ir. H. Hoeve door Abw april
|
|
- Saskia Kok
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 DE ONTWIKKELINGEN IN DE OPPERVLAKTE LANDBOUW- GROND VAN NEDERLAND MET EN ZONDER MARKERWAARD Notitie ten behoeve van K.B.A.-nota Markerwaard van 3 D.G.'s door ir. H. Hoeve Abw april
2 1. INLEIDING, Om na te gaan hoe de voor landbouwproduktie beschikbare oppervlakte grond zich in de toekomst kan ontwikkelen geven we in het onderstaande een overzicht van: a. de behoeftestijging aan produktiegrond door de verdere stijging van de bevolkingsgroei b. de onttrekkingen aan de voor landbouwproduktie bestemde gronden c. de compensatie inogelijkheden door produktiviteitsstijging en door inpoldering van de Markerwaard. De resultante wordt geplaatst tegen de achtergrond van de immense groei van grondvervangende krachtvoerimporten en in verband gebracht met de behoefte aan grond voor akkerbouw en met name tegen de belangrijkste - in de Markerwaard te verbouwen - producten met een garantieprijs. 2. OPPERVLAKTE (IN HA) EN GEBRUIK VAN CULTUURGROND TUSSEN 1970 EN 1978 cultuurgrond waarvan: grasland OOO (60%) bouwland (39%) waarvan : granen suikerhieten Bron: Landbouw Economisch Uericht uit deze tabel blijkt dat de daling van de oppervlakte cultuurgrond ca ha heeft bedragen en dat zij hoofdzakelijk ten koste van grasland is gegaan. De oppervlakte gras is narnelijk gedaald met ha afgenomen, terwijl de oppervlakte bouwland-via omschakeling en specialisatie-gelijk bleef: Sinds 1974/75 is de hoeveelheid bouwland en grasland nauwelijks gewijzigd. 3. DE BEHOEFTE AAN CULTUURGROND DOOR BEVOLKINGSTOENAME Nederland heeft momenteel (1980) 14 miljoen inwoners. De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) schat de bevolkingsomvang in het jaar 2000 op 14,6 a 15,6 miljoen. Aannemende dat het 15,l miljoen wordt, betekent dit een stijging van ca. 7% over een periode van 20 jaar. Aannemende dat de stijging van de consumptie per hoofd van de bevolking in die periode niet verder gaat, hebben we in Nederland - om een vergelijcbare relatieve voedsel- en handelssituatie met dit moment te behouden - in het jaar 2000 dus ook 7% meer oppervlakte nodig. d.w ha meer dan thans, Aangezien de grond er gewoon niet is, staat dit in feite gelijk met een areaaldaling per hoofd van de bevolking. N.B. De werkelijk door de Nederlandse economie gebruikte oppervlakte is in feite veel groter dan het cultuurareaal dat binnen de landsgrenzen ligt. A1 decennia lang is er een - toenemende - grondvervangende import. Alleen om de krachtvoerimporten te vervangenzou Nederland in I977 een (geraamiie) oppervlakte van ha nodig hebben d.w % van wat we zelf hebben:.. (zie Ei.guur 1 ).
3
4 In dit licht bezien hebben becijferingen over benodigde grondopperv;l;+te voor zelfvoorziening met (menselijk) voedscl alleen zin indien inen rekcning houdt met: a. de internationale prijsverhoudingen (en wijzigingen daarin) voor veiivoer grondstoffen en menselijk voedsel b. de qevolgen van oorlog, energieschaarste of stagnerinq van de importen op enigerlei andere wijze c. de omschakelingsmogelijkheden van ve'evoerproduktie op voor de mens geschikte produktie d. morjelijke omschakelingen in het grondgebruik door gronden te bestemmen voor energieproduktie (houtproduktieen alcoholproduktie uit zetmeel- en suikerhoudende gewassen). ;I _ I 4. ONTTREXKINGEN AAN HET AReAAL LANDBOUWGROND Als we de onttrekking voor niet-agrarische doeleinden (stadsuitbreiding, wegenaanleg, industrieterreinen etc.) stellen op, ha perijaar, dan is dat tussen 1978 en 2000 een oppervlakte van ha. De kans dat we, door een zuiniger gebruik ten behoeve van niet-agrarische bestemmingen, met minder kunnen volstaan is gering. Door het tot natuurgebied bestemmen van ha en door het totbeheersqebied bestelm~~en (waarbij een produktiedaling,van 25% is te verwachten) Van noq eens ha ontstaat., fen daling van de produktiecapaciteit met ha (nl ha t. 25% van ha). 5. OPPERVLAKTE COMPENSATIE DOOR PRODUKTIVITEITSSTIJGING EN INPOLDERING De produktiviteitsstijging van de Nederlandse gronden gaat sprongsgewijs, De laatste jaren bedraagt deze gemiddeld echter $ & 1%. N.B. De kans op een breuk in deze stijgingstrend vanwege energi-eschaarste en kunstmestschaarste, bestrijdingsmiddelenschaarste en zoetwaterschaarste is aanwezig. Ontwikkelingen in de biotechniek kunnen echter weer positiet werken. Zeker is echter dat produktiviteitsstijging niet alsmaar kan doorgaan. Er is immers een natuurlijke bovengrens die steeds moeilijker is te benaderen. Stellen we de produktiviteitsstijginq voor 22 jaar gemiddeld op 4 % per jaar dan is dat een capaciteitsstijging van 118. Een Markerwaard van ha levert maximaal ha landbouwgrond op. Aannenend dat deze gronden 1,15 x zo produk;ief zijn als de gemiddelde Nederlandse landbouwrjrond,r~vormen zijn een prduktiecapaciteit van 1,15 x = ha. G. GRONDBALANS VOOK HET AEAAL CULTUURGROND TUSSEN 1980 EN 2000 De voorgaande bescl~ouwingen kunnen resulteren in een soort "grondbalans" indien we alles uitdrukken in ha met een produktiecapaciteit voor het gemiddelde van nederlandse gronden in 1978.
5 oppervlakte cultuurgrond in 1978 Onttrekking door: - bestemming stedelijk gebruik bestemming natunr bestemming behecrsgebied (~x hal * ha! ha Compensatie door inpoldering ha ha Compensatie door 11% produktiviteitsstijging ha, ha Areaalafname tot 2000: ( ): ha Benodigd voor dekking'behoefte van 7% bevolkingstoename ha I Produktieafname in 2000 t.0.v. situatie 1978: ha. Indien we in 2000 een met 1978 vergelijkbare opstelling willen geven dan blijkt dus dat we door onttrekking ha verliezen. Door inpoldering en produktiviteitsstijging kunnen we daarvan een deel compenseren zodat de capaciteitsdaling zich beperkt tot ha. Voor een bevolkingstoename met 7% zou een evenredige areaalstijging nodig zijn ( )om clezelfde relatieve voedselpositie te behouden, zodat het feitelijk tekort van 2000 t.0.v een oppervlakte van ha bedraagt. 7. GEVOLGEN VAN AREAALVERANDERINGEN VDOR AKKERBOUWPRODUKTEN MET EEN GEGARANDEERD PRIJSNIVEAU Hoewel tussen 1970 en 1978 alleen de oppervlakte grasland is afgenomen is het niet vanzelesprekend dat de berekende netto-areaalafname van ha alleen op grasland betrekking zal hebben. Dat echter we1 een groot deel grasland zal betreffen is aannemenlijk omdat de belangrijkste gebieden waar uitbreiding van het stedelijk gebruik te verwachten is (groene hart, waterland e.d.) graslandgronden betreffen. Tot nog toe zijn uit deze gebieden echter weinig bedrijven in de polders terechtgekomen. Een afname verhouding 80% grasland en 20% bouwland lijkt voor de periode tot het jaar 2000 niet onaannemelijk. Geiien de zuiveloverschotten kan een verdere dalinq van het graslandareaal voor de prijsontwikkeling van zuivelprodukten gunstig zijn. De daling van de nederlandse akkerbouwproduktie met (20% van ha ha wordt niet gecompenseerd door de capaciteit van de Markerwaard van ha. Zelfs niet als rekening wordt gehouden met de verschillen in bouwplan (granen gelijk, 19% suikerbieten in kederland tegen 30% in de Markerwaard). ).$ M.a.w. op basis van de veronderstelde oppervlakte ontwikkelingen valt noch voor granen noch voor suikerbieten een prijsverslechtering te verwachten 0.i.v. inpoldering. De situatie m.b.t. de suiker is als volgt: De EEG produceert gemiddeld 9 miljoen ton A-suiker, 1,8 miljoen ton B-suiker en 0,7 miljoen ton C- suiker. A-suiker krijgt de garantieprijs, B-suiker krijgt 70% van de garantieprijs, C-suiker moet afgezet worden op de wereldmarkt. Daarnaast heeft de EEG nog een contract voor opname van 1,3 miljoen ton suiker (volgens verdrag van Lorn6 met ACP-landen). Deze 1,3 miljoen moet in feite ook weer tegen wereldmarktprijzen worden afgezet, dus in totaal gaat 2 van 12,8 miljoen ton naar de wereldmarkt). Nederland produceerde de afgelopen jaren in feite alleen het toegewezen quotum A-suiker ( ton) en B-suiker ( ton).
6 De kans dat - in de beschouwde periode tot het jaar het suikerr overschot opnieuw omslaat in een tekort is niet ondenkbaar. Van uitbreiding van de akkerbouwproduktie in een nederlandse Markerwaard is, gezien het voorgaande, geen prijsverslechterende invloed op de wereldmarkt te verwachten. Voor Nederland zelf is zelfs met een Markerwaard hog een relatief tekort aan akkerbouwprodukten te verwachten. CONCLUSIES 1. De oppemlakte landbouwgrond neemt tussen 1978 en 2000 af met ha, door overgang van agrarisch gebruik naar: a. stede1ijk;industrieel en infrastructureel gebruik ha b. natuurgebied (zonder produktie) ha c. beheersgebied (met 25% produktiedaling over ha) ha ha. 2. Deze daling kan voor een deel woraen gecompenseerd door inpoldering en een doorgaande produktiviteitsstijging. Nierdoor kan een verlies van resp ha en ha worden goedgemaakt. 3. Voor een gelijkblijvende voedselpositie bij een bevolkingsstijqing tot het jaar 2000 van 7% is een extra oppervlakte nodig van 7% van het huidige areaal cultuurgrond, d.w.2. van ha. 4. De kans dat we met de produktie van de nieuwe gronden in de Markerwaard in onze maag zullen zitten moet dan ook in feite uitgesloten worden geacht, doordat a1 met a1 een produktieafname optreedt, overeenkomend met een oppervlakte van ha (= ca. 15%'van de huidige oppervlaktel. - N.B. 1. De oppervlaktehoeveelheden voor landbouwgrond zijn verschillend, dit is afhankelijk van de bruto-oppervlakte (C.B.S.) of van de netto-oppcrvlakte (L.E.1.). Het verschil is ca. 20%. In een volgende notitie moet dit onderscheid strikter worden doorgerekend, voor landbouwgrond is nu de netto-oppervlakte gebruikt in plaats van de bruto-oppervlakte; 2. Niet meegerekend is de grondonttrekking voor bosgebieden (voornemen in de Nota Landelijke Gebieden ha) en de onttrekking door Nationale parken e.d. k Lelyatad, 10 april 1980.
Agrarische grondmarkt
Agrarische grondmarkt Kwartaal 3 2016 kwartaalbericht van Research en Kadaster Landelijk overzicht De gemiddelde agrarische grondprijs in Nederland is in het derde kwartaal van 2016 opnieuw licht gedaald
Nadere informatieOntwikkelingen op de agrarische grondmarkt tot 1 juli 2003.
Ontwikkelingen op de agrarische grondmarkt tot 1 juli 2003. In deze notitie wordt een beeld geschetst van de ontwikkelingen op de agrarische grondmarkt. De notitie is als volgt ingedeeld: 1. Samenvatting.
Nadere informatieOntwikkelingen op de agrarische grondmarkt tot 1 januari 2004.
Ontwikkelingen op de agrarische grondmarkt tot 1 januari 2004. In deze notitie wordt een beeld geschetst van de ontwikkelingen op de agrarische grondmarkt over de jaren 2002 en 2003. De notitie is als
Nadere informatieOntwikkelingen op de agrarische grondmarkt tot 1 juli 2004.
Ontwikkelingen op de agrarische grondmarkt tot 1 juli 2004. 1 In deze notitie wordt een beeld geschetst van de ontwikkelingen op de agrarische grondmarkt over de periode vanaf 1 januari tot 1 juli 2004.
Nadere informatieOntwikkelingen op de agrarische grondmarkt. In deze notitie wordt een beeld geschetst van de ontwikkelingen op de agrarische grondmarkt.
Ontwikkelingen op de agrarische grondmarkt In deze notitie wordt een beeld geschetst van de ontwikkelingen op de agrarische grondmarkt. De notitie is als volgt ingedeeld: 1. Samenvatting 2. Achtergrond
Nadere informatieSchuivende panelen. Petra Berkhout
Schuivende panelen Petra Berkhout Kerncijfers agrocomplex Nederland, 2012 2 Aandeel (%) van deelcomplexen in TW en werkgelegenheid, 2012 Deelcomplex Toegevoegde waarde Werkgelegenh eid 2012 2012 Akkerbouw
Nadere informatieActoren op de agrarische grondmarkt
Actoren op de agrarische grondmarkt Maart 2016 Huib Silvis en Martien Voskuilen, m.m.v. Paul Peter Kuiper (Kadaster) Nederland heeft nog ruim 2 miljoen hectare landbouwgrond. Ongeveer 85% is van natuurlijke
Nadere informatieIs er nog hoop voor de natuur? Lancering Athena 10 april 2015
Is er nog hoop voor de natuur? Lancering Athena 10 april 2015 Jan Luiten van Zanden Universiteit Utrecht Historische kennis van de natuur Dramatische afname biodiversiteit Globio-model: Nl in 2000: 0,63
Nadere informatieVerandering grondgebruik Uddel
Verandering grondgebruik Uddel 1 Opbouw presentatie Afbakenen onderzoeksgebied Analyse drijvende krachten Demografie Wonen Werken Vergelijking topografische kaarten 2003 en 2016 2 Onderzoeksgebied 3 Onderzoeksgebied
Nadere informatieDe voorwaarden voor een derogatie (periode ) zijn als volgt gewijzigd:
Onderwerp: Wat is het effect van gewijzigde derogatievoorwaarden op het mestoverschot? Naar: Harm Smit, Min EZ Van: Jaap Schröder, WUR-PRI Datum: 31 maart 2014 Inleiding De ruimte voor de plaatsing van
Nadere informatieOntwikkelingen op de agrarische grondmarkt tot 1 januari 2005.
Ontwikkelingen op de agrarische grondmarkt tot 1 januari 2005. In deze notitie wordt een beeld geschetst van de ontwikkelingen op de agrarische grondmarkt over de jaren 2003 en 2004. De notitie is als
Nadere informatiePresentatie Themadagen Granen. De (on)mogelijkheden van de Oekraïense akkerbouwsector
Presentatie Themadagen Granen De (on)mogelijkheden van de Oekraïense akkerbouwsector Wie is Theeuwes Holding? 112 jaar oud familiebedrijf Handel, verwerking en productie van granen, oliehoudende zaden
Nadere informatie14. De effecten van de beleidsopties
14. De effecten van de beleidsopties Op basis van de resultaten van de effectstudies en de simulatiemodellen is in tabel 1 voor elk van de vier beleidsopties een overzicht uitgewerkt (cijfers bij benadering)
Nadere informatieGrotere landbouwbedrijven bepalen grondvraag en -prijs
Grotere landbouwbedrijven bepalen grondvraag en -prijs Huib Silvis en Martien Voskuilen Grotere bedrijven zijn bij uitbreiding van het areaal landbouwgrond in het voordeel omdat zij over het algemeen hogere
Nadere informatieOntwikkelingen op de agrarische grondmarkt 1 januari 2000 tot en met 30 juni 2001
Dienst Landelijk Gebied Ontwikkelingen op de agrarische grondmarkt 1 januari 2000 tot en met 30 juni 2001 Inleiding. In deze notitie wordt een overzicht gegeven van de ontwikkeling van de agrarische grondprijzen
Nadere informatieOntwikkelingen op de agrarische grondmarkt
Ontwikkelingen op de agrarische grondmarkt In deze notitie wordt een beeld geschetst van de recente ontwikkelingen op de agrarische grondmarkt. De notitie is als volgt ingedeeld: 1. Samenvatting 2. Achtergrond
Nadere informatieRegionale arbeidsmarktprognose
Provincie Zeeland Afdeling Economie Regionale arbeidsmarktprognose 2012-2013 Inleiding Begin juni 2012 verscheen de rapportage UWV Arbeidsmarktprognose 2012-2013 Met een doorkijk naar 2017". Hierin worden
Nadere informatieWoningmarktrapport 3e kwartaal 2015. Gemeente Rotterdam
Woningmarktrapport 3e kwartaal 215 Gemeente Rotterdam Aantal verkochte woningen naar type (NVM) 9 Aantal verkocht 8 7 6 5 4 3 2 1 Tussenwoning Hoekwoning Twee onder één kap Vrijstaand Appartement 4e kwartaal
Nadere informatieWoningmarktrapport 4e kwartaal 2015. Gemeente Amsterdam
Woningmarktrapport 4e kwartaal 215 Gemeente Amsterdam Aantal verkochte woningen naar type (NVM) 3 Aantal verkocht 25 2 15 1 5 Tussenwoning Hoekwoning Twee onder één kap Vrijstaand Appartement 1e kwartaal
Nadere informatieHoe maak je een bemestingsplan binnen de gebruiksnormen
Hoe maak je een bemestingsplan binnen de gebruiksnormen Natuur en Landschap Pleasure green Milieu Tonnis van Dijk Nutriënten Management Instituut NMI 3 november 2011 Beperkingen in bemesting Europese regelgeving:
Nadere informatievoetafdrukrekeningen, herbe rekend
De Belgische voetafdrukrekeningen, herbe rekend 2 april 2009 Lies Janssen Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie De ecologische voetafdruk van België + Luxemburg Tot 2007 publiceerde Global
Nadere informatieGRONDPRIJSMONITOR 2006
GRONDPRIJSMONITOR 2006 RECENTE ONTWIKKELINGEN IN DE AGRARISCHE GRONDMARKT Dienst Landelijk Gebied november 2007 1 Inhoud 1. Inleiding op de Grondprijsmonitor 2. Achtergrond van de gegevens 3. Agrarische
Nadere informatieDordrecht in de Atlas 2013
in de Atlas Een aantrekkelijke stad om in te wonen, maar sociaaleconomisch kwetsbaar Inhoud:. Conclusies. Positie van. Bevolking. Wonen. De Atlas voor gemeenten wordt jaarlijks gepubliceerd. In mei is
Nadere informatiePetra Berkhout. Onderzoeker, Onderzoeksinstituut LEI Wageningen UR GRONDONTWIKKELINGEN IN PERSPECTIEF
Petra Berkhout Onderzoeker, Onderzoeksinstituut LEI Wageningen UR GRONDONTWIKKELINGEN IN PERSPECTIEF Grondontwikkelingen in perspectief Grondgebonden Ondernemen, 17 november 2015 Petra Berkhout Structuur
Nadere informatieRekenmodel grondgebondenheid behorende bij de AMvB Verantwoorde groei melkveehouderij
Rekenmodel grondgebondenheid behorende bij de AMvB Verantwoorde groei melkveehouderij 1. Inleiding Met de Wet verantwoorde groei melkveehouderij (in werking getreden op 1 januari 2015) is het begrip melkveefosfaatoverschot
Nadere informatieVerkoopinformatie. ROSSUM (GLD) Hurwenensestraat / H.C. de Jonghweg. Perceel landbouwgrond, ter grootte van hectare
Verkoopinformatie ROSSUM (GLD) Hurwenensestraat / H.C. de Jonghweg Perceel landbouwgrond, ter grootte van 01.01.35 hectare ZLTO Verkoopinformatie: Hurwenensestraat te Rossum 1 Algemeen Het betreft een
Nadere informatieBijlage HAVO. economie. tijdvak 1. Bronnenboekje
Bijlage HAVO 218 tijdvak 1 economie Bronnenboekje HA-122-a-18-1-b Opgave 1 bron 1 kosten Metolani constante kosten: ontwikkelkosten 2 miljoen management- & personeelskosten 15 miljoen verzekeringspremies
Nadere informatieOekraïne (foto s zijn terug te vinden op www.liba.be)
Landbouw in Oekraïne 12/05/2011 Oekraïne (foto s zijn terug te vinden op www.liba.be) Oekraïne is groter dan elk land van de EU. De goede ligging van het land, gecombineerd met de vruchtbare bodems, geeft
Nadere informatieHet IKC-Veehouderij in H.C. van Latesteijn en R. Rabbinge : Grond voor keuzen. - "c. -~formatie en Kennis Centrum Veehouderij
Het IKC-Veehouderij in 1992 H.C. van Latesteijn en R. Rabbinge : Grond voor keuzen. - "c -~formatie en Kennis Centrum Veehouderij Grond voor l
Nadere informatieBeantwoording raadsvraag
Beantwoording raadsvraag Onderwerp Dierenaantallen Datum 15 april 2016 Nummer RV-1615 Steller vraag Benny Munsters Fractie CDA Portefeuillehouder N. Lemlijn Steller M. van der Heijden Datum afdoening 28
Nadere informatieEuropa. op de plankaart. Wi I Zonneveld en Frank Evers (red.) Nederlands lnstituut voor Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting NIROV-Europlan
! Europa op de plankaart Wi I Zonneveld en Frank Evers (red.) R. Rabbinge- Landelijke gebieden: een stellingname ql.-ot.:./.,q Nederlands lnstituut voor Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting NIROV-Europlan...
Nadere informatieVOEDSELMETROPOOL. Werkthema : Nieuwe Cultuurlandschappen
VOEDSELMETROPOOL Werkthema : Nieuwe Cultuurlandschappen Inzicht in de mogelijkheden en capaciteit ten aanzien van de lokale voedselproductie voor een zelfvoorzienden voedselmetropool (Deltametropool; Zuid-Holland,
Nadere informatiebevolkingscijfers van 1 januari 2000 tot 31 december 2010
bevolkingscijfers van 1 januari 2000 tot 31 december 2010 Totale bevolking op 01/01/2000 Mannen 37.332 Vrouwen 38.984 Totaal 76.316 inwoners 01/01/2000 Man Vrouw totaal oppervlakte inw per km² 19.045 20.226
Nadere informatieDE WAALSE LANDBOUW IN CIJFERS. Foto : DGARNE DDV
NL DE WAALSE LANDBOUW IN CIJFERS Foto : DGARNE DDV 2010 2 Produktiefactoren* Aantal bedrijven 15.500 waarvan 73% voltijds Tewerkstelling 25.839 personen in de landbouwsector, namelijk 18.846 arbeidseenheden
Nadere informatieGRONDPRIJSMONITOR 2005
GRONDPRIJSMONITOR 2005 RECENTE ONTWIKKELINGEN IN DE AGRARISCHE GRONDMARKT Dienst Landelijk Gebied december 2006 1 Inhoud Samenvatting 1. Inleiding op de Grondprijsmonitor 2. Achtergrond van de gegevens
Nadere informatieBedrijfsgrootte en economische omvang landbouwbedrijven,
Bedrijfsgrootte en economische omvang landbouwbedrijven, 2000-2015 Indicator 5 december 2016 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens
Nadere informatieIMPACT VAN EEN RUIMTELIJK UITVOERINGSPLAN IN EEKLO OP LAND- EN TUINBOUW
IMPACT VAN EEN RUIMTELIJK UITVOERINGSPLAN IN EEKLO OP LAND- EN TUINBOUW Landbouwtoets Eeklo uitgevoerd in opdracht van provincie Oost-Vlaanderen INHOUD 1. Inleiding... 3 2. Situering van het landbouwgebruik...
Nadere informatieCentraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Economie 0,7 procent gekrompen
Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB12-009 15 februari 2012 9.30 uur Economie 0,7 procent gekrompen In vierde kwartaal 0,7 procent krimp t.o.v. een jaar eerder Consumptie 1,8 procent lager
Nadere informatieStikstofproblematiek: kader voor duurzame voedselproductie
Stikstofproblematiek: kader voor duurzame voedselproductie Jan Willem Erisman Arnhem, 24 januari 2018 Louis Bolk (1866-1930) Hoe ruimer zou onze opvatting van het leven zijn, indien het ons gegeven was
Nadere informatieeen forse verhoging van de interventieprije voor de
punt 2 van de agenda Memorandum van de Europese Commissie inzake de hervorming van de landbouw in de EEG en de vaststelling: van land bo uwpr i.1 z en~ De nota van het Ministerie van Landbouw en Visserij,
Nadere informatie2. Groei allochtone bevolking fors minder
2. Groei allochtone bevolking fors minder In 23 is het aantal niet-westerse allochtonen met 46 duizend personen toegenomen, 19 duizend minder dan een jaar eerder. De verminderde groei vond vooral plaats
Nadere informatiePachtafhankelijke bedrijven in beeld
Pachtafhankelijke in beeld Huib Silvis, Ruud van der Meer en Martien Voskuilen Pacht heeft een belangrijke rol als financieringsinstrument voor de landbouw, zowel bij bedrijfsovername als bedrijfsvergroting.
Nadere informatieVerkoopinformatie. BLADEL, Leemskuilen. Perceel landbouwgrond, ter grootte van hectare
Verkoopinformatie BLADEL, Leemskuilen Perceel landbouwgrond, ter grootte van 01.29.25 hectare Algemeen Perceel landbouwgrond is gelegen in Bladel aan de Leemskuilen. Kadastrale gegevens Gemeente Sectie
Nadere informatieCentraal Bureau voor de Statistiek
Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB12-073 13 december 2012 9.30 uur Potentiële beroepsbevolking blijft straks op peil dankzij 65-plussers Geen langdurige krimp potentiële beroepsbevolking
Nadere informatieMeer met minder. Waterschaarste en grotere vraag naar voedsel. Laan van Staalduinen, Algemeen directeur LEI. 6 juni 2012
Meer met minder Waterschaarste en grotere vraag naar voedsel Laan van Staalduinen, Algemeen directeur LEI 6 juni 2012 Inhoud presentatie Mondiale trends die van invloed zijn op toekomstige watervraag Nationale
Nadere informatieFosfaat en bio energie. Anton Haverkort
Fosfaat en bioenergie Anton Haverkort? BbE grondstoffen, visie RvB Randvoorwaarden Organisatie / integrale goederenstroom (value chain) Drivers: Olie schaarser/ duurder Mitigatie agenda Agrarische afvalstromen
Nadere informatieBijlage HAVO. economie. tijdvak 1. Bronnenboekje. Achter deze bijlage is een erratum opgenomen. HA-1022-a-18-1-b
Bijlage HAVO 2018 tijdvak 1 economie Bronnenboekje Achter deze bijlage is een erratum opgenomen. HA-1022-a-18-1-b Opgave 1 bron 1 kosten Metolani constante kosten: ontwikkelkosten 20 miljoen management-
Nadere informatieEindexamen economie pilot havo II
Beoordelingsmodel Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 Een antwoord waaruit blijkt dat
Nadere informatieHoofdlijnen Gemeenschappelijk Landbouwbeleid Europees Landbouwbeleid en Voedselzekerheid
Hoofdlijnen Gemeenschappelijk Landbouwbeleid 2014-2020 Europees Landbouwbeleid en Voedselzekerheid 2 Omvorming + nieuwe opzet directe betalingen Overgangsjaar Toegang tot nglb Basispremie Vergroening en
Nadere informatie2. Waalwijk. 2.1 Grondgebruik. Databron: LGN7
2. Waalwijk Schaal: 1:45.000 2.1 Grondgebruik Databron: LGN7 Hoofdgrondgebruik ha % Agrarisch gebied 234 23% Bos/ natuur/ water 549 54% Bebouwd gebied en wegen 229 23% Totaal gebiedsoppervlak 1012 100%
Nadere informatieVerandering in de frequentie van het gemengde huwelijk
Verandering in de frequentie van het gemengde huwelijk G. Dekker Aan het kerkelijk gemengde huwelijk wordt vanuit de sociale wetenschappen niet zo bijzonder veel aandacht geschonken. De belangstelling
Nadere informatiePersbericht. Gevoelens van onveiligheid iets verminderd. Centraal Bureau voor de Statistiek
Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB12-015 1 maart 2012 9.30 uur Gevoelens van onveiligheid iets verminderd Minder Nederlanders voelen zich onveilig Slachtofferschap veel voorkomende criminaliteit
Nadere informatieHET GEBRUIK VAN SALDO'S BIJ BEDRIJFSBEOORDELING EN BEDRIJFSBEGROTING
631.16 HET GEBRUIK VAN SALDO'S BIJ BEDRIJFSBEOORDELING EN BEDRIJFSBEGROTING Proefstation voor de Akker- en Weidebouw OVERDRUK UIT LANDBOUWVOORLICHTING 16. 6. 288-292. 'S-GRAVENHAGE, JUNI 1959 HET GEBRUIK
Nadere informatieVERORDENING (EEG) Nr. 968/68 VAN DE RAAD. van 15 juli houdende vaststelling van de regeling voor mengvoeders op basis van granen
Nr. L 166/2 Publikatieblad van de Europese Gemeenschappen 17. 7. 68 VERORDENING (EEG) Nr. 968/68 VAN DE RAAD van 15 juli 1968 houdende vaststelling van de regeling voor mengvoeders op basis van granen
Nadere informatieEindexamen economie havo I
Beoordelingsmodel Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 Een antwoord waaruit blijkt dat
Nadere informatieLandbouw richting 2020
A Landbouw richting 2020 Bert-Jan Aling Rabobank Nederland Sectormanager Food & Agri Financieringsvolume 1996-2009 30,0 28,1 30,1 28,0 26,0 23,4 25,8 24,0 22 22,2 22,0 19,7 20,5 20,0 18,2 19 18,0 17,1
Nadere informatieHerijken Nota Grondbeleid en grondvoorraad Kollumerland c.a.
Aan de Raad Agendapunt: 9 Onderwerp: Herijken Nota Grondbeleid en grondvoorraad Kollumerland c.a. Kenmerk: Status: VROM - Ruimtelijke Ordening / GvdW Besluitvormend Kollum, 4 oktober 2011 Samenvatting
Nadere informatieOntwikkelingen op de agrarische grondmarkt
Ontwikkelingen op de agrarische grondmarkt In deze notitie wordt een beeld geschetst van de recente ontwikkelingen op de agrarische grondmarkt. De notitie is als volgt ingedeeld: 1. Samenvatting 2. Achtergrond
Nadere informatieCentraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Economie 1,1 procent gekrompen
Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB12-032 15 mei 2012 9.30 uur Economie 1,1 procent gekrompen In eerste kwartaal 1,1 procent krimp t.o.v. een jaar eerder Investeringen 4,2 procent lager Consumptie
Nadere informatieEU Programma s GLB
EU Programma s 2014-2020 GLB 2014-2020 Carlo Vromans Programma Ontwikkeling GLB tot 2014 GLB 1 e pijler: inkomenssteun met maatschappelijke verplichtingen GLB 2 e pijler: plattelandsontwikkelingenprogramma
Nadere informatieRAAD VAN DE EUROPESE UNIE. Brussel, 13 november 2003 (14.11) (OR. fr) 14725/03 Interinstitutioneel dossier: (CNS) 2003/0271 AGRIORG 73 AGRIFIN 143
RAAD VAN DE EUROPESE UNIE Brussel, 13 november 2003 (14.11) (OR. fr) 14725/03 Interinstitutioneel dossier: (CNS) 2003/0271 AGRIORG 73 AGRIFIN 143 VOORSTEL van: de Commissie d.d.: 12 november 2003 Betreft:
Nadere informatieDe waalse landbouw in cijfers
De waalse landbouw in cijfers 2017 Opmerking : Vanaf 2011, om redenen van administratieve vereenvoudiging, berusten de enquêtes niet meer op de landbouwers die aan de landbouwtelling hebben deelgenomen
Nadere informatieNMVisie op Koe&Klimaat
Wat is de positie van de melkveehouderij in het klimaatvraagstuk? Voor ons blijft onderbelicht wat het significante verschil is met overige bronnen van broeikasgassen. Positie van de melkveehouderij in
Nadere informatieIs er nog eten over 20 jaar. Fred Klein Productschap Akkerbouw
Is er nog eten over 20 jaar Fred Klein Productschap Akkerbouw 1 Productschap Akkerbouw Taken van het Productschap Akkerbouw: Is er voor alle bedrijven en werknemers die akkerbouwproducten telen, verwerken
Nadere informatieDemografische (wijk-) analyse van de woningbouwplannen Deventer 2015
Demografische (wijk-) analyse van de woningbouwplannen Deventer 2015 Uitgave : team Kennis en Verkenning Naam : John Stam Telefoonnummer : 3298 Mail : gj.stam@deventer.nl 1 Inhoudsopgave pagina 1 Inleiding:
Nadere informatieAgrarische grondmarkt derde kwartaal 2012
Agrarische grondmarkt derde kwartaal 2012 november 2012 Martien Voskuilen, Jan Luijt Tussen 2005 en 2009 is de agrarische grondprijs in Nederland fors gestegen tot 46.000 euro/ha in 2009. Sindsdien handhaafde
Nadere informatieCO 2 -uitstootrapportage 2011
Programmabureau Klimaat en Energie CO 2 -uitstootrapportage 2011 Auteurs: Frank Diependaal en Theun Koelemij Databewerking: CE Delft, Cor Leguijt en Lonneke Wielders Inhoud 1 Samenvatting 3 2 Inleiding
Nadere informatieCBS: Meer werkende vrouwen op de arbeidsmarkt
CBS: Meer werkende vrouwen op de arbeidsmarkt Tussen maart en mei is het aantal mensen met een baan met gemiddeld 6 duizend per maand gestegen. De stijging is volledig aan vrouwen toe te schrijven. Het
Nadere informatieMaatschap Tieben, Hoofdkanaal OZ 134 te Emmer- Compascuum
Bedrijfsplan Maatschap Tieben, Hoofdkanaal OZ 134 te Emmer- Compascuum Opdrachtgever Naam : J.B.J. Tieben Postadres : Hoofdkanaal 134, 7881 VR Emmer-Compascuum Intake : Rombou Bezoekadres : Zwartewaterallee
Nadere informatieTabel 1: De bijdrage van RtHA aan de regionale economie op basis van 2,4 miljoen passagiers
Prognose 2020 Door Alexander Otgaar, RHV Erasmus Universiteit Rotterdam Diverse studies zijn in het verleden uitgevoerd met als doel om de economische bijdrage van Rotterdam the Hague Airport (hierna aan
Nadere informatieLandbouwgrond TE KOOP MAKELAARDIJ Twee percelen landbouwgrond ha en ha Prijs op aanvraag,-
Landbouwgrond TE KOOP Twee percelen landbouwgrond 5.20.95 ha en 4.03.70 ha Prijs op aanvraag,- MAKELAARDIJ DLV Makelaardij Oostwijk 5 Postbus 511 5400 AM Uden 0413-336800 dlvadvies.nl info@dlvadvies.nl
Nadere informatieVerkoopinformatie MOERDIJK, nabij de Zwaluwsedijk
Verkoopinformatie MOERDIJK, nabij de Zwaluwsedijk Perceel landbouwgrond, ter grootte van 03.35.10 hectaren. Algemeen Het betreft een perceel landbouwgrond, ter grootte van 03.35.10 hectaren, gelegen te
Nadere informatieNederland importland. Landgebruik en emissies van grondstofstromen
Nederland importland Landgebruik en emissies van grondstofstromen Vraagstelling en invulling Welke materiaalstromen naar en via Nederland veroorzaken wereldwijd de grootste milieudruk? Klimaat, toxische
Nadere informatieVerkoopinformatie. OIRSCHOT, Melklanden. Perceel landbouwgrond, ter grootte van ca hectaren
Verkoopinformatie OIRSCHOT, Melklanden Perceel landbouwgrond, ter grootte van ca. 02.00.00 hectaren Algemeen Perceel landbouwgrond is gelegen te Oirschot aan de Melklanden. ZLTO Verkoopinformatie: Melklanden
Nadere informatieNutriënten en organische stof stromen en voorraden op wereld en Europese schaal. Jan Peter Lesschen. Kimo van Dijk en Oene Oenema
Nutriënten en organische stof stromen en voorraden op wereld en Europese schaal Jan Peter Lesschen Kimo van Dijk en Oene Oenema Introductie Bodemvruchtbaarheid ongelijk verdeeld in de wereld Natuurlijke
Nadere informatieGRONDPRIJSMONITOR 2009
GRONDPRIJSMONITOR 2009 RECENTE ONTWIKKELINGEN IN DE AGRARISCHE GRONDMARKT Dienst Landelijk Gebied april 2010 1 Inhoud 1. Inleiding 2. Samenvatting 3. Leeswijzer 4. Uitgangspunten 5. Grondprijzen: het landelijke
Nadere informatieBijlage notitie 2. Ex ante evaluatie mestbeleid 2013 Plaatsingsruimte fosfaat uit meststoffen in 2015 en daarna
Bijlage notitie 2. Ex ante evaluatie mestbeleid 2013 Plaatsingsruimte fosfaat uit meststoffen in 2015 en daarna W.J. Willems (PBL) & J.J. Schröder (PRI Wageningen UR) november 2013 Sinds 2010 is de gebruiksnorm
Nadere informatieWoningmarktrapport - 3e kwartaal 2013. Gemeente Haarlemmermeer
Woningmarktrapport - 3e kwartaal 213 Gemeente Haarlemmermeer Aantal verkochte woningen naar type (NVM) 12 aantal verkocht 1 8 6 4 2 Tussenwoning Hoekwoning Twee onder één kap Vrijstaand Appartement 4e
Nadere informatie4. De suikerproductie in de Europese Unie
4. De suikerproductie in de Europese Unie De jaarlijkse suikerproductie in het Europa van de vijftien schommelde tussen de 15 en 18 miljoen ton. De productie is in handen van 30 ondernemingen die tezamen
Nadere informatieVERSLAG //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
VERSLAG ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Voorzitter: EU-Commissie AGRI G4 Verslaggever: Danièle Haine (WL-
Nadere informatieGrondgebruik (ha) Grasland 27,00 Bouwland 5,00. Aantal graasdieren (incl. uitgeschaard naar natuurterrein) 100 Melkkoeien 90,0
1. CONCLUSIES 1.1. BEDRIJFSSITUATIE Grondgebruik (ha) Grasland 27,00 Bouwland 5,00 Aantal graasdieren (incl. uitgeschaard naar natuurterrein) 100 Melkkoeien 90,0 Melkproductie (totaal per jaar) 765.000
Nadere informatieVerkoopinformatie. BURGH-HAAMSTEDE, Koudekerkseweg. Percelen akkerbouwland, ter grootte van hectare.
Verkoopinformatie BURGH-HAAMSTEDE, Koudekerkseweg Percelen akkerbouwland, ter grootte van 03.70.20 hectare. Algemeen De percelen zijn gelegen te Burgh-Haamstede aan de Koudekerkseweg. Kadastrale gegevens
Nadere informatieHAAGSE MONITOR RECESSIECIJFERS januari 2010
Pagina // Bijlage HAAGSE MONITOR RECESSIECIJFERS uari Deze monitor geeft zowel prognoses als gerealiseerde cijfers weer. Het vaststellen van gerealiseerde cijfers kost tijd, maar worden, zodra deze bekend
Nadere informatieWoningmarktrapport 3e kwartaal Gemeente 's-gravenhage
Woningmarktrapport 3e kwartaal 216 Gemeente 's-gravenhage Aantal verkochte woningen naar type (NVM) 12 Aantal verkocht 1 8 6 4 2 Tussenwoning Hoekwoning Twee onder één kap Vrijstaand Appartement 4e kwartaal
Nadere informatieDe effecten van demografische ontwikkelingen op het onderwijs
De effecten van demografische ontwikkelingen op het onderwijs Modus Inleiding Carlien de Witt Hamer In dit artikel worden de effecten beschreven die de demografische ontwikkelingen van de periode 1997-2001
Nadere informatiewerkdocument -,p.- rljksdienst voor de ijsselmeerpolders rnlntsterle van verkeer en waterstaat ~eideperiode van de graskavels door Ing. P.J.
-,p.- rnlntsterle van verkeer en waterstaat rljksdienst voor de ijsselmeerpolders werkdocument I ~eideperiode van de graskavels EZ 20 en E'Z :2 1 in 1982 door Ing. P.J. Huesmann mei, 1984-94 Abw postbus
Nadere informatieOmgevingsvergunning Oude Broekstraat 12a, Klarenbeek Planfase vastgesteld
Behoort bij besluit van Burgemeester en Wethouders van de gemeente VOORST d.d. 27 december 2016 Nr. Z-HZ_WABO-2016-0976 Mij bekend, De Secretaris Omgevingsvergunning Oude Broekstraat 12a, Klarenbeek Planfase
Nadere informatieWoningmarktrapport - 4e kwartaal 2013. Gemeente Dordrecht
Woningmarktrapport - 4e kwartaal 213 Gemeente Dordrecht Aantal verkochte woningen naar type (NVM) 1 aantal verkocht 9 8 7 6 5 4 3 2 1 Tussenwoning Hoekwoning Twee onder één kap Vrijstaand Appartement
Nadere informatieHoofdlijnen Gemeenschappelijk Landbouwbeleid
Hoofdlijnen Gemeenschappelijk Landbouwbeleid 2014-2020 Omvorming + nieuwe opzet directe betalingen Overgangsjaar Toegang tot nglb Basispremie Vergroening en de eisen Communicatie 2 Het nieuwe GLB, nog
Nadere informatieArtikelen. Huishoudensprognose : belangrijkste uitkomsten. Maarten Alders en Han Nicolaas
Artikelen Huishoudensprognose 2 25: belangrijkste uitkomsten Maarten Alders en Han Nicolaas Het aantal huishoudens neemt de komende jaren toe, van 7,1 miljoen in 25 tot 8,1 miljoen in 25. Dit blijkt uit
Nadere informatiePersbericht. Economie verder gekrompen. Centraal Bureau voor de Statistiek. Uitvoer blijft groeien. Minder investeringen
Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB13-011 14 februari 2013 9.30 uur Economie verder gekrompen Economie krimpt in vierde kwartaal 0,2 procent t.o.v. kwartaal eerder Ten opzichte van een jaar
Nadere informatieWindenergie in Horst aan de Maas
Windenergie in Horst aan de Maas J.H. Fred Jansen Nationaal Kritisch Platform Windenergie (NKPW) www.nkpw.nl Conclusies Windenergie is geen noemenswaardig alternatief voor fossiele energie en levert geen
Nadere informatieTeelt van vlinderbloemigen in kader van GLB en PDPOIII
Teelt van vlinderbloemigen in kader van GLB en PDPOIII Alex De Vliegher In samenwerking met K. Nijs, H. Hernalsteen en G. Rombouts (Dept LV Vlaanderen) Juni 2016 Alex De Vliegher tel 09 272 26 95 alex.devliegher@ilvo.vlaanderen.be
Nadere informatieENQUETEFORMULIER AGRARISCHE BEDRIJFSINVENTARISATIE PARK 21 HAARLEMMERMEER
ENQUETEFORMULIER AGRARISCHE BEDRIJFSINVENTARISATIE PARK 21 HAARLEMMERMEER Datum interview : Nummer(ID): 1 Dit enquêteformulier omvat 2 onderdelen: Deel 1: Dit betreffen uw specifieke bedrijfsgegevens.
Nadere informatieM A R K T M O N I T O R E N E R G I E - januari 2013
M A R K T M O N I T O R E N E R G I E - januari 2013 Geachte relatie, Bijgaand ontvangt u de maandelijkse marktmonitor van Energy Services. De Marktmonitor is een maandelijkse uitgave van Energy Services.
Nadere informatiepdf05 GEMEENSCHAPPELIJK LANDBOUWBELEID in de EU
pdf05 GEMEENSCHAPPELIJK LANDBOUWBELEID in de EU MARKT- en PRIJSBELEID Het gemeenschappelijk landbouwbeleid beoogt o.a. de agrarische bevolking een redelijk inkomen te verschaffen en de consumenten te verzekeren
Nadere informatieVerkoopinformatie WAALRE,
Verkoopinformatie WAALRE, Gildebosweg / Bolksheuvel Perceel landbouwgrond, ter grootte van 02.69.75 hectaren Algemeen In het buitengebied van Waalre aan de Gildebosweg / Bolksheuvel gelegen perceel landbouwgrond.
Nadere informatieCBS: Lichte toename werkenden, minder werklozen
CBS: Lichte toename werkenden, minder werklozen Het aantal mensen met werk is in de periode februari-april met gemiddeld 2 duizend per maand toegenomen. Vooral jongeren en 45-plussers gingen aan de slag.
Nadere informatieBijlage I: Woningmarktcijfers 1 e kwartaal 2008
Bijlage I: Woningmarktcijfers 1 e kwartaal 2008 De prijs van de gemiddelde verkochte woning stijgt met 0,4% in het 1e kwartaal van 2008. De stijging van de prijs per m2 is met 0,7% iets hoger. De stijging
Nadere informatieVruchtbare Kringloop Overijssel = Kringlooplandbouw. Gerjan Hilhorst WUR De Marke
Vruchtbare Kringloop Overijssel = Kringlooplandbouw Gerjan Hilhorst WUR De Marke Kringlooplandbouw Kringlooplandbouw begint met het verminderen van de verliezen => sluiten van de kringloop => minder aanvoer
Nadere informatie