Complexe fiscale situaties in de eigenwoningregeling. Rob Timmermans MFP

Transcriptie

1 Complexe fiscale situaties in de eigenwoningregeling Rob Timmermans MFP

2 Aandachtspunten in de eigenwoningregeling Eigenwoningschuld Overgangsrecht Aflossingsverplichting Aflossingsstand Verhuisregelingen Resterende periode renteaftrek Bij partners Bepalen aandeel in de eigenwoningschuld (art a Wet IB2001) (art. 10bis.1 Wet IB2001) (art c Wet IB2001) (art d Wet IB2001) (art f Wet IB2001) 2

3 Overgangsrecht óf aflossingsverplichting? Van oud recht naar oud recht ( uiterlijk in het volgende kalenderjaar) (art. 10bis.1 Wet IB2001) Van nieuw recht naar nieuw recht (art c lid 3 Wet IB2001) (voortzetten aflossingsschema in resterende duur) Van oud recht naar nieuw recht (beperkte periode aftrek, aflossen in 30 jaar) (art c lid 4 Wet IB2001) 3

4 Een woning (en de EWS) in verschillende pen 1 Algehele van goederen 2 Nieuwe (beperkte) 3 Huwelijkse voorwaarden met beperkte 4 Eenvoudige

5 Een woning (en de EWS) in verschillende pen 1 Algehele van goederen Woning en schuld vallen áltijd 50%/50% in de Volledige vermenging van het eigenwoningverleden (ook overgangsrecht en aflossingsverplichting/aflossingsstand) Géén andere eigendomsverdeling woning of draagplicht in de EWS mogelijk Door meebetalen uit privévermogen ontstaat een vordering van privé op de

6 Een woning (en de EWS) in verschillende pen 2 Nieuwe (beperkte) Voorhuwelijkse woning en schuld van één van de partners blijven 100% privé Voorhuwelijkse gezamenlijke woning (ongeacht de eigendoms-verhouding) en schuld vallen 50%/50% in de Géén andere eigendomsverdeling woning of draagplicht in de EWS mogelijk Door meebetalen uit privévermogen ontstaat een vordering van privé op de

7 Een woning (en de EWS) in verschillende pen Indien de woning en schuld in de beperkte vallen, dan 50%/50% In een beperkte is géén andere eigendomsverdeling van de woning of draagplicht in de EWS mogelijk Volledige vermenging van het eigenwoningverleden (ook overgangsrecht en aflossingsverplichting/aflossingsstand) Door meebetalen uit privé ontstaat een vordering van privé op de 3 Huwelijkse voorwaarden met beperkte

8 Een woning (en de EWS) in verschillende pen Partners zijn onafhankelijke zelfstandige belastingplichtigen Andere eigendomsverhouding in de woning en andere verhouding in de draagplicht in de EWS mogelijk Géén vermenging van het eigenwoningverleden. Ieder houdt zijn/haar eigen eigenwoningverleden en fiscale situatie (de EWR is een privéstand) Samenwoners Gehuwden met huwelijkse voorwaarden* Geregistreerde partners met partnerschapsvoorwaarden* 4 Eenvoudige *waarbij de woning niet in een beperkte valt

9 Aandeel in de eigenwoningschuld Goedkeurend besluit Wettelijke regeling (Civiele) verhoudingen schuld én leningdelen volgen eigendom Door inbreng eigen middelen ontstaat vordering op de partner Ieder houdt eigen (fiscale) eigenwoningverleden (Civiele) verhoudingen schuld én leningdelen volgen eigendom Door inbreng eigen middelen ontstaat vordering op de partner Vermenging eigenwoningverleden (EWR, overgangsrecht, renteaftrek) Bij uit elkaar gaan houdt ieder de helft EWR is een privéstand Andere draagplicht van het gezamenlijke verleden (Civiele) verhoudingen schuld én leningdelen conform andere overeengekomen draagplicht Ieder houdt eigen (fiscale) eigenwoningverleden EWR is een privéstand Brief Kenmerk Besluit Kenmerk

10 Aandeel in de eigenwoningschuld Wettelijke regeling (Civiele) verhoudingen schuld én leningdelen volgen eigendom Door inbreng eigen middelen ontstaat een vordering op de partner Ieder houdt eigen (fiscale) eigenwoningverleden EWR is een privéstand 1 n.v.t. Algehele van goederen 2 Nieuwe (beperkte) 3 Huwelijkse voorwaarden met beperkte 4 Eenvoudige

11 Aandeel in de eigenwoningschuld Goedkeurend besluit (Civiele) verhoudingen schuld én leningdelen volgen eigendom Door inbreng eigen middelen ontstaat een vordering op de partner Vermenging eigenwoningverleden Bij uit elkaar gaan houdt ieder de helft van gezamenlijke verleden 1 Algehele van goederen n.v.t. Hetzelfde (fiscale) gevolg als gehuwd in algehele van goederen! 2 Nieuwe (beperkte) 3 Huwelijkse voorwaarden met beperkte 4 Eenvoudige

12 Aandeel in de eigenwoningschuld Andere draagplicht (Civiele) verhoudingen schuld én leningdelen conform andere overeengekomen draagplicht Ieder houdt eigen fiscale eigenwoningverleden EWR is een privéstand 1 Algehele van goederen n.v.t. 2 Nieuwe (beperkte) 3 Huwelijkse voorwaarden met beperkte 4 Eenvoudige

13 Dus gevolg bij woning kopen met partner met eigenwoningverleden Volgen wettelijke regeling Conflict tussen civiele en fiscale verhoudingen Vordering op partner Box 3 leningdelen Kiezen voor goedkeurend besluit Overgangsrecht en EWR worden bij helfte verdeeld Aflossingsstand wordt bij helfte verdeeld Vordering op partner Kiezen voor een andere interne draagplicht in de EWS (alléén in eenvoudige ) Ieder houdt zijn/haar eigen eigenwoningverleden Géén onderlinge vorderingen

14 Voorbeeld 1 Bas en Astrid kopen in 2019 samen (50%/50%) een woning, kosten verwerving Ze zijn fiscale partners. Eigenwoningverleden Bas: Woning verkocht in 2018, EWR ,-, bestaande EWS was (reeds 15 jaar aftrek) Eigenwoningverleden Astrid: Geen eigenwoningverleden (starter) Bas en Astrid financieren de aankoop van de woning met een met schuld van Constructie: annuïteitenhypotheek aflossingsvrij deel eigen vermogen Bas

15 1. Situatie volgens de (huidige) wettelijke regeling Schuld Bas Schuld Astrid % ann. hyp % ann. hyp % aflosvrij % aflosvrij Verwerving Verwerving Af: EWR /- EWS Bas EWS Astrid (!) (15 jaar aftrek) EWS samen Bas heeft in box 3, Astrid heeft in box 3, (Bas heeft een (nominale) vordering op Astrid van ) Wettelijke regeling (Civiele) verhoudingen schuld én leningdelen volgen eigendom Door inbreng eigen middelen ontstaat vordering op de partner Ieder houdt eigen (fiscale) eigenwoningverleden EWR is een privéstand

16 2. Situatie op basis van goedkeurend besluit Schuld Bas Schuld Astrid % ann. hyp % ann. hyp % aflosvrij % aflosvrij Verwerving Verwerving Af: EWR /- Af: EWR /- EWS Bas EWS Astrid EWS samen Ieder heeft een bestaande EWS van met nog 15 jaar renteaftrek. (Bas heeft een (nominale) vordering op Astrid van ) Goedkeurend besluit (Civiele) verhoudingen schuld én leningdelen volgen eigendom Door inbreng eigen middelen ontstaat vordering op partner Vermenging eigenwoningverleden Bij uit elkaar gaan houdt ieder de helft van gezamenlijke verleden

17 3. Situatie op basis van een andere draagplicht Schuld Bas Schuld Astrid Aflosvrij Annuïtair Verwerving Verwerving Af: EWR /- EWS Bas EWS Astrid EWS samen Ieder heeft en houdt zijn/haar eigen eigenwoningverleden. Andere draagplicht (Civiele) verhoudingen schuld én leningdelen conform overeengekomen draagplicht Ieder houdt eigen fiscale eigenwoningverleden EWR is een privéstand

18 Voorbeeld 2 Jos en Elly kopen in 2019 samen (50%/50%) een woning. Eigenwoningverleden Jos bestaande EWS, 18 jaar aftrek genoten Overgangsrecht van toepassing EWR Eigenwoningverleden Elly aflossingsstand, resterende duur 27 jaar Haar EWR is inmiddels vervallen Nieuwe situatie Aankoop woning (50%/50%) EWS ,- Ze willen vóór de aankoop van de woning huwen. Maakt het uit hoe ze gaan huwen?

19 Huwen in (beperkte) 2 mogelijkheden 1. Situatie volgens de wettelijke regeling 2. Situatie op basis van goedkeurend besluit Huwen met huwelijkse voorwaarden (koude uitsluiting) 3 mogelijkheden 1. Situatie volgens de wettelijke regeling 2. Situatie op basis van goedkeurend besluit 3. Op basis van een draagplichtovereenkomst tussen partners (alléén mogelijk bij eenvoudige )

20 Huwen beperkte of huwelijkse voorwaarden 1. Situatie volgens huidige wettelijke regeling Jos Elly % ann.hyp (30 jr) 50% ann.hyp (30 jr) 50% ann. hyp (27 jr) 50% ann. hyp (27 jr) 50% aflosvrij (30 jr) 50% aflosvrij (30 jr) Verwerving Verwerving Af: EWR /- Max EWS Jos Max EWS Elly (!) Omdat voor Elly het aflossingsvrije deel niet kwalificeert als EWS, bedraagt hun EWS gezamenlijk maximaal ( valt in box 3). Voor Jos is de renteaftrek max. 12 jaar, voor Elly max. 27 jaar over

21 Huwen beperkte of huwelijkse voorwaarden 2. Situatie op basis van goedkeurend besluit Jos Elly % ann.hyp (30 jr) 50% ann.hyp (30 jr) 50% ann. hyp (27 jr) 50% ann. hyp (27 jr) 50% ann. hyp (30 jr) 50% ann. hyp (30 jr) 50% aflosvrij (30 jr) 50% aflosvrij (30 jr) Verwerving Verwerving Af: EWR /- Af: EWR /- Max. EWS Jos Max. EWS Elly valt onder het overgangsrecht dient afgelost in 27 jaar, vanwege de aflossingsstand. Gezamenlijke EWS (fiscaal optimaal!). Renteaftrek voor ieder max. 12 jaar over en max. 27 jaar over

22 Huwen met huwelijkse voorwaarden (koude uitsluiting) 3. Situatie volgens andere draagplicht (fiscaal optimale keuze) Jos Elly Aflosvrij (30 jr) Ann. hyp (27 jr) Ann. hyp (30 jr) Verwerving Verwerving Af: EWR /- Max EWS Jos Max EWS Elly Ieder heeft en houdt het eigen eigenwoningverleden, ook bij scheiding. Gezamenlijke EWS (fiscaal optimaal!). Renteaftrek voor Jos max. 12 jaar, voor Elly resp. 27 en 30 jaar.

23 Het aandeel in de eigenwoningschuld Wettelijke uitwerking (Wiebes)??? Afwijkende draagplicht (draagplichtovereenkomst) Goedkeurend besluit ( , Menno Snel) Hoe leg je de keuze vast in het adviesrapport?

24 Goedkeurend besluit ( , Menno Snel) Ik heb jullie uitleg gegeven over de fiscale gevolgen voor de hypotheek, vanwege het feit dat Bas al eerder een eigen woning en een eigenwoningschuld heeft gehad en Astrid een starter is. Jullie willen in de nieuwe situatie de samenstelling van de hypotheek fiscaal optimaliseren. Daarnaast hebben jullie aangegeven dat jullie zoveel mogelijk gebruik willen maken van het overgangsrecht van Bas (en zoveel mogelijk aflossingsvrij). Om die reden is uitgangspunt van het advies gebruikmaking van het Goedkeurend besluit van 30 januari Jullie begrijpen dat het gevolg van deze keuze is, dat het eigenwoningverleden van Bas bij helfte wordt verdeeld en dat bij een eventuele verbreking van jullie partnerschap Astrid in de toekomst dan rekening dient te houden met de helft van het eigenwoningverleden van Bas.

25 Afwijkende draagplicht (draagplichtovereenkomst) Ik heb jullie uitleg gegeven over de fiscale gevolgen voor de hypotheek, vanwege het feit dat Bas al eerder een eigen woning en een eigenwoningschuld heeft gehad en Astrid een starter is. Jullie hebben aangegeven dat jullie in de nieuwe hypotheekconstructie zoveel mogelijk jullie civiele en fiscale situatie gescheiden willen houden. Bas brengt ,- eigen geld in (de overwaarde van zijn verkochte woning). Jullie kiezen ervoor dat Bas een (eigenwoning)schuld heeft, die ,- lager is dan die van Astrid en dat de eerder genoten jaren van renteaftrek en het overgangsrecht alleen invloed hebben op het deel van de schuld van Bas. Om die reden is uitgangspunt van het advies een afwijkende verhouding in de draagplicht in de (eigenwoning)schuld, ten opzichte van de verhouding in het eigendom in de woning die jullie samen ieder voor de helft kopen.

26 Bedankt voor je aandacht! Meer informatie over Impact Opleiding & Training? IinkedIn: groep Impact Opleiding & Training