Over leerlingen, tovenaars en leerling-tovenaars. Koen Jaspaert

Transcriptie

1 Over leerlingen, tovenaars en leerling-tovenaars Koen Jaspaert

2 Die eet en die eet niet De voedingsdriehoek

3 Die eet en die eet niet De voedingsdriehoek versus...

4 Die eet en die eet niet... de voedselzandloper

5 Wetenschap en volkse wijsheid: een front Zeer menselijke benadering van gedragsturing Kijken naar feiten Zoeken naar onderliggende patronen, mechanismen Proberen op mechanismen in te spelen Op zoek gaan naar feiten die niet bij mechanismen passen In de wetenschap en daarbuiten Theorievorming, falsifiering van hypotheses Volkstheorieën Je moet zus en zo, want ik ken iemand die... Uit onderzoek blijkt dat...

6 In woord en daad Helden en charlatans, tovenaars en prutsers Wie de feiten juist ziet, het mechanisme snapt en er goed op inspeelt, is een tovenaar Wie zich op een van bovenstaande punten vergist, is een prutser of vriendelijker, een leerling-tovenaar

7 Ook voor taalleren: de feiten (1) Het mechanisme is bekend: een (tweede) taal leer je via onderwijs. Wat heb je nodig? Een taal opgedeeld in kleine, verteerbare partjes Kenner van zaken Kent de taal in al haar aspecten Kent de onwetenden Weet hoe zij de taal over kan dragen Een onwetende bezit die partjes niet Is bereid aan overdracht mee te werken/overdracht te ondergaan

8

9 De feiten (2) 30 jaar NT2-onderwijs, maar groot succes blijft uit Zoek de schuldige

10 De feiten (3) Probleem ligt bij de taal: Verkeerde compartimentering: geen kennis, maar vaardigheden componenten van vaardigheid strategieën Probleem ligt bij de docent Te weinig kennis van taal Te weinig verstand van overdracht Te weinig zicht op leerproces Te weinig ondersteuning Te weinig ruimte Probleem ligt bij cursist Te lui, te dom of te zelfingenomen bijscholing leermiddelen gestandaardiseerde tests

11 Andere optie Gaten in de theorie De feiten De taalvaardige allochtoon Vreemdetalenonderwijs in Vlaanderen Moedertaalonderwijs Suriname Stelling: Werken met partieel beeld van taalverwerving We morrelen in de marge Het hoogmoedige ego

12 De feiten (4) Voeding, spijsvertering, vermoeidheid, pijn, zweten, slapen, verliefd worden, lachen,... Gedrag Taal en leren De kracht van illustraties Mannen en ratio, vrouwen en gezag Foto's beïnvloeden leren Meertaligheid doet leren Taal leren Impliciet leren als fundering, expliciet leren als bovenbouw Expliciet taalleren zonder fundering is bouwen op los zand

13 De hypothese Hoe werkt het mechanisme? Taal is functioneel instrument Twee functies, referentieel en sociaal Standaardvisie: Taal is referentieel, sociale functie is bijproduct Wat als we dat omdraaien: taal is in essentie een sociaal instrument, referentiele is een bijproduct Sociale functie: Tot een groep behoren Positie in die groep innemen Taal onbewust verwerven, veranderen Sociale belangrijk voor fundering, bovenbouw vooral referentieel

14 De feiten (5) Van variatie en uniformiteit Gij zijt jij Heten-noemen, sterke werkwoorden, s-z en f-v verwarring Conflicten met hoogmoedig ego Frans en Vlaams melangeren Het belang van correcte taal Oude Pekela op de bres

15 Consequenties voor onderwijs De idiote ouder Taal, onderwijs en integratie Hoe stimuleer ik impliciet leren? De leraar als leider of als begeleider? Wie ben ik, als niet de overbrenger van waardevolle kennis? Ze hebben geen respect meer voor de taal Moet een docent Nederlands Vondel kennen?

16 Van leerlingen en tovenaars Docenten als gevierde architecten Wie zorgt voor de fundering? Waar komt selectieve blindheid vandaan? Taal als sociale regulator De macht van de normenkenner Opvoeding als een samenwerkingsproject Lang leve het Praktijkexamen Taal als integratiebarometer

17 Conclusie Er is nog nooit een probleem opgelost met de denkwijze waarin het ontstaan is (vrij naar A. Einstein) Ons bedrieglijke wereldbeeld Praat erover met uw medemens Politieke correctheid als geuzennaam