Historische overzichten

Transcriptie

1

2 Historische overzichten Directeur en grondlegger N.D.I. januari 1931 Piet v.d. Griendt Directeuren NDI/RSD Algemeen Directeur N.D.I. Technisch Directeur 1 januari januari 1960 Ir.P.M.J. Stuyt M.v.d. Burgh Algemeen Directeur N.D.I. Adjunct Directeur 1 januari juli 1965 M.v.d. Burgh Drs. A.C.M. Knüppe Algemeen Directeur N.D.I. Technisch Adjunct Directeur 2 oktober mei 1968 / 1 januari 1979 Drs. A.C.M. Knüppe G.J.P. de Bruin Algemeen Directeur N.D.I. Directeur commercie december / 1987 Loek Linnartz H. Steenbrink Adjunct Directeur Poul Erkelens Algemeen Directeur N.D.I. 1 oktober 1987 Ronald Blom Algemeen Directeur R.S.D.B 1 december Bernard v.d. Heijden Algemeen Directeur R.S.D. 1juli 1997 Markus Bos Algemeen Directeur R.S.D. 1 januari 2000 Kees Funcke 136 Historische overzichten

3 Overzicht belangrijke gebeurtenissen 1906 Op 6 september neemt een comité van 20 katholieken de Nieuwe Haarlemse Courant over van L. Lammers en vindt in de Sint Jansstraat de oprichting plaats van de Spaarnestad N.V Op 12 april vindt de oprichting plaats van de Nederlandse Rotogravure Maatschappij Leiden en verschijnt voor het eerst in koperdiepdruk het tijdschrift Panorama De koperdiepdruk doet nu ook zijn intrede bij de Spaarnestad N.V Onder druk van de Spaarnestad richt Frans van de Griendt de Noord Nederlandse Uitgevers Maatschappij, de ( N.N.U.M. ) in Utrecht op en geeft zijn 5 eigen regionale tijdschriften uit. Dit waren: Utrecht in Woord en Beeld, Gelderland in Woord en Beeld, Fen Fryske Groun, Eigen Erf voor Overijssel en het Noorden in Woord in Beeld Op 31 januari wordt de nieuwe drukkerij van Piet van de Griendt, De Nederlandse Diepdruk Inrichting in Deventer ( N.D.I. ), officieel door wethouder Berends geopend Teulings Grafische Bedrijven uit Den Bosch neemt de drukorders over van de uitgever Strengholt. De nieuwe onderneming wordt bij de Kamer van Koophandel 29 december 1936 ingeschreven, als de Geillustreerde Pers ( G.P.) Piet van de Griendt, directeur van de (N.D.I.) in Deventer, zoekt contact met de gebroeders Teulings van de C.N. Koninklijke Drukkerijen uit Den Bosch en biedt zijn 5 regionale tijdschriften en zijn aandelenpakket aan. De Geïllustreerde Pers en de CEBEMA (Centrale Beleggings Maatschappij ) is een feit. De contracten worden op 31 maart getekend Er vindt een fusie plaats tussen de Spaarnestad en het Teulings-concern, hieruit ontstaat de Verenigde Nederlandse Uitgevers (V.N.U.) Rotogravure Leiden treedt toe tot de V.N.U. en in De Staatscourant van staat dat de N.D.I. van Inrichting naar Industrie N.V. is overgegaan Er ontstaat een samenwerkingsverband tussen de Rotogravure Leiden en de Spaarnestad. Dit wordt samen de N.R.M. Ook de Smeets drukkerijen te Weert treden daarna toe tot de V.N.U. Historische overzichten 137

4 1971 In januari sluiten de deuren voorgoed in Leiden Op 29 december wordt de N.D.I. in Deventer een Industrie B.V Alle verkoop-inspanningen van de diverse V.N.U. drukkerijen worden ondergebracht in de verkooporganisatie ROTO SMEETS Op 4 juni bestaat Smeets Offset in Weert 150 jaar en krijgt het predikaat Koninklijke Op 25 mei opent Prins Bernhard de geheel vernieuwde Rotogravure Etten VADA-Wageningen, onderdeel van het Kluwer-Concern, gaat sluiten in verband met overcapaciteit op de diepdrukmarkt In september wordt een belangrijk investeringsprogramma voor de NDI aangekondigd. Er wordt een nieuwe nabewerkingshal gebouwd. Hiermee is een bedrag gemoeid van 10.5 miljoen gulden. En er worden nog enkele miljoenen voor modernisering van nieuwe machines geïnvesteerd. De N.D.I. gaat steeds meer de commerciële markt op Overcapaciteit op de diepdrukmarkt. In januari krijgt het bureau McKinsey opdracht van de R.v.B een onderzoek te doen. Op 28 mei maakt de R.v.B bekend dat de NRM in Haarlem moet sluiten. Het orderpakket zal worden verdeeld over Rotogravure Etten en de N.D.I. in Deventer. De N.D.I. mag opnieuw gaan uitbouwen (gebouw 94) en krijgt ook nog twee nieuwe persen, pers 20 en 21 (3.08 m) Op 11 maart vinden er gesprekken plaats tussen de V.N.U. en de Koninklijke De Boer Boekhoven over een mogelijke samenwerking. In april maakt de V.N.U. bekend dat ze haar Grafische Industrie verkoopt aan De Boer Boekhoven Bosch. Er ontstaat nu een nieuwe combinatie, Roto Smeets De Boer De N.R.M. in Haarlem wordt gesloten. Het laatste wat er gedrukt wordt is een herdenkings uitgave voor het personeel met de titel Indrukken Op 1 juli verandert de naam van de Nederlandse Diepdruk Industrie in ROTO SMEETS DEVENTER. 138 Historische overzichten

5 Overzicht gedrukte bladen Katholieke Illustratie uitgave 27 maart 1867 Stad en land uitgave 29 december 1934 Utrecht in Woord en Beeld provincie Utrecht. uitgave 1924 Gelderland in Woord en Beeld provincie Gelderland uitgave 1924 Het Noorden in Woord en Beeld provincie Groningen uitgave 1924 fen Fryske Groun (in Woord en Beeld) provincie Friesland uitgave 1924 Van Eigen Erf (in Woord en Beeld) provincie Overijssel uitgave 1924 De week in Beeld uitgave 30 september 1934 Deze regionale en landelijke bladen zullen later opgaan in de nieuwe Revu maart Panorama uitgave 2 juli 1913 Libelle uitgave 13 april 1934 Stad en land uitgave 29 december 1934, wordt in 1938 Week in Beeld. De Stuwdam uitgave 28 maart 1935 tot 1942 Margriet uitgave 30 september 1938 Moeder en kind uitgave juni 1947, wordt in 1948 opgenomen in de Margriet. Madeleine uitgave 11 november 1946, wordt in 1969 de Knip. Eva uitgave 9 januari 1947, wordt in 1972 de ViVa Donald Duck uitgave oktober 1952, voortgekomen uit de Margriet Romance uitgave 4 oktober 1958, wordt in 1965 de Avenue Pep uitgave 6 oktober 1962 Avenue uitgave november 1965 Pop-foto uitgave 1966 wordt in 1969 de Tuney - Tuney Tina uitgave 10 juni 1967 Revu de nieuw uitgave 26 oktober 1968 ViVa uitgave 7 oktober 1972 Story uitgave 1 februari 1974 Eppo uitgave 3 oktober 1975 is een voortzetting van Sjors en de Pep wordt in 1985 Eppo Wordt Vervolgd Tip uitgave oktober 1977 Yes uitgave 18 augustus 1986 Vriendin uitgave 15 augustus Historische overzichten 139

6 Historisch overzicht van plaatsing rotatiediepdrukpersen bij Roto Smeets Deventer Pers 1 5 januari 1931 in productie Pers 1 waarmee in 1931 werd begonnen, bestond uit 3 drukunits en een variabel V.A. van het merk M.A.N. Deze pers werd in 1934 uitgebreid met 1 drukunit en 1 vast vouw-apparaat merk Vomag en in 1950 nogmaals uitgebreid met een drukwerk fabrikaat van Buuren. Deze pers werd in 1931 op huurbasis overgenomen van de Noord Nederlandse Uitgevers Maatschappij te Utrecht en in 1935 gekocht tegen een boekwaarde van ƒ ,. Op deze pers werden de vijf regionale bladen die Piet van de Griendt uitgaf gedrukt. Ze hadden een totaaloplage van rond de exemplaren. De omvang was in het begin 16 pagina s, waarvan 8 pagina s voor alle 5 bladen gelijk waren en 8 pagina s met verschillende inhoud per provincie. Later werden deze 16 pagina s aangevuld met 4 pagina s met hoofdzakelijk tekst, die voor de 5 bladen gelijk waren, waarna ze eerst uit elkaar gehaald moesten worden en daarna weer moesten worden ingestoken in het midden van het hoofdblad. Dit was allemaal nog handwerk en werden door de eigen brocheerderij verricht met hulp van personeel van alle afdelingen, van hoog tot laag. Zowel door de directeur als de hulp van de fotografie. Na de uitbreiding in 1934 met 1 drukunit en een vast vouwapparaat kon de pers een blad van 24 pagina s drukken en was het tijdrovend uithalen en weer insteken verdwenen. De bovengenoemde oude geïllustreerde tijdschriften bevinden zich in het historisch archief van Roto Smeets Deventer Pers merk VOMAG (deze had geen nummer) Op deze rotatieboekdrukpers werd als gratis bijblad voor de regionale bladen het humoristische blaadje Elk wat Wils gedrukt. Hierin stonden tevens de radioprogramma s. In 1938 vlak voor de Tweede Wereldoorlog, werd speciaal voor de vrouw ook nog een gratis bijblad bij de geïllustreerde tijdschriften verstrekt. Dit was de Margriet, gedrukt in één kleur. De abonnees ontvingen per week voor 12,5 cent het hoofdblad en het bijblad Elk wat Wils en het bijblad Margriet. Tevens kon men als abonnee het kinderblad Olijk en Vrolijk voor 5 cent ontvangen. Bovendien werd op deze VOMAG rotatieboekdrukpers het gratis advertentieblad de Peperbus gedrukt. Een uitgave van de Deventer radiocentrale voor Deventer en omstreken. Verder werd er een gratis advertentieblad gedrukt, Groot Arnhem. Dit was een uitgave van het bijkantoor van de N.N.U.M. te Arnhem. Op deze pers werden ook goedkope romannetjes gedrukt, uitgaven van de N.N.U.M. Er verschenen er twee per maand met een oplage van tot Verkoopprijs 12.5 cent per twee, per maand. Deze pers werd door de drukkers de Peperbus genoemd, en werd later in de tweede wereldoorlog door de Duitsers in beslag genomen en afgevoerd, vermoedelijk naar Meppel. Ook de hiervoor genoemde tijdschriften bevinden zich in het archief van Roto Smeets Deventer. Pers Deze pers werd overgenomen van de N.G.K. Nederlandse Grafische Kunstinrichting te Amsterdam. Het waren twee aan elkaar gekoppelde, dubbele rotatiepersen, 4 drukunits, 2 V.A., 2 papierrollen en een plano uitleg. Deze pers werd door de drukkers ook wel het Amsterdammertje genoemd. 140 Historische overzichten

7 Vellenpersen Jaren 30 en 40 Tevens stonden er in de jaren dertig en veertig in het bedrijf 3 Johannesberg B1 Plano vellendiepdrukpersen van de bouwjaren 1927, 1931, 1934 en een vellendiepdrukpers van het bouwjaar Van der Burgh, de nieuwe bedrijfsleider vond het allemaal maar oude troep die nodig weg moest. De vellenpersen werden gesloopt om plaats te maken voor een uitbreiding van de terugwinning voor de persen in gebouw 56. Pers in productie Een Albert Frankenthal pers met 2. V.A. en 8 drukunits lengte 26 meter, 5 meter hoog en een papierbaanbreedte van 135 mm meter, eenzijdige kleurendruk. Deze pers werd later uitgebreid tot 10 drukunits waarbij de rollendragers naar de kelder gingen, 2 V.A. omwentelingen per uur. Hierop werd de Revue, en in oktober 1952 de eerste Donald Duck gedrukt. Het werd later een proefpers. Deze pers werd in 1973 vervangen door een Finse proefpers merk Cerutti, die was overgenomen van de firma Tempelhof te Berlijn. Bij pers 3 werd door de eigen Technische Dienst, en de Firma De Ridder de eerste C-stapelaar ontwikkeld. De eerste Donald Duck, gedrukt in oktober 1953, bevindt zich in het historisch archief van Roto Smeets Deventer. Pers 4 6 november 1953 in productie Een Albert Frankenthal-pers met 2 vouwapparaten en trechters, 8 drukunits, en voorzien van hechtapparaten, met een papierbaanbreedte van 165 mm, waardoor in totaal de 80 pagina s van Margriet tegelijk konden worden gedrukt, 40 pagina s in kleur en 40 pagina s in zwart. Deze pers werd in 1962 verplaatst naar het nieuwe gebouw 61, op de plaats waar pers 13 had gestaan, en waar later weer pers 17 kwam te staan. De eerste Margriet uit 1938, bevindt zich in het historisch archief van Roto Smeets Deventer. Pers 5 In 1956 ging de Wudsich in productie Een Wudsich proefpers aangeschaft voor advertenties, had 4 drukunits. Het bezat een afrol, en oprol (variabel) en was overgenomen van de firma Tempelhof Berlijn. Deze pers werd later vervangen door pers 3 die daarvoor omgebouwd werd. Pers 5 werd eerst geplaatst in gebouw 31, de latere T.D, daarna in gebouw 51, waar de was- en kleedlokalen waren. Deze bevond zich naast de expeditie, waarna het weer verplaatst werd. Dit was de plaats waar eerst de Galvano was en sinds 1999 de orderbegeleiders hun plaats hebben. Pers 6 September 1957 in productie In oktober 1955 werd pers 6 met een papierbaanbreedte van 1350 mm besteld. Deze pers ging in september 1958 in productie. Het werd later in mei 1961 uitgebreid van 5 tot 10 drukunits naar een complete machine met twee V.A. (links een nieuwe) Voor deze pers kwam, werd gebouw 56 neergezet en een nieuw ketelhuis met T.W. in gebouw 31. Dit ketelhuis moest nog bewaakt worden door stokers. Pers 6 werd in mei 1961 uitgebreid tot 10 drukunits. De persen 6, 7, 8 en 9, waarvan pers 6 en 9 grote persen waren en 7 en 8 smalle Albertina s, zijn gelijktijdig besteld en trapsgewijs afgeleverd en geplaatst. Pers in productie Dit was een smalle Albertina-pers van Frankenthal, met een plano uitleg. Er werden ook grote voetbalplaten op gedrukt en het had 8 drukunits. Maart 1961 werd deze uitgebreid naar 10 drukunits. De rollendragers gingen naar de kelders. Ook het blad voor de jonge vrouwen Romance werd er op gedrukt. De pers werd in 1968 afgevoerd naar Mexico. Historische overzichten 141

8 Pers in productie Dit was eveneens een smalle Albertina-pers met 8 drukunits en werd in 1960 uitgebreid tot 10 drukunits. Deze pers was voorzien van een derde slag op het V.A. en een hechtmachine. De pers werd veel gebruikt voor het drukken van de Donald Duck. Ook pers 8 werd in 1968 afgevoerd naar Mexico. Pers 9 September 1959 in productie Deze Albert Frankenthaler-pers was gelijktijdig besteld met de Albertina-persen 7 en 8. De persen werden trapsgewijs afgeleverd. Pers 9 was gelijk aan pers 6. Pers 9 had 5 drukunits en een V.A. Deze pers werd in de zomer van 1959 uitgebreid tot 10 drukunits en een V.A. (rechts) De rollendrager werd gelijk verplaatst naar de kelder. Pers Palatia Mei 1960 in gebruik Dit was een vellendiepdrukpers van Albert Frankenthal en werd alleen gebruikt voor het opleiden van leerlingen. Pers maart 1962 in productie Op 7 juli 1960 werd aan Albert Frankenthal de opdracht verstrekt tot levering van 2 nieuwe rotatiediepdrukpersen, pers 10 en pers 11. Ze moesten begin 1962 operationeel zijn. Deze pers had 11 drukunits en 2 V.A. Hij ging op 7 maart proefdraaien. De pers had links en rechts een baanbreedte van 1320 mm. De vouwapparaten hadden trechters. Pers in gebruik Pers 11 was gelijk aan pers 10, maar ging eerder in productie. In februari kwamen de eerste delen binnen van deze Frankenthaler pers. Men kon gelijk met de montage beginnen. Deze pers had 10 drukunits en werd later uitgebreid tot 11. Het had 2 V.A. en een baanbreedte van 1320 mm. Voordat de persen binnenkwamen werd er eerst een terugwinning gebouwd. Dat was op de plaats waar nu de huidige expeditie en snijkamer is. Deze terugwinning kwam in 3 fasen tot stand. Ook het ketelhuis werd uitgebreid. Pers in productie Op 15 oktober 1963 werd deze nieuwe Albert Frankenthaler-pers besteld. Een pers met 11 drukunits en plano uitleg. Het kreeg later 2 vouwapparaten, deze nieuwe machine werd in maart 1965 afgeleverd. Pers in gebruik Deze Albert Frankenthal-pers werd later uitgebreid tot 13 drukunits en 2 vouwapparaten met een baanbreedte van1320 mm. Kleine pers voor bedrijfsopleiding 1965 in productie Een Albert diepdruk vellenpers, stond in gebouw 56, de voormalige zetterij. Deze was alleen bedoeld voor opleidingen. Pers 4 Bouwjaar 1951 Deze oude pers werd verplaats naar het nieuwe gebouw 61. De pers werd in 1964 gesloopt. 142 Historische overzichten

9 Pers in gebruik Deze Albert Frankenthal-pers werd geplaatst op de plek waar eerst de verouderde Albertina persen 7 en 8 hadden gestaan. Deze pers 14 had eerst 5, en later 8 drukunits en 1 vouwapparaat met een bovenbouw van trechters en wentelstangen. Er werden later 3 drukunits bijbesteld die er in januari 1970 waren. Hij werd ook voorzien van een plano uitleg. Pers 15 Mei 1970 in productie Volgens de toenmalige directeur Van der Burgh was dit een supersnelle pers, een T.R.4. Albert Frankenthal pers, die op de laatste dag van 1968 werd besteld. Op de cilinders konden 5 etsingen naast elkaar, het had 10 drukunits en 2 V.A. Hij kwam op de plek waar eerst pers 6 had gestaan. Een pers goed voor omwentelingen. Deze nieuwe pers had een baanbreedte van 1600 mm. Dit was de eerste pers zonder vouwtrechters, maar alleen met wentelstangen. Dat was nieuw voor de N.D.I. Een bijzondere prestatie werd in 1969 geleverd door de eigen Technische Dienst van het bedrijf. Zij richtten de schakelkasten geheel zelf in. Dat was uniek in de wereld. Zelfs Albert Frankenthal had dat nog nooit meegemaakt. Deze pers ging met twee maanden vertraging, in mei 1970, in productie. Op deze pers rolde op februari 1974 de eerste Story van de band. De pers werd officieel in 1998 stilgezet door de heer Van de Lugt (lid van de G.I.) en de drukkers Gé Peters en Willy Siemelink. Zij hadden deze pers in 1969 ook opgestart. Finse proefpers 1973 in gebruik 4 Drukunits, cilinderinbouw vanaf de bovenkant door middel van takel. De pers had 1 plano uitleg en kon ± omwentelingen per uur maken. Pers 2. Bouwjaar 1987, 1990 in productie Deze pers, die gelijk was aan pers 15, werd overgenomen van drukkerij VADA in Wageningen. Het vouwapparaat was voorzien van wentelstangen en vouwtrechters met lijminrichting. Ook werd deze voorzien van een katernscheider, waardoor twee producties gelijkertijd, naast elkaar, geproduceerd konden worden. Deze pers was ook voorzien van een hechtapparaat. Pers in productie Dit was een Albert Frankenthal-pers met 10 drukunits en 2 V.A. Deze kwam te staan in de hal tegenover pers 15. Hij werd later gebruikt voor proeven met waterinkt. De pers had een baanbreedte van 1600 mm. Ook voor deze pers bouwde en installeerde de eigen Technische Dienst de schakelkasten. Pers in productie Een Albert Frankenthal-pers met 8 drukunits, voorzien van 1 rollendrager,1 vouwapparaat, een hechtapparaat en verschillende uitlegmogelijkheden, baanbreedte 1600 mm en met gescheiden uitlegmogelijkheden, omwentelingen per uur. Ook voor deze pers werden de schakelkasten geïnstalleerd door de eigen Technische Dienst. Pers in productie Een Cerutti-pers (Italië) met 8 drukunits, 2 rollendragers,1 vouwapparaat type Albert Frankenthal V5-128, een hechtapparaat, verschillende uitlegmogelijkheden, breedte 2008 mm, later omgebouwd naar 1600 mm, omwentelingen per uur. Historische overzichten 143

10 Er vond een omschakeling plaats van kleine naar grote exenterschijven en het werd omgezet van een vermogen gestuurde trekgroep naar de eerste elektronische starre as. Een van de rollendragers werd later verplaatst naar pers 15 in de kelder. Deze pers stond bij VADA in Wageningen en werd overgenomen van het Kluwer-concern Pers 19 In 1989 geplaatst Een Albert Frankenthal-pers type TR 4.S. 10 drukunits, 1 rollendrager, 2 vouwapparaten, voorzien van een 2e en 3e slag. Beiden met gescheiden uitleg, bovenbouw met wentelstangen en twee verstelbare vouwtrechters met lijminrichting. Breedte 1600 mm, 2 hechtapparaten en omwentelingen per uur. De inbouw van cilinders ging met een railsysteem. Deze pers had eerst twee jaar gedraaid bij de firma Broekman in Berlijn, waarna hij werd overgenomen door de drukkerij Geradet in Essen (Duitsland). Na twee jaar werd deze weer door de N.D.I. overgenomen. Door zijn vele mogelijkheden was deze pers uitermate geschikt voor het drukken van orders voor de retailmarkt. Pers 20 Mei 1993 in productie Een Cerutti type 135 RS. Een nieuwe moderne supersnelle 3.08 m brede rotatiediepdrukpers uitgevoerd met de aller modernste randapparatuur, omwentelingen per uur, voorzien van 8 drukunits een rollendrager, dubbelbrede vouwer met vele uitlegmogelijkheden en 2 hechtapparaten. Voorzien van hydraulische inbouwarmen voor het inbouwen van cilinders. U4 en U6 mogelijk (6 pagina s in omtrek) de bovenbouw was voorzien van een symmetrische elektronische starre as. Pers 21 Juni 1996 in productie Een Cerutti-pers, type 135 RS. Ook deze nieuwe brede 3.08 m rotatiediepdrukpers was uitgevoerd met de modernste randapparatuur, omwentelingen per uur, 8 drukunits, 1 rollendrager, een dubbele vouwer met vele uitlegmogelijkheden. Mogelijkheid voor U4, U6 en U8. Ook deze pers had hydraulische inbouwarmen. De bovenbouw was uitgevoerd met een elektronische starre as en had aanbouwmogelijkheden voor trechters. Het vouwapparaat was voorzien van bandvertraging, waardoor met hoge snelheden een aanzienlijke kwaliteitsverbeteringen kon worden gerealiseerd. Deze pers kon in principe ook A8 en A3-producties vervaardigen. 144 Historische overzichten

11 Historisch overzicht ketelhuis en terugwinninginstallaties Roto Smeets Deventer Het ketelhuis met zijn stoomketels zorgt voor de verwarming van het gebouw en is nodig voor de terugwinninginstallaties. De terugwinninginstallatie zelf geeft door middel van afzuiging en verwerking, de mogelijkheid de damp (lucht + tolueen) weer om te zetten in schone lucht en de tolueendamp die uit rotatiepersen komt (inkt), om te zetten in vloeibare tolueen Tot 1951 was het afzuigen en terugwinnen van tolueen (toen nog xylol) in de rotatiediepdruk een onbekend begrip. Pas bij de komst van pers 3 in 1951 werd er op bescheiden schaal van iedere drukunit tolueen afgezogen en naar buiten in de open lucht afgevoerd. Van het terugwinnen van tolueen uit inkt was toen nog geen sprake In 1954 werd het eerste deel van het ketelhuis met ketel 2 en 3 naast gebouw 31 gebouwd In dit jaar werd in gebouw 31 een begin gemaakt met de bouw van een terugwinninginstallatie. Tevens werd daar begonnen met het opstarten van een eigen inktfabriek Ketel 4 en 5 werden in 1958 in gebruik genomen. Dit was noodzakelijk voor zowel de verwarming van de in 1956 gereed gekomen nieuwe drukkerijafdeling, als voor de stroomvoorziening voor de steeds in omvang toenemende terugwinninginstallatie. Vanaf dat moment werd er in het ketelhuis gestookt op aardgas Op verzoek van de voorzitter van de Raad van Commissarissen, Piet van de Griendt, gaven de directeuren ir. P.M.J. Stuyt en M. van der Burgh een specificatie van het in 1960 geïnvesteerde bedrag van ƒ ,. Daarbij zat volgens hen, een bedrag ingesloten van ƒ , voor het inrichten van een nieuwe terugwinninginstallatie. De montage hiervan was op 7 november begonnen. De installatie met 4 adsorbers moest gereed zijn en in gebruik worden genomen bij de in bedrijfstelling van de nieuwe drukkerij (gebouw 61) In dit jaar werd begonnen met de bouw van het tweede deel van het ketelhuis, waarbij ketel 2 en 3 werden afgebroken en vervangen door ketel 6 met twee adsorbers Er was geconstateerd dat de ventilatie in de nieuwe drukkerij (gebouw 61) onvoldoende was. Daarom werd op 15 maart sectie 2 met twee adsorbers in bedrijf gesteld. Historische overzichten 145

12 1964 Tijdens de bijeenkomst van de Raad van Commissarissen op 4 mei 1964, meldde directeur Van der Burgh dat hij van de arbeidsinspectie een brief had ontvangen, waarin werd meegedeeld dat de maximaal toelaatbare concentratie tolueendamp was overschreden. De ventilatie moest verbeterd worden, omdat de terugwinningscapaciteit niet groot genoeg was. De installatie moest op korte termijn worden vergroot en uitgebreid met 4 adsorbers. Dit vroeg een investering van ƒ , Er vond een uitbouw plaats voor het derde deel van het ketelhuis. Naast gebouw 31 werden ketel 4 en 5 vervangen door ketel 7 en Er kwam nieuwbouw in verband met de aanschaf van een nieuwe terugwinninginstallatie op de plaats waar vroeger de firma Koot (bedden en matrassen) was gevestigd. Voor het slaan van de eerste paal werd de heer Roelie Luyks uitgenodigd. Omdat deze gebeurtenis op 1 april moest plaatsvinden, meende de heer Luyks dat hij in de maling werd genomen. Hij wist dan ook niet goed of hij in overal of keurig pak moest verschijnen Met de bouw van de nieuwe drukkerijhal voor de persen 20 en 21, was ook een nieuwe terugwinninginstallatie en ketelhuis nodig voor de ketels 7 en 8. In de lay-out stond hij geplaatst bij de garage, maar plaatsing op het dak boven de nieuwe drukkerij moest nog onderzocht worden. Uiteindelijk kwam alles op het dak te staan In dit jaar werd een totaal nieuw ketelhuis op het dak van drukkerijhal 93 gebouwd, voor de ketels 7, 8, 9 en 10. Het oude ketelhuis op het dak werd gesloopt. 146 Historische overzichten