Master Evidence Based Innovation in Teaching MEBIT voor HBO docenten

Transcriptie

1 Geen veronderstellingen of vooroordelen, maar feiten Master Evidence Based Innovation in Teaching MEBIT voor HBO docenten TIER Top Institute for Evidence Based Education Research

2 TIER Wat werkt? Het Top Institute for Evidence Based Education Research (TIER) is een interuniversitair topinstituut dat onderzoek doet op het gebied van evidence based onderwijs. TIER kent drie partners, de Universiteit Maastricht, de Universiteit van Amsterdam en de Rijksuniversiteit Groningen, en is onderdeel van een internationaal netwerk. TIER wil bijdragen aan de kwaliteitsverbetering van het Nederlandse onderwijs door te bevorderen dat evidence based werken de leidraad wordt in onderwijsbeleid en -praktijk. De Master Evidence based Innovation in Teaching (MEBIT) is een programma van het Top Institute for Evidence based Education Research (TIER). TIER 2013 Evidence based innovation wetenschappelijk onderbouwde vernieuwing houdt in dat docenten zich niet laten leiden door veronderstellingen of vooroordelen, maar door feiten. Ideeën voor onderwijsvernieuwing zijn er genoeg, maar de vraag is ook: wat werkt? Welke vernieuwingen zijn effectief en leiden tot betere leerprestaties? Die vragen vormen het uitgangspunt van deze opleiding. In MEBIT staat het verkrijgen van onderzoeksvaardigheden om onderwijsinterventies te kunnen ontwikkelen en evalueren centraal. Aanpak Stel, u vraagt zich af: kan ik kritisch denken stimuleren door studenten te scholen in argumentatievaardigheden? In het MEBIT-programma kunnen we de beantwoording van zo n vraag op twee manieren aanpakken. Eén manier is: een systematische analyse maken van de beschikbare publicaties over het onderwerp. Daarbij komen vaardigheden kijken als: Hoe selecteer ik bruikbare onderzoeksresultaten uit het grote aanbod? Hoe beoordeel ik de methodologische kwaliteit van de gevonden publicaties? Welke zijn geschikt voor mijn eigen onderwijspraktijk? Een tweede manier om de gestelde vraag te beantwoorden is: zelf onderzoek doen. U doet dan bijvoorbeeld een kortlopend onderzoek waarin u experimenteert met verschillende vormen van het ontwikkelen van argumentatievaardigheden. U onderzoekt zo of de gewenste veranderingen zich voordoen onder uw studenten. Een attitude Een belangrijk aspect van evidence based werken is de attitude dat alleen innovaties geïmplementeerd worden waarvan bewezen is dat ze effectief zijn. U stelt zichzelf vragen als: Waarom deze vernieuwing? Is er bewijs dat het werkt? Kunnen we het ook in onze hogeschool toepassen? Dat mag allemaal voor de hand liggend klinken, de praktijk laat zien dat het voor de hand liggende niet altijd uitgevoerd wordt. 2

3 Waarom kiezen voor MEBIT? De Master Evidence Based Innovation in Teaching neemt de praktijk als uitgangspunt: het programma wordt gestuurd door de leervragen van de deelnemers. Deze leervragen kunnen bijvoorbeeld aansluiten bij het instellingsplan van de hogeschool. De opleiding besteedt ook expliciet aandacht aan de verspreiding van de verworven kennis binnen de hogeschool, met name het eigen onderwijsdomein. MEBIT is een learning community. Individuele begeleiding wordt gecombineerd met intensieve samenwerking in kleine groepen, en al het materiaal dat gemaakt wordt is na toetsing vrij beschikbaar voor iedereen. Door de maandelijkse contactdagen komt u in aanraking met alle facetten van een academische leer- en werkomgeving. Voor wie is de opleiding bedoeld? Het academisch masterprogramma MEBIT is bedoeld voor HBO-docenten. De opleiding wil docenten bereiken die de wisselwerking tussen wetenschappelijke kennis en de onderwijspraktijk willen verbeteren door evidence based te werken. MEBIT richt zich op docenten die willen investeren in hun loopbaan en graag een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van hun hogeschool en vakgebied. In de toekomst dienen de meeste HBO-docenten ten minste een academische mastergraad te bezitten. In het HBO-curriculum komt daarnaast steeds meer aandacht voor (praktijkgericht) onderzoek. Er wordt een groter beroep gedaan op onderzoeksvaardigheden van docenten. MEBIT biedt een flexibele leeromgeving. Door een efficiënte inzet van e-learning kan de opleiding eenvoudiger ingepast worden in een drukke agenda. U kunt uw studietempo binnen het semester in overleg met uw begeleider versnellen of vertragen. De structuur van het programma stelt u bovendien in staat om vanuit elke locatie in Nederland deel te nemen aan de opleiding. De inhoudelijke en organisatorische band van MEBIT met TIER, het Top Institute for Evidence Based Education Research, zorgt voor een directe link met actueel en recent wetenschappelijk toponderzoek. De kwaliteit van het onderzoek wordt gewaarborgd door de standaarden van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO-MaGw), waar TIER toe behoort. In de afgelopen jaren zijn promotietrajecten gestart voor HBO-docenten. De stap van docent naar onderzoeker is vaak groot. MEBIT kan een goede voorbereiding zijn voor een promotietraject. De onderzoeksvaardigheden die in MEBIT worden aangeleerd en de onderzoekspapers kunnen de basis vormen voor een academisch proefschrift. 3

4 Dit is wat MEBIT te bieden heeft Inhoud en aanpak Het volledig academisch masterprogramma MEBIT is een tweejarige deeltijdopleiding, verdeeld over vier semesters van elk twintig weken. De inhoud van het MEBIT-programma wordt voor een groot deel gestuurd door leervragen die deelnemers zelf formuleren. Deze leervragen worden verdeeld over verschillende thema s en sturen de studie aan vanuit drie elkaar aanvullende invalshoeken: 1. Het werkterrein van de docent Het onderwijsleerproces kan geordend worden in: a. ontwerp van leersituaties, b. het onderwijsleerproces, c. toetsing en evaluatie. 2. Evidence based benadering De praktijkgebonden thema s worden gekoppeld aan de evidence based benadering, de kern van het MEBIT-programma. 3. Het onderwijsdomein Hier is ruimte om aandacht te besteden aan de koppeling van ingediende leervragen met ontwikkelingen in het onderwijsdomein. De studie eindigt met een master thesis. De thesis vormt het individuele sluitstuk van de studie en bestudeert een leervraag diepgaand. Elke deelnemer krijgt bij het schrijven van de thesis begeleiding van een TIER-onderzoeker en ondersteuning in thesisgroepen via een gestructureerde peer review. Evidence based werken Binnen elk thema en semester van het MEBITprogramma worden de 7 stappen van evidence based werken belicht: Stap 1: Het probleem vertalen in een beantwoordbare vraag. Stap 2: Efficiënt zoeken naar de best beschikbare kennis (evidentie). Stap 3: Kritische beoordeling van de kwaliteit en toepasbaarheid van de kennis in Stap 2. Stap 4: Leveren van kennis door opzetten en uitvoeren van onderzoek. Stap 5: Kritische beoordeling van de kwaliteit en toepasbaarheid van de kennis in Stap 4. 4

5 Stap 6: Een beslissing nemen op grond van de beschikbare kennis over belang, bruikbaarheid, toepasbaarheid en kosteneffectiviteit. Stap 7: Regelmatig evalueren van de kwaliteit van dit proces. C. Toetsing en evaluatie Voorbeelden van mogelijke leervragen: Hoe toets ik kritisch denken? Leidt frequenter toetsen tot betere prestaties? Hoe kan ik de kwaliteit van mijn opleiding vergelijken met een andere opleiding? Leervragen Vanwege de vraaggestuurde opzet van het programma worden de deelnemers elk semester uitgenodigd specifieke leervragen te formuleren als basis voor het doorlopen van deze cyclus van 7 stappen. De leervragen zijn ontleend aan de eigen schoolsituatie en kunnen gekoppeld worden aan thema s: A. Ontwerp van leersituaties Voorbeelden van mogelijke leervragen: Hoe kan ik aansluiten bij niveauverschillen onder mijn studenten? Hoe kan studieuitval worden voorkomen? Welke volgorde van de leerstof is het beste? B. Onderwijsleerproces Voorbeelden van mogelijke leervragen: Hoe kan ik mijn studenten feedback geven op hun werk in onze elektronische leeromgeving? Hoe kan ik de schrijfvaardigheid verbeteren? Wat zijn effectieve vormen van samenwerkend leren in mijn vak? Uiteindelijke leerdoelen Deelnemers ontwikkelen een houding waarbij hun professionele handelen is gebaseerd op de beste beschikbare wetenschappelijke kennis. Deelnemers beschikken over kennis en inzicht om zelfstandig wetenschappelijke informatie te verzamelen die aansluit op praktische vraagstukken ( wat werkt? ), en kunnen deze informatie beoordelen op de toepasbaarheid in hun eigen schoolsituatie. Deelnemers beschikken over de competentie om wetenschappelijke informatie om te zetten in praktijktoepassingen, de implementatie van onderwijsinnovaties te organiseren en de effecten van deze innovaties te meten. Deelnemers beschikken over de competentie om een bijdrage te leveren aan wetenschappelijk onderzoek, gericht op de ontwikkeling van nieuwe praktijkrelevante kennis. Deelnemers beschikken over de vaardigheid om collega s te informeren over nieuwe en bruikbare wetenschappelijke kennis en ontwikkelingen die nuttig zijn voor de innovatie van onderwijs. 5

6 Het MEBIT-programma kent de volgende modules: Semester 1: Evidence Based Werken In deze inleidende module leert men een probleemanalyse uit te voeren binnen de context van de eigen leervraag en het instellingsplan. Knelpunten worden beschreven in termen van problemen, interventies en gewenste effecten. Deelnemers leren in trainingen te werken met specifieke tools voor het opsporen en beschikbaar maken van benodigde publicaties. Deelnemers leren publicaties te beoordelen, en hoe de inhoud kan worden verwerkt tot een geïntegreerde analyse en bespreking van onderzoeksresultaten. In de virtuele leeromgeving wordt individuele begeleiding geboden door een schrijfcoach. In de tweede fase becommentariëren de deelnemers elkaars werk via peer review, ook in de virtuele leeromgeving. De resultaten van de literatuur review worden verwerkt in een afzonderlijk memorandum. Hiermee worden de deelnemers geschoold in het ontwikkelen van docentgerichte beschrijvingen van resultaten uit wetenschappelijk onderzoek die de schoolontwikkeling kunnen ondersteunen. Ter afsluiting van de module worden beide documenten gepresenteerd in een seminar. 6

7 Semester 2: Evidence Based Innovatie: Ontwerp & Planning In het tweede semester wordt opnieuw een literatuurstudie uitgevoerd in combinatie met een probleemanalyse binnen de context van het instellingsplan. De resultaten zijn de basis voor het ontwerp van een empirisch onderzoek dat in het aansluitende derde semester zal worden uitgevoerd in de eigen instelling. Colleges, werkcolleges en groepsbesprekingen tijdens de contactdagen zijn naast de persoonlijke begeleiding in de virtuele leeromgeving direct ondersteunend bij het schrijven van een project-ontwerp voor begeleid onderzoek in het volgende semester. Samenwerking tussen deelnemers middels peer review en presentatie in een afsluitend seminar zijn ook van toepassing in het tweede semester, alsmede het schrijven van een tweede memorandum over lopend onderzoek. Semester 4: Van evidentie naar beleid Het vierde semester is volledig gericht op de afrondende thesis: het zelfstandig integreren van studie en onderzoek tot een schriftelijke en persoonlijke presentatie van onderzoeksresultaten. Deelnemers doorlopen nogmaals de gehele cyclus van evidence based onderwijsvernieuwing van probleemanalyse tot en met het schrijven en presenteren van de resultaten, afgestemd op de eigen doelgroep. Het eindniveau van de thesisopdracht is een wetenschappelijk artikel dat publiceerbaar is in een peer reviewed journal. De deelnemers worden begeleid door een ervaren onderzoeker uit het TIER-consortium. Bij het schrijven van de thesis als academisch paper is de correcte toepassing van de evidence based standaard leidend: Semester 3: Verzamelen en evaluatie van evidentie A. Een probleem uit de onderwijspraktijk vertalen in een beantwoordbare onderzoeksvraag. Het derde semester is bestemd voor de uitvoering van onderzoek dat in de voorafgaande fase werd ontworpen. In deze programmafase wordt in de ondersteunende colleges het accent gelegd op analyse, synthese en presentatie van resultaten op basis van empirisch onderzoek. Parallel aan de uitvoering van het onderzoek in de zelfstudiefase schrijven de deelnemers een thesisvoorstel voor het laatste semester. De uitvoering van de opdracht en de beoordeling van de resultaten in het derde semester komen langs dezelfde weg tot stand als in beide voorgaande semesters: individuele begeleiding in virtuele leeromgeving door de schrijfcoach in aanvulling op ondersteunend onderwijs tijdens contactdagen, peer review, het schrijven van een memorandum en de presentatie van de resultaten in een seminar. Er wordt een begin gemaakt met de thesis. B. Efficiënt het beste bewijsmateriaal zoeken en verzamelen. C. De methodologische kwaliteit en toepasbaarheid van het bewijsmateriaal kritisch evalueren. D. Conclusies trekken en een beslissing nemen op grond van de onder C verkregen evidentie: Wat is de theoretische en praktische waarde van de evidentie? Is de evidentie generaliseerbaar? Is de interventie ook technisch en logistiek toepasbaar? Gedurende de thesisfase wordt een internationale studiereis aangeboden. 7

8 Contactdagen Maandelijks komen alle deelnemers 2 aaneengesloten dagen bijeen op een universitaire locatie. De volgende activiteiten zijn gepland: Werkcolleges en practica Onderzoeksmethoden & Statistiek (O&S) Theoretisch en praktisch wordt in het O&S-programma de basis gelegd voor het doen van onderzoek tijdens het MEBIT-programma. O&S is niet alleen van belang bij het zelf uitvoeren van onderzoek, maar minstens zo belangrijk bij het interpreteren en op waarde schatten van eerder gepubliceerd onderzoek. Onderzoeksdesign en beschrijvende statistiek staan centraal in het eerste semester, de toetsende statistiek in het tweede semester en meta-analyses van onderzoeksresultaten en het publiceren van onderzoeksresultaten in het derde semester. In deze fase wordt het O&S onderwijs ook individueel afgestemd op specifieke technieken die aansluiten op individuele thesiskeuzes in het laatste semester. Actualiteitencolleges Onderwijswetenschappen: de stand van zaken In actualiteitencolleges en workshops wordt de stand van zaken op het gebied van onderwijs en onderwijsinnovatie toegelicht. Deskundigen van verschillende universiteiten zullen ingaan op onderwijskundige, maatschappelijke en politieke ontwikkelingen op dit terrein en speciaal aandacht besteden aan de rol van de wetenschap hierin. De volgende onderwerpen worden onder andere belicht: Probleemgestuurd leren en groepsleren Ontwerp van onderwijs De docent: ontwikkelingen op het terrein van het beroep Kwaliteitszorg Multicultureel onderwijs, Multi-campusonderwijs en blended leren E-Learning Leerproblemen Toetsing Onderwijsbeleid Onderwijsuitval Vaardigheidstrainingen: Organisatie van innovatie Deelnemers aan het MEBIT-programma worden getraind in het toepassen van de evidence based principes bij innovaties in het onderwijs. Van hen wordt verwacht dat zij een voortrekkersrol gaan spelen binnen de eigen instelling. Daartoe worden ze getraind in een aantal vaardigheden die deze rol ondersteunen, zoals leiderschapskwaliteiten. Workshops: Onderzoek in en voor de praktijk Ervaren onderzoekers binnen het Top Institute for Evidence Based Education Research (TIER) geven regelmatig workshops over het opzetten en uitvoeren van projecten die zijn gericht op innovaties en ondersteuning van beleid. Buitenlandse studiereis De studiereis in het vierde semester staat in het teken van de verbreding van het blikveld. De twee jaar die het MEBIT-programma in beslag neemt, vinden geheel in de Nederlandse context plaats. Weliswaar wordt internationale literatuur bestudeerd, de interpretatie en toepassing daarvan worden in Nederlands perspectief geplaatst. Tijd om de blik te verbreden en je onderzoek internationaal te presenteren. Hiervoor wordt een bezoek gebracht aan een buitenlandse instelling of deel genomen aan een internationaal congres. 8

9 Vraaggestuurd onderwijs In Literatuuronderzoek analyseren de deelnemers hun leervragen onder individuele begeleiding van hun docent, met het doel deze leervraag te specificeren in aansluitende onderzoeksvragen. Deze onderzoeksvragen vormen de start van een systematische literatuurstudie. Deze studie wordt afgerond met het schrijven van een paper. Tijdens het schrijven van het paper wordt onder leiding van de docent samengewerkt in een kleine onderwijsgroep die functioneert als peer review groep. Het paper wordt na beoordeling gepresenteerd in een afsluitend seminar. In Onderzoek van de onderwijspraktijk werken de deelnemers onder begeleiding van de docent in een kleine groep hun leervragen uit in een plan van aanpak voor een kortdurend en kleinschalig onderzoeksproject. De resultaten zullen ook aan de deelnemende hogeschool worden gerapporteerd. In deze werkvorm ligt het accent op planning, samenwerking en taakverdeling, verzamelen, verwerken en evalueren van gegevens, en het publiceren van toepasbare resultaten. 9

10 10

11 Virtuele leeromgeving Aanmelding Studie en onderzoek vinden plaats in een virtuele leeromgeving die 24 uur per dag beschikbaar is voor de deelnemers. In het virtuele studielandschap vindt u alle informatie voor uw studie, wordt u individueel begeleid, werkt u samen met anderen en wisselt u resultaten uit. Om optimaal gebruik te kunnen maken van dit virtuele studielandschap, wordt door de opleiding een Apple ipad in bruikleen ter beschikking gesteld. In deze flexibele virtuele leeromgeving wordt tachtig procent van de studietijd gewerkt; de resterende tijd is gevuld met contactonderwijs (twee dagen per maand). Toelatingseisen Aanmelding kan via het digitale aanmeldingsformulier op de website van TIER ( of door het sturen van een naar: info-ta@maastrichtuniversity.nl of s.m.postma@uva.nl De ontvangst wordt bevestigd en vervolgd met het verzoek de aanmelding af te ronden door het opsturen van: Een schriftelijke toelichting en beschrijving van de motivatie om deze opleiding te kiezen. Deze brief bevat tevens de leervragen die men in de opleiding wil gaan bestuderen. Ook dient hierin aangegeven te worden hoe deze leervragen gerelateerd zijn aan de ontwikkelingen op de hogeschool. Toelaatbaar tot de opleiding is elke docent van een erkende Nederlandse hogeschool die in het bezit is van een erkend diploma van een instelling voor hoger onderwijs. Wie niet aan de toelatingsvoorwaarden voldoet, kan met de opleiding overleggen over een EVC-procedure, die de toegang tot de opleiding alsnog mogelijk maakt. Een curriculum vitae met beschrijving van vooropleiding en ervaring, waarin duidelijk aangegeven wordt hoe de kandidaat voldoet aan de toelatingsvoorwaarden. Een ondersteunende brief van de hogeschool, waarin aangegeven wordt dat de aanmelding financieel gewaarborgd is, en de hogeschool de docent de benodigde tijd verleent om de opleiding te kunnen volgen. De hogeschool verklaart tevens dat de school als onderzoeksplek benut kan worden tijdens de studie. Deze informatie is de basis voor een intake-gesprek, waarin vooral ingegaan zal worden op de motivatie van de deelnemer en de leervragen die zijn beschreven. 11

12 Contactinformatie Top institute for Evidence Based Education Research (TIER) Astrid Lamers Universiteit Maastricht Kapoenstraat 2 Postbus MD Maastricht T (043) / E info-ta@maastrichtuniversity.nl of Top institute for Evidence Based Education Research (TIER) Sebastiene Postma Universiteit van Amsterdam Roetersstraat WB Amsterdam M E s.m.postma@uva.nl