Laaggeletterdheid en gezondheidsvaardigheden. Komt dit bekend voor? 2/3 van de laaggeletterden heeft een migratie achtergrond

Transcriptie

1 Disclosure Laaggeletterdheid en gezondheidsvaardigheden (potentiële) belangenverstrengeling Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk: adviseur PGO subsidie Rijsoverheid. Janneke van der Velden, Pharos Christel van Batenburg, Stomavereniging Jaarcongres Stomazorg Stelling Stelling 1,5 miljoen mensen in Nederland zijn laaggeletterd 2/3 van de laaggeletterden heeft een migratie achtergrond Staan = > 1,5 milj. Zitten = < 1,5 milj. Staan = juist Zitten = onjuist pagina 3 pagina 4 Komt dit bekend voor? Ik dacht dat we een goed gesprek hadden, hij knikte en glimlachte vriendelijk. Maar tijdens het tweede gesprek bleek hij het niet te hebben opgepikt... pagina 6 1

2 Laaggeletterdheid Zoveel moeite met lezen, schrijven en/of rekenen dat je niet goed kunt functioneren in het dagelijks leven Omvang laaggeletterdheid Nederland 2,5 miljoen laaggeletterden 2/3 is autochtoon vaker voor bij laag opgeleiden, ouderen en niet-westerse eerste generatie migranten 58% laaggeletterden heeft een baan pagina 7 Gezondheidsvaardigheden Vaardigheden om mondelinge en schriftelijke informatie over gezondheid te verkrijgen, begrijpen en toe te passen 3 soorten: 29% van Nederlandse bevolking Functionele lezen en schrijven Communicatieve verkrijgen van informatie Kritische analyseren en interpreteren Gevolgen voor gezondheid Meer chronische ziekten (bijv. COPD, HVZ, DM) DM: Mensen met alleen basisonderwijs 12,4 % versus WO 1,9%. Vaker naar de huisarts of specialist Ongezondere leefstijl Minder therapietrouw / meer onjuist medicatie gebruik pagina 9 pagina 10 Misverstanden bij medicijngebruik 2 x daags 2 tabletten? 70% leest het correct 35% past het correct toe 2

3 Herkennen van laaggeletterdheid wees alert bij: Liever langskomen dan bellen Vaak herhaalmedicatie te laat of dubbel Patiënt stelt nooit vragen Instructies niet opgevolgd (medicatie) geen verbetering klachten Vragenlijst niet ingevuld Tips voor begrijpelijke communicatie Neem de tijd Korte zinnen Gebruik eenvoudige en dezelfde woorden Wees zo concreet mogelijk Verwacht geen basiskennis over ziekten Beeldmateriaal Welke vragen heeft u nog? Tips voor begrijpelijke communicatie Is de boodschap overgekomen? Vragen of de patiënt in eigen woorden kan vertellen wat je hebt uitgelegd: Ik wil weten of ik het goed heb uitgelegd, kunt u mij vertellen wat u nu moet doen? 3

4 Praatkaarten darmkanker en stoma Dé website voor huisartsen en andere zorgverleners met vragen over zorg en gezondheid voor migranten, vluchtelingen en patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden. Zorg voor laaggeletterden, migranten en sociaal kwetsbaren In de huisartsenpraktijk Praktische tips en inspirerende voorbeelden Samenwerking NFK en Pharos Vandaag: introductie praatkaarten Onderzoek stomaverpleegkundigen 2017 Dit is darmkanker Wisselend beeld Klachten bij darmkanker Behoefte aan filmpjes, eenvoudige folders, Wanneer krijg je een stoma verschillende talen, foto s en beelden. pagina 20 Zo werkt een stoma pagina 21 pagina 22 Ontwikkelt met hulp van: Stomadragers Stomaverpleegkundigen ABC Ambassadeurs pagina 23 pagina 24 4

5 Wat gaan we doen in 2019? Ontwikkeling animaties: Verzorging? Dagelijks leven? Op stap? Lekkages? Vertaling Engels, Pools, Turks, Frans Ondertitelt en ingesproken Wat kunt u zelf doen? Gebruik praatkaarten Geaccrediteerde training Pharos Meedenken Stomavereniging pagina 25 pagina 26 Vragen pagina 27 5