Onderwijs ontmoet Onderzoek

Transcriptie

1 Onderwijs ontmoet Onderzoek Wander Lowie Dag voor de Taal, Kunsten en Cultuur Groningen, 18 januari 2019

2 Onderwijs ontmoet Onderzoek Wander Lowie Rijksuniversiteit Groningen Meesterschapsteam Moderne Vreemde Talen

3 De kloof Docenten (school) Onderwijs praktijk Onderzoek Lerarenopleidingen Onderzoeksinstituten

4 Ons doel Onderzoek Docenten (school) Onderwijs praktijk Onderzoeksinstituten Leraren opleidingen

5 Meesterschapsteams Duurzame Geesteswetenschappen Regieorgaan GW (2009) Meesterschapsteam MVT Marjon Tammenga-Helmantel, Jeanette den Toonder, Helena Houvenaghel, Tessa Mearns, Nivja de Jong, Bert Le Bruyn, Wander Lowie & Alessandra Corda, Rick de Graaff, Anna Kaal, Sible Andringa

6 Hoe?

7 Hoe? Stimuleren vakdidaktisch onderzoek: actieonderzoek, Dudoc-Alfa Workshops opleiders en docenten Onderzoeksthema s: Inhoud in de les, Doeltaal / voertaal, impliciet/expliciet Dudoc-Alfa projecten voor modern talen Beschikbaar maken van materiaal / inventarisatie (samen met Expertisecentrum MVT, Platform voor de Talen) Publiciteit: Nationale media, LT/LTM, ANÉLA Partners: Nuffic, SLO, NRO, Curiculum.nu

8 Vandaag Doel: Discussie en uitwisseling Jullie onderwijsexpertise Mijn onderzoeksexpertise STRUCTUUR: 6 stellingen Twee bevindingen uit onderzoek Theorie van tweedetaalverwerving Discussie

9 Stellingen (Tweede) taalverwerving verloopt in een voorspelbare volgorde van ontwikkelingsstadia Taal wordt het best geleerd door het systematisch uitleggen, oefenen en toetsen van taalstructuur De wereld buiten de klas staat grotendeels los van de talenles Een tweede taal kan niet goed worden verworven zonder expliciete grammaticainstructie (Tweede)Taalverwerving is voor iedereen ongeveer hetzelfde Inhoud is niet erg belangrijk bij tweedetaalverwerving (onderwerp maakt niet uit)

10 Wat weten we uit onderzoek? Twee veronderstellingen en data van tweedetaalverwerving

11 Veronderstelling 1 (Tweede) taalverwerving verloopt volgens in een voorspelbare volgorde van ontwikkelingsstadia

12 Nativistische benadering

13 (Tweede) taalverwerving Taalvaardigheid Volledige verwerving Tijd

14 (Tweede) taalverwerving Taalvaardigheid Tijd

15 (Tweede) taalverwerving Taalvaardigheid Past regular i Possessive (- s) / copulas i+1 Tijd

16 Veronderstelling 2 Taal wordt het best geleerd door het systematisch uitleggen, oefenen en toetsen van taalstructuur

17 Learning: Information Processing

18 Datavoorbeeld Ontwikkeling van schrijfvaardigheid in T2 Longitudinaal onderzoek 22 Nederlandse leerders van het Engels jaar / TTO Wekelijkse schrijfopdrachten Holistische beoordeling (minimal twee getrainde beoordelaars) TAASC (50 variables) Motivatietoets Aptitude (NIO test, CITO-score) Vragenlijst taalachtergrond en taalcontact (Lowie & Verspoor, 2017)

19 Holistische scores (gemiddelde beoordeling) Gemiddelde van eerste twee / laatste twee metingen

20 Holistische scores 5 4 rating Leerling #22

21 Leerling 22 Week 2 I like the first week at school the most, because I like playing games and we playing games in the building. First we doing team sports in the Gym building. I like the American Football the most. Week 18 Vlieland is a wonderful island with friendly inhabitants. Our hotel was at the coast and we came from the harbour to the hotel by a TukTuk (A kind of car). The hotel was nice and there were seagulls everywhere. When we came back to the mainland, I almost fell of the boat (Oops.). This was at the end of the holiday.

22 Holistische scores 5 4 rating Leerling #22

23 Holistische scores 5 4 rating

24 Holistische scores 5 4 rating

25 Paar 1

26 Paar 2

27 Datavoorbeeld Grote individuele verschillen Nonlineaire ontwikkeling Variabiliteit in ontwikkeling Geen relatie met instructie Geen bewijs voor voorspelbare ontwikkelingsvolgorde

28 1. Een CDST perspectief op tweedetaalverwerving

29 Tweedetaalverwerving Is een proces in de tijd waarin een veelvoud aan componenten dynamisch gekoppeld zijn op een nonlineaire manier, wat leidt tot zelforganisatie die tot uiting komt in variabiliteit en een sterk individuele ontwikkeling

30 Every act in every moment is the emergent product of context and history, and no component has causal priority" (Thelen, 2005, p. 271)

31 Tweedetaalverwerving Is een proces in de tijd Resources & interactions

32 Tweedetaalverwerving Is een proces in de tijd Resources & interactions

33 Tweedetaalverwerving multidimensionality Proficiency Vocabulary Spoken interaction Writing waarin een veelvoud aan componenten dynamisch gekoppeld zijn Time

34 Zelforganisatie wat leidt tot zelforganisatie Kitzbichler: the human brain is on the edge of chaos

35 die tot uiting komt in variabiliteit Proficiency Vocabulary Spoken interaction Writing Time

36 en een sterk individuele ontwikkeling

37 2. Statische leerprincipes Distributiekenmerken in de input Gevoeligheid voor frequentie van combinaties Bewijs uit leren van kunstmatige talen, simulaties, corpus data (Shaffran, 2001; Elman 2009, Hans-Jörg Schmid, 2015)

38 Statistisch leren

39 Statistisch leren The statistical structure of languages represents a potential goldmine for learners Safran (2001: 509)

40 Statistisch leren He hits the floor He hits the ground He hits the button He hits the ball Verdere kenmerken over modaliteiten: Gezichtuitdrukkingen Gebaren Prosodie (boundaries markers) Omgeving (conventies) Adjacent forms: hits the Nonadjacent forms: he hits Categorization (pron verb det object) Schematization

41 Predictive relationships Elman (2009)

42 Statistisch leren and verankering Jost & Christianson (2017) Bevestigde voorspellingen => verankering Doorlopend dynamisch Statistisch leren categorisatie verankering: dieper verankerd moeilijker te veranderen

43 3. Expliciet vs impliciet explicit Higher order reasoning processes (system2) metalinguistic controlled subconscious conscious automatic Rapid autonomous processes (system1) linguistic implicit Evens & Stanovich (2013)

44 Terug naar veronderstellingen 1. (Tweede) taalverwerving verloopt in een voorspelbare volgorde van ontwikkelingsstadia Taalverwerving is een chaotisch process van zelforganisatie, is niet goed voorspelbaar en is sterk individueel bepaald.

45 Terug naar veronderstellingen 2. Taal wordt het best geleerd door het systematisch uitleggen, oefenen en toetsen van taalstructuur Kennis over taalstructuur is niet hetzelfde als talenkennis. Bewustwording van structuur kan het process misschien versnellen, maar alleen wanneer dit wordt gedaan in betekenisvolle context (TBLT)

46 Conclusion (2): taalonderwijs

47 Toepassing taalonderwijs Teaching = creating optimal conditions for learning to take place Gelegenheid + ondersteuning voor statistisch leren Gelegenheid voor interactie Betrokkenheid Vertrouwen Individuele coaching Veel betekenisvol taalcontact

48 Terug naar Meesterschapsteam

49 Thema s Expliciet impliciet Doeltaal voertaal Inhoud in de talenles (CLIL): literatuur, maar ook taalbewustzijn en cultuurbewustzijn Samenwerking met docenten (PLGs / DOTs) Samenwerking met Platform voor de Talen

50 Discussie

51 Discussie 1. Kleinschalige samenwerking onderzoek onderwijs is zinloos 2. In de les is behoefte aan meer inhoud en minder expliciete instructie 3. Er zijn teveel praktische bezwaren om bevindingen uit onderzoek te kunnen toepassen op de onderwijspraktijk. 4. Het is niet waarschijnlijk dat de dagelijkste praktijk van het talenonderwijs in de komende 10 jaar zal veranderen (en dat is goed?) 5. Het curriculum van het (talen-)onderwijs wordt voornamelijk bepaald door het CSE. 6. Het CSE is een gebalanceerde en representatieve toets vor taalvaardigheid aan het eind van middelbaar onderwijs 7. In de toekomst zal Engels de enige moderne vreemde taal in het onderwijs zijn (and dat is goed?) 8. Hoe kunnen we de afstand tussen onderzoek en onderwijs duurzaam verkleinen?

52 Thank you!

53