NEDERLANDSE SAMENVATTING
|
|
- Benjamin Peters
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 NEDERLANDSE SAMENVATTING
2 Inleiding Personen met een beperking van de loopvaardigheid, bijvoorbeeld veroorzaakt door een onderbeenamputatie of een cerebrovasculair accident (CVA) hebben een verhoogd risico op vallen tijdens het lopen, in vergelijking tot valide personen. Dit leidt naast fysieke problemen, vaak ook tot emotionele problemen zoals het ontwikkelen van angst voor vallen, wat een grote belemmering kan zijn in het dagelijks leven. Om deze reden is het van belang om meer kennis te ontwikkelen over mogelijke oorzaken van het verhoogd risico op vallen bij mensen met een beperking van de loopvaardigheid en vooral over mogelijke methodes om dit risico op vallen te verkleinen. Het algemene doel van het in dit proefschrift gepresenteerde onderzoek was om te onderzoeken welke strategieën, in termen van aanpassingen in het looppatroon, gebruikt kunnen worden door personen met een beperking van de loopvaardigheid om het risico op vallen te verkleinen; en in hoeverre deze personen dergelijke strategieën al gebruiken. De specifieke vraagstellingen die in dit proefschrift beantwoord zijn waren: 1. Welke stapstrategieën gebruiken valide proefpersonen om manipulaties van de stabiliteit en het adaptatievermogen te weerstaan tijdens het lopen? 2. Hoe beïnvloeden manipulaties van stapfrequentie, staplengte en loopsnelheid de short-term Lyapunov exponent en de medio-laterale en achterwaartse stabiliteitsmarge? 3. Welke strategieën gebruiken personen met een onderbeenamputatie en personen na een CVA om manipulaties van stabiliteit en het adaptatievermogen van het lopen te weerstaan, en in hoeverre verschillen deze strategieën van de strategieën die worden gebruikt door valide personen? 4. Op welke manier draagt de asymmetrie in staplengte bij personen met een onderbeenamputatie bij aan de regulatie van de achterwaartse stabiliteitsmarge? In de eerste hoofdstukken zijn experimenten beschreven die zijn uitgevoerd bij valide proefpersonen. De resultaten van deze experimenten hebben ons geholpen om te begrijpen welke strategieën door mensen zonder een beperking van de loopvaardigheid gebruikt (kunnen) worden om manipulaties van de stabiliteit (hoofdstuk 2) en het adaptatievermogen (hoofdstuk 3) tijdens het lopen te weerstaan. Daarnaast hebben we in hoofdstuk 4 onderzocht hoe het gebruik van deze strategieën de short-term Lyapunov exponent ( s) en de stabiliteitsmarges in medio-laterale en achterwaartse richting (medio-lateral and backward margins of stability (ML and BW MoS)) beïnvloedt. s is een maat die beschrijft hoe snel een persoon terugkeert naar de oorspronkelijke of een nieuwe evenwichtssituatie na een verstoring (zie figuur 1.2), terwijl de MoS kwantificeren hoe groot een verstoring kan zijn voordat er daadwerkelijk balansverlies optreedt. De MoS worden berekend als het verschil tussen het geëxtrapoleerde lichaamszwaartepunt (extrapolated centre of mass (XCoM)) en het steunvlak
3 (base of support (BoS))(zie figuur 1.4). In hoofdstuk 5 en 6 zijn studies beschreven waarin het doel was om te onderzoeken in hoeverre personen met een beperking van de loopvaardigheid, veroorzaakt door een amputatie van het onderbeen (hoofdstuk 5) of een CVA (hoofdstuk 6) in staat zijn om manipulaties van de stabiliteit en het adaptatievermogen te weerstaan en in hoeverre zij daarbij gebruik maken van dezelfde strategieën als valide personen. Tot slot is in hoofdstuk 7 beschreven wat de mogelijke rol is van een asymmetrie in staplengte bij personen die lopen met een onderbeenprothese in de regulatie van de BW MoS. Stapstrategieën gebruikt door valide personen om stabiliteit en adaptatievermogen te reguleren. Op basis van de studies gepresenteerd in hoofdstukken 2, 3 en 4, kan een antwoord gegeven worden op de eerste twee onderzoeksvragen van dit proefschrift: 1. Welke stapstrategieën gebruiken valide proefpersonen om manipulaties van de stabiliteit en het adaptatievermogen te weerstaan tijdens het lopen? 2. Hoe beïnvloeden manipulaties van stapfrequentie, staplengte en loopsnelheid s en de ML en BW MoS? In hoofdstuk 2 en 3 zijn een balansverstoring (hoofdstuk 2) en een adaptatietaak (hoofdstuk 3) gebruikt om te achterhalen hoe proefpersonen hun looppatroon aanpassen, en hoe de stabiliteit van het looppatroon verandert in reactie op deze manipulaties. De stabiliteit van het lopen is in deze hoofdstukken gekwantificeerd door s (hoofdstuk 2) en de ML en BW MoS (hoofdstuk 2 en 3). Om en beter begrip te krijgen over de mogelijke relatie tussen de stapstrategieën gevonden in hoofdstuk 2 en 3 en de stabiliteit van het lopen hebben we in hoofdstuk 4 stapfrequentie, staplengte en loopsnelheid gemanipuleerd, om het effect van deze aanpassingen op zowel s als de ML en BW MoS te onderzoeken. Respons op de stabiliteitsmanipulatie In hoofdstuk 2 is een continue zijwaartse translatie van het loopoppervlak gebruikt, volgens een pseudo-random patroon, om de stabiliteit van het lopen bij valide personen te verstoren (zie figuur 2.1). In reactie op deze verstoring gingen proefpersonen lopen met kortere, snellere en bredere stappen, waarbij de loopsnelheid constant bleef. Daarnaast werden de proefpersonen lokaal minder stabiel ( s werd groter) en vergrootten zij hun ML en BW MoS. Volgens de onderliggende theoretische modellen kan deze toename van de ML en BW MoS verklaard worden als een gevolg van de aanpassingen in de stapparameters. Op basis van de resultaten van deze studie was het niet mogelijk om te concluderen in hoeverre de toename in s puur een gevolg was van de verstoring, of in hoeverre de aanpassingen van het looppatroon deze stijging gedeeltelijk teniet heeft gedaan.
4 Respons op de adaptatietaak In hoofdstuk 3 is een adaptatietaak gebruikt om te achterhalen welke strategieën valide personen gebruiken om de balans te handhaven tijdens het lopen. Tijdens het uitvoeren van deze adaptatietaak waren snelle en accurate adaptaties van het looppatroon noodzakelijk om virtuele targets die op het scherm verschenen te raken (zie figuur 3.1). Om een potentieel conflict tussen de regulatie van de stabiliteit van het lopen en de regulatie van het adaptatievermogen tijdens het lopen vast te stellen, werd de adaptatietaak zowel met als zonder de verstoring uit hoofdstuk 2 aangeboden. Tijdens het uitvoeren van de adaptatietaak, zowel met als zonder verstoring, gingen proefpersonen langzamer lopen als gevolg van een kleinere staplengte bij gelijkblijvende stapfrequentie. Daarnaast gingen zij enigszins breder lopen. Opnieuw kunnen deze aanpassingen in het looppatroon verklaard worden als mogelijke strategie om de ML en BW MoS te behouden tijdens het lopen. Wanneer we de aanpassingen van het looppatroon in reactie op de adaptatietaak (hoofdstuk 3) vergelijken met de aanpassingen in reactie op de platformverstoring (hoofdstuk 2), valt het op dat in reactie op de adaptatietaak een toename in stapfrequentie achterwege blijft. Een mogelijke verklaring hiervoor is dat een toename in stapfrequentie de tijd om te reageren op de virtuele targets verkort, wat mogelijk een nadelig effect heeft op de accuraatheid van de uitvoering van de adaptatietaak. Respons op manipulaties van het looppatroon Om te onderzoeken in hoeverre de aanpassingen van het looppatroon in reactie op de platformverstoring en de adaptatietaak een mogelijke oorzaak zijn van de veranderingen in s en de ML en BW MoS, hebben we in hoofdstuk 4 stapfrequentie, staplengte en loopsnelheid systematisch gemanipuleerd. De lokaal dynamische stabiliteit, uitgedrukt in s veranderde niet als gevolg van de opgelegde manipulaties. De ML MoS namen toe bij een toename in stapfrequentie, terwijl de BW MoS toenam bij een toename in loopsnelheid en bij een afname in staplengte. Deze resultaten waren in lijn met onze verwachtingen gebaseerd op de zogenaamde inverted pendulum modellen. Ondanks het feit dat deze modellen het lopen sterk simplificeren, blijken deze modellen geschikt om de MoS tijdens het lopen te voorspellen. Conclusies De aanpassingen in het looppatroon in respons op de platformverstoring hebben het doel om de ML and BW MoS te vergroten, wellicht om te compenseren voor de afname in de lokaal dynamische stabiliteit als gevolg van de verstoring. In reactie op de adaptatietaak, zowel met als zonder platformverstoring, waren de valide proefpersonen in staat om de snelle en accurate adaptaties uit te voeren terwijl zowel de ML als de BW MoS werden behouden.
5 De resultaten van de studies met valide proefpersonen bieden een referentie wat betreft de strategieën die gebruikt kunnen worden in uitdagende loopsituaties om de stabiliteit te behouden of mogelijk te vergroten. In hoeverre personen met een beperking van de loopvaardigheid in staat zijn om dezelfde strategieën te gebruiken als valide personen om verstoringen van stabiliteit en het adaptatievermogen te weerstaan, en in hoeverre verschillen in het looppatroon tussen deze groepen tijdens onverstoord lopen kunnen worden toegeschreven aan de regulatie van de MoS is onderzocht in de daaropvolgende studies. Stabiliteit en adaptatievermogen tijdens het lopen bij personen met een beperking van de loopvaardigheid In hoofdstuk 5 en 6 hebben we een antwoord gegeven op de derde onderzoeksvraag van dit proefschrift: 3. Welke strategieën gebruiken personen met een onderbeen amputatie en personen na een CVA om manipulaties van stabiliteit en het adaptatievermogen van het lopen te weerstaan, en in hoeverre verschillen deze strategieën van de strategieën die worden gebruikt door valide personen? In deze studies hebben we eerst onderzocht in hoeverre er verschillen bestaan in het looppatroon tijdens het onverstoorde lopen tussen personen met een onderbeenamputatie en personen na een CVA aan de ene kant en valide personen aan de andere kant. Vervolgens hebben we de respons van beide patiëntengroepen op de stabiliteitsmanipulatie en de adaptatietaak vergeleken met de respons van de valide personen. Door het vergelijken van de verschillen in deze respons met de verschillen die we hebben gevonden tijdens het onverstoorde lopen tussen patiënten en valide personen, is het mogelijk om te achterhalen in hoeverre deze verschillen in het looppatroon gezien kunnen worden als een strategie om stabiliteit van het lopen te handhaven. Verschillen in het onverstoord lopen Zowel de personen met een onderbeenamputatie als personen na een CVA liepen langzamer dan valide personen. Voor de amputatiegroep was dit vooral te wijten aan een lagere stapfrequentie. Staplengte verschilde niet tussen deze twee groepen. De lagere loopsnelheid resulteerde daarom ook in een kleinere BW MoS voor de amputatiegroep, wat in overeenstemming is met de resultaten beschreven in hoofdstuk 4. In tegenstelling tot de amputatiegroep, liepen de proefpersonen na CVA met name langzamer door een kortere staplengte. Omdat een kortere staplengte een positief effect heeft op de BW
6 MoS, veroorzaakte de lagere loopsnelheid enkel een tendens in de richting van een kleinere BW MoS voor de CVA-groep in vergelijking met de valide groep. Zowel de personen met een onderbeenamputatie als de personen na CVA liepen met een grotere stapbreedte in vergelijking tot de valide groep. Voor de amputatiegroep resulteerde dit in een grotere ML MoS dan bij de valide personen, ondanks de lagere stapfrequentie. Deze grotere ML MoS is mogelijk een compensatie voor de lagere lokaal dynamische stabiliteit (de hogere s) die gevonden is in de amputatiegroep. Voor de personen na CVA was er geen verschil in de ML MoS vergeleken met de valide personen, ook al liepen deze personen met een grote stapbreedte en een relatief hoge stapfrequentie. De reden dat deze aanpassingen in het looppatroon niet hebben geleid tot een toename in ML MoS was de grote zijwaartse beweging van de pelvis bij de personen na CVA, wat resulteerde in een grotere amplitude van het geëxtrapoleerde lichaamszwaartepunt (extrapolated centre of mass (XCoM)). Aanpassingen van het looppatroon als respons op de balansverstoring en de adaptatietaak De aanpassingen van het looppatroon in reactie op de balansverstoring en de adaptatietaak verschilden niet tussen de personen met een onderbeenamputatie en de valide personen. Daarnaast waren deze aanpassingen in overeenstemming met de aanpassingen van valide personen gevonden in hoofdstuk 2 en 3. Voor beide groepen resulteerden de aanpassingen in het looppatroon in een toename van de ML en BW MoS in reactie op de platformverstoring en het behoud van de ML en BW MoS in reactie op de adaptatietaak. Ook de nauwkeurigheid waarmee de targets werden geraakt met de knieën verschilde niet tussen beide groepen. In tegenstelling tot de personen met een onderbeenamputatie, verschilde de respons van de personen na CVA op de manipulaties wel van de respons van de valide personen. Personen na CVA verlaagden hun loopsnelheid, die al laag was tijdens het onverstoorde lopen, nog verder in reactie op beide manipulaties. Deze afname in loopsnelheid zou een negatief effect kunnen hebben op de BW MoS. Echter, tijdens de platformverstoring ging de afname in loopsnelheid gepaard met een relatief grote afname in staplengte, waadoor een afname in BW MoS als gevolg van deze verstoring achterwege bleef. Tijdens het uitvoeren van de adaptatietaak, was deze afname in staplengte minder groot, waardoor de BW MoS tijdens deze taak kleiner was voor de CVA-groep in vergelijking met de valide personen. Daarnaast was ook de nauwkeurigheid waarmee de adaptatietaak werd uitgevoerd slechter in de CVA-groep dan in de valide groep. Conclusies Op basis van de resultaten gepresenteerd in hoofdstuk 5 en 6 kunnen we concluderen dat de personen met een onderbeenamputatie die hebben deelgenomen aan de studie, de mogelijkheid hebben om, net als valide personen, een strategie te selecteren die de ML en de BW MoS vergroten tijdens balansverstoringen, en de ML en BW MoS behouden tijdens het uitvoeren van
7 een taak waar snelle en accurate aanpassingen van het looppatroon noodzakelijk zijn. Omdat de proefpersonen met een amputatie in staat waren om onder andere de BW MoS te vergroten tijden het lopen met de balansverstoring, lijkt de kleinere BW MoS voor deze groep tijdens onverstoord lopen geen gevolg van een gebrek aan regelmogelijkheden van deze BW MoS. Mogelijk is deze kleinere BW MoS een neveneffect van andere beperkingen van het lopen met een prothese. Wellicht selecteren mensen met een onderbeenprothese een lagere loopsnelheid ter compensatie van de hogere energetische kosten van het lopen met een prothese, ook al gaat dit ten koste van de grootte van de BW MoS. In tegenstelling tot de personen met een onderbeenamputatie hadden de personen na CVA wel moeilijkheden met de regulatie van de BW MoS, vooral tijdens het uitvoeren van de adaptatietaak. Daarnaast was de nauwkeurigheid waarmee CVA-groep de adaptatietaak uitvoerde slechter in vergelijking met de valide groep. Dit kan er op wijzen dat in het dagelijks leven, waarbij aanpassingen van het looppatroon bijvoorbeeld noodzakelijk zijn om obstakels te ontwijken, personen na een CVA, een groter risico op vallen hebben door zowel een grotere kans op het raken van de obstakels als een grotere kans op het verliezen van de balans in achterwaartse richting. De resultaten van deze studie zijn een aanwijzing dat het trainen van het aanpassen van stapfrequentie en lengte terwijl loopsnelheid constant wordt gehouden bij personen na een CVA mogelijk een positief effect heeft op de capaciteit van deze personen om BW MoS te reguleren tijdens het lopen. In dit geval kunnen dergelijke trainingen personen na een CVA helpen om een looppatroon te selecteren dat hen robuuster maakt tegen verstoring die de potentie hebben om een val achterover te veroorzaken, zoals het uitglijden door een gladde ondergrond. De rol van een asymmetrie in staplengte in de regulatie van de backward margins of stability bij personen met onderbeenamputatie In de voorafgaande paragrafen van deze samenvatting werd met betrekking tot de aanpassingen van het looppatroon geen onderscheid gemaakt tussen het aangedane en het niet-aangedane been. Echter, één van de karakteristieken van bijvoorbeeld personen met een onderbeenamputatie, is een asymmetrisch looppatroon. Zo is de stap met het niet-aangedane been, waarbij het niet-aangedane been leidend was en dus met het prothesebeen wordt afgezet, vaak korter in vergelijking met de andere stap. Een dergelijke asymmetrie wordt vaak gezien als een nadelig gevolg van de beperking, maar een kortere stap met het niet-aangedane been kan mogelijk ook voordelen hebben met betrekking tot de BW MoS. Op basis van de resultaten gepresenteerd in hoofdstuk 7 hebben we een antwoord geformuleerd op de vierde onderzoeksvraag van dit proefschrift:
8 4. Op welke manier draagt de asymmetrie in staplengte bij personen met een onderbeenamputatie bij aan de regulatie van de BW MoS? Uit de resultaten van deze observationele studie, bleek dat een kortere stap met het nietaangedane been en nog specifieker een kortere voorwaartse voetplaatsing (de afstand tussen de voorste voet en het lichaamszwaartepunt bij hielcontact), resulteerde in een grotere BW MoS op hielcontact in vergelijking met de stap waarin het prothesebeen leidend is. Daarnaast vonden we slechts een beperkte toename in voorwaartse snelheid van het lichaamszwaartepunt tijdens de daaropvolgende transitie van de niet-aangedane stap naar de prothese stap. De grotere BW MoS op hielcontact van de stap van het niet-aangedane been is daarom mogelijk een compensatie om er voor te zorgen dat de BW MoS ook aan het einde van deze transitie nog groot genoeg is om een verlies van balans in achterwaartse richting te voorkomen en de voorwaartse loopbeweging te handhaven. Op basis van de resultaten van deze studie is het niet mogelijk om te concluderen of en in hoeverre de regulatie van de BW MoS de primaire reden is van de asymmetrie in staplengte, maar deze observatie maakt in ieder geval duidelijk dat een asymmetrie niet enkel een nadelig gevolg van het lopen met een prothese hoeft te zijn. Het nastreven van een symmetrisch looppatroon tijdens de revalidatie zou daarom niet per sé een doel moeten zijn. Algemene conclusies Het onderzoek gepresenteerd in dit proefschrift draagt bij aan een beter begrip van de manier waarop aanpassingen in het looppatroon kunnen bijdragen aan het behoud of zelfs het verhogen van de stabiliteit tijdens het lopen in uitdagende omstandigheden. We hebben aangetoond dat sommige verschillen in het onverstoorde lopen tussen personen met een beperking van de loopvaardigheid en valide personen, zoals een grotere stapbreedte of een asymmetrie in staplengte bij personen met een amputatie, functioneel kunnen zijn voor de regulatie van de MoS. Andere verschillen in het looppatroon, zoals een lagere loopsnelheid bij zowel personen met een amputatie als personen na CVA lijken op dit vlak juist niet functioneel te zijn. Met name personen na CVA blijken moeite te hebben met het selecteren van een strategie die resulteert in het behoud van met name de BW MoS, onder uitdagende loopomstandigheden. Vervolgonderzoek zal moeten uitwijzen waarom personen na CVA een dergelijk strategie niet gebruiken. Daarnaast kan het van belang zijn om te onderzoeken in hoeverre specifieke trainingen gericht op het aanpassen van stapfrequentie en staplengte kunnen helpen om de stabiliteit tijdens het lopen in het dagelijks leven te behouden om op deze manier de kans op vallen te reduceren.
ENERGETISCHE KOSTEN VAN BALANSCONTROLE BIJ VALIDE PERSONEN
SAMENVATTING Lopen, het lijkt zo simpel, maar het kan als gevolg van een pathologie zoals een beenamputatie of een Cerebro-Vasculair Accident (CVA) een zeer uitdagende taak worden. Opnieuw leren lopen
Nadere informatieOptimale loopvaardigheid met een prothese Balanceren tussen capaciteit en belasting. Samenvatting
Optimale loopvaardigheid met een prothese Balanceren tussen capaciteit en belasting amenvatting ummary Introductie Het ondergaan van een beenamputatie is een drastische chirurgische ingreep, die grote
Nadere informatiePostural instability in people with chronic stroke and Parkinson's disease: dynamic
Samenvatting NL Postural instability in people with chronic stroke and Parkinson's disease: dynamic perspectives Digna de Kam Balansproblemen, ook wel posturale instabiliteit genoemd, is een veel voorkomende
Nadere informatieControle van rompbewegingen bij verstoringen tijdens het duwen van karren
Het mechanisch verstoren van de romp wordt gezien als een risicofactor voor lage rugklachten. Dergelijke verstoringen kunnen zorgen voor ongecontroleerde bewegingen van de romp waarbij een inadequate reactie
Nadere informatieHet voorspellen van de kans op vallen de hoeveelheid en kwaliteit van het alledaags lopen als risicofactoren
amenvatting 123 amenvatting 125 Het voorspellen van de kans op vallen de hoeveelheid en kwaliteit van het alledaags lopen als risicofactoren Vallen is één van de meest belangrijke oorzaken van letsel
Nadere informatieHet meten van loopkarakteristieken
SAMENVATTING Ongeveer 45% van alle mensen na een beroerte valt tenminste één keer per jaar. Een val kan leiden tot tijdelijk letsel zoals een gebroken heup. Ook leidt vallen bij mensen met een beroerte
Nadere informatieWalking with Knee Osteoarthritis 2012
Walking with Knee Osteoarthritis 2012 Hoofdstuk 1: Inleiding Veel mensen van boven de 40 jaar lijden aan artrose ( osteoarthritis ) van de knie. Osteoarthritis van de knie is een degeneratieve ziekte van
Nadere informatievragenlijsten. Er werd geen verschil gevonden tussen de twee groepen wat betreft het verloop in de tijd van de interveniërende variabelen
Samenvatting Samenvatting De toenemende vraag naar totale heuparthroplastieken (THA) en totale kniearthroplastieken (TKA) leidt tot groeiende wachtlijsten. Om dit probleem het hoofd te bieden hebben veel
Nadere informatieDe ziekte van Parkinson is een neurologische ziekte waarbij zenuwcellen in een specifiek deel van de
Rick Helmich Cerebral Reorganization in Parkinson s disease (proefschrift) Nederlandse Samenvatting De ziekte van Parkinson is een neurologische ziekte waarbij zenuwcellen in een specifiek deel van de
Nadere informatieNederlandse samenvatting (Dutch Summary)
Nederlandse samenvatting (Dutch Summary) 87 Appendix Inleiding Diabetes mellitus gaat een steeds belangrijkere rol spelen in onze gezondheidszorg. Het aantal patiënten met diabetes zal naar verwachting
Nadere informatieSamenvatting. Synchronisatie met fractal ritmes: Complexiteit matching bij statistische structuur
Samenvatting Synchronisatie met fractal ritmes: Complexiteit matching bij statistische structuur De uitvoering van dagelijkse fysieke activiteiten is sterk variabel. Deze variabiliteit kan worden beschreven
Nadere informatieSamenvatting. Veranderingen in functionele spiereigenschappen als gevolg van een beroerte en inactiviteit
Veranderingen in functionele spiereigenschappen als gevolg van een beroerte en inactiviteit In dit proefschrift is allereerst beschreven welke spierveranderingen plaats hebben gevonden als gevolg van een
Nadere informatieSAMENVATTING bijlage Hoofdstuk 1 104
Samenvatting 103 De bipolaire stoornis, ook wel manisch depressieve stoornis genoemd, is gekenmerkt door extreme stemmingswisselingen, waarbij recidiverende episoden van depressie, manie en hypomanie,
Nadere informatiehoofdstuk 4 & 7 hoofdstuk 3 & 6 hoofdstuk 2 hoofdstuk 5 Hoofdstuk 2 tot en met 5 hoofdstuk 6 en 7 hoofdstuk 2 hoofdstuk 3 hoofdstuk
Samenvatting De Lokomat is een apparaat dat bestaat uit een tredmolen, een harnas voor lichaamsgewichtondersteuning en twee robot armen die de benen van neurologische patiënten kunnen begeleiden tijdens
Nadere informatieHOOFDSTUK 2 Intermanuele transfereffecten in volwassenen
Samenvatting 166 HOOFDSTUK 1 Introductie Na een armamputatie wordt vaak, om functionaliteit te behouden, een prothese voorgeschreven. Echter, 30% van de voorgeschreven protheses wordt niet gebruikt. 1-4
Nadere informatieDe wijde wereld in wandelen
127 De wijde wereld in wandelen Valrisico schatten door het meten van lopen in het dagelijks leven Om een stap verder te komen in het schatten van valrisico heb ik het lopen in het dagelijks leven bestudeerd.
Nadere informatieDiagonalen V&VN. 31 maart 2016
Diagonalen V&VN 31 maart 2016 Programma; 1.Wat zijn dat diagonalen en de ontwikkeling. 2.Kijken naar Pathologie 3.Omrollen --- normaal en pathologisch 4.Komen tot zit /lig ----- 5.Opstaan 6. Balans 7.lopen
Nadere informatieSamenvatting Impliciet leren van kunstmatige grammatica s: Effecten van de complexiteit en het nut van de structuur
Samenvatting Impliciet leren van kunstmatige grammatica s: Effecten van de complexiteit en het nut van de structuur Hoewel kinderen die leren praten geen moeite lijken te doen om de regels van hun moedertaal
Nadere informatieSamenvatting Samenvatting
Samenvatting Samenvatting Binnen het domein van hart- en vaatziekten is een bypassoperatie de meest uitgevoerde chirurgische ingreep. Omdat bij een hartoperatie het borstbeen wordt doorgesneden en er meestal
Nadere informatieHoofdstuk 2 Hoofdstuk 3 Hoofdstuk 4. Hoofdstuk 3 Hoofdstuk 4
Samenvatting SAMENVATTING 189 Depressie is een veelvoorkomende psychische stoornis die een hoge ziektelast veroorzaakt voor zowel de samenleving als het individu. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO)
Nadere informatieNederlandse Samenvatting
Nederlandse Samenvatting De adolescentie is lang beschouwd als een periode met veelvuldige en extreme stemmingswisselingen, waarin jongeren moeten leren om grip te krijgen op hun emoties. Ondanks het feit
Nadere informatieSamenvatting. Gezond zijn of je gezond voelen: veranderingen in het oordeel van ouderen over de eigen gezondheid Samenvatting
Samenvatting Gezond zijn of je gezond voelen: veranderingen in het oordeel van ouderen over de eigen gezondheid 2 2 3 4 5 6 7 8 Samenvatting 161 162 In de meeste Westerse landen neemt de levensverwachting
Nadere informatieAppendix. Nederlandstalige samenvatting (Dutch summary)
Appendix Nederlandstalige samenvatting (Dutch summary) 93 87 Inleiding Diabetes mellitus, kortweg diabetes, is een ziekte waar wereldwijd ongeveer 400 miljoen mensen aan lijden. Ook in Nederland komt de
Nadere informatieSamenvatting Verankering in ritmische bewegingen: van theorie naar therapie Melvyn Roerdink
Samenvatting Verankering in ritmische bewegingen: van theorie naar therapie Melvyn Roerdink Bewegingen van armen en benen zijn dikwijls ritmisch van aard, hetgeen zich uit in sinusachtige oscillaties,
Nadere informatieSAMENVATTING (DUTCH SUMMARY)
SAMENVATTING (DUTCH SUMMARY) Pacingstrategieën tijdens inspanning in de hitte Bij het leveren van een langdurige inspanning in de hitte zal de prestatie vaak minder goed zijn ten opzichte van thermoneutrale
Nadere informatieSamenvatting. Samenvatting
Samenvatting 10 Samenvatting Samenvatting Hoe snel word je boos als iemand je provoceert? Het traditionele antwoord op deze vraag is dat het afhangt van je individuele neiging om boos te worden. Als je
Nadere informatieNederlandse Samenvatting. (Dutch Summary)
Nederlandse Samenvatting (Dutch Summary) Het aantal oudere mensen in onze maatschappij groeit en de komende jaren zal dit alleen nog maar meer toenemen. De verwachting is dat het aantal mensen dat 65 jaar
Nadere informatienederlandse samenvatting
Nederlandse Samenvatting NEDERLANDSE SAMENVATTING Inleiding Hartfalen is een syndroom, waarbij de pompfunctie van het hart achteruitgaat en dat onder andere gepaard kan gaan met klachten van kortademigheid
Nadere informatie199 Hoofdstuk 2 In Hoofdstuk 3 Hoofdstuk 4 en 5
197 Samenvatting 198 Samenvatting Samenvatting 199 Veroudering gaat gepaard met het verlies van spiermassa en spierkracht, ook wel sarcopenie genoemd. Dit leidt tot beperkingen in het dagelijkse leven,
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Het is een uitdaging om ouderen te identificeren die baat kunnen hebben bij een interventie gericht op de preventie van beperkingen in het dagelijks leven op het moment dat dergelijke
Nadere informatieNederlandse samenvatting. Verschillende vormen van het visuele korte termijn geheugen en de interactie met aandacht
Nederlandse samenvatting Verschillende vormen van het visuele korte termijn geheugen en de interactie met aandacht 222 Elke keer dat je naar iets of iemand op zoek bent, bijvoorbeeld wanneer je op een
Nadere informatieSamenvattig. Het effect van pre-cooling op koelefficiëntie en duursportprestaties
Samenvattig Het effect van pre-cooling op koelefficiëntie en duursportprestaties Duursportprestaties worden negatief beïnvloed in een warme omgeving. Deze invloed kan worden verminderd door het toepassen
Nadere informatieChapter 9. Samenvatting
Chapter 9 Samenvatting 130 Samenvatting 131 Samenvatting Complicaties van de onderste extremiteit, in het bijzonder voetulcera (voetwonden), veroorzaken een zeer grote ziektelast en een grote mate van
Nadere informatieOp weg naar een ambulante methode voor het meten van rugbelasting op de werkplek
SAMENVATTING Op weg naar een ambulante methode voor het meten van rugbelasting op de werkplek Pijn in de lage rug is een belangrijk medisch en economisch probleem in de westerse samenleving. Uitkomsten
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Bij de ontwikkeling van metabole ziekten zoals overgewicht, type 2 diabetes en Anorexia Nervosa spelen omgevingsfactoren zoals dieet en fysieke activiteit een belangrijke rol. Er zijn echter grote individuele
Nadere informatieSamenvatting Summary in Dutch
112 Samenvatting Summary in Dutch Wanneer mensen anderen zien die in een gelijke situatie of wel beter af zijn of wel slechter af zijn, kan dat sterke reacties oproepen. Mensen kunnen als reactie sterke
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Dit proefschrift richt zich op statinetherapie in type 2 diabetespatiënten; hiervan zijn verschillende aspecten onderzocht. In Deel I worden de effecten van statines op LDLcholesterol en cardiovasculaire
Nadere informatieValpreventie na een CVA
Valpreventie na een CVA Dr. Vivian Weerdesteyn Universitair hoofddocent Drs. Hanneke van Duijnhoven Arts in opleiding tot revalidatie-arts en klinisch onderzoeker Vallen na een CVA CVA Vallen na een CVA
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING
NEDERLANDSE SAMENVATTING 188 Type 1 Diabetes and the Brain Het is bekend dat diabetes mellitus type 1 als gevolg van hyperglykemie (hoge bloedsuikers) kan leiden tot microangiopathie (schade aan de kleine
Nadere informatieSamenvatting. Coparenting en Angst van het Kind
Samenvatting Coparenting en Angst van het Kind In dit proefschrift worden verschillende associaties tussen coparenting en angst binnen het gezin getoetst, zoals voorgesteld in het model van Majdandžić,
Nadere informatieDoel. Programma. NAH symposium workshop balans. Plaats van balans binnen de ICF. Meetinstrument: CTSIB 10-11-2015
NAH symposium workshop balans Doel Ilse Oosterom & Myrthe Schwartz 13 oktober 2015 Bewustwording van complexiteit van balansproblemen bij jongeren met NAH en de gevolgen middels ervaren en casuïstiek Programma
Nadere informatieSamenvatting. Kunnen hoge precisie-eisen in het werk leiden tot RSI? ... ...
... Kunnen hoge precisie-eisen in het werk leiden tot RSI?... S Kunnen hoge precisie-eisen in het werk leiden tot RSI? Samenvatting Er zijn aanwijzingen dat het uitvoeren van fijn-motorische hand-arm taken,
Nadere informatieSamenvatting (Dutch summary) Efficiëntie in cyclische sporten: de onderliggende aannames onderzocht
Samenvatting (Dutch summary) Efficiëntie in cyclische sporten: de onderliggende aannames onderzocht Gross efficiency in cyclic sports Samenvatting Om betere prestaties te kunnen leveren, moet het mechanische
Nadere informatieNederlandse samenvatting
* Nederlandse samenvatting Samenvatting Dit proefschrift is gebaseerd op de FuPro-CVA studie (Prognose van functionele uitkomst op lange termijn bij patiënten met een cerebrovasculaire aandoening) die
Nadere informatieSamenvatting. Samenvatting
Samenvatting In Nederland is het Cerebro Vasculair Accident (CVA= hersenbloeding of herseninfarct) de derde doodsoorzaak. Van degenen die getroffen worden door een CVA overleeft ongeveer 75%. Veel van
Nadere informatieSamenvatting. Audiovisuele aandacht in de ruimte
Samenvatting Audiovisuele aandacht in de ruimte Theoretisch kader Tijdens het uitvoeren van een visuele taak, zoals het lezen van een boek, kan onze aandacht getrokken worden naar de locatie van een onverwacht
Nadere informatieSummary in Dutch 179
Samenvatting Een belangrijke reden voor het uitvoeren van marktonderzoek is het proberen te achterhalen wat de wensen en ideeën van consumenten zijn met betrekking tot een produkt. De conjuncte analyse
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Nederlandse samenvatting Visueel-proprioceptieve interacties bij personen met Spastische Hemiparetische Cerebrale Parese 133 In dit proefschrift worden visueel-proprioceptieve interacties bij personen
Nadere informatiebehandeling volgens de KNGF-richtlijn bij mensen met artrose aan de heup en/of knie.
Samenvatting De primaire doelstelling van het onderzoek was het onderzoeken van de lange termijn effectiviteit van oefentherapie en de rol die therapietrouw hierbij speelt bij patiënten met artrose aan
Nadere informatieNederlandse samenvatting. De invloed van illusies op visueelmotorische
De invloed van illusies op visueelmotorische informatieverwerking 115 Terwijl je deze tekst leest, maken je ogen snelle sprongen van woord naar woord. Deze snelle oogbewegingen, saccades genoemd, gebruik
Nadere informatieSamenvatting. Over het gebruik van visuele informatie in het reiken bij baby s
Samenvatting Over het gebruik van visuele informatie in het reiken bij baby s 166 Het doel van dit proefschrift was inzicht te krijgen in de vroege ontwikkeling van het gebruik van visuele informatie voor
Nadere informatiehoofdstuk 3 hoofdstuk 4
Lichamelijke activiteit is erg belangrijk om de algemene gezondheid van mensen met een dwarslaesie in stand te houden. Door de beperking van de onderste extremiteiten is dit bij mensen met een dwarslaesie
Nadere informatieDutch Summary. Dutch Summary
Dutch Summary Dutch Summary In dit proefschrift worden de effecten van financiële liberalisatie op economische groei, inkomensongelijkheid en financiële instabiliteit onderzocht. Specifiek worden hierbij
Nadere informatieNederlandse samenvatting (Summary in Dutch)
(Summary in Dutch) Omgaan met Informatie over Complexe Onderwerpen: De Rol van Bronpercepties In het dagelijkse leven hebben mensen een enorme hoeveelheid informatie tot hun beschikking (bijv. via het
Nadere informatieMarrit-10-H10 24-06-2008 11:05 Pagina 131. chapter 10 samenvatting
Marrit-10-H10 24-06-2008 11:05 Pagina 131 chapter 10 samenvatting Marrit-10-H10 24-06-2008 11:05 Pagina 132 Marrit-10-H10 24-06-2008 11:05 Pagina 133 Zaadbalkanker wordt voornamelijk bij jonge mannen vastgesteld
Nadere informatieNederlandse samenvatting (Summary in Dutch) Het managen van weerstand van consumenten tegen innovaties
Nederlandse samenvatting (Summary in Dutch) Het managen van weerstand van consumenten tegen innovaties De afgelopen decennia zijn er veel nieuwe technologische producten en diensten geïntroduceerd op de
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING
NEDERLANDSE SAMENVATTING Nederlandse samenvatting Wereldwijd zijn er miljoenen mensen met diabetes mellitus, hetgeen resulteert in aanzienlijke morbiditeit en mortaliteit. Bekende oogheelkundige complicaties
Nadere informatieSamenvatting. Exploratieve bewegingen in haptische waarneming. Deel I: de precisie van haptische waarneming
Exploratieve bewegingen in haptische waarneming Haptische waarneming is de vorm van actieve tastwaarneming waarbij de waarnemer de eigenschappen van een object waarneemt door het object met zijn of haar
Nadere informatieNederlandse samenvatting List of publications Curriculum Vitae Dankwoord. Chapter 7
Nederlandse samenvatting List of publications Curriculum Vitae Dankwoord Cognitieve dysfunctie bij glioompatiënten Onderliggende mechanismen en consequenties Jaarlijks wordt bij 800 mensen in Nederland
Nadere informatieRed cheeks, sweaty palms, and coy-smiles: The role of emotional and sociocognitive disturbances in child social anxiety M. Nikolić
Red cheeks, sweaty palms, and coy-smiles: The role of emotional and sociocognitive disturbances in child social anxiety M. Nikolić Rode wangen, zweethanden en coy-smiles: De rol van emotionele en socio-cognitieve
Nadere informatiehoofdstuk één hoofdstuk twee
Dit proefschrift beschrijft onderzoek naar hemolytische foetale bloedarmoede en foetale hydrops. Hemolytische foetale bloedarmoede ontstaat door afbraak van rode bloedcellen. Foetale hydrops betreft het
Nadere informatieSAMENVATTING Depressie en verzuim Voorspellers voor verzuim en werkhervatting hoofdstuk 2 hoofdstuk 3
Samenvatting SAMENVATTING SAMENVATTING Depressie en verzuim Ongeveer 15% van de Nederlandse bevolking krijgt eens in zijn of haar leven een depressie. Het hebben van een depressie beïnvloedt het leven
Nadere informatie132
6DPHQYDWWLQJ 132 6DPHQYDWWLQJ Sotos syndroom, ook wel cerbraal gigantisme genoemd, werd voor het eerst beschreven in 1964 door Professor Sotos. Hij beschreef 5 kinderen met snelle lengtegroei, een grote
Nadere informatieNederlandse Samenvatting
Nederlandse Samenvatting 99 Nederlandse Samenvatting Depressie is een veel voorkomend en ernstige psychiatrisch ziektebeeld. Depressie komt zowel bij ouderen als bij jong volwassenen voor. Ouderen en jongere
Nadere informatieOmdat uit eerdere studies is gebleken dat de prevalentie, ontwikkeling en manifestatie van gedragsproblemen samenhangt met persoonskenmerken zoals
Gedragsproblemen komen veel voor onder kinderen en adolescenten. Als deze problemen ernstig zijn en zich herhaaldelijk voordoen, kunnen ze een negatieve invloed hebben op het dagelijks functioneren van
Nadere informatieNEUROMUSCULAIRE ADAPTATIES TIJDENS LANGDURIGE BEDRUST
SAMENVATTING Samenvatting 123 NEUROMUSCULAIRE ADAPTATIES TIJDENS LANGDURIGE BEDRUST Gewichtloosheid tijdens bemande ruimtevluchten elimineert vrijwel alle mechanische belasting op het menselijk lichaam.
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING
112 NEDERLANDSE SAMENVATTING Immuunsysteem Het immuunsysteem bestaat uit een samenwerkingsverband tussen verschillende cellen in het lichaam die samenwerken om schadelijke cellen en organismen (kankercellen,
Nadere informatieNeurocognitive Processes and the Prediction of Addictive Behaviors in Late Adolescence O. Korucuoğlu
Neurocognitive Processes and the Prediction of Addictive Behaviors in Late Adolescence O. Korucuoğlu Nederlandse Samenvatting De adolescentie is levensfase waarin de neiging om nieuwe ervaringen op te
Nadere informatieChapter 9 CHAPTER 9. Samenvatting
CHAPTER 9 Samenvatting 115 Kanker en behandelingen voor kanker kunnen grote invloed hebben op de lichamelijke gezondheid en het psychisch functioneren van mensen. Er is veel onderzoek gedaan naar de effectiviteit
Nadere informatieBijlage 2 Meetinstrumenten
Bijlage 2 Meetinstrumenten Bijlage 2.1 Functiescore De Bie et al. De Bie et al. (1997) gebruikten de functiescore als prognostisch instrument om lichte van ernstige letsels te onderscheiden. De functiescore
Nadere informatieAlgemene Samenvatting
Algemene Samenvatting e vitamine metaboliet 1,25-dihydroxyvitamine ( ) speelt een sleutelrol bij het handhaven van de calcium homeostase door middel van effecten op de darm, het bot en de nier. e metaboliet
Nadere informatieSamenvatting (Summary in Dutch)
163 Samenvatting (Summary in Dutch) Er zijn slechts beperkte financiële middelen beschikbaar voor publieke voorzieningen en publiek gefinancierde diensten. Als gevolg daarvan zijn deze voorzieningen en
Nadere informatieKlinische inspanningstesten in de (kinder)revalidatie
Klinische inspanningstesten in de (kinder)revalidatie Kinderen en jongvolwassenen met een fysieke beperking, zoals cerebrale parese (CP), ervaren vaak loopproblemen in het dagelijks leven. Veelgehoorde
Nadere informatieInleiding. Familiale kwetsbaarheid en geslacht. Samenvatting
Inleiding Depressie en angst zijn veel voorkomende psychische stoornissen. Het ontstaan van deze stoornissen is gerelateerd aan een breed scala van risicofactoren, zoals genetische kwetsbaarheid, neurofysiologisch
Nadere informatieSAMENVATTING. Schouder pijn na een beroerte.
SAMENVATTING Schouder pijn na een beroerte. Schouderpijn na een beroerte is een veelvoorkomend bijverschijnsel bij patiënten met een hemiplegie (halfzijdige verlamming) en het voorkomen ervan wordt geschat
Nadere informatieSamenvatting. (Summary in Dutch)
(Summary in Dutch) 142 In dit proefschrift is de rol van de gezinscontext bij probleemgedrag in de adolescentie onderzocht. We hebben hierbij expliciet gefocust op het samenspel met andere factoren uit
Nadere informatie124 Dit proefschrift gaat over de oorzaken van vroeg folliculair verhoogde FSHspiegels bij vrouwen met een regelmatige cyclus. In de Introductie (hoof
Samenvatting 124 Dit proefschrift gaat over de oorzaken van vroeg folliculair verhoogde FSHspiegels bij vrouwen met een regelmatige cyclus. In de Introductie (hoofdstuk 1) wordt de reproductieve veroudering
Nadere informatiehoofdstuk 3 Hoofdstuk 4 Hoofdstuk 5
SAMENVATTING 117 Pas kortgeleden is aangetoond dat ADHD niet uitdooft, maar ook bij ouderen voorkomt en nadelige gevolgen kan hebben voor de patiënt en zijn omgeving. Er is echter weinig bekend over de
Nadere informatieSamenvatting. Hoofdstuk 1. Hoofdstuk 2
Samenvatting 125 Samenvatting Hoofdstuk 1 Gedurende de laatste 20 jaar is binnen de IVF de aandacht voornamelijk uitgegaan naar de verbetering van zwangerschapsresultaten. Hierdoor is er te weinig aandacht
Nadere informatieIn het dagelijks leven kan het behoorlijk lastig zijn om goed te verstaan wat gezegd wordt. Dat komt onder meer doordat er vaak externe stoorzenders
Samenvatting Het verstaan van spraak in fluctuerend achtergrondlawaai en in galm In het dagelijks leven kan het behoorlijk lastig zijn om goed te verstaan wat gezegd wordt. Dat komt onder meer doordat
Nadere informatieDutch summary. (Nederlandse samenvatting)
Dutch summary (Nederlandse samenvatting) 151 152 1. Inleiding Rijden onder invloed van alcohol en/of drugs is een belangrijke oorzaak van verkeersongelukken. Al is alcohol de belangrijkste veroorzaker
Nadere informatieSeksuele inhibitie en excitatie: een verkennende studie van factoren die samenhangen met variatie in excitatie en inhibitie
Seksuele inhibitie en excitatie: een verkennende studie van factoren die samenhangen met variatie in excitatie en inhibitie Wouter Pinxten (contact: Wouter.Pinxten@UGent.be) Prof. Dr. John Lievens Achtergrond
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20890 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Koelewijn, Hennie Title: Quality of work and well-being of health care employees
Nadere informatieDutch Summary Acknowledgements Curriculum Vitae
Dutch Summary Acknowledgements Curriculum Vitae 184 Welbevinden en hoofdpijn bij adolescenten: de rol van zelfregulatie In dit proefschrift is de rol van zelfregulatie processen voor het welbevinden van
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20126 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Dumas, Eve Marie Title: Huntington s disease : functional and structural biomarkers
Nadere informatieS A M E N V A T T I N G 1 6 3
161 Samenvatting S A M E N V A T T I N G 1 6 3 Veroudering gaat samen met verlies van spiermassa en spierkracht, ook wel sarcopenie genaamd. Dit verlies in spiermassa en spierkracht zorgt in het dagelijkse
Nadere informatieHoofdstuk 2 Hoofdstuk 3 112
111 Ondervoeding is gedefinieerd als een subacute of acute voedingstoestand waarbij een combinatie van onvoldoende voedingsinname en ontstekingsactiviteit heeft geleid tot een afname van de spier- en vetmassa
Nadere informatieA c. Dutch Summary 257
Samenvatting 256 Samenvatting Dit proefschrift beschrijft de resultaten van twee longitudinale en een cross-sectioneel onderzoek. Het eerste longitudinale onderzoek betrof de ontwikkeling van probleemgedrag
Nadere informatieHow to present online information to older cancer patients N. Bol
How to present online information to older cancer patients N. Bol Dutch summary (Nederlandse samenvatting) Dutch summary (Nederlandse samenvatting) Goede informatievoorziening is essentieel voor effectieve
Nadere informatieFetal Origins of Socioeconomic Inequalities. in Early Childhood Health. The Generation R Study. Lindsay Marisia Silva SAMENVATTING
Fetal Origins of Socioeconomic Inequalities in Early Childhood Health The Generation R Study Lindsay Marisia Silva SAMENVATTING Sociaal-economische gezondheidsverschillen vormen een groot maatschappelijk
Nadere informatiede jaren van de vorige eeuw lag de focus op de beschrijving van stressreacties en onderzoek van de (karakteristieken van) stimuli die een
Samenvatting Werkstress bij verpleegkundigen is al jaren wereldwijd een probleem. Werkstress kan negatieve gevolgen hebben voor de geestelijke en lichamelijke gezondheid en kan het plezier in het werk
Nadere informatieSummary & Samenvatting. Samenvatting
Samenvatting De meeste studies na rampen richten zich op de psychische problemen van getroffenen zoals post-traumatische stress stoornis (PTSS), depressie en angst. Naast deze gezondheidsgevolgen van psychische
Nadere informatieGait control after stroke. Samenvatting. Summary
Samenvatting 150 Summary Een supratentorieel CVA (CerebroVasulair Accident) kan resulteren in spierzwakte of paralyse. Als gevolg hiervan kunnen patienten problemen ondervinden in functionele motorische
Nadere informatieGangbeeldanalyse bij de prothesegebruiker. ISPO cursus bewegingsanalyse bij prothesegebruikers 21 en 22 april Rachel van Niekerk en Steven Nick Blok
Gangbeeldanalyse bij de prothesegebruiker ISPO cursus bewegingsanalyse bij prothesegebruikers 21 en 22 april Rachel van Niekerk en Steven Nick Blok Inleiding De Hoogstraat Orthopedietechniek We doen 2D
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Het doel van dit proefschrift was om te onderzoeken of klinische verschijnselen (fysieke beperkingen en cognitieve stoornissen) bij MS verklaard konden worden door verstoring van functionele hersenennetwerken
Nadere informatieCover Page. Author: Musallam, Khaled Mousa Saleh and Taher, Ali Taher Title: β-thalassemia intermedia : morbidity uncovered Issue Date:
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/19124 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Musallam, Khaled Mousa Saleh and Taher, Ali Taher Title: β-thalassemia intermedia
Nadere informatieSamenvatting. (Summary in Dutch)
(Summary in Dutch) Impulsieve keuzes voor aantrekkelijke opties zijn doorgaans geen verstandige keuzes op de lange termijn (Hofmann, Friese, & Wiers, 2008; Metcalfe & Mischel, 1999). Wanneer mensen zich
Nadere informatieSAMENVATTING. De toepassing van inspanningsfysiologie in de revalidatie van kinderen met cerebrale parese
S SAMENVATTING De toepassing van inspanningsfysiologie in de revalidatie van kinderen met cerebrale parese Samenvatting Cerebrale parese (CP) is de meest voorkomende oorzaak van een fysieke beperking
Nadere informatieSamenvatting. Mensen creëren hun eigen, soms illusionaire, visie over henzelf en de wereld
Samenvatting Mensen creëren hun eigen, soms illusionaire, visie over henzelf en de wereld om hen heen. Zo hebben vele mensen een natuurlijke neiging om zichzelf als bijzonder positief te beschouwen (bijv,
Nadere informatieSamenvatting (Summary in Dutch) Het Belang van Leeftijdsgenoten: Sociale Problemen in de Kleuterklas en de Ontwikkeling van Psychische Problemen
(Summary in Dutch) Het Belang van Leeftijdsgenoten: Sociale Problemen in de Kleuterklas en de Ontwikkeling van Psychische Problemen 141 Als kinderen psychische problemen ontwikkelen zoals gedragsproblemen
Nadere informatie