SLOTTOESPRAAK. CONGRES "Europese Dag van de Talen in Vlaanderen" Auditorium "Hadewych" vrijdag 26 september 2003
|
|
- Gerarda Molenaar
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 SLOTTOESPRAAK CONGRES "Europese Dag van de Talen in Vlaanderen" Auditorium "Hadewych" vrijdag 26 september 2003 In december 2001 hadden wij het genoegen om het Europese Jaar van de Talen feestelijk te mogen afsluiten in het Europees Parlement in Brussel. Tijdens dat Europese Jaar van de Talen zijn ook in Vlaanderen tal van interessante initiatieven genomen die de vele manieren om het leren van talen en taalverscheidenheid te ondersteunen, in de verf hebben gezet. De staatshoofden en regeringsleiders hebben in maart 2002 tijdens de Europese Raad in Barcelona, de noodzaak erkend voor een actie van de Europese Unie en de lidstaten om het leren van talen te verbeteren. Ze hebben gevraagd om de acties verder te zetten met het oog op het verbeteren van het beheersen van de basiscompetenties, met name door het veralgemenen van het aanleren van twee vreemde talen vanaf zeer jonge leeftijd. In dit kader heeft de Europese Commissie een actieplan geformuleerd, gebaseerd op een ruime consultatie, waaraan wij hebben deelgenomen. Het actieplan weerhoudt drie kernvragen waar wij ook in Vlaanderen onze inspanningen zullen op afstemmen: het levenslang leren van talen, het verbeteren van het talenonderwijs en het creëren van een taalvriendelijke omgeving. In aansluiting met de opzet van het Congres, dat vandaag plaats heeft en dat zich focust op de ondersteunende rol van het secundair onderwijs in dit alles, is het zinvol om te
2 onderzoeken hoe we de implementatie van deze drie krachtlijnen in het secundair onderwijs kunnen bewerkstelligen. Om de doelstelling voor het levenslang leren van talen te realiseren stelt men hoge verwachtingen aan de mogelijkheden van het basisonderwijs. Het is immers op dat niveau dat een positieve attitude tegenover andere talen en andere culturen zich kan ontwikkelen en de basis vormen voor het latere leren van talen. Meer en meer scholen nemen zelf initiatieven of vragen om te mogen experimenteren met deze vroege vreemdetaalverwerving. Het huidige wettelijke kader in verband met de taalwetgeving, ervaart men in dat opzicht als een belemmering voor ontwikkeling. Scholen in Vlaanderen zijn in vele gevallen meertalige leefgemeenschappen. Door de inspanningen die we leveren om anderstaligen te ondersteunen in het snel verwerven van het Nederlands om hun kansen op succes in hun professioneel en maatschappelijk leven te verbeteren, hebben we wellicht soms de neiging om het anderstalig-zijn veeleer als een hinderpaal dan als een rijkdom te ervaren. Vlaanderen is bevoegd om decretaal in te schrijven dat scholen de mogelijkheid hebben om vroeger te starten met vreemde talenonderwijs. Momenteel staat de regelgeving toe dat scholen hiermee, op vrijwillige basis, binnen het curriculum kunnen starten vanaf het vijfde studiejaar van het basisonderwijs. Ik zou dit in samenspraak met het Vlaamse parlement willen vervroegen. In geen geval wil ik scholen verplichten. Het is essentieel dat men dit in overleg met alle betrokkenen, vrij kan invullen. Tevens wil ik de scholen die dit willen ook de wettelijke mogelijkheid geven om, naast een tweede taal, ook te starten met taalinitiatie voor een derde taal. Het is het schoolbestuur dat in samenspraak met leerkrachten, directie en ouders, moet beslissen of ze van die mogelijkheid willen gebruik maken en hoe ze dit gaan doen. Het is mij echter duidelijk als ik de vragen zie hierover dat heel wat scholen al experimenteel en dus buiten de uren, al begonnen zijn met taalinitiatie Frans of Engels op vroegere leeftijd. Of er in Brussel en de rand-en taalgrensgemeenten ook wijzigingen komen in de regelgeving wens ik nog af te toetsen met mijn federale collega Moerman.
3 In het secundair onderwijs kunnen jongeren de basiscompetenties verwerven waarop zij voortbouwen om levenslang talen te leren: minstens twee vreemde talen leren waarin men voornamelijk de vaardigheden om te communiceren beoogt, met andere woorden de actieve taalvaardigheid veeleer dan de passieve taalkennis. Het is niet de bedoeling om dezelfde vlotheid als de moedertaalspreker te verwerven, maar wel om een behoorlijk niveau van lees-, luister-, spreek-, en schrijfvaardigheid te bereiken in twee vreemde talen. Daarbij sluiten ook het verwerven van interculturele competentie aan en de vaardigheid om in diverse omstandigheden talen te leren, alleen, met een leraar, door onderdompeling, enzovoort De Vlaamse overheid komt aan deze verwachting tegemoet door middel van het vastleggen van dezelfde eindtermen voor Frans en Engels voor het algemeen secundair onderwijs. Tot het einde van de tweede graad maken deze twee talen voor alle leerlingen van het aso deel uit van de basisvorming. Bij de reductie van de studierichtingen is men ervan uitgegaan dat leerlingen in de tweede graad nog geen keuze zouden moeten maken tussen wiskunde en talen, maar dat deze vakken als basisvorming zouden worden versterkt. De overheid verwacht dat alle leerlingen van het algemeen secundair onderwijs op 16-jarige leeftijd minimaal dezelfde basistaalvaardigheid hebben verworven in beide talen. Voor het kunst- en technisch onderwijs laat de overheid de keuze tussen minimaal één van beide talen. Voor het beroepsonderwijs legt de overheid het verwerven van een vreemde taal niet vast als basisvorming. Met dit basiskader wenst de overheid de scholen alle ruimte te schenken om de curricula en de organisatie van die curricula zelf in te vullen. Scholen zijn immers best geplaatst om zelf keuzes te maken, rekening houdend met hun lokale specificiteit en de doelen die zij met hun leerlingen en leraren wensen en kunnen realiseren. Als overheid komen wij niet tussen in lessentabellen, lestijden, enzovoort Het vastleggen van eindtermen en het opsommen van
4 de vakken van de basisvorming vormen een minimaal raamwerk dat door de scholen autonoom verder dient te worden ingevuld. Meer en meer scholen gaan creatief in op deze uitdaging en vullen hun autonomie spontaan in om eigen accenten te leggen en hun onderwijskwaliteit te verbeteren. Voor vele scholen blijft het nog een moeilijke opdracht om een eigen traject te ontwikkelen. Overleg, discussie, participatie liggen aan de basis van een gezamenlijke visie en een coherent beleid. Dat is niet eenvoudig en vergt een groeiproces. In eerste instantie zoekt men misschien naar pragmatische oplossingen voor acute vragen en problemen. Maar een duurzaam beleid zal echter voornamelijk rekening houden met de inhoud van het onderwijs en de consequenties van de keuzes die men heeft gemaakt. In dit duurzaam beleid staat de leerling centraal. Misschien moeten we hier toch even bij stilstaan. Een duurzaam beleid beantwoordt niet enkel aan de noden van hier en nu, maar schenkt evenveel aandacht aan wat morgen, wat in de toekomst, belangrijk zal zijn. Vandaag moeten we erover waken dat de eisen die we aan de jongeren stellen, haalbaar zijn. De zin om te leren, de nieuwsgierigheid om te ontdekken, moet blijvend worden aangewakkerd. Overvolle programma s, onhaalbare leerplannen en te uitgebreide methodes, dreigen zowel leraren als leerlingen te verstikken in details. Evaluatie die ontmoedigt, die gericht is op selectie, op afwijzen of doorsturen, laat sporen na die niet onmiddellijk motiveren om later opnieuw in een leer- of onderwijsproces te stappen. Dit geldt niet alleen voor talen, maar voor het volledige onderwijscurriculum en voor de verschillende onderwijsniveaus. De idee van de taalportfolio met een opbouwende, positieve niet-sanctionerende evaluatiemethodiek, dient in dit kader, zeker voor de leerlingen met zwakkere taalbegaafdheid, te worden onderzocht. Wat de toekomst betreft, verwijs ik graag naar een citaat uit de Verklaring van Laken : Eindelijk is Europa op weg om zonder bloedvergieten één grote familie te worden, een ware mutatie Wat is de rol van Europa in deze wereld? Een Europa als het continent van de humane waarden van de vrijheid, de solidariteit, de diversiteit vooral, wat het respect
5 inhoudt voor andermans talen, culturen en tradities. In dit Europa zullen de komende generaties met meer mobiliteit hun kansen om te studeren en te werken aanzienlijk uitbreiden. Hun deelname aan de dynamische kenniseconomie zal afhangen van de mate waarin ze creatief, met het nodige zelfbewustzijn, hun plaats in Europa zullen innemen. Van Europa naar de wereld is dan slechts een kleine stap. Scholen zullen dit toekomstperspectief niet uit het oog mogen verliezen wanneer ze beslissingen nemen voor de curricula voor hun leerlingen. Het secundair onderwijs biedt tal van mogelijkheden om de jongeren voor te bereiden. Het verheugt mij dan ook te kunnen vaststellen dat vele Vlaamse scholen ook in het beroepssecundair onderwijs het leren van een vreemde taal hebben ondersteund zonder dat dit door de overheid werd opgelegd. Het talenonderwijs ligt ons in Vlaanderen nauw aan het hart. De inspanningen die men levert om leerlingen warm te maken voor het Frans, het Engels, het Duits en in mindere mate het Spaans en het Italiaans reiken ver buiten de muren van de klas. Pedagogische uitstappen, Europese uitwisselingen, filmbezoek, theater- en muziekstages, literatuurverkenning, chatten en surfen op het internet, enzovoort, zijn maar enkele voorbeelden die aantonen dat de scholen de meerwaarde van een motiverend talenonderwijs inzien. Dat de leraren talen hierin een dragende rol spelen en regelmatig hun verantwoordelijkheid opnemen om leerlingen ook buitenschools te begeleiden, verdient erkenning en waardering. Ook op het vlak van onderwijsvernieuwende initiatieven zoals de communicatieve aanpak van het talenonderwijs, met interactieve werkvormen, met de integratie van media en ict, met de evaluatie van vaardigheden, vervullen de taalleraren vaak een voortrekkersrol. Aan hun taalbeheersing stellen we hoge eisen, ze hanteren in hun lessen de doeltaal en fungeren in zekere mate als native speaker en rolmodel voor de leerlingen. Ook dit aspect vergt een blijvende inzet om zich bij te scholen en om de band met de doeltaal en haar cultuur te blijven onderhouden. Het talenonderwijs gaat veel ruimer dan het aanleren van een
6 functionele vaardigheid. Spreken, lezen, luisteren en schrijven in een andere taal opent de belevingswereld van jongeren, biedt kansen om hun eigen taal en cultuur intenser te beleven, en tegelijkertijd te ontdekken hoe de andere leeft en denkt. De positieve invloed op de emancipatie en de persoonlijkheidsontwikkeling van de jongere mogen we niet onderschatten. We mogen veronderstellen dat scholen in Vlaanderen bereid zijn om de randvoorwaarden voor kwaliteitsvol talenonderwijs te creëren. Hoe zij dit concreet plannen en uitvoeren behoort tot hun autonomie. Overleg, uitwisseling van informatie, ideeën en voorbeelden van goede praktijk, zijn hiervoor onontbeerlijk. Tijdens dit Congres hebben de lerarenverenigingen talen een forum gecreëerd om ook hierover van gedachten te wisselen. Ze zijn erin geslaagd om zowel leraren, beleidsverantwoordelijken, onderwijsverstrekkers, adviseurs, begeleiders, inspecteurs, ouders en vooral een vertegenwoordiging van de leerlingen samen te brengen om het debat aan te zwengelen over de voorwaarden van een kwaliteitsvol en duurzaam vreemde talenbeleid in Vlaanderen. De inbreng van de sprekers geeft aan welke verwachtingen heersen, welke knelpunten en hinderpalen overeind blijven, wat mogelijke oplossingen zijn. Scholen zullen hier vast en zeker verder werk van maken. In het kader van de Europese dimensie van vandaag en het Actieplan van de Europese Commissie onthouden wij voornamelijk de volgende denkpistes en vragen, waar we in de nabije toekomst, uitgebreid aandacht aan zullen besteden: Het aanpassen van de eindtermen voor vreemde talen aan het Europese referentiekader, vind ik een logische vraag. In overleg met het parlement en de onderwijskundigen van het departement onderwijs, wil ik hierop ingaan. Het belang van het aanbod van een derde vreemde taal wil ik nogmaals onderstrepen en uitbreiden naar de keuze voor de andere officiêle talen van de Europese Unie. Waarom niet
7 bijvoorbeeld als derde vreemde taal één van de Scandinavische talen, het Pools, het Grieks of het Portugees in ons secundair onderwijs? Ook hier denk ik dat dit een voorwerp van intern overleg moet vormen, waar in het secundair naast de directie, de leerkrachten en de ouders, ook de leerlingen moeten gehoord worden. Verder wil ik de vragen onderzoeken om vanaf het eerste jaar secundair onderwijs twee vreemde talen te verplichten en of er iets moet wijzigen in het vreemde talenonderwijs van de leerlingen Kunst-, Technisch en Beroepssecundair onderwijs. We moeten zorgen dat de initiële lerarenopleiding en de nascholing op deze maatschappelijke en internationale evoluties inspelen. Niet alleen moeten de modernste onderwijskundige methodes gebruikt worden, ook moeten meer stages in binnenland (Duitstalige en Franstalige gemeenschap) en buitenland mogelijk zijn voor toekomstige of al actief zijnde leerkrachten. Bij het gesprek dat ik binnenkort zal hebben met mijn Franstalige collega s Nollet en Hazette, zal ik opnieuw de idee van het uitwisselen van taalleerkrachten tussen de Vlaams en Franse gemeenschap voorleggen. Het moet perfect kunnen dat leerkrachten hun eigen taal voor een aantal uren doceren in een school van de andere gemeenschap en omgekeerd. De technische en organisatorische bezwaren mogen niet zwaarder wegen dan de meerwaarde die zo n uitwisseling zou kunnen inhouden. Initiatieven zoals het Brussels curriculum tonen aan dat het mogelijk is om voor specifieke situaties naar adequate oplossingen te zoeken. De betrokkenheid van de mensen, leraren en directeuren, die dagelijks leerlingen begeleiden en ondersteunen, zoekend naar nieuwe wegen om de kansen van alle leerlingen te verbeteren, is op zich al een waarborg voor kwaliteitsvol onderwijs. Deze betrokkenheid kenmerkt ook het optreden van de lerarenverenigingen waarmee ik in het voorjaar gesprekken heb gevoerd. Hun wens om niet alleen het onderwijs van hun vakken, maar ook de algemene opdracht van hun school, zo goed mogelijk uit te voeren, om
8 hun leerlingen zoveel mogelijk kansen te geven, kwam duidelijk naar voor. De leerling en de leraar, hier ligt de kern van het onderwijs. De andere actoren vervullen een belangrijke, maar ondersteunende, faciliterende rol. Het is goed dat de lerarenverenigingen talen samen het initiatief hebben genomen om tijdens dit Congres het debat met u en met ons aan te gaan. Maar er is nog veel meer op til. Vandaag, 26 september, vieren we in Europa de Europese Dag van de Talen. De lerarenverenigingen talen en hun zusterverenigingen engageerden zich om van deze dag een jaarlijks terugkerend evenement te maken, dat het ene jaar aandacht zal schenken aan het beleid en het andere jaar vooral de taallerenden in de verf zal zetten. Ik wens als Minister van Onderwijs en Vorming mijn volle steun te verlenen aan dit initiatief en ondertekende hiervoor het protocol tot samenwerking. De Délégation culturelle et pédagogique van de Franse Ambassade, het Goethe-Institut en de British Council sloten zich aan bij dit samenwerkingsakkoord, waarvoor dank. Het opzet van dit eerste congres was voor de organisatoren een uitdagende en arbeidsintensieve onderneming. Ze zijn erin geslaagd bruggen te slaan en een positieve invulling te geven aan de ruimte die het Vlaamse onderwijs biedt voor debat en overleg. Daarbij zijn ze de Europese dimensie niet uit het oog verloren: de aanwezigheid van de buitenlandse waarnemers, die ik bij deze nu reeds wens te danken voor hun zeer waardevolle inbreng, is hier een concrete illustratie van. Ik wens de lerarenverenigingen talen en de organisatoren van harte te feliciteren voor hun bijdrage tot de kwaliteit van het onderwijs in Vlaanderen. Dank voor de inhoudelijke ondersteuning van de Franse Ambassade, Délégation culturelle et pédagogique uit Gent, het Goethe-Institut, de British Council. Dank voor hun belangstelling en inbreng voor het feestelijke aspect, receptie
Hoe ver is de lat voor taal opgeschoven? Stand van zaken talenbeleid basis- en secundair onderwijs Bijlage bij persbericht 16/12/2008
Hoe ver is de lat voor taal opgeschoven? Stand van zaken talenbeleid basis- en secundair onderwijs Bijlage bij persbericht 16/12/28 Met de talenbeleidsnota De lat hoog voor talen. Goed voor de sterken,
Nadere informatieEngagementsverklaring
Engagementsverklaring van de erkende instanties en vereniging van de levensbeschouwelijke vakken en de onderwijskoepels van het officieel onderwijs en het GO! met het oog op een versterking van de interlevensbeschouwelijke
Nadere informatieSTUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING
STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Economie - Moderne Talen AO AV 006 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 28 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1 Opleiding... 5
Nadere informatieSTUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING
STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Moderne Talen - Wetenschappen AO AV 009 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 27 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1 Opleiding...
Nadere informatieLatijn-wiskunde Latijn-moderne talen wetenschappen economie-wiskunde economie-moderne talen humane wetenschappen
Tweede graad aso In de tweede graad aso kies je voor een bepaalde richting. Ongeacht je keuze, blijft er een groot gemeenschappelijk basispakket van 26 lesuren algemene vakken. Het niveau van deze vakken,
Nadere informatieSTUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING
STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Wetenschappen AO AV 004 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 24 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1 Opleiding... 5 1.1 Korte
Nadere informatieRAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 15 januari 2002 (OR. en) 14759/01 JEUN 67 SOC 510
RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 15 januari 2002 (OR. en) 14759/01 JEUN 67 SOC 510 WETGEVINGSBESLUITEN EN ANDERE INSTRUMENTEN Betreft: Resolutie van de Raad en de vertegenwoordigers van de regeringen
Nadere informatieSTUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING
STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Humane Wetenschappen ASO2 AO AV 003 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 24 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1 Opleiding...
Nadere informatieRonde 3. Nvt Nt2: één pot nat? 1. Inleiding. 2. Context
. Nederlands als tweede taal Ronde 3 Hellmuth Van Berlo Taaluniecentrum NVT, Brussel Contact: hvanberlo@taaluniecentrum-nvt.org Nvt Nt2: één pot nat? 1. Inleiding Is de hele discussie over de vermeende
Nadere informatieTOELICHTING. Voor alle scholen waar het leergebied Frans verplicht is, gelden bijgevolg dezelfde eindtermen Frans.
stuk ingediend op 608 (2009-2010) Nr. 1 1 juli 2010 (2009-2010) Voorstel van decreet van de dames Marleen Vanderpoorten, Irina De Knop, Fientje Moerman en Ann Brusseel en de heer Sven Gatz houdende wijziging
Nadere informatieSTUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING
STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Moderne Talen - Wiskunde AO AV 010 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 27 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1 Opleiding... 5
Nadere informatieSTUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING
STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Economie AO AV 002 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 26 Inhoud 1 Deel 1 Opleiding... 5 1.1 Korte beschrijving... 5 1.1.1 Inhoud... 5 1.1.2 Modules... 5 1.2 Plaats
Nadere informatieHet Huis der Talen. «Immersie onderwijs in de provincie Luik» Luik 10.06.2013. Agnes De Rivière
Het Huis der Talen «Immersie onderwijs in de provincie Luik» Luik 10.06.2013 Agnes De Rivière Wie zijn wij? Opgericht in 2008 Platform Ondersteuning van de economische ontwikkeling in de regio. Promotie
Nadere informatieGWT: Gemeenschappelijke werktijd
GWT: Gemeenschappelijke werktijd Benaming (actie) Beginsituatie en/ of weergave van de problematiek Link met de basisprincipes Gemeenschappelijke werktijd 2 e graad. Op onze school is elke klas enorm divers:
Nadere informatieSTUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING
STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Humane Wetenschappen ASO3 AO AV 008 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 24 Inhoud 1 Deel 1 Opleiding... 5 1.1 Korte beschrijving... 5 1.1.1 Inhoud... 5 1.1.2 Modules...
Nadere informatieSTUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING
STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Economie - Wiskunde AO AV 007 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 26 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1 Opleiding... 5 1.1
Nadere informatie> VERSLAG MAATSCHAPPELIJKE STAGES II Inspraakdag Vlaams Parlement Vrijdag 18 maart 2011 (namiddag)
> VERSLAG MAATSCHAPPELIJKE STAGES II Inspraakdag Vlaams Parlement Vrijdag 18 maart 2011 (namiddag) Aanwezig: 18 leerlingen Vertegenwoordiging: Vrij Technisch Instituut Leuven, Sint-Theresia-instituut Kortrijk,
Nadere informatieMEDEDELING. Moderne vreemde talen in de B-stroom en in het bso. 1 Algemeen
Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel MEDEDELING referentienr. : M-VVKSO-2010-021 datum : 2010-03-26 gewijzigd : 2014-02-06 contact : Dienst Leren en onderwijzen,
Nadere informatieHANDELINGEN C102 OND9. Zitting januari 2009 COMMISSIEVERGADERING. C102OND915 januari
C102 OND9 Zitting 2008-2009 15 januari 2009 HANDELINGEN COMMISSIEVERGADERING COMMISSIE VOOR ONDERWIJS, VORMING, WETENSCHAP EN INNOVATIE C102OND915 januari Commissievergadering C102 OND9 15 januari 2009
Nadere informatieVisietekst rond de samenwerking tussen het basisonderwijs en het secundair onderwijs
Visietekst rond de samenwerking tussen het basisonderwijs en het secundair onderwijs Inleiding: De pedagogische begeleiding heeft voor volgende jaren de samenwerking tussen BaO en SO als prioriteit gekozen.
Nadere informatieRONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen in het KLEUTERONDERWIJS
CONFERENTIE STEUNPUNT GOK: De lat hoog voor iedereen!, Leuven 18 september STROOM KRACHTIGE LEEROMGEVINGEN RONDE 1: INBREKEN IN DE KLAS Didactische praktijken ter ondersteuning van gelijke onderwijskansen
Nadere informatieStaatliche Europa Schule Berlin (SESB) Birgit Schumacher
Staatliche Europa Schule Berlin (SESB) Birgit Schumacher 18 oktober 2012 Openbare Europa School Berlijn Een school met een bijzonder pedagogisch profiel Talencombinaties Duits Engels Welcome Duits - Frans
Nadere informatie1. ICT in de Beleidsnota van de Vlaamse minister van Onderwijs en Vorming Frank Vandenbroucke
Commentaar bij 1. ICT in de Beleidsnota van de Vlaamse minister van Onderwijs en Vorming Frank Vandenbroucke 2. Onderwijs wordt internationaler De dertien doelstellingen van het doelstellingenrapport zijn
Nadere informatiePeiling wiskunde secundair onderwijs 1 ste graad A-stroom. Duiding van de resultaten. Johan Deprez Brussel, 12/06/19
Peiling wiskunde secundair onderwijs 1 ste graad A-stroom Duiding van de resultaten Johan Deprez Brussel, 12/06/19 Wie ben ik? wiskundige docent wiskunde in het hoger onderwijs serviceonderwijs wiskunde
Nadere informatieHet huis van JBC. Stap 1 op weg naar een gezamenlijke beleving van het nieuwe schoolgebouw
Het huis van JBC Stap 1 op weg naar een gezamenlijke beleving van het nieuwe schoolgebouw Van schoolvisie naar gezamenlijke beleving van het nieuwe gebouw Met leerlingen, school, ouders en architect aan
Nadere informatieKrachtlijnen voor een nieuwe organisatie opvang en vrijetijd van kinderen. Ronde van Vlaanderen 2016
Krachtlijnen voor een nieuwe organisatie opvang en vrijetijd van kinderen Ronde van Vlaanderen 2016 2 - VVSG - Ronde van Vlaanderen maart 2016 Inhoud Op Vlaamse regering (18 december 2015) goedgekeurde
Nadere informatieMinisterie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING. Modulaire opleiding Wetenschappen - Wiskunde AO AV 011
STUDIEGEBIED ALGEMENE VORMING Modulaire opleiding Wetenschappen - Wiskunde AO AV 011 Versie 1.0 BVR Pagina 1 van 26 Inhoud Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 23 november 2006 1 Deel 1: Opleiding...
Nadere informatieSYNTHESERAPPORT EVALUATIE WETENSCHAPPELIJKE OLYMPIADES SAMENVATTING
SYNTHESERAPPORT EVALUATIE WETENSCHAPPELIJKE OLYMPIADES SAMENVATTING Studiedienst en Prospectief Beleid 1 Departement Economie, Wetenschap en Innovatie Vlaamse Overheid Koning Albert II-laan 35 bus 10 1030
Nadere informatieOpvoedingsproject. Nieuwen Bosch Humaniora Gent
Opvoedingsproject Nieuwen Bosch Humaniora Gent Onze school wil aan jongeren kwalitatief hoogstaand onderwijs bieden in een hartelijk klimaat van samenwerken en samenleven stimuleren we de leerlingen vanuit
Nadere informatie1. Algemene situering van de cursus NCZ leraar secundair onderwijs-groep 1 2. Doel van de cursus NCZ
1. Algemene situering van de cursus NCZ leraar secundair onderwijs-groep 1 De cursus niet-confessionele zedenleer (NCZ) in de opleiding leraar secundair onderwijsgroep 1 (LSO-1) sluit aan bij de algemene
Nadere informatieUitdagingen voor de professionalisering en de loopbaan van leerkrachten. Geert Devos.
Uitdagingen voor de en de loopbaan van Geert Devos www.steunpuntssl.be Systeem van Effectieve Effectieve Focus op lespraktijk en leren van leerlingen Actief leren Observatie expert leraren met feedback
Nadere informatieProfilering derde graad
De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,
Nadere informatieProfilering derde graad
Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige
Nadere informatieNationaal congres Taal en Lezen. 15 oktober 2015 Mondelinge taalvaardigheid: Van pingpongen naar tafelvoetballen WWW.CPS.NL
Nationaal congres Taal en Lezen 15 oktober 2015 Mondelinge taalvaardigheid: Van pingpongen naar tafelvoetballen WWW.CPS.NL Wat ben ik? Wat staat bovenaan m n verlanglijst? Het programma: van pingpongen
Nadere informatieAchtergrond. Missie Onze missie op basis van deze situatie luidt:
Achtergrond Basisschool De Regenboog staat in de wijk Zuid-west in Boekel en valt onder het bestuur van Zicht PO. Evenals de andere scholen onder dit bestuur gaan wij de komende periode vorm geven aan
Nadere informatieTaaldoelen in alle vakken: van taalontwikkelend vakonderwijs naar competentiegericht onderwijs
Ronde 7 Jan Lecocq & Nadja Gilissen GO!Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap Contact: Jan.lecocq@g-o.be Nadja.gilissen@g-o.be Taaldoelen in alle vakken: van taalontwikkelend vakonderwijs naar competentiegericht
Nadere informatieProfilering derde graad
Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige
Nadere informatie-Onze school behoort tot het officieel gesubsidieerd onderwijsnet. Het schoolbestuur is de gemeente Olen.
Pedagogisch project 1. situering onderwijsinstelling 2. levensbeschouwelijke uitgangspunten 3. visie op ontwikkeling en opvoeding 4. het schoolconcept 1. Situering onderwijsinstelling 1.1 Een gemeenteschool:
Nadere informatieRonde van Vlaanderen 2008. Omgaan met Diversiteit
Ronde van Vlaanderen 2008 Omgaan met Diversiteit Omgaan met diversiteit Diversiteitstest Referentiekader: omgaan met diversiteit Screeningsinstrument Doe de diversiteitstest! Vul de test individueel in.
Nadere informatie1 Basiscompetenties voor de leraar secundair onderwijs
1 Basiscompetenties voor de leraar secundair onderwijs Het Vlaams parlement legde de basiscompetenties die nagestreefd en gerealiseerd moeten worden tijdens de opleiding vast. Basiscompetenties zijn een
Nadere informatieONDERWIJSONTWIKKELING - ACTIVERENDE DIDACTIEK
ONDERWIJSONTWIKKELING - ACTIVERENDE DIDACTIEK Iedereen heeft er de mond van vol: Het beste uit de leerling halen Recht doen aan verschillen van leerlingen Naast kennis en vaardigheden, aandacht voor het
Nadere informatieFLEXIBELE LEERTRAJECTEN
FLEXIBELE LEERTRAJECTEN Achtergrond Wat zijn flexibele leertrajecten? Vanaf een IHP, ook een IAC. Vanaf dat een leerling andere leerstof krijgt dan de rest van zijn groep (hoger of lager niveau). Het heeft
Nadere informatieNieuwsbrief. Interactieve werkvormen in de klaspraktijk. Onderzoeksresultaten en tips voor de praktijk
Interactieve werkvormen in de klaspraktijk Onderzoeksresultaten en tips voor de praktijk Lia Blaton, medewerker Onderzoek naar onderwijspraktijk In het kader van de opdracht van het Steunpunt Gelijke Onderwijskansen
Nadere informatieToll-net: samenwerken aan e-leren en gecombineerd leren voor volwassenen
AFSTANDSLEREN EN ICT GECOMBINEERD ONDERWIJS 4 1 Toll-net: samenwerken aan e-leren en gecombineerd leren voor volwassenen Steven De Pauw Coördinator Toll-net Steven Verjans Universitair docent Open Universiteit
Nadere informatieVISIE. Met opvoeden en onderwijzen beogen leerkrachten de harmonische ontplooiing van de totale persoon.
Met opvoeden en onderwijzen beogen leerkrachten de harmonische ontplooiing van de totale persoon. OPVOEDEN en LEREN is gebaseerd op een draagvlak van STEUNEN, STUREN EN STIMULEREN: Om binnen de grenzen
Nadere informatieAanbieden van aantrekkelijk STEM-onderwijs
Aanbieden van aantrekkelijk STEM-onderwijs Vlor & Artevelde: Zin in wetenschappen wiskunde en techniek publicatie april 2013(zie actieplan STEM thema 2, OD 1) Vlor: reflectie-/screeningsinstrument voor
Nadere informatienr. 695 van CHRIS JANSSENS datum: 31 augustus 2016 aan LIESBETH HOMANS Inburgering - Vormingsprogramma - Resultaatverbintenis
SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 695 van CHRIS JANSSENS datum: 31 augustus 2016 aan LIESBETH HOMANS VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN BINNENLANDS BESTUUR, INBURGERING, WONEN, GELIJKE
Nadere informatieInternationalisering Sint-Janscollege Poperinge. Ria De Wilde VLOR Seminarie internationalisering 16 februari 2016
Internationalisering Sint-Janscollege Poperinge Ria De Wilde VLOR Seminarie internationalisering 16 februari 2016 Historiek Periode vóór etwinning: - 1 uitwisseling in Alicante: * thema: Les jeunes et
Nadere informatieSOCIALE EN BURGERSCHAPSCOMPETENTIE
Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs Guimardstraat 1, 1040 Brussel SOCIALE EN BURGERSCHAPSCOMPETENTIE Algemene vorming op het einde van de derde graad secundair onderwijs Voor de sociale
Nadere informatieVerslag focusgroep ouders met jongeren in secundaire scholen
Verslag focusgroep ouders met jongeren in secundaire scholen Doelgroep Methodiek Thema s 11 ouders van jongeren in secundaire scholen (2014) Waarderende benadering Ouderbetrokkenheid- Communicatie Ondersteuning
Nadere informatieVerslag over de opvolgingsdoorlichting van School met de Bijbel Mijn Oogappel te MARKE
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag
Nadere informatieStudieaanbod Schooljaar 2015-2016
Studieaanbod Schooljaar 2015-2016 SINT-LODEWIJKSCOLLEGE Beste leerling Met deze brochure in de hand kun je zien welke studierichtingen in het Sint- Lodewijkscollege aangeboden worden. Het is een waaier
Nadere informatieinfobrochure methodeonderwijs De Lotus
infobrochure methodeonderwijs De Lotus Mosselerlaan 62 3600 GENK 089 35 16 21 directie.middenschool@gocampusgenk.be Inhoudsopgave Inleiding Zelfgestuurd leren Kernteam Kringgesprek Coöperatieve werkvormen
Nadere informatieSKPO Profielschets Lid College van Bestuur
SKPO Profielschets Lid College van Bestuur 1 Missie, visie SKPO De SKPO verzorgt goed primair onderwijs waarbij het kind centraal staat. Wij ondersteunen kinderen om een stap te zetten richting zelfstandigheid,
Nadere informatieRAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 20 december 2005 (03.01) 15929/05 EDUC 197 STATIS 100
RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 20 december 2005 (03.01) 15929/05 EDUC 197 STATIS 100 NOTA van aan: nr. Comv.: Betreft: het voorzitterschap het Onderwijscomité 11704/05 EDUC 123 STATIS 75 - COM(2005)
Nadere informatieAlle ruimte. voor jou w groei COGNOSCO
Alle ruimte voor jou w groei COGNOSCO Cognosco Campus Het Spoor Mol 02 Inleidend woordje Campus Het Spoor biedt naast het traditionele onderwijs ook het succesvolle Cognosco-onderwijs. De leerlingen kiezen
Nadere informatieOpvoedingsproject. A. ONS OPVOEDINGSPROJECT p. 2. A.1 De christelijke identiteit p. 2. A.2 Gevarieerd en goed begeleiden p. 3
Opvoedingsproject A. ONS OPVOEDINGSPROJECT p. 2 A.1 De christelijke identiteit p. 2 A.2 Gevarieerd en goed begeleiden p. 3 A.3 Zorg voor elk kind = accent op talent p. 4 A.4 Een sterke teamspirit, een
Nadere informatieDe afgelopen jaren zijn er een aantal knelpunten in ons onderwijssysteem gedetecteerd:
Inhoud 1. Onze uitgangspunten 2. De onderwijshervorming 3. 1. Onze uitgangspunten Het Vlaamse onderwijs behoort tot de Europese en wereldtop. We staan ermee op de tweede plaats in Europa en de zevende
Nadere informatieKansen in en van onderwijs
Met deze fiche beogen we een concretisering van de blikopener kansen in en van onderwijs voor het vak Frans. Deze fiche is tot stand gekomen in een focusgesprek met lerarenopleiders secundair onderwijs,
Nadere informatieASO - studierichtingen in VIA-TIENEN
ASO - studierichtingen in VIA-TIENEN De onderwijsvorm ASO is een breed algemeen vormende doorstroomrichting waarin de leerlingen zich voorbereiden op een academische of professionele bacheloropleiding.
Nadere informatiePositief omgaan met meertaligheid in het basisonderwijs en in de buitenschoolse opvang
Ronde 4 Ayse Isçi Onderwijscentrum, Gent Contact: ayse.isci@gent.be Positief omgaan met meertaligheid in het basisonderwijs en in de buitenschoolse opvang Meertaligheid in het onderwijs en in de opvang
Nadere informatieID bijdrage: Logo talenwebsite: wel niet
ID bijdrage: 15501 Logo talenwebsite: wel niet Indien je uitgaat van gevoelig maken voor talen en op een positieve manier omgaan met een diversiteit aan talen als invulling van talensensibilisering kan
Nadere informatieKIEZEN VOOR HET SECUNDAIR ONDERWIJS info ouders basisonderwijs 1, 2 en 3 april 2019
KIEZEN VOOR HET SECUNDAIR ONDERWIJS info ouders basisonderwijs 1, 2 en 3 april 2019 goed kiezen is als een puzzel maken zorg ervoor dat je alle goede puzzelstukjes verzamelt Kiezen voor het secundair onderwijs
Nadere informatieCongres VELOV Elementen voor de toespraak van Pascal Smet Vlaams minister van Onderwijs, Jeugd, Gelijke Kansen en Brussel Mechelen, 26 maart 2014
Congres VELOV Elementen voor de toespraak van Pascal Smet Vlaams minister van Onderwijs, Jeugd, Gelijke Kansen en Brussel Mechelen, 26 maart 2014 Nieuwe ontwikkelingen en impulsen op sociaal, cultureel,
Nadere informatieTOLKENPROBLEEM. Finale Wiskunde A-lympiade 2003/2004
TOLKENPROBLEEM Finale Wiskunde A-lympiade 2003/2004 De Europese tolkendienst in cijfers 450 tolken in vaste dienst 200 tot 300 freelance tolken per dag 2000 geaccrediteerde freelance tolken 50 vergaderingen
Nadere informatieVISIETEKST TAALSCREENING TAALTRAJECT - TAALBAD BASISONDERWIJS TAALONTWIKKELING IN BEELD BRENGEN EN ONDERSTEUNEN IN FUNCTIE VAN SCHOOLSUCCES JUNI 2014
JUNI 2014 context Een goede kennis van de onderwijstaal Nederlands 1 is voor leerlingen essentieel om kansrijk deel te nemen aan onderwijs. Vele scholen besteden daar nu reeds extra aandacht aan. De overheid
Nadere informatieGedifferentieerde leertrajecten
Studiedag: Het volwassenenonderwijs en levenslang leren: een krachtige synergie VERSLAG WORKSHOP PCA / 4 februari 2015 Gedifferentieerde leertrajecten Dit verslag is een beknopte weergave van de gevoerde
Nadere informatieOpdrachtsverklaring Missie - Visie
Opdrachtsverklaring Missie - Visie 1. Missie Sint-Lodewijk biedt aangepast onderwijs en/of begeleiding op maat aan kinderen, jongeren en volwassenen met een motorische beperking. Ook het gezin en breder
Nadere informatieActualiteitsdebat Hervorming Secundair Onderwijs. Vlaams Parlement, 18 januari 2017
Actualiteitsdebat Hervorming Secundair Onderwijs Vlaams Parlement, 18 januari 2017 Tussenkomst Jo De Ro (Open Vld) Maar vooral beste ouders en leerkrachten die thuis dit actueel debat aan t volgen zijn:
Nadere informatieDank aan onze pioniers
Nieuwsbrief nr 1 - december 2013 Je buren helpen. Jezelf helpen. pagina 3 AGENDA voor januari: 3 jan 14u 3 jan 15u INFOMOMENT Voor nieuwe kandidaten en nieuwsgierigen ONTMOETINGSMOMENT Voor ingeschreven
Nadere informatieAABOD VORMING
NIEUWE SESSIES muzische vorming frans zorg ict AABOD VORMING 2009-2010 NIEUW AANBOD BASISSCHOOL!! CREATIEVE MUZISCHE VORMING!!! WIJ SPREKEN FRANS!!!! WERKEN MET FRANSE VERTELBOEKEN!! CREATIVITEIT IN FORMEEL!
Nadere informatiePsychopedagogische Competentie (PPC) A. Algemeen. Theorie X Praktijk Semester 1 Semester 2 X Semester 3 Semester 4
MODULE Psychopedagogische Competentie (PPC) A. Algemeen Situering binnen het programma Periode binnen het tweejarige modeltraject Theorie X Praktijk Semester 1 Semester 2 X Semester 3 Semester 4 Aantal
Nadere informatieCentrale Examenschool BS GO! Merlijn
Centrale Examenschool BS GO! Merlijn Basisschool Merlijn Sacramentstraat, 70 3700 TONGEREN TEL: 012 / 23 30 31 FAX : 012 / 39 45 15 GSM : 0472/228323 e-mail : bsmerlijn.tongeren@g-o.be website : www.bsmerlijntongeren.be
Nadere informatiePsychopedagogische Competentie (PPC) A. Algemeen. Theorie X Praktijk Semester 1 Semester 2 X Semester 3 Semester 4
MODULE Psychopedagogische Competentie (PPC) A. Algemeen Situering binnen het programma Periode binnen het tweejarige modeltraject Theorie X Praktijk Semester 1 Semester 2 X Semester 3 Semester 4 Aantal
Nadere informatieProfilering derde graad
De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,
Nadere informatieVerder gestalte geven aan het taalbeleidsplan
Verder gestalte geven aan het taalbeleidsplan De lat hoog voor talen in iedere school Goed voor de sterken, sterk voor de zwakken Inhoud THEORETISCH KADER Definitie Doelen Bronnen voor het bepalen van
Nadere informatieVerslag over de opvolgingsdoorlichting van het Sint-Jozefsinstituut te Geraardsbergen
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag
Nadere informatieFunctiebeschrijving beleidsmedewerker
Functiebeschrijving beleidsmedewerker Algemeen kader: Krachtlijnen van het opvoedingsconcept voor het katholiek basisonderwijs ( OKB) Werken aan een schooleigen christelijke identiteit Werken aan een degelijk
Nadere informatieSessie 1.1 Scholing i.v.m. taalinitiatie het vroeg leren van talen
Sessie 1.1 Scholing i.v.m. taalinitiatie het vroeg leren van talen Liesbeth Martens liesbeth.martens@ucll.be Korte kennismaking Op het menu in deze sessie Op het menu Opmerking vooraf Vroeg vreemdetaalonderwijs:
Nadere informatieKwaliteitsvol. jeugdwerk. In vogelvlucht. Startmoment traject Jeugdwerk in de Stad Brussel, 27 september 2016
Kwaliteitsvol jeugdwerk Startmoment traject Jeugdwerk in de Stad Brussel, 27 september 2016 In vogelvlucht Kwaliteitsvol jeugdwerk Toelichting bij de politieke discussie in de EU en het traject van de
Nadere informatiePersvoorstelling Resultaten Europees Vreemdetalenonderzoek. 21 juni 2012
Persvoorstelling Resultaten Europees Vreemdetalenonderzoek 21 juni 2012 1 Onderzoeksteam Hoofdpromotor: Rianne Janssen Co-promotoren: Piet Desmet, Sarah Gielen, Liesbet Heyvaert, Peter Lauwers, Ilse Magnus
Nadere informatieEUROPEES LABEL VOOR INNOVATIEF TALENONDERWIJS 2008
EUROPEES LABEL VOOR INNOVATIEF TALENONDERWIJS 2008 INFORMATIEBROCHURE INHOUDSTAFEL 1. Wat is het Europees Label voor Innovatief Talenonderwijs? 2. Welk is het thema van het Europees Label voor Innovatief
Nadere informatieProvincieraadsbesluit
directie Welzijn, Gezondheid, Wonen, Jeugd en Ontwikkelingssamenwerking --- dossiernummer: 1303265 Provincieraadsbesluit betreft verslaggever NOORD-ZUIDSAMENWERKING: subsidiereglement voor programma's
Nadere informatieOPRICHTING 21/12/2012 2013-2014 OPSTART 2015: OVERGANGSJAAR. Financiering Minister Gatz & Minister Crevits
OPRICHTING 21/12/2012 2013-2014 OPSTART 2015: OVERGANGSJAAR Financiering Minister Gatz & Minister Crevits VIAA: FOCUS EN MODEL DIGITALISEREN INTERACTIE ARCHIVEREN Nog 500.000 uur te digitaliseren in de
Nadere informatieVERSLAG N.A.V. VIERDE CONSULTATIEFASE (JANUARI-MAART 2019) Ontwikkelteam Engels / Moderne Vreemde Talen
VERSLAG N.A.V. VIERDE CONSULTATIEFASE (JANUARI-MAART 2019) Ontwikkelteam Engels / Moderne Vreemde Talen 1. Achtergrond In maart 2018 zijn negen ontwikkelteams met daarin leraren en schoolleiders uit het
Nadere informatieVragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO
Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO 1. Persoonlijke gegevens Naam school:.. Provincie school: o Antwerpen o Limburg o Oost- Vlaanderen o Vlaams- Brabant o West- Vlaanderen Wat is je functie?
Nadere informatieONS EIGEN OPVOEDINGSPROJECT
ONS EIGEN OPVOEDINGSPROJECT - SCHOOLBROCHURE - Basisonderwijs DE LINDE, Overpelt ONS EIGEN OPVOEDINGSPROJECT In ons Eigen opvoedingsproject (EOP) kan u lezen hoe wij als school onze opvoedingstaak zien.
Nadere informatieGender en interculturaliteit
ECTS-fiche: Gender en interculturaliteit Opleiding: Afstudeerrichting: Opleidingsonderdeel: Studiepunten (ECTS): 3 Taal: Plichtvak/keuzevak: Lerarenopleiding/ BA en MA Pedagogische wetenschappen Niet relevant
Nadere informatieWorkshop: Hoe maak ik mijn project strategischer? Resultaten van 4 werkgroepen (op 6) monitoring 6 november 2014
Workshop: Hoe maak ik mijn project strategischer? Resultaten van 4 werkgroepen (op 6) monitoring 6 november 2014 1. Waarom is dit project nodig? ( ) Groep: Duurzaamheid - Bewustmaking - Vaardigheden -
Nadere informatieklaar voor morgen www.sintjozefhumaniora.be HALLO Je zit nu in het zesde leerjaar en binnenkort kies je een nieuwe school. Misschien is onze school wel precies wat je zoekt. Daarom stellen we ons graag
Nadere informatieInschrijvingsbeleid KBA Een mix van nationale en internationale leerlingen Volgende beleidsnota s vormen één geheel:
Inschrijvingsbeleid KBA Een mix van nationale en internationale leerlingen Volgende beleidsnota s vormen één geheel: Auditiebeleid Inschrijvingsbeleid Criteria om te slagen in de geschiktheidsproef Inleiding
Nadere informatieDe schoolbrochure. Jenaplanschool Lieven Gevaert. van het GESUBSIDIEERD OFFICIEEL LAGER ONDERWIJS
De schoolbrochure van het GESUBSIDIEERD OFFICIEEL LAGER ONDERWIJS Jenaplanschool Lieven Gevaert 2017-2018 1 Inhoudsopgave 1. Het pedagogisch project van Jenaplanschool Lieven Gevaert... 3 1.1. Inleiding
Nadere informatieOm de school te helpen bij het voeren van een zorg- en gelijke onderwijskansenbeleid
Een geïntegreerd zorg- en gelijke onderwijskansenbeleid Leidraad bij het stappenplan Sinds 1 september 2012 is elke school verplicht een geïntegreerd zorg- en gelijke onderwijskansenbeleid te voeren. Dit
Nadere informatiePeilingen Frans BaO Valeria Catalano Lerarenopleider Frans voor het secundair onderwijs, Hogeschool PXL
Peilingen Frans BaO 2017 Valeria Catalano Lerarenopleider Frans voor het secundair onderwijs, Hogeschool PXL Het concept eindterm : tekst & verwerkingsniveau Relatie tussen eindterm en leerproces in taalverwerving
Nadere informatieProfilering derde graad
Profilering derde graad De leerling heeft in de eerste en de tweede graad de gelegenheid gehad om zijn of haar interesses te ontdekken. Misschien heeft hij of zij al enig idee ontwikkeld over toekomstige
Nadere informatieVerslag over de opvolgingsdoorlichting van Stedelijk Lyceum Pestalozzi I te ANTWERPEN
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag
Nadere informatieVerslag over de opvolgingsdoorlichting van Basisschool Molenveld te Denderhoutem
Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag
Nadere informatieVoorlopig verslag Nog niet goedgekeurd door de sprekers Niet citeren zonder de bron te vermelden. De voorzitter: De heer Van Dijck heeft het woord.
Actuele vraag 1 van de heer Wim Van Dijck tot de heer Pascal Smet, Vlaams minister van Onderwijs, Jeugd, Gelijke Kansen en Brussel, over de beslissing van de Raad van het Gemeenschapsonderwijs (GO!) om
Nadere informatieSTUDIERICHTINGEN DERDE GRAAD
STUDIERICHTINGEN DERDE GRAAD WICO Campus Sint-Hubertus Stationsstraat 5 90 NEERPELT Tel. + 6 07 0 Fax + 6 6 info@shn.wico.be www.shn.wico.be www.wico.be STUDEREN IN DE DERDE GRAAD VAN HET ASO Het doel
Nadere informatieMEMORIE VAN TOELICHTING
VOORONTWERP VAN DECREET HOUDENDE INSTEMMING MET HET SAMENWERKINGSAKKOORD VAN (DATUM) TUSSEN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP, DE FRANSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE EN DE GEMEENSCHAPPELIJKE GEMEENSCHAPSCOMMSSIE MET BETREKKING
Nadere informatie