De Grote Oorlog 14-18

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "De Grote Oorlog 14-18"

Transcriptie

1 WAAR GEBEURD Oorlog in de Leiestreek (1) De Grote Oorlog België en vooral Vlaanderen is in de loop der geschiedenis steeds een slagveld geweest. Vooral de 20 e eeuw met zijn twee wereldoorlogen heeft diepe sporen nagelaten in het collectief geheugen, terwijl de materiele schade op heden bijna onzichtbaar is geworden. Het zijn vooral de vele soldatenkerkhoven en de monumenten ter herinnering aan de militaire en burgerlijke slachtoffers die de huidige generaties aan deze vreselijke perioden herinneren. Willy DENOULET Ook de Leiestreek heeft haar deel van het oorlogsgeweld over zich heen gekregen. Men onderscheidt vier frontlijnen die in de tijd gespreid, onze regio hebben geteisterd. 1 e front: de Duitse doortocht in e front: bij het eindoffensief in e front: aan de Leie, tijdens de Blitzkrieg in e front: over de streek, bij de bevrijding in 1944 Aanleiding tot Wereldoorlog I Op 28 juni 1914 werd Sarajevo, hoofdstad van Bosnië, die zelf een provincie van Servië was, door Oostenrijk/ Hongarije geannexeerd en werden erfgroothertog Frans-Ferdinand van Oostenrijk en zijn echtgenote Sofie van Hohenberg vermoordt. Eén maand later, op 28 juli 1914, verklaart Oostenrijk de oorlog aan Servië. Oostenrijk / Hongarije vormde een drievoudige alliantie met Duitsland en Italië. Hierop komt de logica van de bijstandsverdragen op gang met als gevolg dat Rusland, die een bondgenoot van Servië was, de mobilisatie afkondigt. Meteen verklaart Duitsland op 1 augustus 1914 de oorlog aan Rusland. Aangezien Frankrijk op zijn beurt een bondgenoot van Rusland, en Groot-Brittannië een bondgenoot van Frankrijk was, raken zij onrechtstreeks in het conflict betrokken. Als de Duitsers Luxemburg binnentrekken en van België vrije doortocht eisen worden Frankrijk en Groot-Brittannië, die garant stonden voor de Belgische onafhankelijkheid, rechtstreeks betrokkenen. Op 3 augustus verwerpt België het Duitse ultimatum waarop Duitsland dezelfde dag aan Frankrijk de oorlog verklaart. s Anderendaags 4 augustus trekken de Duitsers de Belgische grens over en verklaart ook Groot-Brittannië aan Duitsland de oorlog. De reeks oorlogsverklaringen zal eindigen met deze van Honduras op 19 juli 1918, die een bondgenoot van de Verenigde Staten is, waarop ook dit continent betrokken wordt en men dus een Wereldoorlog kan gewagen. De Duitse aanval Het Duitse plan was om met een sterke rechtervleugel de troepen een snelle opmars te doen maken naar zee en dan af te buigen naar Parijs. De zwakkere linkervleugel van het Duitse de Gavergids 2003 / 3 15

2 leger moest via Elzas-Lotharingen de Franse troepenmacht in de zak zetten om tenslotte met een tangbeweging het Franse leger te omsingelen. Nadat de rechtervleugel van de Duitse troepen op 4 augustus de grens overschreden had, kon hij na enige moeite de fortengordel rond Luik onschadelijk maken. De weerstand van deze forten had weinig invloed op de opmars, maar wel een grote psychologisch effect. De Duitse cavalerie Uhlanen genaamd deden verkenningsraids naar het westen uit en brachten een reputatie van wreedheid met zich mee. Het Belgisch leger bood tevergeefs weerstand. Het bleek niet opgewassen tegen de Duitsers, zodat achteraf een groot aantal hoge officieren uit hun functie werden ontheven. Vanaf 20 augustus trokken de Belgen zich terug in de vesting Antwerpen, waar ze werden versterkt door Britse Marinebrigades. Intussen waren troepen van het Britse Expeditiecorps aan land gekomen, en ook het inzetten door Winston Churchill van 3000 marinesoldaten in Oostende, met de bedoeling naar Antwerpen op te rukken, gooide roet in het eten van de Duitse legerstrategen. Dit had tot gevolg dat een deel van de zuidelijke arm van de Duitse tang werd verzwakt door troepen naar het Antwerpse front over te brengen. Dit alles bracht een grote vertraging van de Duitse opmars met zich mee. De tangbeweging tussen de mobiele rechtervleugel en de statische linkervleugel van de Duitsers werd verijdeld door de Fransen en de Britten bij de slag aan de Marne van 6 tot september, en later van 13 tot 15 september bij een nieuwe slag aan de Aisne. Hiermee viel het Duitse plan om het westen door een snelle bewegingsoorlog uit te schakelen in duigen en begonnen de Fransen zich systematisch in te graven. de Gavergids 2003 / 3 16

3 Aan het noordelijk front werden de eerste Uhlanen gesignaleerd in de streek van Kortrijk rond einde augustus. Op 3 september hebben de eerste schermutselingen in deze streek tussen Duitse en Belgische troepen plaats te Deerlijk. Op 10 oktober viel de vesting Antwerpen en vluchtten meer dan Belgische soldaten naar het neutrale Nederland. Toen besloot koning Albert om zich naar de kuststreek terug te trekken en vervolgens de IJzer als laatste verdedigingslijn aan te wenden. Op 16 oktober hadden de Belgen stellingen ingenomen achter de IJzer en de Ieperlee terwijl de Fransen en Britten front vormden van Houthulst tot Armentières. De loopgravenoorlog was hiermee begonnen en het zou een echte uitputtingsslag worden. Uiteindelijk zou het een front worden dat zich uitstrekte van het Kanaal tot Bazel. De loopgravenoorlog Deze 500 km lange frontlijn werd volgebouwd met een ingewikkeld stelsel van versperringen met prikkeldraad, loopgraven, onderaardse gangen en kazematten. Vanuit deze konijnenholen des doods golfden vier jaar lang de aanvallen over en weer. In uitzichtloze gevechten om enkele meters terreinwinst bleken vooral de mitrailleur en de handgranaat geschikte wapens. Toen de toestand aan het Belgische IJzerfront kritiek werd, zette men via het sluizenstelsel van Nieuwpoort einde oktober 1914 de ganse IJzervlakte onder water. Deze geniale zet belette de Duitsers hun offensief hier voort te zetten zodat het front stagneerde. De lange frontlijn werd als volgt door de geallieerden verdedigd: Belgische sector : Nieuwpoort, Diksmuide, en Steenstraete. Fransen en Britten (afwisselend) : Boezinge Britse sector : Ieper, Wijtschate, Armentières tot aan de Somme. Franse sector : vanaf de Somme over Verdun, Vogezen en Elzas tot de Zwitserse grens. Tijdens de lange periode van 19 oktober 1914 tot 28 september 1918 bleef de frontlijn bijna onveranderd. Intussen had op 22 april 1915 de eerste Duitse gasaanval plaats bij Langemark- Boezinge. De beruchte slag bij Passendale vond plaats in november Gevechten in de Leiestreek Op 28 september 1918 begon het eindoffensief van de geallieerden, waarbij op 14 oktober Roeselare werd bevrijd. Op 15 oktober 1918 beginnen de gevechten aan de Leie voor de Battle of Courtrai. De linkeroever van de Leie werd door de Britten bezet tussen de Franse grens en Bavikhove. De Belgen namen de strook tussen Bavikhove en het kanaal naar Roeselare te Ooigem voor hun rekening. De Franse troepen sluiten aan vanaf het kanaal tot Deinze. Van Deinze tot de Nederlandse grens werd ook door Belgische eenheden bezet. Na hevige gevechten en felle weerstand van de Duitsers, konden de de geallieerden vanaf 16 tot 20 oktober, de Leie op meerdere plaatsen oversteken. De Duitsers trokken zich terug maar enkel mits zware gevechten konden de bondgenoten terreinwinst maken. Gevechten rond Waregem Vanaf de Leie trok de frontlijn traag in oostelijke richting verder richting Waregem en de strategisch belangrijke heuvels tussen Leie en Schelde. Waregem werd op 22 oktober door de geallieerde artillerie beschoten wat leidde tot bevrijding van het centrum door de Fransen op de Gavergids 2003 / 3 17

4 23 oktober, en later bij de slag om de Spitaalbossen werd Waregem door de Duitse kanonnen bestookt. Vooral het centrum van Waregem met de kerk, kasteel Casier, en de omliggende gebouwen werden zwaar beschadigd. Ook het station werd door de Duitsers gedynamiteerd alvorens zich achter de Gaverbeek terug te trekken. De Duitse weerstand was zo onverwacht groot dat de geallieerden de vruchteloze pogingen om definitief door te breken moe waren. Zij gingen dan ook over tot systematische artilleriebeschietingen waarvan Waregem in de brokken deelde. Alles draaide om de inname van de hoogten van Tiegem die van groot strategisch belang waren in het gebied tussen Leie en Schelde. De Waregemse kerktoren werd door de Duitse artillerie vernield om deze observatiepost van de precieze geallieerde artillerie uit te schakelen. Hele Waregemse straten lagen in puin van ingestorte en uitgebrande huizen. Aangezien op 25 oktober de Duitsers nog steeds de oost- en zuidrand van Waregem hardnekkig verdedigden, werden de beschietingen nog geïntensifieerd. Doorbraak was alleen mogelijk door het zuiden want in het noorden waren de moerassige oevers van de Gaverbeek een onoverkomelijke hindernis. de kerk van Waregem na de beschietingen in 1918 Een nieuwe uitbraakpoging van de Fransen ter hoogte van het Leeuwke en de weg naar Anzegem stuitte op felle weerstand en mislukte andermaal en dit met grote verliezen in beide kampen. De Duitsers trokken zich uiteindelijk, als gevolg van de beschietingen terug in de Spitaalbossen om daar een nieuwe verdedigingsgordel aan te leggen. Op 26 en 27 oktober werkten de Duitsers aan een verdedigingslinie van een sterke achterhoede op de lijn Kruishoutem Wortegem met bezetting van de Spitaalbossen. Daar de Fransen geen doorbraak konden forceren werden de 91 e en 37 e U.S.A. divisies, (American Expeditionary Forces) ter versterking opgeroepen. De grote aanval, om de rechteroever van de Schelde en Oudenaarde te bereiken, was voorzien op 31 oktober. De obstakels waren niet gering. De Fransen en Amerikanen keken op tegen de dreigende Spitaalbossen en de eerste heuvels van de Vlaamse Ardennen. Voor de Britten lag de berg van Tiegem. De 91 e U.S.A. divisie moest dwars door de Spitaalbossen. de Gavergids 2003 / 3 18

5 Op 31 oktober om 5.25u in de vroege morgen barstte de hel los. Alle vuurmonden van aan de Leie tot aan de Schelde spuwden hun lading met dodelijke nauwkeurigheid naar de Duitse verdedigingslinies. De Duitse achterhoede verdedigde zich met leeuwenmoed en kon de eerste aanvalsgolven vanuit hun bevoorrechte stellingen afslaan ten koste van zware verliezen maar ook bij de Amerikanen vielen veel slachtoffers, want om 9.30 u waren ze nog maar 500 m gevorderd. Tegen de middag was de situatie voor de Duitsers hopeloos en trokken ze zich vechtend terug zodat om u de zuidoostelijke kant van het bos werd bereikt. Het einde Met Allerheiligen op vrijdag 1 november 1918 was geheel Zuid-West-Vlaanderen bevrijd. Terwijl de geallieerden verder naar het oosten trokken, lagen de dorpen op de linkeroever van de Schelde nog onder Duits artillerievuur. De geallieerden bereikten de Schelde op 3 november Het zou nog duren tot 8-9 november vooraleer de bondgenoten vaste voet zouden krijgen op de rechter Scheldeoever en ze de Duitse artillerie het zwijgen konden opleggen. Amper 11 dagen na de zware gevechten rond de as Waregem-Tiegem, op 11 november kwam er een einde aan de oorlog. De jonge levens die hier werden afgebroken sneuvelden op enkele dagen van de vrede. Laten wij ze nooit vergeten. De tol aan mensenlevens De oorlog had 4 jaar en drie maanden geduurd en eiste een zware tol aan mensenlevens. Belgen : gesneuvelden doden door verwondingen doden ten gevolge van ziekte in totaal militaire slachtoffers Duitsers : ongeveer gesneuvelden en vermisten Fransen : ongeveer gevallenen Oostenrijkers en Hongaren : gevallen manschappen Britten : ongeveer Amerikaanse soldaten in WOI Bij het uitbreken van de eerste wereldoorlog was Amerika niet betrokken bij de militaire operaties. De schending van de Belgische neutraliteit, de moedige verdediging van het kleine Belgische leger, almede de vernietiging van de Leuvense bibliotheek maakten wereldwijd veel indruk. Algauw werden in Amerika voor de lijdende Belgische bevolking voedsel inzamelingen gehouden. Amerika was tijdens de eerste wereldoorlog een belangrijke staalproducent (groter dan Groot-Brittannië en Duitsland samen). Groot-Brittannië kon tijdens de oorlog rekenen op de logistieke steun van Amerika. Er was steeds een blijvende sympathie tussen GB en Amerika. Door de U-boten (Duitse onderzeeërs) blokkade werden meerdere Britse en Amerikaanse koopvaardijschepen tot zinken gebracht. Deze maatregel moest de bevoorrading van Groot Brittannië bemoeilijken. Op l mei 1915 werd het eerste Amerikaanse schip de Gullflight zonder verwittiging tot zinken gebracht. De U-20 kelderde op 7 mei 1915 de Lusitania voor de Ierse kust, 1198 doden waaronder 128 Amerikanen. Tussen 16 en 18 maart 1917 werden 3 Amerikaanse koopvaardijschepen (o.a. de Vigilancia) gekelderd door de Duitse U-boten. Deze kelderingen waren de aanleiding tot de oorlogsverklaring van Amerika (President Wilson)aan Duitsland op 6 april de Gavergids 2003 / 3 19

6 Het Amerikaans leger telde in april 1917 slechts manschappen (voornamelijk beroeps leger). In november 1918 zou dit getal opklimmen tot De eerste ca Amerikaanse soldaten kwamen in Europa toe in juni Maandelijks werden nieuwe troepen gestuurd. Eind 1917 waren al soldaten overgekomen. Gedurende het oorlogsjaar 1918 worden nog ca manschappen overgebracht. De laatste soldaten komen aan op 9 november 1918, twee dagen voor de wapenstilstand. Aan het einde van de oorlog zouden er ca Amerikaanse soldaten in Europa verblijven (meestal in Frankrijk en Italië). De Amerikaanse opperbevelhebber was Generaal J. Pershing. m totaal werden 43 divisies naar Europa gestuurd. Meestal bestond een Amerikaanse divisie uit 2 Infantery Brigades, 1 Field Artillery Brigade versterkt met l Engineers Regiment en 3 Machine Gun regimenten, in totaal ongeveer man. Meeste Amerikanen werden ingezet als ondersteuning van de Franse troepen in de streek St-Michiel (langs de Maas en ten zuiden van Verdun) en tijdens het Maas-Argonne offensief (26/9/18-7/10/18). In mei 1918 kwamen de 27th en de 30th divisie aan in Frankrijk en werden ze aan Britse troepen toegevoegd. In augustus 1918 werden deze divisies gedurende een drietal weken ingezet bij Britse troepen in Vlaanderen tussen Kemmel en Hollebeke (18/8/18-4/9/18). Daarna werden ze terug naar Frankrijk gestuurd. Op vraag van het Opperbevel van de Geallieerde legers (Gen. Foch) werden twee andere Amerikaanse divisies (37 e en 91 e Div.) als versterking van de Franse troepen tijdens het eindoffensief naar Vlaanderen overgebracht. Het Eindoffensief was wat vastgelopen aan de Leie en de Fransen hadden het moeilijk om ter hoogte van Ooigem de Britten bij te blijven. Op 30 oktober 1918 werden de beide divisies ingezet in de streek van Waregem- Olsene. De 37e Div (bij het Franse XXX Legerkorps) vertrok van de spoorlijn Kortrijk-Gent ter hoogte van Olsene. De 91 e Div (bij het Franse VII Legerkorps) werd ingezet ten zuiden van Waregem. Beide divisies vochten zich een weg richting Schelde waar ze op 3 en 4 november aankwamen. De 91 e Div. had het moeilijk bij de verovering van Spitaalbossen. Deze waren gelegen ten zuidoosten van Waregem (baan Waregem-Wortegem). De Duitse troepen hadden zich verstopt in de bossen en boden felle weerstand tegen de oprukkende Amerikanen. Op 3 november 1918 bereikt de 91 e Div de Schelde te Oudenaarde (Monument). De 37 e Div bereikte de Schelde te Eine op 4 november 1918 (Memorial Bridge). Na een periode van rust (o.a. te Oostrozebeke) kwamen de beide divisies op 10 november 1918 terug in de strijd tot 11 november (Wapenstilstand). De 91 e Div bleef in Oudenaarde tot 18/11/1918 en keerde in maart-april 1919 naar Amerika terug. Flanders Field American Cemetery and Memorial In Flanders Field American Cemetery liggen 368 soldaten begraven van de 4 divisies: De 91 st Div. kreeg de bijnaam "Wild West" en werd gerecruteerd in de staten Washington, Montana, Nevada, Wyoming, Utah, Oregon, Californië en Idaho. Hun divisie embleem was de afbeelding van een spar. De 37 th Div. kwam hoofdzakelijk uit Ohio en kreeg als bijnaam "Buckeye" met als embleem een rood cirkelvlak binnen een witte cirkel. De 27 th Div. was afkomstig uit New York. Als embleem hadden ze de letters NY met de sterren van het sterrenbeeld Orion er rond. Eén van hun commanders heette toevallig ook O'Ryan. de Gavergids 2003 / 3 20

7 De 30 th Div., bijgenaamd "Old Hickory",werd gerecruteerd in de staten Tennessee, North en South Carolina. Hun embleem bestond uit een verticale band met XXX, binnen een cirkel. Tijdens en na de oorlog werden de meeste Amerikaanse gesneuvelde soldaten op verzoek van de nabestaanden gerepatrieerd. Zij die achterbleven als onbekende of die de reis naar het vaderland niet meer meemaakten werden begraven op één van de acht Amerikaanse begraafplaatsen van WO I: België: 1 begraafplaats Flanders Field American Cemetery, Waregem 368 graven / 43 vermisten: 27 th division : 82 graven / 21 vermisten 30 th division : 24 g. / 4 m. 37 th division : 142 g. /10 m. 91 st division : 87 g./ l m. Medical Reserve Corps (Med. Dienst) : 3 g. Signal Corps (Communicatie troepen) : l g. 53rd Artillery Brigade (orig. 28 th Div) : 2 g. 77th division (reden onbekend) : 2 g. Air men : 3 g. Milit. Police : l g. Onbekenden : 21 g. Groot-Brittannië: 1 begraafplaats Brookwood Cemetery 468 graven / 563 vermisten (bij Londen, vnl. slachtoffers in zee verdronken) de Gavergids 2003 / 3 21

8 Frankrijk: 6 begraafplaatsen Somme Cemetery : 1844 graven / 333 vermisten Aisne-Mame Cemetery : 2289 graven / 1060 vermisten Oise-Aisne Cemetery : 6012 graven / 241 vermisten Meuse-Argonne Cemetery : graven / 954 vermisten St Michel Cemetery : 4153 graven / 284 vermisten Suresnes Cemetery : 1541 graven / 974 vermisten + 24 uit WO II (bij Parijs, vnl slachtoffers in zee verdronken) Flanders Field American Cemetery is de kleinste van de overzeese Amerikaanse begraafplaatsen van W.O.I. Zij omvat 2.4 hectare en is gelegen in de strijdzone van de 91 e Div. De begraafplaats werd officieel toegewezen op 8 augustus John McCrae schreef in mei 1915 het gedicht "In Flanders Fields the poppies blow, between the crosses row on row,... " Dit gedicht maakte van de rode papaverbloem ( poppy ) een herinneringsbloem. De naam van de begraafplaats vindt hierin ook haar oorsprong. Op 30 mei 1927, 9 dagen na zijn historische transatlantische vlucht, bracht Charles A. Lindbergh een eresaluut aan de gesneuvelden. Met zijn Spirit of St Louis vloog hij boven de begraafplaats en gooide een ruiker bloemen gewikkeld in een sjaal naar beneden. De toenmalige burgemeester schonk de bloemen aan zijn dochter en de zijden sjaal aan de herbergierster van het toenmalige gemeentehuis. Een jaar later werd de sjaal als plechtige communiegeschenk doorgegeven. In 2002 werd de sjaal herontdekt naar aanleiding van de tentoonstelling "Memorial Rain". De begraafplaats is opgedeeld in 4 driehoeken met centraal de kapel. Naast elke driehoek bevindt zich een rechthoekig grasveld waarop 92 witte marmeren kruisen staan en afgebakend met Engelse taxushagen. de Gavergids 2003 / 3 22

9 368 graven waaronder 8 graven met Davidster en 21 onbekenden liggen op deze 4 plaatsen begraven. In het centrum van de begraafplaats staat een uit witsteen vervaardigde kapel (1930). Het altaar is gemaakt uit antiek marmer met de vermelding "I will ransom them from the power of the grave, I will redeem them from death" (Hosea, XIII: 14). Erboven hangt een kruis-zwaard, een afbeelding zoals door architect Blomfield op de begraafplaatsen van het Gemene Best werd aangebracht. Op de muren links en rechts staan de namen gebeiteld van 43 vermisten wiens lijken niet meer werden teruggevonden of niet meer konden worden geïdentificeerd. Boven deze namen staat een afbeelding van de "Zegel van de USA" met de inscriptie : "In memory of those American soldiers who fought in this region and who sleep in unknown graves". Boven in de centrum staat een afbeelding van de vredeslamp tussen een sterrenhemel en vredesduiven die naar het licht toe vliegen. Op de buitenzijde van de kapel staat in Nederlands, Frans en Engels het opschrift: "Deze kapel werd opgericht door de Verenigde Staten van Amerika als herinnering aan de soldaten die vochten en stierven in België gedurende de wereld oorlog. Hun graven zijn het blijvende en zichtbare symbool van de heldhaftige toewijding waarmee zij hun leven hebben gegeven voor het algemeen welzijn van de mensheid." Onder elke tekst staat een afbeelding gebeiteld: verdriet, herinnering en geschiedenis. In 3 hoeken bevinden zich kleine tuinen met in het midden een decoratieve urne. Op de urne werden de emblemen gesculpteerd van de 4 divisies (27 e, 30 e, 37 e,91 e divisies) die in België hebben gestreden. De beplanting bestaat uit lindeboom, rododendron, seringen, azalea, berk, es, eik, olm, hulst, hydrangea, esdoorn, magnolia,.... Als architecten voor deze begraafplaats tekenen de Frans-Amerikaanse Architect Paul Philippe Cret ( ) voor de kapel en Jacques Gréber (Parijs) voor de landschapsarchitectuur. Zoals voor de Gemene Best begraafplaatsen werd in 1923 de American Battle Monuments Commission (ABMC) in het leven geroepen. Deze commissie onderhoudt de begraafplaatsen van doden ( uit W.O.I en uit W.O.II) verspreid over meerdere landen. Generaal John J. Pershing werd als eerste voorzitter verkozen Flanders Field American Cemetery wordt onderhouden door 4 personen en één Superintendant. Aan de ingang bevindt zich de bezoekersruimte. Hier kunnen bezoekers zich informeren omtrent de overzeese Amerikaanse begraafplaatsen van beide wereldoorlogen en kan het bezoekersboek worden getekend. Amerikaanse monumenten uit W.O.I De militaire acties van de Amerikaanse strijdkrachten tijdens de eerste wereldoorlog worden in België herdacht door twee monumenten. Het eerste monument bevindt zich in de streek rond leper, op de baan tussen leper en Kemmel, ter hoogte van Vierstraat. Het herdenkt er de gevechten gestreden door de 27e en 30e divisies samen met Britse eenheden tijdens de periode van 18 augustus tot 4 september Het monument werd opgetrokken in 1929 en is van de hand van architect George Howe uit Philadelphia. Sommige gesneuvelden liggen begraven op Flanders Field American Cemetery. Het tweede monument staat te Oudenaarde ter nagedachtenis van de Amerikaanse troepen die tijdens de eerste wereld oorlog in deze regio actief waren van 30 oktober tot 11 november De 37 e en 91 e divisies en 53 e Field Artillery Brigade worden hierbij bedoeld. de Gavergids 2003 / 3 23

10 Het monument werd in 1936 opgericht door de American Battle Monuments Commission en werd door architect Harry Sternfeld uit Philadelphia ontworpen. Naast de monumenten werden eveneens gedenkplaten aangebracht. In Eine werd over de Schelde de Ohio-brug in 1926 ingehuldigd. De betonnen brug met langs beide kanten 2 bizons (geen buffels) werd door de Amerikaanse staat Ohio gefinancierd en moest de herinnering aan de gevallenen van de 37e divisie in ere houden. De vorige ijzeren Scheldebrug werd in 1914 opgeblazen om de Duitse opmars tegen te gaan. De Duitsers bouwden er een houten brug, maar deze werd in 1918 terug vernield. De in 1926 gebouwde Ohio-brug werd door de Engelsen in 1940 opgeblazen en ze werd pas in 1954 hersteld. Wegens verbredingswerken aan de Schelde werd de brug nogmaals afgebroken en heraangelegd. Pittig detail: de bizons keken vroeger naar elkaar, nu draaien ze hun kont naar mekaar. Ze hebben er blijkbaar genoeg van... Bronnen Luc Schepens, Een oorlog in Vlaanderen Grote Spectrum encyclopedie F. Vannieuwenhuyze, De Eerste Wereldoorlog in de Leiestreek, syllabus gidsenbijscholing J.Bogaert & F.Santens, Oorlog in de Gaverstreke, in: 28 e Jaarboek van De Gaverstreke In Flanders Fields In Flanders fields the poppies blow Between the crosses, row on row, That mark our place; and in the sky The larks, still bravely singing, fly Scarce heard amid the guns below. We are the Dead. Short days ago We lived, felt dawn, saw sunset glow, Loved, and were loved, and now we lie In Flanders fields. Take up our quarrel with the foe: To you from failing hands we throw The torch; be yours to hold it high. If ye break faith with us who die We shall not sleep, though poppies grow In Flanders fields. John McCrae April 1915 de Gavergids 2003 / 3 24

Herdenking aan het Graf van de Onbekende Soldaat

Herdenking aan het Graf van de Onbekende Soldaat 11 november Wapenstilstand Herdenking aan het Graf van de Onbekende Soldaat Senaat Federaal Parlement Kamer van volksvertegenwoordigers 2 Hallo! 11 november is een bijzondere dag. Dat zal je niet ontgaan

Nadere informatie

Samenwerking als ideaal voor een verscheurd Europa

Samenwerking als ideaal voor een verscheurd Europa Samenwerking als ideaal voor een verscheurd Europa INE MEGENS EIGENTIJDSE GESCHIEDENIS Opbouw college: Vooruitgangsgeloof 19 e eeuw Nationalisme en politieke kaart van Europa Eerste Wereldoorlog Cultuurpessimisme

Nadere informatie

Tussen privaat en publiek, 100 jaar Eerste Wereldoorlog her-denken. Case: De Eerste Wereldoorlog in de Westhoek (van Vlaanderen)

Tussen privaat en publiek, 100 jaar Eerste Wereldoorlog her-denken. Case: De Eerste Wereldoorlog in de Westhoek (van Vlaanderen) Tussen privaat en publiek, 100 jaar Eerste Wereldoorlog her-denken Case: De Eerste Wereldoorlog in de Westhoek (van Vlaanderen) In Flanders fields the poppies blow Between the crosses, row on row, That

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF 83 augustus 2014

NIEUWSBRIEF 83 augustus 2014 NIEUWSBRIEF 83 augustus 2014 Beste, Je hebt via www.atelierartisjok.be ingetekend op de nieuwsbrief. De nieuwsbrief zal je wat meer wegwijs maken in diverse thema's rond planten en tuinarchitectuur. Suggesties

Nadere informatie

Gal. 5, preek - NGKE

Gal. 5, preek - NGKE Gal. 5, 13-26 - preek - NGKE - 11-11- 18 De Grote Oorlog In Flanders fields the poppies blow Between the crosses, row on row, That mark our place; and in the sky The larks, still bravely singing, fly Scarce

Nadere informatie

De Eerste Wereldoorlog

De Eerste Wereldoorlog 'In Flanders Fields the poppies blow, Between the crosses, row on row'. 1. Situering in tijd en ruimte 1.1 Situering in tijd : duid de mijlpaal aan op de onderstaande tijdslijn (van n.chr. - n.chr.). PREHISTORIE

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis De Eerste Wereldoorlog

Werkstuk Geschiedenis De Eerste Wereldoorlog Werkstuk Geschiedenis De Eerste Wereldoorlog Werkstuk door een scholier 1764 woorden 15 november 2002 6,2 311 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdstuk 1: De aanleiding voor de 1e W.O. Het gekke is dat

Nadere informatie

Vlaamse overheid :Yl~

Vlaamse overheid :Yl~ Vlaamse overheid :Yl~ ~ ~nisterieel besluit houdende bescherming als monument van de Amerikaanse militaire begraafplaats te Waregem DE VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING EN VLAAMSE MINISTER

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Frankrijk in de eerste wereldoorlog

Werkstuk Geschiedenis Frankrijk in de eerste wereldoorlog Werkstuk Geschiedenis Frankrijk in de eerste w Werkstuk door een scholier 2056 woorden 8 februari 2004 5,8 312 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Het uitbreken van de Eerste W De oorzaak van het begin van

Nadere informatie

BOUWEN AAN HET FRONT 100 JAAR SLAG BIJ PASSENDALE THE FINAL OFFENSIVE: THE YANKS ARE COMING PROGRAMMA HERDENKING

BOUWEN AAN HET FRONT 100 JAAR SLAG BIJ PASSENDALE THE FINAL OFFENSIVE: THE YANKS ARE COMING PROGRAMMA HERDENKING 2016 2017 2018 BOUWEN AAN HET FRONT 100 JAAR SLAG BIJ PASSENDALE THE FINAL OFFENSIVE: THE YANKS ARE COMING PROGRAMMA HERDENKING TENTOONSTELLING FRONT 14/18 - DE EERSTE WERELDOORLOG IN 3D 10.04 7.08 / Gratis

Nadere informatie

DINGEN DIE JE MOET WETEN

DINGEN DIE JE MOET WETEN 50 Maar wat gebeurde er precies? Welke landen en mensen waren belangrijk? Dit boek staat vol met weetjes, landkaarten en foto s over een tragische periode in de wereldgeschiedenis. JIM ELDRIDGE ISBN 978

Nadere informatie

Wereldoorlog 2: de opmars van Duitsland (les 03 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW VTI Kontich

Wereldoorlog 2: de opmars van Duitsland (les 03 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW VTI Kontich Wereldoorlog 2: de opmars van Duitsland (les 03 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW --- www.degeschiedenisles.com --- VTI Kontich 1. Inleiding Wereldoorlog 2 => Ongeveer 20 jaar na de Grote Oorlog (WO

Nadere informatie

De betekenis van Mill in de historie van Linies en Stellingen

De betekenis van Mill in de historie van Linies en Stellingen Stichting SPOREN VAN DE OORLOG MILL De betekenis van Mill in de historie van Linies en Stellingen Vóór de Tweede Wereldoorlog Reeds in 1934 werd besloten een eventuele aanval van de Duitsers in het Zuiden

Nadere informatie

Eerste Wereldoorlog vmbo12

Eerste Wereldoorlog vmbo12 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 19 juni 2017 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/62174 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.

Nadere informatie

Princelijke Vierschaar

Princelijke Vierschaar Het huis beneden aan de trap aan de linkerkant was vroeger de herberg t Schaeck, het schepenhuis van de Princelijke Vierschaar. Deze Princelijke Vierschaar groepeerde enkele lenen in de omgeving en ressorteerde

Nadere informatie

GITS TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG

GITS TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG GITS TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG 31 juli 1914: ten oorlog! Op vrijdag 31 juli 1914 staat Gits in rep en roer: de algemene mobilisatie wordt afgekondigd. Alle jongemannen die in aanmerking komen voor

Nadere informatie

Butte de Vauquois De slag bij Verdun 1

Butte de Vauquois De slag bij Verdun 1 Butte de Vauquois 5-6-2014 De slag bij Verdun 1 Verdun moeder van alle veldslagen 21-02 tot 19-12 1916 Rian van Meeteren 1916: Strategie Centralen Duitsland gaat in het westen in de aanval Geen coordinatie

Nadere informatie

Naam: EEN BRUG TE VER De Slag om Arnhem

Naam: EEN BRUG TE VER De Slag om Arnhem Naam: EEN BRUG TE VER De Slag om Arnhem A Bridge too Far is een film over de meest tragische blunder van de Tweede Wereldoorlog en vertelt heel precies over een groot plan. Dat plan kostte meer Geallieerden

Nadere informatie

IJZERSLAG IEPER I Vraag : Welk(e) leger(s) nam(en) de verdediging van Ieper eind november 1914 op zich?

IJZERSLAG IEPER I Vraag : Welk(e) leger(s) nam(en) de verdediging van Ieper eind november 1914 op zich? IEPERBOOG Noord Beste leerling, Dit werkblad heeft als doel je iets langer bij bepaalde zaken in het museum te laten stil staan. Laat dit werkblad je er echter niet van weerhouden alles met de nodige aandacht

Nadere informatie

Wat is de aanleiding tot de Eerste Wereldoorlog? De moord op Frans-Ferdinand van Oostenrijk.

Wat is de aanleiding tot de Eerste Wereldoorlog? De moord op Frans-Ferdinand van Oostenrijk. Werkblad 7 Ω Oorlog en crisis Ω Les : De Eerste Wereldoorlog Het begin van de Eerste Wereldoorlog Rond 900 zijn er twee kampen in Europa. Rusland, Frankrijk en Groot- Brittannië aan de ene kant. Oostenrijk-

Nadere informatie

Engelse familie Greensted schenkt zitbank aan inwoners van Hulste

Engelse familie Greensted schenkt zitbank aan inwoners van Hulste Engelse familie Greensted schenkt zitbank aan inwoners van Hulste Peter Van Herzeele Medewerker KW Hulste heeft een nieuwe zitbank op het Dorpsplein. De teak zitbank is een geschenk van de Engelse familie

Nadere informatie

De Beeldbankquiz WESTHOEK verbeeldt - receptie

De Beeldbankquiz WESTHOEK verbeeldt - receptie De Beeldbankquiz Donderdag 13 maart 2014 - WESTHOEK verbeeldt - receptie Enkele afspraken 14 vragen Telkens 1 mogelijk antwoord 1 schiftingsvraag 'WESTHOEK verbeeldt'- receptie - 13 maart 2014 2 De Beeldbankquiz

Nadere informatie

Wereldoorlog 2: naar het einde van de oorlog (les 06 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW VTI Kontich

Wereldoorlog 2: naar het einde van de oorlog (les 06 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW VTI Kontich Wereldoorlog 2: naar het einde van de oorlog (les 06 6des) Geschiedenis 6MEVO-6EM-6EI-6IW --- www.degeschiedenisles.com --- VTI Kontich => Na El Alamein, Stalingrad en Midway werden de Asmogendheden (Duitsland,

Nadere informatie

Waarom, is dan de vraag, is het dat wel waard???? Het is 9 mei 1940, de oostflank van Europa staat in brand.

Waarom, is dan de vraag, is het dat wel waard???? Het is 9 mei 1940, de oostflank van Europa staat in brand. St Jozefkapel, 19 maart 2017 Beste mensen, Ik vind het heel erg fijn dat ik vandaag samen met jullie naar deze bijzondere plek mocht lopen. Als 3 jarige nam mijn vader me mee als hij hielp om deze plaats

Nadere informatie

EENS KIJKEN WAT WE AL WETEN

EENS KIJKEN WAT WE AL WETEN EENS KIJKEN WAT WE AL WETEN Lijssenthoek Military Cemetery is één van de vele sporen die de Eerste Wereldoorlog in de Westhoek heeft nagelaten. Je kent er vast nog. Welke van deze plekken hebben ook te

Nadere informatie

Werkblad: Slag om de Schelde en de invloed op het Nieuwe land. 1

Werkblad: Slag om de Schelde en de invloed op het Nieuwe land. 1 Achtergrond informatie voor docenten. D- Day betekend de eerste dag van een grote militaire operatie. In de Tweede Wereldoorlog viel dat op 6 juni 1944. Maar de inval van de Amerikanen in Afghanistan was

Nadere informatie

Naar De Grote Oorlog Ieper excursie, leerlingeninstructie

Naar De Grote Oorlog Ieper excursie, leerlingeninstructie Naar De Grote Oorlog Ieper excursie, leerlingeninstructie Monument op de Duitse militaire begraafplaats bij Langemark. Hier liggen 25.000 soldaten. Foto Reinard Maarleveld 1 Naar De Grote Oorlog Nederland

Nadere informatie

Geocache Jeugdraad Oudenaarde: locaties!

Geocache Jeugdraad Oudenaarde: locaties! Geocache Jeugdraad Oudenaarde: locaties 1. Kortrijkstraat (50 50.957', 3 35.373'). In de Kortrijkstraat was een Duitse schietstand gevestigd wat valt af te leiden uit luchtfoto s van het Britse leger.

Nadere informatie

Tweedaagse naar Duinkerke, La Coupole, Calais en Adegem - 22 en 23 april 2017

Tweedaagse naar Duinkerke, La Coupole, Calais en Adegem - 22 en 23 april 2017 Tweedaagse naar Duinkerke, La Coupole, Calais en Adegem - 22 en 23 april 2017 Een gevarieerde reis van Operatie Dynamo in Duinkerke tot de herfst van 1944 met de Canadese Opmars over het Belgische Leopoldkanaal.

Nadere informatie

De Eerste Wereldoorlog

De Eerste Wereldoorlog Naam: De Eerste Wereldoorlog De Eerste Wereldoorlog 1 De Eerste Wereldoorlog Situering in tijd Duid de mijlpaal aan op de onderstaande tijdslijn (van 1914-1918). 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917

Nadere informatie

Antwoordenbundel fietszoektocht

Antwoordenbundel fietszoektocht Groepsnaam:. Groepsleden:.. Opdracht 1: De Eerste Wereldoorlog mag dan wel al 100 jaar geleden zijn, vandaag zijn de sporen nog duidelijk zichtbaar. Daarom noemen we het landschap ook de laatste ooggetuige

Nadere informatie

Albert I van België: Brussel, 8 april Marche-les- Dames, 17 februari 1934

Albert I van België: Brussel, 8 april Marche-les- Dames, 17 februari 1934 Albert I van België: Brussel, 8 april 1875 - Marche-les- Dames, 17 februari 1934 Hij was prins van België, hertog van Saksen, prins van Saksen-Coburg-Gotha, was van 23 december 1909 tot 17 februari 1934

Nadere informatie

10 EN 11 NOVEMBER 2016

10 EN 11 NOVEMBER 2016 10 EN 11 NOVEMBER 2016 Gesneuvelde soldaten: Bastaets Jean-Baptiste Declercq Jean-Baptiste Rogge Roger Depoorter Aloïs Delaey Julien Tack Alfred Pollet Julien Cambron Arthur Declerq Victor Toye Michel

Nadere informatie

van In Flanders Fields tot Flanders Field

van In Flanders Fields tot Flanders Field BEZIENSWAARDIGHEDEN van In Flanders Fields tot Flanders Field beroemd oorlogsgedicht en unieke begraafplaats in Waregem Simonne COUCKE W anneer in België over de eerste wereldoorlog wordt gesproken, heeft

Nadere informatie

IJZERSLAG IEPER I Vraag : Welk(e) leger(s) nam(en) de verdediging van Ieper eind november 1914 op zich?

IJZERSLAG IEPER I Vraag : Welk(e) leger(s) nam(en) de verdediging van Ieper eind november 1914 op zich? IEPERBOOG ZUID Beste leerling, Dit werkblad heeft als doel je iets langer bij bepaalde zaken in het museum te laten stil staan. Laat dit werkblad je er echter niet van weerhouden alles met de nodige aandacht

Nadere informatie

Tijdvak I. 31 oktober 2013 8: 30-10:00.

Tijdvak I. 31 oktober 2013 8: 30-10:00. 1 SCHOOLONDERZOEK Tijdvak I GESCHIEDENIS 31 oktober 2013 8: 30-10:00. Dit onderzoek bestaat uit 38 vragen. Bij dit onderzoek behoort een antwoordblad. Beantwoord de antwoorden uitsluitend op het antwoordblad.

Nadere informatie

35 oefenvragen over de Tweede Wereldoorlog 1

35 oefenvragen over de Tweede Wereldoorlog 1 35 Oefenvragen over de Tweede Wereldoorlog 1. De Tweede Wereldoorlog dankt zijn naam aan: a. Het aantal landen dat erbij betrokken was b. Het feit dat de oorlog in meerdere werelddelen werd uitgevochten

Nadere informatie

Geschied- en Heemkundige Kring vzw PEPIJN@LANDEN

Geschied- en Heemkundige Kring vzw PEPIJN@LANDEN Geschied- en Heemkundige Kring vzw PEPIJN@LANDEN Secretariaat/Documentatiecentrum: Bezoekerscentrum Rufferdinge Molenberg 4 3400 Landen Tel. 011 88 34 68 Fax 011 83 27 62 info@ghklanden.be www.ghklanden.be

Nadere informatie

Het eerste wat we bezochten was het In Flandern fields museum, dit museum bevindt zich in de herbouwde Lakenhal.

Het eerste wat we bezochten was het In Flandern fields museum, dit museum bevindt zich in de herbouwde Lakenhal. Praktische-opdracht door een scholier 1798 woorden 27 juni 2004 5,5 15 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Het eerste wat we bezochten was het In Flandern fields museum, dit museum bevindt zich in de herbouwde

Nadere informatie

b) Waarom? Roeselare wordt in oktober 1914 veroverd en wordt dus bezet gebied. Het ligt aan de Duitse kant van het front

b) Waarom? Roeselare wordt in oktober 1914 veroverd en wordt dus bezet gebied. Het ligt aan de Duitse kant van het front 1. Inleiding a) De oude stedelijke begraafplaats van Roeselare is meer dan tweehonderd jaar oud (van 1806). Tijdens de oorlog werden hier vooral Duitse soldaten begraven. b) Waarom? Roeselare wordt in

Nadere informatie

1914 Duitse mariniers in Londerzeel

1914 Duitse mariniers in Londerzeel 1914 Duitse mariniers in Londerzeel door Louis De Bondt, Francis Hallemans en Louis De Boeck Op 20 augustus 1914 werd het niet verdedigde Brussel door de Duitsers bezet en nog dezelfde dag werden er door

Nadere informatie

WEBQUEST L6-02 oorlog & vrede

WEBQUEST L6-02 oorlog & vrede WEBQUEST L6-02 oorlog & vrede 2.3.1. Wereldoorlog I INHOUD OEFENBOEK De Eerste Wereldoorlog 02-03 2.3.2. Wereldoorlog II De Tweede Wereldoorlog 04-05 La Vita è Bella 06-07 3.1. Geweldige personen Jezus

Nadere informatie

RESEARCH CONTENT. Loïs Vehof GAR1D

RESEARCH CONTENT. Loïs Vehof GAR1D RESEARCH CONTENT Loïs Vehof GAR1D INHOUD Inleiding ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ blz. 2 Methode -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nadere informatie

Dagboek Sebastiaan Matte

Dagboek Sebastiaan Matte Vraag 1 van 12 Dagboek Sebastiaan Matte Uit het dagboek van Sebastiaan Matte: "Ik ben vandaag bij een hagenpreek geweest, in de duinen bij Overveen. Wel duizend mensen uit de stad waren bij elkaar gekomen

Nadere informatie

jouw ontmoeting met het verleden BRUGGEN BOUWEN

jouw ontmoeting met het verleden BRUGGEN BOUWEN jouw ontmoeting met het verleden BRUGGEN BOUWEN TOGOWEST@DENGROOTENOORLOG CONCEPT EN LOGO BRUGGEN BOUWEN TOGOWEST@DENGROOTENOORLOG Algemeen concept en logo project Opa Gilbert vertelt aan zijn kleinkinderen

Nadere informatie

Tekst: infoboekje Fronttour: Friends of World War Foto s: Rasker Rudi

Tekst: infoboekje Fronttour: Friends of World War Foto s: Rasker Rudi Vimy Ridge Vimy Ridge is voor de Canadezen een hele belangrijke plaats. Op deze plaats werd van9 tot 12 april 1917 Canadese geschiedenis geschreven. Canadezen zeggen dat hier hun identiteit als land geboren

Nadere informatie

Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 1. Bronnenboekje. KB-0125-a-11-1-b

Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 1. Bronnenboekje. KB-0125-a-11-1-b Bijlage VMBO-KB 2011 tijdvak 1 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Bronnenboekje Staatsinrichting van Nederland bron 1 Een mening over het bijzonder onderwijs (rond 1900): Kinderen leren al op jonge

Nadere informatie

SO 1. Tijdvak II AVONDMAVO 2013-2014. Historisch Overzicht

SO 1. Tijdvak II AVONDMAVO 2013-2014. Historisch Overzicht SO 1 Tijdvak II AVONDMAVO 2013-2014 Historisch Overzicht 1. Welke doelstelling had Wilhelm II bij zijn aantreden als Keizer van Duitsland? 2. Welk land behoorde niet tot de Centralen tijdens de Eerste

Nadere informatie

IJZERSLAG IEPER I Vraag : Welk(e) leger(s) nam(en) de verdediging van Ieper eind november 1914 op zich?

IJZERSLAG IEPER I Vraag : Welk(e) leger(s) nam(en) de verdediging van Ieper eind november 1914 op zich? IEPERBOOG Noord Beste leerling, Dit werkblad heeft als doel je iets langer bij bepaalde zaken in het museum te laten stil staan. Laat dit werkblad je er echter niet van weerhouden alles met de nodige aandacht

Nadere informatie

DE VLAAMSE MINISTER VAN BUITENLANDS BELEID EN ONROEREND ERFGOED

DE VLAAMSE MINISTER VAN BUITENLANDS BELEID EN ONROEREND ERFGOED ~X'.\ vlaa~se t~ \ Regenng Ministerieel besluit tot wuziging en gedeelteiuke opheffing van het ministerieel besluit van 22 januari 2009 houdende bescherming als monument van de Britse militaire begraafplaatsen

Nadere informatie

Munro, Edward John. Private North Nova Scotia Highlanders E/20545

Munro, Edward John. Private North Nova Scotia Highlanders E/20545 Munro, Edward John Private North Nova Scotia Highlanders E/20545 Edward John Munro wordt op 16 juni 1920 geboren in Quebec City, Canada als jongste van een gezin met zeven kinderen, vier zoons en drie

Nadere informatie

Lesbrieven WOI. 100 jaar Groote Oorlog

Lesbrieven WOI. 100 jaar Groote Oorlog Lesbrieven WOI 100 jaar Groote Oorlog De Ginter gemeenten 1 Gistel 2 Oudenburg 3 Ichtegem 4 Torhout 5 Zedelgem 6 Koekelare 7 Kortemark 2 Kortemark tijdens de Eerste Wereldoorlog Kortemark vóór de oorlog

Nadere informatie

Eerste wereldoorlog. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Eerste wereldoorlog. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. Auteur Hogendorp Laatst gewijzigd Licentie Webadres 31 October 2013 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/42883 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.

Nadere informatie

HONDERD JAAR GELEDEN. Nieuws uit de krant van 10 tot 15 maart 1913

HONDERD JAAR GELEDEN. Nieuws uit de krant van 10 tot 15 maart 1913 HONDERD JAAR GELEDEN aflevering 12 Nieuws uit de krant van 10 tot 15 maart 1913 Een vast onderwerp waaraan in de kranten aandacht werd besteed, was de oorlog op de Balkan. Turkije was er bij betrokken

Nadere informatie

Mariekerke tijdens de eerste wereldoorlog

Mariekerke tijdens de eerste wereldoorlog Mariekerke tijdens de eerste wereldoorlog Voor de oorlog Mariekerke is vooral een vissersdorp waar de inwoners hun brood verdienen door op de Schelde te gaan vissen. 4 augustus 1914 : ten oorlog! Mariekerke

Nadere informatie

Battlefieldtour Normandië 4 t/m 7 juni 2018

Battlefieldtour Normandië 4 t/m 7 juni 2018 Battlefieldtour Normandië 4 t/m 7 juni 2018 Battlefieldtour Normandië 4 t/m 7 juni 2018 Deze tour is een echte klassieker in ons reisaanbod. Heeft u altijd al eens het slagveld in Normandië met eigen ogen

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Eerste Wereldoorlog

Werkstuk Geschiedenis Eerste Wereldoorlog Werkstuk Geschiedenis Eerste Wereldoorlog Werkstuk door een scholier 2537 woorden 10 juni 2007 4,7 13 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdstuk1: Wat was de oorzaak van de oorlog? De directe oorzaak van

Nadere informatie

IEPERBOOG OOST. De oproep om aan de oorlog deel te nemen werd ook. door de familie Grenfell gehoord. In de List of Etonians

IEPERBOOG OOST. De oproep om aan de oorlog deel te nemen werd ook. door de familie Grenfell gehoord. In de List of Etonians IEPERBOOG OOST Beste leerling, Dit werkblad heeft als doel je iets langer bij bepaalde zaken in het museum te laten stil staan. Laat dit werkblad je er echter niet van weerhouden alles met de nodige aandacht

Nadere informatie

1 Belangrijk in deze periode

1 Belangrijk in deze periode 1 Belangrijk in deze periode In 1945 eindigt de Tweede Wereldoorlog (1940-1945). Duitsland wil, onder leiding van Adolf Hitler, Europa veroveren. Na vijf jaar strijd en 55 miljoen doden geeft Duitsland

Nadere informatie

Thema: Slag om de Schelde en de invloed op het Nieuwe land.

Thema: Slag om de Schelde en de invloed op het Nieuwe land. Thema: Slag om de Schelde en de invloed op het Nieuwe land. Op 6 juni 1944 is het D Day, dat wordt nog steeds gevierd want het is het begin van de bevrijding van West Europa. Eigenlijk betekent D Day de

Nadere informatie

Wereldoorlog I ( De Grootte oorlog )

Wereldoorlog I ( De Grootte oorlog ) Wereldoorlog I ( De Grootte oorlog ) 1914-1918 Waarom breekt de oorlog uit? * Op weg naar de oorlog. (v) Aandachtspunten: - oorzaken - aanleiding - maatschappijbeeld - verwachtingen - bondgenootschappen

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 - Eerste Wereldoorlog

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 - Eerste Wereldoorlog Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 - Eerste Wereldoorlog 1914-1918 Samenvatting door een scholier 1878 woorden 31 maart 2012 7,7 41 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Hoofdstuk 2 Eerste Wereldoorlog

Nadere informatie

Screaming Eagles boven Kasteel Heeswijk

Screaming Eagles boven Kasteel Heeswijk Screaming Eagles boven Kasteel Heeswijk Powerpointpresentatie over een bijzondere gebeurtenis in september 1944. Doelgroep: Basisschoolleerlingen van groep 7 en 8 Met behulp van tekst, originele foto s

Nadere informatie

De Tweede Wereldoorlog: aanloop en verloop

De Tweede Wereldoorlog: aanloop en verloop De Tweede Wereldoorlog: aanloop en verloop Instap/actualiteit: http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/videozone/programmas/journaal/2.38887?video=1.2338096 http://deredactie.be/cm/vrtnieuws/buitenland/2.38741?eid=1.2414225

Nadere informatie

Architect: gebroeders van der Laan. (Hans van der Laan en Nico van der Laan)

Architect: gebroeders van der Laan. (Hans van der Laan en Nico van der Laan) Opdracht 8: Zoek de achtergronden van een monument Voor dit onderzoek hebben wij gekozen voor de herdenkingskapel st. Jozef. Deze is te vinden in het hortensiapark te Helmond 1. In welke categorie valt

Nadere informatie

IZEGEM TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG

IZEGEM TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG IZEGEM TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG 31 juli 1914: ten oorlog! Op 31 juli 1914 staat de stad in rep en roer: het is oorlog! Overal wordt erover gepraat, de mensen staan allemaal op straat. De volgende

Nadere informatie

Toespraak 10 november 2013 Remembrance Day

Toespraak 10 november 2013 Remembrance Day 1. Dit is een bijzondere plek, met twee monumenten: de Man met de twee hoeden, het nationaal Canadees bevrijdingsmonument en het herinneringsmonument voor de slachtoffers van de aanslag op Koninginnedag

Nadere informatie

.n; DE VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING EN VLAAMSE MINISTER VAN FINANCIËN EN BEGROTING EN RUIMTELIJKE ORDENING,

.n; DE VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING EN VLAAMSE MINISTER VAN FINANCIËN EN BEGROTING EN RUIMTELIJKE ORDENING, Vlaamse overheid '::J.~.n; Ministerieel besluit houdende vaststelling van een ontwerp van lijst van als monument te beschermen Britse Militaire Begraafplaatsen te Anzegem, Harelbeke, Ledegem, Moorslede,

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Wereld oorlog 1

Werkstuk Geschiedenis Wereld oorlog 1 Werkstuk Geschiedenis Wereld oorlog 1 Werkstuk door een scholier 1884 woorden 5 maart 2005 6 43 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inhoudsopgave Inhoudsopgave en voorwoord Hoofdstuk 1: Wie deden mee en met

Nadere informatie

Het verloop van de Slag van Waterloo - 18 juni 1815

Het verloop van de Slag van Waterloo - 18 juni 1815 Het verloop van de Slag van Waterloo - 18 juni 1815 De Britse troepen hebben de kasteelhoeve van Hougoumont ingenomen en hebben deze positie de hele nacht lang versterkt om zich tegen eventuele Franse

Nadere informatie

Geschied- en Heemkundige Kring vzw PEPIJN@LANDEN

Geschied- en Heemkundige Kring vzw PEPIJN@LANDEN Geschied- en Heemkundige Kring vzw PEPIJN@LANDEN Secretariaat/Documentatiecentrum: Bezoekerscentrum Rufferdinge Molenberg 4 3400 Landen Tel. 011 88 34 68 Fax 011 83 27 62 info@ghklanden.be www.ghklanden.be

Nadere informatie

Afb.l (Nijmegen II, 18/21) *

Afb.l (Nijmegen II, 18/21) * Deze maand is het zeventig jaar geleden dat de oorlog in Europa (VE Day) ten einde kwam. Met operatie Market Garden' was de bevrijding van Nederland begonnen, maar na de mislukking van de slag om Arnhem

Nadere informatie

OP STAP DOOR 4 JAAR GROOTEN OORLOG IN EVERGEM

OP STAP DOOR 4 JAAR GROOTEN OORLOG IN EVERGEM OP STAP DOOR 4 JAAR GROOTEN OORLOG IN EVERGEM Werkbundel voor de leerling Hoofdstuk 1: we keren 100 jaar terug We keren 100 jaar terug in de tijd. Hieronder zie je postkaarten van zo n 100 jaar geleden.

Nadere informatie

Drie verhalen, twee vijanden, één oorlog. De Eerste Wereldoorlog p

Drie verhalen, twee vijanden, één oorlog. De Eerste Wereldoorlog p Drie verhalen, twee vijanden, één oorlog De Eerste Wereldoorlog p. 65-73 Instap/ actualiteit Opruimen explosieven Passendale zal weken duren, 2014 een oorlog duurt soms maar even, het opruimen ervan kan

Nadere informatie

DAGBOEK VAN EEN INCOMMUNICADO (DE OORLOG GEZIEN VANUIT BRUSSEL) (Roberto J. Payró voor La Nación)

DAGBOEK VAN EEN INCOMMUNICADO (DE OORLOG GEZIEN VANUIT BRUSSEL) (Roberto J. Payró voor La Nación) DAGBOEK VAN EEN INCOMMUNICADO (DE OORLOG GEZIEN VANUIT BRUSSEL) (Roberto J. Payró voor La Nación) Brussel, donderdag 13 augustus (1914) De colonne die gisteren nabij Diest verslagen werd heeft zich gereorganiseerd

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis

Samenvatting Geschiedenis Samenvatting Geschiedenis INHOUDSOPGAVE: Aantekeningen Pagina 2/3 Wat moet je leren Pagina 3 Wat moet je kennen en kunnen? Pagina 4/6 Tekst Samenvatting Pagina 6/8 Begrippen Pagina 8 1 Aantekeningen H1.1

Nadere informatie

Geschiedkundige gebeurtenis

Geschiedkundige gebeurtenis Operatie Lüttich WO2 STREEK MORTAIN Geschiedkundige gebeurtenis Voor de geïnteresseerden geven we graag wat geschiedkundige informatie over de operatie Luttich in de streek van Mortain. Hilde : +32 (0)497

Nadere informatie

Opdracht Geschiedenis Oorzaken WO I

Opdracht Geschiedenis Oorzaken WO I Opdracht Geschiedenis Oorzaken WO I Opdracht door een scholier 2212 woorden 24 maart 2009 6 4 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Schrijfontwerp Doel artikel Algemeen beeld geven van de wereld oorlog 1 Inleiding

Nadere informatie

SCHOOLONDERZOEK GESCHIEDENIS

SCHOOLONDERZOEK GESCHIEDENIS SCHOOLONDERZOEK Tijdvak I GESCHIEDENIS Dit onderzoek bestaat uit 40 vragen. Bij dit onderzoek behoort een antwoordblad. Beantwoord de antwoorden uitsluitend op het antwoordblad. Meerkeuze antwoorden worden

Nadere informatie

3 de graad lager onderwijs

3 de graad lager onderwijs 3 de graad lager onderwijs Hallo beste lezer, Wat een toeval dat jij mijn dagboek gevonden hebt! Ik kijk er al naar uit om je alles te vertellen wat ik meegemaakt heb de laatste maanden, wat waren me dat

Nadere informatie

Het Militaire Kerkhof van Veltem-Beisem

Het Militaire Kerkhof van Veltem-Beisem Het Militaire Kerkhof van Veltem-Beisem Guy Saelemaekers Een stukje geschiedenis Op 4 augustus 1914 viel Duitsland ons land binnen. Luik viel al op 7 augustus. Generaal Leman kon nog een week weerstand

Nadere informatie

Drie massagraven voor de Nederlandse kust

Drie massagraven voor de Nederlandse kust Nederlandse kust geschiedenis van Learning by Action en Stichting De Noordzee deze les werd mogelijk gemaakt door het Prins Bernard Cultuurfonds Doel Materialen Vak Niveau Duur Werkwijze De leerlingen

Nadere informatie

Memoryspel Kerstmis 1914: Het eerste kerstbestand. Verbroedering tussen strijdende partijen. Er wordt eten gedeeld en men

Memoryspel Kerstmis 1914: Het eerste kerstbestand. Verbroedering tussen strijdende partijen. Er wordt eten gedeeld en men Memoryspel Kerstmis 1914: Het eerste kerstbestand. Verbroedering tussen strijdende partijen. Er wordt eten gedeeld en men speelt zelfs een voetbalwedstrijd. Dit bestand was een poging geweest om er het

Nadere informatie

OPDRACHTEN BIJ DE TENTOONSTELLING TEGEN-STRIJD: DE GROOTE OORLOG IN HET LAND VAN DENDERMONDE

OPDRACHTEN BIJ DE TENTOONSTELLING TEGEN-STRIJD: DE GROOTE OORLOG IN HET LAND VAN DENDERMONDE OPDRACHTEN BIJ DE TENTOONSTELLING TEGEN-STRIJD: DE GROOTE OORLOG IN HET LAND VAN DENDERMONDE INLEIDING Op 17 augustus opende de tentoonstelling Tegen-Strijd, de beleving van de Groote Oorlog in het land

Nadere informatie

Originele stereofoto: 'Douamont. Cheveaux morts'

Originele stereofoto: 'Douamont. Cheveaux morts' Originele stereofoto: 'Douamont. Cheveaux morts' In de conflicten voor de Eerste Wereldoorlog speelden paarden een belangrijke rol. De cavalerie was tot dan het speerpunt van de legers. Maar vanaf 1914

Nadere informatie

Het Ardennenoffensief 14 en 15 april 2018

Het Ardennenoffensief 14 en 15 april 2018 Het Ardennenoffensief 14 en 15 april 2018 Tweedaagse reis "Het Ardennenoffensief" op 14 en 15 april 2018 In deze tweedaagse reis nemen wij u mee in de Slag om de Ardennen, Hitlers laatste poging om de

Nadere informatie

HOOGLEDE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG

HOOGLEDE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG HOOGLEDE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG 31 juli 1914: ten oorlog! Het is oorlog! Het brandweerkorps wordt snel samengeroepen voor het gemeentehuis. De brandweermannen moeten de jongens gaan waarschuwen

Nadere informatie

0. '," Mïnisterieel besluit houdende bescherming als monument van de Britse militaire begraafplaatsen te Langemark-Poelkapelle

0. ', Mïnisterieel besluit houdende bescherming als monument van de Britse militaire begraafplaatsen te Langemark-Poelkapelle . *1 Vlaamse overheid.:~~~.,-n 0. '," Mïnisterieel besluit houdende bescherming als monument van de Britse militaire begraafplaatsen te Langemark-Poelkapelle DE VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING

Nadere informatie

Wat betekenden de verschillen tussen Noord en Zuid-Korea voor de Koude Oorlog? (conclusie)

Wat betekenden de verschillen tussen Noord en Zuid-Korea voor de Koude Oorlog? (conclusie) Praktische-opdracht door J. 1743 woorden 12 september 2011 6,1 32 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdvraag Wat betekenden de verschillen tussen Noord en Zuid-Korea voor de Koude Oorlog? (conclusie)

Nadere informatie

2 de graad lager onderwijs

2 de graad lager onderwijs 2 de graad lager onderwijs Hallo beste lezer, Wat een toeval dat jij mijn dagboek gevonden hebt! Ik kijk er al naar uit om je alles te vertellen wat ik meegemaakt heb de laatste maanden, wat waren me dat

Nadere informatie

Opdracht 0.1: De Eerste Wereldoorlog

Opdracht 0.1: De Eerste Wereldoorlog BZL VRAAG GES 1 Opdracht 0.1: De Eerste Wereldoorlog INFORMATIE STAPPENPLAN Je leert... Je oefent... - de Eerste Wereldoorlog situeren in de tijd. - de Eerste Wereldoorlog situeren in de ruimte. - de oorzaken

Nadere informatie

IEPERBOOG BELEGERDE STAD

IEPERBOOG BELEGERDE STAD IEPERBOOG BELEGERDE STAD Beste leerling, Dit werkblad heeft als doel je iets langer bij bepaalde zaken in het museum te laten stil staan. Laat dit werkblad je er echter niet van weerhouden alles met de

Nadere informatie

IEPERBOOG Noord PROPAGANDA. Beste leerling,

IEPERBOOG Noord PROPAGANDA. Beste leerling, IEPERBOOG Noord Beste leerling, Dit werkblad heeft als doel je iets langer bij bepaalde zaken in het museum te laten stil staan. Laat dit werkblad je er echter niet van weerhouden alles met de nodige aandacht

Nadere informatie

Belgische Militaire Begraafplaats Houthulst Passendale- 28 september 2018

Belgische Militaire Begraafplaats Houthulst Passendale- 28 september 2018 100 JAAR BEVRIJDING Belgische Militaire Begraafplaats Houthulst Passendale- 28 september 2018 INFORMATIE We danken je ten zeerste om je aanwezigheid te bevestigen voor deze dubbelplechtigheid. In dit informatiepakket

Nadere informatie

7,5. Praktische-opdracht door een scholier 4562 woorden 19 juni keer beoordeeld. Geschiedenis

7,5. Praktische-opdracht door een scholier 4562 woorden 19 juni keer beoordeeld. Geschiedenis Praktische-opdracht door een scholier 4562 woorden 19 juni 2007 7,5 20 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Voorwoord 28 April was het zover, de beloofde excursie naar Ieper. Iedereen moest vroeg uit z n bed,

Nadere informatie

Bronnen Noem een bron uit de tijd van de wereldoorlogen. Moet op het kaartje staan. Ooggetuigen Voedselbon Monument Museum Oorlogsgraven Filmbeelden

Bronnen Noem een bron uit de tijd van de wereldoorlogen. Moet op het kaartje staan. Ooggetuigen Voedselbon Monument Museum Oorlogsgraven Filmbeelden Bronnen Noem een bron uit de tijd van de wereldoorlogen. Moet op het kaartje staan. Ooggetuigen Voedselbon Monument Museum Oorlogsgraven Filmbeelden Bronnen Noem een museum uit die tijd. Openluchtmuseum

Nadere informatie

De Eerste Wereldoorlog

De Eerste Wereldoorlog 1 Introductie Dit project gaat over de Eerste Wereldoorlog. Het is vooral een doe-project. Je werkt soms alleen, soms in tweetallen. Tijdens het project moet je opdrachten maken. Alle opdrachten en presentaties

Nadere informatie

5,4. Werkstuk door een scholier 2713 woorden 13 juni keer beoordeeld. Geschiedenis. Inhoud

5,4. Werkstuk door een scholier 2713 woorden 13 juni keer beoordeeld. Geschiedenis. Inhoud Werkstuk door een scholier 2713 woorden 13 juni 2007 5,4 34 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inhoud Inleiding Hoofdstuk 1 De oorzaken van de Eerste Wereldoorlog voor Oostenrijk-Hongarije Hoofdstuk 2 De

Nadere informatie

Majoor Charles Whittlesey stuurt twee duiven met hulpbriefjes naar de Amerikanen. Maar ze worden neergeschoten door de vijand.

Majoor Charles Whittlesey stuurt twee duiven met hulpbriefjes naar de Amerikanen. Maar ze worden neergeschoten door de vijand. Bij een oorlogvoering is communicatie van groot belang. Elke partij heeft nood aan informatie, zoals de ligging van de vijand, aantal soldaten, opstelling vijand, uitvoeren van plannen, melden van gewonden

Nadere informatie

Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties

Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties Dit hoofdstuk gaat over opstand in Amerika, Frankrijk en Nederland. Deze opstanden noemen we revoluties. Opstand in Amerika (1775). De

Nadere informatie