Algemeen evenwicht en collectieve welvaart
|
|
- Nele Segers
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 19 Algemeen evenwiht en olletieve welvaart TOEPASSING 19.1 Student uit balans (p. 351) Welke andere gevolgen zouden kunnen plaatsvinden als vanuit het perspetief van het algemene evenwiht wordt geredeneerd? De student krijgt nu een lager reëel inkomen. Dit houdt in dat hij minder bier en/of minder magnetronmaaltijden kan kopen. De vraag naar magnetronmaaltijden en/of bier neemt daardoor af. Afhankelijk van waar de student vooral minder van gaat onsumeren beredeneer waarom er meer substitutie zal optreden in plaats van inkomenseffet; bier is geen noodzakelijk goed en magnetronmaaltijden in deze setting wel zal er op die markt een prijsdaling van het produt plaatsvinden. Uiteindelijk zal de Pelgrimbrouwerij een lagere prijs voor zijn bier krijgen en dus misshien uiteindelijk de student minder uren in dienst nemen, ad infinitum, totdat er uiteindelijk weer een evenwiht ontstaat. Stel nu dat in plaats van het vervallen van de werknemerskorting de brouwerij besluit de student vier uur minder in dienst te nemen. Beredeneer de gevolgen hiervan vanuit het perspetief van het algemene evenwiht. Dezelfde redenering geldt als hierboven, alleen is de beginsituatie dat hij absoluut gezien minder inkomen overhoudt; nominale inkomen daalt minder te besteden aan beide produten vraag daalt prijzen dalen uiteindelijk een nieuw evenwiht. TOEPASSING 19.2 De welvaart volgens Philip Freriks (p. 356) Bedenk enkele andere voorbeelden waaruit blijkt dat de identifiatie van produtie(groei) met (een toename van de) welvaart ons op het verkeerde been zet. Voorbeeld 1: het aanleggen van de vijfde landingsbaan (de polderbaan) bij Shiphol. Dit vergroot het aantal vliegbewegingen op Shiphol en verhoogt daarmee de produtie van Shiphol en het binnenlands produt. Het extra aantal vliegbewegingen zorgt ehter ook voor extra milieuvervuiling in de vorm van zowel geluidsoverlast voor omwonenden als luhtvervuiling door de verbranding van kerosine. Het vliegtuig is veruit het meest milieuonvriendelijke vervoermiddel: het draagt het meest bij aan het broeikaseffet en de aantasting van de ozonlaag. Een vliegtuig verbruikt 10 tot 30 keer meer energie (kerosine, een fossiele brandstof) dan trein of bus. Bovendien gebeurt deze vervuiling voornamelijk op grote hoogte, waar deze gassen veel langer blijven hangen. Het is de vraag of de toename van het binnenlands produt door de extra vliegbewegingen opweegt tegen de extra shade die ermee wordt aangeriht. Uitwerking van de toepassingen Toegepaste miro-eonomie, deel VI blz. 1/5
2 Voorbeeld 2: de aanleg van de HSL door het Groene Hart. Bij de aanleg van de HSL wordt er door aantrekkelijke landshappen een spoorlijn aangelegd, waarbij ze zelfs wind- /geluidsshermen neerzetten van plexiglas die door vogels niet gezien worden en waartegen ze zih te pletter vliegen. Opnieuw is de vraag of de produtiestijging (meer en sneller reizen) opweegt tegen de aantasting van het landshap en de shade aan flora en fauna. TOEPASSING 19.3 Vluhtig handelen (p. 362) Ga na of emissiehandel tussen Polen en Nederland de welvaart verbetert volgens het riterium van Pigou, volgens dat van Pareto en volgens dat van Bergson. Pigou: de totale produtie van goederen en diensten in Polen en Nederland waar fossiele brandstoffen voor nodig zijn, hoeft door de emissiehandel niet te dalen, ondanks de emissieplafonds die het Verdrag van Kyoto oplegt. Het nationaal inkomen blijft dan gelijk, ofwel volgens de methodiek van Pigou wordt geen welvaartsverbetering geregistreerd. Pareto: volgens de methode van Pareto wordt wel een welvaartsverbetering geregistreerd, omdat het belang van de produtie niet wordt aangetast (blijft op hetzelfde niveau), terwijl meer tegemoet wordt gekomen aan het belang van een betere milieukwaliteit (de shade aan het klimaat wordt verminderd door een lager niveau van de emissies). Bergson: ook volgens de methode van Bergson wordt een welvaartsverbetering geregistreerd, onder de voorwaarde dat de representanten van de bevolking de ombinatie van gelijkblijvende produtie en minder emissies per saldo als een welvaartsverbetering interpreteren. Uitwerking van de toepassingen Toegepaste miro-eonomie, deel VI blz. 2/5
3 20 Marktfalen TOEPASSING 20.1 File! (p. 368) Welk prinipieel bezwaar zou er kunnen bestaan tegen de invoering van een naar tijd en plaats gedifferentieerde kilometerheffing? Je benadeelt mensen die geen keuze hebben om op een andere tijd gebruik te maken van de weg dan de weg in het geheel te mijden door per openbaar vervoer te reizen. Een kilometerheffing is dus in het nadeel van mensen die geen mogelijkheid hebben tot flexibele werktijden, die een auto per se nodig hebben voor hun werk, enzovoort. Het prinipiële bezwaar is dat het invoeren van de heffing die is ingegeven om de alloatie te verbeteren, leidt tot een andere inkomensverdeling. Welke praktishe moeilijkheden doen zih voor bij invoering van een naar tijd en plaats gedifferentieerde kilometerheffing? Vooraf moet bekend zijn welke heffingshoogte nodig is om files te voorkomen. Dit betekent dat de prijselastiiteit van de vraag naar autokilometers voor elk wegsegment bekend moet zijn. Als deze elastiiteiten al bekend zouden zijn, doet zih waarshijnlijk het probleem voor dat de heffing zo hoog is dat daardoor de voorkeuren van mensen veranderen, en dus de prijselastiiteiten. Dit betekent dat de heffingshoogte waarbij filevorming net wordt voorkomen door trial and error moet worden gevonden. Experimenteren met de heffingshoogte zal door automobilisten ehter niet worden gewaardeerd. TOEPASSING 20.2 Een tweesnijdend zwaard (p. 376) Wat zijn de voor- en nadelen van de vergroening van het belastingstelsel? Voordeel: milieugebruik krijgt een prijs, waardoor zuiniger wordt omgesprongen met natuurlijke hulpbronnen. Ook loont het dan te zoeken naar effiiëntieverbeteringen bij de inzet van natuurlijke hulpbronnen. Dat spaart niet alleen materialen, maar vermindert ook de heffingskosten. Nadeel: als olletieve goederen en diensten (waterkeringen, medishe zorg, onderwijs, vredesoperaties) moeten worden bekostigd, moet daarvoor een heffing worden opgelegd. In een volledig vergroend belastingstelsel kan dan het probleem ontstaan dat bijvoorbeeld burgers worden aangezet tot energiebesparing; maar wanneer ze dat ook daadwerkelijk serieus en substantieel blijken te doen (sues voor het milieubeleid dus!) moet de heffing worden verhoogd om genoeg geld binnen te krijgen voor de bekostiging van olletieve goederen en diensten. Dat zullen burgers niet prettig vinden. Uitwerking van de toepassingen Toegepaste miro-eonomie, deel VI blz. 3/5
4 Zou het tweesnijdend zwaard werken? Het tweesnijdend zwaard is te mooi om waar te zijn. Al snel dreigt het probleem dat we hiervoor als een nadeel van de vergroening van het belastingstelsel hebben beshreven. TOEPASSING 20.3 Ronald en Gerlah (p. 380) Maakt het voor het onderhandelingsresultaat uit of Shiphol het reht op vliegbewegingen heeft of dat bewoners het reht op nahtrust hebben? Als de eigendomsrehten maar helder zijn omshreven en bekend is wie de eigendomsrehten heeft, volstaan volgens Coase vrije onderhandelingen voor het bereiken van Pareto-optimaliteit. Wel moet dan aan de belangrijke voorwaarden van geringe transatiekosten en de gelijkwaardigheid van de onderhandelende partijen zijn voldaan. Als we daar in dit geval even van uitgaan, kunnen de bewoners van Spaarndam en Zwanenburg in beginsel via onderhandelingen die worden bezegeld met een overeenkomst (ontrat) Shiphol zodanig om- of afkopen dat het maatshappelijk optimum wordt bereikt. Het is dan in het belang van de slahtoffers de produent finaniële ompensatie te bieden om minder te produeren (ofwel de vliegbewegingen niet uit te breiden en/of te verplaatsen van de ene baan naar een andere). Zolang ompensatie de slahtoffers minder kost dan de shade door vervuiling, is het in hun belang de vervuiler te ompenseren. Zolang dat een hoger bedrag is dan Shiphol aan netto opbrengst uit de marginale produtie ontvangt, zal ze bereid zijn zaken te doen met de bewoners. Shiphol kan aan de andere kant via onderhandelingen de bewoners finaniële ompensatie bieden voor de shade die ontstaat door de (extra) vliegbewegingen (zoals is vermeld in de tekst). Shiphol heeft aanvankelijk een hoger finanieel belang bij vervuiling dan de marginale milieukosten bedragen die dit oproept (MNB > MMK in figuur 20.1). Shiphol zal de bewoners dus best kunnen overreden. Dat geldt tot produtieniveau q1 is bereikt. Daarna (vanuit het punt O gezien) levert extra vervuiling Shiphol minder op dan nodig is om de slahtoffers te ompenseren. Ook als de bewoners reht hebben op een shoon milieu, zal het maatshappelijk optimum S dus worden bereikt. Allebei de senario s zijn mogelijk, puur afhankelijk van wie de eigendomsrehten bezit en of deze rehten al dan niet goed gedefinieerd zijn. De overheid zal een failiterende rol krijgen bij het onderhandelingsproes tussen de twee partijen, aangezien zowel beargumenteerd kan worden dat Shiphol reht heeft op meer vliegbewegingen als dat de bewoners reht hebben op minder geluidsoverlast. Uitwerking van de toepassingen Toegepaste miro-eonomie, deel VI blz. 4/5
5 21 Kosten-batenanalyse TOEPASSING 21.1 OEEI, wat moeilijk (p. 388) Welke van de twee alternatieven is het meest geshikt als ook rekening wordt gehouden met de imponderabilia? Er is geen goede duidelijke keuze te maken tussen de twee alternatieven, omdat zowel bij de baten als bij de kosten niet te kwantifieren grootheden moeten worden meegenomen in de afweging. Zonder te kijken naar de imponderabilia kan gesteld worden dat de beste keuze het tunnelalternatief is. Op basis van de methode van Pigou zal de afweging zijn dat het nationaal inkomen zal toenemen en dat daarom het projet een welvaartsverbetering genereert, waarbij de tunnelvariant de grootste welvaartsverbetering oplevert. Op basis van de methode van Pareto is er geen eenduidige uitspraak te doen. De uitkomst is namelijk afhankelijk van de waarde die we hehten aan een beter milieu. In zo n geval plegen we de keuze in handen te leggen van de representanten van de bevolking: de politii. Conform de Bergsoniaanse methode zal de politiek een uitspraak doen (op basis van onder andere OEEI) welk alternatief het beste is voor de Nederlandse samenleving. Welke problemen zijn de onderzoekers vermoedelijk tegengekomen bij de opstelling van deze kostenbatenanalyse? Het grootste probleem is de waardering van externe effeten. Verder zijn de indirete effeten van projeten moeilijk afgrensbaar. Conform de algemene evenwihtsanalyse kunnen nog op zeer grote afstand (in tijd en plaats) effeten optreden ten gevolge van een projet. Welke gevolgen nog wel en welke niet meer worden meegenomen, blijft tot op zekere hoogte altijd arbitrair. Uitwerking van de toepassingen Toegepaste miro-eonomie, deel VI blz. 5/5
Extra opgaven hoofdstuk 19
Extra opgaven hoofdstuk 19 Opgave 1 In de bij deze opgave behorende figuur is de fietsenmarkt van een gesloten economie weergegeven. Door een reclameactie van de fietsenfabrikant nemen de vraag naar en
Nadere informatie2: vermindering van koolmonoxide, kooldioxide, zwaveldioxide en stikstofoxide en dat is erg goed om het broeikaseffect tegen te houden.
Stelling door T. 1429 woorden 12 juni 2014 7,8 2 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Stelling 1: openbaar vervoer moet gratis worden 1: km autorijden levert dan per passagier gemiddeld zeven keer
Nadere informatieEindexamen aardrijkskunde vmbo gl/tl II
BEOORDELINGSMODEL Aan het juiste antwoord op een meerkeuzevraag wordt 1 punt toegekend. OMGAAN MET NATUURLIJKE HULPBRONNEN 1 A 2 maximumscore 2 2 onjuist 1 3 A 4 maximumscore 2 2 juist 1 5 maximumscore
Nadere informatieEindexamen economie vwo 2010 - I
Beoordelingsmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 Een antwoord waaruit
Nadere informatieEindexamen vwo economie I
Opgave 1 1 maximumscore 1 Uit het antwoord moet blijken dat de hoogte van de arbeidsinkomensquote 0,7 / 70% is. 2 maximumscore 2 Een antwoord waaruit blijkt dat als b 1 daalt, het inkomen na belastingheffing
Nadere informatieEindexamen economie vwo II
Beoordelingsmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 Voorbeelden van een
Nadere informatieDe consument in de economische theorie
5 De onsument in de eonomishe theorie TOEPASSING 5.1 Tot tien leren tellen (p. 95) Beargumenteer op basis van deze empirishe kennis waarom wél voorspellingen kunnen worden gedaan over het keuzegedrag van
Nadere informatieExtra opgaven hoofdstuk 21
Extra opgaven hoofdstuk 21 Opgave 1 Wat is het verschil tussen een optimaal beleid en een Pareto-efficiënt beleid? Opgave 2 In de bij deze opgave horende figuur is de vraagcurve van consument A voor recreatiegoed
Nadere informatieVraag Antwoord Scores
Opgave 1 1 maximumscore 2 Een antwoord waaruit blijkt dat consumenten (bepaalde) aankopen naar voren halen, wanneer ze een hoge / hogere inflatie in de komende periode verwachten. 2 maximumscore 2 Een
Nadere informatieVraag Antwoord Scores
Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 1 Voordat de export wegviel was er evenwicht op de
Nadere informatie5 mei Onderzoek: Vliegverkeer in Nederland
5 mei 2018 Onderzoek: Vliegverkeer in Nederland Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 55.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek.
Nadere informatiePast de Noord-Zuidlijn in de toekomst visie van Amsterdam, op het gebied van verkeer en ruimtelijke inrichting?
Praktische-opdracht door een scholier 2606 woorden 17 februari 2006 6 16 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Inleiding Deze praktische opdracht maken we over de Noord-Zuidlijn om meerdere redenen. Ten eerste
Nadere informatieExtra opgaven hoofdstuk 7
Extra opgaven hoofdstuk 7 Opgave 1 Een individuele vraagcurve geeft het verband aan tussen: a. de hoogte van het inkomen en de gevraagde hoeveelheid. b. de hoogte van de prijs en de gevraagde hoeveelheid.
Nadere informatieDe markt voor productiefactoren
16 De markt voor produtiefatoren TOEPASSING 16.1 Fatorprijzen in de minderheid (p. 289) Welke invloed heeft het diversiteitsbeleid op het loonpeil als dit beleid sues heeft? Door de vraag die de overheid
Nadere informatieSamenvatting Economie Vervoer
Samenvatting Economie Vervoer Samenvatting door S. 1607 woorden 25 april 2017 5,2 4 keer beoordeeld Vak Methode Economie LWEO Hoofdstuk 2 : Met de taxi of met de fiets Afzet onderneming Markt Afzet= ------------------------------------
Nadere informatieEindexamen economie 1 havo 2004-II
4 Beoordelingsmodel Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 2,6% 2 Voorbeelden van juiste antwoorden zijn:
Nadere informatieModule: Ontbrekende schakel in netwerk
Module: Ontbrekende schakel in netwerk Invullen In de onderstaande tabel staat een toelichting op de in te vullen gegevens. Onderdeel Invoervariabelen Investeringen Meerkosten beheer- en onderhoud Reductie
Nadere informatie1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% Er is helemaal geen klimaatprobleem. Weet niet / geen mening
1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% kunnen wel even wachten met grote maatregelen 17% 1 Een beetje dringend, we kunnen nog wel even wachten met grote maatregelen,
Nadere informatieEindexamen havo economie oud programma I
Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 Een antwoord waaruit blijkt dat mensen met een hoog
Nadere informatieEmissielekken in België
Milieu-economische analyses voor België, de Gewesten en Europa 13 september 2012 Emissielekken in België Guy Vandille Federaal Planbureau Wat is een emissielek? Emissielek = verschil tussen : emissies
Nadere informatieEindexamen economie havo I
Beoordelingsmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 1 van het aanbod van arbeid
Nadere informatieModal shift en de rule of half in de kosten-batenanalyse
Modal shift en de rule of half in de kosten-batenanalyse Sytze Rienstra en Jan van Donkelaar, 15 januari 2010 Er is de laatste tijd bij de beoordeling van projecten voor de binnenvaart veel discussie over
Nadere informatieConstante kosten - Kosten die niet afhangen van de productieomvang. Bv. Verzekeringskosten & afschrijvingskosten.
Samenvatting door D. 1289 woorden 4 oktober 2015 3,5 1 keer beoordeeld Vak Economie Hoofdstuk 1 - STEEDS MEER MOBILITEIT 1 - Hoe verplaatsen we ons? Manieren van vervoeren: Fiets - Scooter - Auto - Bus
Nadere informatieOnderneming en omgeving - Economisch gereedschap
Onderneming en omgeving - Economisch gereedschap 1 Rekenen met procenten, basispunten en procentpunten... 1 2 Werken met indexcijfers... 3 3 Grafieken maken en lezen... 5 4a Tweedegraads functie: de parabool...
Nadere informatieDuurzaamheid in Amersfoort: kansen en inspiratie Het Amersfoorts Afwegingskader Duurzaamheid
Duurzaamheid in : kansen en inspiratie Het s Afwegingskader Duurzaamheid s Afwegingskader Duurzaamheid s Afwegingskader Duurzaamheid Leefomgeving Dit project draagt bij aan een gezond woon- en werkklimaat
Nadere informatieKan het wat vlotter?
Kan het wat vlotter? 5.2 Milieu en mobiliteit 55 60 5 50 20 10 45 15 40 35 30 25 CONTEXT Het steeds toenemende verkeer maakt het niet eenvoudiger leerlingen te vormen tot bewuste verkeersdeelnemers. Het
Nadere informatieModule: Aanpassing kruispunt
Module: Aanpassing kruispunt Invullen van de tool In de onderstaande tabel staat een toelichting op de in te vullen gegevens. Onderdeel Invoervariabelen Meerkosten beheer- en onderhoud Reductie reistijd
Nadere informatieREISGEWOONTEN TOEN EN NU
REISGEWOONTEN TOEN EN NU Zoekschema Thema Energiegebruik Onderwerp Leeftijd Duurzame Ontwikkeling Energiebesparing Hernieuwbare energie Verkeer en vervoer Verwarming/Koeling Warm water CO2-zuinig vervoer
Nadere informatieGroep Wegingsfactor Prijsverandering Partieel prijsindexcijfer Woning 40% +10% 110 Voeding 30% -10% 90 Kleding 20% +20% 120 Diversen 10% +15% 115
Samenvatting door M. 1480 woorden 6 januari 2014 7,2 17 keer beoordeeld Vak Methode Economie Praktische economie Tijd is geld De ECB leent geld uit aan de banken. Ze rekenen daar reporente voor. Banken
Nadere informatieCollege 3. Opgaven. Opgave 2
College 3 Opgaven Opgave 2 Tabel bij opgave 2 Schepen Marg. kosten Totale kosten Tot. opbr. Marg. opbr. Netto opbr. 3 200 600 900 900 300 4 200 800 1600 700 800 5 200 1000 2000 300 1000 6 200 1200 2100
Nadere informatieInleiding tot de economie Test december 2008 H17 tem H25 VERBETERING 1
Inleiding tot de economie Test december 2008 H17 tem H25 VERBETERING 1 Vraag 1 Bin. Munt/Buit. munt Hoeveelheid buitenlandse munt Beschouw bovenstaande grafiek met op de Y-as de hoeveelheid binnenlandse
Nadere informatieEindexamen economie havo I
Opgave 1 Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. 1 Voorbeeld van een juiste berekening: 47,5 27,5 100% = 72,73% 27,5
Nadere informatieEmissiekentallen elektriciteit. Kentallen voor grijze en niet-geoormerkte stroom inclusief upstream-emissies
Emissiekentallen elektriciteit Kentallen voor grijze en niet-geoormerkte stroom inclusief upstream-emissies Notitie: Delft, januari 2015 Opgesteld door: M.B.J. (Matthijs) Otten M.R. (Maarten) Afman 2 Januari
Nadere informatieAntwoorden Economie H1; Productie en Productiefactoren (Present)
Antwoorden Economie H1; Productie en Productiefactoren (Present) Antwoorden door een scholier 1164 woorden 25 maart 2004 5,1 76 keer beoordeeld Vak Economie Hoofdstuk 1: productie en productiefactoren
Nadere informatieHoofdstuk 3: Arbitrage en financiële besluitvorming
Hoofdstuk 3: Arbitrage en financiële besluitvorming Elke beslissing heeft consequenties voor de toekomst en deze consequenties kunnen voordelig of nadelig zijn. Als de extra kosten de voordelen overschrijden,
Nadere informatieEindexamen economie 1-2 havo 2007-I
4 Beoordelingsmodel Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 twee van de volgende voorbeelden
Nadere informatieLANDELIJKE FACTSHEET. 1. Hoofdpunten en kansen voor beleid. Beter Benutten. Gedragsmeting 2016
LANDELIJKE FACTSHEET Beter Benutten Gedragsmeting 2016 1. Hoofdpunten en kansen voor beleid De tabel op de volgende pagina toont de belangrijkste uitkomsten van de Gedragsmeting 2016, een landelijk mobiliteitsonderzoek
Nadere informatieFijn stof in Vlaanderen; gezondheidseffecten, oorsprong en reductiemaatregelen
Fijn stof in Vlaanderen; gezondheidseffecten, oorsprong en reductiemaatregelen Fijn stof kost de Vlaming tot 3 gezonde levensjaren. Vlaanderen zal ook in de toekomst moeite hebben om aan de Europese fijn
Nadere informatiehttp://enquete.groenepeiler.nl/admin/statistics.aspx?inquiry=47 1 van 13 5-7-2011 17:03
1 van 13 5-7-2011 17:03 Enquête Enquête beheer Ingelogd als: aqpfadmin Uitloggen Enquête sta s eken Enquête beheer > De Klimaat Enquête van het Noorden > Statistieken Algemene statistieken: Aantal respondenten
Nadere informatieFOSSIELE BRANDSTOFFEN
FOSSIELE BRANDSTOFFEN De toekomst van fossiele energiebronnen W.J. Lenstra Inleiding Fossiele energiebronnen hebben sinds het begin van de industriele revolutie een doorslaggevende rol gespeeld in onze
Nadere informatieAntwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van. A.B. Blokhuizen (GroenLinks) (d.d. 2 september 2012) Nummer 2706
van Gedeputeerde Staten op vragen van A.B. Blokhuizen (GroenLinks) (d.d. 2 september 2012) Nummer 2706 Onderwerp Tussenlandingen op Rotterdam The Haque Airport. Aan de leden van Provinciale Staten Toelichting
Nadere informatieVraag Antwoord Scores
Beoordelingsmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 Een voorbeeld van een
Nadere informatieEindexamen vwo economie II
Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 Een antwoord waaruit blijkt dat de particuliere
Nadere informatieEconomie module 1. Hoofdstuk 1: Voor niks gaat de zon op.
Economie module 1. Hoofdstuk 1: Voor niks gaat de zon op. Economie gaat in essentie over het maken van keuzes. De behoeften van mensen zijn onbegrensd, maar hun middelen zijn beperkt. Door dit spanningsveld
Nadere informatieEffecten van Mobility Mixx voor de BV Nederland
Effecten van Mobility Mixx voor de BV Nederland Indicatie van het potentieel van Mobility Mixx wanneer toegepast op het gehele Nederlandse bedrijfsleven Notitie Delft, november 2010 Opgesteld door: A.
Nadere informatieFietsen scoort voor een beter klimaat. www.fietsenscoort.nl
Fietsen scoort voor een beter klimaat www.fietsenscoort.nl Fietsen Scoort voor een beter klimaat Fietsen Scoort voor een beter klimaat is een landelijke campagne die het fietsen naar het werk stimuleert.
Nadere informatieEffecten op de koopkracht variant A en variant B Anders Betalen voor Mobiliteit/ ABvM
Effecten op de koopkracht variant A en variant B Anders Betalen voor Mobiliteit/ ABvM Samenvatting belangrijkste resultaten Op verzoek van V&W heeft SZW een eerste inschatting gemaakt van de koopkrachteffecten
Nadere informatieSamenvatting en conclusie
Samenvatting en conclusie In het huidige economisch denken wordt groei als een vanzelfsprekendheid gezien. Het belang van de economie is evident. Om onze welvaart op peil te houden, is economische ontwikkeling
Nadere informatieExtra opgaven hoofdstuk 17
Extra opgaven hoofdstuk 17 Opgave 1 De input-outputrelaties van een willekeurige ondernemer worden beschreven door de productietabel uit opgave 2 van hoofdstuk 9. We veronderstellen dat de onderneming
Nadere informatieEindexamen economie 1-2 havo 2006-II
Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 Voorbeelden van een juist antwoord zijn: kosten van politie-inzet
Nadere informatie4 de. Kwartaalrapportage cluster Zwanenburgbaan. Kwartaalrapportage Bijzonderheden
4 de Inleiding Dit is de vierde editie van de kwartaalrapportage van Bewoners Aanspreekpunt Schiphol (Bas) in nieuwe vorm. Deze rapportage beslaat de periode van 1 augustus 2015 t/m 31 oktober 2015 en
Nadere informatie: Nieuw belastingstelsel
A L G E M E E N B E S T U U R Vergadering d.d. : 7 september 2011 Agendapunt: 7 Onderwerp : Nieuw belastingstelsel KORTE SAMENVATTING: In het Bestuursakkoord Water is overeengekomen dat de waterschappen
Nadere informatieKetenanalyse Woon- Werkverkeer
2014 Ketenanalyse Woon- Werkverkeer Rapportage: KAWWV 2014 Datum: 12 Augustus 2014 Opgesteld door: Rick Arts Versie: 1.1 Inhoud 1 Inleiding... 3 2 Doel... 4 2.1 Data inventarisatie... 4 2.1.1 Zakelijke
Nadere informatieUITWERKING TOELICHTING OP DE ANTWOORDEN VAN HET EXAMEN 2002-I VAK: ECONOMIE 1 EXAMEN: 2002-I
TOELICHTING OP DE ANTWOORDEN VAN HET EAMEN 2002-I VAK: ECONOMIE 1 NIVEAU: HAVO EAMEN: 2002-I De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die
Nadere informatieSP-voorstel fiscale behandeling eigen woning
CPB Notitie Datum : 27 augustus 2004 Aan : de SP, de heer E. Irrgang SP-voorstel fiscale behandeling eigen woning 1 Inleiding De SP-fractie heeft het CPB gevraagd de budgettaire en koopkrachteffecten te
Nadere informatieEindexamen economie havo II
Opgave 1 Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. 1 Voorbeeld van een juist antwoord: Een antwoord waaruit blijkt dat
Nadere informatieProfielwerkstuk Aardrijkskunde Schiphol
Profielwerkstuk Aardrijkskunde Schiphol Profielwerkstuk door een scholier 3120 woorden 30 maart 2008 6,3 21 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Wat is de positie van schiphol ten opzichte van andere grote
Nadere informatie29 oktober Onderzoek: Files en rekeningrijden
29 oktober 2016 Onderzoek: Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de
Nadere informatieALGEMENE ECONOMIE /03
HBO Algemene economie Raymond Reinhardt 3R Business Development raymond.reinhardt@3r-bdc.com 3R 1 M Productiefactoren: alle middelen die gebruikt worden bij het produceren: NOKIA: natuur, ondernemen, kapitaal,
Nadere informatieEx-post effecten woningmarktmaatregelen
Ex-post effecten woningmarktmaatregelen Voor de evaluatie van de eigenwoningregeling heeft het ministerie van Financiën het CPB verzocht om voor 5 bestaande maatregelen op de woningmarkt en voor 2 mogelijke
Nadere informatie3 Effect van varianten zoals door de VROM-raad gevraagd
belastingsderving (saldo HRA en EWF) tot 13,8 miljard doen toenemen in 2011. Daarbij is geen rekening gehouden met het drukkende effect van de rentestijging op de prijs van de woningen. 3 Effect van varianten
Nadere informatieDe producent in de economische theorie
8 De produent in de eonomishe theorie TOEPASSING 8.1 Produtieproes beïnvloed door subsidies (p. 141) Beredeneer wat voor gevolgen deze subsidies zouden kunnen hebben op de gekozen produtietehniek van een
Nadere informatieDe mate waarin de gevraagde hoeveelheid van een product(qv) gevoelig is voor een verandering van de prijs van het product (p).
1. Prijselasticiteit van de vraag De mate waarin de gevraagde hoeveelheid van een product(qv) gevoelig is voor een verandering van de prijs van het product (p). %-verandering gevraagde hoeveelheid (gevolg)
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 19 en 20: Inkomensverdeling en conjuntuur
Samenvatting Economie Hoofdstuk 19 en 20: Inkomensverdeling en conjuntuur Samenvatting door een scholier 1286 woorden 9 januari 2013 6,8 4 keer beoordeeld Vak Methode Economie Percent 19.1 Personele inkomensverdeling
Nadere informatieNotitie Wat kost RegioTaxiPlus
Aan : Het college Van : Robrecht Lentink, afdeling samenleving Betreft : Notitie Wat kost RegioTaxiPlus Datum : 5 april 2012 Notitie Wat kost RegioTaxiPlus ( in relatie tot het Tweede besluit voorzieningen
Nadere informatieAgendapunt 8. Beraad Vlieghinder moet minder (BVM2) Landelijk Bewonersberaad Luchtvaart (LBBL) BVM2
Agendapunt 8 Beraad Vlieghinder moet minder (BVM2) Landelijk Bewonersberaad Luchtvaart (LBBL) 1 BVM2 Beraad waaraan deelnemen: 10gebodenvoorEA Geen Vluchten na Elven (GVNE) BOW BMF Doel: Gezamenlijk de
Nadere informatieANWB Kiezen voor mobiliteit 0-meting. conclusies
ANWB Kiezen voor mobiliteit 0-meting conclusies Amsterdam, 21 maart 2005 Projectnummer: H870 Nanda Deen BA Tamara Deprez MA Drs. Annemieke Blok MBA 1 Motivaction International B.V. Inhoudsopgave Conclusies
Nadere informatieBovengemiddeld veel wind uit noordelijke richtingen met bijbehorend noordelijk baangebruik. In week 22 dagen met onweersbuien.
3 de Inleiding Dit is de derde kwartaalrapportage van het Bewoners Aanspreekpunt Schiphol (Bas). Deze rapportage beslaat de periode van 1 mei t/m 31 juli 2018 en bevat gegevens uit het. In deze rapportage
Nadere informatieInstrumentkeuze in het milieubeleid
Instrumentkeuze in het milieubeleid Theorie en 25 jaar praktijk Netwerk Groene Groei Den Haag, 8 december 2015 Carl Koopmans (SEO Economisch Onderzoek, Vrije Universiteit) www.seo.nl c.koopmans@seo.nl
Nadere informatieStemgedrag Tweede Kamer % 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% Stemgedrag Tweede Kamer % 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100%
Kilometerheffing Wat vindt Nederland van de plannen van de regering m.b.t. kilometerheffing, nadat het eerste debat hierover in de kamer heeft plaatsgevonden? De regering heeft besloten de kilometerheffing
Nadere informatieEindexamen economie 1-2 vwo 2005-II
4 Beoordelingsmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 Een voorbeeld van een juist antwoord
Nadere informatieANTWOORDENMODEL SPELTHEORIE
ANTWOORDENMODEL SPELTHEORIE In totaal zijn er voor dit onderdeel 100 punten te behalen. Per onderdeel wordt in kleur aangegeven hoeveel punten je er voor kunt krijgen: 1 punt, 2 punten of 3 punten. 1.
Nadere informatieWat zie jij er uitgeslapen uit... Monitoringsrapport 2.0
Wat zie jij er uitgeslapen uit... Monitoringsrapport 2. Inhoud 1 Inleiding... 5 2 Werving en achtergronden deelnemers... 6 2.1 Interpretatie van de gegevens...6 2.2 Werving...6 2.3 Doelgroep...7 2.4 Kenmerken
Nadere informatieInleiding opleidingsmodule Energie besparen en duurzame mobiliteit
1 opleidingsmodule Energie besparen en duurzame mobiliteit Deze inleiding op het thema energie besparen en duurzame mobiliteit werd ontwikkeld voor personen die werken met mensen met een migratie-achtergrond
Nadere informatieHandel (tastbare goederen) 61 35 + 26 Diensten (transport, toerisme, ) 5 4 + 1 Primaire inkomens (rente, dividend, ) 11 3 + 8
betalingsbalans Zweden behoort tot de EU maar (nog) niet tot de EMU. Dat maakt Zweden een leuk land voor opgaven over wisselkoersen, waarbij een vrij zwevende kroon overgaat naar een kroon met een vaste
Nadere informatieUitkomsten t.b.v. de visie
Achtergrond Ten behoeve van de regionale bereikbaarheidsvisie IJmond is in de periode april-juni 2012 een digitale enquête gehouden onder de inwoners van de IJmond. Via regionale pers en diverse websites
Nadere informatieBAS rapportage gebruiksjaar 2013
BAS rapportage gebruiksjaar 213 Op 14 februari 214 heeft het Bewoners Aanspreekpunt Schiphol (BAS) de rapportage over het gebruiksjaar 213 uitgebracht. Het gebruiksjaar loopt niet gelijk met het kalenderjaar,
Nadere informatieDe economische wetenschap
1 De eonomishe wetenshap TOEPASSING 1.1 Het eonomish aspet (p. 25) Shrijf voor elk van de vermelde krantenkoppen een kort beriht waarin je een of meer eonomishe aspeten van het onderwerp in kwestie uiteenzet.
Nadere informatieRemediëringstaak: Vraag en aanbod
Remediëringstaak: Vraag en aanbod Oefening 1: a. Stijging olieprijs blijft beperkt. Je moet een grafiek tekenen waarin je je aanbod naar links laat verschuiven (aanbod daalt) (wegens pijpleidingen die
Nadere informatieManagementsamenvatting
Managementsamenvatting De provincie Noord-Brabant heeft twee pilots ingevoerd met goedkoop openbaar vervoer. De eerste pilot gericht op jongeren tot 12 jaar en ouderen vanaf 65 jaar en de tweede pliot
Nadere informatieVan Amelisweerd/A27 naar Duurzame Bereikbaarheid in regio s
Van Amelisweerd/A27 naar Duurzame Bereikbaarheid in regio s Jan Korff de Gidts Waar staat de Kracht van Utrecht voor? Waarom denken over bereikbaarheid & reizen en regio s? Wat vragen we van de politiek?
Nadere informatieINSCHATTING VAN DE IMPACT VAN DE KILOMETERHEFFING VOOR VRACHTVERVOER OP DE VOEDINGSINDUSTRIE. Studie in opdracht van Fevia
INSCHATTING VAN DE IMPACT VAN DE KILOMETERHEFFING VOOR VRACHTVERVOER OP DE VOEDINGSINDUSTRIE Studie in opdracht van Fevia Inhoudstafel Algemene context transport voeding Enquête voedingsindustrie Directe
Nadere informatiewisselkoers Euro in Amerikaanse dollar 1,3644 Hoeveel dollar is 590?
wisselkoers Euro in Amerikaanse dollar 1,3644 Hoeveel dollar is 590? 1,3644 * 590 = $805 2300 is dan 1,3644 * 2300 =$3138,12 Hoeveel euro is $789? 1,3644 dollar = 1 euro $789 / 1,3644 =578,28 euro Bereken
Nadere informatieExtra opgaven hoofdstuk 10
Extra opgaven hoofdstuk 10 Opgave 1 Stel, dat de prijs van kapitaal gelijk is aan 2 euro per eenheid en dat de vergoeding voor arbeid 1 euro per eenheid bedraagt. De betreffende onderneming heeft de beschikking
Nadere informatieEuropese Raad WERKBLAD
Europese Raad Jullie vinden het belangrijk dat mensen sneller en goedkoper met de trein kunnen reizen tussen Europese hoofdsteden. Zo hoeft niet iedereen meer in het vliegtuig te stappen voor korte afstanden.
Nadere informatieRekeningrijden een inleiding. Prof. Stef Proost LMOB & Departement ekonomie KULeuven
Rekeningrijden een inleiding Prof. Stef Proost LMOB & Departement ekonomie KULeuven 1997 doelstelling Definities en soorten van rekening rijden Waarom is rekening rijden potentieel interessant? Overzicht
Nadere informatie1 De onderneming in de wereldeconomie
1 De onderneming in de wereldeonomie Meerkeuzevragen 1.1 1.1 Globalisering is een proes a van wereldwijde eonomishe integratie door een sterke toename van de internationale handel en investeringen. b waarbij
Nadere informatieKaarten module 4 derde klas
1. Uit welke twee onderdelen bestaan de totale kosten? 2. Geef 2 voorbeelden van variabele kosten. 3. Geef 2 voorbeelden van vaste (of constante) kosten. 4. Waar is de totale winst gelijk aan? 5. Geef
Nadere informatiebron : Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen PB C 259 van 18/08/98
bron : Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen PB C 259 van 18/08/98 Gewijzigd voorstel voor een richtlijn van de Raad betreffende de vermindering van het zwavelgehalte van bepaalde vloeibare brandstoffen
Nadere informatieCorrectievoorschrift examen VMBO - GL en TL - COMPEX 2003
Correctievoorschrift examen VMBO - GL en TL - COMPEX 2003 tijdvak 1 AARDRIJKSKUNDE CSE GL EN TL Inzenden scores Vul de scores van alle kandidaten in op de optisch leesbare formulieren of verwerk de scores
Nadere informatieOverwegend wind uit westelijke richtingen, minder uit noord- tot noordoostelijke richtingen.
2 de Inleiding Dit is de tweede kwartaalrapportage van het gebruiksjaar 2017 van Bewoners Aanspreekpunt Schiphol (Bas). Deze rapportage beslaat de periode van 1 februari t/m 30 april 2017 en bevat de gegevens
Nadere informatieTegenwind Alblasserdam. De onjuiste voorstelling van beleidsmakers
Tegenwind Alblasserdam De onjuiste voorstelling van beleidsmakers Stelling 1) De aan de gemeenteraad gepresenteerde Lokatiestudie is niet correct. De studie geeft een volledig vertekend beeld van de werkelijkheid.
Nadere informatieLES 2: Klimaatverandering
LES 2: Klimaatverandering 1 Les 2: Klimaatverandering Vakken PAV, aardrijkskunde Eindtermen Sociale vaardigheden, burgerzin, ICT, vakoverschrijdend, samenwerken, kritisch denken Materiaal Computer met
Nadere informatieFietsen Scoort. www.fietsenscoort.nl
Fietsen Scoort www.fietsenscoort.nl Fietsen Scoort Fietsen Scoort is een landelijke campagne die het fietsen naar het werk stimuleert. Fietsen naar het werk heeft veel voordelen. Fietsen draagt bij aan
Nadere informatieEindexamen economie 1-2 havo 2002-II
4 Antwoordmodel Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 Een voorbeeld van een juiste berekening is: 1,5
Nadere informatie6,2. Spreekbeurt door een scholier 2278 woorden 22 januari keer beoordeeld. Aardrijkskunde. Schiphol; onbeperkt of zijn er grenzen?
Spreekbeurt door een scholier 2278 woorden 22 januari 2007 6,2 8 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Schiphol; onbeperkt of zijn er grenzen? Inleiding Een paar jaar geleden heeft de overheid de omvang van
Nadere informatieSamenvatting Economie Lesbrief Vervoer
Samenvatting Economie Lesbrief Vervoer Samenvatting door een scholier 2145 woorden 11 januari 2011 6,8 358 keer beoordeeld Vak Methode Economie LWEO H 1 Marktaandeel van de afzet= afzet onderneming/afzet
Nadere informatieHoofdstuk 2: Wat produceert een onderneming?
Hoofdstuk 2: Wat produceert een onderneming? 2.1. Wat je produceert moet je kunnen verkopen. Zie boek: p. 22 25 (+ nota s) Senseo en stadstweewieler van BMW 2.2./2.3./2.4. Vraag en aanbod 1. Voorbeeld
Nadere informatie