Polypropeen-(split)filmgarens voor weefsels Eisen en beproevingsmethoden. Geotextile Polypropylene yarns for fabrics Requirements and test methods

Transcriptie

1 UDC : Geotextiel Polypropeen-(split)filmgarens voor weefsels Eisen en beproevingsmethoden NEDERLANDSE NORM NEN 5132 Geotextile Polypropylene yarns for fabrics Requirements and test methods 1e druk, november 1992 Dit document mag slechts op een stand-alone PC worden geinstalleerd. Gebruik op een netwerk is alleen. toestaan als een aanvullende licentieovereenkomst voor netwerkgebruik met NEN is afgesloten. This document may only be used on a stand-alone PC. Use in a network is only permitted when a supplementary license agreement for us in a network with NEN has been concluded. Inhoud Inleiding 3 1 Onderwerp en toepassingsgebied 5 2 Termen en definities 5 3 Materiaal 5 4 Ouderdom van de monsters 5 5 Proefstukken 5 6 Eisen Lineïeke massa Specifieke breekkracht en rek bij maximale belasting Torsie Thermo-oxidatieve bestandheid van de garens UV-bestandheid van de garens 6 7 Beproevingsmethoden Conditionering Bepaling van de lineïeke massa Bepaling van de specifieke breekkracht en de rek bij maximale belasting Bepaling van de torsie Bepaling van de thermo-oxidatieve bestandheid Uitvoering van de extractie in gedestilleerd water Bepaling van de UV-bestandheid 8 8 Merken 10 Bijlage Rekenvoorbeeld van de bepaling van de lineïeke massa 11 blz. NEN 5132

2 Normcommissie Geotextiel 1992 Nederlands Normalisatie-instituut Behoudens uitzondering door de wet gesteld mag zonder schriftelijke toestemming van het Nederlands Normalisatieinstituut niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van fotokopie, microfilm, opslag in computerbestanden of anderszins, hetgeen ook van toepassing is op gehele of gedeeltelijke bewerking. Het Nederlands Normalisatie-instituut is met uitsluiting van ieder ander gerechtigd de door derden verschuldigde vergoedingen voor verveelvoudiging te innen en/of daartoe in en buiten rechte op te treden, voor zover deze bevoegdheid niet is overgedragen c.q. rechtens toekomt aan de Stichting Reprorecht. Hoewel bij deze uitgave de uiterste zorg is nagestreefd, kunnen fouten en onvolledigheden niet geheel worden uitgesloten. Het Nederlands Normalisatie-instituut en/of de leden van de commissies aanvaarden derhalve geen enkele aansprakelijkheid, ook niet voor directe of indirecte schade, ontstaan door of verband houdende met toepassing van door het Nederlands Normalisatie-instituut gepubliceerde uitgaven. Nederlands Normalisatie-instituut Kalfjeslaan 2, Postbus 5059, 2600 GB Delft telefoon (015) , telex 38144, telefax (015) , Postbank 25301

3 NEN 5132 Blz. 3 Inleiding Bij het opstellen van de onderhavige norm is er van uitgegaan dat de norm mede moet kunnen worden gebruikt voor de verlening van een certificatiemerk. De Raad voor de Certificatie kan meedelen welke instellingen certificatiemerken verlenen. In de norm is in de gegeven beproevingsmethode voor het vaststellen van de thermische bestandheid na uitloging rekening gehouden met het naar verhouding zwaarder worden van de belasting bij de extractiemethode, indien toegepast op dunnere garens. Een te zware belasting bij extraheren door koken (100 C) van dunnere garens gaat gepaard met een grote beweging van, en implosie aan de garens. De extractietijd is verlengd en de extractietemperatuur is verlaagd, zodat het te zwaar worden van de belasting bij de extractiemethode niet op zal treden. Verder zijn in de norm een eis en een beproevingsmethode ten aanzien van de UV-bestandheid opgenomen, waarbij de klasse normaal overeenkomt met 1 jaar buitenexpositie, de klasse extra met 5 jaar en klasse maximaal met 10 jaar onder gematigde Midden-Europese klimatologische omstandigheden (waaronder Nederland). Bijlage A (Rekenvoorbeeld bepaling lineïeke massa) maakt geen deel uit van de normtekst. De norm is opgesteld onder de verantwoording van de normcommissie Geotextiel Titels van vermelde en mede van toepassing zijnde normen NEN Garens. Bepaling van de lineïeke massa (massa per lengte) (ISO ) NEN Garens. Bepaling van de twist en de twijn (ISO ) NEN Garens. Bepaling van de breekkracht en de rek bij breuk van een garen (ISO ) NEN-ISO 4892 Kunststoffen. Methoden om monsters aan laboratoriumlichtbronnen bloot te stellen (ISO ).

4 NEN 5132 Blz. 4 (blanco)

5 NEN 5132 Blz. 5 1 Onderwerp en toepassingsgebied Deze norm geeft definities, eisen en beproevingsmethoden voor (split)filmgarens van polypropeen (PP) voor weefsels die zijn bestemd dienst te doen als filter en/of drager in oever- en bodembeschermingsconstructies, die niet langdurig aan direct zonlicht zijn blootgesteld. In deze norm worden met betrekking tot de thermo-oxidatieve bestandheid twee typen onderscheiden: A materiaal met een normale levensduurverwachting (ca. 30 jaar); B materiaal met een hoge levensduurverwachting (vele malen 30 jaar). en met betrekking tot de UV-bestandheid drie klassen: normaal materiaal, dat een UV-bestandheid heeft, die overeenkomt met 1 jaar buitenexpositie onder gematigde Midden-Europese klimatologische omstandigheden (globaalstralingsdosis ca. 3,5 GJ/m 2 ); extra materiaal, dat een UV-bestandheid heeft, die overeenkomt met 5 jaar buitenexpositie onder gematigde Midden-Europese klimatologische omstandigheden (globaalstralingsdosis ca. 17,5 GJ/m 2 ); maximaal materiaal, dat een UV-bestandheid heeft die overeenkomt met 10 jaar buitenexpositie onder gematigde Midden-Europese klimatologische omstandigheden (globaalstralingsdosis ca. 35,0 GJ/m 2 ). 2 Termen en definities In deze norm wordt verstaan onder: 2.1 filmgaren: Een enkelvoudig garen bestaande uit een lintvormige verstrekte folie, al dan niet getordeerd. 2.2 splitgaren: Een filmgaren dat door fibrilleren een vezelig karakter heeft verkregen. 2.3 lineïeke massa, ( l ): Massa per lengte van een garen. De lineïeke massa wordt uitgedrukt in tex (1 tex is 1 g/km). 2.4 nominale lineïeke massa, ( ln ): Nominale massa per lengte van een garen. Nominale waarden van een garen dienen zo te worden gekozen, dat ze de werkelijke waarden voldoende nauwkeurig beschrijven om ze te gebruiken als uitgangswaarden voor berekeningen. Nominale waarden zijn onderhavig aan de gebruikelijke handelstolerantie. 2.5 torsie: Het gedraaid zijn van films of splitfilms rond de lengteas van het garen. De torsie wordt uitgedrukt in het aantal draaiingen per meter getordeerd garen. 2.6 torsierichting: De richting waarin de films of splitfilms rond de lengteas van het garen zijn gedraaid. Onderscheiden worden een Z-richting en een S-richting. De Z-richting komt overeen met een rechtse schroeflijn en de S-richting met een linkse schroeflijn. 2.7 specifieke breekkracht: Het quotiënt van de breekkracht van een garen en de lineïeke massa van het garen. De specifieke breekkracht wordt uitgedrukt in N/tex. 2.8 nominale waarde van een garengrootheid: Waarde van de grootheid, waarmee het garen wordt benoemd, zoals lineïeke massa, torsie, specifieke treksterkte en rek bij breuk. 3 Materiaal De filmgarens moeten zijn vervaardigd van polypropeen homopolymeer, waaraan slechts mogen zijn toegevoegd de benodigde stoffen voor de vervaardiging, voor de verbetering van de mechanische eigenschappen en voor de bescherming tegen de invloed van zonlicht en indien noodzakelijk voor de verlenging van de levensduur (type B). Toelichting Bij speciale toepassingen kunnen aan het materiaal eisen worden gesteld, bijvoorbeeld in een toepassing met asfalt moet het materiaal ook bestand zijn tegen de warmte-inwerking als gevolg van het aanbrengen van asfalt. 4 Ouderdom van de monsters De monsters moeten ten minste 15 h oud zijn. 5 Proefstukken De proefstukken moeten elk afkomstig zijn van een andere spoel.

6 NEN 5132 Blz. 6 6 Eisen 6.1 Lineïeke massa Bij beproeving volgens 7.2 moeten het rekenkundig gemiddelde van de lineïeke massa ( l ) van 20 proefstukken en de variatiecoëfficiënt (c) voldoen aan tabel 1. Tabel 1 Eisen t.a.v. gemiddelde en variatiecoëfficiënt van de lineïeke massa l ln tex l tex c % groter dan tot en met maximaal Voor een rekenvoorbeeld zie bijlage. ln ± 0,05 ln 6 ln ± 0,04 ln Specifieke breekkracht en rek bij maximale belasting Minimale specifieke breekkracht Bij de beproeving volgens 7.3 mag van de onder 6.1 genoemde 20 proefstukken geen van de waarden van de specifieke breekkracht lager zijn dan 0,23 N/tex Gemiddelde specifieke breekkracht Bij de beproeving volgens 7.3 mag, van de onder 6.1 genoemde 20 proefstukken, het rekenkundig gemiddelde van de specifieke breekkracht niet lager zijn dan de nominale waarde Rek bij maximale belasting Bij dezelfde beproeving volgens mag het rekenkundig gemiddelde van de rek bij maximale belasting ten opzichte van de nominale waarde, niet meer afwijken dan: 1,5 % voor garens met een nominale lineïeke massa kleiner dan 900 tex; 1,0 % voor garens met een nominale lineïeke massa van 900 tex en groter. 6.3 Torsie Bij de beproeving van getordeerde garens overeenkomstig 7.4 mag van 20 proefstukken de gemiddelde waarde van de torsie niet meer dan 3 draaiing per meter afwijken van de nominale waarde van de torsie. 6.4 Thermo-oxidatieve bestandheid van de garens De thermo-oxidatieve bestandheid van de garens wordt bepaald vóór en na uitloging in gedestilleerd water Thermo-oxidatieve bestandheid vóór uitloging Bij de beproeving volgens 7.5 mag de verbrossingstijd ( ovenlife ) van garens type A niet minder bedragen dan 3 dagen en van garens type B niet minder dan 12 dagen Thermo-oxidatieve bestandheid na uitloging Na een extractie gedurende 14 dagen in gedestilleerd water van 90 C overeenkomstig 7.6 mag de verbrossingstijd ( ovenlife ) van garens type B, bepaald volgens 7.5 niet minder bedragen dan 6 dagen. 6.5 UV-bestandheid van de garens Na een versnelde UV-veroudering volgens of , overeenkomend met een buitenexpositie zoals aangegeven in de klasse normaal, respectievelijk extra, respectievelijk maximaal, mag de verandering van de specifieke breekkracht en van de rek bij maximale belasting niet meer bedragen dan 20 % (relatief) van de waarden verkregen bij de niet-verouderde garens. 7 Beproevingsmethoden 7.1 Conditionering Conditioneer de voor het onderzoek bestemde proefstukken bij een temperatuur van 20 ± 2 C gedurende ten minste één uur alvorens te beproeven. 7.2 Bepaling van de lineïeke massa Toestel Voor de bepaling van de lineïeke massa is nodig: a. een haspel volgens 6.3 van NEN :1975; b. een balans met een onnauwkeurigheid van ten hoogste 0,05 g Proefstukken Voor de bepaling van de lineïeke massa zijn nodig 20 proefstukken elk met een meetlengte van 10 m.

7 Bestelformulier Stuur naar: NEN Standards Products & Services t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer WB Delft NEN Standards Products & Services Postbus GB Delft Vlinderweg AX Delft Ja, ik bestel ex. NEN 5132:1992 nl Geotextiel - Polypropeen-(split)filmgarens voor weefsels - Eisen en beproevingsmethoden T (015) F (015) Wilt u deze norm in PDF-formaat? Deze bestelt u eenvoudig via Gratis nieuwsbrieven Wilt u op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen op het gebied van normen, normalisatie en regelgeving? Neem dan een gratis abonnement op een van onze nieuwsbrieven. Gegevens Bedrijf / Instelling T.a.v. O M O V Klantnummer NEN Uw ordernummer BTW nummer Postbus / Adres Postcode Plaats Telefoon Fax Factuuradres (indien dit afwijkt van bovenstaand adres) Postbus / Adres Postcode Plaats Datum Handtekening Retourneren Fax: klantenservice@nen.nl Post: NEN Standards Products & Services, t.a.v. afdeling Klantenservice Antwoordnummer 10214, 2600 WB Delft (geen postzegel nodig). Voorwaarden De prijzen zijn geldig tot 31 december 2018, tenzij anders aangegeven. Alle prijzen zijn excl. btw, verzend- en handelingskosten en onder voorbehoud bij o.m. ISO- en IEC-normen. Bestelt u via de normshop een pdf, dan betaalt u geen handeling en verzendkosten. Meer informatie: telefoon , dagelijks van 8.30 tot uur. Wijzigingen en typefouten in teksten en prijsinformatie voorbehouden. U kunt onze algemene voorwaarden terugvinden op: LEREN, WERKEN EN GROEIEN MET NEN preview