Groenbemesters i.h.k.v de PPS groen Van GLB plicht naar bodemkans!

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Groenbemesters i.h.k.v de PPS groen Van GLB plicht naar bodemkans!"

Transcriptie

1 Groenbemesters i.h.k.v de PPS groen Van GLB plicht naar bodemkans! 22 mei 2017 PPS groen Leendert Molendijk, Johnny Visser, Elma Raaijmakers, Thea van Beers, Michaela Schlathölter

2 Aaltjes Beheersings Strategie (ABS) Preventie via plant/pootgoed en bedrijfshygiëne Inventarisatie grondsoort historie gewaswaarneming bemonstering Bouwplan teeltfrequentie rassenkeuze gewasvolgorde groenbemesters Aanvullend grondontsmetting granulaten vanggewassen zwarte braak Anaerobie BGO/BR inundatie Biofumigatie(?)

3 Inhoud Groenbemesters breed gezien Mengsels WVTTK

4 Vele doelen van een groenbemester! Organische stof Aaltjes GLB vergoeding Nutriënten Bodem en structuur Biodiversiteit Onkruid Stabiele of hogere opbrengsten

5 Wat is het effect van mengsels op de aaltjesontwikkeling? Aaltjessoorten ontwikkelen zich naar rato van de beschikbaarheid van waardplantwortel Aaltjes zoeken hun waardplant actief op en vermeerderen per eenheid wortel in een mengsel meer dan als solo gewas Mengsels leiden tot verwarring en aaltjessoorten vermeerderen minder per eenheid wortel Mengsels leiden tot verhoging van algemene weerbaarheid waardoor na een mengsel dezelfde Pi tot minder schade leidt in het volggewas...

6 Vermeerdering P. penetrans op mengsels Resultaten eerste pilot kasproef, najaar 2016 Hans Hoek, november 2016

7 Impressie van de pilot

8 100 Gemiddeld wortelgewicht per pot (in gram) Mais J. haver Tagetes Mais + J. haver Mais + Tagetes J. haver + Tagetes

9 Aantal P. penetrans aaltjes in wortels en grond grond gewas2 gewas Mais J. haver Tagetes Mais + J. haver Mais + Tagetes J. haver + Tagetes grond

10 1200 Aantal P. penetrans aaltjes per gram wortel Mais J. haver Tagetes Mais + J. haver Mais + Tagetes J. haver + Tagetes

11 PPS groen WP 3b Groenbemesters mengsels Agrifirm en Petersen Invulling: interactie aaltjes * mengsels. Herhaling mengsel * PP opzet 2016 Matthijs van Dijk (Aeres, hogeschool Almere) Bodemweerbaarheid tegen M. hapla gemeten op gronden met verschil in groenbemester historie Weerbaarheidsproef M. hapla Schaderelatie PP sla t.b.v. weerbaarheid

12 Objecten mengsel kasproef 2017 * aanvulling op objecten 2016 mais bladrammenas * Japanse haver, Tagetes patula, mais + Japanse haver, bladrammenas + Japanse haver* Mais + Tagetes patula Japanse haver + Tagetes patula Japanse haver + Tagetes + mais zwarte braak.

13 Weerbaarheid en mengsels Gronden met verschillen in groenbemester historie worden doorgemeten op weerbaarheid tegen M. hapla en Rhizoctonia (vanuit PPS reststromen) Ontwikkeling P. penetrans weerbaarheidstoets Bij succes in toetsontwikkeling ook doormeten op weerbaarheid P. penetrans

14 PPS groen WP 3b Groenbemesters Suikerindustrie ism IRS Invulling: effect van groenbemesters en mengsels op doelaaltjes en bieten opbrengst. Heterodera schachtii, Trichodorus similis 2017 teelt groenbemesters op 3 percelen, objecten in 6-8 herhalingen 2018 Bietenteelt door IRS 2018 herhaling teelt groenbemesters 2019 herhaling bietenteelt

15 Geprioriteerde groenbemesters (BCA) Uitvoering IRS 1. Zwarte braak 2. Zwarte braak + verse massa object 11 (Multikulti). 3. Gele mosterd bca resistent (20-25 kg/ha),? 4. Gele mosterd afvoer bovengrondse massa 5. Bladrammenas bca en melo resistent (20-30 kg/ha), Defender 6. Bladrammenas bca vatbaar, Cardinal 7. Zwaardherik Trio, bca resistent (? kg/ha) 8. Zwaardherik Nemat 9. Japanse haver (70-80 kg/ha), Pratex 10.Viterra Multikulti (25 kg/ha) 11.Viterra Multikulti (25 kg/ha) bovengrondse massa afvoeren Aanbod voor kwekers voor aanvullingen.

16 Geprioriteerde groenbemesters (T. similis) uitvoering WUR PAGV 1. Zwarte braak 2. Zwarte braak + verse massa object 9 (Multikulti). 3. Gele mosterd bca resistent (20-25 kg/ha),? 4. Gele mosterd afvoer bovengrondse massa 5. Bladrammenas bca en melo resistent (20-30 kg/ha), Defender 6. Zwaardherik Trio, bca resistent (? kg/ha) 7. Japanse haver (70-80 kg/ha), Pratex 8. Viterra Multikulti (25 kg/ha) 9. Viterra Multikulti (25 kg/ha) bovengrondse massa afvoeren. 10.Tagetes 11. invulling door derde partijen

17 Bedankt voor jullie aandacht!!!

Mengsels van groenbemesters vereisen verstand van zaken

Mengsels van groenbemesters vereisen verstand van zaken Mengsels van groenbemesters vereisen verstand van zaken thema middag CBAV 30 november, Putten Leendert Molendijk & Johnny Visser Vele doelen van een groenbemester! Organische stof Nutriënten Bodem en structuur

Nadere informatie

Groenbemesters: zaaitijden en opbrengst

Groenbemesters: zaaitijden en opbrengst Groenbemesters: zaaitijden en opbrengst Mengsels van groenbemesters vereisen verstand van zaken themaochtend ''Vergroening in de praktijk'' Innovatie veenkoloniën, 1 dec. 2017, Valthermond Leendert Molendijk,

Nadere informatie

Trichodorideaaltje: beheersbaar?

Trichodorideaaltje: beheersbaar? Vrijlevende wortelaaltjes ((Para)Trichodorus soorten) Trichodorideaaltje: beheersbaar IRS Suikerbieteninformatiedagen 5 Evert Brommer, PPO AGV Lelystad! ectoparasiet! alle stadia mobiel! zeer veel waardplanten!

Nadere informatie

Groenbemesters Akkerbouw. Bodem verbeteren is resultaat oogsten

Groenbemesters Akkerbouw. Bodem verbeteren is resultaat oogsten Groenbemesters Akkerbouw Bodem verbeteren is resultaat oogsten Een gezond bodemleven geeft een weerbaar gewas Een gezonde en rijke bodem zijn belangrijke voorwaarden voor een succesvolle teelt. De basis

Nadere informatie

Groenbemesters Bodem verbeteren is resultaat oogsten

Groenbemesters Bodem verbeteren is resultaat oogsten Groenbemesters Bodem verbeteren is resultaat oogsten Wortelexudaten Een gezond bodemleven geeft een weerbaar gewas Een gezonde en rijke bodem zijn belangrijke voorwaarden voor een succesvolle teelt. De

Nadere informatie

Groenbemesters Akkerbouw Bodem verbeteren is resultaat oogsten 2018

Groenbemesters Akkerbouw Bodem verbeteren is resultaat oogsten 2018 Groenbemesters Akkerbouw Bodem verbeteren is resultaat oogsten 2018 Wortelexudaten Groenbemesters Gewasresten Schijf van 5 voor het bodemleven Compost Dierlijke mest Een gezond bodemleven geeft een weerbaar

Nadere informatie

Groenbemesterkeuze bij schadelijke aaltjes in aardbei, prei, Chinese kool, peen, sla en asperge

Groenbemesterkeuze bij schadelijke aaltjes in aardbei, prei, Chinese kool, peen, sla en asperge Postbus 430 8200 AK Lelystad www.telenmettoekomst.nl Groenbemesterkeuze bij schadelijke aaltjes in aardbei, prei, Chinese kool, peen, sla en asperge Samenstelling: Hans Hoek, Gerard Korthals en Jacques

Nadere informatie

Trichodoriden: maatregelen om schade te. Elma Raaijmakers. Diverse soorten aaltjes

Trichodoriden: maatregelen om schade te. Elma Raaijmakers. Diverse soorten aaltjes IRS Van Konijnenburgweg 24 4611 HL Bergen op Zoom The Netherlands e-mail: raaijmakers@irs.nl http://www.irs.nl Trichodoriden: maatregelen om schade te beperken Elma Raaijmakers Diverse soorten aaltjes

Nadere informatie

Groenbemesters en ziekten en plagen

Groenbemesters en ziekten en plagen Groenbemesters en ziekten en plagen Elma Raaijmakers SID, 9/10 december 2014 Verliezen in suikeropbrengst door ziekten en plagen Suikeropbrengst (t/ha) 23,0 18,2 13,9 11,6 maximale suikeropbrengst (De

Nadere informatie

Koepelproject Plantgezondheid bomen & vaste planten. Naar een toekomstbestendige boomkwekerij

Koepelproject Plantgezondheid bomen & vaste planten. Naar een toekomstbestendige boomkwekerij Koepelproject Plantgezondheid bomen & vaste planten Naar een toekomstbestendige boomkwekerij Deelproject; Biologische grondontsmetting in vaste planten Het doel van dit project is alternatieve methoden

Nadere informatie

Aaltjes in de bollenteelt

Aaltjes in de bollenteelt Aaltjes in de bollenteelt Gera van Os Peter Vreeburg De volgende onderwerpen komen aan de orde: Aaltjesziekten in de teelt Wortellesieaaltje Stengelaaltje Vrijlevend wortelaaltje Krokusknolaaltje Wortelknobbelaaltje

Nadere informatie

Sebastiaan ten Napel Wimjan Brasser Klaske Frietema

Sebastiaan ten Napel Wimjan Brasser Klaske Frietema Sebastiaan ten Napel 06-13049002 Wimjan Brasser 06-20768559 Klaske Frietema 06-20473486 Stroken, banen en plekken...? Voorkomen en genezen Allemaal aaltjes..? Stroken banen en plekken Waar gaan we het

Nadere informatie

Workshop. 28 November 2012 Leendert Molendijk (PPO agv)

Workshop. 28 November 2012 Leendert Molendijk (PPO agv) Workshop Bodemkwaliteitsplan 28 November 2012 Leendert Molendijk (PPO agv) 1 ABS: Aaltjes Beheersings Strategie Preventie Uitgangsmateriaal Hygiëne Onkruidbeheersing Inventarisatie grondsoort historie

Nadere informatie

GROENBEMESTERS. iperen.com

GROENBEMESTERS. iperen.com 2017 GROENBEMESTERS iperen.com WELKE GROENBEMESTER KIEST U? De teelt van een geslaagde groenbemester vergt veel aandacht. U kunt de teelt van een groenbemester vergelijken met een volwaardige teelt. De

Nadere informatie

Maatregelen ter beheersing van bodempathogenen

Maatregelen ter beheersing van bodempathogenen Maatregelen ter beheersing van bodempathogenen Wat zijn niet-chemische mogelijkheden? Congres Beter Bodembeheer, 4 okober 2016, Lunteren Johnny Visser, Leendert Molendijk, Gera van Os, Gerard Korthals

Nadere informatie

Aaltjeswijzer Herkenning en beheersing

Aaltjeswijzer Herkenning en beheersing actieplan aaltjesbeheersing Aaltjeswijzer Herkenning en beheersing Aaltjeswijzer Het herkennen van aaltjesschade in diverse akkerbouwgewassen. In het kader van het Actieplan Aaltjesbeheersing is er een

Nadere informatie

Bodemweerbaarheid & bodemleven

Bodemweerbaarheid & bodemleven Bodemweerbaarheid & bodemleven Joeke Postma, Mirjam Schilder, Johnny Visser 29-11-2018, CBAV - Putten Bodemweerbaarheid Ziektegevoelig Ziektewerend Een ziektewerende grond = grond waarin weinig of geen

Nadere informatie

Het nut van groenbemesters:

Het nut van groenbemesters: Groenbemesters Het nut van groenbemesters: Het zijn gewassen die bodemvruchtbaarheid op peil houden of verbeteren omdat organische stof wordt toegevoegd. Tijdens de groei beschermen ze de bodem tegen erosie

Nadere informatie

van harte welkom Koolstof Kringlopen

van harte welkom Koolstof Kringlopen van harte welkom Koolstof Kringlopen 1 Programma 13:30 Opening met lezing 14:00 Instructie geleide rondgang 14:15 Geleide rondgang 16:45 Actieve demonstratie machines Afsluiting met drankje & snack Koolstof

Nadere informatie

Groenbemesters in het bouwplan. Wiepie Haagsma Wouter Klaasse Bos

Groenbemesters in het bouwplan. Wiepie Haagsma Wouter Klaasse Bos Groenbemesters in het bouwplan Wiepie Haagsma Wouter Klaasse Bos Groenbemesters: een goede keuze! Groenbemesters in het bouwplan Wiepie Haagsma, Leendert Molendijk Kennisdag 4 februari 2019 Hoe selecteer

Nadere informatie

VITAL EARTH GLB-PROOF. Groenbemesters voor een gezondere bodem NU MET GROENBEMESTERS

VITAL EARTH GLB-PROOF. Groenbemesters voor een gezondere bodem NU MET GROENBEMESTERS VITAL EARTH Groenbemesters voor een gezondere bodem NU MET GLB-PROOF GROENBEMESTERS 2015 VITAL EARTH Groenbemesters voor een gezondere bodem Kies de juiste groenbemester Groenbemesters dienen een vaste

Nadere informatie

Grondontsmetting. Gera van Os, Wageningen UR

Grondontsmetting. Gera van Os, Wageningen UR Grondontsmetting Gera van Os, Wageningen UR Vier vormen van grondontsmetting Chemische grondontsmetting Inundatie Biofumigatie Biologische grondontsmetting Chemische grondontsmetting Natte grondontsmetting

Nadere informatie

Een aaltje is nooit alleen PPO AGV 23 januari 2014

Een aaltje is nooit alleen PPO AGV 23 januari 2014 Een aaltje is nooit alleen! Aaltjes en pootgoed Meetingpoint akkerbouw 23 januari 2014, Leendert Molendijk Samenstelling van bodemleven (www.digischool.nl) Aantal organismen Microflora per gram grond bacteriën

Nadere informatie

bladrammenas Facelia Incarnaatklaver onkruid Structuur

bladrammenas Facelia Incarnaatklaver onkruid Structuur bladrammenas Facelia Incarnaatklaver Wikken afspoeling onkruid doorlaatbaarheid Structuur Naar de diepere grondlagen Gele mosterd Japanse haver Facelia Wikken afspoeling Organisch materiaal onkruid VOORDELEN

Nadere informatie

GROENBEMESTERS: VRIEND OF VIJAND? Masterplan Mineralenmanagement

GROENBEMESTERS: VRIEND OF VIJAND? Masterplan Mineralenmanagement GROENBEMESTERS: VRIEND OF VIJAND? Masterplan Mineralenmanagement INLEIDING Groenbemesting wordt steeds vaker ingezet in het teeltplan om de structuur te verbeteren en het organische stofgehalte van de

Nadere informatie

EAG COVERMENGSELS TIJDELIJKE WEIDEMENGSELS

EAG COVERMENGSELS TIJDELIJKE WEIDEMENGSELS EAG COVERMENGSELS EN TIJDELIJKE WEIDEMENGSELS 2015 VOORDELEN COVERMENGSELS Principe : Het samenvoegen van soorten groenbedekkers met de bedoeling er landbouwkundige voordelen uit te halen zoals : Voldoen

Nadere informatie

Stimulering biodiversiteit in ecologische aandachtsgebieden in Flevoland. Wim Stegeman, coordinator FAC. Gerichte inzet van vanggewassen.

Stimulering biodiversiteit in ecologische aandachtsgebieden in Flevoland. Wim Stegeman, coordinator FAC. Gerichte inzet van vanggewassen. Stimulering biodiversiteit in ecologische aandachtsgebieden in Flevoland Wim Stegeman, coordinator FAC Gerichte inzet van vanggewassen Pilot Inhoud Aanleiding pilot Opzet pilot Monitoring Resultaten Conclusie

Nadere informatie

Groenbemesters GLB vergroeningsmengsels Tussen- en nagewassen Vanggewassen

Groenbemesters GLB vergroeningsmengsels Tussen- en nagewassen Vanggewassen Groenbemesters GLB vergroeningsmengsels Tussen en nagewassen Vanggewassen De Perfect(e) Bodem basis voor iedere teelt GLB Vergroeningsmengsels Om de teelt van een gewas succesvol te laten verlopen moet

Nadere informatie

Bodem, dood substraat of levend ecosysteem? Joeke Postma, Wageningen Plant Research Congres Beter Bodembeheer, 4 oktober 2016

Bodem, dood substraat of levend ecosysteem? Joeke Postma, Wageningen Plant Research Congres Beter Bodembeheer, 4 oktober 2016 Bodem, dood substraat of levend ecosysteem? Joeke Postma, Wageningen Plant Research Congres Beter Bodembeheer, 4 oktober 2016 Bodem - samenstelling Minerale delen 43% Lucht 24% Water 22% Organische stof

Nadere informatie

RASSENADVIES: GROENBEMESTERS

RASSENADVIES: GROENBEMESTERS 2018 RASSENADVIES: GROENBEMESTERS BODEMLEVEN SOORTEN ZAAIEN TEELT ONDERWERKEN WELKE GROENBEMESTER KIEST U? De teelt van een geslaagde groenbemester vergt veel aandacht. U kunt de teelt van een groenbemester

Nadere informatie

Groenbemesters GLB vergroeningsmengsels Tussen- en nagewassen Vanggewassen

Groenbemesters GLB vergroeningsmengsels Tussen- en nagewassen Vanggewassen Groenbemesters GLB vergroeningsmengsels Tussen en nagewassen Vanggewassen De Perfect(e) Bodem basis voor iedere teelt Om de teelt van een gewas succesvol te laten verlopen moet de uitgangssituatie optimaal

Nadere informatie

Biologische grondontsmetting

Biologische grondontsmetting Biologische grondontsmetting onderdeel van Koepelproject plantgezondheid bomen en vaste planten Demo Nemater Demo biologische grondontsmetting via groenbemesters 1. Doel van project Biologische grondontsmetting.

Nadere informatie

Groenbemesters GLB vergroeningsmengsels Tussen- en nagewassen Vanggewassen

Groenbemesters GLB vergroeningsmengsels Tussen- en nagewassen Vanggewassen Groenbemesters GLB vergroeningsmengsels Tussen en nagewassen Vanggewassen De Perfect(e) Bodem basis voor iedere teelt Om de teelt van een gewas succesvol te laten verlopen moet de uitgangssituatie optimaal

Nadere informatie

Groenbemester als vervanging vals zaaibed

Groenbemester als vervanging vals zaaibed Groenbemester als vervanging vals zaaibed Onkruidonderdrukking door groenbemesters 24 januari 2019, Wiepie Haagsma Onkruidbeheersing in de praktijk Vruchtwisseling en gewaskeuze Hoofdgrondbewerking Teeltwijze

Nadere informatie

Effect van hennep op de populatiedichtheid van Pratylenchus penetrans

Effect van hennep op de populatiedichtheid van Pratylenchus penetrans Effect van hennep op de populatiedichtheid van Pratylenchus penetrans Proef in opdracht van Hempflax Agro BV en Productschap Akkerbouw Ing. K.H. Wijnholds en Ir. H. Hoek Praktijkonderzoek Plant & Omgeving

Nadere informatie

Groenbedekkers en bodemvruchtbaarheid. Bart Debussche Dept. Landbouw en Visserij dienst Voorlichting

Groenbedekkers en bodemvruchtbaarheid. Bart Debussche Dept. Landbouw en Visserij dienst Voorlichting Groenbedekkers en bodemvruchtbaarheid Bart Debussche Dept. Landbouw en Visserij dienst Voorlichting 17-09-2015 Waarom groenbedekkers uitzaaien? Nut groenbedekkers Goede humustoestand N-uitspoeling vermijden

Nadere informatie

Inundatie voor pootgoedtelers ter bestrijding van aardappelcysteaaltjes (AM)

Inundatie voor pootgoedtelers ter bestrijding van aardappelcysteaaltjes (AM) Inundatie voor pootgoedtelers ter bestrijding van aardappelcysteaaltjes (AM) Begeleidingscommissie Onderzoek, 15 maart 2013 Willemien Runia, Leendert Molendijk (PPO-AGV), Pootgoedteler Frank de Schutter,

Nadere informatie

Bodembiologie: praktische handvaten voor het behoud van een productieve bodem

Bodembiologie: praktische handvaten voor het behoud van een productieve bodem Bodembiologie: praktische handvaten voor het behoud van een productieve bodem Gera van Os PPO-Bollen, Bomen & Fruit Introductie Bodem is de basis voor een goede teelt: Opbouw en afbraak organische stof

Nadere informatie

Pratylenchus penetrans

Pratylenchus penetrans Pratylenchus penetrans Biologie en aanpak binnen NemaDecide2 NemaDecide 5 september 2007 Leendert Molendijk, Corrie Schomaker, Thomas Been Aaltjesgroepen in Nederland Cysteaaltjes Wortelknobbelaaltjes

Nadere informatie

Biologische grondontsmetting met groenbemesters onderdeel van Koepelproject plantgezondheid bomen en vaste planten

Biologische grondontsmetting met groenbemesters onderdeel van Koepelproject plantgezondheid bomen en vaste planten 1 Biologische grondontsmetting met groenbemesters onderdeel van Koepelproject plantgezondheid bomen en vaste planten Biofumigatie, Neutkensmix en Tagetes single gold Introductie project 1. Doel van project:

Nadere informatie

De bodem, doorgronden

De bodem, doorgronden De bodem, doorgronden Zorgen voor een goede bodemkwaliteit begint met meten Bodemgezondheid op zand Afname van bodemkwaliteit Bodemgezondheid; verbeteren en meten De bodem is de belangrijkste productiefactor

Nadere informatie

BROCHURE STENGEL AALTJES

BROCHURE STENGEL AALTJES BROCHURE STENGEL AALTJES Stengelaaltjes doen niet alleen veel schade in uien, tulpen en andere bolgewassen, maar kunnen ook opbrengstverlies veroorzaken in vlinderbloemigen, maïs, aardappelen, peen en

Nadere informatie

RASSENADVIES: GROENBEMESTERS

RASSENADVIES: GROENBEMESTERS 2019 RASSENADVIES: GROENBEMESTERS BODEMLEVEN SOORTEN ZAAIEN TEELT ONDERWERKEN WELKE GROENBEMESTER KIEST U? De teelt van een geslaagde groenbemester vergt veel aandacht. U kunt de teelt van een groenbemester

Nadere informatie

BROCHURE STENGEL AALTJES

BROCHURE STENGEL AALTJES BROCHURE STENGEL AALTJES Stengelaaltjes doen niet alleen veel schade in uien, tulpen en andere bolgewassen, maar kunnen ook opbrengstverlies veroorzaken in vlinderbloemigen, maïs, aardappelen, peen en

Nadere informatie

6. BIETENCYSTEAALTJES INHOUD 6.1 INLEIDING... 2

6. BIETENCYSTEAALTJES INHOUD 6.1 INLEIDING... 2 6. BIETENCYSTEAALTJES CONTACTPERSOON: ELMA RAAIJMAKERS INHOUD 6.1 INLEIDING... 2 6.2 HET WITTE BIETENCYSTEAALTJE... 2 6.2.1 SCHADEBEELD... 2 6.2.2 VERSPREIDING EN SCHADE... 2 6.2.3 LEVENSCYCLUS... 2 6.2.4

Nadere informatie

Aaltjesbestrijding (Nematodenbeheersing)

Aaltjesbestrijding (Nematodenbeheersing) AALTJES ALMANAK Aaltjesbestrijding (Nematodenbeheersing) Hoewel aaltjes een bijdrage leveren aan een gezond bodemleven, zijn er tal van aaltjes die een serieuze bedreiging vormen voor gewassen. De meeste

Nadere informatie

Bodemgezondheid binnen bedrijfssystemen BODEM

Bodemgezondheid binnen bedrijfssystemen BODEM Bodemgezondheid binnen bedrijfssystemen BODEM 8 dec. 2010 Gerard Korthals, Marjan de Boer, Leendert Molendijk, Tim Thoden, Johnny Visser et al. Indeling: Wat is bodemkwaliteit? Wie/wat is PPO en het Praktijkcentrum

Nadere informatie

Project Ervarings Cijfers Aaltjes Limburg (PECAL)

Project Ervarings Cijfers Aaltjes Limburg (PECAL) Aanleiding project PECAL Project Ervarings Cijfers Aaltjes Limburg (PECAL) Willemien Runia & Leendert Molendijk, PPO AGV, Lelystad Frans Rouwette, DLV Akkerbouw/Vollegrond plant, Horst Aaltjes op zandgrond

Nadere informatie

Project Ervarings Cijfers Aaltjes Limburg (PECAL)

Project Ervarings Cijfers Aaltjes Limburg (PECAL) Project Ervarings Cijfers Aaltjes Limburg (PECAL) Willemien Runia & Leendert Molendijk, PPO AGV, Lelystad Frans Rouwette, DLV Akkerbouw/Vollegrond plant, Horst Aanleiding project PECAL Aaltjes op zandgrond

Nadere informatie

Sturen op bodemweerbaarheid door toediening van organische materialen

Sturen op bodemweerbaarheid door toediening van organische materialen Sturen op bodemweerbaarheid door toediening van organische materialen TKI-AF-15261 Privaat Publieke Samenwerking (PPS) 2016-2019 Joeke Postma, Mirjam Schilder, Peter Vreeburg, (Gera van Os), Johnny Visser,

Nadere informatie

Aaltjestoer Ditylenchus dipsaci. Verspreiding, preventie en beheersing van stengelaaltjes (Ditylenchus dipsaci) Aaltjesgroepen

Aaltjestoer Ditylenchus dipsaci. Verspreiding, preventie en beheersing van stengelaaltjes (Ditylenchus dipsaci) Aaltjesgroepen Verspreiding, preventie en beheersing van stengelaaltjes (Ditylenchus dipsaci) Veldleeuwerik bijeenkomst Zeewolde 25 maart 2013, Willemien Runia Aaltjesgroepen Cysteaaltjes Wortelknobbelaaltjes Wortellesieaaltjes

Nadere informatie

Biodiversiteit preventie en communicatie

Biodiversiteit preventie en communicatie Biodiversiteit preventie en communicatie Verantwoord omgaan met bijen maatregelen en communicatie Resultaten 2017 Introductie project Bijen zijn erg belangrijk voor de bestuiving van vele gewassen. 80%

Nadere informatie

INVLOED VAN DIVERSE GROENBEMESTERS OP ZIEKTEDRUK VAN VERSCHILLENDE BODEMGEBONDEN ZIEKTES

INVLOED VAN DIVERSE GROENBEMESTERS OP ZIEKTEDRUK VAN VERSCHILLENDE BODEMGEBONDEN ZIEKTES INVLOED VAN DIVERSE GROENBEMESTERS OP ZIEKTEDRUK VAN VERSCHILLENDE BODEMGEBONDEN ZIEKTES Proefcode: OL14 GRBMZI In opdracht van: Interreg IV project EMMA Grensoverschrijdende samenwerking rond alternatieve

Nadere informatie

Groenbemesters GLB vergroeningsmengsels Tussen- en nagewassen Vanggewassen

Groenbemesters GLB vergroeningsmengsels Tussen- en nagewassen Vanggewassen Groenbemesters GLB vergroeningsmengsels Tussen- en nagewassen Vanggewassen Groenbemesters GLB vergroeningsmengsels Tussen- en nagewassen Vanggewassen De Perfect(e) Bodem Basis voor iedere teelt Om de teelt

Nadere informatie

Biologische grondontsmetting in roos Onderdeel van Koepelproject plantgezondheid bomen en vaste planten

Biologische grondontsmetting in roos Onderdeel van Koepelproject plantgezondheid bomen en vaste planten Biologische grondontsmetting in roos Onderdeel van Koepelproject plantgezondheid bomen en vaste planten Introductie project 1. Doel van project: Het doel van dit project is alternatieve methoden om schadelijke

Nadere informatie

maïszaden CATALOGUS 2019 Maïszaden Graszaden Sorghum Groenbemesters

maïszaden CATALOGUS 2019 Maïszaden Graszaden Sorghum Groenbemesters maïszaden CATALOGUS 2019 Maïszaden Graszaden Sorghum Groenbemesters COUNTRY grasmengsels COUNTRY grasmengsels Maaien 3 jaar + zeer hoge opbrengst + zware snedes mogelijk Maaien 3 jaar + soortenrijk met

Nadere informatie

Organische stof in bodem opkrikken door inzet bodembedekkers

Organische stof in bodem opkrikken door inzet bodembedekkers Organische stof in bodem opkrikken door inzet bodembedekkers Demoproject bemesting in de vollegrondssierteelt: het totaal concept gedemonstreerd! Verónica Dias (PCS) Stijn Moermans (BDB) Projectpartners

Nadere informatie

Groenbemesting advies

Groenbemesting advies Groenbemesting advies GLB in de groenbemesters Dries Adams vertelt: groenbemester voor de koeien Mengsels geven meer organische stof samen zaaien, samen groeien Het doel van een groenbemester is productie

Nadere informatie

Rassenkeuze Noud van Swaaij, Elma Raaijmakers, Hans Schneider. Rassenlijstcijfer: gemiddelde van onderzoek

Rassenkeuze Noud van Swaaij, Elma Raaijmakers, Hans Schneider. Rassenlijstcijfer: gemiddelde van onderzoek SUIKERBIETENINFORATIEDAGEN IRS Postbus 3 400 AA Bergen op Zoom www.irs.nl / vanswaaij@irs.nl Rassenkeuze 009 Noud van Swaaij, Elma Raaijmakers, Hans Schneider Rassenkeuze 009 Rassenkeuze en rhizomanieresistente

Nadere informatie

Schadewijzer. Vrijlevende- en wortelknobbelaaltjes in de akkerbouw

Schadewijzer. Vrijlevende- en wortelknobbelaaltjes in de akkerbouw Schadewijzer Vrijlevende- en wortelknobbelaaltjes in de akkerbouw Inhoudsopgave: 1. Inleiding schadedrempels... 2 2. Verschillende vormen van schade... 2 3. Factoren die van invloed zijn op schade... 3

Nadere informatie

Het bodemleven helpt ons. Hoe helpen wij het bodemleven?

Het bodemleven helpt ons. Hoe helpen wij het bodemleven? Het bodemleven helpt ons. Hoe helpen wij het bodemleven? SAMEN ZORGEN VOOR HET BEHOUD VAN DE KWALITEIT VAN ONZE BODEMS http://levendebodem.eu/ Gera van Os Lector Duurzaam Bodembeheer Een transitie is nodig

Nadere informatie

Aaltjes in de biologische akkerbouw en vollegrondsgroenteteelt. Ambitie. Nieuw onderzoek. Akkerbouw en Vollegrondsgroente.

Aaltjes in de biologische akkerbouw en vollegrondsgroenteteelt. Ambitie. Nieuw onderzoek. Akkerbouw en Vollegrondsgroente. Akkerbouw en Vollegrondsgroente juni 2010 29 Aaltjes in de biologische akkerbouw en vollegrondsgroenteteelt In de bodem leven vele soorten aaltjes. De schadelijke plantparasitaire aaltjes kunnen op verschillende

Nadere informatie

Beheersing AM. AM beheersing met NemaDecide 20 februari Inhoud presentatie. Bemonstering 600 ml/ha: 180 steken/ha 1 steek = 3,3 ml = ca.

Beheersing AM. AM beheersing met NemaDecide 20 februari Inhoud presentatie. Bemonstering 600 ml/ha: 180 steken/ha 1 steek = 3,3 ml = ca. met NemaDecide Inhoud presentatie Beheersing AM Hetty Regeer Bemonstering Bestrijdingsmaatregelen Beheersing AM met NemaDecide Agrifirm Aaltjesadvies Agrifirm bedrijfsbegeleiding aaltjesbeheersing Nieuwe

Nadere informatie

Stengelaaltjes in de praktijk. Resultaten van interviews met vijf telers over de besmetting met stengelaaltjes

Stengelaaltjes in de praktijk. Resultaten van interviews met vijf telers over de besmetting met stengelaaltjes Stengelaaltjes in de praktijk Resultaten van interviews met vijf telers over de besmetting met stengelaaltjes op hun bedrijf en de gevolgen daarvan voor de bedrijfsvoering J. Hoek, L. P. G. Molendijk Stengelaaltjes

Nadere informatie

Groenbemesters 2015-2016. Een vruchtbare investering

Groenbemesters 2015-2016. Een vruchtbare investering Groenbemesters 2015-2016 Een vruchtbare investering Beste akkerbouwer, Gezondheid, structuur en een goed bodemleven van de bodem verbeteren de opbrengst van teeltgewassen en hiermee ook uw bedrijfsresultaat.

Nadere informatie

Foto1. Dahlia s zijn ook waardplant voor M. chitwoodi.

Foto1. Dahlia s zijn ook waardplant voor M. chitwoodi. Brochure Wortelknobbelaaltjes (WKA) komen vooral voor op de zand-, dal- en lichtere kleigronden van minder dan 20 % afslibbaar, hebben een brede waardplantenreeks, snelle vermeerdering en kunnen grote

Nadere informatie

AVEVE - Groenbedekkers. Dé verzekering voor uw bodemvruchtbaarheid

AVEVE - Groenbedekkers. Dé verzekering voor uw bodemvruchtbaarheid AVEVE - Groenbedekkers Dé verzekering voor uw bodemvruchtbaarheid Wat is de beste groenbedekker voor uw perceel? Bij de keuze van de beste groenbedekker voor een perceel moet je als landbouwer rekening

Nadere informatie

DE GROEN BEMESTER DAG

DE GROEN BEMESTER DAG augustus 2018 DE GROEN BEMESTER DAG Feiten & Fantasie Informatiegids WELKOM Groenbemesters krijgen terecht steeds meer aandacht! Ze worden geteeld om diverse redenen: organische stofvoorziening, stikstofbinding,

Nadere informatie

BODEMGEBONDEN SCHIMMELZIEKTEN Beheersen van Rhizoctonia solani met resistente rassen, fungiciden, vanggewassen en antagonisten

BODEMGEBONDEN SCHIMMELZIEKTEN Beheersen van Rhizoctonia solani met resistente rassen, fungiciden, vanggewassen en antagonisten Project No. 12-04 BODEMGEBONDEN SCHIMMELZIEKTEN Beheersen van Rhizoctonia solani met resistente rassen, fungiciden, vanggewassen en antagonisten Projectleider: J.H.M. Schneider 1. Inleiding De bodemschimmel

Nadere informatie

Schadelijke nematoden in de boomkwekerij

Schadelijke nematoden in de boomkwekerij Schadelijke nematoden in de boomkwekerij Wim M. L. Wesemael Inleiding Nematoden Meestal draadvormige worm (aaltje; nema is Grieks voor draad) Meestal < 1mm (microscopisch klein) Veel soorten (>500000)

Nadere informatie

Groenbemesters 2015-2016. Een vruchtbare investering

Groenbemesters 2015-2016. Een vruchtbare investering Groenbemesters 2015-2016 Een vruchtbare investering Beste akkerbouwer, Gezondheid, structuur en een goed bodemleven van de bodem verbeteren de opbrengst van teeltgewassen en hiermee ook uw bedrijfsresultaat.

Nadere informatie

Beter Bodembeheer de diepte in

Beter Bodembeheer de diepte in Beter Bodembeheer de diepte in 6 april 2017 Nijkerk Partners in PPS Duurzame Bodem: LTO Nederland, NAV, Brancheorganisatie Akkerbouw (Penvoerder), Agrifirm, IRS, Suiker Unie, AVEBE, CZAV, NAO, Bionext

Nadere informatie

Onderzoek naar schade bij aspergeplanten door de aaltjes P. penetrans en H. betae

Onderzoek naar schade bij aspergeplanten door de aaltjes P. penetrans en H. betae Onderzoek naar schade bij aspergeplanten door de aaltjes P. penetrans en H. betae Projectrapport van schadeonderzoek bij aspergeplanten met de plantparasitaire aaltjes Pratylenchus penetrans en Heterodera

Nadere informatie

BODEMBREED INTERREG Resultaten veldonderzoek 2009 nateelt groenbemesters

BODEMBREED INTERREG Resultaten veldonderzoek 2009 nateelt groenbemesters BODEMBREED INTERREG Resultaten veldonderzoek 29 nateelt groenbemesters Nederlands Limburg Onderdeel: Werkgroep 3 Document: Rapport Tijdstip: januari 21 Versie: 1 Status: definitief Opgesteld door: Praktijkonderzoek

Nadere informatie

Interactie tussen diverse aaltjessoorten en. verticillium in suikerbieten 12P03

Interactie tussen diverse aaltjessoorten en. verticillium in suikerbieten 12P03 Interactie tussen diverse aaltjessoorten en verticillium in suikerbieten 12P03 Interactie tussen diverse aaltjessoorten en verticillium in suikerbieten Martijn Pepping 1, Elma Raaijmakers 1 en Bram Hanse

Nadere informatie

Publiek-Private Samenwerking Duurzame Bodem

Publiek-Private Samenwerking Duurzame Bodem Publiek-Private Samenwerking Duurzame Bodem PPS Duurzame Bodem Onderzoeksprogramma: Overzicht en highlights Joeke Postma Perspectief bedrijfsleven: Agrifirm Plant Aaldrik Venhuizen IRS Bram Hanse Vragen

Nadere informatie

Vanggewas. Vanggewas na maïs. Deze gewassen kunnen bij zaaien in het najaar nog een voldoende grondbedekking geven.

Vanggewas. Vanggewas na maïs. Deze gewassen kunnen bij zaaien in het najaar nog een voldoende grondbedekking geven. Vanggewas na maïs Vanggewas Een vanggewas kan een groenbemestingsgewas zijn dat na een hoofdgewas geteeld wordt met de bedoeling uitspoeling van meststoffen, vooral nitraat, tegen te gaan. Vanggewas na

Nadere informatie

Vanggewassen: waarom en keuze

Vanggewassen: waarom en keuze Vanggewassen: waarom en keuze 9 juli 2019 - Tongeren Sander Smets vzw PIBO-Campus Tongeren Programma 1. Waarom vanggewassen inzaaien? 2. Landbouwkundige aspecten 3. Hoe vanggewassen kiezen? 4. Praktijkvoorbeelden

Nadere informatie

Workshop Inunderen. Gerard Korthals, Johnny Visser en Bart Bruin Dronten

Workshop Inunderen. Gerard Korthals, Johnny Visser en Bart Bruin Dronten Workshop Inunderen Gerard Korthals, Johnny Visser en Bart Bruin 4-2-19 Dronten Intro: Gerard Korthals Biologie VU Amsterdam PhD Nematologie WUR Postdoc posities o.a. op NIOO PPO AGV Lelystad Centrum voor

Nadere informatie

Groenbedekkers en aaltjes: een complexe relatie!

Groenbedekkers en aaltjes: een complexe relatie! Groenbedekkers en aaltjes: een complexe relatie! Prof. dr ir Wim M.L. Wesemael Figure 1. Diversity of nematode morphology and lifestyle. (a ) Adult Ascaris worm, an intestinal parasite of vertebrates.

Nadere informatie

Biologische grondontsmetting in roos Ondertitel: onderdeel van Koepelproject plantgezondheid bomen en vaste planten

Biologische grondontsmetting in roos Ondertitel: onderdeel van Koepelproject plantgezondheid bomen en vaste planten Biologische grondontsmetting in roos Ondertitel: onderdeel van Koepelproject plantgezondheid bomen en vaste planten Introductie project 1. Doel van project: Het doel van dit project is alternatieve methoden

Nadere informatie

De bodem leeft! Hoe draagt bodemleven bij aan een weerbare bodem bij de teelt van gewassen?

De bodem leeft! Hoe draagt bodemleven bij aan een weerbare bodem bij de teelt van gewassen? De bodem leeft! Hoe draagt bodemleven bij aan een weerbare bodem bij de teelt van gewassen? Joeke Postma Wageningen Plant Research PPS Duurzame Bodem Biobeurs, 19 januari 2017 Bodemleven - functies Omzetten

Nadere informatie

Beheer van bodemweerbaarheid

Beheer van bodemweerbaarheid Beheer van bodemweerbaarheid Jan van der Bent Wim van den Berg Jaap Bloem Monique Hospers Gerard Korthals Jan Lamers Leendert Molendijk Els Nijhuis Gera van Os Leo van Overbeek Joeke Postma Mirjam Schilder

Nadere informatie

Organische stof in bodem opkrikken door inzet bodembedekkers

Organische stof in bodem opkrikken door inzet bodembedekkers Organische stof in bodem opkrikken door inzet bodembedekkers Demoproject bemesting in de vollegrondssierteelt: het totaal concept gedemonstreerd! Verónica Dias (PCS) Stijn Moermans (BDB) Projectpartners

Nadere informatie

Beter Bodem Beheer met Garnalen?

Beter Bodem Beheer met Garnalen? Beter Bodem Beheer met Garnalen? Gerard Korthals Kollummerwaard 7-7-2016 Kenmerken CSE Sterk in integratie van kennis Brugfunctie tussen praktijk en wetenschap Excellent netwerk en faciliteiten Unieke

Nadere informatie

Project ErvaringsCijfers Aaltjes Limburg

Project ErvaringsCijfers Aaltjes Limburg Project ErvaringsCijfers Aaltjes Limburg Pecal F. Rouwette, DLV Akkerbouw/Vollegrond plant, Horst W. T. Runia & L.P.G. Molendijk, PPO-AGV, Lelystad Praktijkonderzoek Plant & Omgeving B.V. Sector Akkerbouw,

Nadere informatie

Witloof. Nationale Proeftuin voor Witloof Lise Vanhaeren en Jonas De Win

Witloof. Nationale Proeftuin voor Witloof Lise Vanhaeren en Jonas De Win Witloof Nationale Proeftuin voor Witloof Lise Vanhaeren en Jonas De Win Gewasbeschermingsproef in witloof object Product A.S. 0 Onbehandeld Voor ruggentrek Na ruggentrek Tijdens zaai 3 weken na opkomst

Nadere informatie

Meloidogyne spp. Biologie en aanpak binnen NemaDecide2. Aaltjesgroepen. Wortelknobbelaaltjes

Meloidogyne spp. Biologie en aanpak binnen NemaDecide2. Aaltjesgroepen. Wortelknobbelaaltjes Meloidogyne spp Biologie en aanpak binnen NemaDecide2 NemaDecide 3 oktober 2007 Leendert Molendijk, Corrie Schomaker, Thomas Been Aaltjesgroepen Meloidogyne naasi Cysteaaltjes Wortelknobbelaaltjes Wortellesieaaltjes

Nadere informatie

Schadedrempel en vermeerdering van witte bietencysteaaltjes (Heterodera schachtii) bij partieel resistente rassen

Schadedrempel en vermeerdering van witte bietencysteaaltjes (Heterodera schachtii) bij partieel resistente rassen Schadedrempel en vermeerdering van witte bietencysteaaltjes (Heterodera schachtii) bij partieel resistente rassen 12P05 Schadedrempel en vermeerdering van witte bietencysteaaltjes (Heterodera schachtii)

Nadere informatie

5.2.4 Rhizoctonia. 5.2.4.3 De ziekte. In deze paragraaf wordt verwezen naar foto s. Deze kunt u vinden op de website als bijlage bij 5.2.4.

5.2.4 Rhizoctonia. 5.2.4.3 De ziekte. In deze paragraaf wordt verwezen naar foto s. Deze kunt u vinden op de website als bijlage bij 5.2.4. 5.2.4 Rhizoctonia AUTEUR EN CONTACTPERSOON: HANS SCHNEIDER De bodemschimmel Rhizoctonia solani veroorzaakt wortelbrand en wortelrot in suikerbieten. Bij zware aantasting gaan hele percelen verloren. Rotte

Nadere informatie

Bodemweerbaarheid, hoe krijgen we er grip op?

Bodemweerbaarheid, hoe krijgen we er grip op? Bodemweerbaarheid, hoe krijgen we er grip op? Gera van Os (Praktijkonderzoek Plant & Omgeving) Joeke Postma (Plant Research International) F/B biomass * Streptomyces ssrhizoc Lysobacter C/N ssstrept F

Nadere informatie

Waarom is de bodem belangrijk voor het waterbeheer?

Waarom is de bodem belangrijk voor het waterbeheer? Waarom is de bodem belangrijk voor het waterbeheer? Gera van Os Lector Duurzaam Bodembeheer (CAH Vilentum) Onderzoeker Bodem- en plantgezondheid (WUR) Bodembeheer Waterbeheer Diepe sporen als gevolg van

Nadere informatie

3 DOUBLET : MULTIRESISTENTE BLADRAMMENAS 7 REGLEMENTERINGEN EN SUBSIDIES 8 INFOTABEL GROENBEDEKKERS

3 DOUBLET : MULTIRESISTENTE BLADRAMMENAS 7 REGLEMENTERINGEN EN SUBSIDIES 8 INFOTABEL GROENBEDEKKERS GROENBEDEKKERS 2013 1 INLEIDING 2 AALTJESBESTRIJDING 3 DOUBLET : MULTIRESISTENTE BLADRAMMENAS 4 LG-BIOFUM : DE BIOLOGISCHE GRONDONTSMETTING 5 ANDERE GROENBEDEKKERS 7 REGLEMENTERINGEN EN SUBSIDIES 8 INFOTABEL

Nadere informatie

LEVENDE BODEM. Natasja Poot

LEVENDE BODEM. Natasja Poot LEVENDE BODEM Natasja Poot 1 Introductie Biologische bodemkwaliteit wordt steeds belangrijker Meer belangstelling en bewustzijn onder telers Wet- en regelgeving Minder gewasbeschermingsmiddelen toegelaten

Nadere informatie

Keurmerk voor bewezen groenbemesters. Garantie voor een gezonde bodem.

Keurmerk voor bewezen groenbemesters. Garantie voor een gezonde bodem. GROENBEMESTERS Keurmerk voor bewezen groenbemesters. Garantie voor een gezonde bodem. Een gezonde bodem en duurzaam bodembeheer. Het zijn thema s die volop in de belangstelling staan. Bij agrariërs, omdat

Nadere informatie

Aaltjesmanagement in de akkerbouw

Aaltjesmanagement in de akkerbouw actieplan aaltjesbeheersing actieplan aaltjesbeheersing actieplan aaltjesbeheersing Aaltjesmanagement in de akkerbouw Colofon 2010, Actieplan Aaltjesbeheersing Dit aaltjesschema is een uitgave van het

Nadere informatie

Bodemerfenis van winter groenbemesters

Bodemerfenis van winter groenbemesters Bodemerfenis van winter groenbemesters Diversiteit in rotatie & mengsels 30 November 2017 Janna M. Barel, Thomas W. Kuyper, Wietse de Boer, Jacob C. Douma & Gerlinde B. De Deyn Janna.barel@wur.nl @jannabarel

Nadere informatie

component activiteitcode/ combi grondgebruik x (datum) y (datum) F (percentage) G (percentage) A (tekst) B (tekst)

component activiteitcode/ combi grondgebruik x (datum) y (datum) F (percentage) G (percentage) A (tekst) B (tekst) Bijlage 4: Maximale vergoeding beheerjaar 2018 als bedoeld in artikel 3.12 lid 6 en 3.14 lid 5 van de Subsidieregeling natuur- en landschapsbeheer («provincie_naam») 2016. component Beheer code activiteitcode/

Nadere informatie

De bodem vraagt om aandacht!!

De bodem vraagt om aandacht!! De bodem vraagt om aandacht!! CSV jaarvergaderingen 2008 Marc Kroonen Gerard Meuffels PPO-agv Vredepeel Programma Wat doet PPO Vredepeel Bodem Bodemstructuur Bodemvruchtbaarheid Bodemleven (rhizoctonia

Nadere informatie

25 jaar biologische teelt op zandgrond: waar staan we nu?

25 jaar biologische teelt op zandgrond: waar staan we nu? 25 jaar biologische teelt op zandgrond: waar staan we nu? Resultaten van systeemonderzoek Bodemkwaliteit op Zand van WUR proeflocatie Vredepeel 24 januari 2019, Janjo de Haan, Marie Wesselink, Harry Verstegen

Nadere informatie