Filosoof: Misschien kunt u mij dan helpen. Wat is toch de utopie waar enkele filmtitels naar verwijzen?
|
|
- Marleen Meijer
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Recensie Sereh Mandias & Ivan Thung * Utopia; een ontmoeting «Utopia is not a state, not an artists' colony. It is the dirty secret of all architecture, even the most debased: deep down all architecture, no matter how naive and implausible, claims to make the world a better place.» Rem Koolhaas Ten tijde van het Architectuur Film Festival Rotterdam treffen een architect en een filosoof elkaar in de foyer van een filmhuis. Zij hebben zojuist de films Desert Utopia, Um lugar ao Sol en Utopia London gezien. De filosoof heeft moeite met het begrip utopie, dat in de drie films uiteenlopende gedaantes aanneemt. Filosoof: Ik ben blij dat ik u hier tref. U bent architect, nietwaar? Architect: Dat klopt. Filosoof: Misschien kunt u mij dan helpen. Wat is toch de utopie waar enkele filmtitels naar verwijzen? Architect: Dat is toch evident! Heeft u niet ook zojuist Desert Utopia gezien? Een portret van het stadje Palm Springs, een oase in het zand van de woestijn van zuid-californië. In de jaren vijftig lieten de rijke inwoners er hun huizen ontwerpen door de architecten van het modernisme. De architecten gingen niet 18 {stedelijke} twijfel
2 meer weg en ontwierpen in opdracht van de inwoners de gehele stad! Van tankstations tot bibliotheken, van woonhuizen tot winkels. Spierwitte villa's, huizen die om bestaande rotsformaties heen gebouwd werden, zwembaden waarin je zo de woonkamer in kon zwemmen. Heeft u ooit zoiets moois gezien? Filosoof: Mooi is het zeker. Maar ik vraag mij toch af: is dit wel een utopie? En wiens utopie zou dit dan zijn? Toch vooral die van de architecten en hun rijke opdrachtgevers? Zou een utopie niet meer moeten omvatten dan het perspectief van een enkele klasse? Architect: Misschien heeft u gelijk... Filosoof: U hebt u laten overrompelen door de prachtige beelden. Op een grotere schaal houdt dit model geen stand. Niet iedereen is zo rijk als de heren uit Palm Springs. Voor de armen en de zwakken is in dit systeem geen plaats. Als u het met mij eens bent dat dit geen utopie is, wat dan wel? Architect: Laten we onze blik richten op Londen. Utopia London toont ons het Londen van na de Tweede Wereldoorlog. Er was een groot tekort aan woningen. Families van tien mensen leefden vaak in woningen bedoeld voor maximaal vier personen. Bovendien waren de woningen vies, donker en eerlijk gezegd vrij lelijk. Jonge, vooruitstrevende architecten zochten naar een principe, een leidend principe, dat kon dienen als organisatie voor alle toekomstige woningbouw. Filosoof: Aha! Een leidend principe! Architect: En de oplossing, beste vriend, vonden zij in het scheiden van functies! Wanneer wonen, werken en recreatie van elkaar gescheiden worden, is het mogelijk de stad volledig efficiënt te organiseren. Een mens heeft ordening nodig: op deze utopia 19
3 plek kan hij wonen, hier kan hij zijn auto parkeren, daar kan hij flaneren. De Britse architecten zagen een schitterende toekomst: een samenleving met goede woningen, gezondheidszorg en educatie, ook voor de allerarmsten. De tijd van wanorde was voorbij! Filosoof: Dat klinkt bijzonder interessant, maar zeg eens, hebben we niet gezien dat dit niet werkt? Armoede is blijven bestaan en Londen is nog steeds de stad van hooligans, rellen, geweld en vandalisme. Wat zegt dit over het plan van uw jonge architecten? Architect: Goed, het is niet perfect, maar dit ligt niet aan het plan 20 {stedelijke} twijfel
4 Filosoof: Zeker wel, de Londense utopie is een constructie gebouwd om één enkel gebrek, dat van de woonruimte. De inzet lijkt echter groter, namelijk een alomvattend plan dat de logistieke organisatie van mensen voor de volledige toekomstige tijd vastlegt. Door middel van sociale woningbouw dachten de architecten de ideale samenleving tot stand te kunnen brengen. Er werd gezocht naar een leidend principe, maar gevonden werd enkel een tijdelijke oplossing. Hebben we niet gezien dat zich vanzelf nieuwe gebreken aandienden? Gebreken waar het plan geen rekening mee hield? Die misschien zelfs veroorzaakt werden door het plan? Het tijdelijke gebrek is een legitimatie voor een project dat door zijn realisatie tegelijkertijd zijn legitimatie opheft. De utopie is ongeldig door haar realisatie! Architect: Maar we hebben toch een leidend beginsel nodig? Ten minste om te proberen? Of vindt u de wereld die Um lugar ao Sol ons toont een betere? Rio de Janeiro is een stad die zich louter laat vormgeven door vastgoedontwikkelaars. Zij laten zich leiden door één principe: winst. En omdat winst altijd ergens aan onttrokken wordt, ontstaat er vanzelf hiërarchie. De wolkenkrabbers zijn de fysieke manifestatie van deze hiërarchie. De rijken kijken vanuit hun penthouses neer op de stad, waar de armen elkaar afslachten. Vuurwerk, noemde één van hen de vuurgevechten op straat zelfs, en ze vond het prachtig! De mensen moeten beschermd worden tegen de uitwassen van het kapitalisme, en wij, architecten, moeten dit op ons nemen! Filosoof: Uitwassen van het kapitalisme? Creëert het kapitalisme de vuurgevechten? En gaan de architecten de wereld verbeteren? De architect, hij wil wereldvrede, en stapelt aldus stenen op elkaar. Uw project is te groot voor de mogelijkheden van uw instrument, dat is wat deze films ons hebben getoond. De tragiek van * de architect: te streven naar een utopie, in de wetenschap dat zij nooit bereikt zal worden. Kortom, u jaagt een spook na. utopia 21
5 Architect: Ik jaag liever een spook na, dan dat ik niets najaag. Filosoof: Maar naar welk leidend principe zoekt u? Wat zijn de vooronderstellingen voorafgaand aan uw opvattingen van mens en sociabiliteit die uw utopie onderbouwen? U zegt: de mens heeft ordening nodig. Moet ik dit opvatten als een metafysische claim? De essentie, daar gaat het bij architecten nooit over! Architect: En terecht! Wanneer ik mij bezig zou houden met essenties, zou ik niets gedaan krijgen. Elke streep die ik zet is wel in conflict met één of andere theorie! Filosoof: Daar heeft u waarschijnlijk gelijk in. Maar als ik een aanbeveling mag doen, Deleuze heeft gezegd... Architect: Laat Deleuze hier alstublieft buiten! Van hem ben ik nog nooit wijzer geworden en bovendien heb ik nu geen tijd meer. Dat is het verschil tussen u en mij, beste filosoof: u kunt blijven graven, ik moet uiteindelijk bouwen. * Sereh Mandias (1987) is bachelorsstudent wijsbegeerte van een wetenschapsgebied, en architectuur. Ivan Thung (1988) is masterstudent wijsbegeerte van een wetenschapsgebied, en architectuur. 22 {stedelijke} twijfel
Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.
Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.
Nadere informatieIN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL
I N T E R I E U R W Wonen op de Windrichtingen IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL Tekst: ANNEMIE WILLEMSE Foto s: JAN VERLINDE 22 TIJDLOOS TIJDLOOS 23 Na een zoektocht naar de ideale bouwgrond, gingen
Nadere informatieGijsje zonder staart geschreven door Henk de Vos (in iets gewijzigde vorm) Er was eens een klein lief konijntje, dat Gijs heette. Althans, zo noemden
Gijsje zonder staart geschreven door Henk de Vos (in iets gewijzigde vorm) Er was eens een klein lief konijntje, dat Gijs heette. Althans, zo noemden zijn ouders hem, maar alle andere konijntjes noemden
Nadere informatieGenieten van het echte leven
Genesis 3: 19 Tot de dag van je dood zul je zwetend het land bewerken om te kunnen leven. 1 De Hamvraag Mag ik genieten en wat is dan eigenlijk genieten? Het leven is toch vooral lol maken! X Het moet
Nadere informatieDrie domeinen van handelen: Waarnemen, oordelen en beleven
Drie domeinen van handelen: Waarnemen, oordelen en beleven Situatie John volgt een opleiding coaching. Hij wil dat vak dolgraag leren. Beschikt ook over de nodige bagage in het begeleiden van mensen, maar
Nadere informatieVan de redactie. Namens de redactie Jacqueline van der Maten
Van de redactie Wat wonen we toch in een prachtige wijk! Ja, zult u zeggen, dat weten we wel. Maar je kijkt toch anders naar je wijk wanneer een buitenstaander, die hier nooit eerder geweest is, dat zegt.
Nadere informatieWat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken
Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Mensen zoeken hulp omdat ze overhoop liggen met zichzelf of met anderen. Dit kan zich op verschillende manieren uiten. Sommige mensen worden
Nadere informatieDe kracht van het eerlijke verhaal. Leer veranderen...deel jóuw verhaal
De kracht van het eerlijke verhaal Leer veranderen...deel jóuw verhaal introductie, BTI, China Airlines, Singapore Airlines and more 40 jaar ervaring in reis- en luchtvaartsector Carla.van.den.berg@resetmanagement.com
Nadere informatieKortdurende Act voor tijdens een kerkdienst verzonnen door Margriet Gosker
Kortdurende Act voor tijdens een kerkdienst verzonnen door Margriet Gosker ROLVERDELING Johannes Calvijn Maarten Astrid Guillaume (Willem) Farel Astrid: : Calvijn. Calvijn We krijgen geloof ik hoog bezoek
Nadere informatie1 Vinden de andere flamingo s mij een vreemde vogel? Dat moeten ze dan maar zelf weten. Misschien hebben ze wel gelijk. Het is ook raar, een flamingo die jaloers is op een mens. En ook nog op een paard.
Nadere informatieHeer, U kent mij als geen ander U weet of ik zit of sta en U kent ook mijn gedachten voordat ik iets zeggen ga
Hieronder staan de teksten van nieuwe liedjes, zodat jullie ze thuis ook kunnen oefenen: 'k Heb Jezus nodig heel mijn leven 'k Heb Jezus nodig, heel mijn leven. 'k Heb Jezus nodig, dag aan dag, in m'n
Nadere informatieBijna af! Nog 10! Blok 42 Nieuw Leyden
Bijna af! Nog 10! Blok 42 Nieuw Leyden Blok 42 De laatste tien woningen in Nieuw Leyden Het karakter van Blok 42 Een nieuwe woning in een complete buurt Nieuw Leyden is bijna klaar. De allerlaatste woningen
Nadere informatieDe kracht van de vriendschap
De kracht van de vriendschap De kracht van de vriendschap Inleiding Vriendschap is één ziel in twee lichamen. Artistoteles De kracht van vriendschap is overweldigend. Vriendschap is iets moois, iets waarvan
Nadere informatieJEZUS DE GEWELDIGE LERAAR
JEZUS DE GEWELDIGE LERAAR Bijbel voor Kinderen presenteert Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: Byron Unger en Lazarus Aangepast door: E. Frischbutter en Sarah S. Vertaald door: Arnold Krul
Nadere informatieT W E E D E W E R E L D O O R L O G i n p e r s p e c t i e f
1 Tijdens de lessen over de Tweede Wereldoorlog heb je geleerd over Anne Frank. Een joods meisje dat met haar familie ondergedoken zat in het Achterhuis op de Prinsengracht in Amsterdam. Anne hield een
Nadere informatie7 gratis tips : ABSToRACT ntdek SCHILDER je eigen stijl EN
7 gratis tips : ABSTRACT ontdek je SCHILDEREN eigen stijl 7 tips om je eigen stijl te ontdekken Ook voor kunstenaars met tablet of zonder tablet Je eigen schilderstijl heeft onder andere met je karakter
Nadere informatieEr vaart een boot op het grote meer
Er vaart een boot op het grote meer Er vaart een boot op het grote meer, met discipelen en de Heer. Maar bij storm en lelijk weer, roepen de vrienden: Help ons Heer! De Here zegt dan: Zwijg,wees stil.
Nadere informatieMeer succes met je website
Meer succes met je website Hoeveel geld heb jij geïnvesteerd in je website? Misschien wel honderden of duizenden euro s in de hoop nieuwe klanten te krijgen. Toch levert je website (bijna) niets op Herkenbaar?
Nadere informatieH.A.N.G. PLEKKEN. Heel Aardig? Niet Geweldig! > OP BEZOEK BIJ HET NAI
H.A.N.G. PLEKKEN Heel Aardig? Niet Geweldig! > OP BEZOEK BIJ HET NAI Binnenkort ga je met je klas op bezoek bij het Nederlands Architectuur instituut (NAi). Daar zal je het programma H.A.N.G. plekken volgen.
Nadere informatieIk ben maar een eenvoudige ezel, maar ik wil je graag een mooi verhaal vertellen
De ezel van Bethlehem Naar een verhaal van Jacques Elan Bewerkt door Koos Stenger Ik ben maar een eenvoudige ezel, maar ik wil je graag een mooi verhaal vertellen over iets wat er met me gebeurd is. Het
Nadere informatieSeptember 2008 Door: Charlotte Storm van s Gravesande. Bijbehorende foto's: zie onderaan de tekst. Hallo mede dierenvrienden,
September 2008 Door: Charlotte Storm van s Gravesande Bijbehorende foto's: zie onderaan de tekst Hallo mede dierenvrienden, Na mijn indrukwekkende reis naar India, is mij gevraagd om een kort verhaaltje
Nadere informatieROSANNE. Oh, oh, oh. Van Aemstel Produkties - De leukste uitjes van Amsterdam - www.amterdamexcursies.nl
ROSANNE Rosanne, ik weet dat er heel veel mannen zijn Elke keer weer een ander en mij doet 't pijn Want jou liefde waarmee jij mij soms verblijdt Wil ik liever, liever, liever, liever voor altijd Als ik
Nadere informatieLiturgie voor de scholendienst 2015
Liturgie voor de scholendienst 2015 Kerk van de Nazarener & Christelijke Basisschool De Vliet Klaaswaal Zondag 1 februari Thema: Bestaat God (eigenlijk wel)? Welkomstwoord Uitleg over de kerk Kinderopwekking
Nadere informatieze er iets gewichtigs mee wil aangeven, al is het nooit duidelijk haar schouders reikte, is nagenoeg gehalveerd. Een simpele
En, wat vind je? Hoe bedoel je, wat vind ik? Mijn haar. Kijk nou even. Mark kijkt op van zijn scherm. Yvonne staat in de deuropening van de woonkamer, een bakje yoghurt in haar hand. Ze beweegt niet. Ze
Nadere informatieVerhaal: Jozef en Maria
Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele
Nadere informatieWe spelen in het huis van mijn mama deze keer,
Jip en Janneke. Ik ben Jip. Ik ben Janneke en we wonen naast elkaar. Hij heet Jip, zij heet Janneke. en we spelen soms bij hem en soms bij haar. We spelen in het huis van mijn mama deze keer, we kunnen
Nadere informatieSpreekoefeningen. Oefenen voor het eerste deel van het examen spreken: Vragen beantwoorden. 1 enkele vragen. (voor het inburgeringsexamen - spreken)
Spreekoefeningen (voor het inburgeringsexamen - spreken) Oefenen voor het eerste deel van het examen spreken: Vragen beantwoorden. 1 enkele vragen Eet u vaak brood? Wat voor groente eet u vaak? Wat vindt
Nadere informatieSpotlight: Joris van Leeuwen
Om bekende en onbekende schrijvers van Nederlandse bodem die in de genre spanning / fantasy druk bezig zijn en een aantal boeken hebben gepubliceerd, toch wat meer bekendheid te geven, heb ik besloten
Nadere informatieMet regelmaat komt ik nog in de Ooster. Als ik naar deze Oosterkerkgemeente kijk, dan zie ik een zeer levendige gemeenschap.
Verkondiging Een icoon met een groot rood veld. Een vurig veld in de vorm van een lindeblad het vuur dat overal heen kan waaien. Dat is de verbeelding van deze icoon uit de tweede helft van de zestiende
Nadere informatieDit product wordt u aangeboden door ComputerBijbel (http://www.computerbijbel.com) ComputerBijbel Alle rechten voorbehouden 1/6
ComputerBijbel Alle rechten voorbehouden 1/6 EEN MAN NAAR GOD'S HART. Handelingen 13:22 INTRODUCTIE. 1. In zijn toespraak in Antiochië, gaat Paulus kort in op de geschiedenis van Israël, hij citeert een
Nadere informatieBeertje Anders. Lief zijn voor elkaar. Afspraak 2
Beertje Anders Lief zijn voor elkaar. Afspraak 2 H. Vos Beertje Anders Wat zonlicht is voor bloemen, is een glimlach voor een beer. Beertje Anders en Beertje Bruin gaan bij oma spelen. Het was maar even
Nadere informatieApostolische rondzendbrief
oktober 9, 2011 Jaargang 1, nummer 1 Lieve mensen, Zo bent u een voorbeeld voor alle gelovigen in Macedonië en Achaje geworden. Wij zijn nu al weer een tijdje hier in het zuiden van Griekenland, in de
Nadere informatieVerdieping 2012-2013 Fotobond afdeling Utrecht- t Gooi
De Verdieping 2012-2013 Fotobond afdeling Utrecht- t Gooi 1 Ter inspiratie Dit jaar was het de tweede keer dat ik de cursus De Verdieping van de Fotobond afdeling Utrecht t-gooi mocht begeleiden. Het was
Nadere informatiePasen met peuters en kleuters. Jojo is weg
Pasen met peuters en kleuters Beertje Jojo is weg Thema Maria is verdrietig, haar beste Vriend is er niet meer. Wat is Maria blij als ze Jezus weer ziet. Hij is opgestaan uit de dood! Wat heb je nodig?
Nadere informatieDodenherdenking. Beuningen, 4 mei 2015
Dodenherdenking Beuningen, 4 mei 2015 Voor het eerst in mijn leven bezocht ik twee weken geleden Auschwitz en Birkenau. Twee plekken in het zuiden van Polen waar de inktzwarte geschiedenis van Europa je
Nadere informatieKlee. en Cobra. Opnieuw beginnen
Klee Lesmateriaal groep 5 en 6 deel 1: klassikale les op school bij de tentoonstelling Klee en Cobra Het begint als kind 28.01-22.04 2012 en Cobra Opnieuw beginnen Dit is Paul Klee En dit ook. En dit is
Nadere informatieWelk persoon uit het geslacht van Elimelech komt in beeld?
Ruth op de akker van Boaz. Welk persoon uit het geslacht van Elimelech komt in beeld? Ruth 2:1 1 Nu had Naomi een bloedverwant van de kant van haar man, een zeer vermogend man, uit het geslacht van Elimelech,
Nadere informatieOplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS)
Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Stel dat dat (te grote wonder) gebeurt, ik betwijfel of dat zal gebeuren, maar stel je voor dat, wat zou je dan doen dat je nu niet doet? (p36)
Nadere informatieKinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT
Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT ROOS Roos (27) is zeer slechtziend. Ze heeft een geleidehond, Noah, een leuke, zwarte labrador. Roos legt uit hoe je het beste met geleidehond en zijn baas
Nadere informatieEr zijn mensen nodig met nieuwe fantasie
Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Ervaringen, belevenissen, vragen in woorden gevangen om die woorden weer vrij te laten in nieuwe ervaringen, belevenissen, vragen. Marcel Zagers www.meerstemmig.nl
Nadere informatieBijbel voor Kinderen. presenteert DE VERLOREN ZOON
Bijbel voor Kinderen presenteert DE VERLOREN ZOON Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: Lazarus Aangepast door: Ruth Klassen en Sarah S. Vertaald door: Arnold Krul Geproduceerd door: Bible
Nadere informatieHET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN
HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN Gratis PDF Beschikbaar gesteld door vlewa.nl Geschreven door Bram van Leeuwen Versie 1.0 INTRODUCTIE Welkom bij deze gratis PDF! In dit PDF
Nadere informatieMeer met minder Toespraak Willem Stam, voorzitter LPB
Meer met minder Toespraak Willem Stam, voorzitter LPB Wat een geweldig moment om na elf jaar op een podium in je eigen stad te staan. Jullie willen natuurlijk méér beleven en wij willen daar achteraf minder
Nadere informatieThema In en om het huis.
http://www.edusom.nl Thema In en om het huis. Les 22. Een huis zoeken Wat leert u in deze les? Praten over uw huis Informatie over het vinden van een nieuwe woning Praten over wat afgelopen is Veel succes!
Nadere informatie14 Comfortabele nieuwe woningen in Gouderak
14 Comfortabele nieuwe woningen in Gouderak NieuwStaringh Comfortabel & uniek wonen in Gouderak NieuwStaringh, de ideale kans wanneer u op zoek bent naar een nieuwe woning in Gouderak 14 Nieuwe woningen
Nadere informatie6 In Beeld. Bieke Depoorter
6 In Beeld Bieke Depoorter De 25-jarige fotografe Bieke Depoorter uit Ingooigem besloot pas in het laatste jaar middelbaar, tot verrassing van velen, om fotografie te gaan studeren. Ze trok naar het Kask
Nadere informatieGeloof tegenover gevoelens
Kenneth Hagins Geloofsles nr. 7 Geloof tegenover gevoelens Centrale waarheid: Een formule voor geloof is: 1) Zoek in Gods Woord naar een belofte die betrekking heeft op wat u nodig heeft, 2) Geloof Gods
Nadere informatieF r a n c i s c u s. v a n. Leven met aandacht. w e g D e. Erfgoed Congregatie Zusters Franciscanessen van Oirschot
Leven met aandacht Erfgoed Congregatie Zusters Franciscanessen van Oirschot w e g D e v a n F r a n c i s c u s 2 Leven met aandacht Inhoud 1 De weg van Franciscus 9 2 De oprichting van de congregatie
Nadere informatieDie Jezus volbracht in zijn leven, toen hij in de wildernis leefde
Kunt u een verhaal over Jezus vertellen dat veel voor u betekent? Ja, Jezus is erg belangrijk voor mij en anderen die geloven dat hij onze redder en heer der levenden is Een belangrijk verhaal voor mij
Nadere informatiePORTFOLIO Alex Mustard
PORTFOLIO Alex Mustard Deze zeeleeuw in Australië vroeg zich af wie Alex Mustard is en kwam nieuwsgierig overzwemmen. Alex zorgde ervoor dat de zon precies achter de zeeleeuw zat. De foto is van onderen
Nadere informatieDe ijnmanager. Cartoons januari 2015. Luc Timmers
De ijnmanager Cartoons januari 2015 Luc Timmers Gezelligheid kent geen tijd Is het alweer 2015? Wat vliegt de tijd hé? Logisch toch? Ooit spaghetti de kop boven het maaiveld uit zien steken? Nou dan!
Nadere informatieVan boomgaard tot droomhuis. Binnenkijken
Binnenkijken Van boomgaard tot droomhuis Ruim een jaar woont Kristel van Leeuwen nu met haar gezin in hun nieuwe huis. Een bekende plek voor hen, want ze hebben eerst zes jaar in de aangrenzende boerderij
Nadere informatieIK OVERLEEFDE AUSCHWITZ
Ferenc Göndör IK OVERLEEFDE AUSCHWITZ Uitgeverij Eenvoudig Communiceren 3 Mijn vader Lang geleden kwam een jonge, joodse man naar het land Hongarije. Mohr Goldklang was zijn naam. Dat was mijn opa. Mohr
Nadere informatieDINEREN IN DE HOFTRAMMM
DINEREN IN DE HOFTRAMMM De bijzondere creatie van Bobby van Galen en Pierre Wind Foto s en tekst: Martien Versteegh Eigenaar en gastheer Bobby van Galen heet u van harte welkom Het begon met een droom
Nadere informatieVan Roof Garden Arnhem tot Ruimtekoers Festival
Silent Rave getting together within the sound of silence. Het eerste project waar met nieuwe maaivelden. Als reactie op de golf aan illegale feestjes in en rondom Arnhem en de reactie van de gemeente en
Nadere informatieBoek1. Les 1. Dit is het verhaal van Maria. Dit is het verhaal van de engel. Dit is het verhaal van Jezus.
Boek1. Les 1. Dit is het verhaal van Maria. Dit is het verhaal van de engel. Dit is het verhaal van Jezus. De engel zei: God zal jou een kind geven. God zal jou Zijn Kind geven. God zal jou Jezus geven.
Nadere informatieLES 4. Handelingen 12:1-19; Van Jeruzalem tot Rome: Verlost uit de gevangenis blz.109-116
LES 4 Handelingen 12:1-19; Van Jeruzalem tot Rome: Verlost uit de gevangenis blz.109-116 De boodschap God hoort en verhoort onze gebeden voor elkaar. Leertekst: Terwijl Petrus onder zware bewaking zat
Nadere informatieOasemoment "Onze Vader" Emmaüsparochie - donderdag 17 oktober 2013
Oasemoment "Onze Vader" Emmaüsparochie - donderdag 17 oktober 2013 Muziek Inleiding en evangelietekst In het hoofdstuk 6 van zijn evangelie laat de apostel Mattheüs Jezus aan het woord over hoe we horen
Nadere informatieSamenvatting leerlijn Cultureel Erfgoed Thema Utopie Kijk voor meer informatie op of neem contact op met uw cultuurcoach.
Groep 1-2 Project: Dromen s nachts gaat dromen vanzelf, maar met een klein beetje moeite lukt het ook overdag! Je kunt naar het verleden reizen of naar de toekomst flitsen. Alles is mogelijk. In de eerste
Nadere informatieLekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten.
Lekker ding Pas op!, roept Anita. Achter je zitten de hersendoden! Ik kijk achterom. Achter ons zitten twee jongens en drie meisjes hun boterhammen te eten. Ze zijn gevaarlijk, zegt Anita. Ze schudt haar
Nadere informatieCharles den Tex VERDWIJNING
Charles den Tex VERDWIJNING 3 Klikketik-tik-tik Het is halftwaalf s ochtends. Marja vouwt een hemd. En kijkt om zich heen. Even staat ze op haar tenen. Zo kan ze over de kledingrekken kijken. Die rekken
Nadere informatiehoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb
hoofdstuk 8 Kernovertuigingen Kernovertuigingen zijn vaste gedachten en ideeën die we over onszelf hebben. Ze helpen ons te voorspellen wat er gaat gebeuren en te begrijpen hoe de wereld in elkaar zit.
Nadere informatieHerbert. de Ouwe Chimpansee
Herbert de Ouwe Chimpansee Hans Boeykens Eva Lamont El Mathematico Z e noemden hem El Mathematico. Niets wist hem uit zijn lood te slagen. Hij wist wat zijn doel was en ging er steevast zonder omwegen
Nadere informatieAl heel snel hadden ze ruzie met elkaar. Het spelen was niet leuk meer.
Beertje Anders en Beertje Bruin gingen bij oma spelen. Al heel snel hadden ze ruzie met elkaar. Het spelen was niet leuk meer. Oma hoorde: Ik wil de bal, Ik wil de blokken, Ik ga kleuren, Ik wil de kleurpotloden
Nadere informatie8 tips voor een gelukkiger leven. Sint-Niklaas 17/03/13
8 tips voor een gelukkiger leven Sint-Niklaas 17/03/13 1. Vergeef jezelf en anderen. Romeinen 4,7 Gelukkig is de mens wiens onrecht is vergeven, wiens zonden zijn bedekt; (citaat uit Ps32:1-2) Efeziërs
Nadere informatieNr. 41: 9 september 2012 Een digitaal platform voor mensen die elkaar ontmoeten bij de Perronmeetings
Spoor ❶ Het begin Nr. 41: 9 september 2012 Een digitaal platform voor mensen die elkaar ontmoeten bij de Perronmeetings B & W: Bid en Werk De vakantieperiode is voor bijna iedereen weer voorbij. Een heerlijke
Nadere informatieEr is toch niemand die jou aardig vindt. SUKKEL.
Liefde Ik laat je nooit in de steek. Ik zal je helpen. Jij bent mijn beste vriendin. Het mooiste wat ik heb, geef ik aan jou. Ik ben verliefd... Ik heb alles voor je over. IK HOU VAN JOU! Ik bid voor je.
Nadere informatieDoel is om voor deelnemers een beeld te schetsen van hoe het pensioen in elkaar steekt en hoe hun eigen pensioen er voorstaat.
Majesteit, dames en heren. Hartelijk welkom! En, Majesteit, ik weet zeker dat ik hier namens alle aanwezigen spreek als ik zeg dat wij buitengewoon vereerd zijn dat U bij een deel van dit programma aanwezig
Nadere informatieDie nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.
Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard
Nadere informatieEen land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps
Een land waar mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Lilian (48) vraagt haar zoontje om even een handje te komen geven. Dat doet hij en dan gaat hij weer lekker verder spelen. Wij nemen plaats aan
Nadere informatieKom erbij Tekst: Ron Schröder & Marianne Busser Muziek: Marcel & Lydia Zimmer 2013 Celmar Music / Schröder & Busser
Kom erbij Kom erbij, want ik wil je iets vertellen, het is heel bijzonder, dus luister allemaal. Ik ken honderdduizend prachtige verhalen, maar dit is echt het mooiste van allemaal. Het gaat over twee
Nadere informatieHet DOEL en de KRACHT van de VROUW begrijpen Myles Munroe 2001
Het DOEL en de KRACHT van de VROUW begrijpen Myles Munroe 2001 The doel van iets bepaalt zijn natuur (of ontwerp). De natuur van iets bepaalt zijn/haar nood. (65) Mannen en vrouwen zijn geschapen als aanvullende
Nadere informatieHuizen. Goede buitenruimte. Rustige ligging. Nette keuken en badkamer. Alles gelijkvloers. Vlakbij winkels, CS en bossen
Huizen vanhendriks Crocusstraat 8, 3812 WH Amersfoort Rustige ligging Alles gelijkvloers Nette keuken en badkamer Goede buitenruimte Vlakbij winkels, CS en bossen H47 Kenmerken Soort Kamers Woonoppervlakte
Nadere informatieNieuwsbrief SHIB september 2013
Nieuwsbrief SHIB september 2013 www.shib.nl info@shib.nl Postbus 250, 3770 AG Barneveld Bankrekening 1526.55.018 t.n.v. SHIB SHIB 10 jaar en meer Al eerder lieten we weten: SHIB bestaat dit jaar 10 jaar!
Nadere informatieHC zd. 42 nr. 31. dia 1
HC zd. 42 nr. 31 weinig mensen zullen zeggen dat ze leven voor het geld geld maakt niet gelukkig toch zeggen we er graag achteraan: wel handig als je het hebt want waar leef ik voor? een christen mag zeggen:
Nadere informatieJAN STEVENS. Voorjaarsdroom. De Wielewaal" Dordrecht 1945
JAN STEVENS Voorjaarsdroom De Wielewaal" Dordrecht 1945 r JAN STEVENS 4 Voorjaarsdroom De Wielewaal" Dordrecht 1945 voor Minke « Die lentemorgen, vroeg - ben ik door de boomgaard gegaan en het was of
Nadere informatieOp weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon
Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn
Nadere informatieResultaten buurtonderzoek naar het opheffen van de pinautomaat aan de Tiranastraat in Zenderpark.
Afdeling IJsselstein Resultaten buurtonderzoek naar het opheffen van de pinautomaat aan de Tiranastraat in Zenderpark. September/oktober 2013 Inleiding In de laatste week van augustus en de eerste week
Nadere informatieWeer loop ik door de draaideur van het Lucasziekenhuis.
1 Weer loop ik door de draaideur van het Lucasziekenhuis. Dat is nu al de derde keer in een paar dagen. We moeten vandaag op de eerste verdieping zijn, kamer 105. Mevrouw dr. W.H.F. Scheltema, internist,
Nadere informatieDe Taallijn. Peuters Interactief met Taal
De Taallijn. Peuters Interactief met Taal Hier wonen wij! Bijlagen activiteitencyclus Dorien Stolwijk en Willy van Elsäcker Redactie José Hillen en Annie van der Beek Op de volgende pagina: Bijlage 1 Voorbeeld
Nadere informatieInhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197
Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,
Nadere informatierijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005
rijm By fightgirl91 Submitted: October 17, 2005 Updated: October 17, 2005 Provided by Fanart Central. http://www.fanart-central.net/stories/user/fightgirl91/21803/rijm Chapter 1 - rijm 2 1 - rijm Gepaard
Nadere informatieVERSLAG VAN EESTERENGESPREK #13 ARCHITECT J.F. BERGHOEF TRADITIONALIST OF MODERNIST?
VERSLAG VAN EESTERENGESPREK #13 ARCHITECT J.F. BERGHOEF TRADITIONALIST OF MODERNIST? Johannes Fake Berghoef (Aalsmeer, 1903-1994) is voor velen een onbekende architect. Niet voor Jennifer Meyer, promovenda
Nadere informatieRapport. Rapport over een klacht over de Sociale Verzekeringsbank te Zaanstad. Datum: 5 februari 2015 Rapportnummer: 2015/021
Rapport Rapport over een klacht over de Sociale Verzekeringsbank te Zaanstad. Datum: 5 februari 2015 Rapportnummer: 2015/021 2 Klacht Verzoekster klaagt erover dat de Sociale Verzekeringsbank (SVB) is
Nadere informatieABDIJKERK 4 DECEMBER 2011
OPEN PODIUM ABDIJKERK 4 DECEMBER 2011 Sinterklaasliederen zingen met Gregor Bak Medewerkenden: Gregor Bak Zwarte Piet Alle stoute kinderen Alle lieve kinderen Alle stoute ouderen Alle lieve ouderen Zie
Nadere informatieZomaar een clubavond
Zomaar een clubavond door Ig Nieuwenhuis Gewoon een vrijdagavond bij BCO, spelvorm paren, en eens zien wat er gebeurt. Mijn verzuchting dat paren niet mijn spelletje is, zal wel bekend zijn. Geïnspireerd
Nadere informatieALDUS.08. Uitzendwaardig
NOVEMBER 2004 ALDUS.08 Uitzendwaardig PERSONAGES P: de presentator van het actualiteitenprogramma NuNieuws D: een willekeurige deskundige SITUATIE P en D zitten half tegenover elkaar in een bordkartonnen
Nadere informatieDe Drijvende Speelstad
De Drijvende Speelstad Spelen op het water In Rotterdam wordt op het water in de Rijnhaven een complete wijk gebouwd. Maar hoe maken we deze drijvende stad leuk voor kinderen? We maken er een Drijvende
Nadere informatieVoor vooruitgang in Uitgeest
Verkiezingsprogramma 2018 Dit is het verkiezingsprogramma van D66 Uitgeest in gewone taal. Voor het volledige programma kun je kijken op onze website: uitgeest.d66.nl Voor vooruitgang in Uitgeest 1 Voorwoord
Nadere informatieInhoud. Een nacht 7. Voetstappen 27. Strijder in de schaduw 51
Inhoud Een nacht 7 Voetstappen 27 Strijder in de schaduw 51 5 Een nacht 6 Een plek om te slapen Ik ben gevlucht uit mijn land. Daardoor heb ik geen thuis meer. De wind neemt me mee. Soms hierheen, soms
Nadere informatieInterview met de Spaanse arts Betty Cerda de Palou, 63 jaar oud en sinds 32 jaar in Maastricht
1 Interview met de Spaanse arts Betty Cerda de Palou, 63 jaar oud en sinds 32 jaar in Maastricht Betty: Ik ben Betty Cerda de Palou. Ik woon in Maastricht al 32 jaar. Ik ben 63 jaar. Ik ben arts, maar
Nadere informatieSpeel het HonesTee spel en word écht rijk!
Speel het HonesTee spel en word écht rijk! ook voor 10-12 jaar of 12-18 jaar: download de vragenlijst op www./campagnemateriaal Doel. Dit spel is een concrete tool dat de dialoog rond eerlijkheid mogelijk
Nadere informatieJohannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl. (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente,
Johannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente, We zijn er doorheen gegaan, Veertig dagen en nachten, Tijd van voorbereiding...
Nadere informatieHet verhaal van de Actielessen
http://www.edusom.nl Het verhaal van de Actielessen In de Actielessen ontmoeten acht mensen elkaar. Ze kennen elkaar van een taalcursus. 1. Overal kun je de taal leren In de eerste Actieles ontmoeten Mounir
Nadere informatieWie zijn jouw vrienden? Opdracht:
Wie zijn jouw vrienden? Opdracht: 1. Maak een spinnenweb van jouw belangrijkste vrienden. 2. Schrijf er telkens bij waar je die vriend hebt leren kennen. 3. Schrijf de meest positieve eigenschap als vriend
Nadere informatieHet is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.
De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.
Nadere informatieTuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5
Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 6 Zacheüs (1) Het is erg druk in de stad vandaag. Iedereen loopt op straat. Zacheüs wurmt zich
Nadere informatieVERLIEZEN: De waarde van geven in een wereld van ontvangen
VERLIEZEN: De waarde van geven in een wereld van ontvangen Wees niet bang, al vormen jullie maar een klein groepje. Want jullie Vader is zo goed geweest Zijn koninkrijk voor je open te stellen. Verkoop
Nadere informatieSELECTIE VAN TEKSTEN, INCLUSIEF DE OORSPRONKELIJKE TEKST
SELECTIE VAN TEKSTEN, INCLUSIEF DE OORSPRONKELIJKE TEKST NU: OUD: Sinterklaasje, kom maar binnen Sinterklaasje, kom maar binnen met je Piet, want we zingen allemaal blij een lied. Misschien heeft u wel
Nadere informatie