Professionaliseringsprogramma Wetenschap en Technologie Gelderland
|
|
- Albert Lemmens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Professionaliseringsprogramma Wetenschap en Technologie Gelderland Dit programma is een gezamenlijk initiatief van de volgende organisaties - Talentenkracht Satelliet Nijmegen - Wetenschapsknooppunten Nijmegen en Wageningen - KWTG
2 sopgave Inleiding Contactpersonen Opzet van het programma Motor voor het leren. de nieuwsgierigheid voorbij Ik zag twee beren experimenteren Praktische technologie in de klas. vaardigheid en kennis van gereedschappen Talent in de school visie en beleid op talentontwikkeling Uniek door nieuwe foutjes in je DNA Aan de slag met onderzoek naar gedragscontrole en angst Excellentie, wetenschap & technologie onderzoek in de praktijk Interactief onderzoeken. lessen uit vindplaatsscholen De Uitdaging!. basis voor bèta talent ontwikkeling Dromen, Durven, Doen.in de kleuterklas Op onderzoek in groep 3 t/m De onderzoekende taak in groep 6 t/m Kennisnetwerk Excellentie, Wetenschap en Technologie voor coördinatoren Excellentie, Wetenschap & Technologie. en coachen in de klas Inleiding Steeds meer scholen zetten stappen om het talent van hun leerlingen meer te benutten. Talentontwikkeling is prima te combineren met een resultaatgerichte cultuur. In het actieplan Basis voor presteren wordt door de overheid een signaal afgegeven aan het primair onderwijs. Scholen moeten duidelijk maken hoe zij de weg naar excellentie (verder) gaan invullen en zullen de opbrengsten van de verandertrajecten concreet moeten maken. Excellentie kan dan worden gezien in combinatie met bijvoorbeeld hoogbegaafdheid (alles uit het beste) of als mogelijkheid om omgaan met verschillen vorm te geven (het beste uit allen). De aandacht zal in eerste instantie gericht zijn op de basiskwaliteit van het onderwijs. Heeft een school die kwaliteit op orde, dan kan gewerkt worden aan een eigen en helder profiel. Kiest u voor een uitdagende leeromgeving, een verdieping van het leren, het bevorderen van zelfsturing, planning en samenwerking en aandacht voor talentontwikkeling, dan kan dit programma u helpen dit te verwezenlijken. - Wetenschap en Technologie is een uitdaging voor zowel hoogbegaafde als praktisch ingestelde leerlingen. Het biedt complexe leersituaties voor samenwerking van kinderen met verschillend talent en niveau. - Wetenschap en Technologie is een betekenisvolle context voor het toepassen van de basisvaardigheden taal, lezen en rekenen. - Wetenschap en Technologie stimuleert de onderzoekende houding van kinderen, de intrinsieke motivatie tot leren. 2
3 Contactpersonen HAN pabo Arnhem Jaap Dekker Iselinge Hogeschool, Doetinchem Albert Oving CHE pabo, Ede Hilco van Stuyvenberg HAN pabo Nijmegen Dannie Wammes Wetenschapsknooppunt Radboud Universiteit, Nijmegen Marieke Peeters Wetenschapsknooppunt WU, Wageningen Hilde Bos Expertisecentrum Nederlands, Nijmegen Roos Scharten TalentenKracht satelliet Nijmegen Eliane Segers Kenniscentrum Wetenschap en Techniek Gelderland Frederieke Ubels
4 Opzet van het programma Bij dit programma kun je kiezen voor de volgende onderdelen: Workshops Trainingen Leerkringen Maatwerk één dagdeel, een inspiratiemoment voor elke leerkracht of een schoolteam, de inhoud ligt voor een groot deel vast meerdere dagdelen, volgens een vast stramien voor elke leerkracht of een schoolteam, de inhoud ligt deels vast en wordt deels door de deelnemers bepaald van leerkrachten die met en van elkaar willen leren. De inhoud wordt door de deelnemers bepaald. afgestemd op de wensen van de school of een deel van het schoolteam, inhoud wordt door de deelnemers bepaald. Onze eerste doelgroep is leerkrachten van het primair onderwijs, maar we denken er ook aan om dit uit te breiden naar bijvoorbeeld de Academische Lerarenopleiding Primair Onderwijs en het postacademisch onderwijs. De deskundige uitvoerders zijn onderzoekers, docenten en onderwijsadviseurs. We werken met scholen in het hele land. Scholen buiten het directe werkgebied moeten rekening houden met extra (reis)kosten. W&T onderwijs implementeren en borgen In onze aanpak onderscheiden we 4 type scholen op het profiel W&T, dit zijn: Type A Type B Type C Type D Onze school heeft nog geen ervaring met de thema s W&T. We weten niet wat we kunnen verwachten van W&T bij ons op school. We hebben hier zelf geen vraag naar, misschien een individuele leerkracht. Wanneer het in te passen is willen we wel deelnemen aan W&T activiteiten. We hebben als school de eerste ervaringen opgedaan met W&T en dit smaakt naar meer. We zouden ons wel willen oriënteren op verschillende mogelijkheden en zijn nieuwsgierig naar hoe andere scholen dit doen. W&T heeft binnen onze school een vaste plek in het jaarplan en in alle groepen wordt er aandacht aan besteed. We zoeken naar meer uitdaging en variatie in onze manier van werken en in de activiteiten om aan talenten van alle kinderen recht te doen. Wij zitten met onze school in de spits van de ontwikkelingen. W&T is bij ons al jaren ingebed en wij profileren ons als school met W&T. Natuurlijk willen we graag nog meer leren van andere voorhoedespelers. We willen onze ontdekkingen ook nader laten onderzoeken en inzichten met anderen delen. Met de volgende aanduiding geven we aan dat dit geschikt is voor scholen van type C en D: Daarnaast maken we onderscheid tussen: Kennis, Vaardigheden, Houding en Onderzoek. 4
5 1. Motor voor het leren. de nieuwsgierigheid voorbij groep Workshop Eén dagdeel Leerkrachten of schoolteams Onderzoekende houding, motivatie. Deelnemers krijgen een duidelijk beeld van het begrip onderzoekende houding, de betekenis ervan voor de ontwikkeling van kinderen en de rol van de leerkracht bij het stimuleren van een onderzoekend houding. De onderzoekende houding is bij jonge kinderen de motor voor hun leren. Een zeer krachtige motor, want hoe snel de ontwikkeling van jonge kinderen verloopt verbaast ons telkens weer. In de loop van de basisschool lijkt die aandrijfkracht, die motor tot leren weg te ebben. Waar men er in slaagt om de onderzoekende houding van kinderen te gebruiken als vertrekput voor veel onderwijsactiviteiten, blijkt dat dit de motivatie tot leren versterkt. Dat dit betere leerresultaten oplevert is niet verbazingwekkend. Door middel van een interactieve presentatie maken de deelnemers kennis met het onderwerp. 2. Ik zag twee beren experimenteren groep Workshop Eén dagdeel Leerkrachten VVE en groep 1 t/m 4 of schoolteams Onderzoekende houding, experimenteren, jonge kind, eigen leervragen Ontwikkelen van de vaardigheid om middels concrete, uitdagende proefjes het denken van kinderen te stimuleren. Met kleuters kun je allerlei leuke proefjes doen: experimenten met water, met lucht of met kleuren. Laat kinderen bijvoorbeeld zelf verklaren waarom kaarsjes uitgaan als ze geen lucht krijgen of waarom bladeren verkleuren in de herfst. Het gaat hier niet om een magische verklaring, maar om een uitleg die recht doet aan de echte natuurwetten. In deze workshop wordt u een aantal proefjes getoond en gaat u zelf aan de slag met experimenten uit de cursusmap en wordt met u nagegaan hoe u kinderen aan het denken zet. De proefjes activeren tot een actieve ontdekking van de wereld, uw vragen zijn een aanzet tot denken en het verwoorden ervan. Naast een inspirerende middag, neemt u een map vol ideeën mee naar huis. 5
6 3. Praktische technologie in de klas. vaardigheid en kennis van gereedschappen groep Workshop Eén dagdeel Leerkrachten of schoolteams Gereedschap, veiligheid. Eigen kennis en vaardigheden van gereedschappen en gebruik ontwikkelen en vergroten. Goede veiligheidsinstructies kunnen geven. Kwaliteit en gebruiksmogelijkheden van gereedschap kennen. Voor kinderen is het fantastisch om met echte gereedschappen te werken bij techniek. Veel leerkrachten vinden dat óók belangrijk, maar zijn terughoudend omdat ze zich onvoldoende in staat voelen om de kinderen daar goed bij te begeleiden. Deze workshop biedt u daarvoor de kennis en ervaring. In deze workshop leert u hoe er in school op een veilige manier met gereedschap gewerkt kan worden. U maakt kennis met gereedschappen die geschikt zijn voor gebruik in de basisschool. U leert de gebruiksmogelijkheden van deze gereedschappen kennen, u heeft inzicht in de risico s van gebruik en hebt kennis van onderhoud. Ingegaan wordt onder andere op timmeren, zagen, solderen, schroeven, snijden, schuren en koken. Daarnaast ontvangt u advies bij inrichting van werkruimten met leerlingen. 6
7 4. Talent in de school visie en beleid op talentontwikkeling groep Training Vier bijeenkomsten van 1,5 uur Schoolteams of stuurgroep Talenten ontdekken, talenten ontwikkelen, visie. Uw school ontwikkelt een visie op het omgaan met talenten van leerlingen en concretiseert dit in een plan van aanpak. In onze maatschappij is momenteel veel aandacht voor talent en talentontwikkeling. De aandacht voor talent is van wezenlijke betekenis voor het ontwikkelen van een gevoel van competentie bij leerlingen. Daarmee sluit talentontwikkeling nauw aan bij het handelingsgericht werken. Juist het talent van het kind geeft ontwikkelingspotentieel. Ook economisch wordt er veel belang gehecht aan het ontwikkelen van talent, met name talent in Wetenschap en Technologie. Innovatie vormt steeds meer de kern van onze economie. Veel leerlingen hebben mogelijkheden om in die richting een studie succesvol af te ronden. Aandacht voor dat talent geeft een impuls aan een kansrijke en betekenisvolle beroepskeuze. In een viertal bijeenkomsten met het team of een stuurgroep wordt ingegaan op het denken over talent, het herkennen van talent, de betekenis van talentontwikkeling en de rol van de school bij het ontdekken en ontwikkelen van talent bij hun leerlingen. 7
8 5. Uniek door nieuwe foutjes in je DNA groep Training Drie bijeenkomsten, 3 dagdelen Leerkrachten groep 6 t/m 8 of schoolteams, plusklassen DNA, erfelijkheid, onderzoekend leren, onderzoeksvaardigheden, eerlijk onderzoeken Leren vormgeven van een project onderzoekend leren rondom het thema DNA en erfelijkheid. Op basis van uitgewerkte best practices van het projectteam van het WKRU* gaat u een project over erfelijkheid en DNA vertalen naar de eigen klassensituatie. Naast de didactiek van onderzoekend leren staan we nadrukkelijk stil bij hoe u kinderen kunt begeleiden bij het opstellen van een onderzoeksvraag en hun eigen onderzoek. Jaarlijks vertalen projectteam bestaande uit wetenschappers, pabo-studenten, leraren en het WKRU wetenschappelijke doorbraken naar activiteiten voor in de bovenbouwklassen. Per stap van onderzoekend leren worden activiteiten ontwikkeld Leerlingen gaan op basis van hun eigen vragen een onderzoek opzetten en uitvoeren. Deze projecten zijn gefilmd en vastgelegd in de jaarlijkse boekenreeks Wetenschappelijke doorbraken de klas in!. Dit boek wordt als inspiratieboek gebruikt om projecten rond de thema s zelf vorm te kunnen geven (veel voorbeelden, achtergrond informatie, inhoudelijke kennis over thema en concrete klassensituaties die inzichtelijk gemaakt zijn). Onderzoek naar de genetische oorzaak van erfelijke ziekten was het uitgangspunt om het project Uniek door foutjes in je DNA vorm te geven. Middels filmpjes en beschrijvingen krijgt u een beeld van de projecten en gaat u zelf aan de slag om dit om project aan te passen aan uw klassensituatie, waarna u dit project kunt gaan uitvoeren. Tevens krijgt u inhoudelijke verdieping over het thema en bieden wij u handvatten en ondersteuning hoe u onderzoekend leren vorm kunt geven bij dit thema. Het boek Wetenschappelijke doorbraken de klas in DNA, Gedrag en Infecties onder de loep vormt hierbij de leidraad (zie Bijeenkomst 1: Kennismaken met Erfelijkheid en DNA, didactiek van onderzoekend leren en voorbeeldprojecten als inspiratie. Bijeenkomst 2: Aan de slag met onderzoeksvragen opstellen en de begeleiding van onderzoeken van kinderen aan de hand van filmpjes. Bijeenkomst 3: Aandachtspunten bij het vormgeven van een eigen project en eerste opzet project DNA en erfelijkheid in uw klas. *: Wetenschapsknooppunt Radboud Universiteit Nijmegen (WKRU) 8
9 6. Aan de slag met onderzoek naar gedragscontrole en angst groep Training Drie bijeenkomsten, 3 dagdelen Leerkrachten groep 5 t/m 8 of schoolteams, plusklassen Onderzoekend leren, wetenschappelijke onderzoekscyclus, onderzoeksvragen opstellen, onderzoeksvaardigheden, eerlijk onderzoeken, angst, gedragscontrole. Het leren vormgeven van een project onderzoekend leren rondom het thema Angst of Gedrag(scontrole) (straffen en belonen) of een zelfgekozen onderwerp. De uitgewerkte best practices over de thema s Angst en Gedragscontrole dienen hierbij als inspiratie. Jaarlijks vertalen projectteams bestaande uit wetenschappers, pabo-studenten, leraren en het WKRU* wetenschappelijke doorbraken naar activiteiten voor in de bovenbouwklassen. Per stap van onderzoekend leren worden activiteiten ontwikkeld. Leerlingen gaan op basis van hun eigen vragen een onderzoek opzetten en uitvoeren. Deze projecten zijn gefilmd en vastgelegd in de jaarlijkse boekenreeks Wetenschappelijke doorbraken de klas in!. Dit boek wordt als inspiratieboek gebruikt om projecten rond de thema s zelf vorm te kunnen geven (veel voorbeelden, achtergrond informatie, inhoudelijke kennis over thema en concrete klassensituaties die inzichtelijk gemaakt zijn). Onderzoek naar angst in het brein en gedragscontrole was het uitgangspunt om twee verschillende projecten waarbij onderzoekend leren centraal staat vorm te geven. Middels filmpjes en beschrijvingen krijgt u een beeld van de projecten. Daarnaast staan we stil bij het opstellen van goede onderzoeksvragen en hoe u kinderen hierbij kunt begeleiden evenals bij het uitvoeren van hun eigen onderzoek. Op basis van de voorbeelden en getrainde vaardigheden gaat u vervolgens een opzet maken voor een project in uw klas waarbij de stappen van onderzoekend leren doorlopen worden. We laten u ervaren waar je allemaal rekening mee moet houden als je een onderzoek gaat opzetten en staan we stil bij de rol die je als leraar hebt en de benodigde competenties die zulke activiteiten vragen. Ook gaat u zelf aan de slag om dit om project aan te passen aan uw klassensituatie en dit vervolgens uitvoeren. Afhankelijk van het project dat u wilt gaan vormgeven wordt boek 1 (o.a. thema Angst) of boek 2 (thema Gedragscontrole) van de reeks Wetenschappelijke doorbraken de klas in! hierbij als leidraad gebruikt (zie *: Wetenschapsknooppunt Radboud Universiteit Nijmegen (WKRU) 9
10 7. Excellentie, wetenschap & technologie. onderzoek in de praktijk Training groep Leerkrachten groep 1 t/m 8 Eén of twee dagdelen Analytische, creatieve en praktische intelligentie, probleemgestuurd leren, samenwerkend leren, vooruitwerklab. Bijeenkomst 1 Inzicht krijgen in talenten van excellente leerlingen, zowel analytisch, creatief als praktisch Bijeenkomst 2 Handvaten om deze leerlingen uit te dagen op het gebied van wetenschap en techniek De satelliet Talentenkracht Nijmegen (RU, EN, CBO) combineert wetenschappelijk onderzoek met een vertaling naar inzichten en handvaten voor de praktijk. Uitgaande van recente wetenschappelijke inzichten geeft deze cursus een handreiking aan leerkrachten om excellentie in de groep te onderkennen en daar op een motiverende manier mee om te gaan, om zo de talenten verder te helpen ontwikkelen. 8. Interactief onderzoeken lessen uit vindplaatsscholen Training groep Leerkrachten groep 1 t/m 8 Eén of twee dagdelen Interactief onderzoeken, vindplaatsscholen, wetenschap & techniek. Bijeenkomst 1 Inzicht krijgen in het implementeren van lessen interactief onderzoeken Bijeenkomst 2 Best practice voorbeelden van vindplaatsscholen De satelliet Talentenkracht Nijmegen (RU, EN, CBO) combineert wetenschappelijk onderzoek met een vertaling naar inzichten en handvaten voor de praktijk. Uitgaande van recente wetenschappelijke inzichten geeft deze cursus een handreiking aan leerkrachten en schoolleiders om wetenschap en techniek in hun school zinvol vorm te geven. 10
11 9. De Uitdaging!. basis voor bèta talent ontwikkeling Training Drie bijeenkomsten, 3 dagdelen en een weekend groep Leerkrachten groep 4 t/m 8 Ontdekkende en onderzoekende houding, onderzoeksvaardigheden, eigen leervragen, talentontwikkeling. Deelnemers leren hoe ze talenten van leerlingen en zichzelf een structurele plaats kunnen geven in het onderwijs. In het artikel Talentenjacht geopend in het onderwijs introduceren de onderwijskundigen S. Dhert en B. Smits de term mysteries als de basis van talentontwikkeling. Mysteries zijn uitdagingen die blijven hangen en die zowel de leraar als de leerlingen boeien, omdat ze vertrekken vanuit een gedeelde interesse. Het zijn vragen die leraren en leerlingen zich samen kunnen stellen en die aanleiding geven tot een gezamenlijke zoektocht naar antwoorden, waarbij de talenten van alle betrokkenen kunnen worden ingezet. Ze noemen als voorbeeld vragen als: Waarom verkennen robots de oppervlakte van Mars en Waarom vinden mensen het leuk om naar het circus te gaan. Bij deze vragen kan een leraar helpen zoeken naar mogelijke antwoorden, maar kan hij zelf het antwoord niet zomaar geven. De training is zo opgebouwd dat de deelnemer: - zicht krijgt op de theorie achter talentontwikkeling en de eigen talenten. - begrijpt welke onderzoeksvragen werkbaar zijn om zelf een onderzoeksvraag op te stellen. - oefent met en op zoek gaat naar vragen van leerlingen. - presenteert de vertaling naar het werken in de eigen klas. Een onderzoeksweekend vormt onderdeel van deze training. De plaats van dit weekend verschilt per periode dat de training zal plaatsvinden. 11
12 10. Dromen, Durven, Doen.in de kleuterklas Leerkring Vijf bijeenkomsten van 2 uur groep Leerkrachten VVE en groep 1 en 2 Rijke leeromgeving Elkaar uitdagen en inspireren om rijke leeromgevingen te creëren waarin kleuters zich optimaal en breed kunnen ontwikkelen. Wij weten dat de school eerder zou moeten lijken op een jungle, een boerderij, een laboratorium of n labyrint dan op een kantoorgebouw... en toch lijken (bijna) alle scholen op het laatste. Dit is een uitspraak van de inmiddels gevierde kinderboekenschrijver Guus Kuijer uit Misschien had Guus Kuijer wel een te negatief beeld van de situatie. Wij vinden de positieve blik juist heel belangrijk om tot verandering te komen. In deze leerkring wisselen een groep deskundige en vernieuwende leerkrachten hun kennis en ervaring uit op het gebied van rijke leeromgevingen en kleuters. Door het bijeen brengen van voorbeelden van best practice, ervaringen van leerkrachten en de kennis van deskundigen kan dit netwerk een impuls geven aan stimulerende leeromgevingen. 11. Op onderzoek in groep 3 t/m 5 Leerkring Vijf bijeenkomsten van 2 uur groep Leerkrachten groep 3 t/m 5 Onderzoekende houding Met en van elkaar leren om de ontwikkeling van de onderzoekende houding in de groepen 3 t/m 5 te begrijpen en te stimuleren. Kleuters laten sterk een onderzoekende houding zien. Een houding die bijdraagt aan hun enorme leervermogen. In de bovenbouw wordt er met name bij wereldoriënterende vakken weer een beroep gedaan op deze houding, maar veel leerkrachten signaleren dat leerlingen zich passief, afwachtend gedragen, niet intrinsiek gemotiveerd zijn. Zijn ze hun onderzoekende houding kwijt? Ligt het aan de manier waarop het onderwijs in de groepen 3 t/m 5 wordt vormgegeven? Kunnen we deze houding ook behouden bij het aanvankelijk lezen en rekenen? In deze leerkring leren we van elkaars ervaringen en gaaf we actief op zoek met behulp van deskundigen naar bovenstaande vragen. Aan deze leerkring is een onderzoek gekoppeld naar de ontwikkeling van de onderzoekende houding van kinderen in het primair onderwijs. 12
13 12. De onderzoekende taak in groep 6 t/m 8 Leerkring Vijf bijeenkomsten van 2 uur groep Leerkrachten groep 6 t/m 8 Planning, zelfsturing, samenwerking, onderzoekend leren, probleemoplossend werken. Werken aan het ontwikkelen van vaardigheden als planning, zelfsturing en samenwerking bij onderzoekende en probleemoplossende taken. In 2011 vormden elf leerkrachten van zes verschillende scholen een leerkring met als doel om taken te ontwikkelen waarmee je als leerkracht gericht vaardigheden als planning, zelfsturing en samenwerking kunt bevorderen. Taken gebaseerd op de uitgangspunten van onderzoekend leren en probleemoplossend werken bleken hiervoor zeer geschikt. Met deze leerkring willen we voortbouwen op de ontwikkelde taken en leerlijn. Samen werken we aan het uitbreiden, verdiepen van het werk van deze groep leerkrachten. 13. Kennisnetwerk Excellentie, Wetenschap en Technologie voor coördinatoren groep Leerkring Drie bijeenkomsten van 2 uur Coördinatoren Wetenschap en Technologie Coördinatie, implementeren, inspireren Coördinatoren leren en werken samen aan het vormgeven van wetenschap en techniek in hun school. In de jaren is er aan één derde van alle scholen voor primair onderwijs een krachtige impuls gegeven aan het implementeren van wetenschap en techniek. Hieruit zijn in verschillende regio s netwerken ontstaan van scholen die elkaar inspireren, ondersteunen en met elkaar de weg zoeken om wetenschap en techniek. Deze leerkring is een vervolg op deze aanpak. Op de gezamenlijk te bepalen agenda kunnen onderdelen voorkomen als: informatie over actuele ontwikkelingen, demonstraties, presentatie van onderzoeksresultaten en praktische ideeën. 13
14 14. Excellentie, Wetenschap & Technologie. en coachen in de klas groep Maatwerktraject Vier bijeenkomsten van 3 uur of 6 bijeenkomsten van 2 uur Schoolteams Doorlopende leerlijn, onderzoekende houding, onderzoeksvaardigheden, logisch denken, omgevingsonderwijs, coaching on the job Uw school werkt aan een doorlopende leerlijn voor het aandachtsgebied Excellentie, Wetenschap en Technologie. Het traject daarheen wordt afgestemd op de specifieke situatie van uw school. Uit onderzoek blijkt dat veel kinderen die aanleg hebben voor Excellentie, Wetenschap en Technologie deze nauwelijks ontwikkelen in het primair onderwijs. Een gevolg daarvan is dat zij dit niet meer interessant vinden en verdere ontwikkeling daarin uitsluiten. Niet alleen gaat daarmee talent verloren, maar ook ontstaat er een tekort aan gekwalificeerd personeel in deze economisch zeer belangrijke bedrijfstak. Gerichte aandacht voor hiervoor in het primair onderwijs heeft tot gevolg dat meer kinderen een vervolgkeuze in die richting maken. Samen met de school wordt een traject uitgestippeld om Excellentie, Wetenschap en Technologie en aandacht voor de onderzoekende houding van kinderen een structurele plaats te geven in het onderwijs. Een dergelijk traject bestaat gewoonlijk uit een combinatie van studiedagen, coaching on the job, beleidsadvisering en praktische ondersteuning. Voorbeelden van deze maatwerktrajecten zijn onder andere: Onderzoekend leren met de methode als basis (Natuurlijk, Naut, IPC, De Grote Reis, Natuniek). Bijvoorbeeld: Wat heeft de directe omgeving van de school te bieden aan onderwijskansen? (omgevingsonderwijs). Thematisch werken vanuit eigen leervragen van kinderen: Wat kunnen we allemaal met water ontdekken en onderzoeken?, Hoe werkt elektriciteit (letterlijk en figuurlijk)? (OGO) Verwezenlijken van een doorgaande leerlijn met behulp van thema s. (basisonderwijs, SBO) Excellentie, Wetenschap en Techniek en groepsdoorbrekend werken. Het gebruik van denkvaardigheden of activerende didactiek. 14
Ruimte voor Talent in Gelderland Professionaliseringstrajecten Excellentie, Wetenschap en Techniek
Ruimte voor Talent in Gelderland Professionaliseringstrajecten Excellentie, Wetenschap en Techniek - Staat talentherkenning en ontwikkeling bij u op school de komende jaren op de agenda? - Wilt u een rijke
Nadere informatieWetenschap en Technologie, Science, óók voor hoogbegaafde leerlingen op PO en onderbouw VO.
VO-PO samenwerking Kandinsky - Talent Wetenschap en Technologie, Science, óók voor hoogbegaafde leerlingen op PO en onderbouw VO. VO-PO samenwerking Kandinsky - Talent Wetenschap en Technologie, Science,
Nadere informatieTerugblik masterclasses HAN Pabo
Terugblik masterclasses HAN Pabo Het afgelopen jaar 2017 hebben studenten van de HAN Pabo de mogelijkheid gehad zich via masterclasses te verdiepen in W&T. Alle hieronder beschreven masterclasses zijn
Nadere informatieProfessionaliseringsaanbod W&T TOEGELICHT
Introductie De vijf verdiepingsmodules bestaan uit minimaal 3 en maximaal 6 bijeenkomsten en hieronder vind u een toelichting bij elke module omtrent de inhoud en bijeenkomsten. Verdiepingsmodule 1: Rekenen
Nadere informatieKijk eens naar je eigen praktijk. Hoe en waar raakt onderzoekend leren aan jouw onderwijssituatie?
Onderzoekend leren; kansen voor uitdagend onderwijs aan excellente Dr. Marieke Peeters, projectmanager Wetenschapsknooppunt Radboud Universiteit WKRU Onderzoekend leren geeft hoogbegaafde de kans om de
Nadere informatieCoördinator Wetenschap en Techniek
Coördinator Wetenschap en Techniek De post-hbo opleiding Coördinator Wetenschap en Techniek heeft tot doel leraren en middenkaderfunctionarissen toe te rusten met inzichten en vaardigheden op het gebied
Nadere informatieWaarom Wetenschap en Techniek W&T2015
Waarom Wetenschap en Techniek W&T2015 In het leven van alle dag speelt Wetenschap en Techniek (W&T) een grote rol. We staan er vaak maar weinig bij stil, maar zonder de vele uitvindingen in de wereld van
Nadere informatieAlle kinderen barsten van talent! Wetenschap en techniek haalt dit naar boven en prikkelt hun natuurlijke nieuwsgierigheid
Alle kinderen barsten van talent! Wetenschap en techniek haalt dit naar boven en prikkelt hun natuurlijke nieuwsgierigheid Amsterdam, 11 november 2008 Kinderen willen de wereld ontdekken en zichzelf ontwikkelen
Nadere informatieCREATIEF DENKEN in ONDERWIJS Worskhops, training, begeleiding en materialen.
in NDERWIJS Creativiteit en Creatief Denken Creativiteit is een unieke eigenschap van de mens. Kijk om je heen, alles wat verzonnen en gemaakt is, vindt zijn oorsprong in het menselijk brein. Dat geldt
Nadere informatieHoe overleef ik mijn brein..?
Hoe overleef ik mijn brein..? Project bovenbouw Roncallischool maart 2014. I.s.m. WKRU (Wetenschaps Knooppunt Radboud Universiteit). Wetenschappelijke doorbraken de klas in. Eerste kennismaking De Winterschool
Nadere informatiePraktijkgericht W&T onderzoek door leerkrachten: een case study
Praktijkgericht W&T onderzoek door leerkrachten: een case study Martijn Weesing, ipabo Amsterdam Erna van Hest, Vrije Universiteit Amsterdam St. Jan School, Amsterdam EWT Conferentie, NEMO, 22 mei 2013
Nadere informatieSamen. stevige. ambities. werken aan. www.schoolaanzet.nl
Samen werken aan stevige ambities www.schoolaanzet.nl School aan Zet biedt ons kennis en inspiratie > bestuurder primair onderwijs Maak kennis met School aan Zet School aan Zet is de verbinding tussen
Nadere informatieONDERWIJSONTWIKKELING - ACTIVERENDE DIDACTIEK
ONDERWIJSONTWIKKELING - ACTIVERENDE DIDACTIEK Iedereen heeft er de mond van vol: Het beste uit de leerling halen Recht doen aan verschillen van leerlingen Naast kennis en vaardigheden, aandacht voor het
Nadere informatieleraar basisonderwijs
leraar basisonderwijs Samen Opleiden Masterclasses www.han.nl/pabomasterclass Blijf een leven lang leren met onze masterclasses Ben jij nooit uitgeleerd? Kies dan voor een masterclass van de HAN Pabo die
Nadere informatieT ECHNIEK & W ETENSCHAP M ETHODEN W EBSITES & B RONNEN. in het basisonderwijs
T ECHNIEK & W ETENSCHAP in het basisonderwijs M ETHODEN W EBSITES & B RONNEN 2013 Inhoudsopgave * Methoden gericht op (meer) begaafde kinderen * Websites gericht op (meer) begaafde kinderen Bronnen met
Nadere informatieSamen Inspireren Ontdekken. Informatiegids. IKC de Plattenburg.
Samen Inspireren Ontdekken Ontwikkelen Informatiegids IKC de Plattenburg www.deplattenburg.nl Kiezen Het kiezen van een basisschool voor uw kind: een belangrijke stap. Bij de Plattenburg gaat er voor uw
Nadere informatiePiter Jelles Strategisch Perspectief
Piter Jelles Strategisch Perspectief Strategisch Perspectief Inhoudsopgave Vooraf 05 Piter Jelles Onze missie 07 Onze ambities 07 Kernthema s Verbinden 09 Verbeteren 15 Vernieuwen 19 Ten slotte 23 02 03
Nadere informatieStimulerend signaleren
Stimulerend signaleren SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Desirée Houkema /thema/stimulerend signaleren Talenten worden zichtbaar als ze gestimuleerd worden productief Dabrowski: overexcitabilities
Nadere informatieAcadin voor talenten in uw klas!
Acadin voor talenten in uw klas! Dé digitale leeromgeving met uitdagend onderwijsaanbod voor talentvolle leerlingen. Acadin voor talenten in uw klas! In het Bestuursakkoord primair onderwijs (2014) staat
Nadere informatieOnderwijs van de 21ste eeuw:
Onderwijs van de 21ste eeuw: didactiek, wetenschap en technologie 2015-2016 ACADEMIE PEDAGOGIEK EN ONDERWIJS saxion.nl/apo Onderwijs van de 21 ste eeuw: didactiek, wetenschap en technologie Professionaliseringsaanbod
Nadere informatieWetenschap en techniek bij kleuters. Martijn Weesing en Edith Louman
Wetenschap en techniek bij kleuters Martijn Weesing en Edith Louman Opzet Opening Jonge kind en W&T Een rijke leeromgeving voor W&T creëren W&T: de mogelijkheden zien in een kleuterklas Samenwerking en
Nadere informatieTabellenboek Peiling Wetenschap en Technologie 2015
Hoe besteedt u aandacht aan wetenschap en technologie in uw lessen Nooit Soms Regelmatig Vaak Altijd Gemiddeld Vakgebonden (als apart vak) 55% 31% 9% 3% 2% 100% 1,7 Project(week) gebonden (alleen in projecten
Nadere informatieZuid-Holland in onderzoeken, ontwerpen en ondernemen!
Zuid-Holland in onderzoeken, ontwerpen en ondernemen! Ondersteuning vanuit het Expertisecentrum Wetenschap & Technologie Zuid-Holland Zuid-Holland in onderzoeken, ontwerpen en ondernemen! In 2020 moeten
Nadere informatieWerken aan kwaliteit oog voor onderwijs in de 21e eeuw
inspireren motiveren realiseren Werken aan kwaliteit oog voor onderwijs in de 21e eeuw primair onderwijs Klassewijzer BV Lageweg 14c 9698 BN Wedde T 0597-464483 www.klassewijzer.nl info@klassewijzer.nl
Nadere informatieVISIEWIJZER TALENTENKRACHT
VISIEWIJZER TALENTENKRACHT Doel: -schoolteam krijgt door middel van discussie inzicht over zaken rond Talentenkracht (kennis vergroten, eye-openers, vragen laten ontstaan) -schoolteam ontwikkelt visie
Nadere informatieWELKOM OP HET GROENE LYCEUM!
De andere route naar het hbo! WELKOM OP HET GROENE LYCEUM! Binnenkort ga jij naar het voortgezet onderwijs. Een grote stap! Kun je goed leren, maar ben je ook praktisch ingesteld? Dan past het Groene Lyceum
Nadere informatieDe Begaafden Wijzer. Opzet cursus Excellent en begaafd (in het) onderwijs :
www.debegaafdenwijzer.nl Marijke Schekkerman Onderwijsdeskundige hoogbegaafdheid Korte Stammerdijk 17 1382 BL Weesp 06-22842667 debegaafdenwijzer@upcmail.nl Opzet cursus Excellent en begaafd (in het) onderwijs
Nadere informatieBegeleiding en coaching van begaafde (potentiële) drop-outs. Slim Begeleiden maart 2018
Begeleiding en coaching van begaafde (potentiële) drop-outs T A L E N T Slim Begeleiden Albert Kaput Regionaal Support Netwerk voor Creativiteit en talentontwikkeling Arnhem - Nijmegen In ontwikkeling...
Nadere informatieInformatiefolder Centrum Brein & Leren, Vrije Universiteit Amsterdam. Annemarie Trouw Schoolleider St Maartensschool, Limmen (NH)
Nieuwsgierigheid een basis in de school? Informatiefolder Centrum Brein & Leren, Vrije Universiteit Amsterdam Annemarie Trouw Schoolleider St Maartensschool, Limmen (NH) Sanne Dekker Neuropsycholoog, onderzoeker
Nadere informatieWetenschap & Technologie Ontwerpend leren. Ada van Dalen
Wetenschap & Technologie Ontwerpend leren Ada van Dalen Wat is W&T? W&T is je eigen leven W&T: geen vak maar een benadering De commissie wil onderstrepen dat wetenschap en technologie in haar ogen géén
Nadere informatieVisie-arrangement Excellentie, Wetenschap en Techniek in breder perspectief
Visie-arrangement Excellentie, Wetenschap en Techniek in breder perspectief Regio West Vanaf het schooljaar 2012-2013 ontvangen alle basisscholen, via het schoolbestuur, extra financiële middelen bovenop
Nadere informatieOpzet cursus Talentontwikkeling: Excellent en begaafd (in het) onderwijs :
Marijke Schekkerman Specialist in Gifted Education www.debegaafdenwijzer.nl e-mail: debegaafdenwijzer@upcmail.nl Opzet cursus Talentontwikkeling: Excellent en begaafd (in het) onderwijs : Aanleiding: Steeds
Nadere informatieOranje Nassau is een vindplaatsschool voor wetenschap en techniek.
Oranje Nassau is een vindplaatsschool voor wetenschap en techniek. Het schooljaar is nu bijna voorbij. Afgelopen jaar was voor de Oranje Nassau een bijzonder jaar, ze zijn namelijk vindplaatsschool geworden!
Nadere informatieBrigitte Moulaert Op onderzoek in de wereld van alledag
Brigitte Moulaert b.moulaert@rijkt.nl Op onderzoek in de wereld van alledag Nieuwsgierigheid Dagelijkse ontdekkingen Onderzoekende houding Uitkijktoren! Doelstellingen Plezier in wetenschap en techniek
Nadere informatieIselingeAcademie. Je verder specialiseren in onderwijs doe je bij Iselinge Academie
IselingeAcademie post-hbo, masters en teamscholing Je verder specialiseren in onderwijs doe je bij Iselinge Academie 2019-2020 Iselinge Academie Iselinge Academie realiseert samen met Iselinge Hogeschool
Nadere informatieSTAND VAN ZAKEN CMK SCHIJNDEL Juni 2015
STAND VAN ZAKEN CMK SCHIJNDEL Juni 2015 De Beemd Done Assement - Done Ambitiegesprek Kaders aanbrengen in bestaande vaardigheden waardoor er meer lijn ontstaat, waar binnen alle aandacht voor bewustzijn
Nadere informatieHulp bij ADHD. Scholingsaanbod
Hulp bij ADHD Dit heeft mijn beeld van ADHD enorm verrijkt. Ik zie nu veel mogelijkheden om kinderen met ADHD goede begeleiding te bieden deelnemer workshop bij Fontys Hogescholen Copyright 2010 Hulp bij
Nadere informatieAansluitingsonderwijs Radboud Universiteit
Aansluitingsonderwijs Radboud Universiteit Dr. Clarie Ramakers Coördinator aansluitingsonderwijs Universiteitsbrede visie aansluiting po-vo-wo Stimuleringsmiddelen OCW Regionale ambitieplannen Academische-
Nadere informatieGoed onderwijs, daar draait bij ons alles om.
OVER DIT IS WIJS Goed onderwijs, daar draait bij ons alles om. Vanuit deze betrokkenheid maken wij het verschil in aanpak en docenten. En om u nog wijzer te maken, heeft DIT IS WIJS unieke volledig uitgewerkte
Nadere informatieIsaac Asimov. marnix academie
Project Wetenschap & Technologie op de Marnix The most exci-ng phrase to hear in science, the one that heralds the most discoveries, is not "Eureka!" (I found it!) but...'that's funny... Isaac Asimov marnix
Nadere informatieBijzonder Begaafd. Doelen workshop. Eigen casus. Juni 2016. Passende ondersteuning voor 'dubbel bijzondere' leerlingen
Bijzonder Begaafd SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Passende ondersteuning voor dubbel bijzondere leerlingen /thema/dubbel-bijzonder Doelen workshop Je weet... wat de term dubbel bijzonder
Nadere informatieHoe begeleid je leerlingen bij hun eigen onderzoek?
Oriëntatie op mens en wereld Onderzoekend leren Hoe begeleid je leerlingen bij hun eigen onderzoek? Bij onderzoekend leren gaan leerlingen op onderzoek uit op basis van hun eigen onderzoeksvragen. De leerkracht
Nadere informatieGebruik het vragenmachientje en bedenk een onderzoeksvraag
Instructieblad Gebruik het vragenmachientje en bedenk een onderzoeksvraag Onderzoeken is leuk omdat je wat over jezelf leert: wat je kunt en hoe creatief je bent. Ook leer je over je omgeving en de wereld.
Nadere informatieDoorkijkjes W&T in de Pabo
Doorkijkjes W&T in de Pabo Pabo Hogeschool Rotterdam mei 2015 Algemeen De pabo van de Hogeschool van Rotterdam kent een voltijd, deeltijd en een academische variant en verzorgt daarmee onderwijs voor circa
Nadere informatieCultuureducatie met Kwaliteit
ontwerp fourpack Cultuureducatie met Kwaliteit Onze ambities 1 2 3 Stappenplan Het kwadrant Drie domeinen 1 Intake 5 Scholingsactiviteiten VERBREDEN 2 Assessment 6 Meerjarenvisie In huis 3 Ambitiegesprek
Nadere informatieProfielschets. Ondernemende school
Profielschets Ondernemende school Scholen met Succes Postbus 3386 2001 DJ Haarlem www.scholenmetsucces.nl info@scholenmetsucces.nl tel: 023 534 11 58 fax: 023 534 59 00 1 Scholen met Succes Een school
Nadere informatiePrikkel de nieuwsgierigheid van kinderen. In drie stappen naar een Techniek&ik-locatie
Prikkel de nieuwsgierigheid van kinderen In drie stappen naar een Techniek&ik-locatie 2 Techniek&ik wordt ondersteund door 01_2014 Inhoudsopgave Inhoudsopgave Iniatiefnemers 4 Ga mee op ontdekking 5 Stap
Nadere informatie(H)erkenning van (hoog)begaafdheid. binnen passend onderwijs
(H)erkenning van (hoog)begaafdheid binnen SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Conferentie 8 september 2015 Een leven lang hoogbegaafdheid in ontwikkeling Desirée Houkema (H)erkenning van
Nadere informatiePRO-U: PROFESSIONALISERING IN HET ONDERWIJS JAARPROGRAMMA
EEN SAMENWERKING TUSSEN VAKGROEP ELAN EN PRE-UNIVERSITY VAN DE UNIVERSITEIT TWENTE PRO-U: PROFESSIONALISERING IN HET ONDERWIJS JAARPROGRAMMA 2018-2019 PRO-U: PROFESSIONALISERING IN HET ONDERWIJS Over Pro-U
Nadere informatieWelkom. ONDERZOEKEND excelleren. Excellentiebevordering door het stimuleren van een vraagcultuur. Een structurele aanpak!!
Welkom ONDERZOEKEND excelleren Excellentiebevordering door het stimuleren van een vraagcultuur. Een structurele aanpak!! Wat gaan we vandaag doen? Introductie onderzoekend leren + excellentie Nieuwe aanpak:
Nadere informatie2013-2017. Huiswerkbeleid
01-017 Huiswerkbeleid Inhoudsopgave Beschrijving doelgroep Visie op onderwijs Basisvisie Leerinhouden/Activiteiten De voor- en nadelen van het geven van huiswerk Voordelen Nadelen Richtlijnen voor het
Nadere informatieOnderwijskundig jaarplan
Onderwijskundig jaarplan 2017-2018 Cluster Oudenbosch, Zegge, Bosschenhoofd Cluster Oudenbosch, Zegge, Bosschenhoofd maakt deel uit van: Onderwijskundig jaarplan Jaar 2017-2018 Cluster Oudenbosch, Zegge,
Nadere informatieEvaluatie Curriculum Onderzoek in de opleiding
Evaluatie Curriculum Onderzoek in de opleiding Helmond, 16 juni 2016 Puck Lamers Master Onderwijswetenschappen Radboud Universiteit Nijmegen drs. Monique van der Heijden dr. Jeannette Geldens Kempelonderzoekscentrum
Nadere informatieDe kracht van sociale media in het onderwijs
De kracht van sociale media in het onderwijs Maak onderwijs effectiever met sociale media Tweedaagse leergang en eendaagse workshop Uw studenten maken volop gebruik van sociale media. Ze ontmoeten er hun
Nadere informatieIDee NEDERLANDSE DALTON VERENIGING
IDee NEDERLANDSE DALTON VERENIGING 2 www.dalton.nl 3 DALTON IS AN INFLUENCE, A WAY OF LIFE Helen Huss Parkhurst (January 3, 1887 June 1, 1973) 4 eigenaarschap persoonlijke ontwikkeling betrokkenheid van
Nadere informatieRoncallischool. Presenta)e NJPV- conferen)e 14 november 2014
Roncallischool Presenta)e NJPV- conferen)e 14 november 2014 Roncalli: Academische opleidingsschool Samenwerking SKPCPO Delta en HAN pabo Missie: het stimuleren van een onderzoekende houding bij kinderen
Nadere informatieEen Positief. leer en leefklimaat. op uw school
Een Positief leer en leefklimaat op uw school met TOPs! positief positief denken en doen Leerlingen op uw school ontwikkelen zich het beste in een positief leer- en leefklimaat; een klimaat waarin ze zich
Nadere informatieBeweging, sociale omgang en kunstzinnig werken in het basisonderwijs
Beweging, sociale omgang en kunstzinnig werken in het basisonderwijs 2 Inleiding Beweging, sociale omgang en kunstzinnig werken zijn naast het onderwijs in taal en rekenen belangrijk in het lesaanbod.
Nadere informatieEducatief pakket duurzame energie Didactische onderbouwing
Educatief pakket duurzame energie Didactische onderbouwing Inhoud Welkom Doelen Profielschetsen Materialen Bijlagen Met het Solly Systeem worden kinderen al op jonge leeftijd geïntroduceerd in de wereld
Nadere informatiePassende ondersteuning voor dubbel bijzondere leerlingen. Doelen workshop
Bijzonder Begaafd SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Passende ondersteuning voor dubbel bijzondere leerlingen /thema/dubbel-bijzonder Doelen workshop Je weet... wat de term dubbel bijzonder
Nadere informatieStrategie in Beweging. Koersnotitie. versie 4
Strategie in Beweging Koersnotitie versie 4 Onze Opdracht Het Waartoe zijn wij hier in Alphen aan den Rijn en omgeving? Voor welk vraagstuk zijn wij het antwoord? 1. Wij zijn een stichting voor primair
Nadere informatieDeskundigheid in Creatief Vermogen
Deskundigheid in Creatief Vermogen 2017-2018 Creatief Vermogende trainer in het partnerschap/ netwerk Creatief Vermogen Utrecht wil creativiteit in het hart van het primair onderwijs plaatsen. De professionaliteit
Nadere informatieJaarplan schooljaar
Jaarplan schooljaar 2013-2014 Arnhem, september 2013 Voor u ligt het jaarplan schooljaar 2013-2014. Dit jaarplan bevat de uitgangspunten en doelen die centraal staan bij de invulling van het betreffende
Nadere informatieOnderwijs van de 21ste eeuw:
Onderwijs van de 21ste eeuw: didactiek, wetenschap en technologie 2015-2016 ACADEMIE PEDAGOGIEK EN ONDERWIJS saxion.nl/apo Onderwijs van de 21 ste eeuw: didactiek, wetenschap en technologie Professionaliseringsaanbod
Nadere informatieKINDEREN LATEN LEREN Strategisch beleidsplan 2015-2018. SKO Flevoland en Veluwe. Ontwerpers van onderwijs voor de 21ste eeuw
SKO Flevoland en Veluwe Ontwerpers van onderwijs voor de 21ste eeuw KINDEREN LATEN LEREN Strategisch beleidsplan 2015-2018 Strategisch beleidsplan SKO Flevoland en Veluwe 1 KINDEREN LATEN LEREN Onze droomschool
Nadere informatie(registeropleiding Post-HBO)
De coördinator Taal Kenniscentrum de Kempel Deurneseweg 11 5709 AH Helmond 0492-514400 Helga van de Ven h.ven@kempel.nl De coördinator Taal Kenniscenter de Kempel 2016 (registeropleiding Post-HBO) 1 De
Nadere informatieLERAAR BASISONDERWIJS
LERAAR BASISONDERWIJS SAMEN OPLEIDEN Masterclasses www.han.nl/pabomasterclass Blijf een leven lang leren met onze masterclasses Ben jij nooit uitgeleerd? Kies dan voor een van de masterclasses van. Bij
Nadere informatieNEDERLANDSE DALTON VERENIGING
IDee NEDERLANDSE DALTON VERENIGING www.dalton.nl Bezuidenhoutseweg 251-253 2594 AM Den Haag T. 070-331 52 81 E. bestuursbureau@dalton.nl www.dalton.nl 1 2 eigenaarschap persoonlijke ontwikkeling DALTON
Nadere informatieOntwikkeling van wetenschap en technologie in de pabo
Ontwikkeling van wetenschap en technologie in de pabo Plenaire terugkoppeling MASTERCLASSES WETENSCHAP EN TECHNOLOGIE ALS GRONDHOUDING EN VAKOVERSTIJGENDE BENADERING Lou Slangen 12-11-2014 WETENSCHAP EN
Nadere informatieResultaat vanuit zingeving
Resultaat vanuit zingeving WIE ZIJN WE? WAT DOEN WE? Berry de Boer en Edwin Luijendijk 2 training-nu Training-NU We leven in een tijd waarin veranderingen elkaar steeds sneller opvolgen. Eén gouden idee
Nadere informatieKenniskring Vormend Onderwijs Thema: Onderzoekende Houding
Kenniskring Vormend Onderwijs Thema: Onderzoekende Houding Onderzoekende houding Samenwerking Academische Opleidingsschool De Sprankel en Viaa Kenniskring Vormend onderwijs. Werkplaats Onderzoekende houding
Nadere informatieIDee NEDERLANDSE DALTON VERENIGING
IDee NEDERLANDSE DALTON VERENIGING 1 1 www.dalton.nl 2 21/01/2018 19:29 3 3 DALTON IS AN INFLUENCE, A WAY OF LIFE Helen Parkhurst (8 maart 1886-1 juni 1973) 4 eigenaarschap persoonlijke ontwikkeling betrokkenheid
Nadere informatieBantopa (Samen)werken aan Samenwerken
Bantopa (Samen)werken aan Samenwerken Masterclass - Alliantievaardigheden Een praktische leidraad voor toekomstige alliantiemanagers Samenwerken als Kerncompetentie De complexiteit van producten, processen
Nadere informatieGandhitraining. Ongekende effecten in de praktijk
Gandhitraining Ongekende effecten in de praktijk Van persoonlijk naar inspirerend leiderschap Wil je jouw persoonlijke leiderschap verdiepen tot inspirerend leiderschap; je ambities vormgeven en anderen
Nadere informatieFIT-traject onderwijsvernieuwing met ICT en sociale media. draagvlak inspiratie motivatie vernieuwing 21st century skills borging
FIT-traject onderwijsvernieuwing met ICT en sociale media draagvlak inspiratie motivatie vernieuwing 21st century skills borging Via het Klavertje 4 Model zet u sociale media en ICT breed in Didactische
Nadere informatieInhoud. Inleiding 9. 5 Planning 83 5.1 Leerdoelen en persoonlijke doelen 84 5.2 Het ontwerpen van het leerproces 87 5.3 Planning in de tijd 89
Inhoud Inleiding 9 1 Zelfsturend leren 13 1.1 Zelfsturing 13 1.2 Leren 16 1.3 Leeractiviteiten 19 1.4 Sturingsactiviteiten 22 1.5 Aspecten van zelfsturing 25 1.6 Leerproces vastleggen 30 2 Oriëntatie op
Nadere informatieVink bij iedere vraag de situatie aan die het meest van toepassing is op uw school.
Wetenschap en Techniek Index Waarom dit instrument? Met deze index krijgt u een beeld van de stand van zaken van het wetenschap- en techniekonderwijs bij u op school. Er wordt gevraagd naar de huidige
Nadere informatieWerkplan vakverdieping kunstvakken
Werkplan vakverdieping kunstvakken 2012-2013 algemene gegevens Naam: Klas: Nanda ten Have VR3C Gekozen vakverdieping: Beeldend onderwijs Persoonlijke leerdoel gekoppeld aan de vakcompetenties of gericht
Nadere informatieSuccesvol leiderschap op uw school
Succesvol op uw school 2 Succesvol op uw school Succesvol op uw school De kwaliteit van schoolleiders en teamleiders is doorslaggevend voor de leerresultaten van leerlingen. Het vraagt excellent om te
Nadere informatieDubbel bijzondere leerlingen. Lilian Snijders
Dubbel bijzondere leerlingen Lilian Snijders Doelen workshop Je weet... wat de term dubbel bijzonder betekent vanuit welke visie begeleiding effectief vormgegeven kan worden wat de uitgangspunten zijn
Nadere informatieDe specifieke lerarenopleiding
geëngageerd onderzoekend communicatief talent ontwikkelend vakdeskundig leerling gericht samenwerkend De specifieke lerarenopleiding dynamisch leergierig master Jij bent... inspirerend creatief toekomstgericht
Nadere informatieJaarplan BS de Ester. Zelf denken, samen doen
Jaarplan 2016-2017 BS de Ester Zelf denken, samen doen Inleiding De inhoud van dit jaarplan is gebaseerd op de teamevaluatie van het jaarplan 2015-2016, het schoolplan 2015-2019 en voortschrijdend inzicht
Nadere informatieHulp bij ADHD. Scholingsaanbod
Hulp bij ADHD Dit heeft mijn beeld van ADHD enorm verrijkt. Ik zie nu veel mogelijkheden om kinderen met ADHD goede begeleiding te bieden deelnemer workshop bij Fontys Hogescholen Copyright 2010 Hulp bij
Nadere informatieOpleiding. tot. Hooggevoeligheidsdeskundige
Opleiding tot Hooggevoeligheidsdeskundige Voor u hebt u onze opleidingsgids. Voordat wij verder ingaan op de inhoud van de opleiding, willen we u eerst even kennis laten maken met Hooggevoelig heel gewoon.
Nadere informatieIk tel tot 10! Volgens Bartjens Studentendag vrijdag 15 april 2016. Rekendag voor Pabo-studenten Thema: Ik tel tot 10!
Volgens Bartjens Studentendag vrijdag 15 april 2016 Ik tel tot 10! Wat: Rekendag voor Pabo-studenten Thema: Ik tel tot 10! Plaats: CPS, Amersfoort (8 min. lopen vanaf NS Amersfoort-Schothorst) Wanneer:
Nadere informatiePersoonlijk Leiderschap in het Onderwijs. "Van reactief naar creatief"
Persoonlijk Leiderschap in het Onderwijs "Van reactief naar creatief" In veel scholen is het klassiek hiërarchisch leiderschap niet langer toereikend. De veranderingen in de maatschappij en daarmee ook
Nadere informatieVerslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING
Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING In gesprek met elkaar. Uitwerking van de stellingen. De onderstaande stellingen hebben we deze avond besproken onder elke stelling staan een aantal opmerkingen die
Nadere informatieAdviezen voor leerkrachten bij het geven van wetenschap- en technologielessen aan normaalbegaafde en excellente leerlingen
Adviezen voor leerkrachten bij het geven van wetenschap- en technologielessen aan normaalbegaafde en excellente leerlingen Wat willen leerlingen leren? Tijdens wetenschap- en technologielessen 1 in het
Nadere informatieBrochure. Meerbegaafden uitdagen met de taxonomie van Bloom. Leerkring Omgaan met verschillen
Brochure Meerbegaafden uitdagen met de taxonomie van Bloom Leerkring Omgaan met verschillen Inleiding Omgaan met verschillen is een thema dat inmiddels een geschiedenis heeft binnen het primair onderwijs.
Nadere informatieWat iedere schoolleider moet weten over de implementatie van een onderwijsinnovatie project
Wat iedere schoolleider moet weten over de implementatie van een onderwijsinnovatie project Jelle Jolles, Marleen van Tetering, Mathilde van Gerwen & Bianca Koomen Tetering, Gerwen, Koomen, Jolles. Workshop
Nadere informatieJAARPLAN Op volle kracht vooruit. Maar zeker niet vergeten te genieten van het uitzicht!
JAARPLAN 2018-2019 Op volle kracht vooruit. Maar zeker niet vergeten te genieten van het uitzicht! Basisschool de Sterrenboog Mariaplein 8 7156 MG Beltrum 0544-481543 directie@desterrenboog.nl www.desterrenboog.nl
Nadere informatieTeamtrainingen & ouderavond
Teamtrainingen & ouderavond Een teamtraining is een bijeenkomst van 1,5 tot 2 uur voor een heel schoolteam. Op actieve en enthousiasmerende wijze verdiep je je samen in een onderwerp. Er zijn verschillende
Nadere informatieLoopbaanoriëntatie en begeleiding voor decanen en mentoren
Loopbaanoriëntatie en begeleiding voor decanen en mentoren Loopbaanoriëntatie staat in het voortgezet onderwijs volop in de belangstelling. De VO raad ziet loopbaanoriëntatie en -begeleiding (LOB) als
Nadere informatieMaakkunde. Waarom NEMO Wat is Maakkunde De lesmethode Leerkrachtentrainingen Leerkracht Marjan Gietermans Vragen? Zelf aan de slag!
Maakkunde o o o o o o o o Waarom NEMO Wat is Maakkunde De lesmethode Leerkrachtentrainingen Leerkracht Marjan Gietermans Vragen? Zelf aan de slag! Evaluatie 2 Waarom NEMO? 3 Wetenschap en technologie toegankelijk
Nadere informatieNIEUWSBRIEF. Jaargang 2 September 2013 VOORWOORD. In dit nummer: - Voorwoord 1. - Wist u dat 2 - SWPBS 2. - Intervisie R&W 3. - Op maat trajecten 3
NIEUWSBRIEF Jaargang 2 September 2013 In dit nummer: - Voorwoord 1 - Wist u dat 2 - SWPBS 2 - Intervisie R&W 3 - Op maat trajecten 3 - Nieuw aanbod 3 - Uitgelichte workshops 4 - KECCademy 5 VOORWOORD Voor
Nadere informatieKwaliteitsvisie kinderopvang voor pedagogisch medewerkers en gastouders
Kwaliteitsvisie kinderopvang voor pedagogisch medewerkers en gastouders Visie De pedagogische kwaliteiten van medewerkers bepalen voor een zeer groot deel de kwaliteit van de kinderopvang, passend bij
Nadere informatieWorkshop Teamcoaching W&T voor basisscholen Woensdag 14 mei 2014. Thomas Aafjes Basisschool Elzenhagen Martijn Weesing Hogeschool ipabo
Workshop Teamcoaching W&T voor basisscholen Woensdag 14 mei 2014 Thomas Aafjes Basisschool Elzenhagen Martijn Weesing Hogeschool ipabo Doelen Teamcoaching W&T Wat zijn de mogelijkheden? Wat gebeurt er
Nadere informatieFAALANGST DE BAAS! TRAINING 1. faalangst. de baas! training. www.kinderpraktijklandsmeer.nl info@kinderpraktijklandsmeer.nl
FAALANGST DE BAAS! TRAINING 1 faalangst de baas! training www.kinderpraktijklandsmeer.nl info@kinderpraktijklandsmeer.nl 2 KINDERPRAKTIJK LANDSMEER FAALANGST DE BAAS! TRAINING 3 faalangst de Baas! training
Nadere informatieVersterking van LOB in de doorlopende leerlijn vmbo-mbo
Stimuleringsproject LOB in het mbo Versterking van LOB in de doorlopende leerlijn vmbo-mbo Visie ontwikkelen in regionale inspiratiebijeenkomsten Wat verstaan we eigenlijk onder loopbaanoriëntatie en -begeleiding
Nadere informatie