Impact windenergie op Noordzeemilieu: kansen & bedreigingen
|
|
|
- Thijmen van de Velde
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Impact windenergie op Noordzeemilieu: kansen & bedreigingen IRO/CEDA lezing Bert Wilbrink (ministerie EZK) Suzanne Lubbe (RWS) 12 maart 2019
2 Inhoud presentatie Visie overheid op ecologische impact bouw windparken op zee Algemeen windenergie op zee tot 2030 Aanwijzen windenergiegebieden Tendersysteem Routekaart 2030 Ruimtebeslag Vooruitblik Ecologie Ecologische effecten Onderwatergeluid Vogels en vleermuizen Effecten routekaart 2030 Kansen: kunstmatig rif, natuurvriendelijk bouwen en meer 2 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en Rijkswaterstaat
3 Aanwijzen windenergiegebieden In het nationaal Waterplan (in 2009, 2014 en 2016) Zoekcriteria voor windenergie: Kosteneffectiviteit Invloed op andere activiteiten: zandwinning en kabels/leidingen, etc. Behouden van de vrije horizon Afstand tot scheepvaart, olie/gas en luchtvaart Visserij Niet in natuurgebieden maar dat mogelijk veranderen Niet in defensie-gebieden Ruimte voor meervoudig ruimtegebruik 3 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en Rijkswaterstaat
4 Afstemming met andere belangen op zee Beleid in de beleidsnota Noordzee als onderdeel van het Nationaal Waterplan Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en Rijkswaterstaat
5 Tender systeem Overheid - TenneT Markt Net op zee (TenneT) Kavelbesluit(en) Vergunning- (/subsidie-) verlening via tender (Subsidie SDE+(+)) Onderzoek en bodem, water en wind Windenergiegebieden (2-5 jaar) Routekaart Kavelbesluiten (incl. MER), net op zee (incl. MER) en onderzoeken Tender (1 jaar) Voorbereiding bouw (4 jaar) Exploitatie (25 (+10?) jaar) Verwijderen (1 jaar) (2-7 jaar) 5 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en Rijkswaterstaat
6 Routekaart windenergie op zee 2030 Bestaande windparken (957 MW, 289 turbines): 2007 OWEZ (36 x 3 MW) 2008 Amalia (60 x 2 MW) 2015 Luchterduinen (43 x 3 MW) 2016 Gemini (2x75 x 4 MW) Routekaart 2030 (ca x 10 MW): 2020 Borssele 2021/22 Hollandse Kust (zuid) 2023 Hollandse Kust (noord) 2024/25 Hollandse Kust (west) 2026 Ten noorden van de Waddeneilanden IJmuiden Ver 6 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en Rijkswaterstaat
7 Ruimtebeslag windenergie op zee in 2030 Bruto oppervlak bestaande windparken 133 km 2 Bruto oppervlak nieuwe windparken tot 2030 circa km 2 Samen circa 2,7% van km 2 Nederlandse deel Noordzee De windparken die tussen nu en 2030 gebouwd worden, betreffen naar verwachting bij elkaar circa windmolens van gemiddeld 10 MW: Scourprotection: bij 25 meter rondom paal: < 3 km 2 Uitsluiten visserij: bij 50 meter rond paal: < 10 km 2 7 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en Rijkswaterstaat
8 Vooruitblik windenergie op zee Regeerakkoord: ca. 4 mton CO 2 komt overeen met 11 GW in 2030 Ontwerp-klimaatakkoord: minimaal 49 TWh komt overeen met 11 GW in 2030; verdere groei alleen bij concrete vraag: Huidige elektriciteitsverbruik ca TWh / 365 dagen en 24 uur = ca GW gemiddeld (+/- 3 GW), dus bij veel wind middernacht Morgen, 13 maart, komt doorrekening van PBL ontwerp-klimaatakkoord Eerder al: PBL scenariostudie Toekomst van de Noordzee : scenario s varieerden van 12 tot 60 GW windenergie op zee in 2050 OFL traject: nieuwe balans tussen wind, natuur en visserij (noordzeeakkoord) rond de zomer Nationaal Programma Noordzee , mogelijk nieuwe windenergiegebieden aanwijzen 8 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en Rijkswaterstaat
9 A. Ecologische effecten: aard en omvang O.b.v. effectrelaties tussen: activiteit (aanleg, exploitatie & afbraak) en gevoeligheid van mariene soorten en habitats voor die activiteit Belangrijkste effecten: Verstoring en leefgebiedverlies door Onderwatergeluid Aanwezigheid turbines Aanvaringen soorten en turbines 9 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en Rijkswaterstaat
10 Verstoring zeehonden door heien Vermijding tijdens het heien Tot 25 km tot 83% lagere dichtheden Binnen 2 uur na stoppen heien dichtheden weer hersteld 10 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en Rijkswaterstaat
11 Verstoring bruinvissen door heien: leefgebiedverlies Vermijding van heilocatie Tot circa km Duur: enkele uren tot dagen 11 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en Rijkswaterstaat
12 Verstoring zeevogels door aanwezigheid: leefgebiedverlies Soorten die omvliegen Soorten die niet meer in de parken komen 12 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en Rijkswaterstaat
13 Aanvaringen tussen vogels & turbines 13 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en Rijkswaterstaat
14 Aanvaringen tussen vleermuizen en turbines Batdetector offshore Tijdens migratie: ruige dwergvleermuis richting VK Afhankelijk van weersomstandigheden 14 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en Rijkswaterstaat
15 Aanvaringen tussen vleermuizen en turbines 15 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en Rijkswaterstaat
16 B. Routekaart ecologische effecten in besluitvorming Kader Ecologie en Cumulatie (KEC) Cumulatieve effecten van 11 GW bepaald Inzicht in cumulatieve effecten als gevolg van uitrol routekaart 2030 strategisch advies Evaluatie van verwachte effectiviteit van mitigerende maatregelen Advies over maatregelen en voorschriften in het kavelbesluit Overzicht van kennisleemtes basis voor het monitoringsprogramma 16 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en Rijkswaterstaat
17 Routekaart conclusies ecologische effecten Knelpunten: Onderwatergeluid irt bruinvissen Aanvaringsslachtoffers onder meeuwensoorten Aanvaringsslachtoffers onder vleermuizen Daarom: mitigerende maatregelen opnemen in de voorschriften 17 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en Rijkswaterstaat
18 Voorschriften in kavelbesluiten Turbine aantal & grootte (minimum grootte 4,6 or 8 MW tot 2023) Nieuwe kavelbesluiten: grotere turbines >10 MW Wind turbine bladen uit de wind bij massamigratie (soortsbeschermingspoor) Cut in speed naar 5 m/s in najaar (aug-sept) gedurende de nacht Nieuwe kavelbesluiten: aangevuld met windrichting en temperatuur Permanente schade door onderwatergeluid voorkomen Flexible norm voor onderwatergeluid obv seizoen en # turbines Nieuwe kavelbesluiten: iets hogere geluidsnormen toegestaan Inspanningsverplichting versterking van een gezonde zee? Meewerken aan het Windenergie op zee ecologisch programma 18 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en Rijkswaterstaat
19 Windenergie op zee ecologisch Programma Doelen van het Wozep programma Verminderen van onzekerheden in kennisleemtes in MER/PB Verminderen van onzekerheden tbv opschaling windenergie >2030 Effectiviteit en noodzakelijkheid van mitigerende maatregelen 19 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en Rijkswaterstaat
20 Kennis in besluitvorming Beter inzicht in de omvang van de effecten (bv vlieggedrag vogels onderzoeken) Beter inzicht in de ernst van de effecten voor populaties van beschermde soorten (bv populatiemodellering) Beter inzicht in verandering van omvang en ernst effecten over tijd Beter inzicht in de noodzaak tot en omvang van maatregelen Beter inzicht in effectiviteit maatregelen Geïnformeerde & kosteneffectieve beleidskeuzen t.a.v. nemen van maatregelen 20 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en Rijkswaterstaat
21 C. Kansen kunstmatig rif Introductie hard substraat komen nieuwe soorten op af Voorzichtig herstel zacht substraatsoorten Kabeljauw wordt aangetrokken Refugium?? 21 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en Rijkswaterstaat
22 Natuurvriendelijk bouwen Voorschrift in kavelbesluit: Versterken van nature voorkomende soorten in de Noordzee Platte oester Zeebaars Pilot studies 22 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en Rijkswaterstaat
23 Kansen zeehond bruinvis Current Biology Volume 24, Issue 14, Pages R638-R639 (July 2014) DOI: /j.cub Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en Rijkswaterstaat
24 Vragen? 24 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en Rijkswaterstaat
Noordzeedagen 1 & 2 oktober
Noordzeedagen 1 & 2 oktober Kennis voor beleid en beheer Martine Graafland Ecologie en Cumulatie Aanleiding Routekaart SER akkoord WOZ gebied Tenderschema: M W Jaar van tender gereed Borssele 1,2 700 2015
PlanMER/PB Structuurvisie Wind op Zee Resultaten beoordeling Natuur. Windkracht14 22 januari 2014 Erik Zigterman
PlanMER/PB Structuurvisie Wind op Zee Resultaten beoordeling Natuur Windkracht14 22 januari 2014 Erik Zigterman Korte historie 2009: Nationale Waterplan! 2 windenergiegebieden aangewezen! Borssele en IJmuiden
Ministerie van Economische Zaken. Windenergie op zee. Stakeholderbijeenkomst 6 september 2016
Ministerie van Economische Zaken Windenergie op zee Stakeholderbijeenkomst 6 september 2016 Inhoud presentaties Inhoudelijke toelichting: 1. Kader en besluitvorming: Bert Wilbrink (Economische Zaken) 2.
Windenergie op zee. Anita Nijboer
Windenergie op zee Anita Nijboer Windenergie op zee Ronde 1 (2000-2007) Realisatie van twee windturbineparken binnen de 12-mijlszone Offshore windpark Egmond aan Zee (10-18 km uit kust) vergunning 2005,
Noordzeedagen. Kennis Beleid Beheer Wind op Zee
Noordzeedagen Kennis Beleid Beheer Wind op Zee Kader Ecologie en Cumulatie (KEC): cumulatieve effecten van offshore windparken op vogels, vleermuizen en zeezoogdieren in de zuidelijke Noordzee Maarten
BIJLAGE 13 VERWERKING ADVIES COMMISSIE VOOR DE M.E.R.
BIJLAGE 13 VERWERKING ADVIES COMMISSIE VOOR DE M.E.R. Verwerking van advies Commissie m.e.r. (5 september 2017 / projectnummer 3228) in MER # Advies Commissie m.e.r. Waar beschreven in MER? 1 Essentiële
Nationaal Waterplan 4 alternatieven:
Nadere detaillering zoekgebieden windparken op het NCP Nationaal Waterplan 4 alternatieven: 1. Borssele 2. Hollandse kust 3. Noorden van Wadden 4. IJmuiden Nadere detaillering zoekgebieden windparken op
AYOP IN DE ENERGIETRANSITIE
AYOP IN DE ENERGIETRANSITIE OP WEG NAAR MEER WIND OP ZEE & NIEUWE BUSINESS KANSEN AYOP.COM URGENTIE - ENERGIETRANSITIE Monday 8 th of October 2018, the UN Climate Scientists have alarming news for the
Ten Noorden van de Waddeneilanden. Aanwijzing Windenergiegebieden (partiële herziening Nationaal Waterplan) Hollandse Kust. Henk Merkus/Rob Gerits
Ten Noorden van de Waddeneilanden Aanwijzing Windenergiegebieden (partiële herziening Nationaal Waterplan) MCN Den Helder Henk Merkus/Rob Gerits Hollandse Kust Inhoud Ronde 1 2-3 Nationaal Waterplan (NWP)
TKI Wind op Zee Workshop Financiering
TKI Wind op Zee Workshop Financiering Met welk support regime worden ambities offshore wind NL bereikt? 7 mei 2013 Amersfoort Marco Karremans Wind op Zee cruciaal voor 16% duurzame energie in 2020 Doelstelling:
Voortgangsrapport windenergie op zee. Programma windenergie op zee
Voortgangsrapport windenergie op zee Programma windenergie op zee 11 december 2014 Inhoud Wat moeten we doen? Waar staan we nu? Randvoorwaarden Waar staan we nu? Voorbereiding tender Borssele SDE+ tendersysteem
Introductie windenergiesector
Introductie windenergiesector Blok 2 Sander Lagerveld Dag 10 Windenergie 1 Duurzaam werken op Zee Toepassing van windenergie in Nederland Duurzaam werken op zee 2 Windmolens verschijnen vanaf 12e eeuw
Windenergie op zee Stip op de horizon: 2050
Stip op de horizon: 2050 In 2050 moet de CO 2 -uitstoot van onze economie met 80-95% afnemen ten opzichte van 1990. Dit betekent dat de CO 2 -uitstoot van onze energievoorziening naar nul moet. In alle
Windmolens aan de kust
Windmolens aan de kust Landelijke Kustdagen 2013 Ministerie van Infrastructuur en Milieu Ministerie van Economische Zaken Rijkswaterstaat Lisette Groot Kormelink Projectleider Haalbaarheidsstudie Windenergie
Kavelbesluiten I en II Hollandse Kust (zuid)
Kavelbesluiten I en II Hollandse Kust (zuid) Toetsingsadvies over het milieueffectrapport 31 oktober 2016 / projectnummer: 3091 1. Oordeel over de milieueffectrapporten De Wet windenergie op zee maakt
Ministerie van Economische Zaken. Windenergie op zee. Raadsinformatiebijeenkomst Commissie Leefomgeving Gemeente Den Haag
Ministerie van Economische Zaken Windenergie op zee Raadsinformatiebijeenkomst Commissie Leefomgeving Gemeente Den Haag Inhoud presentaties Technisch inhoudelijke toelichting t.a.v.: 1. Kader en besluitvorming:
Kavelbesluiten I en II Hollandse Kust (Zuid)
Kavelbesluiten I en II Hollandse Kust (Zuid) Voorlopig toetsingsadvies over het milieueffectrapport 14 juli 2016 / projectnummer: 3091 1. Oordeel over de milieueffectrapporten De Wet windenergie op zee
Verkenning aanlanding netten op zee 2030
Verkenning aanlanding netten op zee 2030 ambtelijk concept Gebiedsgesprekken september 2018 Lennert Goemans directie Energie & Omgeving Routekaart 2030 Kavel MW Jaar tender Gebouwd Hollandse Kust (west)*
Gecumuleerde impact van NOZ HKZ en kavels I-IV HKZ op bruinvissen
Gecumuleerde impact van NOZ HKZ en kavels I-IV HKZ op bruinvissen Opdrachtgever Referentie TenneT Bruinzeel, L.W. 2017. Gecumuleerde impact van NOZ HKZ en kavels I-IV HKZ op bruinvissen Projectcode 2466stc
Deelrapport B: Kader Ecologie en Cumulatie t.b.v. uitrol windenergie op zee
Kader Ecologie en Cumulatie t.b.v. uitrol windenergie op zee Deelrapport B: Beschrijving en beoordeling van cumulatieve effecten bij uitvoering van de Routekaart Windenergie op zee 2 Kader Ecologie en
Stand van zaken offshore windenergie in Nederland
Stand van zaken offshore windenergie in Nederland Chris Westra (We@Sea) met dank aan Sander de Jong (Rijkswaterstaat Noordzee) Offshore windturbineparken in NL Ronde 1 2 windturbineparken operationeel
NOTITIE. Aanvulling van KEC 3.0 berekeningen met OWEZ en PAWP
NOTITIE DATUM: 4 januari 18 ONS KENMERK: AUTEUR: PROJECTLEIDER: STATUS: CONTROLE: 18-397/18.9536/AbeGy dr. A. Gyimesi & J.L. Leemans dr. A. Gyimesi definitief R.C. Fijn MSc. Aanvulling van KEC 3. berekeningen
KADER ECOLOGIE EN CUMULATIE t.b.v. uitrol Windenergie op zee
KADER ECOLOGIE EN CUMULATIE t.b.v. uitrol Windenergie op zee Deelrapport B: Beschrijving en beoordeling van cumulatieve effecten bij uitvoering van de Routekaart Windenergie op zee. Update 2016: Hfdst
Offshore windenergie en de kansen voor de maritieme sector. Chris Westra General Manager
Offshore windenergie en de kansen voor de maritieme sector. Chris Westra General Manager We@Sea 1973 2012 Energie potentieel van de Noordzee Offshore windturbineparken in NL Ronde 1 2 windturbineparken
MKBA Windenergie binnen de 12-mijlszone
MKBA Windenergie binnen de 12-mijlszone Den Haag, 3 november 2014 Niels Hoefsloot Ruben Abma Inhoud presentatie 1. Onderzoeksmethode en uitgangspunten 2. Directe effecten 3. Indirecte/externe effecten
Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 36496 27 juni 2017 Voorbereidingsbesluit kavel V windenergiegebied Hollandse Kust (noord), Ministerie van Economische
Windenergie op zee. Realisatie. Jaar van. MW Gebieden Routekaart tender. Jaar van
Realisatie De bouw van grote windparken is een uitdagende opgave voor alle betrokken partijen. Hiermee wordt de Nederlandse energievoorziening duurzamer en minder afhankelijk van het buitenland. Windparken
Plaats en datum Ons kenmerk Uw kenmerk Utrecht, 17 september 2015 Br-secr 445N
Aan: De heer H.G.J. Kamp Minister van Economische Zaken Postbus 20401 2500 EK Den Haag Plaats en datum Ons kenmerk Uw kenmerk Utrecht, 17 september 2015 Br-secr 445N Onderwerp: Reactie op ontwerp Kavelbesluiten
BIJLAGEN 13 VERWERKING ADVIES COMMISSIE VOOR DE M.E.R.
BIJLAGEN 13 VERWERKING ADVIES COMMISSIE VOOR DE M.E.R. Verwerking van advies Commissie m.e.r. (21 februari 2017 / projectnummer 3180) in MER 1 Essentiële punten (hoofdstuk 1 van het advies) 1 2 3 4 een
Onderzoeksthema s op de Noordzee wat komt er op ons af?
Onderzoeksthema s op de Noordzee wat komt er op ons af? Herman Hummel, Luca van Duren, Jakob Asjes en Maurits Huisman 2 november 2018 De Noordzee lijkt leeg en natuurlijk De Noordzee heeft een rijk verleden
aan de Staatssecretaris van de Noordzee
KONINKLIJK BELGISCH INSTITUUT VOOR NATUURWETENSCHAPPEN OPERATIONELE DIRECTIE NATUURLIJK MILIEU BEHEERSEENHEID MATHEMATISCH MODEL VAN DE NOORDZEE Advies van het Bestuur aan de Staatssecretaris van de Noordzee
Kavelbesluiten Borssele voor de kavels III, IV en V (innovatiekavel)
Kavelbesluiten Borssele voor de kavels III, IV en V (innovatiekavel) Toetsingsadvies over het milieueffectrapport 3 maart 2016 / projectnummer 3048 1. Oordeel over het milieueffectrapport (MER) De Wet
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage. Datum 26 september 2014 Betreft Windenergie op zee
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag
Vraagarticulatieworkshop Wozep 28 juni
Rijkswaterstaat Water, Verkeer en Leefomgeving Lange Kleiweg 34 2288 GK RIJSWIJK Postbus 2232 3500 GE UTRECHT T 088 7970700 www.rijkswaterstaat.nl Vraagarticulatieworkshop Wozep 28 juni Contactpersoon
Introductie Natuurversterking in windparken Wind op zee na 2035
Agenda Introductie Floris v. Hest (SDN) Natuurversterking in windparken Keuzemenu natuurversterking in windparken Guido Schild 10.10-10.20 Stellingen natuur in windparken (interactieve sessie) Tinka Murk
Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 71194 23 december 2016 Voorbereidingsbesluit kavel IV windenergiegebied Hollandse Kust (zuid), Ministerie van Economische
Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 71191 23 december 2016 Voorbereidingsbesluit kavel III windenergiegebied Hollandse Kust (zuid), Ministerie van Economische
Kader Ecologie en Cumulatie 3.0 t.b.v. uitrol van windenergie op zee Deelrapport A: Methodebeschrijving
RWS INFORMATIE Kader Ecologie en Cumulatie 3.0 t.b.v. uitrol van windenergie op zee 2030 Deelrapport A: Methodebeschrijving Datum Januari 2019 Status Definitief Versie 3.0 Colofon Uitgegeven door Rijkswaterstaat
Meeting Bijeenkomst tender Borssele December 2015
Meeting Bijeenkomst tender Borssele December 2015 15 October 2014 Bert Wilbrink, Ministry of Economic Affairs - Ministerie van Economische Zaken Welcome - Welkom Content third meeting 15th October: Situation
Windenergie op Zee. Realisatie. Jaar van realisatie Borssele. Gebieden Routekaart. Jaar van tender
Realisatie De bouw van grote windparken is een uitdagende opgave voor alle betrokken partijen. Hiermee wordt de Nederlandse energievoorziening duurzamer en minder afhankelijk van het buitenland. Windparken
2014D04091 LIJST VAN VRAGEN
2014D04091 LIJST VAN VRAGEN Nr. Vraag 2 Hoe verhoudt de ontwerp-rijksstructuurvisie zich met de voorgestelde Europese kaderrichtlijn op het gebied van maritieme ruimtelijke ordening en geïntegreerd kustbeheer?
Toekomstverwachtingen en onderzoek uitdagingen in windenergie
Toekomstverwachtingen en onderzoek uitdagingen in windenergie Gijs van Kuik, em. HL TU-Delft 3 april 2017 Waar staat windenergie: 164 m Ø 8 MW turbine 5 windcentrales van 700 MW in de Noordzee Inbedding
1/2. Staten-Generaal. 33 561 Structuurvisie Windenergie op Zee (SV WoZ) Vergaderjaar 2014 2015
Staten-Generaal 1/2 Vergaderjaar 2014 2015 33 561 Structuurvisie Windenergie op Zee (SV WoZ) A/ Nr. 11 HERDRUK 1 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Ter Griffie van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Betekenis Windsector voor Nederlandse Economie. Hans Timmers, voorzitter Bestuur NWEA
Betekenis Windsector voor Nederlandse Economie Hans Timmers, voorzitter Bestuur NWEA Wie we zijn: De branchevereniging voor Windenergie op Land en Windenergie op Zee. Behartiger van allerlei bedrijven
VERTROUWELIJK. Resultaten inclusief kabel- en netaansluiting voor Wind op Zee scenario s (Fase II)
Resultaten inclusief kabel- en netaansluiting voor Wind op Zee scenario s (Fase II) Joost van Stralen, Luuk Beurskens & Sander Lensink 30 juli 2013 www.ecn.nl Inhoudsopgave Beschrijving opdracht Methode
KADER ECOLOGIE EN CUMULATIE t.b.v. uitrol windenergie op zee
KADER ECOLOGIE EN CUMULATIE t.b.v. uitrol windenergie op zee Deelrapport A: Methodebeschrijving Update 2016: Hfdst 1.5 en 5.6 Versie 2.0; 26 mei 2016 2 INHOUDSOPGAVE Pagina 1 Inleiding 5 1.1 Achtergrond
Meervoudig ruimtegebruik op zee
Windturbineparken en aquacultuur Theo Reijs, senior adviseur Kader Ontwerp Nationaal Waterplan (min V&W, coördinerend), en daarbinnen Ontwerp Beleidsnota Noordzee (dec 2008) afstemming tussen gebruikers
Twee groepen Omwonenden Windpark Weert
Twee groepen Omwonenden Windpark Weert Stand van zaken Windpark Weert 1 februari 2018 Joost van der Stappen Laurens van Zelst Projectupdate Windpark Weert Agenda 1. Algemene Stand van Zaken: Samenwerking
Werkatelier kavelbesluit Borssele
Werkatelier kavelbesluit Borssele Bert Wilbrink, Ministerie van Economische Zaken Tineke Veenbaas, RWS Zee en Delta Dagvoorzitter: Hans Rijntalder Welkom Doel & opbrengst van het werkatelier: Kennis delen
Maatschappelijke Kosteneffectiviteit van ruimtelijke opties voor offshore Windenergie. MKEA Windenergie Noordzee, eindrapport
Maatschappelijke Kosteneffectiviteit van ruimtelijke opties voor offshore Windenergie MKEA Windenergie Noordzee, eindrapport OPGESTELD IN OPDRACHT VAN: Ministerie van Verkeer en Waterstaat, DG Water/Rijkswaterstaat
Datum 19 maart 2018 Betreft Uitslag van de derde tender windenergie op zee voor kavels I en II van het windenergiegebied Hollandse kust (zuid)
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres
De Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 22 2513 AA s -GRAVENHAGE
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 22 2513 AA s -GRAVENHAGE Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag
Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 112 28 januari 2016 Voorbereidingsbesluit kavel II windenergiegebied Hollandse Kust (zuid), Ministerie van Economische
De Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA s-gravenhage
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 22 2513 AA s-gravenhage Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus
Rijksstructuurvisie Windenergie op Zee Aanvulling gebied Hollandse Kust
Rijksstructuurvisie Windenergie op Zee Aanvulling gebied Hollandse Kust Voorlopig toetsingsadvies over het milieueffectrapport 14 juli 2016 / projectnummer: 3039 1. Oordeel over het milieueffectrapport
Varen op zee is niet gevaarlijk, zolang je maar beseft dat het gevaarlijk is.
Varen op zee is niet gevaarlijk, zolang je maar beseft dat het gevaarlijk is. Regioteam Noordzee Isafety Fair 2017 1 april Programma Introductie regioteam leden Windparken en recreatievaart Natura 2000
Zonnestroom en windstroom Samen meer
Zonnestroom en windstroom Samen meer Van niche naar impact Wim Sinke -- Peter Eecen Perslunch ECN Amsterdam, CASA 400 2 juni 2015 www.ecn.nl Structuur Context klimaat + economie Uitzicht op 2050 Wind Technologie,
Kavelbesluiten wind op zee Borssele
Kavelbesluiten wind op zee Borssele Advies over reikwijdte en detailniveau van het milieueffectrapport 9 december 2014 / rapportnummer 2965 24 1. Hoofdpunten van het milieueffectrapport (MER) Het wetsvoorstel
Van malle molens naar tonnenjacht NWEA. Nederlandse WindEnergie Associatie Hans Timmers R-meeting
Van malle molens naar tonnenjacht NWEA Nederlandse WindEnergie Associatie Hans Timmers R-meeting 11-04-2018 Regeerakkoord De tonnenjacht van Wiebes Coalitie Akkoord -49% CO 2 (Ambitie Europees -/- 55%)
RAPPORT. planmer. planmer. Rijkswaterstaat en Ministerie van Infrastructuur en Milieu. Klant:
RAPPORT planmer planmer Klant: Rijkswaterstaat en Ministerie van Infrastructuur en Milieu Referentie: WATBD8835R002F02 Versie: 02/Finale versie Datum: 30 mei 2016 HASKONINGDHV NEDERLAND B.V. Laan 1914
De helft van de elektriciteit duurzaam in 2025? En
1 van 14 10-1-2019 16:38 Energieblog van Jasper Vis Ik hou van feiten over onze energievoorziening. Ik schrijf deze blog op persoonlijke titel. Tot 1 oktober 2018 was ik directeur Nederland bij Ørsted
Ruim baan voor windenergie in het leefgebied van vleermuizen. De optimale bescherming van vleermuizen rond windturbines. Bat Protection System
Ruim baan voor windenergie in het leefgebied van vleermuizen De optimale bescherming van vleermuizen rond windturbines Bat Protection System De missie van Topwind Meer kans op een succesvolle ontwikkeling
Kavelbesluiten I en II offshore windenergie windparken Borssele
Kavelbesluiten I en II offshore windenergie windparken Borssele Toetsingsadvies over het milieueffectrapport 13 oktober 2015 / projectnummer 2965 1. Oordeel over het MER De Wet windenergie op zee maakt
Planning Milieu-effectstudie Windenergie Eemshaven-West
Planning Milieu-effectstudie Windenergie Eemshaven-West April 2016 Start Besluit overheden uitvoeren Milieu-effectstudie (MES) Onderzoeksopzet Milieu-effectstudie door bureau Witteveen + Bos September
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Binnenhof 4. Datum 6 september Betreft SDE subsidie windenergie op zee
> Retouradres Postbus 20101 2500 EC Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Binnenhof 4 2513 AA s GRAVENHAGE Directoraat generaal voor Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 30 2594 AV Den
Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 19983 14 juli 2015 Voorbereidingsbesluit kavel III windenergiegebied Borssele, Ministerie van Economische Zaken De Minister
Windenergie op zee Realisatie
Windenergie op zee Realisatie De bouw van grote windparken is een uitdagende opgave voor alle betrokken partijen. Hiermee wordt de Nederlandse energie voorziening duurzamer en minder afhankelijk van het
Betere investeringskansen voor windenergie op zee? (I)
Page 1 of 11 Dit document is afgedrukt via IBRTracker op en uitsluitend bedoeld voor licentiehouder li@ibr.nl. nr. 2 - februari 2015 (/docs/articles/2015/februari[1]) TBR 2015/17 Betere investeringskansen
kavelbesluiten III, IV en V windenergiegebied Borssele
Vastgestelde notitie reikwijdte en detailniveau Milieueffectrapport kavelbesluiten III, IV en V windenergiegebied Borssele Ministeries van Economische Zaken en Infrastructuur en Milieu Oktober 2015 Onderdelen
De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 33 561 Structuurvisie Windenergie op Zee (SV WoZ) Nr. 48 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN KLIMAAT Aan de Voorzitter van de Tweede
Offshore windenergiegebied Hollandse Kust (noord) Effecten van aanleg op zeezoogdieren ADDENDUM Effecten gewijzigde kavelindeling
Offshore windenergiegebied Hollandse Kust (noord) Effecten van aanleg op zeezoogdieren ADDENDUM Effecten gewijzigde kavelindeling Dr. F. Heinis Eindconceptrapport d.d. 18 juli 2018 HWE onderzoek en advies
Notitie Reikwijdte en Detailniveau. Rijksstructuurvisie Windenergie op Zee
Notitie Reikwijdte en Detailniveau Rijksstructuurvisie Windenergie op Zee Notitie Reikwijdte en Detailniveau Ten behoeve van het planmer voor de gebieden Hollandse Kust en Ten Noorden van de Waddeneilanden
Actualisatie van KEC vogelaanvaring berekeningen volgens Routekaart 2030
Actualisatie van KEC vogelaanvaring berekeningen volgens Routekaart 2030 Kleine mantelmeeuw gemiddelde jaarlijkse dichtheid (n/km2) 0,0 0,8-1,0 10,1-15,0 0,1 1,1-2,0 15,1-20,0 0,2-0,3 0,3-0,5 0,6-0,8 2,1-5,0
Notitie Reikwijdte en Detailniveau
Ministerie van Infrastructuur en Milieu Notitie Reikwijdte en Detailniveau Rijksstructuurvisie Windenergie op Zee Notitie Reikwijdte en Detailniveau Ten behoeve van het planmer voor de gebieden Hollandse
Notitie reikwijdte en detailniveau
Notitie reikwijdte en detailniveau Milieueffectrapport kavelbesluiten Borssele Ministeries van Economische Zaken en Infrastructuur en Milieu Inhoud 1. Inleiding...................................................................1
Bijeenkomst Tender Borssele 2015
Bijeenkomst Tender Borssele 2015 15 september 2014 Bert Wilbrink, Ministerie van Economische Zaken Ministry of Economic Affairs Welkom - Welcome Inhoud tweede werkatelier op 15 september: - Stand van zaken
Windenergie op zee in Albert van der Hem Secretaris Taskforce Windenergie op Zee
Windenergie op zee in 2020 Albert van der Hem Secretaris Taskforce Windenergie op Zee Taskforce Windenergie op Zee Ingesteld door de minister van EZ Rapporteert eind maart 2010 aan de minister van EZ,
kavelbesluiten Borssele
Vastgestelde notitie reikwijdte en detailniveau Milieueffectrapport kavelbesluiten Borssele Ministeries van Economische Zaken en Infrastructuur en Milieu April 2015 Onderdelen 1. Vaststelling definitieve
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2015 2016 33 561 Structuurvisie Windenergie op Zee (SV WoZ) Nr. 25 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der
Om wind te oogsten...moet je wind zaaien!
1 Om wind te oogsten....moet je wind zaaien! Jasper Groen & Jennifer Hoovers 2 Duurzame energie is booming! / Discussies over sluiten kolencentrales / E.ON en RWE splitsen fossiele energietakken af / Zwaardere
Notitie Reikwijdte en Detailniveau. Ten behoeve van de Rijksstructuurvisie Windenergie op Zee Aanvulling gebied Hollandse Kust
Notitie Reikwijdte en Detailniveau Ten behoeve van de Rijksstructuurvisie Windenergie op Zee Aanvulling gebied Hollandse Kust Notitie Reikwijdte en Detailniveau Ten behoeve van de Rijksstructuurvisie
VERSLAG WERKSESSIE NATUURCOMBINATIES WIND OP ZEE 19 NOVEMBER 2014
VERSLAG WERKSESSIE NATUURCOMBINATIES WIND OP ZEE 19 NOVEMBER 2014 Datum 19 november 2014 Aan Kees Vlak, Eeke Landman Van Mariëlle de Sain, Maarten Jaspers Faijer, Joppe Veul Betreft Verslagvormgeven natuurcombinaties
Windenergieopgave in 2020
Voorkeursalternatief Windenergie A16 Kenniscafé door: Jeroen Dooper Marc v.d. Ven Erik Bruggink Jos van der Wijst Windenergieopgave in 2020 v Nationaal: resteert*: ß 6000 MW wind op land 2840 MW ß 4450
2. Hoofdlijnen per sector
2. Hoofdlijnen per sector Aan vijf sectortafels hebben overheden, bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties en vakbonden voorstellen geformuleerd om beoogde hoeveelheid broeikasgasreductie te realiseren.
Op weg naar besluitvorming over de verkenning aanlanding netten op zee 2030
Op weg naar besluitvorming over de verkenning aanlanding netten op zee 2030 slotbijeenkomst, 18 oktober 2018 Lennert Goemans Min EZK - projectleider Naar welk besluit werken we toe? Bestuurlijk Overleg
Toelichting tussentijdse resultaten project Verkenning aanlanding netten op zee Arcadis-Pondera Regiosessies 6, 11, 12, 13 en 20 september 2018
Toelichting tussentijdse resultaten project Verkenning aanlanding netten op zee 2030 Arcadis-Pondera Regiosessies 6, 11, 12, 13 en 20 september 2018 Inhoudsopgave 1. Doel presentatie 2. Samenvatting aanpak
Adaptief Management. Noordzee Dagen 2015. Jessica Reis Leffers Paul Boers Rob Gerits
Adaptief Management Noordzee Dagen 2015 Jessica Reis Leffers Paul Boers Rob Gerits Waarom nu aandacht voor adaptief management? Een van de opgave uit Nationaal energie akkoord: 4500 MW windenergie op NCP
Addendum Nadere Detaillering Ecologische effecten Windenergiegebieden op de Noordzee mei 2010
Addendum Nadere Detaillering Ecologische effecten Windenergiegebieden op de Noordzee mei 2010 Ministerie van Verkeer en Waterstaat 8 juni 2010 Definitief rapport 9V6143.C0 Boschveldweg 21 Postbus 525
RAPPORT. planmer - Rijksstructuurvisie Windenergie op Zee aanvulling Hollandse Kust
RAPPORT planmer - Rijksstructuurvisie Windenergie op Zee aanvulling Hollandse Kust Aanvulling planmer op basis voorlopig toetsingsadvies Commissie voor de milieueffectrapportage Klant: Rijkswaterstaat
Bijlage 13b, Juiste bijlage bij toekenning ontheffing 5.2 Maatregelen Preventie van verstoring van broedende vogels in aanlegfase Tijdens de werkzaamheden dient verstoring en vernietiging van nesten van
BIJLAGE 15. Effecten gewijzigd kavel V
BIJLAGE 15 Effecten gewijzigd kavel V 1 INLEIDING In hoofdstuk 12 van dit MER voor kavel V van Hollandse Kust (noord) is beschreven dat het oorspronkelijke kavel V, waarop het effectenonderzoek in het
Toelichting aanvullingen planmerren en Passende Beoordelingen Rijksstructuurvisie Windenergie Op basis van advies van de Commissie m.e.r.
Toelichting aanvullingen planmerren en Passende Beoordelingen Rijksstructuurvisie Windenergie Op basis van advies van de Commissie m.e.r. RWS Water, Verkeer en Leefomgeving 16 september 2014 Definitief
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 34 058 Regels omtrent windenergie op zee (Wet windenergie op zee) Nr. 8 NADER VERSLAG Vastgesteld 6 februari 2015 De vaste commissie voor Economische
Essay%Governance%Noordzee%
! De!Noordzee!en!de!energietransitie:!de!betekenis!van!de!Vogelrichtlijn! Harm%Dotinga% Samenvatting! Het% Nederlandse% Noordzeebeleid% zet% in% het% kader% van% de% energietransitie% in% op% de% aanleg%
Het door TenneT TSO B.V. ingediende plan van aanpak maatregelen scheepvaart kabels wordt separaat behandeld.
ONTWERP Datum Rijkswaterstaat Zee en Delta Poelendaelesingel 18 4335 JA Middelburg Postbus 556 3000 AN Rotterdam T 088 797 46 00 F 0118 62 29 99 www.rijkswaterstaat.nl Nummer Onderwerp Ontwerp goedkeuringsbesluit
CONCEPT NOTITIE REIKWIJDTE EN DETAILNIVEAU MILIEUEFFECTRAPPORT KAVELBESLUITEN III EN IV HOLLANDSE KUST (ZUID)
715082 23 november 2016 CONCEPT NOTITIE REIKWIJDTE EN DETAILNIVEAU MILIEUEFFECTRAPPORT KAVELBESLUITEN III EN IV HOLLANDSE KUST (ZUID) Ministeries van Economische Zaken en Infrastructuur en Milieu Definitief
Kavelbesluiten wind op zee in Borssele
Kavelbesluiten wind op zee in Borssele Tussentijds toetsingsadvies over het concept-milieueffectrapport 30 april 2015 / rapportnummer 2965 56 1. Oordeel over het concept-mer Het wetsvoorstel windenergie
Toelichting project Verkenning aanlanding netten op zee Arcadis-Pondera, sessie 11, 12, 13 en 18 juni
Toelichting project Verkenning aanlanding netten op zee 2030 Arcadis-Pondera, sessie 11, 12, 13 en 18 juni Inhoudsopgave 1. Doel project 2. Trechter 3. Stappen en planning project 4. Te onderzoeken gebieden