Basketball en Onderwijs

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Basketball en Onderwijs"

Willem Pauwels
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 1 Artikel 3 Basketball en Onderwijs Basketball heeft alles in zich om een belangrijke plaats in te nemen binnen het bewegingsonderwijs Toch komt die potentie hier en daar niet helemaal uit de verf De sport op zich spreekt het merendeel van de middelbare scholieren sterk aan Zeker het NBA imago en de playground cultuur zijn populair en zijn sterk vertegenwoordigd in de beleving van veel middelbare scholieren In enquêtes wordt basketball doorgaans als schoolsoort nummer één gekozen Basketball komt als verenigingssport echter minder goed tot haar recht in ons land (Daar ligt een schone taak weggelegd) Binnen de verenigingen voelen ouders en vrijwilligers zich vaak minder goed toegerust het spel te doceren De Afdeling Opleidingen van de Nederlandse Basketball Bond (NBB) organiseert cursussen voor trainers en coaches, maar het aanbod schiet tekort waar de vraag aan technische ondersteuning en kaderontwikkeling het aanbod in hoge mate overstijgt Lesgeven binnen de vereniging en in het onderwijs zijn twee verschillende onderwerpen Bij de start van het lesgeven hebben beiden echter veel gemeenschappelijks Ik denk aan grote groepen, heterogeen aanvangsniveau, beperkingen qua materiaal en ruimte Dat kan geen belemmering zijn een start te maken Onderstaand zullen een aantal pass- en dribbelvormen, aan bod komen, alsook vormen ter verbetering van het tweetellen ritme en setshot Er wordt uitgegaan van de schoolse situatie: 2 baskets in de zaal, plus minus 25 leerlingen De nadruk ligt vooral op (geïntegreerde) toepasbare eindvormen De aanpak is hierbij drieledig: 1 WAT gebruikt de lesgever? 2 HOE geeft hij het? 3 en WELKE DETAILS kiest hij? Een speleigen aansturende visie voor het lesgeven in basketball laat zich simpel in de volgende punten - formuleren 1 Gestreefd wordt alle leerlingen dat wil zeggen de talentvolle, minder talentvolle maar ook de minst begaafde bewegers te betrekken in het spel 2 Methodisch kiezen voor bijvoorbeeld een centraal spelidee/ thema - betekent afzien van het niet-gekozene Na eenmaal keuze gemaakt te hebben, betekent dit een zekere aandachtsfocus op de spelbedoeling en het vermogen al de overige zaken te kunnen negeren Laat het vallen onder de categorie liefdevolle verwaarlozing 3 Keuzes vinden hieronder een vervolg in het aanbod van verschillende oefen- en spelvormen Een gekozen spelvorm is een vereenvoudiging of consequentie van een (al eerder) geconstateerde probleemsituatie 4 In de lijn van punt 1 genieten pass- en positiespelvormen de voorkeur die leerlingen in staat stellen anderen aan te spelen (dan wel de bal van hen te ontvangen) onder verschillende weerstanden 5 Het verder verfijnen van het stoppen en pivoteren voorkomt loopovertredingen, waarbij het tweetellen ritme (voetenwerk) als een rode draad door het basketball loopt 6 Het verlokkelijke aspect van het dribbelen probeert de lesgever in goede banen te leiden door dribbling skills te stimuleren en die alleen aan te wenden om de vrije ruimte naar het doel te overbruggen 7 De aangeleerde technieken stellen de competente leerlingen nu in staat globaal basketball te spelen, ware het niet dat hierbij ook nog eens het beperkende element van het scoren komt 8 Het aanleren van afstandschot en lay up komen tevens in beeld 9 Basketball kan nu volledig gespeeld worden

scholieren In enquêtes wordt basketball doorgaans als schoolsoort nummer één gekozen Basketball komt als verenigingssport echter minder goed tot haar recht in ons land (Daar ligt een schone taak

2 2 Meest recent heeft de NBB heeft in 2006 de Map Kennismaken met Basketbal als handreiking aangeboden Een antwoord formulerend op de vragen: 1 hoe basketbal geïntroduceerd kan worden op scholen in het kader van sport kennismakingslessen; 2 en tevens hoe het basketball aangeboden kan worden aan alle beginnende basketballers Daarnaast stelde Dick de Liefde al geruime tijd in het verleden (in 1990) de map Basketbal voor basis- en voortgezet onderwijs samen Als laatste verwijs ik naar het Praktijkboek Technisch Basketball (1994) ook geschikt voor het voortgezet onderwijs Voor geïnteresseerden is het mogelijk contact op te nemen met info@nbbbasketballnl Laten we beginnen met twee hoofdaccenten: A Algemene balvaardigheid B Globale spelvormen Ad A ALGEMENE BALVAARDIGHEID I Individuele balvaardigheid OP en VAN de plaats Opstelling leerlingen in cirkel Elke leerling heeft een bal 1 of 2 ballen Uitbouw tot 2 ballen, of tennisbal en basketbal Controle en hardheid Doel is één worden met de bal Alle klassen II Propeller Vierkant Op elk hoekpunten evenveel leerlingen 2 ballen Insnijden/ ontvangen en doorspelen in één of nul tijd Niet lopen met bal/ snelheid van handelen/ zuiverheid/ hardheid passing Niveau vanaf klas 2 III Sheridan drill

1990) de map Basketbal voor basis- en voortgezet onderwijs samen Als laatste verwijs ik naar het Praktijkboek Technisch Basketball (1994) ook geschikt voor het voortgezet onderwijs Voor

3 3 Onder elke basket 1 speler met bal Groepjes aan vrije worplijn verlengde Pilonnen 2 ballen Combinatie van lay up, rebound dribbel en pass Rotatie in stroomvorm Leerlingen vanaf klas twee IV Schematisch samenspel grote groep leerlingen: Passing Square Inleiding met 3-tallen Vervolgens opstelling leerlingen in vierkant Evenveel leerlingen op elk hoekpunt 1 of 2 ballen Uitbouw tot 4 ballen Pass, pass terug en hand-off Voorlangs snijden Snelle uitvoering zonder loopovertredingen Leerlingen vanaf klas twee V Knock out shooting/ Thunder and lightning Opstelling in rij achter elkaar met gezicht naar basket Nummers een en twee in balbezit 2 ballen maximum aantal leerlingen Snel scoren Vindt schot of conversie plaats voordat voorganger heeft gescoord, dan is deze uit Leerlingen vanaf klas één VI Schot (veel ballen) Opstelling in rij achter elkaar met gezicht naar basket Alle spelers min 1 in balbezit startpositie(s): achter baseline, op top, aan weerszijden vrije worplijn verlengde Voorste speler heeft géén bal, alle anderen wel maximum aantal leerlingen + / - 12

Pass, pass terug en hand-off Voorlangs snijden Snelle uitvoering zonder loopovertredingen Leerlingen vanaf klas twee V Knock out shooting/ Thunder and lightning Opstelling in rij achter elkaar met

4 4 Vangen, pivoteren, schieten Vindt schot of conversie plaats voordat voorganger heeft gescoord, dan is deze uit Leerlingen vanaf klas één Ad B GLOBALE SPELVORMEN VOOR HET VOORTGEZET ONDERWIJS VII Cirkelpass Het betreft een positie-en combinatiespel vorm (in aanvallend overtal) waarin het samenspel sterk naar voren treedt 5 groepen van tussen de 12 en 15 leerlingen Gelijk aantal pilonnen als aanvallers om ruimte af te bakenen Aantal lintjes voor niet balbezittende groep Afhankelijk van niveau 8 aanvallers en 4 verdedigers Per groep 1 basketbal Aanval: snel samenspel en open ruimtes aanvallen middels pass en drive Verdedigers: bal onderscheppen en sweet spot beschermen Snelheid van uitvoering en beslissing met bal (MB) Aanspeelbaarheid (ZB) in verband met buitenhand Vullen van open plek Penetratie is als de dunk in het volledig spel Niet-balbezittende partij roteert constant op de balbezitter VIII Tweede vorm is Samenspel twee gelijke partijen in afgebakende ruimte 2 groepen van gelijk aantal Pilonnen om speelveld te markeren Lintjes voor één partij Speelruimte aanpassen aan niveau leerlingen Per groep 1 basketball Voor balbezittende partij snel samenspel en de sweet spot aanvallen met de dribble-drive Voor de netbalbezittende partij bal onderscheppen en sweet spot beschermen Samenspel (MB en ZB) controle en beslissen snijpunt van diagonalen is de sweet spot Aantal passes optellen tot bijvoorbeeld 7 Aangeraakte bal is terug naar 0

aanvallers om ruimte af te bakenen Aantal lintjes voor niet balbezittende groep Afhankelijk van niveau 8 aanvallers en 4 verdedigers Per groep 1 basketbal Aanval: snel samenspel en open ruimtes

5 5 IX 5 tegen 5 tegen 5 op één basket met recht van aanval halen middels Kameleon Kameleon start 10 meter van basket verwijderd met bal Aanvallers lopen vrij in score gebied Verdedigers storen Derde 5-tal staat klaar op achterlijn om bal na score direct uit netje te plukken en snel naar kameleon te spelen waarop de bal van hem wordt terugontvangen Na score stappen verdedigers uit speelveld over achterlijn en worden de aanvallers verdedigers Doel is toepassing volledig samenspel en scoren onder druk Er wordt steeds doorgespeeld tot score Snelle organisatorische omschakeling aanval verdediging en vice versa NBB regels Derde 5-tal roteert in spel na outlet pass naar kameleon X 5 tegen 5 tegen 5 op één basket met (zelf) recht van aanval halen Zie organisatie boven, zonder de kameleon Winner stays/ loser stays Rotatie: aanval, verdediging, uit Oefen od spelvorm, maar ook wedstrijd tot x aantal scores NBB regels

achterlijn en worden de aanvallers verdedigers Doel is toepassing volledig samenspel en scoren onder druk Er wordt steeds doorgespeeld tot score Snelle organisatorische omschakeling aanval

6 6 XI 5 tegen 5 tegen 5 hele veld in stroomvorm Eerste 5-tal begint op middenlijn in bal bezit Onder elke basket staat een 5-tal klaar om naderend team te verdedigen Eerste 5-tal valt tweede vijftal aan Na score of geen score vindt worden verdedigers aanvallers tegen het derde vijftal op de basket aan de overzijde veld Volledig aanvallen en verdedigen Oefen, spel of wedstrijdvorm NBB regels XII 4 tegen 4 Basic Shell 4-tal in schil of schelp buiten driepuntslijn 4 verdedigers Eerste 5-tal valt tweede vijftal aan Na score of geen score vindt er een balwissel plaats en tweede 5-tal steekt veld over en valt derde vijftal op andere basket aan Aanval en verdediging met accent op laatste Oefen, spel of wedstrijdvorm 3 fasen: verdediging van 1 de pass (shift drill/ jump to ball); 2 de drive (support drill/ help & recover); 3 Moving shell Toelichting op basis verdedigingsposities (flat triangle en denial) XIII Change vormen eventueel + seven or less Met vriendelijke groet, NEDERLANDSE BASKETBALL BOND Jan Willem Jansen Topsportcoördinator Nederlandse Basketball Bond Wattbaan ML Nieuwegein T +31 (0) F +31 (0)

4 tegen 4 Basic Shell 4-tal in schil of schelp buiten driepuntslijn 4 verdedigers Eerste 5-tal valt tweede vijftal aan Na score of geen score vindt er een balwissel plaats en tweede 5-tal steekt veld

Vergelijkbare documenten

Artikel 11. Samenspel twee partijen (STP)

Artikel 11. Samenspel twee partijen (STP) Artikel 11 Samenspel twee partijen (STP) Scoren. Liefst zoveel mogelijk. Yes! Dat geeft de kick! Balbezit afronden met lay ups (dunken mag ook) en driepunters.omdat een speler met de bal reglementair slechts