CREMATORIUM NOORDERBEGRAAFPLAATS TE AMSTERDAM NOORD

Transcriptie

1 FUGRO INGENIEURSBUREAU B.V. Regio Noord-West GEOTECHNISCH ONDERZOEK EN FUNDERINGSADVIES betreffende CREMATORIUM NOORDERBEGRAAFPLAATS TE AMSTERDAM NOORD Opdrachtnummer: DP Amsterdam Projectleider Opgesteld door : ing. J.P. Nelemans Hoofd Regio Noord-West : ing. A.J. Jonker Adviseur Geotechniek VERSIE DATUM OMSCHRIJVING WIJZIGING PARAAF PROJECTLEIDER mei Eerste versie FILE: R.doc Op deze rapportage zijn de algemene leveringsvoorwaarden van de V.O.T.B. van toepassing die een aansprakelijkheidsbeperking bevatten Kantoor Amsterdam: Gyroscoopweg 94, 4 AX Amsterdam, Tel.: -6346, Fax: , Internet: Handelsreg.nr. 7447, BTW Nr. NL5649B8

2 FUGRO INGENIEURSBUREAU B.V. Regio Noord-West GEOTECHNISCH ONDERZOEK EN FUNDERINGSADVIES betreffende CREMATORIUM NOORDERBEGRAAFPLAATS TE AMSTERDAM NOORD Opdrachtnummer: Opdrachtgever Constructeur : Noorderbegraafplaats p/a Stadsdeel Amsterdam Noord Postbus BB Amsterdam : Strackee Bouwadviesbureau BV Keizersgracht 6 DP Amsterdam Projectleider Opgesteld door : ing. J.P. Nelemans Hoofd Regio Noord-West : ing. A.J. Jonker Adviseur Geotechniek VERSIE DATUM OMSCHRIJVING WIJZIGING PARAAF PROJECTLEIDER mei Eerste versie FILE: R.doc Op deze rapportage zijn de algemene leveringsvoorwaarden van de V.O.T.B. van toepassing die een aansprakelijkheidsbeperking bevatten Kantoor Amsterdam: Gyroscoopweg 94, 4 AX Amsterdam, Tel.: -6346, Fax: , Internet: Handelsreg.nr. 7447, BTW Nr. NL5649B8

3 INHOUDSOPGAVE Blz.. ALGEMENE TOELICHTING.. Inleiding.. Projectomschrijving. GRONDONDERZOEK.. Uitzetten en waterpassen.. Sonderen 3. TERREIN- EN BODEMGESTELDHEID 3 4. FUNDERINGSADVIES Algemeen Fundering op palen 4 5. UITVOERING HEK-palen Stalen buispalen 7 BIJLAGEN Nr. Grondonderzoek - Situatietekening "Legenda Terreinproeven en Grondsoorten" - "Continu Elektrisch Sonderen" - Sondeergrafieken DKM4, 5, 8,,, 4 t/m 9, t/m 4 Funderingsadvies - Berekening negatieve kleef - Berekening rekenwaarde netto draagkracht 3 - Toetsing grenstoestand B 4 Uitvoering - "Uitvoering Heiwerk" - "Uitvoering Fundex-/Tubexpalen"

4 . ALGEMENE TOELICHTING.. Inleiding Op 8 november 9 ontving Fugro Ingenieursbureau B.V. te Amsterdam van het stadsdeel Amsterdam Noord, de opdracht voor het uitvoeren van een geotechnisch onderzoek alsmede het uitbrengen van een advies voor de fundering van Crematorium Noorderbegraafplaats te Amsterdam Noord. In een eerder stadium had Fugro Ingenieursbureau BV reeds een grondonderzoek uitgevoerd op een andere locatie van het crematorium. Dit rapport bevat: - een korte projectomschrijving; - een beschrijving van het uitgevoerde grondonderzoek (hoofdstuk ); - een omschrijving van de terrein- en bodemgesteldheid (hoofdstuk 3); - een funderingsadvies en berekening van de draagkracht (hoofdstuk 4); - aanbevelingen met betrekking tot de uitvoering (hoofdstuk 5)... Projectomschrijving De bouwlocatie is gelegen aan de Buikslotermeerdijk te Amsterdam. Het project bestaat uit nieuwbouw van een crematorium, ontvangstruimten, aula, vijver, opbaarcentrum en een poort op het terrein van de Noorderbegraafplaats. Bovenstaande gegevens zijn door de constructeur verstrekt. Voor nadere gegevens omtrent de constructie verwijzen wij u naar de berekeningen en tekeningen van de constructeur R.doc Opdr. : Blz. :

5 . GRONDONDERZOEK Het grondonderzoek voor dit project heeft bestaan uit 5 sonderingen met meting van de plaatselijke wrijvingsweerstand (code DKM). Een aantal geplande sonderingen waren niet bereikbaar. Deze moeten in een later stadium worden uitgevoerd... Uitzetten en waterpassen De onderzoekslocaties zijn door Fugro Ingenieursbureau BV uitgezet en gewaterpast (ten opzichte van NAP). Voor de waterpassing is een NAP bout als uitgangspunt voor de hoogte gehanteerd. De onderzoeklocaties zijn aangegeven op de situatietekening in bijlage. De hoogtebepaling van de onderzoekslocaties in het terrein is uitgevoerd met als doel de bodemopbouw te refereren aan een vaste referentiehoogte. De gerapporteerde hoogtes zijn niet geschikt voor andere doeleinden dan dit onderzoek. Voor een verklaring van de op de situatietekening gebruikte tekens en symbolen wordt verwezen naar de bijlage "Legenda Terreinproeven en Grondsoorten"... Sonderen Het aantal en de locaties van de sonderingen zijn door opdrachtgever vastgesteld. Wanneer de sonderingen gebruikt worden voor de toetsing van geotechnische constructies, dienen de aard en omvang van het grondonderzoek te voldoen aan art van NEN De sonderingen zijn uitgevoerd met de elektrische Fugro-kleefmantelconus conform norm NEN 54, klasse. Een beschrijving van de gevolgde meet- en registratiemethode is gegeven in de bijlage "Continu Elektrisch Sonderen". De conus is voorzien van een hellingmeter. In de sondeergrafieken is de diepte gecorrigeerd voor de gemeten afwijking van de verticaal. De resultaten van de sonderingen zijn getekend op de grafieken DKM4, 5, 8,,, 4 t/m 9, t/m 4 waarop de diepte is uitgezet in meters ten opzichte van NAP. Op de grafieken van de sonderingen is het wrijvingsgetal weergegeven. Dit is de verhouding tussen de plaatselijke wrijvingsweerstand en de conusweerstand. Empirisch is vastgesteld dat het wrijvingsgetal een nauwe relatie heeft met de grondsoort, zodat een goede indicatie van de laagopbouw is verkregen. De sonderingen zijn uitgewerkt met een interpretatie van het wrijvingsgetal voor identificatie van de bodemlagen. De identificatie van de bodemlagen is uitgevoerd volgens Robertson (99), die door Fugro is aangepast aan de Nederlandse omstandigheden. Voor achtergronden en beperkingen wordt verwezen naar de bijlage "Continu Elektrisch Sonderen. De identificatie is indicatief en alleen geldig voor lagen onder de grondwaterstand. De resultaten dienen te worden geverifieerd met boringen of geologische informatie R.doc Opdr. : Blz. :

6 3. TERREIN- EN BODEMGESTELDHEID De maaiveldniveaus ter plaatse van de sondeerlocaties varieerden ten tijde van het onderzoek van NAP +,8 m tot -,7 m. Op basis van het grondonderzoek kan de bodemgesteldheid globaal worden geschematiseerd zoals in tabel 3- is weergegeven. Tabel 3-: Globale bodemgesteldheid Diepte bovenkant laag in m t.o.v. NAP Bodembeschrijving +,8 à -,7 ZAND, zwak siltig -,6 à -3,5 KLEI, matig siltig (mogelijk deklaag oude veendijk) -,6 à -4,6 VEEN -5, à -5,5 KLEI, zwak siltig -6, à -6,5 WADZAND (afgewisseld dunne zand- en kleilagen) -9,5 à -,5 ZAND -,5 à -,5 KLEI, zwak siltig -,5 à -7, ZAND, matig vast tot zeer vast gepakt -7, à -8,5 KLEI, sterk zandig -8,5 à -5,5 ZAND, zeer vast gepakt -5,5 Maximaal verkende diepte Het peil van een nabijgelegen open water is gedurende het grondonderzoek van aangetroffen op NAP -,57 m. Deze waterstand is een éénmalige opname en bedoeld als een oriënterend gegeven. Volgens de door de opdrachtgever verstrekte uitgangspunten bedraagt het MHW (maatgevend hoog water) NAP -,3 m. Uit blad 5 van de Grondwaterkaart van Nederland van TNO is voor de projectlocatie een stijghoogte afgeleid van ca. NAP -, m. Deze informatie is ter indicatie R.doc Opdr. : Blz. : 3

7 4. FUNDERINGSADVIES 4.. Algemeen Gezien de aangetroffen bodemgesteldheid en de aard van de bebouwing komt voor dit project uitsluitend een fundering op palen in aanmerking. In overleg met de constructeur is besloten uit te gaan van de toepassing van HEK-palen en stalen buispalen (t.b.v. de poort). Deze funderingsoplossing is in paragraaf 4. nader uitgewerkt. Het funderingsadvies voor dit project is opgesteld conform de normen geotechniek NEN 674 en NEN Het mede op basis van dit advies gemaakte funderingsontwerp dient achteraf te worden getoetst aan de geldende geotechnische normen. In het ontwerpstadium zijn in het algemeen geen gedetailleerde gegevens beschikbaar met betrekking tot het palenplan, de exacte paalbelastingen, de gebouwstijfheid en de vervormingseisen. Derhalve wordt in dit stadium van het project volstaan met de toetsing van grenstoestand B op sterkte. Voor de meeste paaltypen, zoals grondverdringende palen en avegaarpalen met relatief kleine diameter, is deze grenstoestand veelal maatgevend, zodat hiermee ook de andere grenstoestanden worden ondervangen. Voor de paalfundering is uitgegaan van verticaal, centrisch en op druk belaste palen. Momenten, horizontale belastingen en trekbelastingen zijn niet beschouwd. 4.. Fundering op palen Crematorium, ontvangstruimten, aula, vijver, opbaarcentrum (zie tabel 4-) Voor het funderingsadvies is uitgegaan van een trillingsvrij paalsysteem, HEK-palen, op de eerste zandlaag met een rekenwaarde van de draagkracht van F r;net;d = 5 tot 75 kn. Gezien het verschil in pakking van de eerste zandlaag, varieert de draagkracht sterk. Plaatselijk is de draagkracht lager en zullen meer palen toegepast moeten worden. Aangezien de eerste zandlaag plaatselijk zeer vast gepakt is, wordt afgezien van een paalpuntniveau in de tweede zandlaag. Een paalpuntniveau in de tweede zandlaag is alleen in combinatie met groutinjectie tijdens het installeren van de palen haalbaar, wat de palen aanzienlijk duurder maakt. De benodigde draagkracht voor de vijverranden is beduidend lager. Toch wordt geadviseerd uit te gaan van de in tabel 4- genoemde paaldiameters en draagvermogens, aangezien het toepassen van slankere palen in verband met het risico op meetrekken van de wapening bij het terugtrekken van de buis niet mogelijk is. Poort (zie tabel 4-) Voor het funderingsadvies is uitgegaan van stalen buispalen op de eerste zandlaag R.doc Opdr. : Blz. : 4

8 Tabel 4-: Paalpuntniveaus en rekenwaarden van de paaldraagkracht, nieuwbouw en vijver. Sondering nr. Maaiveldhoogte in m t.o.v. NAP Paalpuntniveau in m t.o.v. NAP Ø /395 mm F r;net;d in kn HEK-palen Ø 38/45 mm DKM4 +,65-3, nd DKM5 +,7-3, nd DKM8 -,7-3, DKM +,48-3, -3,5 DKM +,59-3, DKM4 +,6-3, -3,5 DKM5 +,8-3, -3,5 DKM6 +,77-3, -3,5 DKM7 +,8-3,5-3,5 DKM8 +,74-3, -3,5-3,5 DKM9 +,79-3, -3,5 DKM +,56-3,** -3,5 nd, vk DKM +,65-3, -3,5 DKM3 +,6-3, -3,5 DKM4 +,77-3, -3,5 nd nd Tabel 4-: Paalpuntniveaus en rekenwaarden van de paaldraagkracht, poort. Sondering nr. Maaiveldhoogte in m t.o.v. NAP Paalpuntniveau in m t.o.v. NAP Ø 68 mm F r;net;d in kn stalen buispalen Ø 9 mm DKM +,48-3,5 nd 5 45 DKM +,59-3,5 35 Opmerkingen bij de tabellen: F r;net;d = rekenwaarde van de netto draagkracht van de paal, rekening houdend met negatieve kleef (F r;max;d - F s;nk;d). nd = niet dieper heien / installeren ** = alleen toepassen bij een sterk oplopend boormoment R.doc Opdr. : Blz. : 5

9 Bij de berekening van de rekenwaarde van de maximale draagkracht en de toetsing van grenstoestand B volgens NEN 674 en NEN zijn de volgende uitgangspunten aangehouden: - Het project is geplaatst in geotechnische categorie. - Omdat in dit stadium van het ontwerp de stijfheid van de constructie nog niet exact bekend is, is in overeenstemming met art van NEN de stijfheid van de constructie niet in rekening gebracht en is in de tabel uitgegaan van sondering per deelgebied. Daarom is voor de factor een waarde van,7 gehanteerd. - Bij de draagkrachtberekeningen is rekening gehouden met het optreden van negatieve kleef langs de paalschacht. Deze kan ontstaan door het optreden van zettingen in de samendrukbare lagen tot een diepte van ca. NAP -,5 m. - Toetsing volgens grenstoestand B houdt in dat voldaan moet worden aan: F s;d + F s;nk;d < F r;max;d. Hiermee is tevens voldaan aan grenstoestand A. De vervormingsgrenstoestanden zijn, gezien de zeer geringe zakking van de palen onder invloed van de belasting, niet maatgevend. Overige opmerkingen De in de tabel gepresenteerde waarden voor de paaldraagkracht zijn grondmechanische waarden. Door de constructeur dient te worden gecontroleerd of de bijbehorende paalschachtspanningen toelaatbaar zijn. Als bijdrage voor de rekenwaarde van de negatieve kleef (F s;nk;d ) kan 9 kn/m paalomtrek worden gehanteerd. Voorbeeldberekeningen van de rekenwaarde van de negatieve kleef, netto draagkracht van een paal en de toetsing van grenstoestand B zijn gegeven in de bijlagen t/m R.doc Opdr. : Blz. : 6

10 5. UITVOERING 5.. HEK-palen Van HEK-palen zijn momenteel nog geen KIWA beoordelingsrichtlijnen voorhanden. Aanbevolen wordt te werken met een aannemer die over interne gecertificeerde ISO / NEN - richtlijnen beschikt. Voor informatie en aanbevelingen met betrekking tot de wijze van uitvoering wordt verwezen naar de bijlage " Uitvoering Fundex-/Tubexpalen". 5.. Stalen buispalen De stalen buispalen dienen te worden geïnstalleerd door een gerenommeerd, in dit paaltype gespecialiseerd bedrijf, conform KIWA beoordelingsrichtlijn BRL Het aanbrengen van stalen buissegmentpalen. Voor informatie en aanbevelingen met betrekking tot de wijze van uitvoering wordt verwezen naar de bijlage "Uitvoering Heiwerk Stalen Buispalen" R.doc Opdr. : Blz. : 7

11

12

13

14 CONTINU ELEKTRISCH SONDEREN Meettechniek De standaard bij Fugro toegepaste conus is de elektrische kleefmantelconus, waarmee zowel de conusweerstand als de plaatselijke wrijvingsweerstand gelijktijdig wordt gemeten. Bij het uitvoeren van een sondering conform NEN 54 wordt de puntweerstand gemeten, die moet worden overwonnen om een conus met een tophoek van 6 en een basisoppervlak van mm met een constante snelheid van ca mm/s in de bodem te drukken ). Voor de meting van de wrijvingsweerstand is een mantel met een oppervlak van 5 mm boven de punt aangebracht. De druk op de conuspunt (conusweerstand in MPa) en de wrijving langs de kleefmantel (plaatselijke wrijvingsweerstand in MPa) worden door rekstrookjes in de conus continu gemeten. De meetsignalen worden via een kabel of draadloos naar een elektrische meeteenheid gestuurd en tezamen met de diepte en de tijd in een computer opgeslagen. Definitieve verwerking vindt daarna op kantoor plaats, waarbij de gemeten parameters tegen de diepte in grafiekvorm wordt uitgewerkt. Door continue registratie van de gemeten conus- en wrijvingsweerstand wordt een nauwkeurig beeld van de gelaagdheid en de vastheid van de bodem verkregen. In de elektrische conus is standaard een hellingmeter ingebouwd waarmee tijdens het sonderen de afwijking van de conus met de verticaal wordt geregistreerd. Onjuiste diepteaanduiding als gevolg van krom sonderen wordt hiermee voorkomen. Afhankelijk van de sondeerklasse wordt de diepte hiervoor gecorrigeerd. ) Volgens NEN 54 mag het basisoppervlak tussen 5 en mm variëren zonder dat correctiefactoren op de meetresultaten behoeven te worden toegepast. Interpretatie van de sonderingen met plaatselijke wrijvingsweerstand Meting van zowel de conusweerstand q c als de plaatselijke wrijvingsweerstand f s maakt het mogelijk het wrijvingsgetal R f te berekenen. Het wrijvingsgetal wordt gedefinieerd als het quotiënt van de plaatselijke wrijving en de op gelijke diepte gemeten conusweerstand, vermenigvuldigd met een factor. Hierbij wordt rekening gehouden met laagscheidingen ter hoogte van de mantel. Het wrijvingsgetal geeft samen met de conusweerstand over het algemeen een goed beeld van de bodemopbouw beneden de grondwaterspiegel. In de onderstaande tabel zijn enige kenmerkende waarden van het wrijvingsgetal aangegeven. Met nadruk dient te worden gesteld dat deze waarden slechts indicatief zijn en getoetst dienen te worden aan boringen of lokale ervaring en uitsluitend gelden voor de cilindrische elektrische conus. grondsoort wrijvingsgetal grondsoort wrijvingsgetal Grind, grof zand,,6 Klei 3, 5, Zand,6, Potklei 5, 7, Silt, leem, löss, 4, Veen 5,, In geroerde grond en in grond boven de grondwaterspiegel kunnen grote afwijkingen ten opzichte van de genoemde waarden voorkomen. Presentatie sondeergegevens De sonderingen zijn uitgewerkt met een interpretatie van het wrijvingsgetal voor identificatie van de bodemlagen. De identificatie van de bodemlagen is uitgevoerd volgens Robertson [99] ), die door Fugro is aangepast aan de Nederlandse omstandigheden. Bij deze interpretatie wordt uitgegaan van de genormaliseerde waarden van de conusweerstand nq c en wrijvingsgetal nr f als ingangsparameters. ) Robertson, P.K. [99] Soil Classification using the cone penetration test. Canadian Geotechnical Journal, 7(), 5-8 MB datum:

15 CONTINU ELEKTRISCH SONDEREN De genormaliseerde waarden van de conusweerstand nq c en wrijvingsgetal nr f worden als volgt berekend: Genormaliseerde conusweerstand: qt σ nqc = σ ' v v Genormaliseerd wrijvingsgetal: nr f f s = q σ t vo Waarin: σ v = de effectieve verticale korrelspanning uitgaande van het effectieve volumiek gewicht dat per bodemlaag wordt bepaald. σ v = de verticale grondspanning uitgaande van het volumiek gewicht dat per bodemlaag wordt bepaald. q t = gemeten conusweerstand (q c ) gecorrigeerd voor de waterspanning: q c + (-α){β(u - u ) + u } of q c + (-α)u (respectievelijk voor een filter in de punt (u ) en een filter direct achter de conuspunt (u )); β = factor voor de verschillende grondsoorten voor omrekening van u naar u ; meestal wordt hiervoor aangehouden,8; α = netto oppervlakteverhouding coëfficiënt van de conus i.v.m. spleet achter de conuspunt; u = de gemeten waterdruk bij een filterplaatsing in de punt; u = de gemeten waterdruk bij een filterplaatsing achter de punt; u = de hydrostatische stijghoogte f s = gemeten plaatselijke wrijvingsweerstand. In geval er geen waterspanning is gemeten, wordt voor q t de waarde van q c gebruikt. Voor de grondsoorten, die specifiek zijn voor de Nederlandse ondergrond condities, zijn in de Bodem Classificatiegrafiek van Robertson [99] twee aanpassingen gedaan om de Nederlandse situatie beter te beschrijven: Gebieden 4 en 5 zijn anders ingedeeld, zodat losgepakte zanden en ondiepe kleilagen beter worden geïnterpreteerd. Deze aanpassingen zijn in de figuur op de volgende pagina weergegeven. Bovendien is een extra voorwaarde ingebracht om Holocene veenlagen goed te kunnen classificeren. Voor q c <,5 MPa en R f > 5 % wordt de grond als veen geclassificeerd. MB datum:

16 CONTINU ELEKTRISCH SONDEREN Voor een aantal specifieke grondtypen, zoals bijvoorbeeld potklei, Boomse klei, overgeconsolideerd veen en glauconiethoudend zand is tevens het classificatie gebied aangegeven. Deze stemmen niet direct overeen met de benamingen van gebieden een tot en met negen. De identificatie is indicatief en alleen geldig voor lagen onder de grondwaterstand. De resultaten dienen te worden geverifieerd met boringen of geologische informatie. Uitgedroogde cohesieve toplagen geven een te hoge waarde geven voor het wrijvingsgetal, daardoor worden bijvoorbeeld uitgedroogde kleilagen mogelijk onterecht geïnterpreteerd als veenlagen. Ook is de correlatie voor de toplagen minder betrouwbaar vanwege het lage effectieve spanningsniveau in deze lagen. Andere conustypen Naast de meting van conusweerstand en plaatselijke wrijving is het mogelijk extra (combinaties van) metingen uit te voeren. In onderstaand schema zijn enkele mogelijkheden aangegeven. Indien gewenst kan nadere informatie over metingen en toepassingsmogelijkheden worden verschaft. MB datum:

17 CONTINU ELEKTRISCH SONDEREN type meting Meetresultaten toepassingsmogelijkheden waterspanning waterspanning ter plaatse van de punt registreren waterremmende lagen indicatie stijghoogte grondwater classificatie / gelaagdheid bodem magnetometer Magnetische veldsterkte in 3 orthogonale richtingen (X,Y,Z) Blindganger onderzoek, onderzoek ligging obstakels ( (stalen leidingen), grondankers), onderzoek paalpunt niveau / schoorstand funderingspalen, onderzoek ligging onderzijde stalen damwanden geleidbaarheid elektrische geleiding grond en grondwater indicatie waterkwaliteit / zoet - zout water grens onderzoek verspreiding verontreiniging temperatuur temperatuurmeting op verschillende diepten warmteoverdracht in de bodem bepaling temperatuurgradiënt schuifgolfsnelheid (seismisch) dynamische bodemparameters op verschillende diepten machinefunderingen, windturbinefunderingen versnelling versnellingen op verschillende diepten heitrillingen / verkeerstrillingen CPM spannings-rek-gedrag en sterkte in situ bepaling grondstijfheid, horizontale korrelspanning, (conuspressiometer) ongedraineerde schuifweerstand en relatieve dichtheid MIP (membrane interface probe) ROST (rapid optical screening tool) video verticale verspreiding van vluchtige (gechloreerde) koolwaterstoffen verticale verspreiding van (aromatische) koolwaterstoffen videobeeld van de grond bij het passeren van de conus bestudering zak/drijflagen en/of verontreinigingen met vluchtige (gechloreerde) koolwaterstoffen bestudering zak/drijflagen en/of verontreinigingen met (aromatische) koolwaterstoffen nadere geotechnische classificatie / structuur informatie over bodemverontreiniging (verkleuring) Klassenindeling NEN 54 De Nederlandse norm gaat uit van vier kwaliteitsklassen. Voorafgaand aan de uitvoering dient een keuze te worden gemaakt binnen welke kwaliteitsklasse het werk minimaal uitgevoerd moet worden. De klassenindeling heeft voornamelijk betrekking op de nauwkeurigheid van de gemeten conusweerstand, plaatselijke wrijvingsweerstand en diepte, zoals blijkt uit de onderstaande tabel. klasse meetgrootheid toelaatbare meetonzekerheid meetinterval Conusweerstand,5 MPa of 3% mm Plaatselijke wrijvingsweerstand, MPa of % Helling o Sondeerdiepte, m of % Conusweerstand,5 MPa of 5% 5 mm Plaatselijke wrijvingsweerstand,5 MPa of 5% Helling o Sondeerdiepte, m of % 3 Conusweerstand,5 MPa of 5% mm Plaatselijke wrijvingsweerstand,5 MPa of % Helling 5 o Sondeerdiepte, m of % 4 Conusweerstand,5 MPa of 5% mm Plaatselijke wrijvingsweerstand,5 MPa of % Sondeerlengte, m of % Opmerking: De toelaatbare meetonzekerheid is de grotere waarde van de absolute meetonzekerheid en de relatieve meetonzekerheid. De relatieve meetonzekerheid geldt voor de meetwaarde en niet voor het meetbereik. Voor projecten, waarbij parameters op basis van Tabel NEN 674 worden afgeleid, is een hoge nauwkeurigheidsklasse gewenst. Het is in slappe grondlagen met lage conusweerstand extra moeilijk om aan de eisen van klassen en te voldoen. Dit in tegenstelling tot grondsoorten met hoge conusweerstand. Het bij Fugro gehanteerde meetsysteem voor sonderen is bijzonder nauwkeurig door strikte kwaliteitscontroles en calibraties. Fugro sonderingen vallen dan ook standaard in klasse. Klasse sonderingen dienen alleen voor calibratiedoeleinden en wetenschappelijk onderzoek. Bij routinematige sonderingen kunnen de specificaties van klasse sonderingen alleen door aanvullende maatregelen worden benaderd. MB datum:

18 Wrijvingsweerstand,f s Wrijvingsgetal,R f [%] Conusweerstand,q c.5 m voorgeboord Diepte t.o.v. NAP [m] Opg. : AVS/EJO d.d. 4-Oct-8 Get. : VEENINGS d.d conus : F7.5CKEHA/B X = MV = NAP +.65 m Y = Sondering volgens norm NEN 54 conustype cylindrisch elektrisch afwijking van de vertikaal 7 SONDERING MET PLAATSELIJKE KLEEFMETING CREMATORIUM BUISLOTERMEERDIJK TE AMSTERDAM NOORD. Opdr Sond. DKM4

19 Wrijvingsweerstand,f s Wrijvingsgetal,R f [%] Diepte t.o.v. NAP [m] Conusweerstand,q c Opg. : AVS/EJO d.d. 4-Oct-8 Get. : VEENINGS d.d conus : F7.5CKEHA/B X = MV = NAP +.65 m Y = Sondering volgens norm NEN 54 conustype cylindrisch elektrisch afwijking van de vertikaal SONDERING MET PLAATSELIJKE KLEEFMETING CREMATORIUM BUISLOTERMEERDIJK TE AMSTERDAM NOORD. Opdr Sond. DKM4

20 Wrijvingsweerstand,f s Wrijvingsgetal,R f [%] Conusweerstand,q c.5 m voorgeboord Diepte t.o.v. NAP [m] Opg. : AVS/EJO d.d. 4-Oct-8 Get. : VEENINGS d.d conus : F7.5CKEHA/B X = MV = NAP +.7 m Y = Sondering volgens norm NEN 54 conustype cylindrisch elektrisch afwijking van de vertikaal SONDERING MET PLAATSELIJKE KLEEFMETING CREMATORIUM BUISLOTERMEERDIJK TE AMSTERDAM NOORD. Opdr Sond. DKM5

21 Wrijvingsweerstand,f s Wrijvingsgetal,R f [%] Conusweerstand,q c Diepte t.o.v. NAP [m] Opg. : AVS/EJO d.d. 4-Oct-8 Get. : VEENINGS d.d conus : F7.5CKEHA/B X = MV = NAP +.7 m Y = Sondering volgens norm NEN 54 conustype cylindrisch elektrisch afwijking van de vertikaal SONDERING MET PLAATSELIJKE KLEEFMETING CREMATORIUM BUISLOTERMEERDIJK TE AMSTERDAM NOORD. Opdr Sond. DKM5

22 UNIPLOT 5.7.nl / QcFsClass-N3.cmd / :46:47 Diepte t.o.v. NAP [m] Wrijvingsweerstand,f s Conusweerstand,q c 8 6 Wrijvingsgetal,R f [%] 4 CPT data classificatie - indicatief Classificatie gebaseerd op genormaliseerde conusweerstand en wrijvingsgetal. (Robertson 99, NL corr.) Geldig onder grondwaterpeil. (8) ZAND, vast / ZAND, kleiig (7) ZAND tot ZAND, grindig () VEEN, organisch materiaal DKM Opg. : VV/AB d.d. 6-Jan-9 Get. : VEENINGS d.d conus : F7.5CKEHA/B X = MV = NAP -.6 m Y = SONDERING MET PLAATSELIJKE KLEEFMETING CREMATORIUM BUISLOTERMEERDIJK TE AMSTERDAM NOORD. Sondering volgens norm NEN 54, klasse conustype cylindrisch elektrisch, 5 mm afwijking van de vertikaal Opdr Sond. DKM8

23 UNIPLOT 5.9.nl / QcFsClass-N3.cmd / 9-- :43:33 Diepte t.o.v. NAP [m] Wrijvingsweerstand,f s Conusweerstand,q c 8 6 Wrijvingsgetal,R f [%] CPT data classificatie - indicatief Classificatie gebaseerd op genormaliseerde conusweerstand en wrijvingsgetal. (Robertson 99, NL corr.) Geldig onder grondwaterpeil. (8) ZAND, vast / ZAND, kleiig () VEEN of POTKLEI (8) ZAND, vast / ZAND, kleiig DKM Opg. : AVS/VV d.d. 7-Dec-9 Get. : SMITB d.d. 9-- conus : F7.5CKEHA/B X = MV = NAP +.48 m Y = SONDERING MET PLAATSELIJKE KLEEFMETING CREMATORIUM NOORDERBEGRAAFPLAATS TE AMSTERDAM NOORD Sondering volgens norm NEN 54, klasse conustype cylindrisch elektrisch, 5 mm afwijking van de vertikaal Opdr Sond. DKM

24 UNIPLOT 5.9.nl / QcFsClass-N3.cmd / 9-- :43:33 Diepte t.o.v. NAP [m] Wrijvingsweerstand,f s Conusweerstand,q c 8 6 Wrijvingsgetal,R f [%] 4 6 CPT data classificatie - indicatief Classificatie gebaseerd op genormaliseerde conusweerstand en wrijvingsgetal. (Robertson 99, NL corr.) Geldig onder grondwaterpeil. (7) ZAND tot ZAND, grindig () VEEN of POTKLEI DKM Opg. : AVS/VV d.d. 7-Dec-9 Get. : SMITB d.d. 9-- conus : F7.5CKEHA/B X = MV = NAP +.59 m Y = SONDERING MET PLAATSELIJKE KLEEFMETING CREMATORIUM NOORDERBEGRAAFPLAATS TE AMSTERDAM NOORD Sondering volgens norm NEN 54, klasse conustype cylindrisch elektrisch, 5 mm afwijking van de vertikaal Opdr Sond. DKM

25 UNIPLOT 5.9.nl / QcFsClass-N3.cmd / 9-- :43: Diepte t.o.v. NAP [m] Wrijvingsweerstand,f s Conusweerstand,q c 8 6 Wrijvingsgetal,R f [%] 4 53 CPT data classificatie - indicatief Classificatie gebaseerd op genormaliseerde conusweerstand en wrijvingsgetal. (Robertson 99, NL corr.) Geldig onder grondwaterpeil. (8) ZAND, vast / ZAND, kleiig () VEEN of POTKLEI DKM Opg. : AVS/VV d.d. 6-Dec-9 Get. : SMITB d.d. 9-- conus : F7.5CKEHA/B X = MV = NAP +.6 m Y = SONDERING MET PLAATSELIJKE KLEEFMETING CREMATORIUM NOORDERBEGRAAFPLAATS TE AMSTERDAM NOORD Sondering volgens norm NEN 54, klasse conustype cylindrisch elektrisch, 5 mm afwijking van de vertikaal Opdr Sond. DKM4

26 UNIPLOT 5.9.nl / QcFsClass-N3.cmd / 9-- :43: Diepte t.o.v. NAP [m] Wrijvingsweerstand,f s Conusweerstand,q c 8 6 Wrijvingsgetal,R f [%] 4 CPT data classificatie - indicatief Classificatie gebaseerd op genormaliseerde conusweerstand en wrijvingsgetal. (Robertson 99, NL corr.) Geldig onder grondwaterpeil. (8) ZAND, vast / ZAND, kleiig () VEEN of POTKLEI () VEEN of POTKLEI DKM Opg. : AVS/VV d.d. 6-Dec-9 Get. : SMITB d.d. 9-- conus : F7.5CKEHA/B X = MV = NAP +.8 m Y = SONDERING MET PLAATSELIJKE KLEEFMETING CREMATORIUM NOORDERBEGRAAFPLAATS TE AMSTERDAM NOORD Sondering volgens norm NEN 54, klasse conustype cylindrisch elektrisch, 5 mm afwijking van de vertikaal Opdr Sond. DKM5

27 UNIPLOT 5.9.nl / QcFsClass-N3.cmd / 9-- :43: Diepte t.o.v. NAP [m] Wrijvingsweerstand,f s Conusweerstand,q c 8 6 Wrijvingsgetal,R f [%] 4 43 CPT data classificatie - indicatief Classificatie gebaseerd op genormaliseerde conusweerstand en wrijvingsgetal. (Robertson 99, NL corr.) Geldig onder grondwaterpeil. (7) ZAND tot ZAND, grindig () VEEN of POTKLEI DKM Opg. : AVS/VV d.d. 6-Dec-9 Get. : SMITB d.d. 9-- conus : F7.5CKEHA/B X = MV = NAP +.77 m Y = SONDERING MET PLAATSELIJKE KLEEFMETING CREMATORIUM NOORDERBEGRAAFPLAATS TE AMSTERDAM NOORD Sondering volgens norm NEN 54, klasse conustype cylindrisch elektrisch, 5 mm afwijking van de vertikaal Opdr Sond. DKM6

28 UNIPLOT 5.9.nl / QcFsClass-N3.cmd / 9-- :43:35 Diepte t.o.v. NAP [m] Wrijvingsweerstand,f s Conusweerstand,q c 8 6 Wrijvingsgetal,R f [%] 4 CPT data classificatie - indicatief Classificatie gebaseerd op genormaliseerde conusweerstand en wrijvingsgetal. (Robertson 99, NL corr.) Geldig onder grondwaterpeil. () VEEN of POTKLEI DKM Opg. : AVS/VV d.d. 6-Dec-9 Get. : SMITB d.d. 9-- conus : F7.5CKEHA/B X = MV = NAP +.8 m Y = SONDERING MET PLAATSELIJKE KLEEFMETING CREMATORIUM NOORDERBEGRAAFPLAATS TE AMSTERDAM NOORD Sondering volgens norm NEN 54, klasse conustype cylindrisch elektrisch, 5 mm afwijking van de vertikaal Opdr Sond. DKM7

29 UNIPLOT 5.9.nl / QcFsClass-N3.cmd / 9-- :43:35 Diepte t.o.v. NAP [m] Wrijvingsweerstand,f s Conusweerstand,q c 8 6 Wrijvingsgetal,R f [%] 4 CPT data classificatie - indicatief Classificatie gebaseerd op genormaliseerde conusweerstand en wrijvingsgetal. (Robertson 99, NL corr.) Geldig onder grondwaterpeil. (8) ZAND, vast / ZAND, kleiig () VEEN of POTKLEI DKM Opg. : AVS/VV d.d. 6-Dec-9 Get. : SMITB d.d. 9-- conus : F7.5CKEHA/B X = MV = NAP +.74 m Y = SONDERING MET PLAATSELIJKE KLEEFMETING CREMATORIUM NOORDERBEGRAAFPLAATS TE AMSTERDAM NOORD Sondering volgens norm NEN 54, klasse conustype cylindrisch elektrisch, 5 mm afwijking van de vertikaal Opdr Sond. DKM8

30 UNIPLOT 5.9.nl / QcFsClass-N3.cmd / 9-- :43:35 Diepte t.o.v. NAP [m] Wrijvingsweerstand,f s Conusweerstand,q c 8 6 Wrijvingsgetal,R f [%] 4 38 CPT data classificatie - indicatief Classificatie gebaseerd op genormaliseerde conusweerstand en wrijvingsgetal. (Robertson 99, NL corr.) Geldig onder grondwaterpeil. (8) ZAND, vast / ZAND, kleiig DKM Opg. : AVS/VV d.d. 6-Dec-9 Get. : SMITB d.d. 9-- conus : F7.5CKEHA/B X = MV = NAP +.79 m Y = SONDERING MET PLAATSELIJKE KLEEFMETING CREMATORIUM NOORDERBEGRAAFPLAATS TE AMSTERDAM NOORD Sondering volgens norm NEN 54, klasse conustype cylindrisch elektrisch, 5 mm afwijking van de vertikaal Opdr Sond. DKM9

31 UNIPLOT 5.9.nl / QcFsClass-N3.cmd / 9-- :43:36 Diepte t.o.v. NAP [m] Wrijvingsweerstand,f s Conusweerstand,q c 8 6 Wrijvingsgetal,R f [%] 4 44 CPT data classificatie - indicatief Classificatie gebaseerd op genormaliseerde conusweerstand en wrijvingsgetal. (Robertson 99, NL corr.) Geldig onder grondwaterpeil. (8) ZAND, vast / ZAND, kleiig () VEEN of POTKLEI DKM Opg. : AVS/VV d.d. 6-Dec-9 Get. : SMITB d.d. 9-- conus : F7.5CKEHA/B X = MV = NAP +.56 m Y = SONDERING MET PLAATSELIJKE KLEEFMETING CREMATORIUM NOORDERBEGRAAFPLAATS TE AMSTERDAM NOORD Sondering volgens norm NEN 54, klasse conustype cylindrisch elektrisch, 5 mm afwijking van de vertikaal Opdr Sond. DKM

32 UNIPLOT 5.9.nl / QcFsClass-N3.cmd / 9-- :43:36 Diepte t.o.v. NAP [m] Wrijvingsweerstand,f s Conusweerstand,q c 8 6 Wrijvingsgetal,R f [%] 4 5 CPT data classificatie - indicatief Classificatie gebaseerd op genormaliseerde conusweerstand en wrijvingsgetal. (Robertson 99, NL corr.) Geldig onder grondwaterpeil. () VEEN of POTKLEI DKM Opg. : AVS/VV d.d. 7-Dec-9 Get. : SMITB d.d. 9-- conus : F7.5CKEHA/B X = MV = NAP +.65 m Y = SONDERING MET PLAATSELIJKE KLEEFMETING CREMATORIUM NOORDERBEGRAAFPLAATS TE AMSTERDAM NOORD Sondering volgens norm NEN 54, klasse conustype cylindrisch elektrisch, 5 mm afwijking van de vertikaal Opdr Sond. DKM

33 UNIPLOT 5.9.nl / QcFsClass-N3.cmd / 9-- :43:37 Diepte t.o.v. NAP [m] Wrijvingsweerstand,f s Conusweerstand,q c 8 6 Wrijvingsgetal,R f [%] 4 CPT data classificatie - indicatief Classificatie gebaseerd op genormaliseerde conusweerstand en wrijvingsgetal. (Robertson 99, NL corr.) Geldig onder grondwaterpeil. (8) ZAND, vast / ZAND, kleiig () VEEN of POTKLEI DKM Opg. : AVS/VV d.d. 6-Dec-9 Get. : SMITB d.d. 9-- conus : F7.5CKEHA/B X = MV = NAP +.6 m Y = SONDERING MET PLAATSELIJKE KLEEFMETING CREMATORIUM NOORDERBEGRAAFPLAATS TE AMSTERDAM NOORD Sondering volgens norm NEN 54, klasse conustype cylindrisch elektrisch, 5 mm afwijking van de vertikaal Opdr Sond. DKM3

34 UNIPLOT 5.9.nl / QcFsClass-N3.cmd / 9-- :43:37 Diepte t.o.v. NAP [m] Wrijvingsweerstand,f s Conusweerstand,q c 8 6 Wrijvingsgetal,R f [%] 4 7 CPT data classificatie - indicatief Classificatie gebaseerd op genormaliseerde conusweerstand en wrijvingsgetal. (Robertson 99, NL corr.) Geldig onder grondwaterpeil. () VEEN of POTKLEI DKM Opg. : AVS/VV d.d. 6-Dec-9 Get. : SMITB d.d. 9-- conus : F7.5CKEHA/B X = MV = NAP +.77 m Y = SONDERING MET PLAATSELIJKE KLEEFMETING CREMATORIUM NOORDERBEGRAAFPLAATS TE AMSTERDAM NOORD Sondering volgens norm NEN 54, klasse conustype cylindrisch elektrisch, 5 mm afwijking van de vertikaal Opdr Sond. DKM4

35 Uitgangspunten - gehanteerde sondering : DKM4 - paaltype : HEK-palen - schachtdiameter : Ø mm Berekening negatieve kleef De representatieve waarde van de maximale negatieve kleefbelasting op een alleenstaande paal volgens art. 7. NEN bedraagt: F s;nk;rep = (h i K o; tan i v;gem;i ) O s = 94 kn waarin: in dit geval: h i = dikte van de betreffende laag zie tabel K o;i.tan i = product van de representatieve waarde van de neutrale gronddruk factor en de tangens van de wrijvingshoek tussen paal en grond voor de betreffende laag,5 ' v;gem;i = representatieve waarde van de gemiddelde effectieve verticale spanning in de betreffende laag i zie tabel O s = omtrek van de paalschacht zie tabel laag van / tot [m NAP] dikte h [m] i;rep [kn/m 3 ] ' v;i;gem [kn/m ] K o;i.tan i [ - ] O s [m] F s;nk;rep,i [kn],65 / -,,65 8, 3,9,5, 6, -, / -5, 3,, 6,7,5, 48, 3-5, / -5,5,5, 78,,5, 9,9 4-5,5 / -6,,5 4, 79,,5,, 5-6, / -,5 4,5 7, 96,,5,, Totaal 94, De rekenwaarde van de maximale negatieve kleefbelasting op een alleenstaande paal bedraagt: F s;nk;d = F s;nk;rep. f;nk = 94 kn. waarin: in dit geval: f;nk = partiële belastingsfactor voor de negatieve kleef (art..5. uit NEN 674), - BEREKENING NEGATIEVE KLEEF CREMATORIUM NOORDERBEGRAAFPLAATS TE Opdr. : AMSTERDAM NOORD Bijl. :

36 Uitgangspunten - gehanteerde sondering : DKM4 - paaltype : HEK-palen - paalpuntniveau : NAP -3, m - schachtdiameter : Ø mm - puntafmeting : Ø 395 mm Maximale draagkracht van de paalpunt De maximale puntweerstand volgens art bedraagt: p r;max;punt = ½. p.. s. ((q c;i;gem + q c;ii;gem )/ + q c;iii;gem ) = 9, MPa. waarin: in dit geval: q c;i;gem = de gemiddelde waarde van de conusweerstanden over traject I (,7 à 4 x D eq onder de punt) 4,8 MPa q c;ii;gem = de minimale waarde van de conusweerstanden over traject II (,7 à 4 x D eq onder de punt),4 MPa q c;iii;gem = de gemiddelde minimale waarde van de conusweerstanden over traject III (8 x D eq boven de punt),3 MPa p = paalklassefactor (tabel, NEN 6743-),9 - = factor voor de paalvoetvorm, - s = factor voor de vorm van de dwarsdoorsnede van de paalvoet, - De maximale draagkracht van de paalpunt volgens art bedraagt: F r;max;punt = A punt. p r;max;punt. = 98 kn. waarin: in dit geval: A punt = oppervlak van de paalvoet,3 m² BLAD van BEREKENING REKENWAARDE NETTO DRAAGKRACHT CREMATORIUM NOORDERBEGRAAFPLAATS TE Opdr. : AMSTERDAM NOORD Bijl. : 3

37 Maximale paalschachtwrijving De maximale paalschachtwrijving volgens art bedraagt: p r;max;schacht = s. q c;z;a =,77 MPa. waarin: in dit geval: s = factor voor de invloed van de uitvoering en het paaltype (tabel, NEN 6743-),9 - q c;z;a = de gemiddelde waarde van de conusweerstanden over het traject waarover schachtwrijving wordt berekend 8,6 MPa De maximale schachtwrijvingskracht volgens art bedraagt: F r;max;schacht = O p. L. p r;max;schacht = 4 kn. waarin: in dit geval: O p = omtrek van de paalschacht, m L = traject voor berekening schachtwrijving,5 m Maximale draagkracht De maximale draagkracht van de paal volgens art bedraagt: F r;max = F r;max;punt + F r;max;schacht = 38 kn. De representatieve waarde van de maximale draagkracht van de paal volgens art bedraagt: F r;max;rep = ;N. F r;max = 89 kn. waarin: in dit geval: ;N = factor volgens tabel van NEN 6743-,7 - Voor de rekenwaarde van de maximale draagkracht van de paal kan volgens art. 5. worden aangehouden: F r;max;d = F r;max;rep / m;b = 683 kn. waarin: in dit geval: m;b = m;b4 = partiële materiaalfactor volgens tabel 3 van NEN 674, - BLAD van BEREKENING REKENWAARDE NETTO DRAAGKRACHT CREMATORIUM NOORDERBEGRAAFPLAATS TE Opdr. : AMSTERDAM NOORD Bijl. : 3

38 Voor grenstoestand A geldt volgens art van NEN 674: F s;d < F r;d. Voor grenstoestand B kan het zakkingscriterium dat in art is gegeven, worden vervangen door: F s;d + F s;nk;d < F r;max;d waarin: in dit geval: F s;d = rekenwaarde van de belasting in kn F s;nk;d = rekenwaarde van de negatieve kleefbelasting 94 kn F r;max;d = rekenwaarde van de maximale draagkracht van de paal 683 kn Voor de meeste paaltypen, zoals grondverdringende palen en avegaarpalen met relatief kleine diameter, is grenstoestand B maatgevend, zodat hiermee ook de andere grenstoestanden worden ondervangen. Bovenstaande formule kan worden bewerkt tot de volgende voorwaarde: F s;d < F r;net;d waarin: in dit geval: F r;net;d = F r;max;d - F s;nk;d = de rekenwaarde van de netto draagkracht van de paal, rekening houdend met de negatieve kleefbelasting 489 kn Indien aan de bovenstaande voorwaarde wordt voldaan, dan bezwijkt de grond rondom de paal niet. De vervormingen van de paalkop zullen hierbij ook beperkt zijn. In tabel 4- zijn de waarden gepresenteerd van F r;net;d, de rekenwaarde van de netto draagkracht, rekening houdend met de negatieve kleef. TOETSING GRENSTOESTAND B CREMATORIUM NOORDERBEGRAAFPLAATS TE Opdr. : AMSTERDAM NOORD Bijl. : 4

39 UITVOERING HEIWERK Algemene richtlijnen Voor algemene richtlijnen betreffende het heien van prefab betonpalen wordt verwezen naar de beoordelingsrichtlijn BRL 357 d.d van KIWA. Toezicht dient plaats te vinden op basis van CUR Aanbeveling 4 "Toezicht op de realisatie van paalfunderingen". In het bijzonder dient op de volgende aspecten te worden gelet. Heivolgorde De eerste paal van het project dient te worden geheid ter plaatse van een sondering aangezien de draagkracht van de palen berekend is met behulp van sonderingen. De relatie van het heigedrag met het sondeerbeeld kan worden vastgesteld door het aantal slagen per,5 m paalzakking te registreren (kalenderen). Het bij de eerste sondering gevonden kalenderbeeld wordt als maatstaf voor de overige palen genomen. Van iedere paal dient derhalve, over het traject in de draagkrachtige zandlaag, de kalender te worden opgenomen. Voor iedere volgende sondering is het noodzakelijk om het kalenderbeeld te controleren en zonodig de maatstaf bij te stellen. Bij een verschil in inheiniveau tussen de sonderingen, verdient het aanbeveling het heiwerk aan te vangen bij het diepste niveau. Aangezien dan van laag naar hoog wordt geheid is een betere controle mogelijk op het benodigde inheiniveau voor de overige palen. Bij het heien van grote groepen palen dient van binnen naar buiten te worden gewerkt. Door het verdichten van zandlagen, kan een andere volgorde onnodig zwaar heiwerk tot gevolg hebben. Heiblok-paal-draagkracht verhouding Doorgaans wordt gezocht naar een verhouding heiblok-paal-draagkracht die een eindkalender oplevert van 5 à 5 slagen per,5 m. Het in het advies aangegeven heiblok is bepaald met behulp van de heiformule van Sprenger-Potma, die over het algemeen een redelijk goede voorspelling geeft van de eindkalender van palen die hun draagkracht hoofdzakelijk aan puntweerstand ontlenen. Mede omdat de positieve kleef veelal een geringe invloed op de kalender heeft, maar wel een grote bijdrage in de draagkracht kan hebben, dient de maatgevende kalender te worden bepaald aan de hand van het heigedrag ter plaatse van de sonderingen. Afwijkende kalenderwaarden Een afwijkende kalender kan worden veroorzaakt door de bodemopbouw of door paalbreuk. Ook andere factoren kunnen van invloed zijn op de kalenderwaarde, waarbij niet altijd sprake hoeft te zijn van een afwijkende draagkracht, zoals hieronder is aangegeven: Factor - natte of oude mutsvulling - wisselende energieafgifte van het blok - andere pompzetting - wijziging in de weersomstandigheden waardoor de koeling verandert; warmer weer: kouder weer: - verdichting zandpakket - tijdelijke wateroverspanning tijdens het heien Hoger x x x x Kalender Lager x x x x x Een in vastheid wisselende tussen- of bovenzandlaag kan eveneens tot afwijkende kalenderwaarden leiden. Bij houten palen met betonopzetter kan een vaste bovenzandlaag leiden tot een hoge kalender zonder dat sprake is van een hogere draagkracht. -

40 Bij een lage kalenderwaarde kan sprake zijn van een te lage draagkracht. Bij twijfel is het noodzakelijk contact op te nemen met de constructeur en de grondmechanisch adviseur. In onderling overleg kan dan tot één of meer van de volgende maatregelen worden besloten: - het na-heien van palen, waarbij over een traject van,5 m het aantal slagen per,5 m paalzakking wordt geregistreerd; op deze wijze kan worden onderzocht in hoeverre wateroverspanning de oorzaak is - het uitvoeren van controlesonderingen, om te onderzoeken in hoeverre een afwijkende bodemopbouw de oorzaak is - het akoestisch doormeten van de paal om eventuele paalbreuk op te sporen - het uitvoeren van een dynamische en/of statische proefbelasting om de werkelijke draagkracht van de paal vast te stellen. Uitgebreide informatie over de uitvoering van paalfunderingen, het dynamisch proefbelasten en het akoestisch doormeten van palen is gegeven in onze brochures, welke op aanvraag beschikbaar zijn. Gezien de vele factoren die een heiwerk kunnen beïnvloeden, is deskundig toezicht een vereiste. Van iedere paal dienen alle van belang zijnde gegevens te worden geregistreerd. Dit betreft niet alleen de kalender en het uiteindelijke inheiniveau, doch ook zaken als het type heiblok, de afstelling van het heiblok, de heivolgorde, het tijdstip, het gebruik van een nieuwe mutsvulling, de paallengte, het eventueel doorheien met een stalen oplanger, het maaiveld- resp. werkniveau, een eventuele bemaling tijdens het heiwerk en andere relevante gegevens. -

41 UITVOERING FUNDEX- / TUBEXPALEN Algemene richtlijnen Voor algemene richtlijnen betreffende de installatie van Fundexpalen wordt verwezen naar de beoordelingsrichtlijn BRL 365 inclusief Bijlage E d.d van KIWA. Voor Tubexpalen kunnen, afgezien van het trekken van de buis, dezelfde richtlijnen worden gehanteerd. Toezicht dient plaats te vinden op basis van CUR Aanbeveling 4 "Toezicht op de realisatie van paalfunderingen". In het bijzonder dient op de volgende aspecten te worden gelet. Installatie volgorde De eerste paal dient zo dicht mogelijk bij een sondering te worden geïnstalleerd. Het waargenomen installatiegedrag kan, in combinatie met het sondeerbeeld, een indicatie geven voor de tussen de sonderingen te installeren palen. Het beïnvloeden van een onvoldoend verharde paalschacht door het boren van een naastliggende paal, kan over het algemeen worden vermeden door een hart-op-hart afstand van minimaal 4 maal de paalvoetdiameter aan te houden. Indien desondanks blijkt dat door het boren van een volgende paal, het specieniveau van de nog niet verharde paal wijzigt (nazakking of oppersing), dan dient een andere werkvolgorde te worden gekozen waardoor een grotere tussenafstand ontstaat of dient een verhardingstijd langer dan uur te worden aangehouden, mede afhankelijk van de toegepaste hulpstoffen. Aan de paal waar nazakking of oppersing is geconstateerd, dient bij de kwaliteitscontrole bijzondere aandacht te worden besteed. Installatie Het boormoment en de pull-down kracht op de stalen boorbuis dienen te worden afgestemd op de penetratiesnelheid. De capaciteit van de boormotor dient derhalve te zijn gerelateerd aan de bodemopbouw en de paaldiameter, zodat ontspanning door grondtransport tot een minimum wordt beperkt. Ontspanning in de ondergrond dient te worden voorkomen aangezien dit nadelig is voor het draagvermogen van de palen. Dit geldt eveneens voor belendende funderingen. Zodra de boorpunt met boorbuis op diepte is, dient de boormotor gestopt te worden. Alvorens de paal wordt gestort dient te worden gecontroleerd of de buis droog is en vrij van grond. Vervolgens kan de wapening worden aangebracht en de buis worden volgestort met specie. Bij afkeuring van de geboorde buis dient deze te worden getrokken, waarbij ter voorkoming van verstoring van de draagkrachtige laag eerst een vulling is aangebracht bestaande uit specie of een mengsel van zand en grind. Het overboren van de nieuwe paal dient te geschieden naast de afgekeurde paal. Bij Fundex palen wordt de buis na het afstorten van de paal met draaiende bewegingen uit de grond getrokken. De wapeningskorf mag tijdens het trekken van de buis niet omhoog komen. De Fundexpalen dienen te worden afgestort tot aan het werkniveau, Tubexpalen kunnen eventueel op een dieper niveau worden afgewerkt. Ontgravingen Bij eventuele ontgravingen na het installeren van de palen dient zorgvuldig te worden gewerkt om paalbeschadiging te voorkomen. -

42 Bijzondere uitvoering Voor paalinstallatie diep in relatief vaste zandlagen kan overwogen worden aanvullende maatregelen te nemen zoals: - waterinjectie; de indringingsweerstand wordt hierdoor tijdelijk gereduceerd; een zeer beperkte hoeveelheid water wordt onder hoge druk via de paalpunt in de grond geïnjecteerd voor een tijdelijke verlaging van de wrijvingsweerstand. Hierbij mag geen grondtransport plaatsvinden. - groutinjectie; een bepaalde hoeveelheid grout wordt onder hoge druk iets boven de punt geïnjecteerd voor zowel een tijdelijke verlaging van de wrijvingsweerstand als een permanente verhoging van de draagkracht van de schachtwrijving; dit laatste is alleen van toepassing voor Tubexpalen. Controle Een controle op de paalweerstand kan worden verkregen door registratie van het boormoment (of oliedruk van hydraulisch systeem) met de diepte. Dit profiel dient in overeenstemming met het sondeerbeeld te zijn. De hoeveelheid gebruikte mortel c.q. beton dient te worden geregistreerd, en geverifieerd aan de hand van de afmetingen van de buis en de paalpunt. De kwaliteit van de palen dient te worden gecontroleerd met behulp van akoestische metingen, zo nodig in combinatie met het ontgraven van het bovenste deel van de paalschacht. Eventuele discontinuïteiten in de betondoorsnede kunnen hiermee worden vastgesteld. Het aantal door te meten palen wordt mede bepaald door eventuele onregelmatigheden tijdens de uitvoering. Bij twijfel omtrent de kwaliteit, c.q. het draagvermogen, dient contact te worden opgenomen met de constructeur en de grondmechanisch adviseur. In onderling overleg kan dan tot een of meer van de volgende maatregelen worden besloten: - het uitvoeren van controlesonderingen, om te onderzoeken of sprake is van een afwijkende bodemopbouw; - het uitvoeren van een dynamische en / of statische proefbelasting om het werkelijke draagvermogen van de paal vast te stellen. Uitgebreide informatie over de uitvoering van paalfunderingen, het dynamisch proefbelasten en het akoestisch doormeten van palen is gegeven in onze brochures, welke op aanvraag beschikbaar zijn. Gezien de vele factoren die het installatieproces kunnen beïnvloeden, is deskundig toezicht een vereiste. Van iedere paal dienen alle van belang zijnde gegevens te worden geregistreerd. Dit betreft niet alleen het uiteindelijke paalpuntniveau, doch ook zaken als het toegepaste boormoment, de betonaanvoer, eventuele onregelmatigheden tijdens het boorproces, de installatievolgorde, het tijdstip, de paallengte, het maaiveld- resp. werkniveau, een eventuele bemaling en andere relevante gegevens. -