Schaken op de basisschool Werkboek 1, Les P2: Extra oefenen veilige zetten, aanvallen, schaak

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Schaken op de basisschool Werkboek 1, Les P2: Extra oefenen veilige zetten, aanvallen, schaak"

Esther Bogaerts
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

Schaken op de basisschool Werkboek 1, Les P2: Extra oefenen veilige zetten, aanvallen, schaak Extra spullen - Voor de trainer Deze pas-op-de-plaats-les herhaalt de onderwerpen veilige zetten (lessen

1 Schaken op de basisschool Werkboek 1, Les P2: Extra oefenen veilige zetten, aanvallen, schaak Extra spullen - Voor de trainer Deze pas-op-de-plaats-les herhaalt de onderwerpen veilige zetten (lessen 4-6), aanvallen en schaak (les 7) in de vorm van spelletjes en oefenen. Aan deze les kun je zeker 3 trainingen besteden. Hieronder staat een programma voor 3 trainingen. Hoeveel extra trainingen je inlast, hangt natuurlijk af van de vorderingen van de kinderen. Omdat we in deze les geen nieuw onderwerp behandelen, kun je deze les overslaan. Maar voor jonge beginners kan extra oefenen geen kwaad, voordat we in les 8 een nieuw onderwerp behandelen. Als je de les overslaat, laat de kinderen dan wel oefenen met de opgaven in het werkboek die horen bij deze les. Extra tijd voor opdrachten uit eerdere lessen Hebben kinderen nog niet alle, bij de lessen 4-7 horende, opgaven in het werkboek af? Laat ze dan een deel van deze lessen extra oefenen in het werkboek. Maar zorg ook dat er tijd overblijft voor spelletjes. Gebruik de les ook om opgaven uit het werkboek na te kijken en feedback te geven. Organiseer een toernooitje met verschillende spelletjes Je kunt een aantal spelletjes ook in toernooivorm aanbieden. Niet alleen gezellig maar ook nieuw en spannend. In een les van een uur kun je de kinderen (in groepjes van 4) 3 verschillende spelletjes laten spelen. Noteer de uitslagen en geef de winnaars van elke groepje een klein prijsje. Bijvoorbeeld een schaaksleutelhanger. Extra training 1 Herhaal de vorige les aanvallen en schaak in de vorm van enkele vragen en stellingen. Spel 24: Veilig inplaatsen Speel de eenvoudige versie met alleen DKTLP, waarbij bij het inplaatsen deze volgorde moet worden aangehouden. Gaat het goed dan kun je ook de pionnen toevoegen. Spel 29: Spookschaak

2 Spel 21: Het Paard wil naar de overkant Spel 22: Pacman Spel 13: Paardenjacht Spel 42: Als eerste bij de schat Probeer het eens als levend schaakspel (zie de Database). Spel 43: Vang de Dame Probeer het eens als levend schaakspel (zie de Database). - Inhalen opdrachten uit lessen 4 tot en met 7. - Les P2: opdrachten 1, 2 en 3 - Afmaken opdrachten P2.1, P2.2 en P2.3. Extra training 2 Spel 9: Sla veilig alle stukken (moeilijk) Zet de beginstelling op: alleen beide Koningen en de Paarden van b1 en b8 ontbreken. De andere Paarden staan op f3 (wit) en f6 (zwart). De kinderen spelen alleen met de Paarden. Ze mogen elkaars Paard niet slaan. Doel van het spel is om alle andere stukken van de tegenstander te slaan. Dat mag echter alleen als dat stuk ongedekt staat. Je mag met het Paard alleen op veilige velden komen. Wie het eerst alle stukken en pionnen slaat wint. Dit spel oefent veilige zetten en het maken van kleine plannetjes. Welk stuk moet ik als eerste slaan? En welk stuk kan ik daarna veilig slaan? Spel 20: Weggeefschaak

3 De kinderen beginnen vanuit de beginstelling. Maar daarmee houdt elke vergelijking met het echte schaken op. Het spel wordt daarom ook wel omgekeerd schaak of antischaak genoemd. De speler die als eerste al zijn stukken kwijt is, wint de partij. Je wint ook als je pat komt te staan. Slaan is verplicht. Indien in een bepaalde stelling meer dan één slagzet mogelijk is, dan mag de speler aan zet daaruit een vrije keuze doen. Voor het overige gelden de regels van het gewone schaakspel voor de verplaatsing van de stukken. De koning is een gewoon stuk bij weggeefschaak. Hij mag worden geslagen en pionnen kunnen promoveren tot koning. Er bestaat geen schaak of schaakmat. Ook de rokade speelt geen rol bij weggeefschaak. Spel 24: Veilig inplaatsen Spel 29: Spookschaak Spel 11: De snoepende Dames Spel 31: 3x schaak - Inhalen opdrachten uit lessen 4 tot en met 7. - Les P2: opdrachten 4 en 5. - Afmaken opdrachten P2.4 en P2.5. Extra training 3 Spel 28: Schietschaak De kinderen spelen een gewone schaakpartij vanuit de beginstelling. Je wint als je de Koning slaat (tot en met les 13) of matzet (vanaf les 14).

4 Maar er is 1 afwijkende regel: bij schietschaak kun je een stuk van de tegenstander van het bord schieten. Het stuk dat slaat, blijft daarbij op zijn plaats staan! Maar je mag ook gewoon slaan, door je stuk te verzetten. Dekken van een stuk dat wordt aangevallen, heeft dus geen zin meer. Het stuk wordt van afstand toch van het bord geschoten. En mat zetten wordt een stuk lastiger. Spel 9: Sla veilig alle stukken (moeilijk) Spel 20: Weggeefschaak Spel 19: De wolf en de 8 geitjes Spel 30: Paardenrace - Les P2: opdracht 6. - Afmaken opdracht P2.6. Toelichting opdrachten werkboek Opdracht P2.1: Staat het stuk na deze zet veilig? Deze opdracht toetst of de kinderen beide aspecten van een veilige zet beheersen: 1. Een zet naar veld waar je niet kunt worden geslagen. 2. Een zet naar een veld waar het stuk gedekt staat. Blijf bij fouten ook alert op problemen met de bordvisie, in het bijzonder met lange zetten, en de loop van de stukken. Opdracht P2.2: Welke stukken staan ongedekt? Weten de kinderen nog wat gedekt is? Ze moeten alle ongedekte stukken omcirkelen. Zowel die van wit als van zwart. Goed kijken dus. De opdracht is meteen ook een voorbereiding voor opdracht P2.3. Opdracht P2.3: Sla een ongedekt stuk De kinderen moeten in de stellingen van opdracht P2.2, nu een van de ongedekte stukken slaan. Kijk goed naar wie aan zet is. Pionnen zijn ook stukken. Soms beschouwen kinderen pionnen niet als een stuk. Opdracht P2.4: Sla een ongedekt stuk. Als P2.3. De oplossingsstrategie is hetzelfde als bij P2.2 en P2.3. Kijk eerst of je ongedekte stukken bij de tegenstander ziet. Misschien kun je ze zomaar slaan. Fouten worden niet per se veroorzaakt door gebrekkig begrip van gedekt. Lange zetten blijven lastig. De loop van de stukken is nog steeds niet geautomatiseerd en ook is de bordvisie nog beperkt.

5 Opdracht P2.5: Val veilig aan Zoek een stuk dat je kunt aanvallen. Wie weet kun je het op de volgende zet slaan. Maar doe het wel veilig. Ook een aanval op de Koning is een aanval (opgaven 3 en 5). Deze opgaven zijn lastig, omdat er steeds maar 1 oplossing is, die niet altijd voor de hand ligt. Zo val je bij opgave 1 de witte Toren aan door pion c7 2 stapjes naar voren te zetten. Sommige kinderen vergeten dat de pion in de beginstelling 2 stapjes mag doen. Andere kinderen denken soms dat de pion zo zwak is, dat je er niets aan hebt. In opgave 4 valt Kd6-e5 de ongedekte witte Loper aan. Ook de kracht van de Koning (die oude man) wordt door veel kinderen onderschat. Opdracht P2.6: Mijnenveld: zet veilig schaak Val de Koning aan (schaak) in het aantal zetten, dat onder het diagram is aangegeven. De kinderen moeten niet alleen 2 zetten vooruit puzzelen, maar dat ook nog eens via veilige velden doen. Dit is erg lastig en daarom uitdagend voor de meeste kinderen. Het helpt om eerst te kijken op welke velden je veilig (+) schaak kunt geven. Stap 2 is om dan te kijken hoe je daar veilig kunt komen. Zie ook het voorbeeld in het werkboek.

Vergelijkbare documenten

Schaken op de basisschool Werkboek 1, les P1: Loop van de stukken en de beginstelling

Schaken op de basisschool Werkboek 1, les P1: Loop van de stukken en de beginstelling Extra spullen - Dobbelstenen voor het spel Dobbelschaak. - Schaakbordjes 5x5. Een pdf staat op de website Schakenopdebasischool.nl