Cortendefonderlingh. Van eenen Brief van Monfieur SOLER, Bedienaer des H. Euangelij inde Gherefornaeerde Kercke van Brasilien,

Transcriptie

1 VERHAEL Cortendefonderlingh Van eenen Brief van Monfieur SOLER, Bedienaer des H. Euangelij inde Gherefornaeerde Kercke van Brasilien, Inde vvelcke hy aen eenighe fyne Vrienden, daer by aen scbrijft t verhaelt ver fcheyden fingutariteyten van t Landt. Bpt be Francopfche in onfe Nederlantsche taïe obergefet. Tor AMSTERDAM, bor Boudevvyn de P r e y s, Boeckvercooper wonende op de hoeck van de Vygen-dam inde Faem, anno '

2 3 Brief van Mons. Soler, Bedienaer des H. Euangelij inde Gereformeerde Kercken van Brafilien, Inde welckebyaen eenigefijnevrienden r daerbyaen fchrjjft, verhaelt verfchey den fingulariteyten van't Landt. De YN HEEREM, ende feereerwaerdigebroeders. utoe banden itegïjenben ecem&er 3$n mg ihyfieginban ënb-e bebbeu mp een fret groote fbo tefafes teattiöue pefonöiepö / aïg best goeben fïact fcante üercfte <&oüeg / etihe infanöerftepbt inbe ban manbien/ cmber Ijet Beneficie banïse pacatenban fijne JIBaje* $ept/boo? ttiien# toojfipaet inöe toapenen topba'geltc?/ föoint gemeen aï particulier onfe gebeben fïejten* M'ótit gefdntgept Sjtf/tftoD ïof/beterflïs opt/aïf0o ic& stip fterc&er enbetoarmtthtt Beginne/ al# in be fleur ban mijn ïeben/ fontser te ïjebben eenigtj aangeinacft/feïepn nftt gr mi / taan biegetie bie ojöinari^fcenou«berbom m^ïm^ matat* Mm lebcn igtoet geruft enbe bol bar, trooli/betmit* mijne b?p $eüet!antfe Jfêebe fijoeöerf feéfc ffic&ttfftctt?ön th bare ^jebièatie cnbe'otómjep%/eftöt ïupbtfii bano?b?e. e anbere iénaer bieboo?^et l&utit: bét;* fp?ept 50a/ boen garen fcffuïöigen plicht Bctroaibelijcfeen/ txtöe üait&e anbere bie ^ertnar:fjt toögben betfjoogen tóp fjetjeltoe. $et 10 toaeraebtigö bat Ijet tfldte ^obronberbe 2&?afiiia* uen tmmtm, SN.ojife ïseetïf? ugr epgenfietöegën^^ yrotpté baitfcmg -mmkmtm te tórftecicii / één jan* Ben! tóifenber/ g enaemt b eflaer / fömfc.*6an eaifp^memit W«ncïi upfeti bte be f^lögftfrörtó geleert Sjêeft* / eube be. 2afiïtóènft ie tegentooo^bif&létót/; 'iiiet e&'ge&o'pn paeit* f^tro'mtae tabenwbeeöaerber fêaeri be f F gj 2 «ft* gare

3 <4* «iifieriten Bennen gfteen anbere flecftt/fogber tooo * be wt* $et ig een Srfrebbe fiitóér- «: e nige* te^mmfelt^stresi/ ïpn^n t^öjcöen, be/b U &ten b^fdftf hmit^zi\&ïmtn hïetfam jatiteitbé iffdjie^e* J ifcjr m at* 'èepbftt nier afóomfcetoespelen tettstttbëven/ öa et men be farfc? neafhiaeckt/biegaerbientboogbjoot i fytt toelefte niet met ah ie» imtflï :.jsoftfe boen/ 9 : 1 ï# ma-es alleens uni ;,3 ate;ii!eömiv3ïjn ban geèhber toaër&en* ' $*aer b?óütöèri b?agpftriitt téè fjemb/bat gaar tül te aenfetautten toe fiomf, l^atenftoftdicften ïjnpfraeb ig, rest ^Jtiegdban i iït )iupbtv#/éctt feamèntié banbèn fel* Jsen. &*^8ert mm ttpintigff groote mijsenllaïibir/ hu M tcmtijpagnie feefis / 'm&zz bertpesa. 4Jdess-Xöatgïf'rt tjai^be a fili atmn/ in ï? e.tö'èlsfee öïit r'esi ttósr tig, jieïeit jijn.-. ^ar&ari^ ^ogjtu.bïjfenöeeft &aer in ten an-epnoelge getaltiae Maragnaa b?r)a?gi)t s team fp ttacteetben fjaee flaben / jae fefft aï$ fefipv <Segento>Qa?big!) ft sitöeït men-öaec aï$ bjpe Xupbettf eude ^isn y eta^uprftife met goeb boojbeeï ten #o?!ogej faïci: dat twen tpcuikset: 1 eger-teiimbe onbet leeft un ^mmmt tan ttoaelf-complete CÖmpagiiieit upt gfjmrfi lust 0 fe to^penen. J>i)n excellentie ijeefr agr bat gétiipge* nific ffeae&*u/bat fp foo goebe é&otoateti enbefoo tóe! ter gian& fcatfp'iii alle aenbaueuöc boojtotfet pb&eb Mlfcn* ar en aet fegep&e fp fyèngen om alle bie inb-afè-f}aritenbalies Pfc'fp teti #o?loge gaen/fjetfp-tétba* Strafte nanbe/fido gaetaïïe^mebé/ jouen üinöeren/ ^ape^ mm^' r t^ttïmljomf biefp öoben alle bingbenter WmïU ^Ufi, 0n pner Aldea- zg mi ^afiüaeti^ ^ïtzfu {' tbdcfer ^ere m bar» öefe fcatit ambtmfofa' geben) en een eertant^ ^erw^cgtenbe batons fee:genabeboebat.top:m^tmeer^ oer WtëbkMtm berfien &o;beri / baer'.tóé mgp mtt togroite' famt sithcpto* anbebooifj. bertpenaldeas^n be negpen pa^ba mu opana geïegben/brrre Wunt banben anbe^ m ^Itmetityk tmt a^t m$lem b s aiiöerê $gn per mu öees. p^tbitqei^pti. "." 1, - W0

4 toanöe féïö^ ttiilleii ttautoeti öfte Bóet^e Hinberen laten boopen i fm Beg&eben fpfyattinbe naefle mzu* : Seii/'ofct ben p?ebfeanf Cegeeft ffe'fj ooc& M in $aeg 3t!*»ea/ to ; be felbe bette gtjelegfjeiü^* ^Jsiê tdebetöomen banbe Ütmzzt : rcoutoe enbe boope icfe altfjbt bult* Cegetrtooojbig nemen fp ;?iftene namen aen / in plaetfe Hat fp haer te botsen ftaes lie* ten noemen nae ogefei enbe ijfcïmi* ^p fje&ben alleen* lieden ttoee tiptfïelienbegeb?eto/b2öndtenfc ab enbe banffen/ fp foiiben gebupjelicïf en banffen/ fogaer be Krachten niet en Be* gaben / altijb Den felben bang enbe &et feitje Eiebefien. eti b?ancïi baer fp öaer bjoncften in ünttthzn/tg gemaec&t ban tos* ter / ^upcfeer enbe *&ap ban Eimoeneiu ^e^ Corner ma&en i fp iem ban een fehere b?ucljt gftenaemt Cochou, uit een mppeï gelijcls t /enbe ïfeeft inbe plaetfe ban een fïee! een a jtanie/beél feclterber m ng mpzüg alg bie ban guropa/maer men mmtfe \ Koocftett i mant t&euto gïjegfjeten boetfe be-ntonb jeer fbelleit/! öefen b;amu Ig ban eoleur / fmaeclt eftftracgitmn &eer-b;astcft! ed gepelt/uptglienomen batfe fm langde nier en bitpjl, $et i Hanbt fjed Bébecftt inet'boomen die joobaniglien b?uje$t Djas ; gen. <Épbettoee&?en{fentianbefen&taet t tetoetert &p Rio ; grande nae öe / enbe Rio-fin-Francifco atftbe Zupbjifbe ig aen ggne?ijöe banbe Hebiere eene Hatie ^enaemt Ta~ poios 3 bit $ n tecftte toilbe menfcgen/ foonaecfttaltfbedanbt/, feïfi* 00 & taaraeer fp onbet mtg Romen, boen elcftanbe* nn ben oo?iogg aen/enbe foo bed gebangest^ al fp (trggen/foo ; beele SEtancftetten maftenfp.$et fm bjomïtaertg enbe öanfferg : gdfjelf be 2&2afilianen / maer. peren bang Jeeft een anbere ca* ; èena ber 93;aftlianen ban^ / enbe ten epnbe banben felben foo m'a&en fp een pftelicfigefc^eeuto. faer humeur ig toac^ ; liethtt enbe füfïiger af$ bie ban be 25?af!ïianen, j&p jïjn toöisfï i enbe ban göeben gftefïalre/enbe foa ra^ In gaer ifoopen aïg mt.; 00CÖ ^aerb, alhier bier-ponbert gejien int geboïg I toi onfe / baer fpgaememebemaftf)eete!fal$fpbaei;.1 toebetfocgtbiojben/fosibereenige^olbfietebegeeten. ailö fp 1 marcbeecen moètén/foo bertreclien fp aeh een jijbe alleen / enbe gaen irt 1 tonb op be atóc fitten/ enbe bie gljene tóe nber Ijaer u b^pjae0jp)^$;eiaetbeftieèb/b?aeebtben upbel fijn abbfj^. '; * Ib apftéfafss mmm ooilogf?, %lg icli berfiaen öabbe üï : 3! i fp'

5 bat fu b aer aen Varfott sfjbe banbe ïletoiete befer taht toerga* berbén/ f00 fytmf icfe mp bertoaett^ begljeben met eenen toïefe/ boo? befen liet icfe Sper feggess bat fp mp fouten toelaten ben na* me Soütg in 't snibben ban Jjaet aen te roepen/ enbe bat ieft mp betfeeefterbe bat Mn tiphei niet foube berbenteboo?feb9n feo* men; baeren ^jeïaet en teilbe bet niet toelaten. ^éeteti Tapoyos befcbilberett baer gantfebe iicfjaem met ï^iftojien / ge* maecfit met een ïjeet pfer/ fp beurboo?en bare toagben enbe lip* gen/omme baer boo? te fielten ofte baer aen te ïjangen een ftlepsi leen ofte een fïucjeften f)mt0 bjel gepoïfjjï: om baer hooft boen (peen öan'ö.ban ogel-beberen net enbe aerbigb beur ben an* beren gbetoeben / enbe met befe feboone cieraben fcgijnen fp al marebeerenbe b'aerbe te b?epgben/ bie fp met baete boeten tre* ben» #iiïsertuffeften ji)n fp öloobe gelijcft een Mg / enbe mtk In plaetfe bat onfe 3&?afiftanen altijb ben boo?toc$t Rebben toiï* len/foo en marebeeren befe niet. ató inben gebolge bandenaeb* tertocfjt/tttefenbe alteénlicfien toelujefietgf inben fïacb/fo fp fien bat bet b'onfe te quaet bebben/fo gaen fp beur alg baefen: fo fp tojöeel bebben/foo berbolgben fp ben bpanb fonber firm tf)b u göebctï ban bebenc&en / enbefliaen bet ai boöb fonber gïienabe/ baant ben Bupt boe rijeft bp ooeft foube mogben toefen / en bout baer niet op / bare bïtterbepb tegben$ be.f^opugbfen i$ fooba^ nigb afó bie ban onfe 23;afïlianen. Met fo beeïe be ttaimpjfc ge boïtfeen ban befen {ïaet aengaet. befen flaet 31Jn be natup?iicite 3^o?tugijfen / bat ig bie upt 3f>o?tugaeI gbèftotnen Jbn / enbe bare hinöeren wtk Negros ban a enbe Guinea m feer grooben gbetale/enbe ootft gare Mn* beren biemeit Criollos noemt* Wi bebermengingbebaneett met ten 93;afiliaenfe?outoeft0mteenfoo?tebaii iripben boojt Mamelucos genaemt / enbe met eene Negrinne, Malaten 3 Sepbe Jet feer pim boïtïu oo?t$ ijfer ootb een $agft bie ban een 25?afiïiaen enbe Jkgrinne boojt Samen/ enbe ooefe ban een jjïeger enbe 55?afiïiane/aïïe ban berfebepben edeuren, e 3 leger# bermengen baer geltjeft be bonben. egentooo?^ bigb men baer te troutoen/ niet fonber groote moepte/ itk ttoutofe bit^toiï^/enbe in gebolge ban bi en/ brengen fp mp bare feinteen te boopeiic M>f jiin loo^ en flim in/t quabe/» hzia'tum^ im sntmomffpfirtlf^

6 7* 011 boo? ben Banb genege tot toe?eri)e/ ölöncftenfcbaö/öaiiffeiï enbe bieberpe/ otigbeboeïtcfe in ftasben / 't een falie bie mm* fiteux igiitk beööe 6p ter getbeefï bie toierben/ eïcft toegb tttaeïf jiagben / een ban baer bebe nopt ben monb open/enbe liet oocft niet een fucpr tipt gaen* Mig een ban baer fièrft/foo bergaberen baer aïïe b'anbere man$ / b?outoen mu tonberen/en gaen aenfce beurebanbenoberleden / enbe ban baer bannen fp ben gantfeben nacbt boog be ftracen op het gfteïupt ban Mepne rommeïfieng/ enbe anbereb?oï!igeinfïruménten/ enbe b?agen al fingenbe: ï p/bp/bp/toaerom igfipboobt? Sp/9p/ontö?aefe bem 6?s?oti 3 p/ bp/ bp/ omlüaeit bem bifeft ^ efifotooo?tbanaïbérbanbefoo?tebanjpiigenb?ancft. &ae»e< e frbbone bjanbelingbe bjengöen fp 'cliebaesnter aerben/ op t eerucïtjïe bat fp bunnen, mg onbaegs p?onetten fp feer mee be oube Meberen ban bare jbeelter^ rïi JiBeejlerfen. eg Ï erefeenöaegbj08 Hebben fp niet ató een Sinnen boerm om baer mtbbe! / bie niaer tot befenietoe bomt* 25p ong bolcf* bebben fp $et &eel goeb / maer be ^ojtugijfen tracteeren baer met een beefielie&e b>?eet epbt/ baerboo?bjo?öenfp genootfaec&t baer snbe SEtoflTcben re begeben/enbe be$o?tugijfen bie fp gunnen be* komen/bet meefle quaeb te boen bat baer mogelicfe tg. anue natup;iielte 'f ojtugijfeivjijn ben meeftenbee! Sbben/ ofte nieutoe < fj?ifienen / bat ufier# enbe 25?oeberg ban be eerfie/be anbere jijn papillen, an htfz etóe icït gefcb?eben bat fp baer beginne te laten gefeggê: toant in plaetfe bat fp int Begin ban mijnt aen&omfie alïjier fo erttffonig toare / batfe on$ niet toiïben te fpjafte flaen / foo fp nu gemeenfaem met mg/ enbe en ma&en geene ftoarigbepö om be ^?ebicatie te feo* men f>oo?en* eb?efe bie fp bebben ban eene onbertoiimelic 6e lote/baer be &paniaert0 baer gbeftabigf) mebeb?epgben/ maec&t bat fp baer niet berben bloot geben; panieit feggen fp een gmm monarchie* t oocfe toaer/ maer bet een liegaem gbeïijcfe/ tnaer ban be lebematen banben anberen gbe* febepben jfjin oet baer bp bat alle be $5o?mgïjfen te famen bitieu? jijn/meer al men fotibe bunnen gfjeloben/ berfopen in* ben afgranb ban albertep geplie&ept / inbe tdelebe fp baerton t meer ingb tror ben toonen alg boo? befen/ bennitj^ be $eedan* 4 mtt flrafbepbt/ maer ebentoel niet nae t^atu * ber*

7 I biettffen» oen be ^paengtaerb bit lattb in ï)ab / ïeefbe een peber op fijn mantere enbe niet nae obe$ toille» be fhianen eenig$e $o?tttg$ftge! eb elien ontebetógïj gfjna ig niet alg boo Befmet tingfje* 0b taille mg booi föne goebig* gepb foi lepligien met ffinen 4&$eefly bat top gaer boojbeelbett ban 450bfa!iebepb ftteelten magen/ ofte om gaet tot föne toaere enbe beplfameftemüffe te treeften/ ofte om baetonbetanttooog* belieft te maften boo? ben reeb^-poel fijner gerecbticbepb* oo?tg inmtjne boo?gaenbé/ en bebbe icfe niet gbefp?oocfeen met u alg ban *t Eanb bat be Compagnie befit/ enbe toaer ba tcfe boleomene ftenniffe bebbe 1 foo boeitb ooeft in.befetegfjen* tooa?bige* efe berbalingbe banbe Xanöen ban grooten Be* grtjpe bie ban 3 i!ben Betooont toojben 51)11 feer onfeeelter/ jae mth fabuleuss grif! th be fcf^ften ban mdzi felft? 00e!! Supben* baegbfe feb?ijber 'Betupgen bie icfc met fc aemtg lefe* fegge ic u toebetotnme/ bat in befe 3.anben be bagen enbe nae8* ten eben langfj 30ft* aer sfjn maer ttoee faifoenen / Corner enbe ü&inter* en UMnter gebtip?enbe regent bet beel / inbe hornet toepnigf}/ten fp tegen$ Jet mibben ban bien / toaimee^ be < obbeiirfte booifïcbticliepb bier ofte bilf bagben eenen gbe^ bup?igen regen fenb tot onber^oub banbe b?ue$t genaemt o~ chon- oocetfootao^bfe genaemt/ ben regen banbe Cochous. Wt taarmten 5 ti ïfibeïi eftet alg bie ban Mio efl Augufto in tk,. enaebten^iifteelfcifcb* e tointer$ teaept ben jupben toinb fonber opbouben? merg? ben noo?ben/enbe fomtgbtf mtk ben oofien toinb» Weg im$gmg ig bet toebet peel isaïm: maer na bat be fomte biegtet mnben raibö&gb ftomt/ Begint ben toinb feer foeteïicïien te toa* pen/enbe too?b allenrftengt (ierebet / f00 bat fp be finnen Betoo* bert* ïfp bup?t tot een ofte ttoee up?en nae mib-naebt/toanneet' fp fiefi toeberommebeflttpt in fine ijoïen / enbe aïföan itomtes een toinb uptteraerbenbie een toepnigongefonb enbe Etout ig* enaebten jijn in per lanbt / f00 toet Mg tointer$ mg Mg fo* metg f0 Eurnb / bat ieft ^ohanberjralfoo feer jebbe fien Beben/ a!# fp in ^ollanb inbe maeitó Dan $?amiario fouben'bebbê gen boen / enbe fjoemen tóeper in 't %mu temt foo "bed te berbjagbelitber ig tetot^e beisf natpt^, e toermte banben öafli en sösb nut moepeïieli aïff in ïaege ofte BeöecfetVpaft?^ öaeroir^ fo?

8 { baeromme alïeöe teomngen gbdegen op mügbe tu^mn gttm ttfte b^müiel^èpsf, I tb$nöert baer felben/enbe meteen! dstaet f^bptegf een gftebuppge 1bik I' bern^/be bëpbe tóefèfte gefïabigft groeb5i) [ n/b?ag$eft (! $in. mptbeef toiichten. rebiere &an fxmtifmj jfjit : to^rïëcm^i^^ ^^ itiönënfiit baii't gaiit^ / eiiöe^itöi" I MangSi-{ : f s^tó&^lïtéfu: tètticf fïngt p t s^éxit men in Anjou Corbi itpctii^ ; ^olitapi aberm/^eiiïeren enbe JKojajfen jijttbaer in grob*' ren getale, e tóateresi jijn foo goeb/batfe boa? o?binari$ bjanc geïtytpeftt toö?ben» bjinrft Bphan$ attbetg niet / algoe» i Itselbaer geen ^paetifefje enbe f raiïfcj^ié.ttiffn'/obcb gbeen Bol* : Janb$ Bier geb?ccfe ig/ felf -b;inciteidtbaer bictoifó micbtëren ttén/iiae be togfé ban *t bolcfe ban THanb / en Bebinöe mp baee. : lof/ peel"toeï bm SI» bantyoot eebt bet gberneene i Welieen fe&erefartne(oftemeel) toitafó freeuto/ gbemaecftt i banbe 3&o?tet ban fellere plante, e boo?fj. Farine gelijtltt ben i Graau d'avranche In ïaegb ^ojmanbiem dommige maedteit : baer toedien ban ï baer fommiglje banbe onfe enbe mth banbe! blberfee&erlie meer ban bouben alg baiifiet Befte B;oot ban bo^! reii/$et toelctie nng m: 'n eemebfintf niet enöntb?eêetó* aer ; quantirept ban x$g gei eelt/enbe ooe beel meer ban Care? ; lto;en/bat be ^o^rugijfen Milfo noemen / toaer ban fp ögiemaeï : big gzt&üg bebben* ' ' 2&egra!ben bfctyttc&ten ban *t Sanb bie mmïïk $rin/enbe bie* ; men $ee!e jaer 000? beeft/ bebben top oocft i i)ngaeiften /aen? ; U boeb banbe toelclie men ggefiabirb toatetroiibomfjebben : mm/mt falie banbe Jüieren (bit fiïepne gebierte tg be pla* : ge ban 't Eaitb) : 0üitiie be b?ucfrt baer bantefeboubest 'im* be -ggben enbe feer.fe.boone Jfieïoenen ban afberb.aiibe foojtöv &;angii^6ppefeiv limoenen enbe Citroenen jijn baet iiibber* toloeö / 'mak ban be Boomen t'allen tpen b?ucbten bebben ban b;iebedep groote; aer fijn moef-erupben / be fmaeeft,banbe toritm ma Uk ban Curopa trn ftomt» e ^aïaben/^r^., baer beel toel/ be groenejféo* Sénfied'&etie fenbeï faet / enbe batdp befe manieee 1 men fnw 3& bg

9 beïtooï af op *tj}oocï$fïeban frlne.it (ItupeS/eit&e be {feitiptetttaeg ban geplant 30nbe/föö B?engïjt eltfe een fcgtione Höpï etr«^e befe be feïbe mibbeï beele (m fgïijirneitöc Itrispcft toe! aen bieren / enbe elcftbierenbee!inb 8 aerb^0öe}el 9nbe/B?engt fijnen feoo! boo^t/ foo maï$ in alle fafifoeh alffe m o?manbien toefen ftasi alg Bet b?ie (ï- e féabijf en/ IfnoIIeti enbe $afïinafeen sijnbaer feer beeï ƒ aïg oocïi de SSonen groot entte.ibpft* < eïöt& ooc&be groene Crten enbe &ttré$e &óq* mi boen/aïg men-batc toat acftt op fïaet/gbeïöcö iebin mfhieii Cfmpnboe* - J&t &atate$ toojben baeréjttrao?binati$rbie&e/ enbe groepen bat ïjet te bertoonberen ig / 't ig een ïëcftër eten* 9Icft fjebber gefiéii föö langft ontrent aïg mijn arm; enbe fbbiefe éig et Jicfefte ban bien. #ber ttoeebag&en fjebbe ieft faïfifiil gefaept/ boe ï)tt bate mebe tergaenfaï en'toetrirfê niet.' ' f et gïteffeek ffianöt ig toe! boojfien ban #ffen enbe Siöepert feïf^ïang^ be grooteflebiereenbebe ftibiétban&ahtfran* rifto jijnfe in foo grooten abunbantie/bat een man bier enbe böf e^ibe ttotntieff fteeft /. met een bupfent.$atnel# er:be &cbapen/ üittbe enbe tamme depten enbe'llercfèeii^.^nbe ftoffc^en bint$ siien/begalben be üeeftai bie bat %mm epgeü 3'iin/beeïe l^iutten enbe toilbe &ercben$/toaer ban een feecfeer geflapte ig bie ben nabel mibben opbe rugb öebbetn beele Jköiïbt-pabbenenbe ferabben fonber gbetaï/ biè groot enbe ïttktt sfjn / ^afen enbe Confjnen» beele be ogeï$ aenlangbt / bie jfjnber fonbee' gftetal enbe bolmaeeht fcboon / maer geeiie of toepnicb bie met melobie ftngeiu oo?t^ jijnber < anfen / nbbogeï^/ a t.oe^ neft/ ïf oenberg tamme enbe toiïbe in feer groötén oberbïdebn f aifanten/ f&attpfen/ Slingb-bupben/ ^upben/ o?teldupben ban bjieberpanbe foo?te / fneppen enbe teeïingen / papegaepen fig toaepen in $o?manbien / aïg fp tod bet sfjn foo gaenfe be fonge bomberen in goebtgepb te&oben* ; Mt jee feerpet nm bageliejr bangbe.be enbe fcgotóbïfc ft/met mmig in oberbïoet / be rcbieren briefen baer banialftóèteë 1 bah Kreeften enbe &rabjten/baerbe rebieren ban pameh"'&pfcattf ; snb^icfitbaer in J&aitc!ft^ : mtummmkmm / metbitbo'oabeel/s^ffe : fteenfbéffmit; teaib

10 *mn böen Rebben öittimmermeeïmïfte In censfie c^leóémiepil! beflageti te too bén. ^p m geboden nimmermeer eettigj} ah* i pfer ban aïleene et gebit» jiollanb berfiet on$ met gefouten 0ffm enbe / mit I jlpee/lptó ëribecongettf ^alm/sïibberdaen/^totb-bifcb ïjn* I flng JlBeel/ j&paenfcbe/^ ranfctje enbe JSijnfegie W nmi%m$ 3iae ehbè SEtater/otti bat bie gene bïemen gier maecfet niet lan* ge m büp f: met 4&!pe/#ïiben/ föapper^/ ögen/llïaftjnen/^ ifföbbfeteiime* Cnbe be o tugö j e ^>cbepen / bie b'onfe bic* Uiilj^ genoeg nemen 6pbe25ap enbe beüibiere ban<ö5enero(baee ; ben trouïofen Villegagnon frtne ragebie fpeeïbe 0 en ïaeten vnfj geeitgebjecft ïüben ban eenige berber ffcöingbe* J>oo (iet jr^p! bat fep niet alleene be noobïgbe binggen boo? bet ïeben $ebften/! niaer oocït be oberbïoebige enbe oitnobigb* * baer men nocb ben < Jnspetter bp boen moet (bie be mijne ban bit Sanb ig) fjaer men ; feer fcboone eonfitupjen mebe maesfet ban allerbanbe foo ten/! b oóge enbe natte* boe on$ Öe genabe boo? fijne gaebbepb I bat toijfe met foöerbepb en banefebaerbepb mogen gebiupcfeen* I e HmBaebtö ïupben toinnen ier alle$ ttra't fp tbiltein Wat aengaet*<tgene mp fcfj ijft vi banbe öeb?iegerijenbet.! jibonu-ften/raftenbe mijn perfoon enbe mijne repfe/ieft ben baer! inne niet beb ogen«it n baer bepügr bebjiegeriien/toaeg I mebefpb'onnofelëmiflepben.- Hïinb gbp b?eemb bat fpbaer : sm Ban berfaeeïten hmt tik fooberre&en/ betoqiè fp in mine 'te* i gentooo bitbepb tod' bebben berben feggen eftfit?esien baf ie I een Sfctobiner jiuotmitït toa gb^ö^en banpoitiersvoibe gbe*! liaemt toa^bodm? met anbere feïutf\tl meer ban geïijcbe fioffè* : Bm^tgUt gbeene.be toricfte be obbelijcftegbetupgbeniffen : iagee-acbticö maften/ toat geloof fuïlen bie aenbe menfcbelöc&e ; getupgbeniffèngében/ boe aütbentitqöiroocfe<bubenmogb^!i «befen* Saet baer Platen op bare maniere/toant taïe ban een : SLsgenaer bup t maer boog mi oogbenbïicfe / in pïaetfe bat be lippen baitbe toaerbcpt eeutokb blijben / nae bet feggben/ ban*. be HDöfemaii s enbe in fpijt banbe gantfcbe enbe enbe alle ; ben doop ban JlQonnieltm / fo fal be teaerfsept be fïerefeue! $nbe boben bjpben. ^tk fytwbtfceefeertobertomnelijcfte re^en! i ffta&tjjunïiiê tt berïaten / en be ïeere be^ i ieiiïitnig mm fone u inilidfen? maer be logen^/ïöfïerin*

11 èïtett/ 'Be$?i etfetpén e'hbettmïïe Muiten banfrè JHottleSen Ben nip giefïretltt tot een ftracïjtigtipttedkite fjuïpe/ om» mp baertiinf f e Bebeftigsn* 4Bn6e tuat itsenfcge fbmtt fa pïonin i)n bie nut Irittelicben en foube bunnen oo?bee! / bat be toaef* epb nieten Beleeft te Bebefen aenbe loogcn/önisrrsetatiribefeïbe onberftat te too?ben I foo ïjaete tonfcientie niet toeweït ofte af* geb?anb en toare/ Bet foube tojaec&s genoeg!) batrnen ftae* ober-gabe aenben I o?m bie Baer ftimeebt. «Bob bie toiïïe Baer Befiraffen/bantoieng goebicfcepb enbe getroutoicbepb/icft ber* Jjoope bat Bp mp Be genabe boen fa! ban mönen ïoop in fijn b e* fs te boïepnben/betotjïe Bpbo!B?engBt 'tgeue fp Begonnen beeft/ nmt BetfeggBenbanben#?opBeet: enbe bat niet aïïeene Bet toiïïen/sinaer oorft Bet bo!b?engen ban Bern : toaer ban ilop* fzg in fi$tterfic&e maniereban feiten fepb / bat <è»ob be beure banbe Srcfee ober iloe toefloot* $iet mebe epnbiggenbe Bib; betibe ben 3üïmogenbenboo?be boogfpoet enbe b?ebe ban \ ito? nitagbrijcïi ban jancftrfjcft/op batbe Jüereïien bie ben < ppee* tien $erber aïbaer berfameït beeft / in fine bjebe fo Ëofieücften gabemög&en genieten 1 Bibbenbe mebe boo Bet ibeïtoaren ban utoe perfoonen enbe famiïien / enbe boo? allegbm ben ^epügen legen ober utee bienflten / u Beftneerenbe om me met ong te flrfi^ ben booj befelbe mibbefe? enbe ten feïben epnbe / b'slmogbèiibe ietoa^e 11 alle in fin öeplige 6efs erminge/bolgen$ et bierigg betlangen ban bie gene bie 10 Mijne Heeren ende Eerwaardige Broeders» E* Onderdanigeende feergenegêneibroep iet mdebimmrindmmmrt^ SOL Ë>-JEL»