De essentiële bouwkundige controlepunten

Transcriptie

1 De essentiële bouwkundige controlepunten Editie 2011/2012

2 Het secretariaat van BBN wordt gevoerd door de Koninklijke Metaalunie Editie 2011/2012 Einsteinbaan 1 Postbus GA Nieuwegein T (030) F (030)

3 De essentiële bouwkundige controlepunten Bouwkundige brandpreventie loont

4 Van de voorzitter Geachte lezer, Voor u ligt de nieuwste uitgave van de succesvolle BBN publicatie: Essentiële Controlepunten. De Vereniging Brandveilig Bouwen Nederland (BBN) is dé deskundige op het gebied van bouwkundige brandpreventie. En beschouwt brandveiligheid als een maatschappelijk belang. Risico s voor personen, bezit, cultureel erfgoed en milieu dienen zoveel mogelijk voorkomen en beperkt te worden. De vereniging beoogt een hogere mate van brandveiligheid van gebouwen door het toepassen van brandveilige bouwmaterialen die de (minimalistische) criteria van de regelgeving kwalitatief overstijgen. De aandacht en kennis voor brandveiligheid is sinds de oprichting van BBN in 1994 enorm toegenomen. Een goede zaak, maar toch maken onze leden het in de praktijk nog regelmatig mee dat er heel bewust onbetrouwbare, maar goedkope, oplossingen de voorkeur krijgen boven goede en betrouwbare brandveilige voorzieningen. Dan is er dus echt sprake van schijnveiligheid. De investeringen zijn dan weggegooid geld en de situatie eigenlijk juist onveiliger. U zult bijvoorbeeld verwachten dat u rustig kunt vluchten, maar in werkelijkheid heeft u die mogelijkheid niet. BBN vindt dat brandveiligheid altijd dient uit te stijgen boven alleen commerciële belangen; het dient een maatschappelijk doel. In de praktijk zijn er ook spelers actief, die een lager niveau van brandveiligheid beogen. Dit kan leiden tot schijnveiligheid en risico s in de praktijk. BBN vindt dat betrokkenen bij brandveiligheid hun verantwoordelijkheid dienen te nemen. In haar publicaties, zoals deze, en congressen die jaarlijks plaatsvinden, levert BBN een bijdrage aan betere brandveiligheid in Nederland. Zij richt zich op alle disciplines binnen de bouwkolom, van architect tot aannemer en van opdrachtgever tot controlerende instantie. Werkelijke brandveiligheid is namelijk vooral bewustwording en gezond verstand. Bouwkundige brandpreventie is een onderdeel van brandveiligheid en we willen dat dit deel in ieder geval duidelijk en beheersbaar wordt. Daarmee is een brandveiliger Nederland al een heel eind op weg. Met deze vernieuwde uitgave van de Essentiële Controlepunten draagt BBN daar weer een steentje aan bij. Ten slotte dank ik alle leden, het secretariaat en overige personen die een bijdrage hebben geleverd aan de verschijning van deze uitgave. Joric Witlox, voorzitter BBN, Brandveilig Bouwen Nederland Wie is BBN? Vereniging Brandveilig Bouwen Nederland (BBN) is een samenwerkingsverband van vooraanstaande leveranciers van brandveilige bouwmaterialen en constructies. Het hoofddoel van de vereniging is het bevorderen en verbeteren van de (passieve) brandveiligheid en wil deze kennis delen. Zo levert de vereniging bijdragen aan regelgeving op bouwkundig gebied, met name de normen die van toepassing zijn op bouwkundige brandpreventie. Voor de productspecifieke zaken zijn er binnen BBN productwerkgroepen actief op de volgende gebieden: brandschermen, brandwerende coatings, brandvertragers / impregneermiddelen, doorvoeringen industriële branddeuren, platen, blokken en isolatie, voetgangersdeuren, vliesgevels en brandwerend glas.

5 Samenwerking Wie is NVBR? Alle brandweerkorpsen in Nederland zijn verenigd in de Nederlandse Vereniging voor Brandweerzorg en Rampenbestrijding (NVBR). De NVBR vertegenwoordigt ruim brandweermensen verspreid over de 25 regio s in Nederland en vervult voor hen drie belangrijke taken: - het behartigen van de belangen van de brandweer en de fysieke veiligheid bij besluitvorming en regelgeving op het gebied van brandweerzorg en rampenbestrijding; - het bundelen van kennis en het opstellen van (landelijke) standaarden en normen voor de brandweer en de brandveiligheid; - het ontwikkelen en aanbieden van producten en diensten voor de brandweer in Nederland. De NVBR is een netwerkorganisatie. Het werk gebeurt in programmaraden, netwerken, vakgroepen en projectgroepen. Per onderwerp of aandachtsveld vormen mensen uit het veld tijdelijk of voor langere duur een netwerk of projectgroep. De deelnemers komen uit het hele land en nemen deel aan een groep op basis van hun specifieke expertise. Kennis wordt fysiek ontsloten via de netwerken en digitaal via onder andere Brandweerkennisnet.nl. De NVBR heeft met de Brandweer over morgen een visie ontworpen op de veranderingen die de brandweer in de komende decennia zal ondergaan. Daarbij zijn onder andere veiligheidsbewustzijn, eigen verantwoordelijkheid, zelfredzaamheid, samenwerking en participatie als sleutelbegrippen gekenmerkt. De NVBR is van mening dat de brochure De essentiële bouwkundige controlepunten prima past binnen haar visie. Op de brochure zijn de eerder genoemde sleutelbegrippen naadloos van toepassing. Kennisoverdracht is een belangrijk instrument bij de bevordering van kwaliteit van de verschillende bouwpartners, zo ook bij de toezichthoudende partijen zoals de brandweer. De NVBR heeft dan ook met genoegen geparticipeerd in de totstandkoming van de brochure. Meer informatie over de NVBR vindt u op Stephan Wevers, voorzitter NVBR

6 Inhoudsopgave 1 Inleiding 5 2 Industriële branddeuren 6 3 Voetgangersdeuren glas- en vliesgevels 8 4 Brandschermen 13 5 Brandwerend glas 14 6 Brandwerende coatings en verven 17 7 Platen, blokken en isolatiemateriaal 21 8 Doorvoeringen 28 9 Brandvertraging voor hout- en plaatmateriaal Checklist 35

7 Inleiding 1 De afgelopen jaren heeft BBN moeten constateren dat in de dagelijkse praktijk bouwkundige situaties en constructies toch werden goedgekeurd of geaccepteerd die niet aan de eisen en regels voldeden. De oorzaak hiervan kwam vaak door onbekendheid met de regels, door verkeerde interpretatie of door gebrek aan kennis van de regels op het gebied van brandveiligheid. Dat kan leiden tot brandgevaarlijke situaties met alle gevolgen van dien, zonder dat de gebruiker zich dit bewust is. De informatie in dit boekwerk is samengebracht door de BBN-leden van de diverse productwerkgroepen. Op grond van hun ervaringen met de dagelijkse leveringen, het monteren van producten, het uitvoeren van onderhoud, en hun betrokkenheid met de brandveiligheid, zijn steeds de meest in het oog springende, maar ook de meest gevaar opleverende situaties in kaart gebracht en in een korte tekst verwerkt. Dat is in het belang van degenen die, hoewel zij niet dagelijks met brandveiligheid te maken hebben, toch op de hoogte moeten zijn wat er zoal mis kan gaan. De achterliggende informatie is veelal gebaseerd op uitgebreide brandrapporten, productkennis en ervaringen in de praktijk. Het boekje is bestemd voor: - Preventisten van brandweer en bouw- en woningtoezicht; - Gebouweigenaren en gebruikers; - Verzekeraars; - Architecten; - Aannemers; - Toeleveranciers van bouwmaterialen. Controleer zelf en stel vragen aan de leverancier De essentiële controlepunten zoals bijgaand gepresenteerd, bieden voor al de betrokkenen een middel om na te gaan of er op hoofdpunten tekortkomingen zijn in de brandveiligheid. Niet iedereen kan alles weten. Van de leverancier mag verwacht worden dat deze wel op de hoogte is. Gebruik de Essentiële Controlepunten dan ook als leidraad en stel vragen aan de leverancier. In het algemeen; Stel vragen aan de leverancier, zeker bij eventuele twijfel. Brand Zwembad de Kwakel, Utrecht. 100% brandveilig bestaat niet. De essentiële Gebouweigenaar wordt vaak als controlepunten bieden een effectief controlemiddel. eerste verantwoordelijk gesteld. 5

8 Industriële branddeuren 2 Algemeen Binnen brandwerende industriële deuren zijn globaal 3 uitvoering te onderscheiden: - brandwerende schuifdeuren; - brandwerende rolluiken; - brandwerende overheaddeuren. Daarnaast worden in gebouwen steeds meer brandwerende rolschermen toegepast. Hierover leest u meer op pagina 13 onder Brandschermen. Alle uitvoeringen dienen te voldoen aan de eisen, genoemd in het Bouwbesluit en dienen te worden getoetst aan de NEN 6069 en aan de nieuwe Europese norm NEN EN Of de toegepaste branddeur daadwerkelijk aan deze eisen voldoet, moet door de producent/leverancier worden aangetoond door afgifte van een van de volgende documenten: - Een testrapport of Samenvatting van Onderzoek van een uitgevoerde brandtest door een Notified Body (een door de Europese Commissie gecertificeerde onderzoeksinstelling) of een door de Raad van Accreditatie daartoe bevoegd instituut of laboratorium (voor Nederland is dit in de praktijk een TNO/Efectis rapport). - Een gelijkwaardigheidverklaring, afgegeven door een daartoe bevoegde instantie als hierboven genoemd (waaronder SKG). In Nederland worden de maximale afmetingen van een geteste branddeur bepaald door de afmetingen van de beschikbare testovens, welke een bruto testafmeting van ca. 400 cm breed en 350 cm hoog hebben. In de praktijk worden veelal brandwerende deuren verlangd van een grotere afmeting in hoogte, in breedte of in beide. Ook worden geteste uitvoeringen (al dan niet op verzoek van een opdrachtgever) gemuteerd, door bijvoorbeeld het aanbrengen van vlakke beplating, betimmering of beglazing etc. Zowel voor grotere afmetingen als voor mutaties dient door de producent/leverancier van de betreffende branddeur te allen tijde een gelijkwaardigheidsverklaring te worden afgegeven, verstrekt door een van bovengenoemde, daartoe bevoegde instantie als Efectis, SKG etc. Inmiddels zijn er ook testovens tot een bruto testafmeting van ca. 500 cm breed en 500 cm hoog. De afwijking in maatvoering of uitvoering ten opzichte van de basistest of attest moet daarin duidelijk vermeld staan. Controlepunten voor een brandwerende industriële deur: 1 Is op de deur goed zichtbaar een identificatie aangebracht, die overeenstemt met het bijbehorende testrapport of met het KOMO-attest zodat de juiste brandwerendheid achterhaald kan worden? 2 Is de geldigheidsduur van het rapport of attest niet overschreden op het moment van montage? 3 Zijn de deurafmetingen niet groter dan de maximale maten van het testrapport of van het attest? Is dat wel het geval; is er dan een gelijkwaardigheidverklaring? 4 Is de deur gemonteerd overeenkomstig het attest, de brandtest of de in de gelijkwaardigheidverklaring opgenomen aanvullende eisen? (bijvoorbeeld bredere geleiders) 5 Zijn er aan de deur tijdens installatie of nadien wijzigingen aangebracht, die afwijken van de geattesteerde of geteste uitvoering, bijvoorbeeld door het weglaten van onderdelen of het toevoegen van onderdelen en is daar dan een gelijkwaardigheidverklaring van aanwezig? 6

9 Industriële branddeuren 6 Zelfsluitend in geval van brandsignalering; sluit de deur daadwerkelijk indien een rookmelder, temperatuurmelder wordt aangesproken of indien een commando van een brandmeldcentrale (BMC) wordt afgegeven? Is er in geval van een brandsituatie te allen tijde voeding aanwezig door in werking treden van een noodstroomaggregaat om op signaal te sluiten of moet de deur bij het afvallen van de voeding zelfstandig, met gecontroleerde snelheid, sluiten, zowel horizontaal als verticaal (fail-safe functie)? Functioneren alle brandsignaleringselementen naar behoren (rookmelders, temperatuurmelders, BMC, etc)? 7 Is een volledige sluiting van de deur als gevolg van een brandsignalering gewaarborgd en wordt de deur bij het sluiten niet belemmerd door obstakel(s)? Bijvoorbeeld een keg onder een schuifdeur, een bezemsteel in de zijgeleiding van een rolluik of een aangereden/dichtgereden zijgeleiding. 8 Controleer de opschuimende strippen op aanwezigheid en compleetheid. 9 Hoe is de kwaliteit van de montage? Zijn de juiste bevestigingsmiddelen gebruikt en zijn de aansluitingen met het montagevlak voldoende afgedicht? 10 Hoe is de kwaliteit van de wand waaraan de deur is bevestigd? Is deze voldoende brandwerend en stabiel? In geval van montage op staal; is het staalwerk brandwerend omkleed? 11 Wordt de deur regelmatig getest en wordt er professioneel onderhoud op de deur uitgevoerd om de bedrijfszekerheid in geval van brand te verhogen? N.B. Bij ernstige twijfel kan de controleur contact opnemen met de bevoegde instantie (SKG, KOMO etc.), testinstituut of notified body inzake de juistheid van het document en inzake een mogelijk door hen uit te voeren controle. Industriële branddeur 7

10 Voetgangersdeuren 3 Inleiding Testnormen: Brandwerende deuren inclusief kozijnen worden in Nederland getest volgens NEN 6069:2005. Deze norm verwijst naar de Europese norm voor brandwerende deuren, de EN Daarnaast wordt in de bijlage van NEN 6069:2005 nog verwezen naar de norm NEN 6069:2001. Deze verwijzing naar NEN 6069:2001 zal in de toekomst alleen voor bestaande bouw van toepassing zijn. Typen en soorten brandwerende deuren: Er zijn veel soorten en typen brandwerende deuren. Men dient er goed op te letten dat men beschikt over de juiste testrapporten die behoren bij het gelijke type brandwerende deur. Voorbeelden: - een testrapport voor een enkelzijdig draaiende deur aan scharnieren kan niet worden gebruikt voor een doordraaiende deur op vloerveer met bovenspeun; - een testrapport voor een draaideur is niet van toepassing op een schuifdeur; - een testrapport van een compleet stalen deur is niet van toepassing op een beglaasde profielstalen deur. Extended applications Onderstaande adviezen zijn afgeleid van de pren 15269, de Europese Extended Applications voor deuren. Dit zijn de Europese regels waarin is vastgelegd in hoeverre een deur mag afwijken t.o.v. een geteste deur. Per type brandwerende deur bestaat er een document (met soms wel meer dan 500 regels), waarin alle regels staan beschreven. Afwijkingen anders dan in deze Extented Applications staan omschreven, zijn uitsluitend toegestaan indien hiervoor uitdrukkelijk door een gecertificeerde en geaccrediteerde instantie toestemming voor is verleend. In dit boekje vind u een overzicht van de meest essentiële punten die volgens BBN minimaal bekend behoren te zijn bij elke toezichthouder en gebruiker in NL. Voor een volledig overzicht verwijzen wij u naar pren Accreditatie Zowel nationaal als internationaal hebben afnemers behoefte aan zekerheid over de kwaliteit van geleverde goederen en diensten. Een leverancier kan zijn product of dienst daarom objectief laten beoordelen of testen door een laboratorium, certificatie- of inspectie-instelling. Bij een goed resultaat verstrekt de beoordelende organisatie een conformiteitverklaring van het product of de dienst. Meestal bestaat die verklaring uit een certificaat of een rapport. Daarom heet een beoordelende instelling een conformiteitsverklarende instelling. Een accreditatie-instelling houdt onafhankelijk en deskundig toezicht om de onpartijdigheid en deskundigheid van de conformiteitsverklarende instelling te garanderen. In Nederland is dat de Raad voor Accreditatie. Alleen een certificaat van een geaccrediteerde instelling biedt garantie. Vertrouw bij brandwerende binnendeuren en/of brandwerende binnendeurkozijnen dan ook alleen op rapporten van Efectis. Uiteraard dient de specificatie van de deuren of kozijnen overeenkomstig te zijn met hetgeen in het testrapport is vermeld. 1 Afmetingen Deuren en kozijnen mogen alleen groter worden uitgevoerd indien tijdens een brandproef een vastgestelde overwaarde qua tijd wordt behaald; bij een 30 minuten test is de vereiste overwaarde minimaal 36 minuten en bij een 60 minuten test is de vereiste overwaarde minimaal 68 minuten. Indien de vereiste overwaarde is gerealiseerd tijdens een brandproef, dan mogen de breedte en hoogte van de deur maximaal 15% worden vergroot ten opzichte van de geteste deurmaten. Hierbij geldt als randvoorwaarde dat de deurmaat met maximaal 20% mag worden vergroot. 8

11 Voetgangersdeuren Indien genoemde overwaarden niet zijn behaald in de brandtest, dan mogen de deurmaten niet worden vergroot. Verder verwijzen wij u naar het toepassings- en uitbreidingsgebied zoals vermeld in het testrapport. Ter illustratie het volgende voorbeeld: Test 30 minuten brandwerendheid Geteste deurafmeting: 930 x 2315 mm (bxh) Behaald resultaat: 38 minuten Extrapoleren toegestaan: meer dan 36 minuten tijdens test gehaald, dus het antwoord is ja 930 mm + 15% = 1070 mm 2315 mm + 15% = 2662 mm 930 x 2135 mm + 20% = 2,58 m 2 Fig 1: maximaal toegestane vergrotingen van de deurafmetingen Vergroting oppervlakte max 20% Vergroting deurhoogte max 15% LET OP: er mag GEEN deur worden toegepast met een afmeting van 1070 x 2662 mm, omdat het oppervlak van deze deur meer dan 2,58 m 2 is. Wanneer u een deur met een hoogte van 2662 mm wilt toepassen, dan is de maximaal toegestane deurbreedte 970 mm. Wilt u een deur toepassen met een breedte van 1070 mm, dan is de maximaal toegestane deurhoogte 2411 mm. Vergroting breedte max 15% 2 Zelfsluitendheid De meeste brandwerende deuren moeten conform Bouwbesluit zelfsluitend zijn. Meestal wordt een deurdranger gebruikt. Indien de fabrikant een ander product heeft gebruikt om een brandwerende deur zelf te laten sluiten, en dit product is tijdens een brandproef met succes getest, dan is dit ook toegestaan. Het uitwisselen van dergelijke oplossingen is niet zondermeer toegestaan. 3 Slot en scharnieren - Slot Bij houten deuren mag niet ongestraft een slot worden toegevoegd boven de positie van het geteste slot, omdat dit de houten deur qua brandwerendheid zwakker maakt. Bij een stalen deur mag niet ongestraft een slot worden weggehaald, omdat hiermee de doorbuigingen van de deur groter zullen worden. Ook mag de plaats van het slot niet worden aangepast. In bepaalde gevallen dienen sloten en scharnieren omwikkeld te zijn met opschuimende materialen (indien dit in het testrapport staat vermeld). 9

12 Voetgangersdeuren - Scharnieren Bij een verhoging van de deurhoogte ten opzichte van het testrapport moet de afstand tussen bovenkant deur en scharnieren gelijk blijven. De afmeting van het scharnier staat in het testrapport vermeld. Een veel gebruikte maat bij houten deuren is 3,5 x 3,5. De afmeting van het scharnierblad mag niet kleiner worden toegepast dan oorspronkelijk getest, wel groter tot een maximum van 25% in lengte. Het aantal scharnieren dient minimaal gelijk te zijn aan hetgeen oorspronkelijk is getest. Minder is dus niet toegestaan, meer scharnieren wel. 4 Toebehoren Indien er toebehoren zijn toegevoegd aan de deur, zoals valdorpels, ventilatie-openingen, schopplaten, etc., dan mag dit alleen als deze ook staan vermeld in het testrapport. 5 Deur en kozijn De deur én het kozijn dienen overeen te komen met het testrapport. Een brandwerende deur uit test A en een brandwerend kozijn uit test B hoeft per definitie geen (gecertificeerde) brandwerende deur/kozijn combinatie te zijn. - Deur Samenstelling en opbouw van de deur behoren te zijn zoals getest. Deurdikte mag niet dunner zijn dan getest, wel dikker (maximaal 25%). Voor profielstalen deuren geldt dat de opbouw en het aantal kamers van de toegepaste stalen profielen gelijk dienen te zijn als getest. - Kozijn Het type en materiaalsoort van het kozijn dienen overeen te komen met wat in het testrapport is vermeld. Materiaaldikte dient minimaal gelijk te zijn zoals getest. Bij houten kozijnen is de volumieke massa (dichtheid) van het hout van belang. Het toepassen van houtsoorten anders dan in het testrapport staat vermeld, is toegestaan, mits de dichtheid van de alternatieve houtsoort minimaal gelijk is aan hetgeen in het testrapport staat vermeld. Na 37 minuten Einde brandproef van een houten dubbele deur na 37 minuten. 10

13 Voetgangersdeuren 6 Onderhoud en gebruik Brandveiligheid gaat verder dan alleen het installeren van brandwerende producten. Ook hier geldt, een ketting is zo sterk als de zwakste schakel. Het behoeft weinig toelichting dat de brandweerstand teniet wordt gedaan wanneer een keg onder een brandwerende deur wordt geplaatst of wanneer een deurdranger buiten werking wordt gesteld. Ook ná de ingebruikname van een gebouw is het belangrijk dat de producten kunnen blijven functioneren zoals oorspronkelijk bedoeld. Daarom adviseert BBN om de brandwerende deuren minimaal 1x per jaar te laten controleren door de leverancier van de deuren of een gespecialiseerd bedrijf. 7 Glas Om een brandwerende deur met een glasopening toe te passen, dient de deur te zijn getest met een glasopening. Rondom de glasopening is de deur voorzien van een glasraamkader, welke in een deur zonder glasopening niet aanwezig is. Ook worden speciale glaslatten en brandwerend glas toegepast. Gezien de specifieke opbouw van een brandwerende deur met glasopening is het niet toegestaan zelf een glasopening in een brandwerende deur te maken. Een glasopening mag worden opgesplitst in meerdere ruiten, mits de brandwerendheid van de ingevoegde tussenregel en/of tussenstijl met behulp van een brandtest is aangetoond. Het totale oppervlak van de glasopeningen tezamen mag dan niet meer bedragen dan de oorspronkelijke glasopening. Zie hoofdstuk 5 brandwerend glas voor verdere achtergronden en voorschriften behorend bij brandwerende beglazing. 8 Opschuimende materialen in deur en kozijn Zwelstrips, opschuimende materialen, expanderende materialen. Verschillende verzamelnamen voor hetzelfde product. Expanderende materialen kunnen 3 functies hebben: - koelen; - afdichten; - afdichten en tegelijk druk opbouwen. Start brandproef van een enkele deur met twee zijlichten en een bovenlicht. In het algemeen geldt dat in geval van brand er een afdichting tussen deur en kozijn dient plaats te vinden. Meestal worden hiervoor opschuimende materialen gebruikt. Deze materialen worden óf in de deur geplaatst óf in het kozijn. Deze keuze is afhankelijk van de constructie van de fabrikant en op welke wijze hij dit heeft getest. Of brandwerende voorzieningen in de deur en/of kozijn aangebracht dienen te worden, staat omschreven in het testrapport. Het uitwisselen of zelfs het toevoegen van brandwerend materiaal dat niet in samenhang is getest, is niet toegestaan. Dit kan de brandwerendheid zelfs nadelig beïnvloeden! Afhankelijk van het type en soort expanderende materialen zwellen deze op vanaf circa 120 C. 11

14 Voetgangersdeuren 9 Montage in de wand De wand is, naast de deur en het kozijn, een bepalende factor voor de brandwerendheid van de gehele constructie. Montage van de deur en kozijn dient te geschieden in een wand welke qua materiaalsterkte en eigenschappen minimaal gelijkwaardig is aan de wand omschreven in het testrapport. Steenachtige wanden (zoals beton, gipsbeton en cellenbeton) hebben veelal dezelfde eigenschappen in geval van brand. Deze typen wanden zijn in principe uitwisselbaar. Belangrijk is dat de volumieke massa en dikte van deze wanden tenminste gelijk is aan hetgeen is getest. Een wand van 600 kg/m 3 is veelal toereikend. 10 Labyrintprofielen en geleidingsprofielen in stalen schuifdeuren Het aantal, de plaats en de afmetingen van de verstijvingsprofielen (labyrint profielen) dienen gelijk te blijven aan het soort omschreven in het testrapport. De afmetingen van de geleidingsprofielen dienen gelijk te blijven aan het soort omschreven in het testrapport. 11 Bewerken houten deuren Onderkant, bovenkant en zijkanten van de deuren mogen worden geschaafd, mits dit niet ten koste gaat van de brandwerende voorzieningen (strips mogen bijvoorbeeld niet worden weggeschaafd). 12 Overige bewerkingen Overige bewerkingen zoals het bewerken van glasopeningen, maken van ventilatieopeningen, aanbrengen van een deurstop, zijn niet toegestaan. Brandproef van een schuifpui 3,2 m 1 hoogte met brandwerend glas (het brandwerende glas is reeds opgeschuimd). 12

15 Brandschermen 4 Algemeen Een brandscherm, of ook wel brandwerend rolscherm genoemd, is een relatief nieuw product dat zijn toepassing vindt in alle vormen van niet-woongebouwen, zoals logiesgebouwen, kantoorgebouwen, verzorgingshuizen, scholen, enz. als ook in industriële gebouwen. Het is een oprolbare, brandwerende afsluiting, die is vervaardigd van een brandwerend, technisch textiel en werkt volgens hetzelfde principe als een brandwerend rolluik. Aan beide zijden loopt het textiel in een zijgeleiding. Functie In de regel zijn brandschermen, in tegenstelling tot branddeuren, alleen geschikt om te sluiten bij brandsignalering. Als gebruiksdeur voor het afsluiten van openingen of als vluchtdeur zijn ze niet geschikt. Eisen en documenten Alle uitvoeringen dienen te voldoen aan de eisen, genoemd in het Bouwbesluit en dienen te worden getoetst aan de NEN 6069 en aan de nieuwe Europese norm NEN EN Of het toegepaste brandscherm daadwerkelijk aan deze eisen voldoet, moet door de producent/leverancier worden aangetoond door afgifte van één van de volgende documenten: - Een testrapport of Samenvatting van Onderzoek van een uitgevoerde brandtest door een bij de Raad van Accreditatie daartoe bevoegd instituut of laboratorium (voor Nederland is dit in de praktijk een TNO/ Efectisrapport). - Een gelijkwaardigheidverklaring, afgegeven door een daartoe bevoegde instantie als hierboven genoemd (waaronder SKG). In Nederland worden de maximale afmetingen van een getest brandscherm bepaald door de afmetingen van de beschikbare testovens. Tot heden hebben deze een bruto testafmeting van ca. 400 cm breed en 350 cm hoog. In de praktijk worden veelal brandwerende rolschermen verlangd van een grotere afmeting in hoogte, in breedte of in beide. Zowel voor grotere afmetingen als voor mutaties dient door de producent/leverancier van het betreffende brandscherm te allen tijde een gelijkwaardigheidverklaring te worden afgegeven, verstrekt door een van bovengenoemde, daartoe bevoegde instantie als TNO/Efectis, SKG etc. De afwijking in maatvoering of uitvoering ten opzichte van de basistest of attest moet daarin duidelijk vermeld staan. Controlepunten voor brandschermen Omdat de werking van een brandscherm en de besturing overeenkomt met die van een brandwerend rolluik, verwijzen wij hierbij naar de controlepunten voor een brandwerende industriële deur op pagina 6. Daarnaast moet controle plaatsvinden op mogelijke beschadiging van het textiel en op voldoende dekking van het textiel in de zijgeleiding en afdichting aan de bovenzijde, conform de testspecificaties. Brandscherm voor deurunit Brandscherm voor brandwerendheid van de gevel 13

16 Brandwerend glas 5 Inleiding Bij brandwerendheid spreken we over een totaalconcept waarbij alle voorzieningen bijdragen aan de brandveiligheid van het totale ontwerp. Bij brandwerend glas zijn er legio punten waarmee rekening gehouden dient te worden, uiteenlopend van uitgevoerde testen, toegestane normen tot aan de montage van het product. Voordat een brandwerende beglazing in het werk gecontroleerd wordt, dient men op de hoogte te zijn van o.a. de volgende zaken: 1 Het glas dient getest te zijn conform NEN EN 6069 of een vergelijkbare Europese norm (bijv. de NEN-EN voor brandwerende vaste wanden of de NEN-EN voor de brandwerende deuren). 2 Men dient zich terdege te realiseren wat voor soort scheidingsconstructie het betreft, 30 of 60 minuten brandwerend, één- of tweezijdig brandwerend conform regelgeving Bouwbesluit. 3 Een gecertificeerde brandwerende beglazing is te herkennen aan de stempel in de ruit. Brandwerend glas kan onderverdeeld worden in de volgende categorieën: Draadglas: - 30 minuten rookwerend, oneindig toepasbaar, mits testafmeting niet wordt overschreden; - 30 minuten brandwerend, mag als maximaal oppervlak 2,16 m 2 in een stalen profielsysteem worden toegepast. Glasafmeting conform testrapport; - 60 minuten brandwerend, geen NEN-EN testrapport voorhanden, dus niet toepasbaar; - Opschuimende band gebruiken; - Vrije ruimte rondom het glas: conform testrapport; - Onbrandbare steunblokjes gebruiken. Speciaal voorgespannen geharde (gelaagde) beglazingen: - Keramische (niet opschuimende) band gebruiken; - Sponninghoogte: conform testrapport; - Vrije ruimte rondom het glas: conform testrapport; - Onbrandbare steunblokjes gebruiken, dikte 8 tot 10 mm; - Opmerking: let op straling <15kW/m 2. Opschuimende beglazingen: - Keramische (niet opschuimende) band gebruiken; - Sponninghoogte: conform testrapport; - Vrije ruimte rondom het glas: conform testrapport; - Onbrandbare steunblokjes gebruiken, dikte 5 mm. Brandwerende beglazing kan worden geplaatst in de volgende kozijnsystemen: - Stalen profielsysteem Het voordeel van plaatsen van brandwerend glas in een stalen kozijn is dat staal wereldwijd getest is en daarom goed onderling vergelijkbaar is. De stalen kozijnsystemen moeten beglaasd worden conform testrapport. Let op: voor toepassingen welke aan de EI-klasse dienen te voldoen, zal een geïsoleerd kozijnsysteem toegepast moeten worden. - Houten profielsysteem Bij het plaatsen van brandwerend glas in houten profielen moeten de glaslatten altijd schuin geschroefd worden conform testrapport (horizontaal om de 20 centimeter en verticaal om de 30 centimeter). Spijkeren of nagelen 14

17 Brandwerend glas is alleen toegestaan indien er een testrapport aan te grondslag ligt. Let op de vrije ruimte rondom de beglazing, deze moet kunnen uitzetten bij brand (vrije ruimte conform testrapport). Let bij houten kozijnen en houten profielsystemen op de inbrandsnelheid/het soortelijk gewicht van het toegepaste hout. Pas enkel de houtsoort toe van dezelfde of hogere volumieke massa als de geteste houtsoort. Hout met een lagere volumieke massa heeft een hogere inbrandsnelheid waardoor de brandwerendheid snel afneemt. - Aluminium/Kunststof profielsysteem Aluminium of kunststof profielsystemen zijn zeer specifieke systemen met zeer specifieke eisen. Bij dergelijke systemen is het daarom te adviseren om altijd voor een getest systeem te kiezen met een vergelijkbare beglazing. Een brandwerend aluminium/kunststof kozijn is aan de buitenzijde vaak niet te herkennen. De brandwerende toevoegingen zijn weggewerkt in het kozijn. Vraag altijd naar het testrapport. 1 Toegestane afmeting van brandwerende beglazing in combinatie met CE-markering De maximale toegestane afmeting van de brandwerende beglazing staat in het testrapport vermeld. Sinds 1 maart 2007 is de CE-markering voor brandwerende beglazing van kracht. Dit houdt in dat alle brandwerende beglazingen getest dienen te zijn conform de desbetreffende Europese testnorm. De hoogte en breedte van de ruit mogen per definitie NIET verwisseld worden. Dit mag alleen als het omschreven staat in het testrapport of indien een aanvullend Assessment rapport van een Notified Body dit omschrijft. 2 Maximaal toegestaan oppervlak in een wandconstructie Brandwerende beglazing ter plaatse van vluchtwegen en vluchttrappenhuizen moet voldoen aan de brandwerendheids klasse EW. Dit betekent dat de warmtestraling van de gehele puiconstructie onder de 15 kw/m 2 moet blijven. Compleet beglaasde wanden zijn nooit in zijn totaliteit getest en daarom zal een stralingsberekening van de gehele puiconstructie uitsluitsel moeten geven of de warmtestraling onder de 15 kw/m 2 blijft. Dit natuurlijk altijd zonder de geteste ruitafmetingen te overschrijden. Brandwerende beglazingen welke moet voldoen aan de EI-klasse (temperatuurisolatie, dus een gemiddelde temperatuurstijging van 140 C en maximale temperatuurstijging op 1 punt van 180 C) aan de niet-verhitte zijde moet aangetoond worden dat de gehele puiconstructie aan de niet-verhitte zijde onder de 140 C temperatuurstijging blijft. Ook hier geldt dat rekening dient te worden gehouden met de geteste ruitafmetingen Eén van de mogelijkheden in de EXAP betreft het vergroten van de testafmetingen en oppervlakte, mits er een overwaarde in het tijdsbestek behaald is tijdens de officiële test. Voor brandtesten van 30 en 60 minuten moet er een overwaarde zijn behaald van minimaal zes minuten. Is deze overwaarde behaald, dan mag men de breedte of hoogte van de ruit met maximaal 20% vergroten. Het maximale oppervlak mag met 21% worden vergroot. Men mag de hoogte of breedte nooit groter toepassen dan de 20% vergroting, ook niet wanneer het totale oppervlak van de ruit kleiner is dan de geteste ruit. N.B.: Enkel een Notified Body (een gecertificeerd onafhankelijke testinstelling) mag uitspraken doen over een eventuele vergroting van de afmetingen op basis van overwaardes tijdens een brandtest. Dit uitgebreide toepassingsgebied van het geteste glas dient in een officieel Extended Application rapport volgens NEN-EN opgenomen te worden. Rookwerende beglazing mag oneindig worden toegepast, mits de afmetingen van de ruiten binnen de geteste afmetingen vallen. 15

18 Brandwerend glas 3 Brandrichting Brandwerende beglazing kan één of tweezijdig brandwerend worden uitgevoerd. Ter plaatse van vluchtwegen en vluchttrappenhuizen volstaat éénzijdige brandwering. Men dient dan rekening te houden met de brandrichting. De brandrichting ter plaatse van deze vluchtwegen en vluchttrappenhuizen is vanuit het naastgelegen compartiment naar de vluchtweg of het vluchttrappenhuis. De brandwerende beglazing dient ook zo geplaatst te zijn (stempel leesbaar vanuit vuurzijde, dus het brandcompartiment). Brandcompartiment scheidingen dienen altijd tweezijdig brandwerend uitgevoerd te zijn. 4 Montage van de brandwerende beglazing Is de brandwerende beglazing gemonteerd conform de specificaties in het testrapport? Let op de details zoals, beglazingsband, onbrandbare steunblokjes, kitten, glaslatten en vrije ruimte rondom het glas. Bij éénzijdig brandwerende beglazing controleren dat de beglazing juist geplaatst is. De stempel moet leesbaar zijn vanuit het brandcompartiment. 5 Stempels Alle brandwerende beglazingen dienen voorzien te zijn van een herkenbare stempel. Zo is de beglazing altijd te controleren. De stempel geeft de volgende productinformatie: leverancier, productnaam, eventuele ruitdikte of tijdsduur, normering en identificatienummer van de fabriek. Figuur 1: Bij éénzijdig brandwerende beglazing moet de stempel leesbaar zijn vanuit het brandcompartiment. 6 Uitwisselbaarheid van materialen (EXAP) Conform de norm NEN-EN mag brandwerend glas in wandconstructies niet zomaar vervangen worden door een ander type brandwerend glas. Vervangen van het geteste brandwerend glas in deurconstructies is volgens de EN enkel toegestaan als het nieuwe type brandwerend glas met succes is getest in eenzelfde soort deurconstructie (met hetzelfde soort glasopsluitingssysteem). 7 Welke productwijzigingen mogen in het algemeen NIET worden gedaan na levering Er mogen geen nabewerkingen worden gedaan aan het brandwerende glas, zoals bijvoorbeeld lagen, isoleren, zandstralen enz. De brandwerende kwaliteiten van de beglazing kunnen dan niet meer worden gegarandeerd. Bij afwijkingen of onduidelijkheden, vraag naar het testrapport of neem contact op met BBN. 16

19 Brandwerende coatings en verven 6 Inleiding Brandwerende coatings en verven worden toegepast om de brandveiligheid van constructies, elementen of producten te verbeteren, waarbij het doel is om aan de geldende eisen van overheid of opdrachtgever te voldoen. Het gaat daarbij met name om de brandwerendheid van constructies of om het brandgedrag van een bouwproduct te verbeteren. Om aan de eisen van de regelgever/opdrachtgever te kunnen voldoen, wordt bepaald door: - De keuze van het product; is dat geschikt voor toepassing op beton, staal, hout, etc. - De bepaling van de laagdikte; is die betrouwbaar om de brandwerendheid te bereiken. - De juiste uitvoering; zijn de grondlaag, coating en afwerking op elkaar afgestemd. Tenslotte is het belangrijkste dat de applicatie van coatings en verven zorgvuldig wordt uitgevoerd, gecontroleerd en onderhouden. Belangrijke controlepunten voor brandwerende coatings: 1 Wat zijn toegestane rapporten voor de Nederlandse markt? a Een geldig beoordelingsrapport (assessment) in Nederlands (of Engels, Duits, Frans). Een beoordelingsrapport geeft een analyse van meerdere testrapporten en toetst deze aan de criteria. Het beoordelingsrapport dient altijd volledig te zijn en moet gebaseerd zijn op de volgende normen: 1 NEN 6072: met beoordeling volgens de constante lambda methode of de (NEN 7878) 3D methode, mits strikt aan de nieuw geformuleerde eisen wordt voldaan. NEN 6072 zal na intreding van het nieuwe Bouwbesluit 2012 alleen nog voor bestaande bouw gelden en voor projecten waarvan een bouwvergunning is afgegeven vóór 1 april EN part 8: met één van de beoordelingsmethoden. 3 Een ETA beoordelingsrapport (assessment report) door een EOTA goedgekeurde instantie conform ETA 018 part 1 & part 2. b Het rapport dient minimaal de volgende testdata te bevatten: 1 Een beoordeling van de werking van de coating tijdens de verhitting en vervorming van het staal (stickability test). Dit geschiedt door een brandproef met een belaste ligger IPE 400 met de minimale laagdikte en een 1 meter lange referentieligger IPE 400 met identieke laagdikte (max. 10% verschil in laagdikte). Het is essentieel dat de 2 liggers tegelijkertijd in dezelfde oven zijn getest. 2 Bij een EN test geldt dat additioneel een belaste liggerproef IPE 400 met de maximum geteste laagdikte moet zijn uitgevoerd. 3 NEN 6072 vereist ook een test met minimaal 10 korte kolommen uit de verplichte dataset (zie NEN 6072). De profielfactoren variëren vanaf 70 tot 269 m 1. Hierbij moet de verdeling zijn 5 kolommen met de minimum laagdikte, 2 kolommen met een midden laagdikte en 3 kolommen met de maximum laagdikte (zie tabellen). c 4 De testen moeten zijn uitgevoerd in een geaccrediteerd brandlaboratorium. De proeven dienen te zijn gedaan in een geaccrediteerd laboratorium: 1 In principe zijn dat de bij EGOLF aangesloten brand laboratoria. 2 Test conform de curve en binnen de limieten van ISO NEN 6072: sturing van oventemperatuur met behulp van bij voorkeur met plaatthermokoppels. d Het beoordelingsrapport dient aan de volgende eisen te voldoen: 1 Het rapport dient waarheidsgetrouw te zijn gemaakt door een geaccrediteerde en onafhankelijke in Nederland bekende en erkende instelling. 2 Indien het rapport volgens de NEN 6072 is uitgevoerd, dient de constante lambda methode als rekenmethode te zijn toegepast. Indien het rapport volgens EN is uitgevoerd, kan ieder van de genoemde rekenmethoden worden toegepast. 17

20 Brandwerende coatings en verven e 3 Rekenkundige beoordeling dient te geschieden vanaf 400 C tot en met een waarde van minimaal 450 C en maximaal 750 C. Er mag bij een lagere temperatuur gestopt worden, maar niet bij een hogere temperatuur begonnen worden. Extrapolatie van testdata: 1 Rapporten hebben de maximaal toelaatbare extrapolatie veelal meegenomen. Verdere extrapolatie is in principe niet toegestaan. 2 Welke productwijzigingen mogen in het algemeen worden gedaan na levering van het product? a Systeemopbouw Alle reactieve coatingsystemen hebben de volgende systeemopbouw: - Primer; - Brandwerende coating; - Afwerklaag (optioneel voor sommige systemen in sommige situaties). 1 Primer: - Primer is een per project door de fabrikant goedkeurde ondergrond of roestwerende primer tussen het staal en de brandwerende laag. - Dit kan zijn de in het testrapport genoemde primer. - Een door de fabrikant goedgekeurde generiek primertype. Deze primer dient dan door de fabrikant te zijn getest qua hechting bij kamertemperatuur en gedrag bij brand. - Bij het toepassen van een andere primertype dient de fabrikant van het brandwerende systeem een acceptatieverklaring voor de toegepaste primer of een verklaring van gelijkwaardigheid voor de specifieke ondergrond te geven. - Primer dient te worden aangebracht met een minimale laagdikte conform opgave fabrikant en nimmer boven een totale maximale laagdikte van de (bestaande) ondergrond/primer van micron. Voor bestaande ondergrond moet de primerdikte altijd zijn gecontroleerd. 2 Brandwerende coating: - De functie van deze laag is om bij brand de benodigde brandwerendheid te verzorgen. - Berekende laagdikte uit beoordelingsrapport, zoals berekend conform NEN 6072 of EN Applicatie conform verwerkingsvoorschriften 3 Afwerklaag in kleur: - De afwerklaag dient altijd door de fabrikant van de brandwerende coating te worden geleverd of door hem expliciet te worden goedgekeurd. - De afwerklaag dient getest en verenigbaar te zijn met de brandwerende coating. Fabrikant dient schriftelijk te bevestigen dat producten verenigbaar zijn en voldoen bij kamertemperatuur en bij brand. - De afwerklaag is als een geheel afgesloten laag verplicht bij buitentoepassingen of andere situaties waar hoge vochtigheid te verwachten is. b Onderdelen/producten weglaten: 1 De afwerklaag mag bij droge binnentoepassingen (C1) worden weggelaten. c Onderdelen/producten toevoegen: 1 Andere of extra afwerklagen over de bestaande afwerklaag mogen alleen als de fabrikant kan aantonen dat de extra lagen geen nadelig gevolg hebben op de brandwerendheid, bij voorkeur aangetoond door een testrapport. 2 Aanvullende lagen brandwerende coating mogen niet over een bestaande afwerklaag worden heen gezet. d Het product dient niet gewijzigd te worden na levering 3 Welke productwijzigingen mogen in het algemeen NIET worden gedaan na levering van het product? a Het product dient in de aangeleverde staat te worden verwerkt. 1 Het is de fabrikant nimmer toegestaan de reactieve componenten of ingrediënten welke bij de test zijn toegepast te vervangen door gelijksoortige ingrediënten van andere leveranciers. 18

21 Brandwerende coatings en verven Wijzigingen in de samenstelling of aard van het product zijn niet toegestaan, behalve de hieronder genoemde uitzonderingen: b Onderdelen/producten weglaten: 1 Een verenigbare primer is vereist. Deze mag niet worden weggelaten. 2 De brandwerende laag mag nooit worden weggelaten. c Onderdelen/producten toevoegen: 1 Aan brandwerende coating mogen geen producten, anders dan de verdunning zoals aangegeven in de verwerkingsinstructies, worden toegevoegd. 2 Fabrieksmatig geteste en goedgekeurde kleurstof kan in een maximum percentage van 0,5% worden toegevoegd voor onderscheid tussen gespoten lagen. 4 Waar dient men op de letten bij de applicatie van het product? a Toepassingsgebied: Binnen, semi buiten, buiten (omgeving C1 t/m C5 conform ISO 12944). 1 Watergedragen producten zijn meestal alleen geschikt voor binnentoepassingen en soms voor semi buiten oplossingen. 2 Oplosmiddelhoudende producten mogen niet bij applicatie in een gebouw worden toegepast. b Aansluiting met aangrenzende materialen: 1 Afplakken van overige bouwdelen is een veel gebruikte oplossing om vervuiling te voorkomen. c Verwerkingsmethode en voorschriften: 1 De bij BBN aangesloten bedrijven werken bij de verwerking van alle bij brand opschuimende materialen en andere NEN 6072 geteste materialen conform de Kwaliteitsrichtlijn ABC, Applicatie Brandwerende Coating. Dit is nu nog geen wettelijke verplichting, maar wordt door de leden van BBN ondersteund en aanbevolen. d Garanties: 1 De applicateur dient de opdrachtgever te garanderen dat de werkzaamheden zijn uitgevoerd in de correcte laagdikte volgens een geldig testrapport en strikt conform de verwerkingsvoorschriften van de fabrikant van de aangebrachte materialen. 5 Onderhoud & gebruik a Veroudering: 1 Fabrikant dient duidelijk te maken in haar product/databladen en of website in welke omstandigheden de producten onderhevig zijn aan veroudering en in welke frequentie onderhoud dient te worden gepleegd. b Kwaliteit: 1 Fabrikanten dienen de kwaliteit van iedere productiebatch te hebben onderzocht. c Productienummers: 1 Fabrikanten dienen altijd batchnummers te vermelden op de verpakking van de brandwerende producten. NEN 6072 profielen welke getest moeten worden HEM280 HEB450 HEB300 HEA300 HEA200 IPE200 Profielfactor dikte NEN 6072 minimum x x x x NEN 6072 midden x x NEN 6072 maximum x x x 19

22 Brandwerende coatings en verven Minimaal verplichte Spreiding testprofielen volgens NEN 6072 voor meerdere Dikten - en binnen de geteste Profielfactoren 3,5 3 NEN 6072 minimum NEN 6072 midden NEN 6072 maximum Laagdikte in mm 2,5 2 1, , Profielfactor (m-1) Brandwerende coating na verhitting Brandwerende coating schuimt Het opbrengen van brandwerende coating op door verhitting Bijlage: Officiële testinstituten: Leden van EGOLF ( Buitenlandse testen zijn niet altijd uitgevoerd in lijn met de NEN 6069 en NEN Het wil ook niet zeggen dat de test gebruikt kan worden voor beoordeling conform NEN Goedgekeurde Instanties voor het schrijven van beoordelingsrapporten. In principe mag iedereen zijn eigen beoordelingsrapportage maken. TNO/Efectis heeft de voorkeur van BBN. 20

23 Platen, blokken en isolatiemateriaal 7 De beoordeling van brandwerende constructies in de praktijk Algemene uitgangspunten: Platen, blokken en isolatie worden veel toegepast voor het brandwerend maken van constructies. Tevens worden deze producten vaak in combinatie met andere producten in het werk, of in een werkplaats of fabriek, samengevoegd tot een geheel. Aan dat geheel wordt dan een bepaalde eis gesteld op het gebied van brandwerendheid en brandreactie. (WBDBO / Euroklasse). De WBD eis volgt meestal uit de minimale eisen volgens het Bouwbesluit, of uit een berekening volgens bijvoorbeeld de methode Beheersbaarheid van Brand. De beproeving van constructies op brandwerendheid is afhankelijk van het type constructie, de toepassing, de uitvoering, de belasting en de wijze waarop de constructie aan een brand kan worden blootgesteld. Zo worden er ook aparte eisen gesteld aan: - staal-, beton-, hout-, en andere constructies; - vloeren, daken, plafonds; - binnen- en buitenwanden; - gevels; - normale deuren, industriële deuren, glasconstructies; - ventilatiekanalen, rookgasafvoer, brandkleppen; - brandwerende naden en doorvoeringen. In principe zijn de algemene eisen die gesteld worden: - stabiliteit (R) - vlamdichtheid (E) - isolatie (I) - straling (W) - rookdichtheid (S) Deze eisen worden in de EN classificatie van brandwerendheid - uitgedrukt in een letter en cijfercombinaties, waarbij het cijfer de tijdsduur aangeeft, gedurende welke het product minimaal aan de criteria voldoet. Bijvoorbeeld: R 180 EI 60 EW 60 De algemene punten waar men bij de beoordeling van brandwerende constructies op moet letten, zijn: a Welke functie heeft het constructie-onderdeel? - is dit een onderdeel van de hoofddraagconstructie? - is dit een onderdeel van een dragende + scheidende constructie? - is dit een onderdeel van een scheidende constructie? - is het een onderdeel van een aparte brandwerende constructie? - is het onderdeel van een bijzondere voorziening? b Welke prestatie moet de constructie leveren? - is dit een WBDBO- eis volgens de Bouwvergunning? - is dit een extra eis van de eigenaar of diens verzekeraar? - kloppen deze eisen met het gekozen brandscenario? - kan de constructie wel aan deze eis voldoen? - is de eigenaar op de hoogte van eventuele beperkingen? 21

24 Platen, blokken en isolatiemateriaal c Welke bewijsvoering is aanwezig? - een testrapport op basis van een Europese norm; - een geldig testrapport op basis van NEN 6069, een classificatie document volgens EN ; - een verklaring van gelijkwaardigheid bv op basis van FSE (Fire Safety Engineering); - een beoordeling van een branddeskundige. d Op welke wijze kan het toepaste product worden gecontroleerd en onderhouden? - een garantieverklaring van de leverancier; - een KOMO-certificaat; - een onderhoudscontract; - een BBN-erkend bedrijf; - controle tijdens oplevering; - controle tijdens het gebruik. Geen pur- of brandwerend purschuim toepassen bij staaldak- wandovergangen en/of doorvoeringen met metalen. Dus niet brandwerend! e Welke voorzieningen zijn getroffen bij de aansluitingen? - past het onderdeel bij de naburige constructie? - kan de bevestiging en afwerking goed worden uitgevoerd? g Zijn er openingen in de constructie? - worden die voldoende afgewerkt? - zijn er aangepaste voorzieningen? 1 Waarop moet gelet worden bij het lezen van een testrapport? a Is het testrapport wel geschikt voor deze constructie? b Is het testrapport wel van de aangeboden constructie? c Of is het testrapport gebruikt als een gelijkwaardige oplossing? d Komen de afmetingen van de constructie overeen met die van het rapport? e Komen de afmeting overeen met de testopstelling? Zo niet, voorwaarden wijzigen afmeting testrapport bestuderen! f Welke norm is gebruikt voor de brandtest? Europees of NL? g Welke brandcurve is toegepast? De standaardbrandcurve of de buitengevelcurve? h Wat was de overdruk in de oven? Volgens de Europese norm of anders? i Wat staat er in het Europese classificatiedocument? j Welke afwijkingen van het rapport zijn toegestaan? 22

25 Platen, blokken en isolatiemateriaal 2 Waarop moet gelet worden bij de producten? a Komen de toegepaste producten exact overeen met die genoemd in het rapport? b Indien noodzakelijk, mogen alleen gelijkwaardige producten en materialen worden toegepast. c Volumieke massa, samenstelling, afwerking, dikte, bevestiging, brandreactieklasse etc. moet gelijk zijn. d De dikte van het onderdeel mag niet kleiner zijn, groter kan wel. e De afmetingen van het onderdeel mag niet groter zijn, tenzij het rapport dit toelaat. f De bevestigingspunten mogen niet afwijken. De h.o.h. afstanden mogen niet afwijken. g De afwijking bij de montage mag maximaal 10 graden afwijken van de verticaal. h De hoogte mag alleen groter worden indien dat specifiek staat vermeld. i De breedte mag groter worden als dat beproefd is met een losse aansluiting. j In welk kader is de constructie getest, betonframe of een lichte scheidingwand. 3 Welke productwijzigingen mogen niet worden doorgevoerd? a Onderdelen of producten vervangen of weglaten, tenzij dit in het rapport staat vermeld. b Onderdelen of producten toevoegen is slechts toegestaan, als zij geen afbreuk doen aan de oorspronkelijk geteste versie (bijv. wand- of plafondafwerkingen). c Geen doorvoeringen door constructies tenzij aangetoond kan worden dat die een zelfde brandwerendheid hebben. d Aansluitingen aan vloeren en plafonds moeten deskundig worden uitgevoerd volgens het rapport met bevestigingsmiddelen en afdichtingen die overeenkomen met die van het rapport. 4 De montage van het product: a De gebouweigenaar moet informatie geven over de brandwerendheid van de constructies waaraan/waarin het product wordt bevestigd. b Is de brandwerendheid van het brandwerende onderdeel minimaal gelijk aan die van de hoofddraagconstructie. c De constructie waaraan het onderdeel bevestigd moet worden, dient hiervoor geschikt te zijn. d De bevestigingsmiddelen en afdichtingen moeten gelijk zijn aan die genoemd in het testrapport. e Zijn er nadelige effecten van andere bouwdelen op de brandwerendheid te verwachten. f Lees de montagehandleiding van de leverancier. g Welke producten zijn van essentieel belang voor de goede montage en werking. Vooral de bevestigingsmiddelen, de afdichtingsstrippen, de afwerking van naden, de randaansluitingen met plafond en vloer, en de restwaarde die de constructie bezit. 5 De controle: De informatie van de leverancier voor de handhaver over: a het product; b de montagehandleiding; c de testrapporten; d de kwaliteitsverklaringen. Daarnaast moet de informatie over het onderhoud en controle van de brandwerende voorzieningen beschikbaar zijn voor de eigenaar, de controleur, de gebruiker en eventueel diens verzekeraar. Die moet jaarlijks aantonen dat zijn brandwerende voorzieningen zijn gecontroleerd en voldoen aan de eisen die door de overheid of verzekeraars aan hem zijn gesteld. Opening tussen dak en brandwerende wand, geen brandwerende scheiding 23