Rechterhemisfeer & Communicatie
|
|
|
- Joannes Dijkstra
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Rechterhemisfeer & Communicatie Tieneke Bakker Koopman, Logopedist / Onderwijswetenschapper MSc i.o. 30 november 2015 * NAH symposium* i.s.m. 10WEIZ Educatie en communicatie in de zorg
2 Wie zijn wij Behandelzorg, Actiezorg en Magentazorg zijn één zorgorganisatie in Noord-Kennemerland. Behandelzorg komt zowel bij mensen thuis in de wijk, als ook bij bewoners van de woonzorglocaties van Magentazorg. Actiezorg ondersteunt mensen in de wijk met thuiszorg, hulp bij het huishouden en ambulante begeleiding. Zij begeleiden veel mensen met NAH thuis, ook in de Kop van Noord-Holland en West-Friesland; Magentazorg geeft ouderen een warm thuis in één van haar 14 woonzorgcentra, hier zijn ook revalidatieafdelingen voor mensen met NAH Klanten hebben één aanspreekpunt voor alle diensten via ons Servicecentrum. Bel ons voor een afspraak of meer informatie op telefoonnummer:
3 Niet aangeboren hersenletsel Oorzaak Infarcten, ongeval, trauma, ziekten ( neurologisch / degeneratief) Logopedisch gevolg Dysartrie Dysfagie Afasie Linkerhemisfeer Rechterhemisfeer / Cognitieve communicatie THINKSTOCK.
4 Cognitieve / Rechterhemisfeer communicatie stoornissen Prevalentie in de acute fase na CVA: 49 % - 77% (resp. Nys, van Zandvoort, de Kort, Jansen, er al, 2005 en Riepe, Riss, Bittner, & Huber, 2004) Consequenties op lange termijn THINKSTOCK
5 N 59 Bron: Hinckley (2014) Gericht communicatie onderzoek
6 Rechterhemisfeer / Cognitieve communicatie
7 Welke problemen bij RH dysfunctie? Attentiewaarde Neglect Redeneren en probleemoplossing Geheugen Pragmatiek Verbale organisatie Ziekte inzicht Oriëntatie
8 Vastlopen in de sociale omgang Ruzie Onbegrip (non) verbaal gedrag vice versa Verliezen van arbeid / vrijwilligerswerk Verwaarlozing contacten Isolement Moeilijke re-integratie
9 Een patiënt met rechterhemisfeer stoornissen. Spreekt vloeiend Voelt zich betutteld Komt onverschillig over Heeft geen of irreële hulpvraag Lijkt minder alert / intelligent
10 Logopedisch Onderzoek bij RH dysfunctie Screening Cognitieve Communicatieproblemen (SCC) Patiënten met NAH zonder afasie Basis voor getrapte diagnostiek Taaltests: geschikt om talige problemen te filteren Observatielijsten: geschikt om niet talige communicatieproblemen mee op te sporen. Geen significante verschillen op de uitkomsten tussen groep LH en RH Geeft handvatten voor voorlichting en gezamenlijk opstellen van behandeldoelen Rechterhemisfeer communicatie onderzoek (RHCO) Bron: van der Velden, J. A. P. M., Wijma, S., & Jonkers, R. (2014)
11 Bron: Dharmaperwira-Prins, R. (2000). RHCO Rechterhemisfeer communicatie onderzoek
12 Rechterhemisfeer communicatie stoornissen Taalgebruik Verhaalopbouw Woordbetekenissen & niet-letterlijke taal Prosodie & mimiek Lezen en schrijven
13 Taalgebruik receptief en expressief Aanspreken Rekening houden met voorkennis Oogcontact Beurtnemen Onderwerp introductie en handhaving Empathie
14 Rechterhemisfeer communicatie stoornissen Taalgebruik Verhaalopbouw Woordbetekenissen & niet-letterlijke taal Prosodie & mimiek Lezen en schrijven
15 Verhaalopbouw mondeling en schriftelijk Van de hak op de tak Weinig informatief / hoofd- & bijzaken Breedsprakig Afdwalen Herhalen Volgordefouten Toevoegingen
16 Casus mw. X Multiple puntbloedingen RH Afasie RH Gevolg: Stoornis in de communicatie als gevolg van rechterhemisfeerdysfunctie
17 Casus mw. X Symptomen binnen taalbegrip Macrostructuur coherentiestoornis - Onbegrip impliciete verbanden - Verstoorde interpretatie cynisme en onwaarheden
18 Casus mw. X
19 Casus mw. X Symptomen binnen gesproken taal Pragmatiek en macrostructuur in eigen spraak -Geen rekening houden met voorkennis gesprekspartner -Geeft geen centraal thema aan binnen verhaal -Kan niet aangeven welk gevoel ze wil communiceren
20 Casus mw. X Symptomen binnen gesproken taal Morfosyntactisch / microstructuur -Niet in staat zinnen in een logische volgorde te plaatsen -Kan gebeurtenissen binnen een verhaal niet uitleggen
21 Casus mw. X
22 Casus mw. X Symptomen binnen gesproken taal Linguïstische prosodie - zeer snelle spraak zonder pauzes
23 Rechterhemisfeer communicatie stoornissen Taalgebruik Verhaalopbouw Woordbetekenissen & niet-letterlijke taal Prosodie & mimiek Lezen en schrijven
24 Woordbetekenissen & niet-letterlijke taal Woorden met meerdere betekenissen Indirecte vragen Understatements Gevolgtrekkingen Grapjes De clou uit een verhaal halen
25 Casus mw. X
26 Rechterhemisfeer communicatie stoornissen Taalgebruik Verhaalopbouw Woordbetekenissen & niet-letterlijke taal Prosodie & mimiek Lezen en schrijven
27 Prosodie & mimiek Vlakke intonatie Vlakke mimiek Afleiden en interpreteren van non-verbale informatie
28 Casus mw. X
29 Rechterhemisfeer communicatie stoornissen Taalgebruik Verhaalopbouw Woordbetekenissen & niet-letterlijke taal Prosodie & mimiek Lezen en schrijven
30 Lezen en schrijven Hoofd- en bijzaken (ook in mondelinge taal) Kantlijn / neglect Weglatingen / verdubbelingen
31 Logopedische behandeling Patiënt Omgeving / systeem Bewustwording door directe feedback Stapsgewijs oefenen van de hiaten met gebruik making van de intacte aspecten (ICF) AV-materiaal gebruiken Thuis oefenmateriaal met het systeem
32 Logopedische behandeling Patiënt Omgeving / systeem Gebruik directe taal, voorkom interpretatie Spreek in korte zinnen met enkelvoudige boodschappen Stel korte gerichte vragen Geef de tijd om informatie te verwerken Controleer of informatie begrepen is
33 Logopedische behandeling Patiënt Omgeving / systeem Geef bij aanvang van het gesprek het onderwerp aan Herhaal puntsgewijs wat er besproken is Ondersteun het gesprek schriftelijk en refereer hier regelmatig naar Wissel niet ineens van onderwerp
34 Logopedische behandeling Patiënt Omgeving / systeem Wees alert op: non-verbale signalen niet herkennen of onjuist interpreteren (onjuiste) informatie afleiden uit de non-verbale signalen; doe navraag Terugkomen bij het onderwerp met vragen Samenvatten van het gesprek
35
36 Samengevat RH communicatie problemen Vloeiende spraak Valt niet op Het is goed afgekomen Hervatten van dagelijkse bezigheden komt moeizaam of niet op gang Beperkt communicatie (ziekte) inzicht Onderschatting van de aspecten anomia, slechthorendheid en afasie Communicatieve afwijkingen receptief en expressief: Pragmatiek Verhaalopbouw Woordbetekenissen & niet-letterlijke taal Prosodie & mimiek Lezen en schrijven
37 Bronnen: Dharmaperwira-Prins, R. (2000). Communicatiestoornissen bij rechterhemisfeer-dysfunctie en Rechter Hemisfeer Communicatie Onderzoek (RHCO)/druk 1/GEB. Bohn Stafleu Van Loghum. Hinckley, Jacqueline J (2014), A case for the implementation of cognitive-communication screenings in acute stroke American Journal of Speech-Language Pathology, Vol 23, 4-14, February 2014, American Speech- Language-Hearing Association van der Velden, J. A. P. M., Wijma, S., & Jonkers, R. (2014). Screening cognitieve communicatieproblemen. Nederlands tijdschrift voor logopedie, 11, Sites:
38 Tot slot Bedankt voor uw aandacht en tot ziens!
39 Advisering communicatie, onderzoek & behandeling, lezingen en workshops o (ver) Slikproblematiek o Hoesten tijdens het eten & drinken o Stem/ Spraak/ Gehoor Servicecentrum o Taal / CVA o COPD / Parkinson/ Dementie & Autisme
Concentratie- en geheugenproblemen als beperking op de communicatieve interactie
Concentratie- en geheugenproblemen als beperking op de communicatieve interactie Francien Lammerts Logopedist Groene Hart Ziekenhuis Neurologie symposium concentratie & geheugen 15 november 2016 Voorstellen
Partnerparticipatiecursus
Partnerparticipatiecursus Introductie Het komend uur wordt besproken wat logopedie in Vogellanden, Sector Volwassenen, inhoudt. Zowel theoretisch als praktisch. Logopedie Is de behandeling van communicatiestoornissen
Cognitieve communicatiestoornissen
Logopedie Cognitieve communicatiestoornissen www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl LOG002 / Cognitieve communicatiestoornissen / 04-01-2018 2 Cognitieve
Dysartrie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Dysartrie Dysartrie is een spraakstoornis ten gevolge van een neurologische aandoening. Iemand met een dysartrie heeft moeite om verstaanbaar te spreken. In deze folder leest u wat dysartrie inhoudt en
Communicatie is meer dan spreken: Over communicatie met mensen met cognitieve gevolgen na niet aangeboren hersenletsel
Communicatie is meer dan spreken: Over communicatie met mensen met cognitieve gevolgen na niet aangeboren hersenletsel Communicatie en hersenletsel: begrijpen wij elkaar? September 2010 Voorstellen Vakantie
Informatiebrochure. Rechterhemisferische Communicatiestoornissen. UZ Leuven 1
Informatiebrochure Rechterhemisferische Communicatiestoornissen UZ Leuven 1 UZ Leuven 2 Beste familie, deze informatiebrochure bieden wij u aan naar aanleiding van de spraak-, taal - en/of slikproblemen
De logopedist behandelt problemen op het gebied van: taal spraak gezicht adem stem eten / drinken / slikken
Logopedie 1 De logopedist behandelt problemen op het gebied van: taal spraak gezicht adem stem eten / drinken / slikken 2 Gevolgen van een CVA afasie: problemen in taal en communicatie dysartrie: problemen
Communicatiestoornissen:
Communicatiestoornissen: Hoe herken je ze en hoe ga je ermee om? Dr. Marina Ruiter Docent / Onderzoeker - Radboud Universiteit Spraak- en patholoog / Logopedist Sint Maartenskliniek Inhoud (1) Overzicht
Workshop Communiceren en beslissingen nemen bij dementie, een kunst apart. Gastheer Paul-Jeroen Verkade Hoofd DOC-team NKN
Workshop Communiceren en beslissingen nemen bij dementie, een kunst apart Gastheer Paul-Jeroen Verkade Hoofd DOC-team NKN Stelt u eens voor U gaat met uw partner/uw gezin op vakantie en u gaat naar? Hoe
Voor u ligt de informatiefolder over afasie. In deze folder vindt u meer informatie over de communicatieproblemen die u op dit moment ervaart.
Afasie Voor u ligt de informatiefolder over afasie. In deze folder vindt u meer informatie over de communicatieproblemen die u op dit moment ervaart. Het is belangrijk om deze informatiefolder ook aan
1. ONDERZOEK. Voorwaarden bij onderzoek:
Charter voor onderzoek en behandeling van spraak-, taal- en communicatieproblemen bij de ziekte van Huntington Versie voor zorgmedewerkers, mantelzorgers en patiënten 1. ONDERZOEK Voorwaarden bij onderzoek:
Spreken Wat is een dysartrie?
Dysartrie 2 Dysartrie is de algemene term voor een motorische spraakstoornis als gevolg van neurologische problematiek. Deze folder is bedoeld voor patiënten met een dysartrie en hun omgeving. Er staat
Informatiebrochure Dysartrie. [Geef tekst op] Pagina 1
![Informatiebrochure Dysartrie. [Geef tekst op] Pagina 1](/thumbs/34/17098838.jpg "Informatiebrochure Dysartrie. [Geef tekst op] Pagina 1")
Informatiebrochure Dysartrie [Geef tekst op] Pagina 1 UZ Leuven 2 Beste familie, deze informatiebrochure bieden wij u aan naar aanleiding van de spraak-, taal - en/of slikproblemen die uw familielid momenteel
Communicatie bij afasie
Communicatie bij afasie Informatie voor patiënten en naasten F0802-3560 februari 2011 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam
Communiceren gaat hartstikke goed, maar hij reageert wel raar
Communiceren gaat hartstikke goed, maar hij reageert wel raar Omgaan met cognitieve communicatieproblemen bij personen zonder afasie HANNELORE VAN DER VELDEN, logopedist en klinisch linguïst, De Hoogstraat
U kunt zich voorstellen dat plotseling wakker worden in Frankrijk iets minder grote problemen veroorzaakt voor het
Afasie Inleiding Als gevolg van een hersenbeschadiging kan een patiënt te maken krijgen met communicatieproblemen. Deze beperken hem/haar in het uitwisselen van gedachten, wensen en gevoelens. Op de afdeling
Dysartrie. Logopedie
Dysartrie Logopedie Inhoudsopgave 1 Wat is dysartrie?... 2 2 Gevolgen van dysartrie... 3 3 Behandeling van dysartrie... 4 Onderzoek... 4 Behandeling... 4 4 Richtlijnen voor een betere communicatie... 5
Communicatie bij afasie
Communicatie bij afasie U bent in HMC opgenomen. Veel mensen hebben na een hersenletsel problemen met het praten. De logopedist is hiervoor bij u langs geweest. In deze folder vindt u informatie over de
Informatiebrochure Apraxie
Informatiebrochure Apraxie UZ Leuven 2 Beste familie, deze informatiebrochure bieden wij u aan naar aanleiding van de spraak-, taal - en/of slikproblemen die uw familielid momenteel ondervindt. In deze
Dysartrie bij volwassenen
Dysartrie bij volwassenen Inleiding U bent door uw huisarts of specialist doorverwezen naar de logopedist voor de behandeling van uw spraakstoornis dysartrie. In deze folder wordt u uitgelegd wat dysartrie
Verbale en bucco-faciale apraxie
Verbale en bucco-faciale apraxie Inleiding De logopedist heeft bij u een verbale- of bucco-faciale apraxie geconstateerd (spraakstoornis). Spreken is bij gezonde mensen een activiteit die automatisch verloopt:
PATIËNTENINFO Ziekenhuislogopedie
PATIËNTENINFO Ziekenhuislogopedie LOGOPEDIE / AFASIOLOGIE Stoornisgebieden De dienst Logopedie staat in voor het onderzoek en de behandeling van: Afasie: dat is een verworven taalstoornis, veroorzaakt
PATIËNTEN INFORMATIE. Logopedie bij een neurologische aandoening
PATIËNTEN INFORMATIE Logopedie bij een neurologische aandoening Algemeen Door middel van deze informatiefolder wil het Maasstad ziekenhuis u informeren over logopedie bij een neurologische aandoening.
Logopedie. Logopedie. Ondersteuning bij communicatie- en slikproblemen. Evean. Midden in het leven.
Logopedie Logopedie Ondersteuning bij communicatie- en slikproblemen Evean. Midden in het leven. Werken aan stem-, spraak-, taal-, slik-, gehoorproblemen stemproblemen Heesheid, schorheid en andere stemproblemen
Cognitieve revalidatie
Cognitieve revalidatie Dennis Felling, MSc. Gz-psycholoog Klimmendaal locatie Zutphen Overzicht Wat is cognitieve revalidatie? Diagnostiek Behandeling Casus Vragen? Zometeen en straks! Wat is cognitieve
1. Overzicht neuropsychologische revalidatie. 2. Ziekte inzicht. 3. casus. 4. Specifieke cognitieve problemen. 5. Relevante informatie
18 mei 2017 1. Overzicht neuropsychologische revalidatie 2. Ziekte inzicht 3. casus 4. Specifieke cognitieve problemen 5. Relevante informatie Klinische Neuropsychologie wetenschappelijk onderzoek diagnostiek
Charter voor onderzoek en behandeling van spraak-, taal- en communicatieproblemen bij de ziekte van Huntington Versie voor logopedisten
Charter voor onderzoek en behandeling van spraak-, taal- en communicatieproblemen bij de ziekte van Huntington Versie voor logopedisten ONDERZOEK Voorwaarden bij onderzoek: Vroegtijdig starten Uitgebreid
Afasie. Doel voorlichting. Voorbeeld 2. Voorbeeld 1. Inhoud 9-10-2013. Voorlichting RST Zorgverleners. Spraak- en taalproblemen bij ouderen
Voorlichting RST Zorgverleners Inhoud Spraak- en taalproblemen bij ouderen Afasie Dysartrie Verbale apraxie Dysfagie Datum, Instelling Plaats Door Baukje Dijk, logopedist Doel voorlichting Na deze bijeenkomst
Communicatieproblemen door een beschadiging in de rechter hersenhelft
Logopedie Communicatieproblemen door een beschadiging in de rechter hersenhelft www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl LOG002 / Communicatieproblemen
Afasie-adviesteam. Taal. Denken
Afasie-adviesteam Taal Denken Communicatie Spraak Afasie Afasie is een taalstoornis ten gevolge van hersenletsel. Dit hersenletsel kan optreden door een beroerte (herseninfarct of hersenbloeding), een
Wegwijs in afasie voor beginnend personeel bij neurologie Inhoudelijke aspecten van afasie
Wegwijs in afasie voor beginnend personeel bij neurologie Inhoudelijke aspecten van afasie 1 Wat ik zeggen wil Eigenlijk wil ik zeggen, wat de bloemen mij zeiden, die ik kreeg, toen ik weer een dagje thuis
Scholingsbijeenkomst. Samen sterk in de zorg na een beroerte
Scholingsbijeenkomst Samen sterk in de zorg na een beroerte Programma scholingsbijeenkomst 1. Welkom, inleiding 2. Simulatiespel Heb ik een probleem dan? 3. Lezing Lange termijn gevolgen CVA voor patiënt
Informatie voor patiënten. Medisch Centrum Haaglanden
Dysartrie Informatie voor patiënten F0804-3060 augustus 2010 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357 44 44
Cognitieve communicatieproblemen
Cognitieve communicatieproblemen Iemand in uw omgeving heeft niet-aangeboren hersenletsel, waardoor verschillende communicatieve problemen kunnen optreden. In deze folder leest u wat deze communicatieve
Wat is dysartrie Hoe ontstaat dysartrie Communicatieadviezen voor personen met dysartrie
Dysartrie U bent in het HMC opgenomen en heeft moeite met het spreken. De logopedist is hiervoor bij u langs geweest. In deze folder vindt u informatie over de spraakstoornis en enkele communicatieadviezen
WAT DOET DE LOGOPEDIST?
TAAL Afasie Afasie is een taalstoornis die ontstaat door een hersenletsel in de linker hersenhelft. Dit wordt meestal veroorzaakt door een beroerte (CVA), maar kan ook ontstaan door een hersentumor, een
De eerste vijf onderdelen van dit handboek gaan over neurogene taal- en communicatiestoornissen.
Voorwoord Het zal je maar overkomen. De ene dag kan je praten zonder moeite, quasi automatisch, de volgende dag lukt het niet meer om zelfs de eenvoudigste woorden te vinden. Je hele leven en dat van je
VUmc Basispresentatie
Moderne Dementiezorg 24 november 2014 Workshop 4.13: Afasie Inhoud Afasie Taalstoornissen bij dementie Communicatieproblemen in het dagelijks leven Interventie mogelijkheden Casuïstiek Laura Bas, logopedist
Omgaan met de Onzichtbare Gevolgen van hersenletsel
Omgaan met de Onzichtbare Gevolgen van hersenletsel Workshop symposium NAH netwerk Iris Versteijnen (orthopedagoog) Nonja van Grinsven (GZ-psycholoog / orthopedagoog) Ruth Kempers (verpleegkundige expert
De Cognitief- Linguïstische Quickscan (verwijzers) Lindenhof
De Cognitief- Linguïstische Quickscan (verwijzers) Lindenhof De Cognitief-Linguïstische Quickscan van Lindenhof Interdisciplinaire diagnostiek en advies bij denk- en taalproblematiek voor mensen met niet-aangeboren
RICHTLIJN DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING VAN AFASIE
RICHTLIJN DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING VAN AFASIE Samenvatting versie voor mensen met afasie en naasten Afasie is een taalstoornis, geen intelligentiestoornis Juli 2017 1 van 23 Inhoud Inleiding... 3 H1:
Logopedie & Afasiologie
Infobrochure Logopedie & Afasiologie Dienst logopedie De logopedische dienst van het O.L.V. Van Lourdes Ziekenhuis Waregem staat open voor gehospitaliseerde en ambulante personen met uiteenlopende problemen.
PATIËNTEN INFORMATIE. Logopedie bij een neurologische aandoening Afasie Communicatieproblematiek bij rechterhemisfeerletsel Dysartrie Dysfagie
PATIËNTEN INFORMATIE Logopedie bij een neurologische aandoening Afasie Communicatieproblematiek bij rechterhemisfeerletsel Dysartrie Dysfagie Door middel van deze informatiefolder wil het Maasstad ziekenhuis
Afasie Wat u moet weten.
Afasie Wat u moet weten www.nwz.nl Inhoud Wat is afasie? 3 Hoe ontstaat afasie? 3 Wat is een CVA? 4 Wat merkt u van afasie? 5 Afasie in het dagelijks leven 5 Spontaan herstel 5 Revalidatie 6 Logopedie
Patiënteninformatie. Afasie. Dienst Logopedie & Afasiologie. GezondheidsZorg met een Ziel
i Patiënteninformatie Dienst Logopedie & Afasiologie Afasie GezondheidsZorg met een Ziel Wat is afasie? Afasie is een verworven taalstoornis ten gevolge van een hersenletsel. We lichten de belangrijkste
Stoornis of breder? De stoornis beschrijven De 5 aspecten in een handzaam schema! Casuïstiek Conclusie
Overzicht diagnostisch instrumentarium spraak-taalonderzoek Edith Hofsteede-Botden Rianneke Crielaard Kentalis Sint-Michielsgestel Team Spraak-Taal Overzicht diagnostisch instrumentarium spraak-taalonderzoek
Wat is logopedie? Wat doet een logopedist? Wanneer is logopedie nodig?
Wat is logopedie? Wat is logopedie? Logopedie is zorg die nodig is als er problemen zijn met stem, spraak, taal, gehoor en slikken. Logopedisten behandelen stoornissen op het gebied van de persoonlijke
Wat is logopedie? Wanneer is logopedie nodig?
Wat is logopedie? Wat is logopedie? Logopedie is zorg die nodig is als er problemen zijn met stem, spraak, taal, gehoor en slikken. Logopedisten behandelen stoornissen op het gebied van de persoonlijke
Herkennen van en omgaan met mensen met een lichte verstandelijke beperking
Herkennen van en omgaan met mensen met een lichte verstandelijke beperking Doelgroep s Heeren Loo, Almere: Alle leeftijden: kinderen, jongeren & volwassenen (0 100 jaar) Alle niveaus van verstandelijke
Het Afasieteam. Gluren bij de buren 2 oktober 2013. Elsbeth Boxum
Het Afasieteam Gluren bij de buren 2 oktober 2013 Elsbeth Boxum Introductie: - van mij - van jullie Kennisrondje Inhoud van deze presentatie 1. Doelstellingen en uitgangspunten van het afasieteam 2. Samenstelling
Afasie-adviesteam. Patiëntenfolder. Taal. Denken
Afasie-adviesteam Patiëntenfolder Taal Denken Communicatie Spraak Afasie Afasie is een taalstoornis ten gevolge van hersenletsel. Dit hersenletsel kan optreden door: - een beroerte (herseninfarct of hersenbloeding)
Diensten- en begeleidingscentrum Openluchtopvoeding vzw OLO
Diensten- en begeleidingscentrum Openluchtopvoeding vzw Rechtstreeks Toegankelijke Hulpverlening Onthaal, pedagogisch adviseren en outreach Doelgroep: Algemene opvoedingsondersteuning (Opvoedingswinkel)
Voor mantelzorgers en vrijwilligers
Voor mantelzorgers en vrijwilligers Cursus en Thema 2014 VRIJWILLIGERS Basiscursus (voor nieuwe vrijwilligers) Aantal bijeenkomsten: 3 In drie bijeenkomsten maken nieuwe vrijwilligers kennis met diverse
Afasie-adviesteam. Patiëntenfolder. Taal. Denken
Afasie-adviesteam Patiëntenfolder Taal Denken Communicatie Spraak Afasie Afasie is een taalstoornis ten gevolge van hersenletsel. Dit hersenletsel kan optreden door: - een beroerte (herseninfarct of hersenbloeding)
van delen tot het geheel. Hij kan bijvoorbeeld zijn kleding binnenstebuiten aantrekken, of zijn kopje naast de tafel zetten.
Afasie Als iemand een beroerte krijgt gebeurt dat bijna altijd plotseling. De schok is groot. Men heeft zich niet kunnen voorbereiden en men weet niet wat hen overkomt. Het dagelijkse leven wordt verstoord.
Omgaan met een taalstoornis bij hersenbeschadiging
Logopedie Omgaan met een taalstoornis bij hersenbeschadiging www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl LOG007 / Omgaan met een taalstoornis bij hersenbeschadiging
Wat is niet aangeboren hersenletsel?
Wat is niet aangeboren hersenletsel? Als hersenen beschadigd raken op latere leeftijd spreken we van (NAH) Niet aangeboren hersenletsel Niet-aangeboren hersenletsel is blijvende schade aan de hersenen
Afasie Informatie voor familieleden. Ziekenhuis Gelderse Vallei
Afasie Informatie voor familieleden Ziekenhuis Gelderse Vallei Een van uw naasten is in de afgelopen periode opgenomen in Ziekenhuis Gelderse Vallei. Er is door de logopedist een afasie geconstateerd.
Alles over de logopedist
Alles over de logopedist Logopedie, iets voor u? Heeft u wel eens moeite met spreken? Kunnen anderen u niet goed verstaan? Of kunt u uw eten moeilijk wegslikken? In al deze gevallen kunnen de logopedisten
Advies- en behandelcentrum. Logopedie. Communiceren op maat
Advies- en behandelcentrum Logopedie Communiceren op maat Wat is logopedie? Logopedie binnen het Advies- en behan del centrum houdt zich bezig met advisering, onderzoek en behandeling van stoornissen en
Wat is afasie? Afasie is een taalstoornis ontstaan door hersenletsel.
Afasie Wat is afasie? Afasie is een taalstoornis ontstaan door hersenletsel. Hoe ontstaat afasie? Afasie ontstaat door hersenletsel. Dit letsel ontstaat meestal ten gevolge van een CVA, soms wordt het
De Klinisch Linguïst. Specialist in. Taalontwikkelingsstoornissen Verworven taalstoornissen
De Klinisch Linguïst Specialist in Taalontwikkelingsstoornissen Verworven taalstoornissen Copyright Vereniging voor Klinische Linguïstiek (VKL) April 2000 Secretariaat: Vereniging voor Klinische Linguïstiek
Verantwoording van de Screening Cognitieve Communicatieproblemen (SCC)
Verantwoording van de Screening Cognitieve Communicatieproblemen (SCC) In De Hoogstraat ondergaat elke revalidant met hersenletsel tgv een CVA binnen 4 weken na opname een standaard logopedische screening.
Hieronder volgt haar presentatie, getiteld TAALTHERAPIE BIJ DEMENTIE, ZO GEK NOG NIE!
Koffie mèt. de logopediste op 22 oktober 2015 Tijdens de eerdere Koffie mèt. op 23 september jl. hadden we mevrouw Joosten te gast, die uitleg gaf over verschillende zaken rondom dementie en hierover met
Informatiebrochure Afasie
Informatiebrochure Afasie UZ Leuven 2 Beste familie, deze informatiebrochure bieden wij u aan naar aanleiding van de spraak-, taal - en/of slikproblemen die uw familielid momenteel ondervindt. In deze
Mensen met afasie hebben moeite met taal, maar zij zijn niet gek!
Afasie Logopedie Afasie is een taalstoornis die ontstaat door schade aan de hersenen, bijvoorbeeld na een beroerte of CVA (hersenbloeding, herseninfarct). In deze folder leest u hoe afasie ontstaat en
PEUTERS MET TOS. Vroeg, 23 mei 2019, Utrecht. Marthe Wijs - van Lonkhuijzen
PEUTERS MET TOS Vroeg, 23 mei 2019, Utrecht Marthe Wijs - van Lonkhuijzen 1 KENNISMAKEN 2 INTRODUCTIE - TEKENING Pen en papier, teken wat ik beschrijf Wat ervaart de tekenaar? Hoe probeerde de spreker
Welke moeilijkheden kunnen optreden bij mensen met afasie?
Wegwijs in afasie Inleiding Uw naaste is opgenomen in Gelre ziekenhuizen omdat hij/zij getroffen is door een beschadiging in de hersenen waardoor zijn/haar communicatie is aangetast. Dit heet afasie.
Gluren bij de Buren Spreken en slikken lijkt zo vanzelfsprekend. Anne Pross & Lindy Geerink Logopedisten bij Carintreggeland
Gluren bij de Buren Spreken en slikken lijkt zo vanzelfsprekend Anne Pross & Lindy Geerink Logopedisten bij Carintreggeland Inhoud 1. Carintreggeland 2. Wie zijn wij? 3. Het werkveld van de logopedist
Pieter s Behandel Praktijk
Fysiotherapie Ergotherapie Logopedie Diëtetiek Psychologie Pieter van Foreest Pieter s Behandel Praktijk Pieter s Behandel Praktijk Gespecialiseerde behandeling bij u in de buurt Pieter s Behandel Praktijk,
Primaire progressieve afasie & Spontane-taalanalyse
Primaire progressieve afasie & Spontane-taalanalyse Onderzoek naar de spontane taal van patiënten met primaire progressieve afasie. Carolien de Vries 28 oktober 2008 Rijksuniversiteit Groningen Onderzoek
Toelichting algemene en anamnese lijst PPA
Toelichting algemene en anamnese lijst PPA Bij verdenking van PPA kan de logopedist de volgende documenten (algemene vragenlijst en anamneselijst) gebruiken als leidraad voor systematisch onderzoek. Gestart
19-12-2014. Disclosure belangen sprekers. Logopedisch onderzoek naar Taalproblemen. Programma. Doel & Vraagstelling
Disclosure belangen sprekers Communicatieproblemen bij MS; Taal of Cognitie? Caroline Bruggeman, logopedist Nieuw Unicum Neeltje Kant, neuropsycholoog Nieuw Unicum Fatima Haring, logopedist Medisch Centrum
Logopedie spraak- en taalproblemen
Logopedie spraak- en taalproblemen Inhoud Logopedische problemen 3 Afasie 4 Dysartrie 5 Apraxie 6 Bijkomende problemen 7 De logopedist 10 Praktische tips 11 Meer informatie 14 Tot slot 15 Nuttige coördinaten
Taal. Informatie over logopedie
Taal Taal is... Het geheel van de door de spraakorganen, op basis van het taalvermogen voortgebrachte tekens waarvan de mens gebruik maakt om zijn gedachten te articuleren, zijn wereld te ordenen en te
Audiologisch centrum, spraaktaalteam
TOS en Meertaligheid Onderwijsdag 25 mei 2016 Maaike Diender, klinisch linguïst Els de Jong, teamleider spraaktaalteam/logo-akoepedist Audiologisch centrum, spraaktaalteam Gehooronderzoek Logopedisch onderzoek
Late fouten in het taalbegrip van kinderen
1 Late fouten in het taalbegrip van kinderen Petra Hendriks Hoogleraar Semantiek en Cognitie Center for Language and Cognition Groningen Rijksuniversiteit Groningen 2 De misvatting Actief versus passief
VRAGENLIJST LOGOPEDIE
Vragenlijst logopedie, Neuro-Logopedie Kring Nijmegen pagina 1 van 6 VRAGENLIJST LOGOPEDIE Datum;.. Geachte partner/familie van meneer........ U heeft deze vragenlijst meegekregen, omdat ik graag meer
Inleiding. Wat is afasie?
Afasie Inleiding De logopedist heeft bij u afasie geconstateerd. Afasie is een taalstoornis. In deze folder wordt u uitgelegd wat afasie is en hoe het ontstaat. Daarnaast kunt u lezen wat u, maar ook uw
Pieters Behandel Praktijk
Fysiotherapie Ergotherapie Logopedie Diëtetiek Psychologie Specialist Ouderengeneeskunde Pieter van Foreest Pieters Behandel Praktijk Pieters Behandel Praktijk Gespecialiseerde behandeling bij u in de
Wanneer communiceren moeilijk wordt
Wanneer communiceren moeilijk wordt Tips voor communicatie met nietof slechtsprekende ouderen T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara
Aangenaam... De Friese Wouden. www.friesewouden.nl
Aangenaam... De Friese Wouden www.friesewouden.nl Wij zijn er voor u De Friese Wouden levert diensten op het gebied van wonen, welzijn en zorg. Als klant houdt u hierbij de regie in eigen handen, het gaat
(Moniek aan het werk met Diny, een cliënte met afasie ten gevolge van een CVA)
ArtEZ Muziektherapie presenteert: Verhalen uit de Praktijk! Muziektherapeute en alumnus Moniek Korsman schrijft vier keer per jaar een column voor deze rubriek. Ze geeft ons een inkijkje in haar muziektherapieruimte
Logopedische groepsbehandeling Parkinson met parallelbegeleiding mantelzorgers
Logopedische groepsbehandeling Parkinson met parallelbegeleiding mantelzorgers Saskia Scholten Harry Goos Afdeling Logopedie Ziekenhuis Rivierenland Tiel Jaarcongres ParkinsonNet, Utrecht, 30 november
Thuiszorg: Verzorging en verpleging van Opella
Thuiszorg: Verzorging en verpleging van Opella 24 uur per dag en 7 dagen per week staan de verpleegkundigen van Opella voor u klaar met de beste verpleegkundige zorg. Dus ook 's nachts en in het weekend.
Screening Cognitieve Communicatieproblemen
Screening Cognitieve Communicatieproblemen Verantwoording van de screening In De Hoogstraat ondergaat elke revalidant met hersenletsel tgv een CVA binnen 4 weken na opname een standaard logopedische screening.
Diagnostiek en behandeling
Diagnostiek en behandeling Hans Kaffener Diagnostiek en behandeling Kennismaking met de Doelgroep TOS in theorie en in beleving Wat biedt Kentalis diagnostiek en behandeling Hoe kom je bij Kentalis? verwijsmogelijkheden
Logopedie en Neurologie
Logopedie en Neurologie Logopedisten hebben een belangrijk aandeel in de zorg van patiënten met een (chronische) neurologische aandoening. Zo kunnen communicatie of eten en drinken problemen geven als
Cognitieve stoornissen na een hersenletsel en gevolgen hiervan voor de afasiebehandeling
Cognitieve stoornissen na een hersenletsel en gevolgen hiervan voor de afasiebehandeling Doriene van der Kaaden Logopedist/afasietherapeut en psycholoog i.o. Opbouw lezing Doel lezing Interdisciplinaire
PRIMAIR PROGRESSIEVE AFASIE
PRIMAIR PROGRESSIEVE AFASIE PRIMAIR PROGRESSIEVE AFASIE WANNEER DE COMMUNICATIE STEEDS MOEILIJKER WORDT U leest deze folder omdat u, uw partner of iemand uit uw omgeving te maken heeft gekregen met een
SAMENVATTING Het doel van dit proefschrift is drieledig. Ten eerste wordt inzicht verschaft in het gebruik van directe-rede-constructies (bijvoorbeeld Marie zei: Kom, we gaan! ) door sprekers met afasie.
Logopedie na een beroerte
Logopedie na een beroerte Albert Schweitzer ziekenhuis februari 2011 pavo 0473 Inleiding Veel mensen hebben na een beroerte problemen met praten of slikken. De neuroloog regelt dat u hiervoor naar de logopedist
Spraakstoornis door een hersenbeschadiging
Logopedie Spraakstoornis door een hersenbeschadiging www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl LOG006 / Spraakstoornis door een hersenbeschadiging
I Autonome verzorgingsinstelling. Informatiebrochure. Spraak-, taal- en slikproblemen
I Autonome verzorgingsinstelling Informatiebrochure Spraak-, taal- en slikproblemen IIVoorwoord Beste patiënt, Beste familie, Deze informatiebrochure bieden wij u aan naar aanleiding van de spraak- en/
Auditieve verwerkingsproblemen. Margreet Luinge, Margot Visser-Bochane, Ellen de Wit
Auditieve verwerkingsproblemen Margreet Luinge, Margot Visser-Bochane, Ellen de Wit Deze workshop 1. Wat zijn auditieve verwerkingsproblemen (AVP)? (definities, controverse, kenmerken in de klas) 2. De
De Screening Cognitieve Communicatieproblemen
De Screening Cognitieve Communicatieproblemen De ontwikkeling van een screening voor patiënten met niet-aangeboren-hersenletsel, zonder afasie, met communicatieproblemen Auteur: Sjoeke Wijma, s1675257
PATIËNTENINFO Dysartrie
PATIËNTENINFO Dysartrie LOGOPEDIE / AFASIOLOGIE Wat is dysartrie? Dysartrie is een verworven motorische spraakstoornis ten gevolge van een neurologische aandoening. We lichten de belangrijkste termen van
RSZK KempenVitaal. Regionale Stichting Zorgcentra de Kempen SAMEN ZORGEN WIJ VOOR ZORG
Regionale Stichting Zorgcentra de Kempen SAMEN ZORGEN WIJ VOOR ZORG is een praktijk voor paramedische zorg in de regio waar diëtisten, ergotherapeuten, logopedisten, fysiotherapeuten, psychologen en specialisten
Nederlandse Montreal Cognitive Assessment (MoCA-D) in de verslavingszorg
Nederlandse Montreal Cognitive Assessment (MoCA-D) in de verslavingszorg Korsakov Symposium 12-12-2014 Carolien Bruijnen, MSc Research Psycholoog cbruijnen@vvgi.nl Inhoud Ontwikkeling van de MoCA Onderzoek
SMTA. Uitgangspunt SMTA. Innovaties in de Geriatrische Revalidatie Symposium UNO-VUmc Martine Verkade en Joost Hurkmans 1
Madeleen de Bruijn, muziektherapeut Martine Verkade, logopedist SMTA SPEECH MUSIC THERAPY FOR APHASIA Speech Music Therapy for Aphasia Uitgangspunt SMTA Combinatiebehandeling van logopedie en muziektherapie