A. Informatie en instructie geven (waar wordt op gereflecteerd, hoe reflecteer je, hoe stimuleer je reflectie)
|
|
- Pepijn Segers
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 1 Handout Video-coaching laat inzien, onderzoek Feedback Op Reflectie (FOR) in MBO Workshop door Agaath Dekker-Groen, Onderwijkunde, Universiteit Utrecht Promotie-onderzoek, gesubsidieerd door NWO-PROO (Project ) SVIB conferentie de Zin van Zien, Amersfoort, 13 september 2012 Training van docentcompetenties Specifieke invulling van zeven algemene competenties van SBL (Stichting Beroepskwaliteit leraren en ander onderwijspersoneel). De zeven competenties zijn: 1. Interpersoonlijke competentie 2. Pedagogische competentie 3. Vakinhoudelijke en didactische competentie 4. Organisatorische competentie 5. Samenwerken met collega s 6. Samenwerken met omgeving 7. Reflectie en ontwikkeling In onderzoek FOR is de vakinhoudelijk en didactische competentie (derde SBLcompetentie) specifieker uitgewerkt in 4 competenties (zie A t/m D met enkele voorbeelden): A. Informatie en instructie geven (waar wordt op gereflecteerd, hoe reflecteer je, hoe stimuleer je reflectie) B. Begeleiden van leren reflecteren (begeleiding inzetten, methodieken gebruiken, houding aanleren (bejegening, normen en waarden vanuit het beroep), coachen (hoeveel sturing geef je als docent, waarop kan student sturen) C. Feedback geven, leren ontvangen en leren vragen (patronen bespreken, relaties leggen) D. Beoordelen van reflecties (achterliggende gedachten, systematische verwoording) In FOR wordt de VIB interactie-analyse toegepast; de basiscommunicatie van een docent met een individuele student staat centraal (zie figuur 1). Daarnaast is er vanuit contact aandacht voor didactiek en inhoud, welke gericht zijn op het stimuleren van reflectie door de student. Schoolleiding Docenten Basiscommunicatie Klasmanagement Didactiek Figuur 1. VIB kader in FOR Studenten Thuissituatie
2 2 In het onderwijs gericht op zorgberoepen, zoals de opleiding Verpleegkunde, wordt vaak de indeling Hart, Hoofd, Handen gebruikt: o Hart: reactieve en interactieve vaardigheden. Mensgerichtheid, zoals de eigen werkwijze in een zorgsituatie bespreekbaar maken. o Hoofd: cognitieve vaardigheden. Verantwoordelijkheid rondom zorgverlening, zoals een verandering in de zorgvraag signaleren. o Handen: psychomotorische vaardigheden. Resultaatgerichtheid, zoals mondeling verslag doen aan de werkbegeleider van de zorgverlening. Stelling Beeldbegeleiders hebben woorden nodig. Docenten begeleiden een student bij het reflecteren. Dit reflecteren gebeurt in een groepsgesprek of in een individueel gesprek. Hulpmiddelen hierbij zijn vragen stellen en feedback geven, bijvoorbeeld over de studieloopbaan of de stage. Een veel gebruikte indeling van vragen stellen is: 1. grammaticale vorm: gesloten, open 2. inhoud: algemeen - specifiek of abstract - concreet Videofragmenten uit een gesprek met derdejaars student over reflectieverslag schrijven Fragment 1 Student: Toch vind ik dat wel moeilijk om dingen van mezelf op te schrijven. Het zijn maar een paar vraagjes, maar ik zat achter de computer en ik dacht, nou, ik was al zolang aan het denken. En dan had je wat getypt en dan kon je het weer weghalen, want dan staat het weer niet of zo. Docent: Welke vragen heb je het over dan? Student: Over de ervaringen van de eerste week. Gewoon hoe heb je je gevoeld en hoe vond je je omgang met enzo. Docent: Dat vind je moeilijk om daar een antwoord op te geven? Student: Ik vond het moeilijk om mezelf ja Docent: Dat is nou net reflecteren hé. Fragment 2 Docent: Heb je nou enig idee waarom je het nou zo moeilijk vindt? Student: Ja, ik bekijk het dan meestal negatief, meer op mezelf, dat ik echt, uh net zoals gisteravond dan, dan schrijf ik het heel negatief op en dan later dan zegt iemand tegen mij: maar zo erg was het toch niet. Docent: lacht Student: en wat er dan positief Ja, bij mij moet dat dan ook altijd meteen perfect gaan en als dat niet zo gaat, ja dan
3 3 Docent: dat is ook wel een manier van doen van jou, hé? Student: ja zoiets Docent: maar als je het dan opschrijft dan word je er wel me geconfronteerd, dat je zo negatief denkt. Student: ja Fragment 3 (een stuk verder in het gesprek) Docent: dat je in een situatie komt waarover je heel negatief denkt, waardoor je je steeds rotter gaat voelen. En dat je misschien jezelf uit kan dagen om jezelf af te vragen; wat ik nu denk, helpt dat? Steeds denken; het lukt me nooit. Student: nee Docent: helpt dat? Ga ik me daar beter van voelen? Student: nee Docent: wat zou je ook kunnen denken? Student: je zou ook kunnen kijken naar de kleine dingen die je wel lukken Mondeling reflecteren op eigen ontwikkeling (persoon) en op de ontwikkeling als toekomstig verpleegkundige (beroep) Tijdens het reflecteren is de dialoog essentieel. Het gaat om uitwisseling gebaseerd op naar elkaar luisteren, inleven in de student en elkaar beter willen begrijpen. De vragen die een docent stelt en de reacties die de docent geeft, zijn bedoeld om een blinde vlek zichtbaar te maken. Maar wat zeg je dan? Opdracht in tweetallen 1. Noteer welke criteria je hanteert bij het geven van een reactie. Schrijf ook op waarom je deze hanteert. 2. Wissel met degene die naast je zit uit welke criteria je hanteert en waarom. 3. Bepaal samen welke van de besproken criteria jullie gebruiken om onderstaande zinnen te herformuleren: a. Je doet altijd of je alles beter weet. b. Wat ben je toch slordig. 4. Noteer de nieuwe formulering: a. b.
4 4 Videofragmenten rondom student op een leerafdeling in een ziekenhuis Fragment 1: Vooraf: Wat wil de docent doen en wat wil ze bereiken? Fragment 2: Aandachtspunten van student Docent: Wacht even kun je dat nog even benoemen, wat voor aandachtspunten. Student: Nou dat je nog niet tevreden was over mijn logboek. Dat ik euh, nou wel vertel wat ik heb gedaan, wat ik heb gedaan, maar niet hoe. Dan kun je er eigenlijk verder iets mee. Docent: Hoe komt het dat het niet loopt zoals wij denken dat het zou moeten lopen. Daar wil ik het heel graag met jou over hebben. Om een beetje diepgaander te kijken want je bent met persoonlijke leerdoelen bezig en dan nog lees ik niet uit je logboek en uit je verslagen en ook met de werkbegeleiders de voorgaande keren erbij dat daar een doorgaande vooruitgang inzit. En dan denk ik dat is leuk en aardig, dat kunnen we steeds vanaf oktober, in elk gesprekkunnen we dat dan weer constateren, maar ja en dan? Want ik weet ook dat jij hebt gezegd, ja maar ik doe heel erg mijn best. Student :Ja. Docent: En nu zeg je, ja maar dat was een dipje. Fragment 3: Nabespreking Videofragmenten rondom een studieloopbaangesprek Fragment 1: Hoe gaat het? Docent: Nou hoe staat het ervoor Carmen. Student: Volgens mij nog steeds hetzelfde alleen word ik wel minder ja euh beetje zat van zonder stage, gewoon weer werken. Docent: En waar ben je dan vooral zat van? Student: Nou gewoon elke dag naar school toe en dan zit je hier weer elke dag hetzelfde liedje. Ik wil gewoon wat doen. Docent: En vind je dat je op school niet voldoende doet? Student: Jawel, maar niet genoeg uitdaging. Ben gewoon, nou, ja die boeken enzo. Ik wil gewoon weer lekker stage lopen. Docent: Ja, gewoon lekker bezig zijn, met de patiënten. Dat is wat jij leuk vindt he? Student: Knikt. Fragment 2: Nabespreking
5 5 Feedback geven Feedback is bedoeld om van te leren. Aandachtspunten in een begeleidingsgesprek zijn: 1. Geef procesgerichte feedback. 2. Geef de student de ruimte om te reageren. 3. Ga samen na hoe dingen verbeterd kunnen worden. 4. Activeer de student tot nadenken over het gedrag en over gedragsalternatieven. 5. Laat de student concreet aangeven hoe deze iets in het vervolg gaat aanpakken. Fragmenten uit exitgesprek ter illustratie van feedback geven Aan de orde komen de volgende vaardigheden: 1. Luisteren naar student die aangeeft dat ze onzeker is geworden in haar stage. 2. Samenvatten door docent. De student kan dit overigens ook zelf doen. In dat geval heb je als docent meteen zicht op wat de student belangrijk vond en hoe ze de feedback heeft opgevat. 3. Doorvragen op twee manieren - terugkijkend: Wat maakte jou onzeker in die situatie? - vooruitkijkend: Hoe maak jij nou jezelf zichtbaar? 4. Focussen op rol van de student. 5. Confronteren met perfectionisme. Doordat de docent de student een spiegel voorhoudt, wordt het de student duidelijk dat ze de lat hoog legt. Zie figuur 2 wat er kan gebeuren. Figuur 2. Als de lat hoog ligt
6 6 Reflecteren door denkactiviteiten te gebruiken Reflecteren wordt gezien als een cyclisch proces omdat een student situaties blijft tegenkomen die de moeite waard zijn om systematisch over na te denken. Tijdens het reflecteren kunnen denkactiviteiten aan de orde zijn (zie figuur 3). Denkactiviteit Beschrijven Analyseren Structureren Verklaren Evalueren Concluderen Toeschrijven Zich voornemen Omschrijving Precies, systematisch en selectief vertellen of noteren van een gebeurtenis, situatie, proces, ervaring, redenering of gevoel dat aanleiding is tot reflectie. Nagaan welke aspecten een rol spelen door jezelf vragen te stellen. Het resultaat is bewustwording: je krijgt een helder beeld van dat waarop je reflecteert. Structuur aanbrengen om patronen te ontdekken en verbanden te zoeken. Redenen aangeven waarom en oorzaken benoemen waardoor je iets op een bepaalde manier deed, dacht of voelde in reactie op iets in de omgeving of op basis van een reflex of drijfveer. Waarderen of beoordelen van een gebeurtenis, situatie, proces, ervaring, redenering of gevoel aan de hand van criteria of doelen. Conclusies trekken (inclusief generaliseren) over een gebeurtenis, situatie, proces, ervaring, redenering of gevoel in relatie tot het denken en handelen en jezelf in de toekomst. Aspecten toeschrijven aan jezelf (interne attributie) en/of aan zaken buiten jezelf (externe attributie) en betekenis geven voor andere situaties. Bedenken en concreet formuleren hoe je het geleerde uit de reflectie toe gaat passen in een nieuwe activiteit of situatie. Figuur 3. Denkactiviteiten van reflecteren in FOR De volgorde van deze acht denkactiviteiten is een mogelijke volgorde. Een reflectie begint vaak (maar niet altijd) met een beschrijving en eindigt dikwijls met een voornemen. De tussenliggende denkactiviteiten komen zeker niet altijd allemaal achtereenvolgens voor. In de praktijk blijven studenten soms hangen in beschrijven. De vraagstelling zoals Beschrijf kan hier een rol in spelen. Belangrijk is dat studenten nadenken over oorzaken en redenen waardoor iets kwam, hierover conclusies trekken en dan tot een voornemen komen en dit ook uitvoeren. Ik neem twee weken voordat de ziekenhuisstage begint de theorie over injecteren nog eens door en ga oefenen op de kunstarm. Ik vraag de praktijkdocent of ze mij feedback geeft.
7 7 Denkactiviteiten onderscheiden Fragment: Vooraf aan de nabespreking Fragment: Theorie benutten in de praktijk Student: Ja, uhm nou toen ik het hoorde zeg maar toen we met het project begonnen vond ik het wel interessant dat was vooral omdat het vernieuwend was aangezien eh normaal gesproken krijgen we alleen theorie op school. Nu konden we zeg maar de theorie die we krijgen kunnen we benutten in de praktijk. Waardoor je dus meer eh ja ja der meer uit kan halen wat er eigenlijk in zit, als je dat eh Docent: Oké Student: Voor sommige helpt dat wel meer dan eh voor andere denk ik. Ik ben meer van de praktijk dan dan iemand die meer voor theorie is, dus ik denk dat dat zeker helpt Fragment: Hoe spreek je iemand aan op gedrag Student: Uhm nou ik denk wel eerst op een foute manier om het zo maar te zeggen als we het bekijken in als je zeg maar op zo n afdeling werkt en je hebt een probleem onderling dan is het niet handig om dat in een grote zaal te doen waar andere mensen bij staan. Dus dat was verkeerd denk ik en dat het beter is om diegene eventjes uhm persoonlijk aan te spreken op een gang of zo en uhm ja toch op een rustige manier eventjes uitleggen waarom wat je vervelend vind dat heb ik vandaag ook gedaan alleen dan op een verkeerde plek Docent: Op een verkeerde? Student: Ik heb het op een verkeerde plek in een grote zaal heb ik tegen mensen tegen diegene gezegd eh dat ik het niet leuk vind hoe ze tegen me praatte. En dat was allemaal heel professioneel Docent: Ja, dus hoe zou je het de volgende keer anders doen? Stelling Je kunt alleen jezelf veranderen.
8 8 Fragment: BPV opdracht niet af. Weten en dan? Student: Ja, en ook omdat ik de opleiding gewoon wil blijven volgen natuurlijk en als ik deze alweer niet haal, dan ben ik wel echt Docent: Hoezo alweer niet? Student: Nou ja als ik deze ook niet haal, de stage, dan Docent: Dat bedoel je in vergelijking met de vorige stage? Student: Ja. Docent: En dit is wat jij wil? Student: Ja, absoluut ja. Docent: Ja, wat voor gedrag hoort daarbij om te laten zien dat je het wil? Student: Discipline en initiatief tonen. Docent: Discipline en initiatief, daar zit het hem op vast? Student: Ja. Docent: Ja. Student: Absoluut. Docent: Kun je iets zeggen over de afgelopen schoolse periode hoe het is gegaan met het nemen van initiatieven en discipline? Student: Dan heb ik zondagavonden ook geen tijd en dan kom je maandag op school en ben je helemaal niet voorbereid en ja, gewoon niks gedaan nog, terwijl je al heel vroeg dingen af moet hebben of gewoon voorbereid moet hebben zeg maar, en dat is dan is mis gegaan. Docent: En je zegt: Ik wil het wel. Hoe voorkom je nou Student: Door nee te zeggen. Door nee te zeggen, ik moet, ik kan maar vier dagen werken want ik moet nog voor school werken, het moet wel. Docent: Ja. Opdracht bij fragmenten Illustratie van Weten en doen 1. Welk voornemen had de student? 2. Hoe komt het dat deze student lukt haar voornemen uit te voeren? Bedankt voor uw belangstelling.
Cursus werkbegeleiding
Cursus werkbegeleiding Naam: Joyce Stuijt Studentnr: 500635116 Klas: 3IKZ1 Opleiding: 3 e jaar HBO-V Studiedeelnummer: 3512TRWBOP Studieonderdeel: Cursus werkbegeleiding Aantal woorden: 1800 Docent: Y.
Nadere informatieATTRIBUEREN OF TOESCHRIJVEN
ATTRIBUEREN OF TOESCHRIJVEN De meeste mensen, en dus ook leerlingen, praten niet alleen met anderen, maar voeren ook gesprekken met en in zichzelf. De manier waarop leerlingen over, tegen en in zichzelf
Nadere informatieInstructie voor leerlingen.. 5. Gebruik van de lesbrieven. 6. Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7. Wat wil je zijn en worden.
VOORBEELD DE KLAS ALS TEAM (LEERLINGENBOEK) INHOUDSOPGAVE Instructie voor leerlingen.. 5 Gebruik van de lesbrieven. 6 Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7 Wat wil je zijn en worden. 11 Wat wil je zijn
Nadere informatieDiepteanalyse loopbaangesprekken Welk docentgedrag helpt?
Diepteanalyse loopbaangesprekken Welk docentgedrag helpt? Peter den Boer Esther Stukker Lectoraat keuzeprocessen ROC West-Brabant Opzet workshop 1. Introductie en voorstellen 2. U (kort) 3. Presentatie
Nadere informatieFeedback Project Ergonomisch Ontwerpen
Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Competenties Sociaal en communicatief functioneren (P9) Initiatief (P10) Reflectie (P11) Afgelopen module heb je met een groepje gewerkt aan je project. In week 7
Nadere informatieChecklist Gesprek voeren 2F - handleiding
Checklist Gesprek voeren 2F - handleiding Inleiding De checklist Gesprek voeren 2F is ontwikkeld voor leerlingen die een gesprek moeten kunnen voeren op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht hoe de
Nadere informatieEindverslag SLB module 12
Eindverslag SLB module 12 Marthe Verwater HDT 3C 0901129 Inhoudsopgave: Eindreflectie.. Blz.3 Reflectieverslag les 1.. Blz.4 Reflectieverslag les 2.. Blz.6 Reflectieverslag les 3.. Blz.8 2 Eindreflectie
Nadere informatieReflectiegesprekken met kinderen
Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen
Nadere informatieWeer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis.
Weer naar school Kim en Pieter lopen het schoolplein op. Het is de eerste schooldag na de zomervakantie. Ik ben benieuwd wie onze mentor * is, zegt Pieter. Kim knikt. Ik hoop een man, zegt ze. Pieter kijkt
Nadere informatieBijlage interview meisje
Bijlage interview meisje Wat moet er aan de leerlingen gezegd worden voor het interview begint: Ik ben een student van de Universiteit van Gent. Ik wil met jou praten over schrijven en taken waarbij je
Nadere informatieOPLEIDING tot MBO- VERPLEEGKUNDIGE. Ondersteuningsmagazijn. Beroepstaak E Beginner
OPLEIDING tot MBO- VERPLEEGKUNDIGE Ondersteuningsmagazijn Beroepstaak E Beginner Albeda college Branche gezondheidszorg Kwalificatieniveau 4 Crebo 95 Versie: Juli 2013 Fase: beginner Naam deelnemer:. 2
Nadere informatieOntwikkeling van docentcompetenties voor het ondersteunen van studenten bij het reflecteren
Ontwikkeling van docentcompetenties voor het ondersteunen van studenten bij het reflecteren Presentatie voor ECBO op 7-11-2013 Dr. Agaath Dekker-Groen Dr. Marieke van der Schaaf, co-promotor Prof. dr.
Nadere informatieBegaafde leerlingen komen er vanzelf... Implementatie van een verandering van de pedagogische beroepspraktijk op basis van praktijkgericht onderzoek.
Begaafde leerlingen komen er vanzelf... toch? Implementatie van een verandering van de pedagogische beroepspraktijk op basis van praktijkgericht onderzoek. Teambijeenkomsten Anneke Gielis Begaafde leerlingen
Nadere informatieREFLECTIEVERSLAG POP ANIO Afdeling Cardiologie
REFLECTIEVERSLAG POP ANIO Afdeling Cardiologie Naam: Besproken met opleider: Periode: Betreft de 7 competenties in het algemeen: 1. Medisch handelen -Wat ging goed: 2. Communicatie -Wat ging goed: 3. Samenwerken
Nadere informatieFormeel en informeel. Formeel: Je gebruikt u om iemand aan te spreken. Je noemt iemand bij zijn achternaam.
Formeel en informeel Tijdens je stage praat je veel met mensen. Soms is het een officieel gesprek, soms een gezellig praatje met een collega. Dit noem je formele en informele gesprekken. Formeel betekent
Nadere informatieChecklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding
Checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F - handleiding Inleiding De checklist Sollicitatiebrief schrijven 2F is ontwikkeld voor leerlingen die moeten leren schrijven op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht
Nadere informatieAlles onder de knie? 1 Herhalen. Intro. Met de docent. 1 Werk samen. Lees het begin van de gesprekjes. Maak samen de gesprekjes af.
Intro Met de docent Wat ga je doen in dit hoofdstuk? 1 Herhalen: je gaat herhalen wat je hebt geleerd in hoofdstuk 7, 8 en 9. 2 Toepassen: je gaat wat je hebt geleerd gebruiken in een situatie over werk.
Nadere informatieTRAINING WERKBEGELEIDING
TRAINING WERKBEGELEIDING Door Martje Kuijlenburg Student no: 500618854 Jaar 3 Hogere Beroepsopleiding Verpleegkunde In opdracht van: de Hogeschool van Amsterdam Docent: Yvonne van Marle INHOUDSOPGAVE Inleiding...
Nadere informatieVragenlijst: Wat vind jij van je
Deze vragenlijst is bedacht door leerlingen. Met deze vragenlijst kunnen leerlingen er zelf achter kunnen komen wat andere leerlingen van hun school vinden. De volgende onderwerpen komen langs: Sfeer op
Nadere informatieHet gedragmodel. 1. Inleiding
Het gedragmodel 1. Inleiding Het gedragmodel is een NLP-techiek, ontwikkeld door Peter Dalmeijer (zie www.vidarte.nl) en Paul Lenferink. Het model leert ons feedback te geven waarbij we anderen op hun
Nadere informatieDEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!
DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het
Nadere informatieToetsopdracht. Communicatieve vaardigheden 2 de stage(cova 2S) Naam: Sanne Terpstra. Studentnummer: 500646500. Klas: 2B2
Toetsopdracht Communicatieve vaardigheden 2 de stage(cova 2S) Naam: Sanne Terpstra Studentnummer: 500646500 Klas: 2B2 Datum: 15 januari 2013 Reflectieverslag bijeenkomst 1,2 en 3 Zingevingsgesprekken Dit
Nadere informatieJezus vertelt, dat God onze Vader is
Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.
Nadere informatieWat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.
Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me
Nadere informatieReflectieverslag mondeling presenteren
Reflectieverslag mondeling presenteren Naam: Registratienummer: 900723514080 Opleiding: BBN Groepsdocente: Marjan Wink Periode: 2 Jaar: 2008 Inleiding In dit reflectieverslag zal ik evalueren wat ik tijdens
Nadere informatieEffectieve samenwerking: werken in driehoeken
Effectieve samenwerking: werken in driehoeken Werken in driehoeken is een wijze van samenwerking die in elke organisatie, projectteam en netwerk mogelijk is. Het maakt dat we kunnen werken vanuit een heldere
Nadere informatie4 Denken. in het park een keer gebeten door een hond. Als Kim een hond ziet wil ze hem graag aaien. Als
4 Denken In dit hoofdstuk vertellen we hoe jij om kan gaan met je gedachten. Veel gedachten maak je zelf. Ze bepalen hoe jij je voelt. We geven tips hoe jij jouw gedachten en gevoelens zelf kunt sturen.
Nadere informatieSTAGEVERSLAG VMBO LEERLING INSTRUCTIE
STAGEVERSLAG VMBO LEERLING INSTRUCTIE Naam: Klas: Bedrijf: Stageperiode: Maak een inhoudsopgave zoals hieronder is afgebeeld. Indien nodig je eigen onderdelen tussen voegen en uiteindelijk de inhoudsopgave
Nadere informatieIk-Wijzer Ik ben wie ik ben
Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,
Nadere informatieWij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst.
Hallo, Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Dat is namelijk helemaal niet zo makkelijk. Veel studenten weten nog niet precies wat ze willen en hoe ze dat
Nadere informatieOntwikkellijn 1: Ik zorg ervoor dat ik aan het werk ga en blijf!
Ontwikkellijn 1: Ik zorg ervoor dat ik aan het werk ga en blijf! Het gaat erom dat je laat merken dat jij zélf verantwoordelijk bent voor het leren: jij kiest de opdrachten, workshops en klussen zélf,
Nadere informatie3 Hoogbegaafdheid op school
3 Hoogbegaafdheid op school Ik laat op school zien wat ik kan ja soms nee Ik vind de lessen op school interessant meestal soms nooit Veel hoogbegaafde kinderen laten niet altijd zien wat ze kunnen. Dit
Nadere informatieOpbrengstgericht werken bij andere vakken. Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan
Opbrengstgericht werken bij andere vakken Martine Amsing, Marijke Bertu, Marleen de Haan Doel Leerkrachten kunnen een les tekenen of geschiedenis ontwerpen volgens de uitgangspunten van OGW die ze direct
Nadere informatieOPDRACHTEN BIJ THEMA 9 FEEDBACK
OPDRACHTEN BIJ THEMA 9 FEEDBACK Van positieve feedback leer ik niets. INLEIDING Feedback geven en ontvangen moet je eerst oefenen en dan toepassen. In de opdrachten hieronder ga je ermee aan de slag. Doelstellingen
Nadere informatieHET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN
HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN Gratis PDF Beschikbaar gesteld door vlewa.nl Geschreven door Bram van Leeuwen Versie 1.0 INTRODUCTIE Welkom bij deze gratis PDF! In dit PDF
Nadere informatieMeten van mediawijsheid. Bijlage 6. Interview. terug naar meten van mediawijsheid
Meten van mediawijsheid Bijlage 6 Interview terug naar meten van mediawijsheid Bijlage 6: Het interview Individueel interview Uitleg interview Ik zal je uitleggen wat de bedoeling is vandaag. Ik ben heel
Nadere informatieActief luisteren (De ander helpen zo duidelijk mogelijk te zijn)
Actief luisteren (De ander helpen zo duidelijk mogelijk te zijn) Laat de ander merken dat je echt luistert door je houding en ogen. Laat merken dat je aandacht op hem/haar gericht is. Stel zoveel mogelijk
Nadere informatieIk-Wijzer Ik ben wie ik ben
Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,
Nadere informatieHEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN
E-blog HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN In talent & groei Het is belangrijk om je talent goed onder woorden te kunnen brengen. Je krijgt daardoor meer kans om het werk te
Nadere informatieCommunicatie op de werkvloer
Communicatie op de werkvloer Voor een goede communicatie op de werkvloer is het noodzakelijk dat we letterlijk dezelfde taal spreken. Een goede kennis van het vakjargon is dan ook erg belangrijk. Net zo
Nadere informatieChecklist Presentatie geven 2F - handleiding
Checklist Presentatie geven 2F - handleiding Inleiding De checklist Presentatie geven 2F is ontwikkeld voor leerlingen die een presentatie moeten kunnen geven op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht
Nadere informatieLes 3 - maandag 3 januari 2014 - De Wilgenstam kleutergroep van meester Jasper
Les 3 - maandag 3 januari 2014 - De Wilgenstam kleutergroep van meester Jasper Het lampje is aan, dat betekent dat we gaan filosoferen. Isa-Noa vertlede in de eerste les dat zij lippenstift en badeendjes
Nadere informatieToetsopdracht. Methodische Praktijkbegeleiding (MPB) Naam: Sanne Terpstra. Studentnummer: 500646500. Klas: 2B2
Toetsopdracht Methodische Praktijkbegeleiding (MPB) Naam: Sanne Terpstra Studentnummer: 500646500 Klas: 2B2 Datum: 8 januari 2013 Reflectieverslag over het functioneren in MPB groep Laat ik beginnen met
Nadere informatieTeksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.
Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl
Nadere informatieOmgaan met gedrag op Basisschool De Bareel
1. Uitgangspunten gedrag Omgaan met gedrag op Basisschool De Bareel Schooljaar 2013 Inhoud 2. Preventief handelen om te komen tot gewenst gedrag 3. Interventies om te komen tot gewenst gedrag 4. Stappenplan
Nadere informatieLesbrief 14. Naar personeelszaken.
http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 14. Naar personeelszaken. Wat leert u in deze les? Wanneer u zeggen en wanneer jij zeggen. Je mening geven en naar een mening vragen. De voltooide tijd gebruiken.
Nadere informatieDoel van deze presentatie is
Doel van deze presentatie is Oplossingsgericht? Sjoemelen? Evaluatie van de praktische oefening. Verbetersuggesties qua oplossingsgerichtheid (niet met betrekking tot de inhoud van de gebruikte materialen)
Nadere informatieOpleiding: HBO-V, Hogeschool van Amsterdam
Naam student: Roos Wiggelendam Klas: 2A2 Studentnummer: 500634829 Docent: D. Kronenburg Opleiding: HBO-V, Hogeschool van Amsterdam Datum: 14/06/2013 Inhoudsopgave Inleiding Blz. 3 Casus Blz. 4 Leerdoelen
Nadere informatieGESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG:
AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: - Kun je een verzorgde brief schrijven. - Kun je op een juiste manier werkwoorden vervoegen. - Schrijf je op een juiste manier in meervoud. - Gebruik je hoofdletters op een
Nadere informatieCompetentiescan Klant exemplaar
Naam klant: Geboortedatum: Datum rapportage: Naam begeleider: Competentiescan Klant exemplaar Dit project wordt mede gefinancierd door het Europees Sociaal Fonds www.werkeenzorgminder.nl Instructie invullen
Nadere informatieFEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS. Yvette Paludanus
FEEDBACK GEVEN IN ZELFSTURENDE TEAMS Yvette Paludanus 2 Dit boekje is tot stand gekomen dankzij de vragen en verhalen van medewerkers in de zorg. Wil je een exemplaar van dit boekje bestellen? Wil je begeleiding
Nadere informatieFeedback geven en ontvangen
Feedback geven en ontvangen 1 Inleiding In het begeleiden van studenten zul je regelmatig feedback moeten geven en ontvangen: feedback is onmisbaar in de samenwerking. Je moet zo nu en dan kunnen zeggen
Nadere informatie1 Lezen. 1.1 Lezen wat er staat. Lees eerst de tekst goed door en probeer dan de vragen hieronder te beantwoorden.
1 Lezen 1.1 Lezen wat er staat Lees eerst de tekst goed door en probeer dan de vragen hieronder te beantwoorden. Leren kun je op allerlei manieren doen. Je kunt een opleiding of cursus volgen, maar je
Nadere informatieCOVA 2. - Voorlichtingsgesprek Colonscopie - Student.nr: 500634892. Vak: COVA 2
COVA 2 - Voorlichtingsgesprek Colonscopie - Naam: Esmée Keur Student.nr: 500634892 Klas: LV12-2B2 Vak: COVA 2 Docent: L. te Hennepe Leerjaar: 2012 2013 Inhoudsopgave Inleiding Blz.3 Leerdoelen Blz.4 Sterkte/zwakte
Nadere informatieHoofdstuk 4 - oefening 20 Extra Schrijfoefeningen
Hoofdstuk 4 - oefening 20 Extra Schrijfoefeningen Instructie U maakt 12 opdrachten waarbij u iets moet schrijven. Bij de opdracht staat precies wat u moet doen. Lees de opdracht goed door voordat u gaat
Nadere informatieU leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen.
TOESTEMMING VRAGEN les 1 spreken inleiding en doel U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. Bij toestemming vragen is het belangrijk dat je het op een
Nadere informatieCOVA 2. Naam: Sanne Terpstra. Studentennummer: Klas: 2B2. Lerares: L. te Hennepe
COVA 2 Naam: Sanne Terpstra Studentennummer: 500646500 Klas: 2B2 Lerares: L. te Hennepe Inhoudsopgave Inleiding 2 Casus 3 Leerdoelen 3 Sterkte zwakte analyse 4 Gespreksanalyse 6 Reflectie 9 Bijlagen 12
Nadere informatieFormulieren bij opdrachten
Formulieren bij opdrachten Formulier 1 Functieomschrijving slb er sterkte-zwakteanalyse Functieomschrijving slb er sterkte-zwakteanalyse Kernfuncties Criteria Bevindingen Goed Zwak Begeleidingsgesprekken
Nadere informatieDeel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties
Preek Gemeente van Christus, Het staat er een beetje verdwaald in dit hoofdstuk De opmerking dat ook Jezus doopte en leerlingen maakte. Het is een soort zwerfkei, je leest er ook snel overheen. Want daarna
Nadere informatieLeren kiezen: Van ervaring naar zelfsturing
Leren kiezen: Van ervaring naar zelfsturing Peter den Boer Lector keuzeprocessen ROC West Brabant Onderzoeksbureau Onderzoekend Leren Opzet verhaal Probleem en hoe komt dat? Welke oplossingen en wat weten
Nadere informatieRespectvol reageren op gevoelens
OPDRACHTFORMULIER Respectvol reageren op gevoelens Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent.
Nadere informatieMonica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf.
Les 1 Werk en inkomen (1) Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Evert en Monica -2 Rijbewijs Monica is jarig.
Nadere informatieLes 3 Integratie Leestekst: Een contact-advertentie. Introductiefase
Les 3 Integratie Leestekst: Een contact-advertentie "Welkom:... " Introductiefase 1. "In de vorige twee lessen hebben we met de kaart gewerkt, waarop alle vragen stonden die we gebruikt hebben om de tekst
Nadere informatieDeze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering.
Bij SNAP leren we ouders en kinderen vaardigheden om problemen op te lossen en meer zelfcontrole te ontwikkelen. Deze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering. SNAP (STOP
Nadere informatieLuisteren en samenvatten
Luisteren en samenvatten Goede communicatie, het voeren van een goed gesprek valt of staat met luisteren. Vaak denk je: Dat doe ik van nature. Maar schijn bedriegt: luisteren is meer dan horen. Vaak luister
Nadere informatieSLB eindverslag. Rozemarijn van Dinten HDT.1-d 12053449 11-11-12
SLB eindverslag Rozemarijn van Dinten HDT.1-d 12053449 11-11-12 Eindverslag De afgelopen periode heb ik een aantal lessen SLB gehad. Hierover ga ik een eindverslag schrijven en vertellen hoe ik de lessen
Nadere informatieCosis Begeleid Leren
Vaardigheidslessen: Hulp bij studeren Om met succes een opleiding te kunnen volgen is het voor jongeren belangrijk dat ze over een aantal specifieke vaardigheden beschikken. Daarom hebben we een cursus
Nadere informatieOnline Titel Competentie Groepsfase Lesdoel Kwink van de Week
onderbouw Les 1 Online Dit ben ik! Besef van jezelf Forming Ik kan mezelf voorstellen aan een ander. Ken je iemand nog niet? Vertel hoe je heet. Les 2 Online Hoe spreken we dit af? Keuzes maken Norming
Nadere informatieKRACHT IN BEELD. Professionalisering met Video Coaching
KRACHT IN BEELD Professionalisering met Video Coaching Geelen Communicatie organiseert in samenwerking met de ROC-Academie Midden Nederland de conferentie Kracht in Beeld Video is een krachtig reflectiemiddel,
Nadere informatie[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster
[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9
Nadere informatieLUPUS: HOE GA JE ER MEE OM? Workshop voor de Lupus Patiënten Groep op zaterdag 7 november 2009 door Ditta van Dijk, MSc.
LUPUS: HOE GA JE ER MEE OM? Workshop voor de Lupus Patiënten Groep op zaterdag 7 november 2009 door Ditta van Dijk, MSc. Twee thema s Ik, mijn ziekte en de buitenwereld Piekeren De oplossingsgerichte methode
Nadere informatieVragen gesteld in het evaluatieformulier + Antwoorden
Verslag Studenten Evaluatie Videoproject Door Tonny Mulder, a.b.mulder@uva.nl, 26 sept 213 De studenten van de opleidingen Biologie, Biomedische Wetenschappen en Psychobiologie krijgen in het 1 ste jaar
Nadere informatie13 Acquisitietips. AngelCoaching. Coaching en training voor de creatieve sector www.angelcoaching.nl
13 Acquisitietips AngelCoaching Coaching en training voor de creatieve sector Tip 1 Wat voor product/dienst ga je aanbieden? Maak een keuze, niemand kan alles! Tip 1 Veel ondernemers zijn gezegend met
Nadere informatieSpel: Wat heb ik geleerd dit jaar?
Spel: Wat heb ik geleerd dit jaar? Inleiding Traditioneel staat de decembermaand in het teken van jaaroverzichten en top 100 of top 2000 lijstjes. Allemaal bedoeld om terug te kijken op het afgelopen jaar.
Nadere informatie30 TIPS VOOR OUDERS EN BEGELEIDERS VAN LEERLINGEN MET LEERPROBLEMEN. Wijs ze op. www.lereniseenmakkie.nl. en de online coach.
30 TIPS VOOR OUDERS EN BEGELEIDERS VAN LEERLINGEN MET LEERPROBLEMEN Wijs ze op en de online coach. Vermijd stressverhoging: dat blokkeert het leren nog meer. Wijs je kind steeds weer op wat het al wel
Nadere informatieGespreksvaardigheden Naam: Nathalie Kombolitis Klas: VD-1H2 Docent: Osiriscode: VD-A240-07 Inleverdatum: 20-01-2011
Gespreksvaardigheden Naam: Nathalie Kombolitis Klas: VD-1H2 Docent: Osiriscode: VD-A240-07 Inleverdatum: 20-01-2011 Reflectieverslag eindpresentatie Handelen Gespreksvaardigheden Ik wilde door de geleerde
Nadere informatieDenkfouten. hoofdstuk 6. De pretbedervers. De zwarte bril
hoofdstuk 6 Denkfouten We hebben al gezien dat sommige van onze brandende automatische gedachten ons in de weg zitten. Ze geven ons een onprettig gevoel of weerhouden ons ervan dingen te doen. Het probleem
Nadere informatiePortfolio. voor pedagogisch medewerkers. om het eigen leerproces vorm te geven en te volgen
Portfolio voor pedagogisch medewerkers om het eigen leerproces vorm te geven en te volgen Colofon Z evenzien methodiek voor ontwikkelingsgericht werken met kinderen bestaat uit: Map Handreiking voor
Nadere informatieVOORBEELD CASUS. Wat is de winst van wachten tot het laatste moment? een socratisch gesprek uitgeschreven
VOORBEELD CASUS Wat is de winst van wachten tot het laatste moment? een socratisch gesprek uitgeschreven Hieronder tref je een beschrijving van een socratisch gesprek van ca. 1 1/2 uur, in 5 stappen. Voor
Nadere informatieHuiselijk geweld tussen zussen
Huiselijk geweld tussen zussen Motiverende gespreksvoering: Casus huiselijk geweld tussen zussen Door drs. Sergio van der Pluijm Een tijd terug had ik een jonge vrouw (18) van allochtone afkomst in begeleiding
Nadere informatieUW PARTNER HEEFT KANKER EN HOE GAAT HET MET U?
UW PARTNER HEEFT KANKER EN HOE GAAT HET MET U? Nadine Köhle, MSc. Contactdag Stichting Olijf 3 oktober 2015 Garderen EVEN VOORSTELLEN ACHTERGROND KANKER HEB JE NIET ALLEEN! 4 ACHTERGROND IMPACT VAN DE
Nadere informatieADHD: je kunt t niet zien
➂ ADHD: je kunt t niet zien Je ziet het niet aan de buitenkant. Je kunt niet gelijk naar iemand kijken en zeggen: die heeft ADHD. Dat kan een voordeel zijn. Als iemand niet weet dat jij het hebt, dan kunnen
Nadere informatieNikki van der Meer. Stage eindverslag. Stage Cordaan Thuiszorg.
Nikki van der Meer. Stage eindverslag Stage Cordaan Thuiszorg. Klas: lv13-4agz2 Student nummer: 500631386 Docentbegeleider: Marieke Vugts Werkbegeleider: Linda Pieterse Praktijkopleider: Evelien Rijkhoff
Nadere informatie2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S
2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de
Nadere informatieZelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W
Zelfreflectie meetinstrument Ondernemende houding studenten Z&W 1 Naam student: Studentnummer: Datum: Naam leercoach: Inleiding Voor jou ligt het meetinstrument ondernemende houding. Met dit meetinstrument
Nadere informatie1 Leren op de werkplek
1 Leren op de werkplek Wat is leren op de werkplek? Om dit te verduidelijken onderscheiden we in dit hoofdstuk twee vormen van leren: formeel en informeel leren. Ook laten we zien welke vormen van leren
Nadere informatieWat doe je als er echt geen verandertaal is?
Wat doe je als er echt geen verandertaal is? Stijn van Merendonk Expert Motivational Interviewing @stijnvmerendonk Korte samenvatting MI Wie kan de patiënt het beste motiveren/overtuigen? Zelfperceptie
Nadere informatieFocussen: 2 x 2 vragen
Focussen: 2 x 2 vragen Waar kun je het voor gebruiken? Als je iets wilt bereiken en daarvoor het nodige te doen hebt, dan is het van belang dat je wéét wat je doet. De 2x2-vragen helpen je bij het bedenken
Nadere informatie30 TIPS VOOR OUDERS EN BEGELEIDERS VAN LEERLINGEN MET LEERPROBLEMEN
30 TIPS VOOR OUDERS EN BEGELEIDERS VAN LEERLINGEN MET LEERPROBLEMEN Alle kinderen die wij gevraagd hebben om een tip voor jullie hebben gezegd: blijf je vertrouwen in mij tonen, behandel me niet als een
Nadere informatieVragenlijst Depressie
Vragenlijst Depressie Deze vragenlijst bestaat uit een aantal uitspraken die in groepen bij elkaar staan (A t/m U). Lees iedere groep aandachtig door. Kies dan bij elke groep die uitspraak die het best
Nadere informatiePeerEducatie Handboek voor Peers
PeerEducatie Handboek voor Peers Handboek voor Peers 1 Colofon PeerEducatie Handboek voor Peers december 2007 Work-Wise Dit is een uitgave van: Work-Wise info@work-wise.nl www.work-wise.nl Contactpersoon:
Nadere informatie1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent.
OPDRACHTFORMULIER Gesprekken voeren 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of je docent. 2 Kijk in de bronnen welke informatie
Nadere informatieHogeschool van Amsterdam. Toetsopdracht Cova 2. Nikita van Gilst Studentnummer: 500636371. Vak: Cova 2
Hogeschool van Amsterdam Toetsopdracht Cova 2 Door: Nikita van Gilst Studentnummer: 500636371 Klas: Lv12-2a2 Vak: Cova 2 Docent: D. Kronenburg Datum: 14-06-2013 Inhoudsopgave - Inleiding 3 - Beschrijving
Nadere informatieGemaakt door: Kelly.
De kanjertraining. Gemaakt door: Kelly. Inhoud. Inhoud. 1 Inleiding. 2 Wat is de Kanjertraining? 3 Hoe en wanneer is de Kanjertraining ontstaan? 4 Wanneer ga je naar de Kanjertraining? 6 Welke stappen
Nadere informatieHet GROW-model. Deze onderdelen worden hieronder toegelicht. Per onderdeel worden er voorbeeldvragen aangegeven.
Het GROW-model Een ontwikkelingsgesprek is het meest effectief als je de vragen in een bepaalde structuur stelt. Het GROW-model biedt deze structuur. (Whitmore, 1995) Het GROW model bestaat uit de volgende
Nadere informatie2.1 FaVoriete leestips
Verhalend 2.1 FaVoriete leestips Van klasgenoten heb ik de volgende tips gekregen van boeken/tijdschriften die mij leuk lijken: 1.... 2.... 3.... Van de leraar heb ik de volgende tips gekregen van boeken/tijdschriften
Nadere informatieGroep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis (dubbele les) Groep 8 Verdiepingsles: Lagerhuis voorbereiding. Leerkrachtinformatie
Leerkrachtinformatie (dubbele les) Lesduur: 2 x 50 minuten (klassikaal) Introductie van de activiteit 1. Deze klassikale les bestaat uit twee delen: Voorbereiding Uitvoering voorbereiding Lesduur: 50 minuten
Nadere informatieTheorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,
3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol
Nadere informatie