Milieubelastingen naar economische activiteit

Transcriptie

1 Federaal Planbureau Economische analyses en vooruitzichten Instituut voor de nationale rekeningen Milieubelastingen naar economische activiteit September 2014 Kunstlaan Brussel

2 Federaal Planbureau Het Federaal Planbureau (FPB) is een instelling van openbaar nut. Het FPB voert beleidsrelevant onderzoek uit op economisch, sociaal-economisch vlak en op het vlak van leefmilieu. Hiertoe verzamelt en analyseert het FPB gegevens, onderzoekt het aanneembare toekomstscenario s, identificeert het alternatieven, beoordeelt het de gevolgen van beleidsbeslissingen en formuleert het voorstellen. Het stelt zijn wetenschappelijke expertise onder meer ter beschikking van de regering, het Parlement, de sociale gesprekspartners, nationale en internationale instellingen. Het FPB zorgt voor een ruime verspreiding van zijn werkzaamheden. De resultaten van zijn onderzoek worden ter kennis gebracht van de gemeenschap en dragen zo bij tot het democratisch debat. Het Federaal Planbureau is EMAS en Ecodynamische Onderneming (drie sterren) gecertificeerd voor zijn milieubeheer. url: Contactpersoon voor deze publicatie: Guy Vandille, Overname wordt toegestaan, behalve voor handelsdoeleinden, mits bronvermelding. Verantwoordelijke uitgever: Philippe Donnay

3 Woord vooraf De Europese Verordening 691/2011 verplicht de lidstaten van de Europese Unie om vanaf 2013 drie milieu-economische rekeningen te leveren. Het gaat om de rekening voor milieubelastingen naar economische activiteit (Environmental Taxes by Economic Activity, ETEA), de luchtemissierekeningen (Air Emissions Accounts, AEA) en de materiaalstroomrekeningen voor de gehele economie (Economy-Wide Material Flow Accounts, EW-MFA). Het Instituut voor de nationale rekeningen (INR) presenteert in deze publicatie de rekening voor milieubelastingen naar economische activiteit voor de jaren Milieu-economische rekeningen zijn satellietrekeningen van de nationale rekeningen. De wet van 21 december 1994 aangaande sociale en diverse bepalingen, Titel VIII (bepalingen met betrekking tot het INR), wijst het opstellen van satellietrekeningen van de nationale rekeningen toe aan het Federaal Planbureau (FPB). De door het FPB uitgewerkte methodologie werd goedgekeurd door het Wetenschappelijk Comité voor de nationale rekeningen. De voorzitter van de Raad van bestuur van het Instituut voor de nationale rekeningen Jean-Marc Delporte Brussel, september 2014

4 Inhoudstafel Commentaar... 1 De milieubelastingen in cijfers 1 Methodologische verschilpunten ten opzichte van de vorige publicatie 4 Tabellen Totale milieubelastingen 5 2. Energiebelastingen 7 3. Vervoerbelastingen 9 4. Belastingen op vervuiling Belastingen op hulpbronnen 13

5 Commentaar In wat volgt, worden eerst kort de resultaten besproken. Vervolgens wordt ingegaan op de methodologische verschilpunten met de publicatie van De volledige reeks van 2008 tot en met 2011 werd immers herzien op basis van nieuwe informatie. Die heeft hoofdzakelijk een impact op de verdeling van de cijfers over de bedrijfstakken, de huishoudens en de niet-residenten. De milieubelastingen in cijfers Volgens de definitie van Eurostat 1 dient elke belasting die geheven wordt op een belastingbasis die milieuvervuilend of grondstofuitputtend is, te worden beschouwd als een milieubelasting. Het scala aan belastingen waar rekening mee gehouden dient te worden is dus veel ruimer dan belastingen die geheven worden op de vervuiling zelf. De accijnzen op olieproducten worden bijvoorbeeld ook als milieubelastingen beschouwd. Btw wordt dan weer buiten beschouwing gelaten omdat dit om een algemene belasting gaat die op alle producten geheven wordt, die bovendien grotendeels aftrekbaar is. Eurostat deelt de milieubelastingen in vier categorieën in: energiebelastingen, vervoerbelastingen, belastingen op vervuiling en belastingen op hulpbronnen. Alle belastingen die geheven worden op energieproducten zitten in de eerste categorie, ook de belastingen op benzine en diesel. De vervoerbelastingen omvatten enkel belastingen op transport die los staan van het energieverbruik, zoals de jaarlijkse verkeersbelasting. Belastingen op vervuiling omvatten belastingen op gemeten of geschatte vervuiling, op het beheer van vast afval, en op geluidsoverlast. Belastingen op hulpbronnen omvatten belastingen op watergebruik en het gebruik van grondstoffen afkomstig uit bos- en mijnbouw. Figuur 1 toont dat de totale milieubelastingen in België tussen 2008 en 2011 stegen van 7,4 miljard (2,12% van het bbp) naar 8,3 miljard (2,26% van het bbp). In 2012 daalden de opbrengsten van de milieubelastingen evenwel tot 8,1 miljard (2,16% van het bbp). Daar waar de stijging van de inkomsten uit milieubelastingen tussen 2008 en 2011 iets sneller verliep dan de toename van de totale belastinginkomsten van de Belgische overheden, waardoor het aandeel van de milieubelastingen in de totale belastingen toenam van 7,2% naar 7,7%, viel dit aandeel in 2012 terug naar het niveau van De totale belastinginkomsten stegen in dat jaar immers met bijna 5%, terwijl de milieubelastingen met bijna 3% terugvielen. Deze daling kwam voor ongeveer 60% op het conto van de accijnzen op minerale oliën en voor 40% op dat van de verkeersbelasting betaald door de gezinnen en de bedrijven. 1 Zie: Eurostat (2001), Environmental taxes a statistical guide, Methods and Nomenclatures in Economy and finance, Luxembourg. 1

6 Figuur Evolutie van de totale milieubelastingen , in miljoenen euro s (linkeras) en in procent van de totale belastingen (rechteras) 7.80% 7.70% 7.60% 7.50% 7.40% 7.30% 7.20% 7.10% 7.00% 6.90% totaal milieubelastingen aandeel in totaal belastingen 6.80% Bron: INR De verdeling volgens type milieubelasting, evenals volgens betaler, was vrij stabiel over de beschouwde periode. Figuur 2 toont dat energiebelastingen het grootste deel (59%) van de Belgische milieubelastingen uitmaakten in de periode Vervoerbelastingen leverden iets meer dan een derde van de totale milieubelastingen op. De belastingen op vervuiling waren slechts verantwoordelijk voor 6% van de milieubelastingen, en de belastingen op hulpbronnen haalden amper 1% van het totaal. Figuur 2 Verdeling volgens type milieubelasting Gemiddelde , in procent van de totale milieubelastingen vervuiling 6% hulpbronnen 1% transport 34% energie 59% Bron: INR 2

7 Figuur 3 toont dat iets meer dan de helft van de milieubelastingen in de periode betaald werd door de huishoudens, terwijl de bedrijven 47% voor hun rekening namen. Een miniem deel kon niet worden toegewezen, terwijl ook het aandeel van de niet-residenten verwaarloosbaar was. 2 Figuur 3 Wie betaalt de milieubelastingen? Gemiddelde , in procent van de totale milieubelastingen bedrijven 47% huishoudens 52% Bron: INR niet toewijsbaar 0% niet-residenten 1% De huishoudens betaalden meer dan de bedrijven doordat ze zowel van de vervoerbelastingen als de belastingen op vervuiling het grootste deel voor hun rekening namen, zoals blijkt uit tabel 1. Het omgekeerde is waar voor de energiebelastingen, waarvan een groter deel betaald werd door de bedrijven. Tabel 1 Betalers per type milieubelasting Gemiddelde , in procent van het totaal per type Energie Vervoer Vervuiling Huishoudens Bedrijven Niet-residenten Niet toewijsbaar Bron: INR Wanneer we de bedrijven apart beschouwen, maakt tabel 2 duidelijk dat de transportsector te land veruit de belangrijkste betaler was van milieubelastingen in de periode Het gaat hierbij in hoofdzaak om betalingen van accijnzen op minerale oliën door firma s die transport over de weg verzorgen. Bijna een vijfde van alle milieubelastingen betaald door de bedrijven werd betaald door deze bedrijfstak. De bouw stond in voor een tiende van de milieubelastingen. De opslag en vervoerondersteunende activiteiten betaalden ongeveer 9% van het totaal. Samen met de verhuur en lease (voornamelijk van motorvoertuigen) en het openbaar bestuur en defensie waren de drie 2 Hierbij dienen we er wel op te wijzen dat er geen accijnzen op benzine of diesel aan de niet-residenten werden toegewezen, daar er geen gegevens bestaan over de hoeveelheid brandstof die in België door niet-residenten getankt wordt. Al dergelijke accijnzen werden toegewezen aan Belgische residenten. 3

8 voornoemde bedrijfstakken verantwoordelijk voor bijna de helft van de milieubelastingen betaald door bedrijven. Tabel 2 Bedrijfstak Aandeel bedrijfstakken (NACE) in totale milieubelastingen bedrijven Gemiddelde , in procent Aandeel Vervoer te land en vervoer via pijpleidingen (49) 19.1 Bouwnijverheid (41-43) 10.1 Opslag en vervoerondersteunende activiteiten (52) 8.7 Verhuur en lease (77) 5.9 Openbaar bestuur en defensie; verplichte sociale verzekeringen (84) 4.3 Groothandel en handelsbemiddeling, met uitzondering van motorvoertuigen (46) 4.1 Detailhandel, met uitzondering van handel in auto s en motorfietsen (47) 3.2 Afvalwaterafvoer; inzameling, verwerking en verwijdering van afval, terugwinning, sanering (37-39) 2.8 Horeca (55-56) 2.7 Menselijke gezondheidszorg (86) 2.7 Bron: INR Methodologische verschilpunten ten opzichte van de vorige publicatie In vergelijking met de versie van de ETEA van 2013 vond een herziening plaats van de verdeling van een groot deel van de milieubelastingen over de verschillende bedrijfstakken en de huishoudens. Dit gebeurde omdat de verdeling in de versie van 2013 gebaseerd was op een voorlopige versie van de gedetailleerde belastingstudie voor de Belgische gebruikstabel van In voorliggende publicatie wordt de finale versie van deze studie toegepast. Bovendien wordt voor de verdeling van de watervervuilingsbelastingen betaald door de bedrijven de intussen ter beschikking gekomen gebruikstabellen in NACE Rev.2 voor 2008 en 2009 gebruikt voor de betrokken jaren. Het toepassen van deze nieuwe informatie verklaart de herziening van de cijfers voor de periode in vergelijking met de versie van de ETEA van

9 Tabellen 1. Totale milieubelastingen in miljoenen euro s Teelt van gewassen, veeteelt, jacht en diensten in verband met deze activiteiten (01) Bosbouw en de exploitatie van bossen (02) Visserij en aquacultuur (03) Mijnbouw en ondersteunende activiteiten in verband met de mijnbouw (05-09) Vervaardiging van voedingsmiddelen, dranken en tabaksproducten (10-12) Vervaardiging van textiel, kleding, leer en producten van leer (13-15) Houtindustrie en vervaardiging van artikelen van hout en van kurk, exclusief meubelen; vervaardiging van artikelen van riet en van vlechtwerk (16) Vervaardiging van papier en papierwaren (17) Drukkerijen, reproductie van opgenomen media (18) Vervaardiging van cokes en van geraffineerde aardolieproducten (19) Vervaardiging van chemische producten (20) Vervaardiging van farmaceutische grondstoffen en producten (21) Vervaardiging van producten van rubber of kunststof (22) Vervaardiging van andere niet-metaalhoudende minerale producten (23) Vervaardiging van metalen in primaire vorm (24) Vervaardiging van producten van metaal, exclusief machines en apparaten (25) Vervaardiging van informaticaproducten en van elektronische en optische producten (26) Vervaardiging van elektrische apparatuur (27) Vervaardiging van machines, apparaten en werktuigen, n.e.g. (28) Vervaardiging en assemblage van motorvoertuigen, aanhangwagens en opleggers (29) Vervaardiging van andere transportmiddelen (30) Vervaardiging van meubelen; overige industrie (31-32) Reparatie en installatie van machines en apparaten (33) Productie en distributie van elektriciteit, gas, stoom en gekoelde lucht (35) Winning, behandeling en distributie van water (36) Afvalwaterafvoer; inzameling, verwerking en verwijdering van afval; terugwinning; sanering en ander afvalbeheer (37-39) Bouwnijverheid (41-43) Groot- en detailhandel in en onderhoud en reparatie van motorvoertuigen en motorfietsen (45) Groothandel en handelsbemiddeling, met uitzondering van de handel in motorvoertuigen en motorfietsen (46) Detailhandel, met uitzondering van de handel in auto's en motorfietsen (47) Vervoer te land en vervoer via pijpleidingen (49) Vervoer over water (50) Luchtvaart (51) Opslag en vervoerondersteunende activiteiten (52) Posterijen en koeriers (53)

10 in miljoenen euro s Verschaffen van accommodatie; eet- en drinkgelegenheden (55-56) Uitgeverijen (58) Productie van films en video- en televisieprogramma's, maken van geluidsopnamen en uitgeverijen van muziekopnamen; programmeren en uitzenden van radio- en televisieprogramma's (59-60) Telecommunicatie (61) Ontwerpen en programmeren van computerprogramma's, computerconsultancyactiviteiten en aanverwante activiteiten; dienstverlenende activiteiten op het gebied van informatie (62-63) Financiële dienstverlening, exclusief verzekeringen en pensioenfondsen (64) Verzekeringen, herverzekeringen en pensioenfondsen, exclusief verplichte sociale verzekeringen (65) Ondersteunende activiteiten voor verzekeringen en pensioenfondsen (66) Exploitatie van en handel in onroerend goed (68) Rechtskundige en boekhoudkundige dienstverlening; activiteiten van hoofdkantoren; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer (69-70) Architecten en ingenieurs; technische testen en toetsen (71) Speur- en ontwikkelingswerk op wetenschappelijk gebied (72) Reclamewezen en marktonderzoek (73) Overige gespecialiseerde wetenschappelijke en technische activiteiten; veterinaire diensten (74-75) Verhuur en lease (77) Terbeschikkingstelling van personeel (78) Reisbureaus, reisorganisatoren, reserveringsbureaus en aanverwante activiteiten (79) Beveiligings- en opsporingsdiensten; diensten in verband met gebouwen; landschapsverzorging; administratieve en ondersteunende activiteiten ten behoeve van kantoren en overige zakelijke activiteiten (80-82) Openbaar bestuur en defensie; verplichte sociale verzekeringen (84) Onderwijs (85) Menselijke gezondheidszorg (86) Maatschappelijke dienstverlening met en zonder huisvesting (87-88) Creatieve activiteiten, kunst en amusement; bibliotheken, archieven, musea en overige culturele activiteiten; loterijen en kansspelen (90-92) Sport, ontspanning en recreatie (93) Verenigingen (94) Reparatie van computers en consumentenartikelen (95) Overige persoonlijke diensten (96) Huishoudens als werkgever van huishoudelijk personeel en niet-gedifferentieerde productie van goederen en diensten door particuliere huishoudens voor eigen gebruik (97-98) Extra-territoriale organisaties (99) Totaal bedrijven Huishoudens Niet-residenten Niet toegewezen Totaal

11 2. Energiebelastingen in miljoenen euro s Teelt van gewassen, veeteelt, jacht en diensten in verband met deze activiteiten (01) Bosbouw en de exploitatie van bossen (02) Visserij en aquacultuur (03) Mijnbouw en ondersteunende activiteiten in verband met de mijnbouw (05-09) Vervaardiging van voedingsmiddelen, dranken en tabaksproducten (10-12) Vervaardiging van textiel, kleding, leer en producten van leer (13-15) Houtindustrie en vervaardiging van artikelen van hout en van kurk, exclusief meubelen; vervaardiging van artikelen van riet en van vlechtwerk (16) Vervaardiging van papier en papierwaren (17) Drukkerijen, reproductie van opgenomen media (18) Vervaardiging van cokes en van geraffineerde aardolieproducten (19) Vervaardiging van chemische producten (20) Vervaardiging van farmaceutische grondstoffen en producten (21) Vervaardiging van producten van rubber of kunststof (22) Vervaardiging van andere niet-metaalhoudende minerale producten (23) Vervaardiging van metalen in primaire vorm (24) Vervaardiging van producten van metaal, exclusief machines en apparaten (25) Vervaardiging van informaticaproducten en van elektronische en optische producten (26) Vervaardiging van elektrische apparatuur (27) Vervaardiging van machines, apparaten en werktuigen, n.e.g. (28) Vervaardiging en assemblage van motorvoertuigen, aanhangwagens en opleggers (29) Vervaardiging van andere transportmiddelen (30) Vervaardiging van meubelen; overige industrie (31-32) Reparatie en installatie van machines en apparaten (33) Productie en distributie van elektriciteit, gas, stoom en gekoelde lucht (35) Winning, behandeling en distributie van water (36) Afvalwaterafvoer; inzameling, verwerking en verwijdering van afval; terugwinning; sanering en ander afvalbeheer (37-39) Bouwnijverheid (41-43) Groot- en detailhandel in en onderhoud en reparatie van motorvoertuigen en motorfietsen (45) Groothandel en handelsbemiddeling, met uitzondering van de handel in motorvoertuigen en motorfietsen (46) Detailhandel, met uitzondering van de handel in auto's en motorfietsen (47) Vervoer te land en vervoer via pijpleidingen (49) Vervoer over water (50) Luchtvaart (51) Opslag en vervoerondersteunende activiteiten (52) Posterijen en koeriers (53) Verschaffen van accommodatie; eet- en drinkgelegenheden (55-56)

12 in miljoenen euro s Uitgeverijen (58) Productie van films en video- en televisieprogramma's, maken van geluidsopnamen en uitgeverijen van muziekopnamen; programmeren en uitzenden van radio- en televisieprogramma's (59-60) Telecommunicatie (61) Ontwerpen en programmeren van computerprogramma's, computerconsultancyactiviteiten en aanverwante activiteiten; dienstverlenende activiteiten op het gebied van informatie (62-63) Financiële dienstverlening, exclusief verzekeringen en pensioenfondsen (64) Verzekeringen, herverzekeringen en pensioenfondsen, exclusief verplichte sociale verzekeringen (65) Ondersteunende activiteiten voor verzekeringen en pensioenfondsen (66) Exploitatie van en handel in onroerend goed (68) Rechtskundige en boekhoudkundige dienstverlening; activiteiten van hoofdkantoren; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer (69-70) Architecten en ingenieurs; technische testen en toetsen (71) Speur- en ontwikkelingswerk op wetenschappelijk gebied (72) Reclamewezen en marktonderzoek (73) Overige gespecialiseerde wetenschappelijke en technische activiteiten; veterinaire diensten (74-75) Verhuur en lease (77) Terbeschikkingstelling van personeel (78) Reisbureaus, reisorganisatoren, reserveringsbureaus en aanverwante activiteiten (79) Beveiligings- en opsporingsdiensten; diensten in verband met gebouwen; landschapsverzorging; administratieve en ondersteunende activiteiten ten behoeve van kantoren en overige zakelijke activiteiten (80-82) Openbaar bestuur en defensie; verplichte sociale verzekeringen (84) Onderwijs (85) Menselijke gezondheidszorg (86) Maatschappelijke dienstverlening met en zonder huisvesting (87-88) Creatieve activiteiten, kunst en amusement; bibliotheken, archieven, musea en overige culturele activiteiten; loterijen en kansspelen (90-92) Sport, ontspanning en recreatie (93) Verenigingen (94) Reparatie van computers en consumentenartikelen (95) Overige persoonlijke diensten (96) Huishoudens als werkgever van huishoudelijk personeel en niet-gedifferentieerde productie van goederen en diensten door particuliere huishoudens voor eigen gebruik (97-98) Extra-territoriale organisaties (99) Totaal bedrijven Huishoudens Niet-residenten Niet toegewezen Totaal

13 3. Vervoerbelastingen in miljoenen euro s Teelt van gewassen, veeteelt, jacht en diensten in verband met deze activiteiten (01) Bosbouw en de exploitatie van bossen (02) Visserij en aquacultuur (03) Mijnbouw en ondersteunende activiteiten in verband met de mijnbouw (05-09) Vervaardiging van voedingsmiddelen, dranken en tabaksproducten (10-12) Vervaardiging van textiel, kleding, leer en producten van leer (13-15) Houtindustrie en vervaardiging van artikelen van hout en van kurk, exclusief meubelen; vervaardiging van artikelen van riet en van vlechtwerk (16) Vervaardiging van papier en papierwaren (17) Drukkerijen, reproductie van opgenomen media (18) Vervaardiging van cokes en van geraffineerde aardolieproducten (19) Vervaardiging van chemische producten (20) Vervaardiging van farmaceutische grondstoffen en producten (21) Vervaardiging van producten van rubber of kunststof (22) Vervaardiging van andere niet-metaalhoudende minerale producten (23) Vervaardiging van metalen in primaire vorm (24) Vervaardiging van producten van metaal, exclusief machines en apparaten (25) Vervaardiging van informaticaproducten en van elektronische en optische producten (26) Vervaardiging van elektrische apparatuur (27) Vervaardiging van machines, apparaten en werktuigen, n.e.g. (28) Vervaardiging en assemblage van motorvoertuigen, aanhangwagens en opleggers (29) Vervaardiging van andere transportmiddelen (30) Vervaardiging van meubelen; overige industrie (31-32) Reparatie en installatie van machines en apparaten (33) Productie en distributie van elektriciteit, gas, stoom en gekoelde lucht (35) Winning, behandeling en distributie van water (36) Afvalwaterafvoer; inzameling, verwerking en verwijdering van afval; terugwinning; sanering en ander afvalbeheer (37-39) Bouwnijverheid (41-43) Groot- en detailhandel in en onderhoud en reparatie van motorvoertuigen en motorfietsen (45) Groothandel en handelsbemiddeling, met uitzondering van de handel in motorvoertuigen en motorfietsen (46) Detailhandel, met uitzondering van de handel in auto's en motorfietsen (47) Vervoer te land en vervoer via pijpleidingen (49) Vervoer over water (50) Luchtvaart (51) Opslag en vervoerondersteunende activiteiten (52) Posterijen en koeriers (53) Verschaffen van accommodatie; eet- en drinkgelegenheden (55-56) Uitgeverijen (58)

14 in miljoenen euro s Productie van films en video- en televisieprogramma's, maken van geluidsopnamen en uitgeverijen van muziekopnamen; programmeren en uitzenden van radio- en televisieprogramma's (59-60) Telecommunicatie (61) Ontwerpen en programmeren van computerprogramma's, computerconsultancyactiviteiten en aanverwante activiteiten; dienstverlenende activiteiten op het gebied van informatie (62-63) Financiële dienstverlening, exclusief verzekeringen en pensioenfondsen (64) Verzekeringen, herverzekeringen en pensioenfondsen, exclusief verplichte sociale verzekeringen (65) Ondersteunende activiteiten voor verzekeringen en pensioenfondsen (66) Exploitatie van en handel in onroerend goed (68) Rechtskundige en boekhoudkundige dienstverlening; activiteiten van hoofdkantoren; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer (69-70) Architecten en ingenieurs; technische testen en toetsen (71) Speur- en ontwikkelingswerk op wetenschappelijk gebied (72) Reclamewezen en marktonderzoek (73) Overige gespecialiseerde wetenschappelijke en technische activiteiten; veterinaire diensten (74-75) Verhuur en lease (77) Terbeschikkingstelling van personeel (78) Reisbureaus, reisorganisatoren, reserveringsbureaus en aanverwante activiteiten (79) Beveiligings- en opsporingsdiensten; diensten in verband met gebouwen; landschapsverzorging; administratieve en ondersteunende activiteiten ten behoeve van kantoren en overige zakelijke activiteiten (80-82) Openbaar bestuur en defensie; verplichte sociale verzekeringen (84) Onderwijs (85) Menselijke gezondheidszorg (86) Maatschappelijke dienstverlening met en zonder huisvesting (87-88) Creatieve activiteiten, kunst en amusement; bibliotheken, archieven, musea en overige culturele activiteiten; loterijen en kansspelen (90-92) Sport, ontspanning en recreatie (93) Verenigingen (94) Reparatie van computers en consumentenartikelen (95) Overige persoonlijke diensten (96) Huishoudens als werkgever van huishoudelijk personeel en niet-gedifferentieerde productie van goederen en diensten door particuliere huishoudens voor eigen gebruik (97-98) Extra-territoriale organisaties (99) Totaal bedrijven Huishoudens Niet-residenten Niet toegewezen Totaal

15 4. Belastingen op vervuiling in miljoenen euro s Teelt van gewassen, veeteelt, jacht en diensten in verband met deze activiteiten (01) Bosbouw en de exploitatie van bossen (02) Visserij en aquacultuur (03) Mijnbouw en ondersteunende activiteiten in verband met de mijnbouw (05-09) Vervaardiging van voedingsmiddelen, dranken en tabaksproducten (10-12) Vervaardiging van textiel, kleding, leer en producten van leer (13-15) Houtindustrie en vervaardiging van artikelen van hout en van kurk, exclusief meubelen; vervaardiging van artikelen van riet en van vlechtwerk (16) Vervaardiging van papier en papierwaren (17) Drukkerijen, reproductie van opgenomen media (18) Vervaardiging van cokes en van geraffineerde aardolieproducten (19) Vervaardiging van chemische producten (20) Vervaardiging van farmaceutische grondstoffen en producten (21) Vervaardiging van producten van rubber of kunststof (22) Vervaardiging van andere niet-metaalhoudende minerale producten (23) Vervaardiging van metalen in primaire vorm (24) Vervaardiging van producten van metaal, exclusief machines en apparaten (25) Vervaardiging van informaticaproducten en van elektronische en optische producten (26) Vervaardiging van elektrische apparatuur (27) Vervaardiging van machines, apparaten en werktuigen, n.e.g. (28) Vervaardiging en assemblage van motorvoertuigen, aanhangwagens en opleggers (29) Vervaardiging van andere transportmiddelen (30) Vervaardiging van meubelen; overige industrie (31-32) Reparatie en installatie van machines en apparaten (33) Productie en distributie van elektriciteit, gas, stoom en gekoelde lucht (35) Winning, behandeling en distributie van water (36) Afvalwaterafvoer; inzameling, verwerking en verwijdering van afval; terugwinning; sanering en ander afvalbeheer (37-39) Bouwnijverheid (41-43) Groot- en detailhandel in en onderhoud en reparatie van motorvoertuigen en motorfietsen (45) Groothandel en handelsbemiddeling, met uitzondering van de handel in motorvoertuigen en motorfietsen (46) Detailhandel, met uitzondering van de handel in auto's en motorfietsen (47) Vervoer te land en vervoer via pijpleidingen (49) Vervoer over water (50) Luchtvaart (51) Opslag en vervoerondersteunende activiteiten (52) Posterijen en koeriers (53) Verschaffen van accommodatie; eet- en drinkgelegenheden (55-56) Uitgeverijen (58)

16 in miljoenen euro s Productie van films en video- en televisieprogramma's, maken van geluidsopnamen en uitgeverijen van muziekopnamen; programmeren en uitzenden van radio- en televisieprogramma's (59-60) Telecommunicatie (61) Ontwerpen en programmeren van computerprogramma's, computerconsultancyactiviteiten en aanverwante activiteiten; dienstverlenende activiteiten op het gebied van informatie (62-63) Financiële dienstverlening, exclusief verzekeringen en pensioenfondsen (64) Verzekeringen, herverzekeringen en pensioenfondsen, exclusief verplichte sociale verzekeringen (65) Ondersteunende activiteiten voor verzekeringen en pensioenfondsen (66) Exploitatie van en handel in onroerend goed (68) Rechtskundige en boekhoudkundige dienstverlening; activiteiten van hoofdkantoren; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer (69-70) Architecten en ingenieurs; technische testen en toetsen (71) Speur- en ontwikkelingswerk op wetenschappelijk gebied (72) Reclamewezen en marktonderzoek (73) Overige gespecialiseerde wetenschappelijke en technische activiteiten; veterinaire diensten (74-75) Verhuur en lease (77) Terbeschikkingstelling van personeel (78) Reisbureaus, reisorganisatoren, reserveringsbureaus en aanverwante activiteiten (79) Beveiligings- en opsporingsdiensten; diensten in verband met gebouwen; landschapsverzorging; administratieve en ondersteunende activiteiten ten behoeve van kantoren en overige zakelijke activiteiten (80-82) Openbaar bestuur en defensie; verplichte sociale verzekeringen (84) Onderwijs (85) Menselijke gezondheidszorg (86) Maatschappelijke dienstverlening met en zonder huisvesting (87-88) Creatieve activiteiten, kunst en amusement; bibliotheken, archieven, musea en overige culturele activiteiten; loterijen en kansspelen (90-92) Sport, ontspanning en recreatie (93) Verenigingen (94) Reparatie van computers en consumentenartikelen (95) Overige persoonlijke diensten (96) Huishoudens als werkgever van huishoudelijk personeel en niet-gedifferentieerde productie van goederen en diensten door particuliere huishoudens voor eigen gebruik (97-98) Extra-territoriale organisaties (99) Totaal bedrijven Huishoudens Niet-residenten Niet toegewezen Totaal

17 5. Belastingen op hulpbronnen in miljoenen euro s Teelt van gewassen, veeteelt, jacht en diensten in verband met deze activiteiten (01) Bosbouw en de exploitatie van bossen (02) Visserij en aquacultuur (03) Mijnbouw en ondersteunende activiteiten in verband met de mijnbouw (05-09) Vervaardiging van voedingsmiddelen, dranken en tabaksproducten (10-12) Vervaardiging van textiel, kleding, leer en producten van leer (13-15) Houtindustrie en vervaardiging van artikelen van hout en van kurk, exclusief meubelen; vervaardiging van artikelen van riet en van vlechtwerk (16) Vervaardiging van papier en papierwaren (17) Drukkerijen, reproductie van opgenomen media (18) Vervaardiging van cokes en van geraffineerde aardolieproducten (19) Vervaardiging van chemische producten (20) Vervaardiging van farmaceutische grondstoffen en producten (21) Vervaardiging van producten van rubber of kunststof (22) Vervaardiging van andere niet-metaalhoudende minerale producten (23) Vervaardiging van metalen in primaire vorm (24) Vervaardiging van producten van metaal, exclusief machines en apparaten (25) Vervaardiging van informaticaproducten en van elektronische en optische producten (26) Vervaardiging van elektrische apparatuur (27) Vervaardiging van machines, apparaten en werktuigen, n.e.g. (28) Vervaardiging en assemblage van motorvoertuigen, aanhangwagens en opleggers (29) Vervaardiging van andere transportmiddelen (30) Vervaardiging van meubelen; overige industrie (31-32) Reparatie en installatie van machines en apparaten (33) Productie en distributie van elektriciteit, gas, stoom en gekoelde lucht (35) Winning, behandeling en distributie van water (36) Afvalwaterafvoer; inzameling, verwerking en verwijdering van afval; terugwinning; sanering en ander afvalbeheer (37-39) Bouwnijverheid (41-43) Groot- en detailhandel in en onderhoud en reparatie van motorvoertuigen en motorfietsen (45) Groothandel en handelsbemiddeling, met uitzondering van de handel in motorvoertuigen en motorfietsen (46) Detailhandel, met uitzondering van de handel in auto's en motorfietsen (47) Vervoer te land en vervoer via pijpleidingen (49) Vervoer over water (50) Luchtvaart (51) Opslag en vervoerondersteunende activiteiten (52) Posterijen en koeriers (53) Verschaffen van accommodatie; eet- en drinkgelegenheden (55-56) Uitgeverijen (58)

18 in miljoenen euro s Productie van films en video- en televisieprogramma's, maken van geluidsopnamen en uitgeverijen van muziekopnamen; programmeren en uitzenden van radio- en televisieprogramma's (59-60) Telecommunicatie (61) Ontwerpen en programmeren van computerprogramma's, computerconsultancyactiviteiten en aanverwante activiteiten; dienstverlenende activiteiten op het gebied van informatie (62-63) Financiële dienstverlening, exclusief verzekeringen en pensioenfondsen (64) Verzekeringen, herverzekeringen en pensioenfondsen, exclusief verplichte sociale verzekeringen (65) Ondersteunende activiteiten voor verzekeringen en pensioenfondsen (66) Exploitatie van en handel in onroerend goed (68) Rechtskundige en boekhoudkundige dienstverlening; activiteiten van hoofdkantoren; adviesbureaus op het gebied van bedrijfsbeheer (69-70) Architecten en ingenieurs; technische testen en toetsen (71) Speur- en ontwikkelingswerk op wetenschappelijk gebied (72) Reclamewezen en marktonderzoek (73) Overige gespecialiseerde wetenschappelijke en technische activiteiten; veterinaire diensten (74-75) Verhuur en lease (77) Terbeschikkingstelling van personeel (78) Reisbureaus, reisorganisatoren, reserveringsbureaus en aanverwante activiteiten (79) Beveiligings- en opsporingsdiensten; diensten in verband met gebouwen; landschapsverzorging; administratieve en ondersteunende activiteiten ten behoeve van kantoren en overige zakelijke activiteiten (80-82) Openbaar bestuur en defensie; verplichte sociale verzekeringen (84) Onderwijs (85) Menselijke gezondheidszorg (86) Maatschappelijke dienstverlening met en zonder huisvesting (87-88) Creatieve activiteiten, kunst en amusement; bibliotheken, archieven, musea en overige culturele activiteiten; loterijen en kansspelen (90-92) Sport, ontspanning en recreatie (93) Verenigingen (94) Reparatie van computers en consumentenartikelen (95) Overige persoonlijke diensten (96) Huishoudens als werkgever van huishoudelijk personeel en niet-gedifferentieerde productie van goederen en diensten door particuliere huishoudens voor eigen gebruik (97-98) Extra-territoriale organisaties (99) Totaal bedrijven Huishoudens Niet-residenten Niet toegewezen Totaal