BTER Duurzaamheid 2011 J aar v er slag 2 011

Transcriptie

1 BTER Duurzaamheid Jaarverslag over het boekjaar 2011

2

3 BTER Duurzaamheid Jaarverslag over het boekjaar 2011

4 Inhoudsopgave Voorwoord 5 Cluster van Besturen 6 Kerncijfers 8 Premiebeleid 9 Uitvoering 10 Beleggingsbeleid 11 Communicatie 13 Jaarverslag Stichting Tijdspaarfonds voor de Bouwnijverheid 15 Jaarrekening Stichting Tijdspaarfonds voor de Bouwnijverheid 27 Jaarverslag Stichting Opleidings- en Ontwikkelingsfonds voor de Bouwnijverheid 37 Jaarrekening Stichting Opleidings- en Ontwikkelingsfonds voor de Bouwnijverheid 59 Jaarverslag Stichting Scholingsfonds voor de Bouwnijverheid 71 Jaarrekening Stichting Scholingsfonds voor de Bouwnijverheid 87 Jaarverslag Stichting Aanvullingsfonds voor de Bouwnijverheid 97 Jaarrekening Stichting Aanvullingsfonds voor de Bouwnijverheid 109 Afkortingen 121 Begrippen 122 Colofon 124 4

5 Voorwoord Duurzaamheid Duurzaamheid is niet meer weg te denken uit de bouwnijverheid. Dat geldt voor de manier waarop gebouwd wordt. Maar ook voor de manier waarop de bedrijfstak omgaat met zijn werknemers. Duurzaam bouwen heeft veel voordelen. Woningen en gebouwen zijn gezonder voor bewoners en gebruikers. Ze zijn energiezuiniger. En ze zijn beter voor het milieu. Duurzaam bouwen bevordert bovendien innovatie en productontwikkeling. Dat levert weer een bijdrage aan de economische bedrijvigheid en werkgelegenheid. Duurzaamheid draait dus om toekomstbestendigheid. Om een blik gericht op de toekomst. Daarbij heeft de bouwnijverheid het momenteel niet makkelijk. Door de financiële crises van de afgelopen jaren heeft de bedrijfstak tegenslagen te verwerken gehad. Maar dat vraagt juist om ontwikkeling en innovatie. Om werknemers toekomstperspectief te kunnen blijven bieden, is een modern personeelsbeleid belangrijk. Gekwalificeerde mensen moeten behouden blijven. En jongeren moeten gestimuleerd worden te kiezen voor een loopbaan in de bedrijfstak. De bedrijfstakeigen regelingen dragen bij aan de duurzaam heid en toekomstbestendigheid van de bedrijfstak. Dat doen ze door werknemers een tegemoetkoming te bieden bij werkloosheid. Door re-integratie te bevorderen. En door opleiding en bijscholing te stimuleren. Vooral dat laatste is cruciaal. De komende jaren dreigt er een tekort aan vaklieden te ontstaan, zowel in kwantitatieve zin als kwalitatieve zin. Enerzijds komt dat door de verwachte uitstroom van werknemers die nu 55 jaar en ouder zijn. Met de uitstroom van deze arbeidskrachten gaat veel ervaring en vakmanschap verloren. Anderzijds loopt de instroom voor technische vakopleidingen terug. Duurzaamheid blijft de komende jaren daarom een speer punt in de bedrijfstak. En bij de fondsen die de bedrijfstakeigen regelingen uitvoeren. Samen zetten zij zich ervoor in om te zorgen dat werknemers en werkgevers met een positief gevoel naar de toekomst kunnen kijken.

6 Cluster van Besturen Cluster van besturen Partijen bij de CAO voor de Bouwnijverheid besloten in 2001 tot clustering van de fondsbesturen. Deze clustering betreft thans de volgende bedrijfstakeigen regelingen (BTER): Tijdspaarfonds voor de Bouwnijverheid (sinds 1 januari 2006); Opleidings- en Ontwikkelingsfonds voor de Bouwnijverheid; Scholingsfonds voor de Bouwnijverheid; Aanvullingsfonds voor de Bouwnijverheid. Deze fondsen zijn ondergebracht in stichtingen. Deze stichtingen zijn aparte rechtspersonen maar de bestuursleden van de fondsen zijn dezelfde. De groep bestuursleden die als gevolg van de personele eenheid in alle stichtingbesturen benoemd is, wordt aangeduid als het clusterbestuur BTER. De fondsen geven invulling aan de collectieve arbeidsvoorwaardelijke afspraken zoals die door partijen bij de CAO voor de Bouwnijverheid zijn vastgesteld. In de vergaderingen wordt uit praktisch oogpunt een algemeen gedeelte in de agenda gereserveerd voor de behandeling van onderwerpen die voor meer dan één fonds van belang zijn, zoals het toetsingskader ter verkrijging van het algemeen verbindend verklaren van cao-bepalingen door het Ministerie van SZW, of het handhavingsbeleid. In het verslagjaar 2011 is het bestuur zeven keer in vergadering bijeen geweest. De onderlinge samenhang en herkenbaarheid van de fondsen vinden hun weerspiegeling in de gelijkvormigheid van hun logo s. Het uitbrengen van de jaarverslagen in één fysieke uitgave is een ander voorbeeld van samenhang. De fondsen streven naar een zoveel mogelijk gelijk uitvoeringsbeleid. Bestuur Samenstelling van besturen Het bestuur is paritair samengesteld uit vijf werkgevers- en vijf werknemersleden. Ieder bestuur bestaat uit dezelfde tien personen, van wie vijf zijn benoemd door Bouwend Nederland, de vereniging van bouw- en infrabedrijven, drie door FNV Bouw en twee door CNV Vakmensen. Werkgeversbestuursleden (namens Bouwend Nederland) A.W.J. Borst C. de Groot (tot en met 31 december 2011, opgevolgd door de heer G.C.J.J. Peek) W. Ketting, fungerend voorzitter Tijdspaarfonds N.J. van Til, fungerend voorzitter Opleidings- en Ontwikkelingsfonds, Scholingsfonds en Aanvullingsfonds G. Werkhoven Werknemersbestuursleden J.G. Crombeen (namens FNV Bouw) J.W.M. Kerstens (namens FNV Bouw) G. Lokhorst (namens CNV Vakmensen) Mw. M.B. van Veldhuizen, voorzitter alle fondsen (namens FNV Bouw) A.A. van Wijngaarden (namens CNV Vakmensen) Bestuurlijke commissies Het clusterbestuur BTER heeft uit praktische overwegingen besloten tot de instelling van een aantal bestuurlijke, paritair samengestelde commissies. In die commissies zijn een of meer bestuursleden van zowel werkgevers- als werknemerszijde vertegenwoordigd. De commissies doen voorstellen voor besluiten namens en onder verantwoordelijkheid van het voltallige clusterbestuur BTER. Er zijn algemeen bestuurlijke commissies ingesteld voor de jaarverslaggeving en het beleggingsbeleid. Daarnaast kennen zowel het Scholingsfonds als het Aanvullingsfonds bestuurlijke commissies waarin onder meer gevalsbehandeling op de vergaderagenda s staat. Het clusterbestuur BTER heeft ook twee zetels in een gezamenlijke commissie met het Bedrijfstakpensioenfonds voor de Bouwnijverheid (bpfbouw): de commissie Prijscontract Premie-inning. Deze commissie adviseert het clusterbestuur BTER en het bestuur van bpfbouw over onderhandelingen over contracten voor de uitvoering van de premie-inning waarna deze besturen zelfstandig besluiten. 6

7 Het Technisch Bureau Bouwnijverheid Het clusterbestuur BTER laat zich bijstaan en adviseren door het Technisch Bureau Bouwnijverheid, een aparte stichting die op 27 juni 2001 is opgericht. Het Technisch Bureau Bouwnijverheid beoordeelt alle relevante bestuursstukken, bereidt de contracten met opdrachtnemers voor, is verantwoordelijk voor de kwaliteitsbewaking en rapporteert over bevindingen. Daarnaast organiseert het Technisch Bureau Bouwnijverheid de bestuursvergaderingen, stelt agenda s op, bewaakt de voortgang van externe opdrachten en voert de bestuurscorrespondentie met instanties en dragende organisaties. Het Technisch Bureau Bouwnijverheid analyseert ook de gevalsbehandeling aan de hand van voorleggers van de uitvoerder van de administraties van de fondsen en adviseert de besturen daarover. In het verslagjaar heeft het clusterbestuur BTER aan het Technisch Bureau Bouwnijverheid mandaat verleend namens de fondsen gerechtelijke procedures te voeren. Dat is onder meer het geval als ten gevolge van werkingssfeeronderzoeken naar toepasselijkheid van de CAO voor de Bouwnijverheid gerechtelijke procedures aanhangig gemaakt worden. het hebben van een financieel belang in andere organisaties waarmee de fondsen te maken hebben. Administratie De administratie van het Tijdspaarfonds, het Scholingsfonds en het Aanvullingsfonds is opgedragen aan Cordares te Amsterdam. De administratie van het Opleidings- en Ontwikkelingsfonds is opgedragen aan het Technisch Bureau Bouwnijverheid. Cordares verzorgt voor het Opleidings- en Ontwikkelingsfonds net als voor de andere fondsen wel de premie-inning. Accountant De jaarrekeningen van het Tijdspaarfonds, het Scholingsfonds en het Aanvullingsfonds zijn door Ernst & Young Accountants LLP gecontroleerd. Voor het Opleidings- en Ontwikkelingsfonds heeft BDO Accountants de controle uitgevoerd. Bestuurstatuut Het clusterbestuur BTER draagt een grote verantwoordelijkheid, omdat er aanzienlijke geldsommen van de bedrijfstak in de fondsen omgaan. Zij die premies opbrengen, kunnen erop vertrouwen dat de bestuursleden zorgvuldig en deskundig met die verantwoordelijkheid omgaan en dat zij de doelstellingen van de fondsen goed uitvoeren. Zo wordt bij de vaststelling van het beleggingsbeleid belangenverstrengeling vermeden. Daarom hebben de leden van het clusterbestuur BTER zich geconformeerd aan het bestuurstatuut. Deze wordt ook wel de complianceregeling genoemd. Het bestuurstatuut heeft als doel het waarborgen van de integriteit en deskundigheid van bestuursleden. In het bestuurstatuut zijn bepalingen opgenomen over: vertrouwelijkheid van informatie; voorwetenschap; het privé verhandelen van beleggingen en effecten; het aanvaarden van geschenken; het vervullen van andere relevante functies; het gebruikmaken van diensten van derden tegen marktconforme condities en tarieven; 7

8 Kerncijfers (Bedragen in miljoenen euro s) Tijdspaarfonds Opleidings- en Ontwikkelingsfonds Scholingsfonds Aanvullingsfonds Totaal Bijdragen - 115,6-30,4 146,0 Beleggingsopbrengsten 12,6 0,8-0,9 14,3 Overige opbrengsten 0,2-14,6 0,7 15,5 Totale opbrengsten 12,8 116,4 14,6 32,0 175,8 Uitkeringen - 135,7 11,0 46,7 193,4 Overige lasten 2,9 4,0 3,6 7,1 17,6 Totale lasten 2,9 139,7 14,6 53,8 211,0 Resultaat 9,9./. 23,3 -./. 21,8./. 35,2 8

9 Premiebeleid Het bestuur stelt de premies vast en legt deze voor aan Bouwend Nederland, FNV Bouw en CNV Vakmensen ter goedkeuring. Bij de vaststelling wordt gekeken naar de te verwachten uitgaven, de ontwikkeling van de loonsom en de hoogte van de noodzakelijke reserve. Over het algemeen wordt getracht grote premiefluctuaties van jaar tot jaar te voorkomen. Voor elk van de fondsen wordt een afzonderlijk premiebeleid gehanteerd. Dat komt doordat de fondsen onderling verschillen in hun aard en doelstelling. De betaalperiodiciteit van het fonds bepaalt het beleggingsbeleid per fonds. Voor een aantal fondsen zijn de betaalmomenten vooraf goed te bepalen. Voor andere fondsen is dat niet het geval. Tijdspaarfonds Het Tijdspaarfonds kent geen premie. Werkgevers betalen onder meer voor de opbouw van de vakantietoeslag aanspraken en de verlofdagen loonbedragen aan het Tijdspaarfonds. Op deze bedragen zit geen opslag voor het dekken van de lasten van het uitvoeren van de regeling. Opleidings- en Ontwikkelingsfonds Het bestuur van het Opleidings- en Ontwikkelingsfonds stelt de premie vast en de verdeling daarvan over de deelfondsen op basis van de per deelfonds begrote uitgaven en de verwachte inkomsten van de beleggingen. Het uitgangspunt is bij premievaststelling dat een stijging of daling van de premie binnen een bandbreedte van tien procent blijft. Overschotten en/of tekorten in enig jaar worden ten gunste respectievelijk ten laste gebracht van het vermogen. Scholingsfonds Het Scholingsfonds heft zelf geen premie. De activiteiten van het Scholingsfonds worden gesubsidieerd door het Opleidingsen Ontwikkelingsfonds vanuit het S-fonds. Aanvullingsfonds Er wordt door het Aanvullingsfonds geen reserve aangehouden. Een lastendekkende premie is het uitgangspunt. 9

10 Uitvoering Kwaliteit De prestaties en het kwaliteitsniveau van Cordares moeten objectief meetbaar zijn en bewaakt worden. Om dit te bereiken worden door het clusterbestuur BTER jaarlijks Service Level Agreements (SLA s) gesloten om de administratieve processen kwalitatief en kwantitatief in beeld te brengen. Door middel van Service Level Monitoring (SLM) wordt het niveau van dienstverlening systematisch door het bestuur gevolgd. In de SLM-rapportage wordt per kwartaal verslag gedaan van processen als het vaststellen en innen van premie, beheer en uitbetaling van fondsgelden, communicatie en klachtenafhandeling. Sinds 2009 rapporteren alle fondsen conform eenzelfde SLM-format. In de rapportage wordt onder meer aandacht besteed aan de doorlooptijd van de processen. De normen van de te leveren prestaties worden vastgelegd in een SLA. Voor het Aanvullingsfonds was voor 2009 een SLA opgesteld. Vanaf 2010 worden ook voor het Scholingsfonds, het Opleidings- en Ontwikkelingsfonds en voor het Tijdspaarfonds SLA s opgesteld. Premie-inning Werkgevers moeten hun bijdragen aan cao-fondsen tijdig betalen. Als zij dat niet doen, zijn bijzondere incassomaatregelen nodig. Sinds 2006 zijn deze maatregelen uitbesteed aan een extern bureau dat zich heeft gespecialiseerd in bijzondere incasso. Datzelfde bureau verzorgt in voorkomende gevallen ook de incasso voor het Bedrijfstakpensioenfonds voor de Bouwnijverheid (bpfbouw). Vanaf 1 januari 2011 wordt de bijzondere incassoactiviteit uitgevoerd onder verantwoordelijkheid van Cordares. Nieuw per 1 januari 2011 is dat voor de bedrijfstakeigen fondsen extra inkomsten worden verkregen doordat in het incassocontract afspraken zijn vastgelegd over een kickback-fee. Controle op juiste premieafdracht Een goed controle- en handhavingsmodel zorgt ervoor dat de rechten van elke werknemer in de bouwnijverheid zoveel mogelijk gewaarborgd zijn. Dat voorkomt bovendien concurrentievervalsing. Daarom heeft het clusterbestuur BTER samen met het Technisch Bureau Bouwnijverheid en Cordares een handhavingsmodel ontwikkeld dat sinds mei 2007 gefaseerd is uitgevoerd. In beginsel zijn alle opgaven van loon en premie vanaf 1 januari 2006 op juistheid en volledigheid gecontroleerd. Doorlopende incassomachtigingen Vroeger betaalde men de verschuldigde BTER-bijdragen en pensioenpremies meestal met een acceptgiro of bankoverschrijving aan Cordares. De laatste jaren wordt steeds meer met automatische incasso gewerkt. De werkgever moet daarvoor een doorlopende incassomachtiging afgeven. Betaling door middel van een doorlopende incassomachtiging is sneller en vergt minder verwerkingskosten dan betaling met een acceptgiro of overschrijving. Ook de kans op fouten of vergeten is kleiner. Door de snellere betaling hebben de fondsen een groter beleggingsrendement en minder kosten. Het clusterbestuur BTER pleit ervoor dat betaling door middel van een doorlopende machtiging wordt gestimuleerd. 10

11 Beleggingsbeleid Het beleggingsbeleid is afgestemd op de specifieke karakteristieken (onder andere liquiditeitsbehoefte) van elk fonds. Hierbij wordt gestreefd naar een optimaal rendement tegen een voor het fonds aanvaardbaar risico. Tijdelijk overtollige liquide middelen van de fondsen worden uitgezet op de geldmarkt. waarbij rekening gehouden wordt met de liquiditeitsbehoefte van ieder afzonderlijk fonds. Verder spelen renteverwachtingen een rol bij de keuze van de periode van uitzetting. Conform het vigerende debiteuren- en limietenbeleid wordt uitsluitend uitgeleend aan partijen met ten minste een AA -rating, of partijen die onder toezicht staan van De Nederlandsche Bank. Tijdspaarfonds De oude beleggingsconstructie bij de Rabobank (RCSO II) liep af per 15 december De vrijgekomen gelden zijn ingebracht in een nieuwe Rabobank beleggingsconstructie (Rabo Equity Strategie Obligatie, of RESO), waarbij de voorwaarden van de constructie en de bijbehorende kredietverleningsovereenkomst voor een groot deel gelijk zijn aan de vorige. De nieuwe belegging is 15 december 2011 aangekocht voor 210 miljoen euro. De garantiewaarde van de belegging is op einde looptijd 200 miljoen euro. De belegging bestaat ultimo 2011 uit een vast gedeelte van 156,7 miljoen euro waar niet mee belegd wordt en een deel van 54,7 miljoen euro waarmee belegd wordt in aandelen. De looptijd van de belegging is vijf jaar. Aan deze beleggingsstrategie is een kredietfaciliteit gekoppeld van 170,1 miljoen euro, waardoor het mogelijk is de belegging gedurende het gehele jaar in stand te houden, ook als er in mei uitbetaald moet worden aan de deelnemers. De gedurende het jaar ontvangen premie wordt tweemaal per maand afgestort naar de rekening van het Tijdspaarfonds bij de Rabobank. Hiermee wordt vanaf mei ieder jaar de rekening-courantschuld die is ontstaan door het uitbetalen aan de deelnemers van het Tijdspaarfonds afgelost. euro negatief. In mei 2011 werd de jaarcoupon ter waarde van 3 miljoen euro (pro rata naar looptijd) uitgekeerd. Aan de performancegerelateerde ( contingent ) couponvoorwaarden is niet voldaan en deze is derhalve niet uitgekeerd. In 2011 werd een gewogen gemiddeld rendement gehaald van 1,0 procent op de liquide middelen; het gemiddelde saldo van de liquide middelen in 2011 was 11,6 miljoen euro. Opleidings- en Ontwikkelingsfonds De op lange termijn beschikbare middelen van het Opleidingsen Ontwikkelingsfonds zijn in 2008 belegd in een beleggingsproduct met hoofdsomgarantie van Rabobank ter waarde van 160 miljoen euro. In 2010 is 50 miljoen euro en in 2011 is 22 miljoen aan het product onttrokken ter dekking van de liquiditeitsbehoefte. De garantiewaarde bedroeg ultimo ,6 miljoen euro. Ultimo 2011 was de waarde van de beleggingen 101,9 procent, ofwel 90,2 miljoen euro. De kort beschikbare middelen worden uitgezet op de geldmarkt. Scholingsfonds In 2011 werd een gewogen gemiddeld rendement gehaald van 1,0 procent op de liquide middelen; het gemiddelde saldo van de liquide middelen in 2011 was 1,3 miljoen euro. Aanvullingsfonds Gedurende het verslagjaar vonden geldmarktuitzettingen plaats tegen een gemiddeld percentage van 1,4. Ultimo 2011 was een bedrag van 40,1 miljoen euro in de geldmarkt belegd. Ultimo 2011 waren er geen middelen opgenomen ter financiering van kortstondige liquiditeitstekorten. Ultimo 2011 was de reële waarde van de belegging bij Rabobank 211,4 miljoen euro (exclusief opgelopen interest). De stand van de rekening-courant bij Rabobank bedroeg ultimo ,5 miljoen euro negatief. Het totaal van de rentelasten en -baten op de rekening-courant bedroeg 0,5 miljoen 11

12 Aard van de beleggingen voor het cluster van BTER-fondsen over de afgelopen jaren (Bedragen in miljoenen euro s) Opleidings- en Ontwikkelingsfonds Tijdspaarfonds Scholingsfonds Aanvullingsfonds Totaal 2011 Beleggingen - kort./. 15, ,1 19,6 Beleggingen - lang 211,4 90,2-5,0 306,6 Totaal 195,9 90,2-40,1 326, Beleggingen - kort 16, ,0 42,0 Beleggingen - lang 210,1 112,2-10,0 332,3 Totaal 226,1 112,2-36,0 374, Beleggingen - kort 32,3-3,8 121,0 157,1 Beleggingen - lang 208,9 163, ,0 Totaal 241,2 163,1 3,8 121,0 529, Beleggingen - kort 49,1 0,5 1,9 142,2 193,7 Beleggingen - lang 205,1 162, ,2 Totaal 254,2 162,6 1,9 142,2 560, Beleggingen - kort 48,2 3,2 3,5 129,0 183,9 Beleggingen - lang 200,9 168, ,6 Totaal 249,1 171,9 3,5 129,0 553,5 12

13 Communicatie Informatie met betrekking tot de bedrijfstakeigen regelingen voor de bouwnijverheid wordt op diverse manieren verstrekt. Betrokkenen zijn in elk geval altijd in staat telefonisch contact te zoeken met de informatiemedewerkers van Cordares. Werknemers- en werkgeversconsulenten Werkgevers- en werknemersorganisaties hebben een cruciale taak in de informatievoorziening. Zij informeren belang hebbenden veelal mondeling. Internet Het Tijdspaarfonds en het Scholingsfonds hebben hun eigen website. Deze zijn inmiddels via een voorportaal voor alle bedrijfstakeigen regelingen te bereiken. Het adres van het portaal is: Cordares Post Zes keer per jaar ontvangen werkgevers een informatieblad. Door middel van het informatieblad worden zij op de hoogte gehouden van veranderingen in de bedrijfstakeigen regelingen, de wijze van premieafdracht en andere belangrijke zaken. Jaarboek Elk jaar ontvangen werkgevers het jaarboek. In het jaarboek staat praktische informatie over de bedrijfstakeigen regelingen en de uitvoering ervan. Het jaarboek biedt bovendien contactinformatie aan van relevante instellingen. Administratienet Op de website vinden werkgevers relevante informatie over de afdracht van de premies voor de bedrijfstakeigen regelingen. Werkgevers kunnen via de website ook loon- en premiegegevens doorgeven. De website biedt verschillende instrumenten aan om de werkgever daarbij te helpen. Zo is er een rekenmodule te vinden, worden aanlevermethodes voorgesteld en worden er handleidingen verstrekt die werkgevers kunnen gebruiken om de gegevens correct door te geven. Administratienet publiceert ook actuele nieuwsfeiten. 13

14 14

15 Stichting Tijdspaarfonds voor de Bouwnijverheid Jaarverslag over het boekjaar

16 Inhoudsopgave Jaarverslag 2011 Voorwoord 17 Doelstelling van het fonds 18 Kerncijfers 20 Bijdragebeleid 21 Uitvoering 22 Saldo en beleggingen 24 Communicatie 25 Jaarrekening 2011 Balans per 31 december Staat van baten en lasten over Kasstroomoverzicht over Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling 31 Toelichting op de balans per 31 december Toelichting op de staat van baten en lasten over Overige gegevens Controleverklaring van de onafhankelijke accountant 35 Statutaire bestemming van het saldo van baten en lasten 35 16

17 Voorwoord Verantwoordelijk voor eigen saldo Binnen het Tijdspaarfonds bouwt de werknemer in de bouwnijverheid op zijn persoonlijke tijdspaarrekening een persoonlijk tegoed op om vrije dagen en vakantietijd te financieren. De werknemer beslist zelf over het geld dat hij opbouwt. Daarin is de bouwnijverheid uniek: het is de enige bedrijfstak waarin werknemers op elk gewenst moment hun vakantiegeld kunnen opnemen. Het is daarom ook mogelijk om dat geld niet op te nemen. Zo is de werknemer in staat een spaarpot op te bouwen. De flexibiliteit van de regeling biedt werknemers dus de mogelijkheid om hun opgebouwde tegoeden in te zetten op voor hun geschikte momenten. De werknemer beslist daarmee zelf over de tegoeden die hij opbouwt. Die keuzevrijheid wordt door hen erg gewaardeerd. Uiteraard geldt wel dat de werknemer zelf verantwoordelijk is voor een verstandig beheer van zijn tegoeden. Het bestuur van de Stichting Tijdspaarfonds voor de Bouwnijverheid is onderdeel van het cluster van besturen bedrijfstakeigen regelingen (clusterbestuur BTER).

18 Doelstelling van het fonds De Stichting Tijdspaarfonds voor de Bouwnijverheid bestaat sinds 1 januari Het Tijdspaarfonds verschaft de werknemer een vergoeding wegens: de wettelijke 8 procent vakantietoeslag; loonderving bij bovenwettelijke vakantiedagen; loonderving voor een aantal van de roostervrije dagen; loonderving bij kort verzuim; eventuele andere daarmee verband houdende situaties. Het Tijdspaarfonds biedt de werknemer individuele keuzes voor de opbouw van extra tegoeden. Steeds in de maand mei wordt het opgebouwde saldo van de werknemer op zijn betaalrekening overgemaakt. Tussentijdse opnames zijn ook onbeperkt mogelijk. De enige voorwaarde hiervoor is dat de werknemer geen hogere bedragen kan opnemen dan zijn saldo toelaat. Werking van het Tijdspaarfonds De werkgever betaalt aan het Tijdspaarfonds een bedrag dat bestemd is voor de wettelijke 8 procent vakantietoeslag en voor een aantal vrije dagen. Voor alle bouwplaatswerk nemers is deelname aan het Tijdspaarfonds verplicht. Een UTAwerknemer kan op vrijwillige basis deelnemen. In dat geval moet de werkgever daaraan zijn medewerking verlenen. Na iedere loonperiode van vier weken of een maand betaalt de werkgever aan het Tijdspaarfonds een bedrag voor de geldswaarde van de vakantietoeslag en een bedrag voor de geldswaarde van de verlof- en verzuimdagen. In het volgende overzicht is dit schematisch weergegeven. Het Tijdspaarfonds administreert de bedragen voor de vakantietoeslag en de verlof- en verzuimdagen apart. Als de werknemer het werk verzuimt voor de uren of dagen zoals hiervoor vermeld, hoeft de werkgever voor die niet-gewerkte tijd geen loon te betalen. Daarvoor heeft die werkgever immers al betaald aan het Tijdspaarfonds. De werknemer kan zijn tegoeden uit het Tijdspaarfonds op aanvraag opnemen wanneer dat hem het beste uitkomt. Dat geldt zowel voor de geldswaarde van de vakantietoeslag als die voor de verlof- en verzuimdagen. Het saldo wordt steeds in mei overgemaakt op de bankrekening van de werknemer zonder dat hij daarvoor een aanvraag hoeft te doen. Voor een bouwplaatswerknemer van 55 jaar of ouder die gebruikmaakt van de regeling van een vierdaagse werkweek als bedoeld in artikel 11a van de CAO voor de Bouwnijverheid worden alleen de geldswaarden van de vakantietoeslag en de drie kortverzuimdagen verplicht gestort. Alle verlof- en roostervrije dagen zijn namelijk nodig om de vierdaagse werkweek te kunnen realiseren. Keuzemogelijkheden De werknemer heeft met het Tijdspaarfonds een aantal keuzemogelijkheden bij het vaststellen van zijn arbeidsvoorwaarden. De werknemer heeft daardoor ook een grote verantwoordelijkheid. Iedere keuze heeft immers gevolgen. De werknemer kan met zijn werkgever individuele afspraken maken over de keuzemogelijkheden van de inleg. Voor zover dat praktisch mogelijk is, kunnen afspraken naar behoefte steeds herzien worden. Vergoeding Bouwplaatswerknemer UTA-werknemer 8 procent wettelijke vakantietoeslag Ja Ja Verlof- en verzuimdagen (aantal) Bovenwettelijke verlofdagen *5 **5 Roostervrijedagen 10 5 Kortverzuimdagen 3 3 Eventuele extra stortingen Ja Ja * Voor werknemers tot 18 jaar wordt de geldswaarde van 9 bovenwettelijke dagen gestort. ** Voor werknemers (UTA) tot 18 jaar wordt de geldswaarde van 7 bovenwettelijke dagen gestort. 18

19 De gemaakte keuzes gelden slechts zolang de werknemer dat wenst; tijdig herroepen of aanpassen van keuzes is altijd mogelijk per eerstvolgende loonperiode en in overleg met de werkgever. Het Tijdspaarfonds kent de volgende individuele keuzemogelijkheden: Extra stortingen De deelnemer kan met instemming van de werkgever ook de geldswaarde van andere inkomensbestanddelen op zijn individuele tijdspaarrekening laten storten. Dit zijn bijvoorbeeld: overige verlof- en/of roostervrije dagen; verlof- en/of roostervrije dagen die aan het eind van het jaar niet zijn opgenomen; reisuren en/of de chauffeurstoeslag. Vrij beschikken over saldo De werknemer kan steeds vrij beschikken over zowel de gestorte bedragen voor de vakantietoeslag als over de bedragen voor verlof- en verzuimdagen. Het maakt niet uit of en wanneer er daadwerkelijk verlof is opgenomen of dat er sprake is geweest van verzuimdagen. Flexibele afdracht De deelnemer kan in een kalenderjaar minder verlofdagen en/of roostervrije dagen opnemen dan waarvoor afdracht van dagen heeft plaatsgehad. In dat geval kan hij kiezen voor verlaging van de afdracht in het volgende kalenderjaar met het aantal minder opgenomen dagen. De geldswaarde van dat aantal dagen kan onder voorwaarden worden gebruikt voor een storting in een levensloopregeling. Gedeeltelijke storting De deelnemer kan ook kiezen voor een gedeeltelijke storting. In dat geval wordt 55 procent van het per loonbetalingsperiode vastgestelde bedrag afgedragen aan het Tijdspaarfonds. De deelnemer ontvangt het bedrag dat niet in het Tijdspaarfonds wordt gestort bij de uitbetaling van het loon. Het nettoloon is dus hoger; de afdracht aan het Tijdspaarfonds wordt met hetzelfde bedrag verlaagd. Per saldo is het totale nettojaarloon van de deelnemer bij de gedeeltelijke storting dus precies gelijk aan de 100 procent-variant. 19

20 Kerncijfers Aantal werkgevers ultimo verslagjaar Aantal deelnemers ultimo verslagjaar Ontvangen bedragen (in miljoenen euro s) 353,8 371,4 398,3 412,3 408,2 Betaalde bedragen (in miljoenen euro s) 364,8 383,4 415,6 413,6 405,9 Administratiekosten (in miljoenen euro s) 2,9 3,1 3,0 2,9 4,6 Rendement beleggingen (in miljoenen euro s) 12,6 4,1 6,9 7,2 3,4 1 Dit betreft het aantal deelnemers ultimo verslagjaar met een positief saldo. Deze aantallen wijken af van de aantallen in de administratiekostennota. De aantallen in de administratiekostennota zijn op basis van het aantal deelnemers voor wie gedurende het verslagjaar bijdragen zijn gestort. 20

21 Bijdragebeleid Werkgevers betalen voor de opbouw van de aanspraken de bijdrage aan het Tijdspaarfonds. Op deze bijdrage zit geen opslag voor het dekken van de uitvoeringskosten van de regeling. In de volgende tabel staat vermeld hoeveel het fonds per rechtjaar aan bijdragen heeft ontvangen. Een rechtjaar loopt van de maand mei in een betreffend jaar tot de maand mei van het daaropvolgende jaar. In de onderstaande tabel staat vermeld hoeveel het fonds per rechtjaar aan bijdragen heeft ontvangen. Rechtjaar Ontvangen bedrag (in miljoenen euro's) mei 2007 tot en met mei mei 2008 tot en met mei mei 2009 tot en met mei mei 2010 tot en met mei mei 2011 tot en met mei In de onderstaande tabel staat vermeld hoeveel het fonds per kalenderjaar aan bijdragen heeft ontvangen. Kalenderjaar Ontvangen bedrag (in miljoenen euro's)

22 Uitvoering Tussentijdse opnames bouwplaatswerknemers De werknemer kan steeds vrij beschikken over zowel de gestorte bedragen voor de vakantietoeslag als over de bedragen voor verlof- en verzuimdagen. Het maakt niet uit of en hoeveel verlof is opgenomen of dat er sprake is geweest van verzuimdagen. Aanvragen voor tussentijdse opnames van bouwplaatspersoneel lopen via de werknemersorganisaties FNV Bouw of CNV Vakmensen. De deelnemer kan via het private deel van de website van het fonds een zogeheten vakbondsconsulent kiezen. Zijn aanvraag voor een tussentijdse opname wordt dan door die betreffende vakbondsconsulent behandeld. Tussentijdse opnames UTA-werknemers UTA-werknemers, die op vrijwillige basis deelnemen aan het Tijdspaarfonds, kunnen via de website van het Tijdspaarfonds opdrachten voor tussentijdse opnames geven. Meibetaling Het totale op dat moment aanwezige saldo aan vakantietoeslag en verlof- en verzuimdagen wordt steeds in mei uit gekeerd zonder dat de werknemer daarvoor een aanvraag hoeft in te dienen. Controle op juiste en tijdige afdrachten De werkgever dient binnen veertien dagen na afloop van elke loonbetalingsperiode van vier weken of een maand de bijdragen aan het Tijdspaarfonds te betalen. Op elke loonstrook van de werknemer staat vermeld welke bedragen aan het Tijdspaarfonds zijn betaald en op welke loonperiode die betaling betrekking heeft. Correcties op foute betalingen De werkgever is verantwoordelijk voor tijdige en juiste betaling. Toch komt het voor dat een onjuiste betaling is gedaan. Om de rechten van de werknemers te beschermen, ontbreekt de mogelijkheid voor een werkgever om een betaling ongedaan te maken. Als de werkgever een (veel) te hoge storting heeft gedaan, doet hij daarom vaak een beroep op de administratie van het fonds om een correctie uit te voeren. Alleen in uitzonderlijke gevallen wordt op verzoek van een werkgever een (veel) te hoge betaling teruggestort. Dat is alleen aan de orde als van de werkgever redelijkerwijs niet gevraagd kan worden zijn fout binnen redelijke termijn zelf te herstellen met toekomstige verplichtingen aan het Tijdspaarfonds. In voorkomende gevallen wordt het ten onrechte afgedragen bedrag in zijn geheel aan de werkgever teruggestort, waarna de werkgever alsnog de juiste betaling kan doen. Als de werknemer tussentijds zijn (te hoge) saldo heeft opgenomen, of als ambtshalve de uitbetaling in mei heeft plaatsgevonden, dan is terugstorting aan de werkgever niet meer mogelijk. De werkgever moet dan zelf bij de (ex-)werknemer een vordering instellen. Een onjuiste betaling hoeft overigens niet direct een probleem te zijn. De werkgever is zelf mogelijk ook in staat bij een volgende storting een correctie door te voeren. Dit betreft dan doorgaans relatief kleine financiële verschillen die bij het voortduren van het dienstverband (en dus bij nieuwe stortingen aan Tijdspaarfonds) in korte tijd rechtgezet kunnen worden. Zo kan de werkgever bij een volgende storting zelf een correctie toepassen als hij een keer te veel heeft betaald. Bij een te lage betaling kan de werkgever tussentijds een aanvullende betaling doen of bij de eerstvolgende periodieke storting het tekort aanvullen. De werknemer kan met zijn saldo-overzichten van het Tijdspaarfonds en zijn loonstroken controleren of de betalingen tijdig en volledig zijn gedaan. Saldo-overzichten worden ieder kwartaal per post toegezonden. Op de private pagina s van de website van het fonds zijn de meest actuele saldi te raadplegen. 22

23 Beslaglegging De tegoeden die bij het Tijdspaarfonds zijn geregistreerd zijn nettoloonbedragen. Als een werknemer schulden heeft die niet tijdig worden afgelost, dan hebben schuldeisers de mogelijkheid beslag te laten leggen op de Tijdspaarfondstegoeden. De procedure daarvoor is dezelfde als bij loonbeslag die bij werkgevers wordt ingediend. Veelal wordt zowel loonbeslag als beslag bij het Tijdspaarfonds gelegd. In tegenstelling tot bij loonbeslag wordt bij het Tijdspaarfonds geen beslagvrije voet toegepast. In voorkomende gevallen blokkeert het Tijdspaarfonds de tegoeden van de werknemer tot het bedrag waarover beslag is gelegd. De geblokkeerde tegoeden worden aan de beslaglegger overgemaakt bij de uitbetaling in mei of zo veel eerder als de deelnemer heeft verzocht om tussentijdse opname. Fiscale aspecten Als de werknemer een vrije dag opneemt als bedoeld in het Tijdspaarfonds, betaalt de werkgever over die dag geen loon. De werknemer heeft daarvoor immers een tegoed opgebouwd in het Tijdspaarfonds. Voor het toepassen van de vierweken- of maandtabel gedurende het hele jaar is met de Belastingdienst afgesproken dat een mogelijk tijdsverschil tussen betalen aan en uitbetaling door het fonds moet worden voorkomen. Een dergelijk tijdsverschil doet zich voor als de werkgever gedurende het hele jaar inhoudingen doet op de component vakantietoeslag, terwijl de gestorte bedragen slechts op één moment in een jaar (in mei) kunnen worden opgenomen. Daarom is met de Belastingdienst afgesproken dat ook vakantietoeslag uit het Tijdspaarfonds tussentijds kan worden opgenomen. De vierweken- of maandtabel kan dan worden toegepast. Verder is afgesproken dat de eerste achttien dagen dat de werkgever geen loon betaalt aan een werknemer niet te beschouwen zijn als onbetaalde verlofdagen in de zin van de wet. Deze achttien dagen worden immers via het Tijdspaarfonds aan de werknemer betaald. Omdat over de tegoeden geen rentevergoeding aan de werknemer wordt verstrekt, is het Tijdspaarfonds niet aangemerkt als een bancaire inrichting. 23

24 Saldo en beleggingen In de onderstaande grafiek is het verloop aangegeven van de door werkgevers voor werknemers aan het Tijdspaarfonds betaalde bedragen. VD is het door het Tijdspaarfonds ontvangen equivalent in geld van de TSF-dagen. VT is de ontvangen wettelijke vakantietoeslag van 8 procent. In 2006 is gekozen voor een beleggingsconstructie bij Rabobank, met een vaste hoofdsom van 200 miljoen euro en een looptijd van vijf jaar. Door deze beleggingsconstructie kan een beter rendement worden behaald dan het rendement op geldmarktbeleggingen. Door de jaarlijkse uitbetaling in mei is er tijdelijk een tekort aan gelden in het fonds. Daarom is aan de beleggingsconstructie een kredietfaciliteit gekoppeld. In de grafiek is tevens te zien in hoeverre de kredietfaciliteit KF wordt aangesproken. 450 Kredietfaciliteit(KF) Vakantiedagen (VD) Vakantietoeslag (VT) Saldo (in miljoenen euro's) jan-07 apr-07 jul-07 okt-07 jan-08 apr-08 jul-08 okt-08 jan-09 apr-09 jul-09 okt-09 jan-10 apr-10 jul-10 okt-10 jan-11 apr-11 jul-11 okt-11 jan-12 apr-12 De in 2006 gekozen beleggingsconstructie had een looptijd tot 15 december Op advies van de beleggingscommissie heeft het bestuur besloten deze constructie te verlengen met opnieuw vijf jaren vanaf 15 december De aanbieding van Rabobank is vergeleken met een aanbod van ABN AMRO. Het bestuur liet daarbij de mate van betrouwbaarheid, garanties, flexibiliteit, en een zo hoog mogelijk rendement de doorslag geven bij de keuze voor deze beleggingsconstructie. De nieuwe benaming van de beleggingsconstructie van Rabobank is Rabo Equity Strategie Obligatie (RESO), waarbij de voorwaarden van de constructie en de bijbehorende krediet ver leningsovereenkomst voor een groot deel gelijk zijn aan de vorige. De belegging is 15 december 2011 aangekocht voor 210 miljoen euro. De belegging bestaat ultimo 2011 uit een vast gedeelte van 156,7 miljoen euro waar niet mee belegd wordt en een deel van 54,7 miljoen euro waarmee belegd wordt in aandelen. Het rendement uit de belegging bestaat uit een vaste jaarlijkse rente van 3 miljoen euro, een extra coupon afhankelijk van goede resultaten van de belegging en ongerealiseerde koerswijzigingen indien de marktwaarde onder de kostprijs gedaald is. De looptijd van de belegging is vijf jaar. De garantiewaarde van de belegging is op het einde van de looptijd 200 miljoen euro. 24

25 Communicatie Startbrief Zodra van een werkgever een eerste betaling aan het Tijdspaarfonds voor een deelnemer is ontvangen, krijgt de deelnemer een startbrief. In die brief staat onder meer: algemene informatie over het Tijdspaarfonds; algemene informatie over de website van het Tijdspaarfonds; de toegangscode voor het private deel van de website met eigen informatie; informatie over de keuze van een vakbondsconsulent voor tussentijdse opnames van tegoeden. Tijdsparenbouw.nl Het Tijdspaarfonds heeft een eigen website: Met behulp van deze website kan het Tijdspaarfonds actuele informatie verstrekken. Het bestuur van het Tijdspaarfonds vindt het belangrijk dat de werknemer snel informatie kan krijgen over zijn tegoeden en de wijzigingen daarin. Voor actuele saldo-informatie biedt het internet daarvoor uitkomst. De website bestaat uit een publiek deel en een privaat deel. Het publieke deel is voor iedereen toegankelijk en geeft algemene informatie over de tijdspaarregeling. Het particuliere deel is bestemd voor de individuele deelnemer aan het Tijdspaarfonds en is alleen toegankelijk via een persoonlijke toegangscode. De deelnemer ontvangt die toegangscode na de eerste betaling door zijn werkgever in het Tijdspaarfonds. Het private deel biedt de werknemer onder meer een actueel overzicht van zijn saldo, de mutaties (betalingen en opnames) en de mogelijkheid een vakbondsconsulent van de werknemersorganisaties te kiezen. Via de vakbondsconsulent kunnen tussentijds bedragen opgenomen worden. Saldo-overzichten Ieder kalenderkwartaal ontvangt de werknemer per post een saldo-overzicht met de bij- en afschrijvingen die sinds het vorige saldo-overzicht hebben plaatsgevonden. Met beknopte teksten op dit overzicht wordt de werknemer gewezen op algemene en actuele ontwikkelingen rond het Tijdspaarfonds. Keuze vakbondsconsulent Het bestuur heeft geconstateerd dat niet alle deelnemers een vakbondsconsulent hebben gekozen. In 2009 heeft het bestuur daarom besloten de werknemers in een aparte brief te informeren over de rol van de vakbondsconsulent in het Tijdspaarfonds. Steeds per kalenderkwartaal worden nieuwe deelnemers aangeschreven die in dat kwartaal nog geen keuze voor een vakbondsconsulent hebben gemaakt. Als men na afloop van het kalenderjaar dan nog steeds geen keuze heeft gemaakt, volgt nogmaals een schriftelijk advies om alsnog een keuze te maken. Vervolgens wordt aan het einde van elk kalenderjaar bezien welke werknemers nog steeds geen keuze hebben gemaakt voor een vakbondsconsulent. Eind 2011 zijn deelnemers aangeschreven; eind 2010 betrof dat deelnemers. De werknemersorganisaties worden door het Tijdspaarfonds ieder kwartaal geïnformeerd welke werknemers in dat kwartaal voor welke vakbondsconsulent hebben gekozen. De werknemersorganisaties kunnen deelnemers zo rechtstreeks informeren over hun dienstverlening. Sinds 2008 bestaat er voor de aparte websites van de diverse bedrijfstakeigen regelingen één internetportaal. Het adres van deze website is: Het webadres van het Tijdspaarfonds leidt direct naar dit portaal. 25

26 26

27 Stichting Tijdspaarfonds voor de Bouwnijverheid Jaarrekening

28 Balans per 31 december 2011 (Na resultaatbestemming, bedragen in duizenden euro s) ACTIVA Beleggingen (1) Vorderingen en overlopende activa (2) Liquide middelen (3) Totaal activa Passiva Beschikbaar saldo van baten en lasten (4) Spaarrekening (5) Nog te verwerken bedragen Tijdspaarfonds (6) Overige schulden en overlopende passiva (7) Totaal passiva

29 Staat van baten en lasten over 2011 (Bedragen in duizenden euro s) BATEN Beleggingsopbrengsten (8) Overige baten (9) Totaal van de baten LASTEN Administratiekosten (10) Overige lasten Totaal van de lasten Saldo baten en lasten

30 Kasstroomoverzicht over 2011 (Bedragen in duizenden euro s) Kasstroom uit tijdspaarfondsactiviteiten Administratiekosten./ / Ingelegde gelden Uitbetaalde gelden./ / Nog te verwerken bedragen Tijdspaarfonds 600./ Overige ontvangsten en betalingen./. 771./. 457 Kasstroom uit tijdspaarfondsactiviteiten./ / Kasstroom uit beleggingsactiviteiten Mutaties beleggingen Directe beleggingsopbrengsten Kasstroom uit beleggingsactiviteiten Mutatie liquide middelen Liquide middelen primo periode 814./. 91 Mutatie liquide middelen Liquide middelen ultimo periode

31 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Algemeen Stichting Tijdspaarfonds voor de Bouwnijverheid ver - schaft aan werknemers die deelnemen aan de CAO voor de Bouwnijverheid een vergoeding wegens loonderving bij vakantiedagen en algemeen erkende feestdagen en daarmee gelijk te stellen dagen, de vakantietoeslag, alsmede eventuele andere daarmee verband houdende uitkeringen. De regeling van de Stichting Tijdspaarfonds voor de Bouwnijverheid is vanaf 1 januari 2006 in werking getreden. Statutair heeft op 14 november 2006 de oprichting plaats gevonden. Deze verantwoording betreft de tijdspaarregeling van Stichting Tijdspaarfonds voor de Bouwnijverheid welke bij contract is opgedragen aan Cordares CAO-Regelingen bv. Het boekjaar is gelijk aan het kalenderjaar. Waardering van activa en passiva Balans Waardering vindt plaats tegen nominale waarde, tenzij hieronder anders is aangegeven. De Rabo Equity Strategie Obligatie bestaat uit een obligatiecomponent (vaste component) en een eigen vermogenscomponent (variabele component). Bij de eerste verwerking worden deze per de transactiedatum opgenomen tegen reële waarde vermeerderd met de direct daaraan toe te rekenen transactiekosten. aanwezigheid van objectieve aanwijzingen voor bijzondere waardeverminderingen, de omvang van het verlies uit hoofde van de bijzondere waardevermindering bepaald en in de staat van baten en lasten verwerkt. Hierbij wordt de omvang van het verlies bepaald als het verschil tussen de boekwaarde van het actief, en de best mogelijke schatting van de toekomstige kasstromen, contant gemaakt tegen de effectieve rentevoet zoals die is bepaald bij de eerste verwerking van het instrument. Resultaatbepaling Baten en lasten De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben. Beleggingsopbrengsten Het resultaat uit beleggingen bestaat uit directe beleggingsopbrengsten en indirecte beleggingsopbrengsten. Onder de directe beleggingsopbrengsten worden de interest en dividendopbrengsten van de respectievelijke beleggingen verantwoord. De indirecte beleggingsopbrengsten betreffen zowel gerealiseerde als ongerealiseerde waardeverschillen. Voor het beheer van de Rabo Equity Strategie Obligatie wordt een management fee in rekening gebracht. De betaalde management fee wordt verwerkt in de waarde (NAV) van de Rabo Equity Strategie Obligatie. Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de directe methode. De Rabo Equity Strategie Obligatie wordt tot het einde van de looptijd aangehouden. Na de eerste waardering wordt de obligatiecomponent gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs volgens de effectieve-rentemethode. Baten en lasten worden in de winst-en-verliesrekening verwerkt. De eigen vermogenscomponent wordt na de eerste waardering gewaardeerd tegen de reële waarde. Baten en lasten die voortvloeien uit veranderingen in de reële waarde worden verwerkt in de staat van baten en lasten. De reële waarde is bepaald met behulp van beschikbare marktinformatie. Op elke balansdatum beoordeelt het bestuur of de Rabo Equity Strategie Obligatie een bijzondere waardevermindering heeft ondergaan. Voor de obligatiecomponent die tegen (geamortiseerde) kostprijs wordt gewaardeerd, wordt bij 31

32 Toelichting op de balans per 31 december 2011 (Bedragen in duizenden euro s, tenzij anders vermeld) Activa 1. Beleggingen Verloopoverzicht beleggingen Het verloop is als volgt te specificeren: Boekwaarde aan het begin van het jaar Aankopen en verstrekkingen Verkopen en aflossingen Waardeverschillen Boekwaarde aan het eind van het jaar Rabo Credit Strategie Obligatie II / Rabo Equity Strategie Obligatie (vaste component) / Rabo Equity Strategie Obligatie (variabele component) Kredietfaciliteit / / Deposito s en kasgeldleningen / Totaal financiële beleggingen / Per 15 december 2011 is de Rabo Credit Strategie Obligatie II (RCSO II) afgelost en is de Rabo Equity Strategie Obligatie (RESO) aangeschaft. De garantiewaarde van de RESO wordt na afloop van de gehele looptijd gegarandeerd (15 december 2016) en bedraagt 200 miljoen euro. De RESO is een gestructureerde obligatie met een aantal bijzondere kenmerken. Het beheer van de RESO vindt plaats door de Rabobank. Door middel van financiële instrumenten worden posities ingenomen in Europese aandelen. Het doel van de RESO is het innemen van langetermijnposities op een leveraged basis om een positief rendement te behalen. De strategie van de variabele component is om een langetermijnpositie in te nemen in Europese aandelen. De inleg van de RESO bestaat uit twee componenten. Het zero coupon deposito (de vaste component ad 156,7 miljoen euro) is de inleg die wordt gebruikt om de terugbetalingen van de gegarandeerde coupons en aflossingen te garanderen. De buffer (de variabele component ad 54,7 miljoen euro) is het gedeelte van de inleg dat gebruikt wordt om in de strategie te beleggen. De reële waarde van de vaste component ultimo 2011 is nagenoeg gelijk aan de (geamortiseerde) kostprijs. Onder de beleggingen bevindt zich een kredietfaciliteit in de vorm van een bankrekening. Ultimo 2011 bedraagt het saldo./. 15,5 miljoen euro. De kredietfaciliteit is gekoppeld aan de gestructureerde obligatie Rabo Equity Strategie Obligatie (RESO). Betalingen vanaf deze bankrekening mogen alleen gedaan worden voor uitkeringen in het kader van de TSF-regeling. 2. Vorderingen en overlopende activa Dit betreft een vooruitbetaald bedrag, inzake een liquiditeitsbuffer, aan het Technisch Bureau voor de Bouwnijverheid 430 (2010: 430), opgebouwde interest op de RESO 133 (2010: 0) en een te vorderen bedrag op deelnemers 31 (2010: 40). 3. Liquide middelen De liquide middelen ultimo 2011 zijn het eigendom van de stichting. Liquide middelen betreffen de saldi van de bankrekeningen van het fonds. De liquide middelen zijn dagelijks opvraagbaar. 32

33 Passiva 4. Beschikbaar saldo van baten en lasten Dit betreft het cumulatieve saldo van baten en lasten. Het verloop is als volgt: Beschikbaar saldo van baten en lasten aan het begin van het jaar Saldo volgens de staat van baten en lasten Beschikbaar saldo van baten en lasten aan het eind van het jaar Spaarrekening Dit betreft het saldo van ingelegde en uitbetaalde gelden van het Tijdspaarfonds. De tegoeden op de spaarrekening worden in mei uitbetaald of kunnen door de deelnemers tussentijds worden opgenomen. Verloop spaarrekening Stand aan het begin van het jaar Bij: Aangeleverd Af: Uitbetaald: - Vakantietoeslag Roostervrije dagen Bovenwettelijke vakantiedagen Kortverzuim Stand aan het einde van het jaar Nog te verwerken bedragen Tijdspaarfonds Dit saldo betreft de gelden die door de werkgevers zijn gestort, maar nog verwerkt moeten worden. 7. Overige schulden en overlopende passiva Deze post bestaat uit te betalen administratiekosten 293 (2010: 1), nog te betalen aan deelnemers Tijdspaarfonds 138 (2010: 282), kosten Technisch Bureau Bouwnijverheid 162 (2010: 141), te betalen accountantskosten 24 (2010: 29) en te betalen rente en bankkosten 67 (2010: 766). Niet in de balans opgenomen verplichtingen Het fonds bezit in het kader van de beleggingsconstructie met de Rabobank een kredietfaciliteit. Deze kredietfaciliteit bevat een stortingsverplichting van 120 miljoen euro voor elke voortschrijdende periode van zes aaneengesloten kalendermaanden. 33

34 Toelichting op de staat van baten en lasten over 2011 (Bedragen in duizenden euro s, tenzij anders vermeld) Baten 8. Beleggingsopbrengsten De post directe beleggingsopbrengsten bestaat uit interest over het saldo liquide middelen, interest op de RCSO II/RESO en de bijbehorende kredietfaciliteit en rente overige beleggingen. De indirecte beleggingsopbrengsten betreffen de opbrengst van de verkoop van de RCSO II en de waardemutatie van de variabele component van de RESO Directe beleggingsopbrengsten: Interest op deposito s en kasgeldleningen Interest op RCSO II / RESO Indirecte beleggingsopbrengsten: Gerealiseerd bij afloop belegging Waardemutatie Overige baten Deze post betreft een vrijval van gereserveerde bankkosten (489) en bankkosten 2011 (./. 293). 10. Administratiekosten Dit zijn de door Cordares op basis van de administratieovereenkomst in rekening gebrachte kosten (2010: 2.571) en fondskosten 574 (2010: 560). De fondskosten bestaan uit accountantskosten 29 (2010: 40), bestuurskosten 544 (2010: 528) en overige kosten 1 (2010:./. 8). Ondertekening van de jaarrekening Harderwijk, 19 juni 2012 Namens het bestuur, W. Ketting M.B. van Veldhuizen 34