Notitie herhaalde hulpvraag. schuldhulpverlening. DWI Bureaus voor schuldhulpverlening Stadsdelen. Strategisch Beleid

Transcriptie

1 23 februari 2012 Strategisch Beleid Notitie herhaalde hulpvraag schuldhulpverlening DWI Bureaus voor schuldhulpverlening Stadsdelen

2 23 februari 2012 Voorwoord Veel van de huidige inzet in de schuldhulpverlening wordt besteed aan klanten die om diverse redenen afgehaakt zijn, en zich later opnieuw melden voor schuldhulpverlening. Hierdoor bestaat de noodzaak om te komen tot een brede integrale aanpak met flankerend aanbod en aandacht voor maatwerk en financiële zelfredzaamheid om uitval te voorkomen. De gemeente Amsterdam heeft als doel om de slaagkans van schuldhulpverleningstrajecten te verhogen. Deze is nu te laag door een hoge uitval. Veel inzet in begeleiding van klanten blijft zonder resultaat. Een breed aanbod is in het belang van de klant, om de kans dat hij daadwerkelijk succesvol het schuldhulpverleningtraject doorloopt, te vergroten en om ook aanpalende problemen aan te pakken. Daarbij is er sprake van een budgettair steeds krappere omgeving waarbij intensieve trajecten een schaars goed zijn. Het is dus noodzakelijk dat deze trajecten aangeboden worden onder die condities dat de slaagkans gemaximaliseerd wordt. Onderdeel van de verhoging van de effectiviteit is een versterkt appel op de burger om zich ten volle in spannen om de interventies tot een succes te maken. Dit vanuit het uitgangspunt van wederkerigheid : waar de overheid de burger hulpverlening aanbiedt en van die burger gevraagd wordt dat hij ten volle zijn medewerking verleent aan alle passende interventies om succes te bereiken. In deze notitie gaan wij in op oorzaken van uitval en stellen wij maatregelen voor om in lijn met de indeling van klantprofielen, het beleid in overeenstemming te brengen met de competenties en vaardigheden van de klant. Het gaat erom dat de klant in staat gesteld wordt naar een gezamenlijk bepaald doel toe te werken waarbij ook de klant de noodzakelijke inspanning levert. 2

3 23 februari 2012 Inhoud Notitie herhaalde hulpvraag schuldhulpverlening 1 Voorwoord 2 1 Inleiding Doelstelling notitie Heraanmeldingen binnen 12 maanden: 7 2 Voorwaardelijke schuldhulpverlening: het huidig kader Faillissementswet Protocol Overeenkomst tussen klant en schuldhulpverlening De spelregels Oorzaken niet nakomen afspraken en specifieke klantgroepen Crisissituatie Uitval Nieuwe schulden tijdens of na het schuldhulpverleningstraject 11 3 Voorgestelde maatregelen Bij herhaalde aanmelding Bij herhaalde Crisisinterventie Bij Uitval Bij nieuwe schulden tijdens of na het schuldhulpverleningstraject Voorwaardenoverzicht 14 3

4 1 Inleiding De schuldhulpverlening in Amsterdam wordt uitgevoerd door bureaus die onderdeel zijn van zeven instellingen voor maatschappelijke dienstverlening. In alle stadsdelen zijn een of meer vestigingen van deze schuldhulpbureaus. Het doel van schuldhulpverlening is het voorkomen en oplossen van problematische schulden, uithuiszettingen en energieafsluitingen. Ook draagt schuldhulpverlening bij aan het bevorderen van de zelfredzaamheid door klanten te leren beter met hun inkomen om te gaan (budgettrainingen en eventueel budgetbeheer). Schuldhulpverlening kent de zogenaamde crisisinterventie waarbij de norm is dat klanten in een crisissituatie, b.v. een acute dreiging van uithuiszetting, binnen 24 of 48 uur (afhankelijk van de aard van de crisis) een hulpverleningsaanbod krijgen. Hierbij doet zich een aantal problemen voor de effectiviteit van de schuldhulpverlening: de klanten die met crisis de schuldhulpverlening binnenkomen vallen regelmatig uit bij het vervolgtraject en de interventies zorgen voor een toenemende druk op de dienstverlening voor andere klanten. Als die langer moeten wachten ontstaat ook daar een verhoogd risico op een crisissituatie. Het is dus belangrijk dat crisissituaties zoveel mogelijk worden voorkomen en dat klanten het schuldhulptraject succesvol afronden. Dit is mede aanleiding voor een accent op vroegtijdige hulpverlening bijv. via Vroeg Eropaf.. Om (Herhaling van) crisisinterventies te voorkomen is van belang dat klanten de nodige inspanningen levert en afspraken nakomt die van belang zijn om een schuldsituatie te stabiliseren en te regelen. Dit veronderstelt wederkerigheid. Wederkerigheid betekent goede op de klant toegesneden dienstverlening van de schuldhulpverlening maar ook klanten die zich houden aan de afspraken en die zich inspannen om een positief resultaat te behalen voor zijn of haar hulpvraag. Kan de klant zich niet aan de voorwaarden houden of gaan de regels boven zijn macht, dan wordt flankerende ondersteuning ingezet zoals maatschappelijk werk, verslavingszorg of begeleiding door een maatje. In onderstaand tabel is deze wederkerigheid nader geschetst aan de hand van de belangrijkste stappen in het schuldhulpverleningsproces (conform herontwerp). Het onderdeel herhaalde hulpvraag wordt verderop in deze notitie nader uitgewerkt. Onderdeel Inzet klant Inzet dienstverlening Sorteergroep - komt op afspraken - komt afspraken na (integrale - neemt alle benodigde - begeleidt bij het op bescheiden en administratie aanmeldgroep) orde brengen en mee op afspraak houden van de - sorteert en ordent zijn administratie, zodat administratie klant dit op termijn zelf - houdt administratie op orde kan. - indien mogelijk neemt klant - attendeert de klant op begeleiding uit eigen afspraken. netwerk mee - communiceert helder 4

5 naar de klant zodat die begrijpt wat van hem verwacht wordt. Integrale aanmeldgroep Budgettrainingen (verplichte en aanvullende) Inkomensreparatie (sociaal raadslieden) - idem. - onderneemt alle benodigde acties om schulden inzichtelijk en inkomen op orde te krijgen - bepaalt doel hulpverlening en welke zaken hij wil oppakken voor een succesvol plan van aanpak - is aanwezig tijdens trainingen - stelt eigen budgetplan op - spant zich in om zich de benodigde vaardigheden eigen te maken - komt afspraken na - spant zich in om inkomen te vergroten en op orde te krijgen door o.a. het zoeken van werk - idem. - ondersteunt klant bij het op orde krijgen van het inkomen. - biedt hulp bij het inzichtelijk krijgen van de schulden - geeft inzicht in het vervolgtraject en duur van het traject - Opstellen van integraal plan van aanpak en plannen van vervolg afspraken met flankerende hulpverlening indien nodig - overdracht van kennis en vaardigheden in de budgettraining - aanbieden van een passende budgettraining en ondersteuning bij opstellen budgetplan - komt afspraken na - ondersteunt de klant het inkomen op orde te krijgen Schuldregelingtrajec ten (GKA, WSNP, Dwangakkoord Moratorium) Stabilisatietraject - voldoet aan de voorwaarden en komt afspraken van het traject na - voldoet aan de voorwaarden en komt afspraken van het traject - biedt ondersteuning bij het op orde brengen van het schuldhulpverleningsd ossier en bij toeleiding naar GKA of Wsnp - ondersteuning bij het uitkomen met inkomen - zet activiteiten en instrumenten in gericht op het voorkomen van uitval van de klant 5

6 Budgetbeheer - voldoet aan de voorwaarden en komt afspraken van het traject na. - levert alle benodigde informatie voor het starten van budgetbeheer - geeft wijzigingen meteen door - biedt indien nodig budgetbeheer aan. - biedt inzicht aan de klant in diens inkomen en uitgaven. - verricht inspanningen om opstarttermijn van budgetbeheer zo kort mogelijk te houden 1.1 Doelstelling notitie Doelstelling van de in deze notitie voorgestelde interventies is om: 1. De benodigde hulp af te stemmen op de klant en de mate van diens financiële zelfredzaamheid om uitval en een herhaalde beroep op schuldhulpverlening te voorkomen (maatwerk); 2. De capaciteit van schuldhulpverlening op die klanten in te zetten die de gemaakte afspraken nakomen en die inzet plegen om het schuldhulpverleningtraject tot een succesvol einde te brengen (wederkerigheid); 3. Het vergroten van de succesratio van de schuldhulpverleningstrajecten en daarmee de effectiviteit van schuldhulpverlening. Het beoogde resultaat hierbij is dat schulden beheersbaar worden en er een stabiele situatie met de klant gecreëerd wordt. Uitgangspunt is een breed integrale aanbod gericht op het versterken van de financiële zelfredzaamheid. Het beoogde resultaat hierbij is dat schulden beheersbaar worden en er een stabiele situatie met de klant gecreëerd wordt. Belangrijke succesfactoren De belangrijke succesfactoren voor de toepassing van deze interventies in de schuldhulpverlening zijn: De schuldhulpverleners moeten voldoende aandacht besteden aan het toelichten van de voorwaarden. Klanten moeten begrijpen dat schuldhulpverlening vrijwillig, maar niet vrijblijvend is en dat op niet nakomen van afspraken sancties staan, waaronder het door de instelling kunnen uitstellen en weigeren van verdere dienstverlening. Wederzijdse inspanning van medewerker en de klant; Wederkerige schuldhulpverlening veronderstelt een (pro)actieve benadering door de dienstverlening en een goede bereikbaarheid van de klant. Maatwerk; Een rechte rug, eenmaal opgelegde voorwaarden moeten nagekomen worden. Komt de klant de voorwaarden niet na, dan geen schuldhulpverlening. Goede communicatie en afstemming met andere instellingen zoals Jeugdzorg, Spirit, Mee, MSS, GGZ-instellingen, William Schrikker Stichting, MPG, (O)MPG, DWI, DMO, WZS en politiek. Toepassing sceeningsinstrument (Zelfredzaamheidmatrix klantprofielen) als hulpmiddel bij het bepalen welke inspanningen zinvol en effectief zijn; Budgettrainingen gericht op speciale doelgroepen, waaronder laaggeletterden, GGZ en voor werkenden in de avonduren. 6

7 Voorwaarde is een uniform communicatie beleid, een klachtenregeling en een nog te ontwikkelen laatste kansbeleid. Deze nota beschrijft de instrumenten die ingezet kunnen worden voor een brede sluitende aanpak en het voorkomen van onnodige herhaalde hulpvragen. 1.2 Heraanmeldingen binnen 12 maanden: Klanten die zich binnen 12 maanden na het laatste contact met de schuldhulpverlening opnieuw melden, komen, eventueel met inzet van flankerende hulpverlening zoals inkomensbeheer of verslavingszorg, in aanmerking voor de gebruikelijke reguliere schuldhulpverlening. Het gaat hierbij met name om klanten die in overleg met een schuldhulpverlener, zelf zijn of haar problemen heeft willen oplossen en dit niet gelukt is. Deze notitie slaat niet op deze groep. Bij deze klanten is geen sprake van het niet nakomen van voorwaarden. 7

8 2 Voorwaardelijke schuldhulpverlening: het huidig kader 2.1 Faillissementswet De gemeentelijke regierol op het gebied van schuldhulpverlening is volgens de memorie van toelichting vastgelegd in de Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen (WSNP, 1 december 1998) die onderdeel uitmaakt van Faillissementwet. Volgens de wettelijke regeling bestaat deze rol uit het afgeven van een document (verklaring ex art. 285 Fw) waarin de gemeente verklaart dat er een serieuze poging is gedaan voor het verkrijgen van een minnelijke regeling, maar dat deze is mislukt waardoor een beroep kan worden gedaan op wettelijke schuldregeling. Deze verklaring wordt afgegeven door de GKA die daartoe is gemandateerd door het gemeentebestuur. 2.2 Protocol Sinds 1999 kent Amsterdam een protocol schuldhulpverlening. In het protocol zijn de stedelijke werkprocessen en afspraken vastgelegd en staan de convenanten vermeld die met veel voorkomende schuldeisers zijn overeen gekomen. Het protocol heeft tot doel eenheid in uitvoering van de schuldhulpverlening te brengen. Daarnaast is het protocol een belangrijk naslawerk voor schuldhulpverleners. 2.3 Overeenkomst tussen klant en schuldhulpverlening Schuldhulpverlening Amsterdam gaat uit van wederkerigheid. De klant moet kunnen rekenen op een goede dienstverlening. Daarbij komt de klant zijn of haar afspraken na en spant zich in voor een positief resultaat voor zijn of haar problematische schuldsituatie en voor eventuele andere hulpvragen. Waar aanvullende inzet van flankerende instrumenten nodig wordt geacht om tot een succesvolle oplossing van de schuldensituatie te komen is de klant gehouden om daaraan medewerking te verlenen. Het kan daarbij gaan om het volgen van een budgetcursus, om budgetbeheer, de inzet van het netwerk of een maatje maar ook om maatschappelijk werk, verslavingszorg etc. De klant tekent bij aanvang van de schuldhulpverlening een overeenkomst waarin de voorwaarden voor schuldhulpverlening en zijn rechten en plichten staan vermeld. De klant wordt voorafgaand aan de start van het schuldhulptraject er expliciet op gewezen dat het zich niet houden aan de voorwaarden gevolgen kan hebben voor de voortzetting van het schuldhulptraject. 8

9 2.3.1 De spelregels Uitgangspunt is dat de klant altijd zelf verantwoordelijk blijft voor de schulden en de betaling van de rekeningen. Daarnaast is De klant is verplicht alle noodzakelijke informatie over zijn schulden, betalingsachterstanden en openstaande rekeningen, inkomsten en uitgaven, bezittingen (caravan, boot, auto) en de oorzaak van zijn schulden, de samenstelling van zijn gezin of huishouden door te geven. De klant mag geen nieuwe schulden maken en moet dus de vaste lasten blijven betalen. Ook mag er niets gekocht worden op afbetaling, geen nieuwe leningen worden afgesloten en geen gebruik gemaakt worden van eerder afgesloten krediet mogelijkheden, zoals een doorlopend krediet en mag er geen gebruik meer gemaakt worden van creditcards. Als de financiële of persoonlijke situatie verandert of de vaste lasten wijzigen zich, dan moet dit meteen doorgegeven worden aan de schuldhulpverlener. Om de schuldregeling te laten slagen is de klant verplicht alle gemaakte afspraken na te komen, dus ook op tijd komen op afspraken, wordt er van tevoren bij verhindering de gemaakte afspraak afgezegd en wordt er zo snel mogelijk een nieuwe afspraak gemaakt. De klant moet zich houden aan betalingsafspraken en beloven geld te reserveren voor onverwachte uitgaven. De klant is gehouden medewerking te verlenen aan de inzet van alle noodzakelijk geachte flankerende instrumenten zoals: budgetcursus, budgetbeheer, de inzet van het netwerk en andere flankerende voorzieningen. Tenslotte wordt de klant er op gewezen dat het dossier gesloten kan worden als blijkt dat er meer en/of hogere schulden zijn dan opgegeven of indien de klant zich niet aan de afspraken houdt. Los van deze algemene afspraken kunnen er nog klantspecifieke, aanvullende afspraken gemaakt worden. Deze aanvullende voorwaarden slaan vaak op de verkoop van de auto of verplicht budgetbeheer. Daarnaast wordt de klant gevraagd toestemming te geven voor informatie uitwisseling met instanties over het schuldhulp traject. Aan de hand van de overeenkomst wordt de klant geïnformeerd over het verloop van het traject en wat schuldhulpverlening voor hem kan betekenen. Behalve formele waarde heeft deze overeenkomst ook hulpverleningswaarde: de klant verplicht zich met het zetten van zijn handtekening tot constructieve medewerking. Het benadrukt de wederkerigheid: schuldhulpverlener en hulpzoekende gaan een overeenkomst aan. Beiden dienen zich ten volle in te zetten voor het slagen van het traject. 2.4 Oorzaken niet nakomen afspraken en specifieke klantgroepen Oorzaken niet nakomen afspraken De eisen die gesteld moeten worden om tot een succesvolle regeling van de schulden te komen, zoals bijvoorbeeld het afstand doen van een auto, worden door veel klanten als te zwaar ervaren. Dat leidt er vaak toe dat men na het bezweren van een acute crisis de noodzaak van verdere hulpverlening onvoldoende inziet. De ernst van het hebben van 9

10 schulden wordt niet altijd goed ingeschat waardoor men snel afhaakt als de crisis is bezworen. Een volledig geslaagd schuldhulptraject met als resultaat dat men schuldenvrij is, neemt snel 3 á 4 jaar in beslag. Voor een deel van de klanten is deze termijn te lang. Voor hun gevoel maken ze geen vooruitgang, maar ze moeten wel al die tijd met weinig geld toe. Het spreekwoord zegt: Wie zijn schulden betaalt verarmt niet, maar verliest wel zijn centen. Ook de druk die de omgeving en bijvoorbeeld de kinderen in een gezin leggen op de besteding van de inkomsten is niet te verwaarlozen. Geen ouder wil zijn kinderen tekort doen. Daarnaast worden er soms, als gevolg van een gebrek aan inzicht of competenties, korte termijn beslissingen genomen zonder oog voor de lange termijn gevolgen. Zo is de betaaldiscipline van klanten in een traject laag; door te betalen hou je immers op korte termijn nog minder geld over. Maar het risico is wel dat je uit het traject valt en de schulden niet worden opgelost. Ook laat bij veel klanten de administratie te wensen over. Ondanks het aanbod aan sorteercursussen en trainingen in huishoudfinanciën, ziet niet iedere klant het nut en de noodzaak hiervan in. Hetzelfde geldt voor het nakomen van afspraken. Tenslotte het wisselen tussen baan en uitkering en het, als gevolg daarvan, moeten aanpassen van toeslagen en de vervolgens daaruit voortvloeiende problemen Specifieke klantgroepen Zoals uit het voorgaande blijkt kan uitval zeer diverse oorzaken hebben. Soms is de oorzaak gelegen in de capaciteiten en vaardigheden van een cliënt, denk hierbij ook aan psychische en verstandelijke beperkingen. Soms ligt de oorzaak in externe factoren en of in de motivatie van de klant; men is niet echt bereid om pijnlijke beslissingen te nemen voor een structureel betere toekomst. Hieronder gaan we wat dieper in op de specifieke klantgroepen bij het niet nakomen van de voorwaarden. Vaak ontbreekt het bij problematische klanten aan de nodige vaardigheden om het schuldhulpverleningstraject tot een goed einde te brengen en/of de vaardigheden om tijdig maatregelen te nemen bij (financiële) problemen waardoor de klant gedemotiveerd raakt. Ik kan het toch niet. Vaak speelt dat klanten verkeerde verwachtingen hebben van schuldhulpverlening en wat schuldhulp voor hen kan betekenen. Tenslotte zijn de schuldeisers een belangrijke factor, die soms klanten dwingen tot het nemen van onmogelijke beslissingen en het nakomen van niet realistische afspraken, waardoor het gevoel van falen versterkt wordt. De rol van het netwerk, van een maatje of van een flankerende hulpverlener kan groot zijn bij het gemotiveerd houden van de klant (gezamenlijke aanpak, gelijktijdig en op elkaar afgestemd). Door de klant te begeleiden direct vanaf het (eerste) intakegesprek wordt al veel voortijdige uitval voorkomen. Vanuit het perspectief van de schuldhulpverlening kunnen de klanten met een herhaalde hulpvraag onderverdeeld worden in drie groepen: 1. De groep in een crisissituatie; 10

11 2. De groep die uitvalt; 3. De groep die nieuwe schulden maakt tijden of na het schuldhulpverleningstraject. Hieronder gaan we nader in op deze drie situaties en de voorgestelde maatregelen bij iedere situatie (hoofdstuk 3). 2.5 Crisissituatie We spreken van een crisissituatie wanneer een klant geconfronteerd wordt met maatregelen als gevolg van schulden die de eerste levensbehoeften bedreigen. Huur- en energieschulden zijn bedreigend als er een vonnis tot ontruiming is, en binnen enkele dagen huisuitzetting dreigt of als de energie wordt afgesloten. In deze gevallen dient de hulpverlening binnen 24 uur in gang te zijn gezet. Situaties waarbij boedelbeslag is gelegd, vonnis is gewezen en de datum van de openbare verkoop is bepaald, worden als bedreigend aangemerkt, maar niet als crisis. De doelstelling is dat in deze gevallen de hulpverlening binnen 48 uur tot actie overgaat om de situatie te stabiliseren. 2.6 Uitval Bij uitval is in de afgelopen 12 maanden een schuldhulpverleningstraject beëindigd omdat niet aan de voorwaarden werd voldaan en wordt door de klant hernieuwd hulp gevraagd in verband met problematische schulden. Er kunnen allerlei redenen zijn waardoor iemand in het verleden is uitgevallen. Vaak gaat het om het niet naleven van de (financiële) inlichtingenplicht maar dikwijls is de klant herhaaldelijk niet op afspraken verschenen. Daardoor is het ook onduidelijk wat de beweegreden van de klant zijn geweest om niet door te zetten. Schuldhulpverlening vereist een daadwerkelijke gedragsverandering en niet iedereen is in eerste instantie hiertoe in staat of heeft de vaardigheden om deze omslag te maken. 2.7 Nieuwe schulden tijdens of na het schuldhulpverleningstraject Hierbij gaat het om klanten voor wie al eens een schuldregeling (sanering, bemiddeling of wettelijk traject) is gerealiseerd en die opnieuw aankloppen bij de schuldhulpverlening met nieuwe schulden. Dit kan tijdens de aflossingsperiode van drie jaar gebeuren of gedurende een Wsnp-traject. Maar het kan ook klanten betreffen die tijdens de schuldhulpverlening, zoals tijdens een stabilisatietraject, nieuwe schulden maken. Het is duidelijk dat gedragsaspecten een grote rol spelen bij de oorzaak van de nieuwe schulden. Hulpverleners gebruiken ook wel eens de uitdrukking dat de klant nog niet rijp is voor deze vorm van hulpverlening, waarmee wordt bedoeld dat de klant gebaat zou zijn bij een voorafgaand traject. Ook kan het zijn dat een klant behoefte heeft aan verdergaande bemoeizorg via een instantie als Mentrum, Jellinek of GG&GD, of MEE. 11

12 3 Voorgestelde maatregelen 3.1 Bij herhaalde aanmelding Als bij de integrale Intake geconstateerd wordt dat het gaat om een klant die een herhaald verzoek indient voor schuldhulpverlening wordt eerst getoetst met welke flankerende inzet de aanvrager een succesvol traject kan worden geboden. Daarbij kan het volgende aanbod (maatregelen) voorwaardelijk worden gesteld om een schuldhulpverleningstraject te starten: een flankerend zorgtraject en/of het accepteren van het inhouden en doorbetalen van vaste lasten door DWI bij WWB gerechtigden. een verplichte budgetcursus met aanwezigheidsplicht (dit geldt ook voor niet herhaalde aanmelders) en/of het accepteren van budgetbeheer, beschermingsbewind of (in het uiterste geval) onder curatele stelling. Indien de klant zelfstandig en zonder overleg het verplichte budgetbeheer beëindigt en zich later weer aanmeldt voor schuldhulpverlening, kan bewindvoering als voorwaarde gesteld worden, naast alle andere eerder genoemde voorwaarden. Als een klant hieraan niet wil of kan voldoen wordt een casuïstiek overleg belegd met andere professionals om vast te stellen hoe de klant met succes verder geholpen kan worden. In het uiterste geval volgt, voor klanten die (nog) niet willen voldoen aan de algemene of bijzondere voorwaarden, uitstel van verdere schuldhulp verlening voor een periode van drie maanden of zoveel langer tot flankerende hulp opgestart is. In deze gevallen volgt altijd een verwijzing naar passende flankerende hulpverlening zoals algemeen maatschappelijk werk, Mentrum of verslavingszorg. Afhankelijk van de situatie kan ook een melding bij het Maatschappelijk Steun Systeem (MSS) of veldtafel overwogen worden. Hierbij wordt aangesloten bij de afspraken die in het kader van de aanpak kwetsbare huishoudens van de sociale alliantie worden gemaakt. 3.2 Bij herhaalde Crisisinterventie Indien er herhaalde crisisinterventie plaatsvindt, wordt eerst getoetst hoe de klant met succes wil en kan voldoen aan de voorwaarden. Pas daarna volgt verdere hulpverlening waaronder: een flankerend zorgtraject en het accepteren van het inhouden en doorbetalen van vaste lasten door DWI bij WWB gerechtigden. een verplichte budgetcursus met aanwezigheidsplicht. 12

13 In deze gevallen wordt er altijd budgetbeheer toegepast ter voorkoming van verdere crisissituaties en ter ondersteuning van het verdere schuldhulptraject. Dit geldt ook voor klanten die via Eropaf aangemeld worden. Door het ondertekenen van de SHV overeenkomst en door ondertekening van een machtiging tot automatische doorbetaling van vaste lasten bij DWI geeft de klant aan akkoord te zijn met deze voorwaarde. Bij herhaalde crisisinterventie wordt standaard melding gemaakt bij de coördinator MSS en risicogezinnen om een integrale aanpak mogelijk te maken. De dienstverlening aan deze klantengroep richt zich meestal tot schuldstabilisatie en tot het wegnemen van de crisissituatie tot de klant aan alle aan hem opgelegde voorwaarden heeft voldaan, en hiervoor heeft getekend. Indien de klant tegen het advies van de schuldhulpverlener het verplicht opgelegde budgetbeheer beëindigt, kan de schuldhulpverlening direct stop gezet worden. Meldt de klant zich hierna weer met een crisissituatie, dan worden er door de schuldhulpverlener flankerende voorzieningen aangeboden waaraan de klant zijn medewerking moet geven voor de schuldhulpverlening wordt hervat. Een van deze voorwaarden kan het meewerken aan een aanvraag beschermingsbewind zijn. Pas als de klant zich hiermee akkoord verklaard, wordt vooruitlopend op verdere schuldhulpverlening de crisis bestreden, voor vervolghulp moet eerst aan alle, ook de aanvullende voorwaarden worden voldaan. Afhankelijk van de situatie van persoon en gezin kan op instellingsniveau van het beleid afgeweken worden. Hierbij is de situatie van de klant leidend. Voor een beleidsevaluatie wordt van deze uitzonderingen een onderbouwd verslag gemaakt met daarin de argumentatie waarom van dit beleid is afgeweken. 3.3 Bij Uitval Een klant die zich in de afgelopen 12 maanden niet gehouden heeft aan de voorwaarden voor schuldhulpverlening waardoor de hulpverlening voortijdig is beëindigd en die zich opnieuw aanmeldt, valt onder de noemer uitval. In dat geval zijn de maatregelen als genoemd in paragraaf 3.1 van toepassing. 3.4 Bij nieuwe schulden tijdens of na het schuldhulpverleningstraject Bij klanten die nieuwe schulden maken binnen twee jaar na een schuldsanering en/of nieuwe schulden tijdens een lopend schuldhulptraject maken, wordt een flankerend aanbod voorwaardelijk gesteld wanneer ze opnieuw een schuldhulpverleningtraject willen doorlopen. Hierbij wordt in ieder geval budgetbeheer toegepast en volgt de klant een budgetcursus. Afhankelijk van de situatie kan gekozen worden voor inzet van beschermingsbewind. In deze gevallen zal ook aanvullende hulp van maatschappelijk werk en/of GGZ gezocht moeten worden. Dit afhankelijk van de oorzaak van de nieuwe schulden. 13

14 3.4.1 Voorwaardenoverzicht Situatie Maatregel Bij Herhaalde aanmelding flankerend zorgtraject en/of een verplichte budgetcursus met aanwezigheidsplicht en/of bij WWB gerechtigden het accepteren van het inhouden en doorbetalen van vaste lasten door DWI en/of accepteren van budgetbeheer, beschermingsbewind of (in het uiterste geval) onder curatele stelling Bij (Herhaalde) crisissituatie het accepteren van het inhouden en doorbetalen van vaste lasten door DWI bij WWB gerechtigden. dienstverlening wordt beperkt tot schuldstabilisatie tot de klant aan alle aan hem opgelegde voorwaarden heeft voldaan, en hiervoor heeft getekend. eventueel aanvullende voorwaarden zoals budgetbeheer of beschermingsbewind melding bij de coördinator MSS en coördinator risicogezinnen Bij Uitval flankerend zorgtraject en/of een verplichte budgetcursus met aanwezigheidsplicht en/of bij WWB gerechtigden het accepteren van het inhouden en doorbetalen van vaste lasten door DWI en/of het accepteren van budgetbeheer, beschermingsbewind of (in het uiterste geval) onder curatele stelling Bij Nieuwe schulden tijdens of na het schuldhulpverleningstraject flankerend zorgtraject accepteren van budgetbeheer of beschermingsbewind verplichte deelname budgettraining 14