COLLEGE VAN PROCUREURS-GENERAAL JAARVERSLAG

Transcriptie

1 COLLEGE VAN PROCUREURS-GENERAAL JAARVERSLAG

2 INHOUDSTAFEL VOORWOORD 6 DEEL I. DE COHERENTE UITWERKING EN COÖRDINATIE VAN HET STRAFRECHTELIJK BELEID (art. 143bis 2,1 Ger. W.) HOOFDSTUK 1 GROOT-BANDITISME EN TERRORISME 9 1. Inleiding 9 2. Inhoudelijk 9 HOOFDSTUK 2 RESIDUEN EN VOEDSELVEILIGHEID Het ontwikkelen van materiedeskundigheid Het bevorderen van de multidisciplinaire samenwerking Het streven naar uniformiteit binnen opsporings- en vervolgingsdaden 17 HOOFDSTUK 3 ECONOMISCHE, FINANCIELE EN FISCALE CRIMINALITEIT 18 HOOFDSTUK 4 LEEFMILIEU Inleidende beschouwingen Coördinerende taak of expertisenetwerk? Waals Gewest Vlaams Gewest Federaal niveau Internationaal 29 HOOFDSTUK 5 VERKEERSVEILIGHEID Algemeen Overzicht van de activiteiten Adviezen uitgebracht in naam van het College Vertegenwoordiging van het College bij vergaderingen of werkgroepen Opleidingen Varia 33 HOOFDSTUK 6 MENSENHANDEL EN MENSENSMOKKEL 33 HOOFDSTUK 7 VERDOVENDE MIDDELEN Algemeen Overzicht van de activiteiten Perspectieven 38 HOOFDSTUK 8 MILITAIR STRAFRECHT EN RELATIES MET DE KRIJGSMACHT 39 2

3 HOOFDSTUK 9 BEMIDDELING IN STRAFZAKEN EN BPR JUSTITIEHUIZEN Algemeen Bespreking per onderwerp De wet van 22 juni 2005 tot invoering van bepalingen inzake bemiddeling in het Wetboek van Strafvordering BPR-justitiehuizen Het jaarverslag bemiddeling in strafzaken 2005 (over 2004) 45 HOOFDSTUK 10 JEUGDBESCHERMING 46 HOOFDSTUK 11 SLACHTOFFERONTHAAL Vergaderingen van de verbindingsmagistraten van de parketten-generaal Vertegenwoordiging van het College bij officiële instanties en binnen verschillende werkgroepen 50 HOOFDSTUK 12 INTRAFAMILIAAL GEWELD EN EXTRAFAMILIALE KINDERMISHAN- DELING 51 HOOFDSTUK 13 RACISME, XENOFOBIE EN HOMOFOBIE Inleiding Ontwikkeling Opvolging van de klachten inzake racisme en xenofobie Voortzetting Opvolging van de klachten inzake homofobie Ontwikkeling Racisme, xenofobie en homofobie op het Internet 54 DEEL II. DE GOEDE ALGEMENE EN GECOÖRDINEERDE WERKING VAN HET OPENBAAR MINISTERIE (art. 143bis 2,2 Ger. W.) HOOFDSTUK 1 GERECHTELIJKE ACHTERSTAND IN STRAFZAKEN MAATREGELEN 56 HOOFDSTUK 2 STATUUT VAN DE KORPSCHEFS MANDATEN EN EVALUATIE 58 HOOFDSTUK 3 VERDELING VAN DE PARKETJURISTEN EN REFERENDARISSEN 59 HOOFDSTUK 4 VERDELING VAN DE GERECHTELIJKE STAGIAIRS 60 HOOFDSTUK 5 PROJECT PHENIX 61 HOOFDSTUK 6 PROJECT WERKLASTMETING 61 HOOFDSTUK 7 PROJECT WEBSITE O.M. - OMPTRANET 62 HOOFDSTUK 8 EXPERTISENETWERK STRAFRECHTELIJK BELEID STRAFRECHTSPLEGING Luik strafrechtelijk beleid Algemeen Overzicht van de activiteiten Luik strafrechtspleging 66 3

4 HOOFDSTUK 9 EXPERTISENETWERK POLITIE 69 HOOFDSTUK 10 VERTICALE INTEGRATIE VAN HET OPENBAAR MINISTERIE - EINDVERSLAG MET BETREKKING TOT DE EXPERTISENETWERKEN Draagwijdte van artikel 143bis, 3, lid 5 Ger. W Regels gemeenschappelijk voor alle expertisenetwerken Ondersteuning van de expertisenetwerken 73 HOOFDSTUK 11 GEMEENTELIJKE ADMINISTRATIEVE SANCTIES 74 HOOFDSTUK 12 SOCIALE FRAUDE 76 DEEL III. OVERZICHT VAN DE ACTIVITEITEN VAN HET COLLEGE VAN PROCUREURS-GENERAAL HOOFDSTUK 1 VERGADERINGEN De maandelijkse vergaderingen van het College van Procureurs-generaal De vergaderingen van het College van Procureurs-generaal onder het voorzitterschap van de minister van Justitie Het overleg tussen het College van Procureurs-generaal en het Bureau van de Raad van Procureurs des Konings Het overleg tussen het College van Procureurs-generaal en het Bureau van de Raad van Arbeidsauditeurs Het overleg tussen het College van Procureurs-generaal en de commissarisgeneraal van de Federale Politie 80 HOOFDSTUK 2 OMZENDBRIEVEN 81 HOOFDSTUK 3 ADVIEZEN 83 HOOFDSTUK 4 PARLEMENTAIRE VRAGEN 84 DEEL IV. BETREKKINGEN MET HET FEDERAAL PARKET HOOFDSTUK 1 ADVIEZEN MET BETREKKING TOT DE KANDIDATEN VOOR DE FUNCTIE VAN FEDERAAL PROCUREUR 87 HOOFDSTUK 2 EVALUATIE VAN DE WERKING VAN HET FEDERAAL PARKET 87 DEEL V. BETREKKINGEN MET EUROJUST 89 4

5 DEEL VI. RAPPORTAGE ART. 47undecies Sv 1. Artikel 47undecies, lid 1 van het Wetboek van Strafvordering: geseponeerde dossiers Artikel 47undecies, lid 2 van het Wetboek van Strafvordering: fase van de uitvoering Artikel 47undecies, lid 3 van het Wetboek van Strafvordering: informanten gemachtigd om strafbare feiten te plegen 96 DEEL VII. OMKADERING VAN HET COLLEGE VAN PROCUREURS-GENERAAL HOOFDSTUK 1 - EXPERTISENETWERKEN 99 HOOFDSTUK 2 DIENST STATISTISCH ANALISTEN 100 HOOFDSTUK 3 - SECRETARIAAT Beheer van de archieven van de opgeheven militaire rechtscolleges Kwalificatieboeken Kwalificatiecodes 106 DEEL VIII. BIJLAGEN 1. Overzichtslijst parlementaire vragen Evaluatie Federaal Parket 114 5

6 VOORWOORD Artikel 143bis, 7 van het Gerechtelijk Wetboek legt het College de verplichting op jaarlijks verslag over zijn activiteiten uit te brengen aan de minister van Justitie. Dit rapport, gewijd aan het gerechtelijk jaar , wordt op de volgende pagina s weergegeven. Bij de indeling werd er zorg voor gedragen dat zoals overigens bij de vorige jaaroverzichten eveneens het geval was zo nauw mogelijk werd aangesloten bij de belangrijkste wettelijke opdrachten van het College. Deel I geeft weer welke activiteiten werden ontwikkeld en welke initiatieven werden genomen in een reeks materies waarin het aangewezen bleek het strafrechtelijk beleid op een coherente wijze uit te werken en te coördineren in uitvoering van art. 143bis, 2, 1 Ger. W. Op te merken valt dat de coördinatieteams van de domeingebonden expertisenetwerken, o.l.v. de hoofdcoördinatoren, hierin andermaal een belangrijke rol hebben gespeeld. In deel II wordt aandacht besteed aan enkele rubrieken die raakvlakken vertonen met de opdracht van het College om in te staan voor de goede algemene en gecoördineerde werking van het openbaar ministerie (art. 143bis, 2, 2 Ger. W.); ook enkele belangrijke projecten zoals de invoering van een wetenschappelijk onderbouwd en verantwoord systeem van werklastmeting en de officiële start van Omptranet, de interne website van het openbaar ministerie, worden in dit hoofdstuk nader toegelicht. De activiteiten van de zogenaamde niet-domeingebonden, maar functionele expertisenetwerken, komen in dit deel eveneens aan bod. Deel III verschaft informatie over de vergaderingen van het College, de verspreide omzendbrieven, de verleende adviezen en het beantwoorden van parlementaire vragen. Deel IV werpt een blik op de rol van het College m.b.t. het Federaal Parket. In deel V wordt op een beknopte wijze de evaluatie van het Belgisch lid van EUROJUST weergegeven. Ingevolge art. 47undecies van het Wetboek van Strafvordering dient het jaarverslag eveneens de globale evaluatie en gegevens van statistische aard over de toepassing van bijzondere opsporingsmethoden te bevatten; deze rapportage is opgenomen in deel VI. Deel VII geeft enige toelichting bij de omkadering van het College, dat voor een efficiënte werking beroep kan doen op de expertisenetwerken, de statistisch analisten en de onontbeerlijke steun van het secretariaat. Een lijst van de door het College behandelde parlementaire vragen en het evaluatieverslag van het Federaal Parket werden als bijlagen onder deel VIII opgenomen. 6

7 Waar een jaarverslag nooit een volledig sluitend overzicht kan bieden van de ontwikkelde activiteiten of van de genomen initiatieven, werd er toch naar gestreefd de lezer een zo correct mogelijk beeld te schetsen van de werking van het College, dat zich niet alleen heeft ingespannen om alle wettelijke opdrachten naar behoren te vervullen, maar dat ook enkele principiële beslissingen heeft getroffen die voor de toekomst van het openbaar ministerie in dit land wel eens van bijzonder groot belang zouden kunnen zijn. De doorgedreven inspanningen om tot een betrouwbaar model van werklastmeting te komen en om de interne communicatie niet alleen te moderniseren, maar ook te optimaliseren door de uitbouw van Omptranet, zijn slechts enkele voorbeelden van de vernieuwingstendens die het College in het openbaar ministerie heeft geïntroduceerd. De vaste wil van het College om tegemoet te komen aan de noden van de gemeenschap van vandaag vond niet alleen uitdrukking in deze voor Justitie sterk innoverende initiatieven; zo werd tijdens de vergadering van het College van 19 juni 2006 bovendien een eerste aanzet gegeven tot een brede reflectie over kerntaken, nieuwe structuren en een wezenlijk toekomstgericht, beleidsmatig denken. In het volgend jaarverslag zal hierop ongetwijfeld uitgebreid worden teruggekomen. F. Schins, Procureur-generaal bij het hof van beroep te Gent, Voorzitter van het College van Procureurs-generaal van tot

8 DEEL I. DE COHERENTE UITWERKING EN COÖRDINATIE VAN HET STRAFRECHTELIJK BELEID (art. 143bis 2,1 Ger. W.) 8

9 HOOFDSTUK 1- GROOT-BANDITISME EN TERRORISME 1. Inleiding In het kader van enkele prioritaire onderwerpen van strafrechtelijk beleid werd in het najaar van 2001 het expertisenetwerk groot-banditisme en terrorisme opgestart. Het expertisenetwerk bestaat uit leden van het openbaar ministerie, de Dienst Strafrechtelijk Beleid, de Geïntegreerde Politiedienst en de Veiligheid van de Staat. De procureur-generaal te Gent die instaat voor het algemeen beheer van het expertisenetwerk wordt ondersteund door een coördinatieteam dat samengesteld is uit magistraten van de vijf parketten-generaal en het Federaal Parket en een vertegenwoordiger van de Dienst voor het Strafrechtelijk Beleid. Inmiddels kreeg dit expertisenetwerk een wettelijke verankering door de wet van 12 april 2004 houdende verticale integratie van het openbaar ministerie. 2. Inhoudelijk Het expertisenetwerk kent een aantal concrete projecten, waarvan de belangrijkste evoluties hierna kort worden samengevat. Project 1 Informantenwerking In de loop van 2005 en 2006 voerde het Comité P een toezichtonderzoek inzake informantenwerking. Nadat de principiële medewerking werd verleend, werden een aantal parketmagistraten gehoord. Het protocolakkoord met de Dienst Vreemdelingenzaken inzake informantenwerking voorziet in een jaarlijkse evaluatie. Deze evaluatie vond in 2006 plaats: de samenwerking tussen de verschillende diensten is vlot verlopen en er waren geen problemen te melden. In 2006 werd verder overleg gepleegd met Nederland en werd het protocol gefinaliseerd met betrekking tot de samenwerking tussen beide landen inzake informantenwerking. Dit protocol, dat nog dient te worden ondertekend, regelt de samenwerking zowel inzake het runnen van de informant als inzake overdracht van de informatie en legt ook afspraken vast inzake de betalingen aan de informant. Project 2 Bijzondere opsporingsmethoden Het expertisenetwerk werd nauw betrokken bij de redactie van de zogenaamde reparatiewet BOM, in hoofdzaak bedoeld om te remediëren aan de gevolgen van het arrest van het Arbitragehof van 21 december 2004 dat de eerste BOM-wet van 6 januari 2003 gedeeltelijk vernietigd had. Er werd herhaaldelijk vergaderd op het kabinet-justitie en de minister van Justitie werd voor de ontworpen wettekst ook bijgestaan in het Parlement. Na de publicatie van deze reparatiewet (wet van 27 december 2005 houdende diverse wijzigingen van het Wetboek van Strafvordering en van het Gerechtelijk 9

10 Wetboek met het oog op de verbetering van de onderzoeksmethoden in de strijd tegen het terrorisme en de zware en georganiseerde criminaliteit) werd in de eerste maanden van 2006 medegewerkt aan diverse specifieke opleidingen om deze nieuwe wetgeving toe te lichten aan magistratuur en politie over gans het Rijk. Daarnaast was het expertisenetwerk, zoals gebruikelijk, actief betrokken bij volgende traditionele jaarlijkse seminaries: de BTS-dag (Bijzondere Technieken/Techniques Spéciales) met de BTS-officieren, de LIB s, de BOM-magistraten, leden van het Federaal Parket, van de parkettengeneraal en van de centrale directies van de Federale Politie, die plaatsvond te Brussel op 15 december 2005; het opleidingsseminarie inzake het uitwisselen van beroepservaringen tussen parketmagistraten gespecialiseerd in het gebruik van bijzondere opsporingsmethoden, dat plaatsvond te Louvain-la-Neuve op 5 en 6 mei Binnen het expertisenetwerk werden twee gemeenschappelijke omzendbrieven van het College van Procureurs-generaal opgesteld, namelijk: de COL 13/2006 betreffende de bijzondere opsporingsmethoden en enige andere onderzoeksmethoden (globale omzendbrief die de COL s 6/2003, 3/2005 en 4/2005 opheft); de COL 17/2006 betreffende de rapportageplicht in uitvoering van artikel 90decies Wetboek van Strafvordering steeds met betrekking tot deze rapportageplicht werd ook de aanvang genomen om als ondersteuning daarvoor een informatica-omgeving uit te bouwen. Het expertisenetwerk organiseerde de vergaderingen van de zogenaamde Millennium -commissie, die, in uitvoering van artikel 47quinquies 4 Wetboek van Strafvordering, ten behoeve van de ministers van Justitie en Binnenlandse Zaken de omkaderende en organisatorische maatregelen voorstelt die noodzakelijk zijn om de anonimiteit en de veiligheid van de met de toepassing van de bijzondere opsporingsmethoden belaste politieambtenaren te vrijwaren. Er werd vergaderd op 7 oktober 2005, 14 februari 2006, 20 april 2006 en 23 juni Een permanente begeleidingscommissie LEXPO werd opgestart, die zich buigt over concrete cases, rechtspraak en veel gestelde vragen inzake de bijzondere opsporingsmethoden, om het professionalisme op het terrein te verhogen en te komen tot het ontwikkelen van best practices en het permanent updaten van een codex BTS. Er werd vergaderd op 27 oktober 2005, 20 december 2005, 17 januari 2006, 31 januari 2006, 24 april 2006 en 5 juli 2006, waarbij in hoofdzaak de nieuwe politionele onderrichtingen besproken werden. Tenslotte werden vertegenwoordigers van het expertisenetwerk ook gehoord door het kabinet-justitie bij de voorbereiding van het verweer voor het Arbitragehof naar aanleiding van verschillende gestelde prejudiciële vragen in verband met de BOMwetgeving en diverse ingestelde beroepen tot gehele of gedeeltelijke vernietiging van de reparatiewet van 27 december

11 De minister van Justitie heeft de Dienst voor het Strafrechtelijk Beleid belast met een analyse met het oog op herziening van de lijst van artikel 90ter Wetboek van Strafvordering (de zogenaamde taplijst) en bijgevolg de mogelijke aanpassing van het toepassingsveld van onder meer de bijzondere opsporingsmethoden. Het expertisenetwerk was betrokken bij de werkzaamheden van de werkgroep, die een eerste maal samenkwam op 30 maart 2006, gevolgd door verschillende vergaderingen. Project 5 Bescherming bedreigde getuigen De procureur-generaal te Gent en de federale procureur maken deel uit van de Getuigenbeschermingscommissie, die bevoegd is voor het toekennen, wijzigen en intrekken van beschermingsmaatregelen en financiële hulpmaatregelen. Vergaderd werd op 5 september 2005, 11 oktober 2005, 6 december 2005, 22 december 2005, 13 februari 2006, 21 maart 2006, 25 april 2006 en 13 juni Daarnaast werd binnen een specifieke werkgroep nagedacht over de noodzakelijke aanpassingen en aanvullingen van de wettelijke regeling met betrekking tot de bescherming van bedreigde getuigen (artikel 102 tot 111 Wetboek van Strafvordering), zoals een wijziging van de procedure voor de identiteitsverandering, de creatie van mogelijkheden om de identiteit af te schermen van de tussenkomende politieambtenaren, bijkomende gewone en buitengewone beschermingsmaatregelen, het facultatief maken van de beslissing tot opheffing van het statuut van beschermde getuigen ingeval van in verdenkingstelling, Bedoeling is aan de minister van Justitie een ontwerptekst tot wijziging van de wet voor te leggen. Project 8 Partnership Een lid van het expertisenetwerk maakt deel uit van het Federaal Overlegplatform Partnership (samenwerkingsverband tussen de Lokale en Federale Politie, het Federaal Parket, het College van Procureurs-generaal, de banken, de Post en de distributieondernemingen inzake de aanpak van diefstallen gewapenderhand DGH). Op de vergaderingen van 6 juni 2006 kwamen onder meer aan bod de beeldvorming van dit fenomeen, de eindresultaten van de werkgroep Tiger Kidnapping en een wetenschappelijk onderzoek naar de daders DGH. Project 9 Terrorisme Het expertisenetwerk is door de procureur-generaal Gent en de federale procureur vertegenwoordigd in het College voor Inlichting en Veiligheid (C.I.V.), dat toeziet op de gecoördineerde uitvoering van de beslissingen van het Ministerieel Comité voor Inlichting en Veiligheid, dat de politiek inzake inlichtingen en inzake de bescherming van gevoelige informatie vaststelt. Het C.I.V. vergaderde op 13 september 2005, 29 september 2005, 10 oktober 2005, 7 en 8 november 2005, 21 november 2005, 19 december 2005, 18 januari 2006, 6 februari 2006, 21 februari 2006, 29 maart 2006, 20 april 2006, 2 mei 2006, 12 mei 2006, 8 juni 2006, 28 juni 2006, 13 juli 2006 en 10 augustus

12 Het expertisenetwerk was betrokken bij een aantal onderwerpen die op het C.I.V. aan bod kwamen: advies werd verleend met betrekking tot het koninklijk besluit inzake specifieke beperkende maatregelen tegen bepaalde personen en entiteiten met het oog op de strijd tegen de financiering van het terrorisme; een gemeenschappelijke omzendbrief werd opgesteld inzake classificatie en veiligheidsmachtigingen, veiligheidsattesten en veiligheidsadviezen (COL 11/2005 van 5 oktober 2005); een gemeenschappelijke omzendbrief werd opgesteld inzake de samenwerking tussen de inlichtingen- en veiligheidsdiensten en de gerechtelijke overheden (COL 12/2005 van 5 oktober 2005); er werd medegewerkt aan de totstandkoming van de wet van 10 juli 2006 betreffende de analyse van de dreiging. Het expertisenetwerk heeft medegewerkt aan opleidingen en studiedagen: reflectiedag Terrorisme te Brussel op 7 oktober 2005 voor gespecialiseerde magistraten en politiemensen; seminarie De strijd tegen het terrorisme te Brussel op 23 en 24 februari 2006 voor gespecialiseerde magistraten. Het expertisenetwerk heeft opvolging gegeven aan de gemeenschappelijke omzendbrief betreffende de gerechtelijke aanpak van terrorisme (COL 9/2005 van 15 juli 2005): handboek Bomaanslagen werd verspreid; handboek inzake de rol van de Lokale Politie in de strijd tegen het terrorisme werd verspreid; standpunt werd ingenomen inzake de procedure verdachte zendingen; standpunt werd ingenomen inzake het Early Warning System; een addendum aan de COL 9/2005 met betrekking tot de gespecialiseerde onderzoeksrechters terrorisme werd verspreid (COL 18/2006). Project 10 Documentatie De referentiemagistraten Groot-Banditisme en Terrorisme werden regelmatig via memo s op de hoogte gebracht van gestelde vragen, evoluties in de wetgeving, richtlijnen, belangrijke rechtspraak, in de hen aanbelangende materies zoals toepassing van de wet terroristische misdrijven, bijzondere opsporingsmethoden en dergelijke. 12

13 Project 13 Jaarrapport Georganiseerde Criminaliteit Het expertisenetwerk heeft via het begeleidingscomité medegewerkt aan de totstandkoming van het Jaarrapport 2005 Georganiseerde Criminaliteit in België voor de periode Dit jaarrapport werd in september 2006 via het expertisenetwerk verspreid. Het is een omvangrijk werkstuk met niet alleen aandacht voor het criminaliteitsbeeld op zich (omgevingsanalyse, organisatiestructuur, contrastrategieën, illegale en legale markten, impact), doch ook voor de aanpak van deze criminaliteit (verloop van de onderzoeken en overheidsmaatregelen) en met een aantal conclusies en aanbevelingen, zowel op methodologisch als op operationeel vlak. In samenwerking met de Dienst voor het Strafrechtelijk Beleid en de Federale Politie (DGJ/DJC) werd binnen het expertisenetwerk een nieuwe gemeenschappelijke omzendbrief opgesteld die in de plaats zou komen van de COL 12/2000 (COL van 18 december 2000 betreffende de bijdrage van het openbaar ministerie in de beeldvorming van het fenomeen en de totstandkoming van het jaarrapport inzake de georganiseerde criminaliteit in België). In de nieuwe tekst is niet alleen aandacht voor het jaarrapport georganiseerde criminaliteit (op basis van een criminologische definitie), doch wordt ook toelichting verschaft bij de strafrechtelijke definitie van criminele organisatie. De bijdrage van het openbaar ministerie aan het jaarrapport, die in het verleden onvoldoende werd nagekomen, werd in de omzendbrief sterk benadrukt (omzendbrief verspreid op 4 december 2006 als COL 19/2006). Project 16 Home- en Carjacking Op 21 november 2006 deelde de Dienst voor het Strafrechtelijk Beleid de stand van zaken mee betreffende de evaluatie van de gemeenschappelijke omzendbrief COL 6/2001. Er werd voorgesteld om het kwantitatieve luik van de evaluatie aan te vullen met de cijfers van de Federale Politie (DGJ/DJB/Autocrim) terwijl voor het kwalitatieve luik een beroep zou worden gedaan op de referentiemagistraten van de parketten. Hiervoor werd op een vergadering van 4 december 2006 overeengekomen om deze magistraten middels een vragenlijst naar hun bedenkingen te bevragen. Project 20 Inbraken door rondtrekkende daders Onder impuls van het Federaal Parket, dat uitgebreid werd onder meer voor de strijd tegen deze criminaliteitsvorm, vonden een aantal vergaderingen plaats strekkende tot een geïntegreerde en integrale aanpak van dit fenomeen. Naast een Strategisch Comité werden ook twee subwerkgroepen gevormd (best practices enerzijds juridische problemen en informatieflux anderzijds) die zich buigen over specifieke aandachtspunten zoals de DNA wetgeving, het telefonieonderzoek, een uniform PV, de internationale samenwerking, Vergaderd werd op 11 januari 2006, 8 februari 2006, 30 maart 2006, 18 mei 2006, 31 mei 2006, 6 juni 2006 en 2 oktober Bedoeling is mede te komen tot een 13

14 gemeenschappelijke omzendbrief inzake de politiële en gerechtelijke aanpak van de rondtrekkende dadergroepen. Project 21 Gijzeling Op basis van de ervaringen bij verschillende oefeningen en na ruime bevraging van de parketmagistraten werd de bestaande omzendbrief aangepast: de gemeenschappelijke omzendbrief COL 12/2006 werd verspreid op 3 april Met betrekking tot een nieuw fenomeen, de zogenaamde Tiger Kidnapping werd deelgenomen aan een specifieke werkgroep die onder meer geleid heeft tot het opstellen van een informatiebrochure met onder meer het standpunt inzake de aanpak door het openbaar ministerie, en tot het voorbereiden van politionele onderrichtingen terzake. HOOFDSTUK 2 RESIDUEN EN VOEDSELVEILIGHEID Het expertisenetwerk Residuen en Voedselveiligheid (RVV) is, sedert haar oprichting op 16 april 2002, actief in de fenomenen die betrekking hebben op de illegale zwendel in groeistimulatoren, hormonen en dopingproducten, op farmaceutische inbreuken en op inbreuken op de voedselveiligheid in de ruimste zin van het woord. De algemene opdracht van het expertisenetwerk RVV bestaat erin beleidsondersteunend werk te leveren ten behoeve van het College van Procureursgeneraal en in te staan voor de informatie- en documentatiedoorstroming tussen de leden van het expertisenetwerk. De realisatie van de ondersteunings- en uitwisselingsopdracht heeft geleid tot verdere coördinatie en uniformiteit van het strafrechtelijk beleid in de betrokken misdrijffenomenen. In heeft het expertisenetwerk RVV, zoals in de voorgaande jaren, haar opdrachten in concreto toegespitst op drie prioritaire doelstellingen, met name: 1. het ontwikkelen van materiedeskundigheid in hoofde van al haar leden. Deze materiedeskundigheid moet dienen als hefboom om de beleidsvoorbereidende en -ondersteunende taken ten behoeve van het College van Procureurs-generaal op een constructieve wijze te zien realiseren; 2. het verder bevorderen van de multidisciplinaire samenwerking tussen haar leden en tussen de diensten die zij vertegenwoordigen; 3. het streven naar uniformiteit binnen opsporings- en vervolgingsdaden van het openbaar ministerie. 14

15 1. Het ontwikkelen van materiedeskundigheid: Er wordt gestreefd naar de aanpak van de misdrijffenomenen in hun totaliteit. Eerder dan te gaan inwerken op de verschillende symptomen van de misdrijffenomenen, die zich uiteraard vooral manifesteren op de laagste echelons, werden stappen ondernomen om een totaalbeeld van de misdrijfstructuur te verwerven teneinde tussen te komen op een hoger niveau in de misdrijfketen. Daartoe is een kennis van en een doorzicht in de misdrijfconfiguratie essentieel. In eerste instantie werd dan ook gestreefd naar de realisatie van expertise op de verschillende niveaus van het handhavingsbeleid. Daartoe werden meerdere initiatieven genomen: De wetswijzigingen die betrekking hebben op de fenomenen inzake aanwending van illegale groeistimulatoren, hormonen, doping, farmaceutische misdrijven en inbreuken op de voedselveiligheid, werden ter kennis gebracht en toegelicht aan de leden van het expertisenetwerk. In aanvulling daarop werd op 09 juni 2006 een ressortelijke omzendbrief inzake Geneesmiddelen en Farmaceutische Producten (Wet van houdende herziening van de farmaceutische wetgeving) verspreid door de procureurgeneraal te Gent en overgenomen in de overige ressorten. Een centralisatie, analyse en distributie van alle relevante rechtspraak en rechtsleer. De juridische argumentaties van de diverse rechtscolleges met betrekking tot de materie van de residuen en voedselveiligheid werd nauwgezet bijgehouden en gecentraliseerd. Eind augustus 2006 bevatte het aldus ontwikkeld naslagwerk meer dan 400 bladzijden relevante jurisprudentie. Alle voor de materie relevante vonnissen en arresten werden stelselmatig ter kennis gebracht van de leden van het expertisenetwerk, zowel met het oog op de uitbouw van verdere materiedeskundigheid, als uit hoofde van feedback. In de schoot van het parket-generaal te Gent wordt alle voor het RVV relevante documentatie bijgehouden, teneinde te worden uitgewisseld of op eerste verzoek ter beschikking te worden gesteld van de leden. Het expertisenetwerk heeft in de maand mei 2006 in de West-Vlaamse Politieschool een zesdaagse opleidingscyclus verstrekt aan leden van Lokale Politiediensten. Ook een aantal magistraten namen deel aan deze opleidingen. Vanuit een praktijkgerichte benadering werden de cursisten ingeleid in de toepasselijke wetgeving en de specifieke opsporingsmethoden. Daarbij werd de nadruk gelegd op de specificiteit van het misdrijffenomeen door het belang te onderlijnen van informatiegaring. Op 22 juni 2006 werd OMPTRANET, de website van het openbaar ministerie, gereleased. Alle relevante informatie en documentatie van het expertisenetwerk RVV is ondertussen gepubliceerd op Omptranet. Naast vele andere topics houdt 15

16 dit ondermeer ook een uitgebreid kwalificatieboek inzake residuen en voedselveiligheid in. Voor de leden van het expertisenetwerk RVV die geen deel uitmaken van het openbaar ministerie (politie- en inspectiediensten) wordt verder gewerkt met de gebruiksvriendelijke Cd-rom die voor het eerst ter beschikking van de leden van het expertisenetwerk werd gesteld naar aanleiding van de Algemene Vergadering in november Ondertussen werd de Cd-rom meermaals geüpdatet en geactualiseerd. 2. Het bevorderen van de multidisciplinaire samenwerking: De misdrijffenomenen residuen en voedselveiligheid sensu lato vergen een multidisciplinaire aanpak ingevolge hun verregaande technisch-wetenschappelijke inhoud en moeilijkheidsgraad. Zoveel als mogelijk moeten de werkzaamheden van de verschillende betrokken diensten op elkaar worden afgestemd, en moet er een informatie-uitwisseling en doorstroming worden gerealiseerd. Volgende initiatieven werden daartoe genomen: Op verschillende niveaus werden beleidsmatige en operationele overlegplatforms in stand gehouden of geïnitieerd, en dit zowel nationaal als internationaal. In concreto zijn er tweemaandelijkse vergaderingen van de Interdepartementale Coördinatiecel voor de Controle op de Voedselveiligheid, wekelijkse of tweewekelijkse vergaderingen van de Multidisciplinaire Hormonencel, tweemaandelijkse vergaderingen van de Multidisciplinaire Fraudebestrijdingscel voor de Veiligheid van de Voedselketen, driemaandelijkse vergaderingen van het overlegplatform FAVV-Justitie-Politie, driemaandelijkse of halfjaarlijkse vergaderingen van het internationaal overleg Small Bull, zonder daarnaast de ettelijke operationele dossiergebonden vergaderingen uit het oog te verliezen. Daar waar de hoofdcoördinator van het expertisenetwerk zelf instaat voor het leiden of bijwonen van de voormelde vergaderingen, dient evenzeer aandacht te worden besteed aan een aantal initiatieven op arrondissementeel niveau, welke door de hoofdcoördinator van het expertisenetwerk zoveel als mogelijk worden bijgewoond en/of ondersteund. Binnen het expertisenetwerk wordt alle relevante informatie aan de leden toegezonden bij middel van memo s die verspreid worden via elektronische weg. Dankzij de release van Omptranet kan deze informatie-uitwisseling, minstens voor wat betreft de leden van het openbaar ministerie, nu langs die weg gebeuren. De overige leden van het expertisenetwerk RVV ontvangen alle relevante informatie verder per memo via . De wetenschappelijke ontwikkelingen, die betrekking hebben op het illegaal gebruik van groeistimulatoren, evolueren razendsnel. De bevoegde onderzoekslaboratoria doen alle moeite om de wetenschappelijke ontwikkelingen op de voet te volgen. Via overleg met de verantwoordelijken van de laboratoria kan het expertisenetwerk haar leden nauwgezet op de hoogte houden van de meest recente wetenschappelijke ontwikkelingen. Dit overleg strekt zich uit tevens tot laboratoria buiten de landsgrenzen. 16

17 3. Het streven naar uniformiteit binnen opsporings- en vervolgingsdaden: In het licht van de gelijkberechtiging van alle rechtsonderhorigen werd zoveel als mogelijk gestreefd naar een uniformiteit van de opsporings- en vervolgingsdaden van het openbaar ministerie. Om remediërend te kunnen optreden tegen het gebruik van verboden groeistimulatoren in de fokkerij en de vetmesting, heeft, zoals voor het eerst in 1997, van 23 tot 25 juni 2004 te Ittre tussen alle betrokken diensten een nieuwe reflectieronde plaats gevonden. Vertrekkende van een analyse van de bestaande problemen, kwamen de deelnemers tot het formuleren van een belangrijk aantal aanbevelingen. De conclusies en aanbevelingen van Ittre II werden, samen met een samenvattende nota, aan de ministerraad voorgelegd op 04 februari Bij beslissing van dezelfde datum bevestigde de ministerraad dat de strijd tegen de illegale groeistimulatoren voor de regering een prioriteit blijft, nam ze akte van de aanbevelingen van Ittre II, gelastte ze de betrokken ministers ze in concrete voorstellen om te zetten en gelaste ze de Interdepartementale Coördinatiecel voor de Controle op de Voedselveiligheid tegen eind 2005 verslag uit te brengen over de tenuitvoerlegging van de aanbevelingen. In de loop van 2005 werden ondertussen een belangrijk aantal van de aanbevelingen gerealiseerd. Dit komt ongetwijfeld de slagkracht en de uniformiteit van de handhaving ten goede. In december 2005 maakte de hoofdcoördinator een eerste opvolgingsverslag Ittre II over aan mevrouw de minister van Justitie. Formulieren, kwalificaties van misdrijven, modellen van processen-verbaal, vorderingen en dagvaardingen werden verzameld en op Omptranet ter beschikking gesteld van de leden van het expertisenetwerk. Aldus wordt gestreefd naar, enerzijds, uniformiteit en, anderzijds, tijdswinst in hoofde van de gebruikers nu zij kunnen terugvallen op documentatie die reeds de toets van de degelijkheid heeft doorstaan. In drong zich in diverse belangrijke dossiers met internationale en bovenarrondissementele impact, een coördinatie op van opsporing en vervolging. Naast het klassiek gekende fenomeen van illegale groeistimulatoren in de vetmesting worden steeds meer vaststellingen gedaan van inbreuken inzake humane doping. De politionele en justitiële beeldvorming en de coördinatie van opsporing en vervolging moet in belangrijke mate leiden tot het in kaart brengen van de hoofdverantwoordelijken van de illegale handel in verboden substanties. 17

18 HOOFDSTUK 3 ECONOMISCHE, FINANCIELE EN FISCALE CRIMINALITEIT Het expertisenetwerk economische, financiële en fiscale delinquentie heeft tijdens het gerechtelijk jaar zijn activiteiten voortgezet in het verlengde van de werkzaamheden die werden aangevat sedert de oprichting van de door de bijstandsmagistraat inzake economische, financiële en fiscale delinquentie voorgezeten werkgroep. De werkzaamheden van het netwerk kaderen in de ondersteuning aan het College van Procureurs-generaal en in de overtuiging de strijd tegen de financiële criminaliteit te verbeteren ten behoeve van het hele openbaar ministerie. * * * Het coördinatieteam is samengesteld uit minstens één magistraat van elk parketgeneraal, uit een federaal magistraat, een vertegenwoordiger van de Dienst voor het Strafrechtelijk Beleid en van het C.O.I.V. In functie van de agenda worden eveneens andere personen uitgenodigd om deel te nemen aan de vergaderingen van het coördinatieteam. Tijdens het gerechtelijk jaar hebben enkele herschikkingen binnen het expertisenetwerk de goede organisatie van de werkzaamheden ervan enigszins verstoord. De heer advocaat-generaal G. RAPAILLE heeft de functie van hoofdcoördinator van het expertisenetwerk waargenomen tot en met 31 december Vanaf 1 januari 2006 heeft de heer advocaat-generaal A. WINANTS deze functie overgenomen. * * * De eerste vergadering tijdens het gerechtelijk jaar werd op 21 oktober 2005 georganiseerd en werd bijgewoond door de heer procureur-generaal te Brussel Jacques DE LENTDECKER die aan de leden van het coördinatieteam voorgesteld heeft om een overzicht op te maken van alle initiatieven die reeds werden genomen of nog dienen te worden genomen op gebied van financiële zaken, door ook rekening te houden met de toepassing van de Kadernota Integrale Veiligheid binnen de parketten. Op 27 september 2005 werd een onvolledige lijst opgesteld van dossiers die worden behandeld door de hoofdcoördinator en het expertisenetwerk. De problematiek van het gebrek aan onderzoekers om financiële dossiers te behandelen werd eveneens aangekaart tijdens de vergadering van 21 oktober Verschillende initiatieven werden genomen teneinde een oplossing te vinden voor dit steeds terugkerende probleem, met name: - het vademecum in financiële zaken dat erop gericht is de duur van de gerechtelijke onderzoeken in te korten. De procureur-generaal heeft de leden van het coördinatieteam verzocht om na te denken over de idee om een deadline - van bijvoorbeeld twee jaar - op te leggen voor financiële dossiers, hetgeen de mogelijkheid zou kunnen bieden de Federale 18

19 Politie ertoe te verbinden om voldoende onderzoekers ter beschikking te stellen om deze dossiers te behandelen; inzake fiscale fraude : - wordt op regelmatige basis contact opgenomen met de fiscus; - heeft de oprichting van het C.O.I.V. geleid tot zeer goede resultaten op gebied van de strijd tegen de BTW-carrousels; - werd een opleiding georganiseerd op gebied van BTW-carrousels en kasgeldvennootschappen; inzake Europese fraude : - werden nuttige contacten aangeknoopt met OLAF; - werd in 2005 een opleidingsdag voor de magistraten georganiseerd; - hebben Belgische magistraten in november 2005 deelgenomen aan de derde door OLAF georganiseerde conferentie inzake Europese fraude. Hierbij werd een uitgebreid overzicht gegeven van de evolutie die het ambt van financieel magistraat in de loop van de voorbije jaren heeft doorgemaakt en werd de meerwaarde die het netwerk voor het College in het algemeen en de parketmagistraten in het bijzonder betekent, in de verf gezet. De procureur-generaal heeft eveneens de wens uitgedrukt dat het coördinatieteam initiatieven in het vooruitzicht zou stellen inzake witwaspraktijken en corruptie en een reflectie zou aanvatten over de verticalisering van het openbaar ministerie op gebied van financiële zaken. * * * Het netwerk heeft eveneens de problematiek heronderzocht inzake het verlenen van toestemming tot inzage en kopiename van gerechtelijke dossiers door de fiscale administraties en heeft beslist omzendbrief COL 4/99van het College van Procureursgeneraal te herzien. De parketten worden eveneens herinnerd aan het adres waaraan zij volgende documenten dienen te verzenden : de aangiften van aanwijzingen van fiscale fraude; de afschriften van de vonnissen (en arresten) inzake fiscale fraude; Adres van de Federale Overheidsdienst Financiën : De heer Minister van Financiën Federale Overheidsdienst Secretariaat van het A.F.C. van de Entiteit Belastingen en Invordering North Galaxy Toren A - 17 de verdieping Koning Albert II-Laan 33 bus Brussel Na bespreking en onderzoek van omzendbrief COL 6/98 inzake het toezicht op de curatoren, werd beslist deze niet te wijzigen, aangezien de wetgever het toezicht op de faillissementen aan de rechtbank van koophandel heeft toevertrouwd. Het parket beschikt over de artikelen 36 en 60 van de faillissementswet om zijn opdrachten uit te voeren. 19

20 Het coördinatieteam heeft eveneens bijzondere aandacht besteed aan de draagwijdte van een arrest van het hof van beroep Antwerpen van 15 juni 2005 krachtens hetwelk de verbeurdverklaring bij equivalent niet mogelijk is ingeval van witwaspraktijken. Het team heeft vastgesteld dat artikel 505, lid 3, betrekking heeft op het voorwerp van het misdrijf in de zin van artikel 42-1 en dus niet op de vermogensvoordelen die rechtstreeks uit het misdrijf werden verkregen, noch op de goederen en waarden die in de plaats ervan zijn gesteld. Het arrest van het hof van beroep zorgt derhalve voor een correcte toepassing van de wet. De delicate verhouding tussen het IBR en Justitie werd eveneens ter sprake gebracht in een brief waarin het IBR zijn spijt uitdrukt dat het niet werd ingelicht over een huiszoeking in de kantoren van een revisor en dus niet in de mogelijkheid was een lid van de Raad te delegeren om bij deze huiszoeking aanwezig te zijn. Deze aangelegenheid dient dus het voorwerp uit te maken van een reflectie die eventueel tot de redactie van een omzendbrief zou kunnen leiden. * * * Tijdens de vergadering van 16 december 2005 heeft het coördinatieteam de prioriteiten van de regering onderzocht, die werden opgenomen in de Kadernota Integrale Veiligheid, met name de grote fiscale fraude, witwaspraktijken, fraude ten nadele van de Europese Unie en corruptie evenals de gevolgen die hieraan dienen te worden gegeven. De leden van het netwerk hebben geoordeeld dat de gerechtelijke overheden reeds initiatieven genomen hebben (met name inzake witwaspraktijken), maar dat het inderdaad nodig is de aandacht van de verschillende parketten te vestigen op het opvolgen van de beslissingen die betrekking hebben op de regeringsprioriteiten. In dit opzicht werd een vergadering georganiseerd met het C.O.I.V. met betrekking tot de strijd tegen de BTW-carrousels. Tijdens deze vergadering werd de idee geopperd van een nieuw protocol (geënt op het bestaande BTW-protocol), dat zou worden uitgebreid tot andere aspecten van fiscale fraude. De leden van het netwerk menen dat het eveneens nodig is een nota of omzendbrief op te stellen inzake de interventiemodi in procedures betreffende het witwassen van geld. Het coördinatieteam van het netwerk ECOFINFISC heeft ook nog de manier onderzocht waarop het toezicht op de curatoren best kan worden uitgeoefend inzake de hen toevertrouwde faillissementen. De vraag die zich hierbij stelde, bestond erin na te gaan of de artikelen 36 en 60 van de faillissementswet en omzendbrief COL 6/98 volstaan om deze efficiëntie te waarborgen. De leden van het netwerk hebben een nota verstuurd betreffende de manier waarop de memories van de curatoren in hun rechtsgebied worden behandeld. De kwestie van de toelatingen die dienen te worden verleend aan de fiscale administraties om stukken van de gerechtelijke procedure te raadplegen en er afschrift van te nemen, werd eveneens herhaaldelijk besproken. Het is aldus onmogelijk gebleken een algemene machtiging te verlenen voor gegevens die de 20

21 rechtbanken van koophandel uit de modules faillissementen en concordaten kunnen halen. De aanvragen zullen dienen te worden gespecificeerd en zullen geval per geval worden behandeld, aangezien de machtiging zal worden verleend door de bevoegde procureur-generaal. Er stelt zich hierbij trouwens een specifiek probleem op gebied van de concordaten. Het ontwerp van samenwerkingsprotocol inzake de strijd tegen de mechanismen van grote fiscale fraude werd eveneens onderzocht en het netwerk heeft hierover diverse op- en aanmerkingen geformuleerd. Op vraag van de procureur-generaal te Brussel heeft de hoofdcoördinator nogmaals aan de leden van het netwerk gevraagd om de parketten opnieuw te sensibiliseren omtrent het snelle gevolg dat dient te worden gegeven aan de door OLAF en de CFI overgezonden aangiften. De leden van het netwerk hebben het noodzakelijk geacht aan het College van Procureurs-generaal de vraag te stellen of de materie van de valsmunterij wel degelijk tot de bevoegdheden van het expertisenetwerk behoort. * * * Het netwerk heeft zijn activiteiten ontwikkeld in het door het Nationaal Veiligheidsplan van de federale regering gedefinieerde raamwerk. Ter herinnering worden hierna de vier prioriteiten opgesomd die het NVP heeft vastgelegd: grote fiscale fraude corruptie witwaspraktijken fraude ten nadele van de Europese Unie. Overeenkomstig de vraag van het College heeft het coördinatieteam zich, daarin gesteund door magistraten die geen deel van het netwerk uitmaken, over artikel 524bis van het Wetboek van Strafvordering gebogen. Deze werkzaamheden zijn nog steeds aan de gang en zouden in 2006 dienen afgerond te worden. Het netwerk heeft eveneens deelgenomen aan de gedachtewisselingen op gebied van de wijziging van artikel 46quater Sv. De wettekst werd op hetzelfde ogenblik gewijzigd als de wet op de bijzondere opsporingsmethoden. Een omzendbrief zou moeten worden opgesteld teneinde duidelijke richtlijnen aan de parketmagistraten te geven. Het netwerk heeft meermaals de F.O.D. Financiën ontmoet teneinde een cel grote fraude op te richten, naar het voorbeeld van de cellen BTW-carrousels en minerale oliën. Gelijklopend met de oprichting van de cel grote fraude heeft het netwerk er bij de fiscus op aangedrongen dat het kader van fiscale ambtenaren bij de parketten zou worden ingevuld daar waar er vacante betrekkingen zijn en dat dit kader in Brussel zou worden uitgebreid, omdat zich daar een groot aantal dossiers van fiscale fraude concentreren. 21

22 De besprekingen zouden tijdens de periode dienen te leiden tot de oprichting van een cel grote fraude, tot de verbetering van de cel BTW-carrousels en tot een uitbreiding van het kader van fiscaal assistenten. Er werden contacten aangeknoopt met het Instituut voor Bedrijfsrevisoren (IBR) dat op nationaal vlak de interventieprocedures van het Instituut op gebied van huiszoekingen zou wensen te harmoniseren, en dit omwille van het beroepsgeheim van de bedrijfsrevisoren. Het IBR vraagt ook een verbetering van de informatiedoorstroming tussen de parketten en het Instituut wanneer een revisor het voorwerp uitmaakt van strafrechtelijke vervolging. * * * Ter conclusie kan worden gesteld dat de werkzaamheden van het netwerk tijdens het gerechtelijk jaar nauw hebben aangesloten bij de activiteiten die de voorgaande jaren werden ontwikkeld, ook al werden, omwille van de talrijke bevoegdheden van de hoofdcoördinator, slechts weinig vergaderingen georganiseerd en weinig nieuwe initiatieven opgestart. De hoofdcoördinator van het netwerk werd overigens bij koninklijk besluit van 26 oktober 2006 aangesteld als administrateur-generaal van de Veiligheid van de Staat. Het is eveneens eens te meer aangewezen hierbij het gebrek aan middelen en personeel te benadrukken, hetgeen zonder enige twijfel een rem zet op de dynamiek van het netwerk evenals op de samenwerking tussen het coördinatieteam en de magistraten van eerste aanleg. Het valt te betreuren dat sommige projecten niet konden worden afgerond, bijvoorbeeld wat de oprichting van de cel grote fraude betreft. De reden hiervoor ligt voornamelijk in het verschil in standpunt tussen bepaalde ambtenaren van de fiscus en het netwerk, dat wordt ondersteund door de Federale Politie (DGJ-DJF). De jaarverslagen en vermeldden reeds de impasse waarin men zich ter zake bevond. De onderhouden contacten hebben niettemin de mogelijkheid geboden oplossingen uit te werken die geen afbreuk doen aan de essentiële prerogatieven van het openbaar ministerie, hetgeen onaanvaardbaar zou zijn. Bovendien zou zich, bij gebrek aan een adequate wettelijke grondslag, eveneens een probleem inzake de wettelijkheid van een dergelijk protocol kunnen stellen. Het valt eveneens te betreuren dat de moeilijkheden met de fiscus ertoe hebben geleid dat het kader van fiscale assistenten in het referentiejaar niet kon worden uitgebreid. Deze beide punten zijn dan ook de hoofddoelstellingen van het netwerk voor het gerechtelijk jaar , ook al kunnen de leden van het netwerk bezwaarlijk verantwoordelijk worden gesteld voor het feit dat beide projecten in niet konden worden afgerond. 22

23 HOOFDSTUK 4 LEEFMILIEU 1. Inleidende beschouwingen In het kader van de opdrachten hem toevertrouwd door het artikel 2-3 van het koninklijk besluit van 6 mei 1997 heeft de procureur-generaal te Brussel zijn substituut de h. C. VANDEWAL belast met deze opdracht. Gelet op de benoeming van de h. C. VANDEWAL als advocaat-generaal bij het Hof van Cassatie, wordt deze opdracht thans sinds 11 januari 2006 vervuld door Mevr. K. DESAEGHER. Alhoewel de opdracht vervuld door de aangeduide substituut beleidsvoorbereidend en beleidsopvolgend is voor het College van Procureurs-generaal, wordt deze opdracht vervuld onder het exclusief gezag van de procureur-generaal te Brussel. De magistraat-coördinator leefmilieu staat in permanent contact met de referentiemagistraten leefmilieu van de 5 parketten-generaal en zit een aantal ad hoc-werkgroepen voor, waarin de referentiemagistraten van de parketten-generaal elkaar regelmatig ontmoeten teneinde gezamenlijke standpunten van de procureursgeneraal voor te bereiden, een gezamenlijke en geharmoniseerde aanpak van de leefmilieucriminaliteit te bevorderen of oplossingen te zoeken voor problemen die ressortoverschrijdend zijn. In gevallen van federale wetgeving of van problemen die zich voor het gehele Rijk stellen worden de 5 parketten-generaal bij dit overleg betrokken; in de meeste gevallen gaat het echter om een overleg op gewestelijk vlak waarbij hetzij de parketten-generaal van Antwerpen, Brussel en Gent (voor het Vlaams Gewest), hetzij die van Bergen, Brussel en Luik (voor het Waals Gewest) hetzij enkel het parket-generaal van Brussel, zonodig samen met het parket van de procureur des konings te Brussel (voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest) in aparte ad hoc-werkgroepen samenkomen, al dan niet met vertegenwoordigers van de milieuadministraties. Teneinde de contacten tussen de vijf parketten-generaal te optimaliseren werd in 2006 beslist vergaderingen te centraliseren, zodat de vijf referentiemagistraten elkaar toch fysiek kunnen ontmoeten, zelfs al worden voornamelijk regionale standpunten besproken. De coördinerende magistraat waarborgt de organisatie en de coördinatie van de vergaderingen van deze verschillende werkgroepen en commissies en fungeert als centraal aanspreekpunt voor de diverse administraties belast met de milieuhandhaving. Hij verzekert tevens de doorstroming van de informatie en wint het advies of het standpunt van de verschillende procureurs-generaal in, waarna door de procureur-generaal te Brussel in naam van de bij de problematiek betrokken procureurs-generaal een gemeenschappelijk standpunt of advies wordt verstrekt. Deze initiatieven streven ernaar het overleg optimaal uit te bouwen in een geest van constructieve dialoog, van respect voor de gewestelijke autonomie en van een pragmatische aanpak, waarbij ernaar wordt gestreefd de opgezette structuren zo soepel mogelijk te laten werken zonder overbodig formalisme. De informele aard van de werkgroepen die thans onder coördinatie van de coördinerende magistraat functioneren, laten toe de werking ervan te optimaliseren en snel in te spelen op acute problemen. 23

24 2. Coördinerende taak of expertisenetwerk? De wetgeving met betrekking tot het leefmilieu heeft als bijzonder kenmerk dat zij voor het overgrote deel behoort tot de bevoegdheid van de Gewesten en Gemeenschappen en dat het hier aldus gaat om een grotendeels geregionaliseerde materie. Dit betekent meteen dat de structuren, de wetgeving, de aanpak, de werkmethodes, de overlegorganen en de prioriteitstellingen in elk der Gewesten of Gemeenschappen verschillend zijn. Bij koninklijk besluit van 6 mei 1997, art. 2, 3, werd aan de procureur-generaal te Brussel de leefmilieucriminaliteit als specifieke taak toegewezen. Project 17 van het federaal veiligheidsplan van 31 mei 2000 prees reeds de aanwijzing van een bijstandmagistraat inzake milieucriminaliteit aan. Het finaal OESO-verslag (25 september 2006) stelt dat de wetgeving inzake milieu te versnipperd is en dat alzo de toegang tot informatie en tot justitie wordt gehinderd. Op verschillende niveaus dient volgens het OESO-verslag aan milieuopvoeding te worden gedaan. Hier kan een taak weggelegd zijn voor het College van Procureursgeneraal eventueel in samenwerking met de Hoge Raad voor de Justitie. Zeer recent werden zowel federaal als wat de verschillende regio s betreft wetsontwerpen en voorontwerpen voorgelegd en wetswijzigingen doorgevoerd en trad ook nieuwe wetgeving in werking. Er dient echter te worden vastgesteld dat dit de uniformiteit niet bepaald ten goede komt. Aan het College werden ook in 2006 adviezen gevraagd inzake het ontwerp Vlaams milieuhandhavingsdecreet, het Waals voorontwerp inzake milieu, het Waals ontwerp inzake stedenbouw, de oprichting van de Unité de Répression des Pollutions, de oprichting van een Federale Commissie Vervolgingsbeleid. Het College kan inzake milieu en stedenbouw een zeer bijzonder nut hebben tot vereenvoudiging, verduidelijking, uniformering en zelfs waarschuwing. Het is duidelijk dat dit een recht in beweging is, dat noodzakelijkerwijze snel de maatschappelijke evolutie dient te blijven volgen. Aangezien zowel de federale als de regionale wetgeving niet enkel zeer snel evoluerend doch ook uitermate complex is, is het leveren van nuttige bijstand op alle niveaus onontbeerlijk. Het oprichten of bekrachtigen van officiële overlegorganen komt steeds meer ter sprake. De vraag tot het oprichten van een Federale Commissie Vervolgingsbeleid is daar slechts één voorbeeld van. Het staat dus buiten kijf dat aldus op een zeer professionele wijze tewerk dient te kunnen worden gegaan. Dit blijkt echter onmogelijk zonder enige vorm van ondersteuning. Binnenkort treedt ook het Omptranet volop in werking. Hoewel dit een zeer nuttig werkinstrument zou kunnen zijn in het kader van de ondersteuning inzake milieu en stedenbouw, is in huidige omstandigheden, namelijk minstens het gebrek aan 24