun levensverhaal en dat van anderen. Uitgangspunt: wij gaan er van uit dat iedere cursist op zijn eigen wijze een bepaalde spirituele houding heeft. Deze proberen we samen op het spoor te komen en te verdiepen met elkaars ervaringen, die van de bijbel, en die van grote spirituele persoonlijkheden. Het thema van groeien naar een eigen spiritualiteit die gedeeld kan worden en die inspirerend kan werken voor anderen staat daarbij centraal. 1. Ervaringsmoment: Op zaterdag 24 oktober 2009 (ochtend). Scharniermomenten in je leven: het eigen levensverhaal op scharniermomenten onderzoeken. Hoe kan ik mijn levenslijn tekenen en wat zijn de momenten waarop ik me vragen ben gaan stellen over mijn leven? 2. Verruimingsmoment: Op zaterdag 9 januari 2010 (middag). Mensen uit de bijbel vertellen hun levensverhaal. Aan de hand van de (auto)biografische fragmenten van Jeremia en andere profeten of figuren uit de bijbel gaan we op zoek naar hun levensverhaal en leggen we dit op ons eigen leven. Kan het helpen onze eigen ervaring te verruimen? Hoe leggen deze mensen de band met God in hun leven? Hoe antwoorden ze op de vraag van God naar relatie? Verder zullen er op zaterdag 9 januari 2010 s middags ook gesprekken plaatsvinden olv ZEH Dr. B. Hegge. 3. Ervaringsmoment: Op zaterdag 6 februari 2010 (ochtend). Iedere cursist brengt een Bijbelverhaal mee en vertelt waarom in dit verhaal iets van zijn levensverhaal aan bod komt en hoe hem dit helpt en gidst. Het delen van deze verhalen sticht gemeenschap in de geest. 4. Verdiepingsmoment: Op zaterdag 13 maart 2010 (ochtend). Hoe groeit spiritualiteit in het leven? Enkele grote spirituele figuren. 5. Expressiemoment: Op zaterdag 27 maart 2010 (middag). Door middel van dramatische techniek proberen we nu onze zoektocht vorm te geven en uit te drukken. 6. Evaluatiemiddag: Op zaterdag 15 mei 2010 (middag). 6. Synoptici: Marcusevangelie Docent: Dr. G. Juhász Na deze cursus - en de er op volgende persoonlijke verwerking - moeten de cursisten het Marcus evangelie kennen: de inhoud, algemene lijnen van de opbouw (structuur), de belangrijkste thema s, en de marciaanse voorstelling van Jezus.

6 We beginnen met een korte inleiding: de auteur van het evangelie, zijn milieu, de bestemmelingen van het evangelie. Daarna lezen wij het hele evangelie non-stop. Wij lezen het evangelie vanaf het begin. Tijdens de lezing wordt kort stilgestaan bij de opbouw, de hoofdgedachten, voorkeur - thema s van de evangelist, ontwikkeling van het verhaal, portret van Jezus, de leerlingen, de tegenstanders, enz. De cursisten krijgen een exemplaar van het evangelie ter beschikking waarin ze kunnen annoteren en onderstrepen en na de cursus zelf kunnen experimenteren. Zie onder: Inleiding Nieuwe Testament Literatuur voor verdere studie: F. van Segbroeck, De woorden die Jezus ons gegeven heeft, Vlaamse Bijbelstichting & Acco, Leuven, 1998; G. van Oyen, Jezus, toen en nu en dan, Vlaamse Bijbelstichting & Acco, Leuven 2004; W. Weren, Matteus (Belichting van het bijbelboek), Katholieke Bijbelstichting, Den Bosch, 1994; B. van Iersel, Marcus (Belichting), 1986 Mgr. Paul Schruers, Marcus aan het woord, Antwerpen/Kampen: Halewijn/Gooi & Sticht, 1999 De cursus wordt gegeven op: Zaterdag 10 oktober 2009 (hele dag) 7. Ik geloof in de Drieëne God: Vader, Zoon en H. Geest Docent: Mgr.Dr. B. Janssens Systematisch verdieping van het geloof in Jezus, als Zoon van God en onze Verlosser. Verhelderen hoe Gods openbaring in Jezus en in zijn H. Geest ons toegang geeft tot het mysterie van de drieëne God. Achtereenvolgens worden de bijbelse teksten bezien en geïnterpreteerd. De uitleg van de concilies wordt behandeld. Tenslotte wordt ingegaan op een hedendaagse reflectie. De lesstof wordt in hoorcollege behandeld, aan de hand van een boek waarover de cursisten beschikken. In samenspraak worden moeilijke kwesties verhelderd.

7 Persoonlijke verwerking in logboek. Literatuur: De Geloofsbelijdenis van de Kerk. Katholieke Katechismus voor Volwassenen, 1986, blz De cursus wordt gegeven op: Zaterdag 5 juni 2010 (hele dag) 8. Inleiding in de spiritualiteit Docent: Mgr. Drs. J. Schröder De term Spiritualiteit wordt veel gebruikt: is er sprake van een mode of gaat het om een uitdaging? Op grond van verschillende bestaande definities pogen we tot een heldere omschrijving te komen. Concrete spiritualiteit. Terminologie: vroomheid, mystiek, ascese, e.d. Diverse omschrijvingen uit verschillende perioden. Omschrijvingen van C. Aalders (1969), Herwig Arts (boek: Kwestie van verlangen), Kick Bras (boek: Werken met spiritualiteit). Waarom is spiritualiteit thans zo populair? Onderscheid tussen spiritualiteit en dogmatiek c.q. moraal. Spiritualiteit als brug tussen leer en leven (cf. Christine Koetsveld, Schoonheid zo oud en zo nieuw, Kok, Kampen, 1992). Kenmerken van christelijke spiritualiteit. Op het snijvlak tussen religie en christelijk geloof. Definitief uit KKK Bronnen en scholen van christelijke spiritualiteit. Spiritualiteit en de ordening van ons leven. Wat is belangrijk om te werken aan persoonlijke spiritualiteit? Spiritualiteit en pastoraat. Ter evaluatie maakt de student een geschreven tekst voor het logboek van 1 à 1,5 pagina getypt; deze bevat heldere en op sommige punten persoonlijke antwoorden als reflexie naar aanleiding van een tijdens het laatste college uitgereikt werkblad. Literatuur voor verdere studie: Herwig Arts, Een kwestie van verlangen over spiritualiteit, Davidsfonds, Leuven 2000 Henri Nouwen, Open uw hart de weg naar onszelf, de ander en God, Lannoo, Tielt 1995, 7 e druk Joris Schröder, Heil en geluk christelijke spiritualiteit in theorie en praktijk, Colomba, Oegstgeest, 2001 De cursus wordt gegeven op: Zaterdag 9 januari 2010 (ochtend)

8 Zaterdag 23 januari 2010 (ochtend) 9. Inleiding in de betekenis van de Kerk Docent: Lic. H.M.H. Quaedvlieg, pr. Het bevorderen van een gemotiveerd geloofsbesef aangaande het geheel eigen karakter van Christus Kerk, die tegelijk Gods werk én mensenwerk is. Hierbij gaat het zowel om bewustmaking en verdieping van eigen beleving, als om bespreekbaar maken van het kerkmysterie in de omgang met anderen. Ervan uitgaande dat het bestaan van de Kerk niet alleen een historisch feit is maar ook voorwerp van geloof en artikel van de katholieke geloofsbelijdenis, zien wij eerst naar de beschrijvingen en benamingen welke de eerste christen generaties van de Kerk gaven ( in het Nieuwe Testament) en ontleden vervolgens de vier adjectieven in het geloofsartikel aangaande de Kerk als één, Heilig, Katholiek en Apostolisch. Tot slot wordt de zending en opbouw van de Kerk besproken. In het geheel zal de visie van het Tweede Vaticaanse Concilie de leidraad zijn. De cursisten beschikken over een samenvatting van elk lesonderdeel, dat besproken wordt en waarin ook citaten en karakteristieke formuleringen zijn opgenomen. Persoonlijke verwerking in logboek aan de hand van richtvragen. Literatuur ter verdere studie: De geloofsbelijdenis van de Kerk. Katholieke Katechismus voor volwassenen. (ed. J. Ambaum), Turnhout 1986, blz G. Lohfink, Heeft God de kerk nodig? Over de theologie van het volk van God. Gent Lumen Gentium, Ad Gentes en Gaudium et Spes, in: Constituties en Decreten van het Tweede Vaticaans Oecumenisch Concilie. Leusden blz ; ; Catechismus van de Katholieke Kerk, Kampem nr (blz ). De cursus wordt gegeven op: Zaterdag 24 oktober 2009 (middag) Zaterdag 14 november 2009 (ochtend) Zaterdag 12 december 2009 (middag) Zaterdag 23 januari 2010 (middag)

9 10. Sacramenten als ontmoeting met Christus Docent: Dr. B. Hegge, pr. De studenten maken kennis met de oorsprong, de structuur en de theologische betekenis van de sacramenten in het algemeen en met hun plaats in het leven van de christen. - de sacramenten als tekens van geloof; - de sacramenten als tekens van Christus; - de sacramenten als tekens van heil; - de sacramenten als tekens van de Kerk: - de sacramenten in het leven van de christen. Hoorcollege met als uitgangspunt een tekst waarover de cursisten beschikken; gelegenheid tot vragen stellen en tot dialoog. Persoonlijke verwerking in het logboek aan de hand van richtvragen. Literatuur: Als uitgangspunt wordt genomen: De geloofsbelijdenis van de Kerk. Katholieke Katechismus voor volwassenen, Utrecht-Turnhout 1986, blz Verdere aanbevolen literatuur wordt tijdens de cursus aangegeven. De cursus wordt gegeven op: Zaterdag 7 november 2009 (ochtend) 11. Johannes en apocalyptiek Docent: Dr. G. Juhász Kennismaking met de inhoud, de gedachtegang en de bedoeling van de twee boeken. Van de cursist wordt verwacht dat hij het vierde evangelie en de Openbaring van Johannes op een verantwoorde en gelovige manier kan beginnen lezen.

10 De ochtendsessies worden gewijd aan het vierde evangelie, de middagsessies aan de apocalyptiek, voornamelijk de Openbaring van Johannes. In een korte inleiding wordt telkens gehandeld over het genre van het geschrift, zijn ontstaan en bedoeling, en zijn relatie tot de andere christelijke geschriften. Daarop volgt een becommentarieerde lezing van belangrijke fragmenten, met bijzondere aandacht voor hun theologische en spirituele betekenis voor de christen van onze tijd. Hoorcolleges, geconcentreerd op de lezing en de uitleg van de Bijbeltekst. Evaluatie (logboek): Zie evaluatie onder cursusnummer 3. (Inleiding NT) Literatuur voor verdere studie: S. van Tilborg, Johannes (Belichting), 1988; M. Deckers-Dijs, Apokalyps (Belichting), 2000 Kardinaal Godfried Danneels, Johannes aan het woord, Antwerpen/Kampen: Halewijn/Gooi & Sticht, 2003 Cursus wordt gegeven op: Zaterdag 27 februari 2010 (hele dag) 12. Doopsel en vormsel Docent: Dr. B. Hegge, pr. Een verkenning van de plaats van doopsel en vormsel in de opbouw van de christelijke identiteit. Exegetische, historische en spirituele aspecten van doopsel en vormsel. Hoorcollege met gelegenheid tot het stellen van vragen en dialoog. Persoonlijke verwerking in logboek aan de hand van richtvragen. Literatuur: Wordt aangegeven tijdens de cursus.

11 De cursus wordt gegeven op: Zaterdag 7 november 2009 (middag) 13. Biecht en Ziekenzalving Docent: Vicaris-Generaal Mgr.Dr. H. Schnackers Inzicht verwerven in hoe deze sacramenten de christelijke gemeenschap en/of de afzonderlijke christen helpen om in liefde van de Vader te leven dankzij de Zoon in de kracht van de H. Geest. De biecht als sacrament van onze verzoening en bekering. De ziekenzalving als sacrament van overgave en verbondenheid aan en met de Vader dankzij Jezus Christus. Naast het doceren van inzichten is er ruim aandacht voor verwerking door gesprek tussen de docent en de studenten. Een uitvoerige schriftelijke cursus bewaart de leer inhouden voor verdere studie. Persoonlijke verwerking in logboek aan de hand van richtvragen. De cursus wordt gegeven op: Zaterdag 13 maart 2010 (middag) Zaterdag 24 april 2010 (ochtend) 14. Eucharistie Docent: Dr. B. Hegge, pr. Het Tweede Vaticaans Concilie noemt de Eucharistie de oorsprong en het hoogtepunt van heel het christelijk leven (LG 11). Ook in het parochieleven heeft de Eucharistieviering een centrale plaats. De cursus tracht de kennis van en het inzicht in de achtergronden en betekenis van het centrale sacrament bij de studenten te vergroten.

12 - Actualiteit van de Eucharistie - De Eucharistie gefundeerd in het leven en de zending van Jezus Christus - Eucharistie als gedachtenis - Eucharistie als offer - De werkelijke tegenwoordigheid van Christus in het sacrament van de Eucharistie - Sacrament van de eenheid: Eucharistie en Kerk - Structuur, elementen en onderdelen van de Eucharistieviering - Conclusie: De Eucharistie een centraal geheim van ons geloof Hoorcollege met gelegenheid tot het stellen van vragen en dialoog. Literatuur: Verplicht: De geloofsbelijdenis van de Kerk. Katholieke catechismus voor volwassenen, 1986, (Hiervan wordt een kopie aangereikt aan de cursist). Verdere literatuur, ter oriëntatie: W. KASPER, Sakrament der Einheit. Eucharistie und Kirche, Freiburg 2004; J. RATZINGER, Gott ist uns nahe. Eucharistie: Mitte des Lebens, Augsburg 2005 (Neuauflage). E.-M. FABER, Einführung in die katholische Sakramentenlehre, Darmstadt Persoonlijke verwerking in logboek aan de hand van richtvragen. De cursus wordt gegeven op: Zaterdag 24 april 2010 (middag) Zaterdag 19 juni 2010 (middag) 15. Wegwijs in het Oude Testament (inleidend college) Docent: Drs. R. Gruijters Verkenning van het eerste deel van de christelijke bijbel, het Oude of Eerste Testament. Wij besteden aandacht aan de 45 boeken en boekjes waaruit die bibliotheek bestaat, aan de ordening van de boeken in de Hebreeuwse (Joodse) en Grieks-Latijnse (christelijke) bijbel, en aan het probleem van de zogenaamde deuteroncanonieke boeken. Deze verkenningstocht doen wij aan de hand van de recente katholieke Willibrordvertaling

13 1995 om vertrouwd te worden met de schat aan informatie die daarin voorhanden is (inleidingen, voetnoten, registers, kaarten). Vervolgens wordt kort ingegaan op de tijd van ontstaan en de historische achtergrond van de geschriften. Tenslotte komt de vraag aan de orde van de omgang met deze vaak weerbarstige teksten: hoe kunnen wij ze vruchtbaar lezen in liturgie en persoonlijk leven. Verplichte literatuur: De Bijbel. Uit de grondtekst vertaald. Willibrordvertaling. Geheel herziene uitgave Katholieke Bijbelstichting, s-hertogenbosch. Zowel de standaardeditie als de goedkopere gezins-bijbel (kleiner formaat, gele kaft met vismotief) komen in aanmerking. Literatuur voor verdere studie: S. Lamberigts., Bijbelse verkenningen. Markante figuren uit het Oude Testament, Averbode en Gooi en Sticht, 2000 Pauselijke Bijbelcommissie, De interpretatie van de Bijbel in de Kerk, - Kerkelijke Documentatie, Utrecht, jaargang 22, 1994, nummer 3, 60 blz. Pauselijke Bijbelcommissie, Het joodse volk en zijn heilige Geschriften in de christelijke Bijbel, - Kerkelijke Documentatie, Utrecht, jaargang 30, 2002, nummer 9-10, 103 blz. Zie evaluatie onder cursusnummer 3 (Inleiding NT) De cursus wordt gegeven op: Zaterdag 10 april 2010 (hele dag) 16. Geloven in deze tijd Docent: Prof. Dr.MSc. J. van der Vloet, diaken Doel: Na deze cursus hebben de cursisten inzicht in: - de hedendaagse denkhorizon omtrent het Godsgeloof - de zinvraag in deze tijd - de eigenheid van het antwoord van het katholieke geloof op de vraag naar de zin van ons bestaan. 1. De mensen als vraag aan zichzelf 2. Kroniek van de zinvraag 3. Op zoek naar een criterium van mens-zijn 4. Religie en de zinvraag

14 Hoorcollege aan de hand van cursusteksten en transparanten. Literatuur: Als cursustekst wordt gebruikt: het eerste deel van het boek van J. Van der Vloet. De zingever. Antwoorden op levensvragen, Davidsfonds, Leuven, Persoonlijke verwerking in logboek aan de hand van de vragen: - Waarom stellen mensen de zinvraag en hoe doen ze dat? Hoe ervaart U dat? - Geef bij de 5 types van religieuze ervaring en telkens een eigen voorbeeld. - Wat is het verschil tussen ervaring en openbaring en wat maakt openbaring moeilijker en gemakkelijker om te geloven? Cursus wordt gegeven op: Zaterdag 14 november 2009 (middag) Zaterdag 15 mei 2010 (ochtend) 17. Wijdingssacrament en huwelijkssacrament Docent: Vicaris-Generaal Mgr.Dr. H. Schnackers De cursus verstrekt de dogmatische, ecclesialogische en canonieke basiskennis over de twee sacramenten, die ten dienste staan van de geloofsgemeenschap: het wijdingssacrament en het sacrament van het huwelijk. Het wijdingssacrament: begrippen, de verhouding tussen het algemeen priesterschap en het bijzonder of ambtelijke priesterschap, ambten en bedieningen, de drie wijdingsgraden, de viering van het sacrament en de werkingen van het sacrament. Het sacrament van het huwelijk: begrippen, het huwelijk in de schepping en in de heilsorde, de sluiting van het huwelijk, de wezenlijke eigenschappen en elementen, het gezin, enkele pastorale aspecten. Aan de hand van de tekst uit Leven uit geloof wordt de stof gedoceerd, becommentarieerd en gezamenlijk besproken. Persoonlijke verwerking in logboek aan de hand van richtvragen. Literatuur (verplicht):

15 Katechismus van de Katholieke Kerk, Brussel-Utrecht 1995, blz en blz Leven uit geloof, Averbode, 1999 Advies literatuur tot verdere verdieping: Vaticanum II, Lumen Gentium 9-38; Presbytererorum ordinis 1-9; Gaudium et spes (Constituties en decreten van het Tweede Vaticaans Oecumenisch Concilie, Amersfoort 1967, blz ; ; ). De geloofsbelijdenis van de Kerk. Katholieke Katechismus voor Volwassenen, 1986, blz ; J. Hendriks, Huwelijksrecht. Canon van het wetboek van canoniek recht, Oegstgeest-Brugge 1995 Cursus wordt gegeven op: Zaterdag 19 juni 2010 (ochtend) 18. Dag ter afsluiting van het cursusjaar Op zaterdag 3 juli 2010 sluit het cursusjaar op een bezinnende en vierende wijze af en blikt tevens vooruit op het volgend cursusjaar. Cursisten ontvangen t.z.t. nadere informatie en een uitnodiging.

Programma voor Jaar I: Introductie- en oriëntatiejaar

Programma voor Jaar I: Introductie- en oriëntatiejaar Programma voor Jaar I: Introductie- en oriëntatiejaar Zaterdagcursussen 01 Introductie 02 Geloven in deze tijd 03 Samen op zoek naar je spiritualiteit 04 Bijbelse verkenningen: Oude Testament 05 Bijbelse

Nadere informatie

Programma voor Jaar I: Introductie- en oriëntatiejaar

Programma voor Jaar I: Introductie- en oriëntatiejaar Programma voor Jaar I: Introductie- en oriëntatiejaar Zaterdagcursussen 01 Introductie 02 Geloven in deze tijd 03 Samen op zoek naar je spiritualiteit 04 Bijbelse verkenningen: Oude Testament 05 Bijbelse

Nadere informatie

Programma voor Jaar I: Introductie- en oriëntatiejaar

Programma voor Jaar I: Introductie- en oriëntatiejaar Programma voor Jaar I: Introductie- en oriëntatiejaar Zaterdagcursussen 01 Introductie 02 Jezus Christus, Zoon van God en onze Verlosser 03 Inleiding Nieuwe Testament 04 Instructie gebedsmomenten 05 Spiritualiteit

Nadere informatie

KAIROS. Katechistenopleiding Bisdom Roermond. Studiegids 2009/2010

KAIROS. Katechistenopleiding Bisdom Roermond. Studiegids 2009/2010 Kairos, studiegids 2009-2010 1 KAIROS Katechistenopleiding Bisdom Roermond Studiegids 2009/2010 Katechistenopleiding Bisdom Roermond, Lesplaats: Swalmerstraat 100, Roermond; Secretariaat: Heijendallaan

Nadere informatie

PROGRAMMA VOOR JAAR II: VORMINGSJAAR

PROGRAMMA VOOR JAAR II: VORMINGSJAAR PROGRAMMA VOOR JAAR II: VORMINGSJAAR Zaterdagcursussen 01 Cursus Inleiding in de filosofie 02 Instructie gebedsmomenten 03 Onze postmoderne cultuur 04 Sociale ethiek 05 Inleiding kerkgeschiedenis 06 Spiritualiteit

Nadere informatie

PROGRAMMA VOOR JAAR II: VORMINGSJAAR

PROGRAMMA VOOR JAAR II: VORMINGSJAAR PROGRAMMA VOOR JAAR II: VORMINGSJAAR Zaterdagcursussen 01 Cursus Inleiding in de filosofie 02 Instructie gebedsmomenten 03 Onze postmoderne cultuur 04 Sociale ethiek 05 Inleiding kerkgeschiedenis 06 Spiritualiteit

Nadere informatie

Het sacrament van. Het huwelijk. Sacramenten

Het sacrament van. Het huwelijk. Sacramenten Het sacrament van Het huwelijk Sacramenten Sacramenten IIn de Bijbel Deze geloofsboekjes gaan over de In het evangelie willen Farizeeën Jezus op de proef stellen zeven sacramenten. Sacramenten met een

Nadere informatie

PROGRAMMA VOOR JAAR II: VORMINGSJAAR

PROGRAMMA VOOR JAAR II: VORMINGSJAAR PROGRAMMA VOOR JAAR II: VORMINGSJAAR Zaterdagcursussen 01 Cursus Inleiding in de filosofie 02 Onze postmoderne cultuur 03 Sociale ethiek 04 Christus en menselijke vragen 05 Inleiding kerkgeschiedenis 06

Nadere informatie

PROGRAMMA VOOR JAAR II: VORMINGSJAAR

PROGRAMMA VOOR JAAR II: VORMINGSJAAR PROGRAMMA VOOR JAAR II: VORMINGSJAAR Zaterdagcursussen 01 Cursus Inleiding in de filosofie 02 Onze postmoderne cultuur 03 Sociale ethiek 04 Christus en menselijke vragen 05 Inleiding kerkgeschiedenis 06

Nadere informatie

PROGRAMMA VOOR JAAR II: VORMINGSJAAR

PROGRAMMA VOOR JAAR II: VORMINGSJAAR PROGRAMMA VOOR JAAR II: VORMINGSJAAR Zaterdag-cursussen 01 Cursus Inleiding in de filosofie 02 Onze postmoderne cultuur 03 Sociale ethiek 04 Christus en menselijke vragen 05 Inleiding kerkgeschiedenis

Nadere informatie

Het sacrament van. Het huwelijk. Sacramenten

Het sacrament van. Het huwelijk. Sacramenten Het sacrament van Het huwelijk Sacramenten Sacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de Kerk

Nadere informatie

Geloven is vertrouwen. Ik geloof het wel. de waarheid omtrent iets of iemand aannemen. Over het

Geloven is vertrouwen. Ik geloof het wel. de waarheid omtrent iets of iemand aannemen. Over het Geloven Geloven is vertrouwen GGeloven is ten diepste je vertrouwen hechten aan iets of iemand, de waarheid omtrent iets of iemand aannemen. Over het geloven in God zegt de Bijbel: Het geloof is de vaste

Nadere informatie

Het sacrament van. De wijding. Sacramenten

Het sacrament van. De wijding. Sacramenten Het sacrament van De wijding Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de Kerk

Nadere informatie

WELKOM! Inleiding op het NT Vier getuigenissen over Jezus. NT-les 1 ETS-jaar 1

WELKOM! Inleiding op het NT Vier getuigenissen over Jezus. NT-les 1 ETS-jaar 1 WELKOM! Inleiding op het NT Vier getuigenissen over Jezus NT-les 1 ETS-jaar 1 Programma Welkom en opening Kennismaking en informatie ETS Historische achtergrond van het NT Pauze De vier Evangeliën Doelen

Nadere informatie

Het sacrament van. De wijding. Sacramenten

Het sacrament van. De wijding. Sacramenten Het sacrament van De wijding Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de Kerk

Nadere informatie

De Kerk op weg naar een gemeenschappelijke visie

De Kerk op weg naar een gemeenschappelijke visie De Kerk op weg naar een gemeenschappelijke visie Faith and Order Paper 214 Opzet Waarom willen we deze tekst bespreken? Uitleg over het ontstaan van deze tekst Presentatie van enkele grondgedachten van

Nadere informatie

WELKOM! Programma Welkom en opening Kennismaking en informatie ETS Historische achtergrond van het NT Pauze De vier Evangeliën

WELKOM! Programma Welkom en opening Kennismaking en informatie ETS Historische achtergrond van het NT Pauze De vier Evangeliën WELKOM! Inleiding op het NT Vier getuigenissen over Jezus NT-les 1 ETS-jaar 1 Programma Welkom en opening Kennismaking en informatie ETS Historische achtergrond van het NT Pauze De vier Evangeliën Doelen

Nadere informatie

Verder op weg met Jezus

Verder op weg met Jezus Verder op weg met Jezus Heel goed besef ik de onafheid en de onvolmaaktheid van wat ik geschreven heb. Er is nog zoveel meer te vertellen over Jezus Christus. Er is nog zoveel meer over Hem te weten en

Nadere informatie

Eucharistie vieren. Dankzegging

Eucharistie vieren. Dankzegging Eucharistie Eucharistie vieren viering van de eucharistie is in de Kerk van levensbelang. Het Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965) noemt de viering van het EDe sacrament van de eucharistie bron en hoogtepunt

Nadere informatie

Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 1 e jaar BSO

Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 1 e jaar BSO Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 1 e jaar BSO Bij 1 BSO worden sommige benadering door elkaar verweven. Het leven van Jezus uit de bijbelse benadering wordt geïntegreerd in het onderdeel

Nadere informatie

Het logo als gespreksopener. Een catechetische handreiking

Het logo als gespreksopener. Een catechetische handreiking Het logo als gespreksopener Een catechetische handreiking 2 Het Jaar van het Geloof Van 11 oktober 2012 (de begindatum van Vaticanum II en de publicatiedatum van de Catechismus van de Katholieke Kerk)

Nadere informatie

Diocesaan Vormingscentrum `s-hertogenbosch

Diocesaan Vormingscentrum `s-hertogenbosch Cursusaanbod Diocesaan Vormingscentrum `s-hertogenbosch Studiejaar 2012-2013 CURSUS GROEIEN IN GELOOF In september 2012 opnieuw van start Wil jij Jezus Christus als leidraad van je leven? Vind je het moeilijk

Nadere informatie

Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 2 e jaar BSO

Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 2 e jaar BSO Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 2 e jaar BSO Historische benadering: 4 lessen De Primitieve Kerk: De kenmerken van de eerste christenen. Het Apostolisch Concilie (begrip, aanvaarding).

Nadere informatie

Handreiking bij een spirituele zoektocht.

Handreiking bij een spirituele zoektocht. Handreiking bij een spirituele zoektocht. Deze handreiking hoort bij: Oud- en nieuw- katholiek. De spirituele zoektocht van die andere katholieken. Door Joris Vercammen. Valkhof pers 2011. Het boek is

Nadere informatie

Geloven in Jezus Christus

Geloven in Jezus Christus Geloven in Jezus Christus Zoon van God Jezus krijgt God een menselijk gezicht. Immanuel wordt Hij genoemd: God met ons. Het is de naam die Hij bij zijn geboorte krijgt. ZIn Daar begint zijn bijzondere

Nadere informatie

Cursusbeschrijving

Cursusbeschrijving Cursusbeschrijving 2019-2020 Jaar 1 Voorwoord In dit overzicht van het eerste cursusjaar wordt een serie vakken aangeboden. Er is gekozen om in het eerste jaar een fundament te leggen vanuit de theologie

Nadere informatie

Het sacrament van. De ziekenzalving. Sacramenten

Het sacrament van. De ziekenzalving. Sacramenten Het sacrament van De ziekenzalving Sacramenten Sacramenten In de Bijbel Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap

Nadere informatie

Studiegids O-cursus Gouda

Studiegids O-cursus Gouda Studiegids O-cursus Gouda 2016-2017 Cursusgeld en lestijden Cursusgeld Het cursusgeld bedraagt 260,- inclusief readers. Degenen, die afhaken vóór 31 december, betalen de helft van het cursusgeld en wie

Nadere informatie

Oud-katholiek worden en zijn. Een cursus over geloven en kerk zijn in deze tijd.

Oud-katholiek worden en zijn. Een cursus over geloven en kerk zijn in deze tijd. Oud-katholiek worden en zijn. Een cursus over geloven en kerk zijn in deze tijd. Vier bijeenkomsten over geloven en de Oud Katholieke Kerk. Een uitgewerkt programma aangeboden door de Werkgroep Vorming

Nadere informatie

P.E. & Catechese. kansen & mogelijkheden

P.E. & Catechese. kansen & mogelijkheden P.E. & Catechese kansen & mogelijkheden Leidraad: pastorale brief Vragen en uitdagingen hebben te maken met de zin zelf van ons bestaan als kerk. Hoe kunnen we vandaag het evangelie ontdekken als een woord

Nadere informatie

Het sacrament van. De eucharistie. Sacramenten

Het sacrament van. De eucharistie. Sacramenten Het sacrament van De eucharistie Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de

Nadere informatie

Parochie Sint Christoffel Het sacrament van de wijding

Parochie Sint Christoffel Het sacrament van de wijding Parochie Sint Christoffel Het sacrament van de wijding St. Paulus Bekering St. Joseph RK Open Hof H. Maria Koningin St. Caecilia H. Jozef Inhoud Inhoudsopgave pag.: 2 Voorwoord pag.: 3 Wat betekent de

Nadere informatie

LEER HEM KENNEN 27 bewaarexemplaar. Wijkgemeente Ichthus Noordwijk. Ds. F. van Roest zondag 26 april

LEER HEM KENNEN 27 bewaarexemplaar. Wijkgemeente Ichthus Noordwijk. Ds. F. van Roest zondag 26 april LEER HEM KENNEN 27 bewaarexemplaar Wijkgemeente Ichthus Noordwijk 1 Ds. F. van Roest zondag 26 april Voeg U bij Hem, bij de levende stenen die door de mensen werd afgekeurd maar door God werd uitgekozen

Nadere informatie

HC zd. 6 nr. 32. dia 1

HC zd. 6 nr. 32. dia 1 HC zd. 6 nr. 32 wie Jezus wil kennen moet de verhalen over hem lezen beschreven door Matteüs, Marcus, Lucas en Johannes terecht worden ze evangelisten genoemd ze beschrijven het evangelie ze vertellen

Nadere informatie

Het sacrament van. Het vormsel. Sacramenten

Het sacrament van. Het vormsel. Sacramenten Het sacrament van Het vormsel Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de Kerk

Nadere informatie

Het sacrament van. Het vormsel. Sacramenten

Het sacrament van. Het vormsel. Sacramenten Het sacrament van Het vormsel Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de Kerk

Nadere informatie

Studiegids O-cursussen. Goes en Zwolle

Studiegids O-cursussen. Goes en Zwolle Studiegids O-cursussen Goes en Zwolle 2015-2016 Cursusgeld en lestijden Cursusgeld Het cursusgeld bedraagt 260,-. Degenen, die afhaken vóór 31 december, betalen de helft van het cursusgeld en wie afhaakt

Nadere informatie

Pastoraat wat is dat?

Pastoraat wat is dat? Pastoraat wat is dat? Eigenlijk best een lastige vraag! Pastoraat daar zijn heel veel dikke boeken over geschreven. Maar na het lezen weet je het soms nog niet!? Daarom mogen jullie een paar minuten daar

Nadere informatie

LESONDERWERP - LESINHOUD ALGEMENE DOELSTELLINGEN WERKVORMEN MEDIA

LESONDERWERP - LESINHOUD ALGEMENE DOELSTELLINGEN WERKVORMEN MEDIA ORTHODOXE GODSDIENST MINISTERIE VLAAMSE GEMEENSCHAP DEPARTEMENT ONDERWIJS School: Titularis: Klas: 2 Lestijden/week: 2 Studierichting: JAARPLAN Sept. LISEERD LESONDERWERP - LESINHOUD ALGEMENE DOELSTELLINGEN

Nadere informatie

Het sacrament van. Het huwelijk. Sacramenten

Het sacrament van. Het huwelijk. Sacramenten Het sacrament van Het huwelijk Sacramenten In de Bijbel In het evangelie willen Farizeeën Jezus op de proef stellen met een vraag over het huwelijk (Mt. 19, 1-6; Mc. 10, 1-12): staat het een man vrij zijn

Nadere informatie

Cursusbeschrijving

Cursusbeschrijving Cursusbeschrijving 2018-2019 Voorwoord In dit overzicht van het eerste cursusjaar wordt een serie vakken aangeboden. Er is gekozen om in het eerste jaar een fundament te leggen vanuit de theologie en theorie.

Nadere informatie

Samen Eucharistie vieren

Samen Eucharistie vieren Samen Eucharistie vieren Presentatie 23 november 2017 Methode OPSTAP 1 Situatieschets catechese 2 Omvorming De Kerk die erop uitgaat is de gemeenschap van missionaire leerlingen die initiatief nemen, die

Nadere informatie

STUDIE- EN VORMINGSPROGRAMMA voor toekomstige pastoraal werkers van het bisdom Haarlem

STUDIE- EN VORMINGSPROGRAMMA voor toekomstige pastoraal werkers van het bisdom Haarlem STUDIE- EN VORMINGSPROGRAMMA voor toekomstige pastoraal werkers van het bisdom Haarlem 2008-2009 BISDOM van HAARLEM STUDIEGIDS 2008-2009 STUDIE- EN VORMINGSPROGRAMMA voor toekomstige pastoraal werkers

Nadere informatie

Voor christenen is de Bijbel met name een geloofsboek. Dat betekent

Voor christenen is de Bijbel met name een geloofsboek. Dat betekent De Bijbel Een geloofsboek EWe kunnen vele wegen gaan met de Bijbel. De één ervaart het vooral als een mooi kunstobject. Vele kunstenaars hebben er inspiratie in gevonden om een kunstwerk te maken. We kennen

Nadere informatie

Volwassenencatechese in de Federatie 3 Catechese en geloofsbeleving 3

Volwassenencatechese in de Federatie 3 Catechese en geloofsbeleving 3 Volwassenencatechese In de R.K. Federatie H. Maria Magdalena Programma 2014-2015 INHOUDSOPGAVE Volwassenencatechese in de Federatie 3 Catechese en geloofsbeleving 3 Programma 2014-2015 5 Christen worden

Nadere informatie

Tabernakel en godslamp Thuis bij de Heer

Tabernakel en godslamp Thuis bij de Heer Tabernakel en godslamp Thuis bij de Heer Dag en nacht I In het tabernakel worden na de viering van de eucharistie de overgebleven hosties bewaard. Bij het tabernakel brandt een kaars of lamp als teken

Nadere informatie

Verschillen in geloven. Over geloofsopvoeding als je verschillend gelooft. Mogelijkheden voor twee soorten bijeenkomsten

Verschillen in geloven. Over geloofsopvoeding als je verschillend gelooft. Mogelijkheden voor twee soorten bijeenkomsten Verschillen in geloven Over geloofsopvoeding als je verschillend gelooft Verschillen in geloven is een themaboekje uit de serie Zijsprong. Deze serie hoort bij het bewaarmagazine Spring, opvoeden en geloven

Nadere informatie

21 februari 2012 mochten we samen vieren in de Basiliek van Sint Pieter

21 februari 2012 mochten we samen vieren in de Basiliek van Sint Pieter 3de aanzet Toen Jezus op zekere dag aan zijn leerlingen vroeg maar gij, wie zegt gij dat Ik ben?, was het Petrus die namens allen antwoordde: Gij zijt de Christus, de Zoon van de Levende God. Petrus sprak

Nadere informatie

Het sacrament van. Boete en verzoening. Sacramenten

Het sacrament van. Boete en verzoening. Sacramenten Het sacrament van Boete en verzoening Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van

Nadere informatie

Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 1 e jaar ASO

Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 1 e jaar ASO Historische benadering: 4 lessen De Orthodoxe Kerk in de wereld vandaag: De Orthodoxe Kerk: inleiding - algemene situering. De Orthodoxe Kerk in België. De term Orthodox : juiste lofprijzing, geloof. De

Nadere informatie

Het sacrament van. Boete en verzoening. Sacramenten

Het sacrament van. Boete en verzoening. Sacramenten Het sacrament van Boete en verzoening Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van

Nadere informatie

levensbeschouwelijke identiteit van catent Scholen zijn als bomen Leven niet alleen Zonder grond en wortels Leeft geen school, niet één

levensbeschouwelijke identiteit van catent Scholen zijn als bomen Leven niet alleen Zonder grond en wortels Leeft geen school, niet één levensbeschouwelijke identiteit van catent Scholen zijn als bomen Leven niet alleen Zonder grond en wortels Leeft geen school, niet één De scholen van Catent - afzonderlijk en gezamenlijk - zijn als een

Nadere informatie

PROGRAMMA VOOR JAAR III: PASTORAAL JAAR (JAAR III P)

PROGRAMMA VOOR JAAR III: PASTORAAL JAAR (JAAR III P) PROGRAMMA VOOR JAAR III: PASTORAAL JAAR (JAAR III P) 01 Pastoraalsociologie 02 Omgaan met media 03 Spiritualiteit 04 Groepsdynamica/Groepsdynamica en vergadertechnieken 05 Kerkelijk Recht 06 Groepssupervisie

Nadere informatie

De Heilige Geest in het Oude Testament

De Heilige Geest in het Oude Testament Aanwijzingen voor de docent Les 1 - De Heilige Geest in het Oude Testament - Pag. 1 De Heilige Geest in het Oude Testament Doel Het doel van dit blok is dat je vertrouwd raakt met wat de Bijbel leert over

Nadere informatie

Gaandeweg één. Impulsen voor oecumenische voortgang. Co-referaat Mgr. Dr. Hans van den Hende Mariënkroon 18 maart 2017

Gaandeweg één. Impulsen voor oecumenische voortgang. Co-referaat Mgr. Dr. Hans van den Hende Mariënkroon 18 maart 2017 Gaandeweg één Impulsen voor oecumenische voortgang. Co-referaat Mgr. Dr. Hans van den Hende Mariënkroon 18 maart 2017 0. Dit jaar mogen wij als christenen voor het eerst in gezamenlijkheid de Reformatie

Nadere informatie

Missie Nederlands Gereformeerde Kerk Voorthuizen-Barneveld

Missie Nederlands Gereformeerde Kerk Voorthuizen-Barneveld Waarom een missie? We realiseren ons dat geloven in God en het verlossingswerk van Jezus Christus in 2008 geen vanzelfsprekendheid meer is. De ontkerkelijking is een feit, maar tegelijk is er ook weer

Nadere informatie

Het sacrament van. De eucharistie. Sacramenten

Het sacrament van. De eucharistie. Sacramenten Het sacrament van De eucharistie Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de

Nadere informatie

Ds. S. Runia Leerjaar 3

Ds. S. Runia Leerjaar 3 Ds. S. Runia Leerjaar 3 Oude Testament 3e jaar Volgens de onderlinge taakverdeling tussen de docenten Oude Testament komt in het laatste cursusjaar de derde reeks boeken van TeNaCH aan de orde, die de

Nadere informatie

PROGRAMMA VOOR JAAR IV P: PRAKTIJKGERICHT PASTORALE VARIANT

PROGRAMMA VOOR JAAR IV P: PRAKTIJKGERICHT PASTORALE VARIANT PROGRAMMA VOOR JAAR IV P: PRAKTIJKGERICHT PASTORALE VARIANT Jaar IV is voornamelijk een stagejaar. Voor de doelstellingen en methodes van deze stage kunnen de cursisten de stagegids raadplegen die ze aan

Nadere informatie

Getuigen. Onderwijzen Ontdekken. Verstaan. Inleiden. Openbaren

Getuigen. Onderwijzen Ontdekken. Verstaan. Inleiden. Openbaren Getuigen Verstaan Onderwijzen Ontdekken Inleiden Openbaren Hoe wordt iemand christen vandaag? Wat betekent het als christen te leven in deze cultuur? Waarom in God geloven en leven vanuit Zijn Geest? Hoe

Nadere informatie

Workshop. Inventaris van Bijbelstudiematerialen. Peter Bordon

Workshop. Inventaris van Bijbelstudiematerialen. Peter Bordon Workshop Inventaris van Bijbelstudiematerialen Peter Bordon Conferentie De Kerk Binnenste Buiten OM Zaventem 20 april 2013 Pre-evangelisatie Startstudies (volw. / tieners) Doopstudie Lidmaatschap Nazorgstudies

Nadere informatie

Alles is genade en Stel, ik zoek een kerk

Alles is genade en Stel, ik zoek een kerk Alles is genade en Stel, ik zoek een kerk De Werkgroep Vorming en Toerusting ontwikkelde een programma voor de parochies om te benutten bij de promotie dvd en het artikel Alles is genade uit het Identiteitsnummer

Nadere informatie

opleiding KAIROS-opleiding: Omdat we samen de kerkgemeenschap dragen

opleiding KAIROS-opleiding: Omdat we samen de kerkgemeenschap dragen opleiding KAIROS-opleiding: Omdat we samen de kerkgemeenschap dragen Wijzelf zoeken naar zin en betekenis, net als onze samenleving. Als gelovigen willen we met onze en hun vragen aan de slag gaan. Dit

Nadere informatie

Het sacrament van. De ziekenzalving. Sacramenten

Het sacrament van. De ziekenzalving. Sacramenten Het sacrament van De ziekenzalving Sacramenten Sacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de

Nadere informatie

INFORMATIE OVER HET GEBRUIK VAN KINDERBIJBELS VOOR GEZINNEN MET JONGE KINDEREN

INFORMATIE OVER HET GEBRUIK VAN KINDERBIJBELS VOOR GEZINNEN MET JONGE KINDEREN INFORMATIE OVER HET GEBRUIK VAN KINDERBIJBELS VOOR GEZINNEN MET JONGE KINDEREN OVER KINDERBIJBELS OM TE BEGINNEN Als je een kinder- of jeugdbijbel aan wilt schaffen dan is het heel belangrijk dat je eerst

Nadere informatie

Doel van Bijbelstudie

Doel van Bijbelstudie Bijbelstudie Hebreeën 4:12 Want het woord Gods is levend en krachtig en scherper dan enig tweesnijdend zwaard en het dringt door, zó diep, dat het vaneen scheidt ziel en geest, gewrichten en merg, en het

Nadere informatie

Altaar en lezenaar. Ontmoeting met de Heer

Altaar en lezenaar. Ontmoeting met de Heer Altaar en lezenaar Ontmoeting met de Heer Eucharistie en Woord EHet altaar is het hart van een kerkgebouw. Het woord altaar komt van het Latijnse woord altare. Dat betekent hoogte. Op deze goed zichtbare

Nadere informatie

Motieven 1: Een wereld

Motieven 1: Een wereld Motieven 1: Een wereld Doelstellingen: Doel eerste subthema Een wereld om vrij te zijn De catechisanten leren inzien dat vrijheid in Bijbelse zin bij het leven van mensen hoort en ze vormen een mening

Nadere informatie

BASIS THEOLOGIE: GOD WOORD

BASIS THEOLOGIE: GOD WOORD Algemene Bijbelstudie Seizoen 2017-2018 BASIS THEOLOGIE: GOD WOORD Inleiding Op de 9 Algemene Bijbelstudieavonden (van oktober tot en met juni) zullen naar plan de volgende Basis Theologie onderwerpen

Nadere informatie

opleidingsinstituut voor geloofsverdieping, catechese en pastoraal

opleidingsinstituut voor geloofsverdieping, catechese en pastoraal opleidingsinstituut voor geloofsverdieping, catechese en pastoraal Allemaal zoeken we naar een zinvol leven. Gelovigen hebben in die zoektocht eigen ankerpunten om met die grote en kleine vragen die het

Nadere informatie

Bonifatius. Studiegids Academie. Bisdom Groningen Leeuwarden

Bonifatius. Studiegids Academie. Bisdom Groningen Leeuwarden Bonifatius Academie Studiegids 2019 Bisdom Groningen Leeuwarden Studiegids 2019 In deze studiegids leest u over de kadervorming die het bisdom Groningen-Leeuwarden vanaf januari 2019 aanbiedt. Door kennisoverdracht

Nadere informatie

Kairos Modules

Kairos Modules Kairos Modules 2018-2019 Module I Doop Cursussen Dagdelen Data Didactiek (III C) 2 dagdelen 20-10-2018, ochtend Geloven in deze tijd (I) 2 dagdelen 6-4-2019, ochtend Gods nabijheid. Symbolen en sacramenten

Nadere informatie

Het sacrament van. Het doopsel. Sacramenten

Het sacrament van. Het doopsel. Sacramenten Het sacrament van Het doopsel Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de Kerk

Nadere informatie

EERSTE COMMUNIE 2018

EERSTE COMMUNIE 2018 EERSTE COMMUNIE 2018 Enkele jaren geleden koos je voor het eerste christelijke sacrament, het DOOPSEL = opname in de christengemeenschap Mia Verbanck Mia Verbanck sterke symbolen Het was een vrijwillige

Nadere informatie

Het sacrament van. Het doopsel. Sacramenten

Het sacrament van. Het doopsel. Sacramenten Het sacrament van Het doopsel Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de Kerk

Nadere informatie

Presentatie Cor Rook d.d. 7 juni 2016 in de Josefkerk te Zwolle, zelf voor 12 tot 15 uur per week werkzaam als fondsenwerver voor goede doelen,

Presentatie Cor Rook d.d. 7 juni 2016 in de Josefkerk te Zwolle, zelf voor 12 tot 15 uur per week werkzaam als fondsenwerver voor goede doelen, Presentatie Cor Rook d.d. 7 juni 2016 in de Josefkerk te Zwolle, zelf voor 12 tot 15 uur per week werkzaam als fondsenwerver voor goede doelen, over fondsenwerving (Bron The Spirituality Of Fundraising

Nadere informatie

Dit boekje wordt u aangeboden door. de Protestantse gemeente te Menaam

Dit boekje wordt u aangeboden door. de Protestantse gemeente te Menaam 1 Dit boekje wordt u aangeboden door de Protestantse gemeente te Menaam Het is bedoeld om onderwerpen te behandelen die te maken hebben met het dopen en de doopdienst. Daarnaast is geprobeerd enige vragen

Nadere informatie

Bereid de jongeren voor, rust ze toe en laat ze los voor bediening in hun gemeente, hun maatschappij en in de wereld in zijn geheel.

Bereid de jongeren voor, rust ze toe en laat ze los voor bediening in hun gemeente, hun maatschappij en in de wereld in zijn geheel. Tiener- en jeugdwerk 1 Timotheüs 4:12 Niemand schatte u gering om uw jeugdige leeftijd, maar wees een voorbeeld voor de gelovigen in woord, in wandel, in liefde, in geloof en in reinheid. Jeugd, jongeren,

Nadere informatie

COLUMN BISSCHOP RON VAN DEN HOUT Kerk als Volk van God

COLUMN BISSCHOP RON VAN DEN HOUT Kerk als Volk van God COLUMN BISSCHOP RON VAN DEN HOUT Kerk als Volk van God Het document over de Kerk van het Tweede Vaticaans Concilie begint met de Kerk als mysterie. Dit sloot aan bij een encycliek van Pius XII uit 1943

Nadere informatie

PROGRAMMA-OVERZICHT VOOR JAAR III: CATECHETISCHE VARIANT (JAAR III C)

PROGRAMMA-OVERZICHT VOOR JAAR III: CATECHETISCHE VARIANT (JAAR III C) PROGRAMMA-OVERZICHT VOOR JAAR III: CATECHETISCHE VARIANT (JAAR III C) 01 Pastoraalsociologie 02 Spiritualiteit 03 Groepssupervisie 04 Pastoraaltheologie 05 Groepsdynamica/Groepsdynamica en vergadertechnieken

Nadere informatie

leren omgaan met Diversiteit In je gemeente

leren omgaan met Diversiteit In je gemeente Bijbelstudie 1 Korintiërs Diversiteit in de kerk is van alle tijden. En nu onze cultuur en de kerk minder goed op elkaar aansluiten dan wel eens gedacht, worden we vaker bepaald bij de verschillen tussen

Nadere informatie

EERSTE COMMUNIE 2017

EERSTE COMMUNIE 2017 EERSTE COMMUNIE 2017 Enkele jaren geleden koos je voor het eerste christelijke sacrament, het DOOPSEL = opname in de christengemeenschap Mia Verbanck Het was een vrijwillige keuze én een engagement om

Nadere informatie

Cursusbeschrijving

Cursusbeschrijving Cursusbeschrijving 2019-2020 Jaar 2 Voorwoord In dit overzicht van het tweede cursusjaar wordt een serie vakken aangeboden. Er is gekozen om voort te bouwen op het fundament dat in het eerste basisjaar

Nadere informatie

Als wij dan eten van dit brood en drinken uit deze beker, verkondigen wij de dood des Heren totdat Hij komt.

Als wij dan eten van dit brood en drinken uit deze beker, verkondigen wij de dood des Heren totdat Hij komt. Huwelijk Eucharistische gebeden 2. Eucharistisch Gebed XII-b Jezus, onze Weg. Brengen wij dank aan de Heer, onze God. Heilige Vader, machtige eeuwige God, om recht te doen aan uw heerlijkheid, om heil

Nadere informatie

Gerecht van je keuze. Kaarten op tafel. Hartstochten en verlangens. Uit je eigen keuken. Om aan te proeven. je eigen onderwerp

Gerecht van je keuze. Kaarten op tafel. Hartstochten en verlangens. Uit je eigen keuken. Om aan te proeven. je eigen onderwerp Uit je eigen keuken Gerecht van je keuze je eigen onderwerp We gaan rond de tafel met elkaar in gesprek over dat onderwerp dat jij graag aan wil kaarten in gezelschap van een groep vrienden en bekenden

Nadere informatie

Een Visioen van Liefde

Een Visioen van Liefde Een Visioen van Liefde Orthen, april 2012 WIE ZIJN WIJ? De oorsprong van de gemeenschap San Salvator ligt in de rooms-katholieke traditie, en voelt zich van daaruit verbonden met de Bijbel, geïnspireerd

Nadere informatie

PROGRAMMA VOOR JAAR IV P: PRAKTIJKGERICHT PASTORALE VARIANT

PROGRAMMA VOOR JAAR IV P: PRAKTIJKGERICHT PASTORALE VARIANT PROGRAMMA VOOR JAAR IV P: PRAKTIJKGERICHT PASTORALE VARIANT Jaar IV is voornamelijk een stagejaar. Voor de doelstellingen en methodes van deze stage kunnen de cursisten de stagegids raadplegen die ze aan

Nadere informatie

VIERENDE GEMEENSCHAP...

VIERENDE GEMEENSCHAP... ... IN EEN BIDDENDE EN VIERENDE GEMEENSCHAP... KEN JIJ DE EN? 7 is al eeuwenlang een heilig getal. De zevende dag bijvoorbeeld is een rustdag. Zo zijn er ook zeven sacramenten, zeven belangrijke momenten

Nadere informatie

Bijbelstudies voor de Bruggroepen 2012-2013 Romeinen studie 2

Bijbelstudies voor de Bruggroepen 2012-2013 Romeinen studie 2 Bijbelstudies voor de Bruggroepen 2012-2013 Romeinen studie 2 Bijbelstudies voor de Bruggroepen van de protestantse gemeente De Brug in Amersfoort, seizoen 2012-2013 Schrijvers: Iwan Dekker, Leantine Dekker,

Nadere informatie

Welkom op de gemeente-avond van de Protestantse Gemeente Herveld en Slijk Ewijk

Welkom op de gemeente-avond van de Protestantse Gemeente Herveld en Slijk Ewijk Welkom op de gemeente-avond van de Protestantse Gemeente Herveld en Slijk Ewijk Psalm 78 : 1 7 1 Een kunstig lied van Asaf. Luister, mijn volk, naar wat ik leer, hoor de woorden uit mijn mond. 2 Ik open

Nadere informatie

Jezus, de gnosis en het dogma

Jezus, de gnosis en het dogma Jezus, de gnosis en het dogma Riemer Roukema Jezus, de gnosis en het dogma Uitgeverij Meinema, Zoetermeer www.uitgeverijmeinema.nl Ontwerp omslag: Studio Anton Sinke, Nieuwerkerk a/d IJssel Illustratie

Nadere informatie

het vuur van de liefde pinksteren 2008

het vuur van de liefde pinksteren 2008 het vuur van de liefde pinksteren 2008 + J. van den Hende het vuur van de liefde pinksteren 2008 + J. van den Hende Pinksteren is het feest van de heilige Geest, het is de afronding van de Paastijd. We

Nadere informatie

Kerkorde van de Protestantse Kerk in Nederland

Kerkorde van de Protestantse Kerk in Nederland Kerkorde van de Protestantse Kerk in Nederland Kerkorde van de Protestantse Kerk in Nederland inclusief de ordinanties, overgangsbepalingen en generale regelingen (bijgewerkt tot mei 2013) Uitgeverij

Nadere informatie

Het WOORD van GOD. Emmaus Correspondence School te Dubuque, U.S.A. (Dutch The Word of God )

Het WOORD van GOD. Emmaus Correspondence School te Dubuque, U.S.A. (Dutch The Word of God ) Het WOORD van GOD Alle rechten voorbehouden, niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Info/Contact Postbus

Nadere informatie

PROGRAMMA VOOR JAAR III: PASTORAAL JAAR (JAAR III P)

PROGRAMMA VOOR JAAR III: PASTORAAL JAAR (JAAR III P) PROGRAMMA VOOR JAAR III: PASTORAAL JAAR (JAAR III P) 01 Pastoraalsociologie 02 Spiritualiteit 03 Groepsdynamica/Groepsdynamica en vergadertechnieken 04 Kerkelijk Recht 05 Groepssupervisie 06 Pastoraaltheologie

Nadere informatie

handleiding 18.2 DE PREEK

handleiding 18.2 DE PREEK handleiding 18.2 DE PREEK leerdoel wat je gaat behandelen bijbelstudie Rom. 10:8,14-21 lesstof Een belangrijk onderdeel van de dienst Een kerkdienst bestaat uit meer dan een preek, het geheel van de eredienst

Nadere informatie

Geworteld leven. Je weg gaan in de Geest van Jezus 14 JANUARI 2015

Geworteld leven. Je weg gaan in de Geest van Jezus 14 JANUARI 2015 Geworteld leven Je weg gaan in de Geest van Jezus 14 JANUARI 2015 Psalm 1 Gelukkig de mens Die vreugde vindt in de wet van de HEER en zich verdiept in zijn wet, dag en nacht. Hij zal zijn als een boom,

Nadere informatie

In het voetspoor van...

In het voetspoor van... In het voetspoor van... Bijbelse figuren en hun levensgeheim voor jongeren van 2 en 3 jaar drs. M. van Campen Zevende druk Zoetermeer Inhoud. Timotheüs - op school bij God 7 2. Adam - een gevallen mens

Nadere informatie

Een nieuw seizoen ( )

Een nieuw seizoen ( ) Een nieuw seizoen (2017-2018) In september starten we weer met het nieuwe seizoen. Het gaat niet alleen om een nieuw seizoen in de betekenis van een nieuwe periode van september 2017 t/m augustus 2018.

Nadere informatie

YES YOUCAT HANDLE IT!

YES YOUCAT HANDLE IT! YES YOUCAT HANDLE IT! 1. VOORGESCHIEDENIS VOORGESCHIEDENIS Catechismus komt van van het Griekse katechesis, onderricht. Volgens Wikipedia gaat het over een opsomming van de leer van een bepaald kerkgenootschap

Nadere informatie