Het Symbool van Moeder Aarde

Transcriptie

1 Blad 15 februari 2011 E Het Symbool van Moeder Aarde In de astrologie bestaat een speciaal symbool voor onze planeet. Het is een zeer eenvoudig teken dat waarschijnlijk tot de oudste krabbels van de mensheid behoort. Het kruis in de cirkel. Alle klassieke planeet symbolen zijn volgens de Esoterische Astrologie samengesteld uit één tot drie specifieke symbolen. Deze zijn: een cirkel, een sikkel en een kruis, deze staan respectievelijk voor Geest, Ziel en Lichaam. De Geest is het hoogste van de drie, laten we het de goddelijke vonk, het super ego of het boven bewuste noemen. De Ziel is het mentale, bewuste (en ook onbewuste!) deel en het ego-aspect van de mens. En tenslotte is er het Lichaam het stoffelijk omhulsel met zijn dierlijke, hormonale driften. Het is tevens het zintuiglijke voertuig van de Ziel en de Geest. Deze drie oervormen zijn duidelijk in de astrologische symbolen terug te vinden en aan de plaatsing en combinatie van de onderdelen in het planeet symbool kunnen conclusies verbonden worden betreffende de aard van de planeet. Zon! Cirkel Geest (het hoogste in de mens) Sikkel Ziel (de psyche van de mens) Venus $ Cirkel boven kruis De Geest boven het Lichaam geplaatst Mars % Kruis boven cirkel Het Lichaam boven de Geest Jupiter ^ Sikkel boven kruis De Ziel boven het Lichaam Saturnus & Kruis boven sikkel Het Lichaam boven de Ziel Mercurius # Sikkel boven cirkel boven kruis De Ziel boven de Geest boven het Lichaam AARDE E Kruis IN cirkel De Geest en het Lichaam verenigd De volgorde van de planeten in de tabel volgen de combinaties van deze drie oervormen. Zon en maan bestaan uit een enkele oervorm. Venus en Mars uit twee, namelijk: Cirkel en Kruis en Jupiter en Saturnus eveneens uit twee vormen: Sikkel en Kruis. Het paar Venus / Mars staan diametraal tegenover elkaar evenals het paar Jupiter / Saturnus, dat betreft niet alleen hun symbool maar gedeeltelijk ook hun aard. De enige planeet waarvan het symbool uit alle drie de vormen is samengesteld is Mercurius. Hij functioneert dan ook vaak als de vertaler, de bemiddelaar. Het symbool van de Aarde staat weliswaar onderaan, maar zou wat betreft de volgorde van combinaties, onder Venus en Mars moeten staan, omdat het eveneens uit Cirkel en Kruis is samengesteld. Het staat echter apart, omdat het kruis IN de cirkel staat in plaats van buiten de cirkel zoals bij de andere combinaties. Over de betekenis van het zonnesymbool, de punt in de cirkel, is in de esoterische literatuur een aantal uit een lopende speculaties te vinden. Ik wil hier - in mijn opinie - de leukste vermelden: de punt in de cirkel heeft geen enkele esoterische betekenis, het is slechts het gaatje dat de passerpunt heeft achtergelaten bij het trekken van de cirkel.

2 Heel in het kort kunnen de planeet-symbolen als volgt worden verklaard. Zon en Maan zijn de archetypische symbolen voor respectievelijk Geest en Ziel. De Geest omvat en doorziet alles, maar de Ziel is beperkt: vandaar de cirkel voor Geest en de halve cirkel voor de Ziel Astrologen zeggen dat de maan de transformator is die energie van het hogere (Zon) vertaalt en doorgeeft naar het Lichaam (Aarde), precies de zelfde functie die de Ziel ook heeft; onze psyche (persoonlijkheid) interpreteert de hogere en materiële werkelijkheid. Bij Venus wordt de Geest boven het Lichaam geplaatst, dat betekent: een levenshouding die de idealen op een hoger plan stelt dan het lichamelijke. Bij Mars is dat precies omgekeerd, hier is de realisatie, dat het lichamelijke overleven belangrijker is dan een ideaal. Bij Jupiter staat de Ziel hoger dan het Lichaam, de persoonlijkheid is belangrijker, bij Saturnus is het weer omgekeerd; hier heeft het veiligstellen van lichamelijke behoeften de prioriteit. In het Mercurius symbool zijn de drie grondvormen gecombineerd. Een verklaring voor dit symbool is dat de Persoonlijkheid boven het Hogere wordt verheven en het Lichaam op de laatste plaats komt; een karakterschets waarin het egoïsme de boventoon voert. Deze combinatie is echter gemakkelijk anders te lezen, hier wordt de Cirkel geplaatst tussen Sikkel en Kruis. De Geest bemiddeld tussen Persoonlijkheid en Lichaam. Het ideaal leidt zowel persoonlijkheid als lichamelijke behoeften. Mercurius of Hermes is dan ook zowel de God van "handel en dieven" (egoïsme) als wel de Bode van de goden (interpretatie) - en Hermes was het die de lier uitvond en die aan Apollo gaf (muziek, Geest). Het symbool van Moeder Aarde is wat moeilijker te interpreteren, gewoon omdat ons leven hier op aarde in werkelijkheid waarschijnlijk verre van volmaakt is. Het symboliseert namelijk de vereniging van het Hogere met het Lagere ofwel Geest en Lichaam. Het is de ver-, of misschien wel de hereniging van twee uitersten en is daardoor moeilijk in woorden samen te vatten. Het kan vergeleken worden met het overstijgen van het stoffelijke, als in extase; een religieuze of anderszins. Misschien, hoewel ik aarzel, zou het met de boeddhistische verlichting kunnen worden gelijkgesteld. Ook kan het symbool worden geïnterpreteerd als onze opdracht op deze aarde om het hogere en het lagere harmonieus te verbinden. Al de planeet symbolen staan voor archetypische inhouden. De verdeling in vier is perfect passend voor onze aarde. Veel van onze van onze beelden hangen met deze verdeling in vier samen. We vinden dit onder andere in talloze cycli en denkbeelden terug. Allereerst een tabel waar maar een beperkt aantal van deze associaties bij elkaar zijn gebracht deling in vier I II III IV Dag cyclus zonsopkomst middag zonsondergang middernacht Seizoen lente zomer herfst winter Windrichting Oost Zuid West Noord Element VUUR LUCHT WATER AARDE Humores gele gal bloed slijm zwarte gal Humeur cholerisch sanguinisch flegmatisch melancholisch intuïtie denken voelen waarnemen Psychologie Visie Analyse Motivatie Handelen zwakheid woede wanhoop lust luiheid Astrologie lente Equinox zomer Solstice herfst Equinox winter Solstice ascendant zenit descendant nadir Kabbala Atziluth Briah Yetzirah Assiah Heilige Wezens Leeuw Engel Adelaar Stier Deze tabel beperkt zich tot 3 gebieden: allereerst (1) de fysieke wereld van de planeet, (2) de

3 fysieke en psychologische wereld van de mens en als laatste (3) de abstracte archetypische wereld. De verdeling van de fysieke wereld in vieren levert ons allereerst de vier windrichtingen op en daarmee ook de verdeling van de zonnebaan in de vier delen van de dag. Zoals de kracht van de zon toeneemt en afneemt in de dag-cyclus worden ook de seizoenen in vier verdeeld. En in de Astrologie worden zowel de zonnebaan als de wisseling van de seizoenen gebruikt als oriëntatie punten in de horoscoop zowel als in de dierenriem. De associaties van de Kabbala en de vier Heilige Wezens zijn daarentegen meer afgeleid van de Elementen. Dat geldt ook voor alle eigenschappen van de mens (2) die ook direct zijn afgeleid van de vier Elementen. De kern van het symbool E is vanzelfsprekend het Griekse of gelijkarmige kruis dat dikwijls als symbool gebruikt wordt voor de vier Elementen. De vier armen staan voor de vier Elementen en het middelpunt wordt dan de quinta essentia, (Æther), of het vijfde element. De welbekende alchemistische symbolen voor Vuur, Lucht, Water, Aarde in driehoekige vorm O M N L kent ook een alternatieve variatie in de vorm van cirkels. In de tekening hiernaast vinden we Vuur boven aan, de cirkel met de horizontale streep is Water, daarnaast Lucht en tenslotte onderaan het Element Aarde. Het symbool E staat ook nog voor een paar andere zaken, het wordt in de Astrologie behalve voor de Aarde ook gebruikt voor het gelukspunt. Dit gelukspunt is een kunstmatig punt dat met behulp van de positie van Ascendant, Maan en Zon 1 wordt berekend. Maar er wordt ook een cirkel met een Andreas-kruis P voor het gelukspunt gebruikt. In de Kabbala wordt Malkoeth op de Boom des Levens ook met een Andreas kruis verdeeld. Malkoeth of wel het Koninkrijk, staat voor onze wereld van de vier Elementen. De vier parten moeten dan ook als de vier elementen worden gezien. Uit de Noord Amerikaanse mythologie kent men het beeld van de twee wegen. De rode weg die van noord naar zuid loopt en symbool staat voor Leven en het goede en de zwarte weg die van oost naar west loopt en die voor het destructieve en het falen van de mens staat. Als nu de wereld getekend wordt als een cirkel dan krijgen we met deze kruisende wegen het zelfde symbool - E. De cirkel staat overigens niet alleen voor de wereld, maar ook voor de eenheid van het leven en al het geschapene. Soms wordt op het kruispunt ook nog een levensboom geplaatst zodat een verbinding met de hemel wordt gemaakt. We vinden deze verbinding met de hemel terug in de medicijnwielen die als steen structuren in het landschap terug zijn te vinden. Deze wielen zijn niet meer dan platte structuren op de aarde gemaakt, maar ze hebben relaties met de op en ondergang van sterren. Maar het symbool kent vele vormen in de Indiaanse cultuur en we vinden het ook terug als eenvoudige hangers zoals hiernaast is afgebeeld. De vier gekleurde armen staan voor de vier elementen. Opvallend is dat de kleuren overeenkomen met de kleuren van de Griekse Humores, de lichaamsvochten (en de Elementen) - bloed (= Rood), slijm (= Wit), Gele gal en Zwarte gal. Dit medicijnwiel met de vier Elementen verschilt in wezen niet van het Hopi symbool voor Moeder Aarde: het Labyrint. Als we nauwkeurig kijken, zien we dat het een een gelijksoortig symbool is als het medicijnwiel. Het labyrint bestaat uit een kruis met lange armen die elkaar omsluiten zonder contact met elkaar te maken en zo de levensweg van de mens vormen. Elke lijn staat dus voor een element en is in de afbeelding voor de duidelijkheid van dezelfde kleuren voorzien als het medicijnwiel hierboven. 1 Gelukspunt = Ascendant + Maan - Zon

4 Het afgebeelde medicijnwiel is een vorm van het zonnerad en in die zin eveneens een symbool van de hemel. Het zonnerad in al zijn vormen kent net als het symbool voor Moeder Aarde een lange historie maar dat valt buiten het kader van dit artikel. Een combinatie van cirkel en kruis dat hier niet ongenoemd mag blijven is het Keltisch kruis met gelijke armen. De christelijke versie met de verlengde onderste poot vinden wij overal in Ierland, vooral op kerkhoven terug. Maar de versie met gelijke armen is in verhouding wat minder zichtbaar. De associatie met ons symbool voor Moeder Aarde is duidelijk, alleen bij de Keltische versie steken de vier spaken buiten de omtrek van de cirkel. Je zou kunnen zeggen dat hier de paden zich ook buiten de aardse barrières voortzetten. En in die zin kan het duidelijk als een spiritueel symbool gezien worden. afgeleid was van het symbool van de rijksappel, namelijk een kruis boven een cirkel. Daarbij werd de cirkel gedacht als onze planeet en het kruis als symbool van het christendom, dat geacht werd tot heil van de mensheid de hele aarde te beheersen. Dat dit symbool eigenlijk gelijk stond met het symbool van de oorlogsgod Mars werd kennelijk genegeerd niet gezien of misschien wel omarmd. Het symbool van de rijksappel is echter meer complex, het is een gouden bol met twee banden. Een horizontale die geheel om de bol loopt en een halve verticale band. Boven op de bol staat een kruis. Deze bol is afgeleid van de T-kaarten uit de middeleeuwen, waar de onderste helft staat voor het continent Azië en de twee kwarten boven voor Afrika en Europa. Meestal worden deze drie continenten nog omgeven door een cirkel van de oceanen. Vandaar ook wel de naam OT kaart In de afbeelding van de rijksappel hiernaast is dit allemaal terug te vinden. Hoe onthoud ik de Planeet Symbolen Voor degenen die moeite hebben om de planeet-symbolen te onthouden is de volgende tabel misschien een hulpmiddel. De tabel beperkt zich overigens tot de zeven klassieke planeten, omdat de symboliek van cirkel, sikkel en kruis hier helder is. Voor de nieuwe planeten zijn zowel in de astrologie als in de astronomie voor als nog geen eenduidige symbolen in gebruik. De naam van de planeet en het symbool staan in de eerste twee kolommen; de planeten hebben op zon en maan na de naam van een Romeinse god. In de derde kolom staan een van de aspecten van de godheid met de vergelijkbare Griekse god tussen (). Overigens hebben de zon en 2 De Tattva s zijn de Indiase Elementen.

5 maan goden in Rome en in Griekenland meerdere namen, maar voor het gemak kunnen we Apollo voor zowel de Romeinse als de Griekse zonnegod aanhouden en voor de maangodin is Diana in Rome en Artemis in Griekenland gebruikelijk. De laatste kolom tenslotte geeft het ezelsbruggetje waarmee het symbool is te onthouden. Planeet Aspect van de god Ezelsbrug Zon! Apollo zonne god Centrum van het zonnestelsel (stip in ring) godin van de Jacht (Artemis) maan-sikkel, de boog van Diana/Artemis Venus $ Schoonheid (Aphrodite) Een handspiegel Mars % god van de Oorlog (Ares) Schild en Speer Jupiter ^ (Zeus) Castreerde zijn vader met een Sikkel (Op) Saturnus & (Chronos) Werd met een Sikkel gecastreerd (Neer) Mercurius # Bode, bemiddelaar (Hermes) Slangenstaf de staf van de boodschapper AARDE E (Gaia) De Vier windstreken, de Elementen Paul van Wierst