OPGAVEN EN UITWERKINGEN OEFENEXAMEN 1 DE ASSOCIATIE

Transcriptie

1 OEFENEXAMEN 1 DE ASSOCIATIE Opgave 1 Voor welke ondernemingen is het Borgstellingskrediet bedoeld? Het Borgstellingskrediet is uitsluitend bedoeld voor ondernemingen: a. met maximaal 500 fte s. b. die onvoldoende levensvatbaar zijn. c. die onvoldoende zekerheden aan de bank kunnen bieden. Het juiste antwoord is c. Borgstellingskrediet Banken zijn vaak niet zo happig om aan het midden- en kleinbedrijf een lening te verstrekken. Zij vinden aan de leningen te veel risico kleven. In dat geval kan een borgstelling uitkomst bieden. Bladzijde 84 boek. Opgave 2 Wat wordt verstaan onder flexibiliteit van de vermogensstructuur? De mate waarin de onderneming in staat is om a. de omvang van het vermogen aan te passen aan gewijzigde omstandigheden. b. een activapost te vervangen door een andere activapost. c. haar schulden terug te betalen aan de vermogensverschaffers. Het juiste antwoord is a. De vermogensstructuur geeft weer hoe de vaste- en vlottende activa zijn gefinancierd. Etc Bladzijde 68 en 69 boek. Opgave 3 Op welke ondernemingen is IFRS verplicht van toepassing? a. alle Nederlandse ondernemingen b. alle Europese ondernemingen c. alle Europese beursgenoteerde ondernemingen d. alle Europese beursgenoteerde nv s Het juiste antwoord is c. 1

2 De IFRS moet worden toegepast door beursgenoteerde ondernemingen. Bladzijde 161 boek. Opgave 4 In welke categorie rechtspersonen met betrekking tot de publicatieplicht valt een rechtspersoon met activa, een jaarlijkse netto-omzet van en een gemiddeld aantal werknemers van 55? a. micro b. klein c. middelgroot d. groot Het juiste antwoord is c. Indeling m.b.t. vrijstellingen eisen jaarverslaggeving BW Boek 2 Titel 9 Micro Klein Middelgroot Activa Omzet Werknemers < 10 < 50 < 250 gemiddeld Bladzijde 163 boek. Opgave 5 Wat is het verschil tussen een vennootschap onder firma (vof) en een besloten vennootschap (bv)? a. Een vennootschap onder firma is een onpersoonlijke onderneming en een besloten vennootschap is een rechtspersoon. b. Een vennootschap onder firma is verplicht om de financiële gegevens te publiceren, terwijl een besloten vennootschap dat niet hoeft te doen. c. Bij een vennootschap onder firma zijn alle vennoten hoofdelijk aansprakelijk, terwijl de besloten vennootschap aansprakelijk is voor zichzelf. d. De aandeelhouders bij de besloten vennootschap betalen dividendbelasting over de winst die zij ontvangen vanuit de onderneming, terwijl de vennoten bij de vennootschap onder firma inkomstenbelasting betalen over de ontvangen winst. Antwoord c is juist. Bij een vennootschap onder firma zijn de vennoten verantwoordelijk voor de onderneming. Alle vennoten en dus ook eigenaars zijn hoofdelijk aansprakelijk. Bladzijde 41 boek. 2

3 Bij een rechtspersoon met rechtspersoonlijkheid gaat een directeur of een andere medewerker een overeenkomst aan namens de onderneming. In het laatste geval is het de rechtspersoon die de verplichting aangaat. Bladzijde 46 boek. Opgave 6 Van onderneming Ter Haar ziet de balans per 31 december van jaar 1 er als volgt uit: De onderneming verkoopt een machine met een boekwaarde van 8.000,-- op 3 januari van jaar 2 voor een bedrag van 8.000,-- exclusief omzetbelasting; vervolgens wordt de machine geleaset via een financial leasecontract. Wat gebeurt er met de vermogensbehoefte na het toepassen van de vorm van sale-and financial-lease-back? Het verkopen van de machine leidt ertoe dat de vermogensbehoefte: a. toeneemt met 8.000,--. b. afneemt met 8.000,--. c. niet verandert. De totale behoefte aan vermogen wordt bepaald door de totale activa. De geleasede machine vervangt op de activazijde de verkochte machine. Dus Machines machine + geleasete machine = In die zin verandert de vermogensbehoefte niet. Echter door de verkoop van de machine worden de liquide middelen verhoogd met Daardoor ontstaat er meer vermogensbehoefte. Deze wordt gefinancierd met een schuld aan de leasemaatschappij. Door de sales en leaseback actie neemt de vermogensbehoefte toe omdat de activa toeneemt. Mijns inziens is daarom antwoord a. juist en niet antwoord c. 3

4 Opgave 7 Wat is de relatie tussen preferente aandelen en dividend? a. Op preferente aandelen wordt dividend uitgekeerd voordat andere aandeelhouders aan bod komen. b. Op winst-preferente aandelen wordt dividend uitgekeerd nadat dividend wordt uitgekeerd op gewone aandelen. c. Op cumulatief winst-preferente aandelen wordt het niet-uitgekeerde dividend in latere jaren ingehaald indien dan wel dividend wordt uitbetaald. d. Op prioriteitsaandelen wordt doorgaans meer dividend uitgekeerd dan op winstpreferente aandelen. Het juiste antwoord is a. en c. Het enige dat aan a kan ontbreken is het feit dat preferente aandelen ook betrekking kunnen hebben op de zeggenschap in een onderneming. Dan geldt a niet. Dus wordt gekozen voor c. als juiste antwoord. Mijns inziens een verwarrende vraag. Opgave 8 Van onderneming Goos ziet de balans per 31 december van jaar 1 er als volgt uit: De onderneming wil een bestelauto aanschaffen. Om deze aankoop te kunnen financieren gaat zij per 2 januari van jaar 2 over op de uitgifte van een onderhandse lening waardoor zowel de post Liquide middelen als het Vreemd vermogen op lange termijn toeneemt met ,--. Wat is het gevolg van dit financieel feit voor het weerstandsvermogen? Het weerstandsvermogen a. neemt toe. b. neemt af. c. verandert niet. Met weerstandsvermogen wordt bedoeld: de mogelijkheid om in slechte tijden een faillissement te voorkomen. Bladzijde 199 boek. De interest coverage ratio zal minimaal 4 moeten zijn. Het geeft aan hoe groot het risico is dat de renteverplichtingen kunnen worden nagekomen. Deze ratio geeft inzicht in het weerstandsvermogen van de onderneming. 4

5 Interest coverage ratio: ICR = Winst voor belasting + Interestkosten Interestkosten Bladzijde 201 boek. Het weerstandsvermogen heeft dus iets te maken met het vreemde vermogen in de onderneming. Door meer vreemd vermogen nemen de rentekosten toe. Ook de verhouding vreemd vermogen en eigen vermogen wordt slechter. Waardoor de ruimte om meer te lenen wordt verkleind. Het juiste antwoord is dus b. Over interest coverage ratio bij vraag 21 meer. Opgave 9 Onderneming Noordermeer overweegt begin jaar 1 te investeren in machine A. Ten behoeve van de investeringsselectie zijn de volgende gegevens verzameld: Verdere gegevens: Als wordt overgegaan tot investering in machine A, wordt het bedrag van betaald per het begin van jaar 1. Naar verwachting verandert het nettowerkkapitaal niet als wordt overgaan tot investering in machine A. De cashflows zijn gelijkmatig over het jaar verdeeld. De cashflow van jaar 5 is inclusief de restwaarde van ,--. Wat is in hele maanden de terugverdientijd van machine A? 5

6 Jaar 1 Saldo begin jaar Cashflow Saldo einde jaar Jaar jaar Jaar Jaar Jaar Ergens in jaar 4 is de machine terugverdiend en wel in de 8 e maand maanden = 8 maanden Totaal aantal maanden: = 44 maanden Bladzijde 22 boek. Opgave 10 Onderneming De Jong overweegt in jaar 1 te starten met een project met een looptijd van vier jaar. Aan het begin van het project is een investering in duurzame productiemiddelen noodzakelijk van ,--. Daarnaast is aan het begin van het eerste jaar een eenmalig bedrag van ,-- nodig voor nettowerkkapitaal. Van de machines wordt verwacht dat de directe opbrengstwaarde aan het einde van de looptijd ,-- is. De afschrijving geschiedt met gelijke bedragen per jaar. Alle investeringen vinden plaats aan het begin van jaar 1. De investeringen in nettowerkkapitaal vallen vrij aan het einde van de looptijd van het project. De omzet van het project wordt per jaar geschat op ,--. De exploitatiekosten exclusief afschrijvingskosten bestaan uit een variabel deel van 40% van de omzet en een constant deel van ,-- per jaar. De winstbelasting is 24%. De ontvangsten en uitgaven met betrekking tot de omzet, exploitatiekosten en belasting vinden plaats aan het einde van het desbetreffende jaar. De gemiddelde boekhoudkundige rentabiliteit wordt als volgt berekend: A B 100% = C C is hierbij de in een percentage uitgedrukte gemiddelde boekhoudkundige rentabiliteit. Wat is het bedrag dat moet worden ingevuld bij A én bij B? 6

7 De formule is: Gemiddelde boekhoudkundige rentabiliteit Gemiddelde winst na belastingen = Gemiddeld geïnvesteerd vermogen 100% A: De gemiddelde winst na belasting: Afschrijving = Omzet Afschrijving Overige constante kosten Variabele kosten Winst Belasting 24% Winst na belasting B: Gemiddeld geïnvesteerd vermogen Investering Machine Netto werkkapitaal stijging Waarde die aan het einde van de periode vrijvalt (restwaarde) Machine Netto werkkapitaal stijging vervalt Formule is: Gemiddeld geïnvesteerd vermogen (Aanschafwaarde investeringsproject + Restwaarde = Bladzijde 24 boek. =

8 Opgave 11 Onderneming Brouwer overweegt een investering in een nieuwe machine aan het begin van jaar 1. De investering bedraagt begin januari van jaar 1 naar verwachting ,--. De machine zal in 4 jaar lineair tot nihil worden afgeschreven. Naar verwachting zal het nettowerkkapitaal hierdoor niet veranderen. Voor de periode van jaar 1 tot en met jaar 4 is het volgende overzicht van de geschatte cashflows gemaakt: Om de investeringsbeslissing te onderbouwen, wordt de netto contante waarde berekend. Hierbij wordt gerekend met 15% geëist rendement per jaar. Hiertoe worden de relevante cashflows voor de jaren van jaar 1 tot en met jaar 4 bepaald. Onder relevante cashflows wordt in dit geval verstaan de verandering van de cashflow ten gevolge van de investering in de nieuwe machine. De cashflows worden geacht telkens aan het einde van elk jaar te worden ontvangen. De investering in de machine vindt begin van jaar 1 plaats. Wat is in hele euro s de netto contante waarde van dit investeringsproject op 1 januari van jaar 1? Cahflow met Cahflow zonder Jaar nieuwe machine nieuwe machine Extra cashflow I II III IV De contante waarde van de cashflow is: , , , ,15 4 = ,99 De contante van de machine is De netto contante waarde van het project is , = 1.987, Bladzijde 28 boek. 8

9 Opgave 12 Onderneming Dekker koopt op 1 januari van jaar 1 vier laptops voor de medewerkers. Een laptop kost 300,- per stuk. De laptops worden in drie jaar afgeschreven met gelijke bedragen per jaar. De restwaarde van de laptops is nihil. De aanschafprijzen van de laptops blijven de komende vier jaren ongewijzigd. De onderneming wil de jaarlijkse afschrijvingen op de laptops aan het einde van elk jaar zo veel mogelijk gebruiken om nieuwe laptops te kopen met dezelfde aanschafprijs. Hoeveel laptops kunnen worden aangeschaft in jaar 2? Afschrijving is: = 400 PER JAAR Jaar 1 Aanschaf 4 laptops à 300 = Afschrijving 400 Aanschaf 1 laptop van 300 Blijft over van de aanschaf = 100 Eind van het jaar zijn er 5 laptops in bezit Jaar 2 In bezit 5 laptops à 300 = Afschrijving = 500 Er was nog een restbedrag uit jaar 1 van 100 Totaal beschikbaar voor de aanschaf van nieuwe laptops = 600 Hiervan kunnen twee laptop worden aangeschaft. Bladzijde 143 boek. 9

10 Opgave 13 Van onderneming Hoekstra is de volgende gedeeltelijke creditzijde van de balans per 31 december van jaar 2 en per 31 december van jaar 1 gegeven ( 1,--): Toelichting op gedeeltelijke balans per 31 december van jaar 2 en per 31 december van jaar 1: de nominale waarde van een aandeel is 25,-- per aandeel; de toename van het geplaatste aandelenkapitaal is alleen ontstaan door een emissie van aandelen boven pari. Wat is in hele euro s de emissiekoers van de in jaar 2 uitgegeven aandelen? Toename geplaatst aandelenkapitaal Toename agioreserve Opbrengst emissie Aantal aandelen geplaatst: De koers is dus: = stuks = 75 Bladzijde 53 boek. Opgave 14 Van onderneming Koster zijn de volgende gegevens bekend: Geplaatst aandelenkapitaal: Aandelen in portefeuille: stuks. Totale bezittingen: ,--. Totale schulden: ,--. Agioreserve: ,--. Algemene reserve: ,-- Nominale waarde per aandeel: 20,--. 10

11 Wat is de intrinsieke waarde per geplaatst aandeel van Koster? Vul het bedrag in. Als het antwoord geen geheel bedrag is, vul dan een antwoord met twee decimalen in. Eigen vermogen van de onderneming Aantal geplaatste aandelen Eigen vermogen is: = intrinsieke waarde van de aandelen Geplaatst aandelenkapitaal Agioreserve Algemene reserve Eigen vermogen Of anders Totale bezittingen Totale schulden Eigen vermogen Het aantal geplaatste aandelen: = stuks De intrinsieke waarde is ,08 = 32,0754 Intrinsieke waarde van de aandelen is dus de opbrengst per aandeel wanneer de onderneming wordt verkocht. Dan moet wel de activa een juist beeld geven van de werkelijkheid. Staat niet in MBA boek is wel bij PDB behandeld. Opgave 15 De conversievoorwaarden van een 6% converteerbare obligatielening zijn: Vanaf 1 januari van jaar 3 kan een converteerbare obligatie, onder bijbetaling van 200,--, worden omgewisseld in 30 aandelen van dezelfde onderneming. De converteerbare obligaties hebben een nominale waarde van 1.000,-- per stuk. De nominale waarde is 25,-- per aandeel. Wat is de conversiekoers van een converteerbare obligatie? Vul het percentage in. Als het antwoord geen geheel percentage is, vul dan een antwoord met twee decimalen in. De formule om de conversiekoers uit te rekenen is 11

12 Conversieprijs nominale waarde 100% Alleereerst wordt de conversieprijs berekend: Conversieprijs = Nominale waarde in te leveren obligaties aantal + bijbetaling aantal te verkrijgen aandelen = 40 De conversiekoers is: % = 160% 25 Een koers heeft altijd betrekking op de werkelijke waarde t.o.v. de nominale waarde. Bladzijde 76 boek. Opgave 16 De gedeeltelijke balans van onderneming Veenstra ziet er als volgt uit: Van de 6% converteerbare obligatielening is bekend dat vanaf 1 januari van jaar 2 twee converteerbare obligaties, onder bijbetaling van 100,--, worden omgewisseld in 40 aandelen van dezelfde onderneming. De converteerbare obligaties hebben een nominale waarde van 1.000,-- per stuk. De nominale waarde is 25,-- per aandeel. Er worden in jaar 2 in totaal converteerbare obligaties omgewisseld in aandelen van dezelfde onderneming. Vul de bedragen in waarmee de volgende balansposten toe- of afnemen in jaar 2: 6% Converteerbare obligatielening Liquide middelen Geplaatst aandelenkapitaal Agioreserve Geef ook aan of de balanspost toeneemt of afneemt. 12

13 Berekening conversieprijs Conversieprijs = Nominale waarde in te leveren obligaties aantal + bijbetaling aantal te verkrijgen aandelen = 52,50 De nominale waarde van een aandeel is 25. Dus de agio per aandeel is 52,50-25 = 27,50 6% converteerbare obligatielening: Er worden converteerbare obligaties omgewisseld. Dit is een bedrag van = De obligatielening op de balans wordt dus verminderd met Liquide middelen: Om de toename van de liquide middelen te berekenen moet eerst worden bepaald hoeveel keer er 100 wordt bijbetaald. Een hulpmiddel hierbij is om een conversie te zien als een pakketje. Voor ieder conversiepakket zijn twee obligaties noodzakelijk. Er worden totaal converteerbare obligaties ingewisseld. Dus = 500 pakketten Dit houdt in dat er ook als bijbetaling wordt ontvangen. Dit betekent dat de liquide middelen met stijgen. Geplaatste aandelenkapitaal: We hebben berekend dat er 500 conversiepakketten worden ingewisseld. Dit betekent dat er aandelen worden geplaatst = De nominale waarde van de aandelen is 25 Het geplaatste aandelenkapitaal neemt dus toe met =

14 Agioreserve: Berekend is dat er aandelen worden geplaatst. Eerder is ook al bepaald dat de agio per aandeel 27,50 is. De toename van de agioreserve is dan ook ,50 = Bladzijde 78 boek. Opgave 17 Onderneming Gerritsen stelt bij de verkoop van de goederen de volgende betalingscondities: Bij betaling binnen 10 dagen na de leveringsdatum mag 1,5% op de factuurprijs in mindering worden gebracht; bij latere betaling, maar uiterlijk binnen 30 dagen na de levering, moet het volledige factuurbedrag worden betaald. Een jaar wordt gesteld op 360 dagen. Wat zijn de kosten van het leverancierskrediet per jaar? Vul het percentage in. Als het antwoord geen geheel percentage is, vul dan een antwoord met twee decimalen in. Dit is een klassieke vraag. We stellen het factuurbedrag op 100. Wanneer binnen 10 dagen wordt betaald, dan wordt 1,5% korting ontvangen. Wanneer je van de korting gebruik maakt, betaal je natuurlijk op de 10 e dag. Je betaalt dan 100 1,50 98,50 De beloning is dan 1,50. In een percentage uitgedrukt is dat: 1,50 100% = 1,5228 % 98,50 De beloning is vanwege het feit dat er 20 dagen te vroeg wordt betaald. Op jaarbasis is dit: 360 1,5228 = 27,41% 20 Bladzijde 83 boek 14

15 Opgave 18 Van onderneming Timmermans is over jaar 1 het volgende gegeven: De rentabiliteit van het gemiddeld totaal vermogen is 5%. De rentabiliteit van het gemiddeld vreemd vermogen is 3%. Het gemiddeld eigen vermogen is ,--. Het gemiddeld vreemd vermogen is ,--. De winstbelasting is 25%. Wat is de winst na aftrek van winstbelasting over jaar 1? Vul het bedrag in. Voor de oplossing hebben we de formule van de RTV nodig want daar zit het onderdeel winst in. RTV = Winst voor belastingen + Interestkosten Gemiddeld geïnvesteerd totaal vermogen x 100% De bekende gegevens worden ingevuld: Winst voor belasting + interestkosten 100% = 5% We vervangen Winst voor belasting + interestkosten door X X 100% = 5% Eerst wordt 100% uit de vergelijking verwijderd: X % 100% = 5% 100% X = 0, Nu wordt onder de streep weggehaald: X = 0, X = X = We hadden Winst voor belasting + interestkosten door vervangen door X. Dus: Winst voor belasting + interestkosten =

16 We hebben twee onbekenden. Eén ervan kunnen we berekenen. Het rentepercentage van het vreemde vermogen is immers 3% en het gemiddelde vreemde vermogen is De interest is dus: 3% = De winst voor belasting is: Winst voor belasting = Winst voor belasting is = De winstbelasting is 25%, dus de winst na belasting is: % = Zie bladzijde 195 boek en de extra lessen vergelijkingen op onze site Opgave 19 Van onderneming Schipper is over jaar 1 het volgende gegeven: De rentabiliteit van het gemiddeld totaal vermogen is 5%. De rentabiliteit van het gemiddeld vreemd vermogen is 3%. Het gemiddeld eigen vermogen is ,--. Het gemiddeld vreemd vermogen is ,--. De winstbelasting is 25%. In deze vraag moet de rentabiliteit van het gemiddeld eigen vermogen worden berekend met behulp van het financiële hefboomeffect. Wat is de rentabiliteit van het gemiddeld eigen vermogen? Vul het percentage in. Als het antwoord geen geheel percentage is, vul dan een antwoord met twee decimalen in. De formule van het hefboomeffect is: REV = (1 belastingquote) {RTV + VV EV (RTV RVV)} REV = (1 0.25) {5% (5% 3%)} 16

17 Oplossing: REV = 0,75 {5% + 0,75 2%} REV = 0,75 {5% + 1,5%} REV = 0,75 6,5% REV = 4,875% 4,88% Bladzijde 197 boek Opgave 20 Van onderneming De Koning is per 31 december van jaar 1 het volgende gegeven: het nettowerkkapitaal is 9.300,-- (negatief); de vlottende activa zijn ,--; de quick-ratio is 0,20; het vreemd vermogen op korte termijn is ,--. Wat is de waarde van de voorraden per 31 december van jaar 1? Vul het bedrag in. De formule voor de berekening van het netto-werkkapitaal is: Vlottende activa korte schulden korte schulden = Korte schulden zijn De formule van de quick-ratio is: Quick ratio = Vlottende activa Voorraden Kort vreemd vermogen 0,2 = Voorraden De vergelijking met één onbekende wordt opgelost. 0, = ( voorraden) = voorraden voorraden =

18 Zie bladzijde 191 boek en de oefeningen vergelijkingen met één onbekende op onze website Opgave 21 Op de winst-en-verliesrekening van onderneming Willemsen staan uitsluitend de volgende posten: Omzet Kosten van de omzet exclusief afschrijvingen Afschrijvingen op vaste activa Interestlasten Winst voor belasting Winstbelasting Winst na belasting. Nadere gegevens van dezelfde onderneming over jaar 1. De omzet is De kosten van de omzet exclusief afschrijvingen zijn De winstbelasting is 25%. De afschrijvingen op vaste activa zijn ,--. De interestlasten zijn ,--. Wat is de interest-coverage-ratio over jaar 1? De formule om de interest-coverage-ratio te berekenen is: ICR = Winst voor belasting + Interestkosten Interestkosten Deze formule is gelijk aan: ICR = Bedrijfsresultaat Interestkosten Omzet Kosten ex afschrijvingen Afschrijvingen Bedrijfsresultaat Interestlasten Winst voor belastingen Belasting 25% Winst na belastingen

19 Oplossing: ICR = Winst voor belasting + Interestkosten Interestkosten ICR = ICR = 3, Of anders: ICR = Bedrijfsresultaat Interestkosten ICR = = 3,33 In de berekening van de Associatie wordt van de laatste formule gebruikgemaakt. Het anwoord blijft echter gelijk. Bladzijde 201 boek. Opgave 22 Van onderneming Smeets zijn over jaar 1 de volgende gegevens bekend: Omloopsnelheid van het gemiddeld totaal geïnvesteerd vermogen is 0,8. Brutowinstmarge is 25%. Rentabiliteit van het gemiddeld eigen vermogen is 15%. Rentabiliteit van het gemiddeld vreemd vermogen is 4%. De interestlasten zijn ,--. Wat is de rentabiliteit van het gemiddeld totaal geïnvesteerd vermogen over jaar 1? Vul het percentage in. Als het antwoord geen geheel percentage is, vul dan een antwoord met twee decimalen in. Omloopsnelheid van het totale vermogen Brutowinstmarge = RTV 19

20 Antwoord: 0,8 25% = 20% Opgave 23 Van onderneming Hofman is het crediteurensaldo per 31 december van jaar De inkopen op rekening inclusief 21% omzetbelasting zijn in jaar De gemiddelde krediettermijn van het ontvangen leverancierskrediet in jaar 1 is 50 dagen. Een jaar wordt gesteld op 360 dagen en een maand op 30 dagen. Wat is het crediteurensaldo per 1 januari van jaar 1? Vul het bedrag in. Als het antwoord geen geheel bedrag is, vul dan een antwoord met twee decimalen in. Een mogelijke formule om een creditsaldo te berekenen is: Beginsaldo crediteuren + Eindsaldocrediteuren 2 De volgende gegevens staan in de opgave: Beginsaldo crediteuren = gemiddeld crediteurensaldo = gemiddeld crediteurensaldo We hebben nu een vergelijking met twee onbekenden. Dat is er één teveel. De vraag betreft het beginsaldo van jaar 1. Dus daar hoeven we in de opgave niet naar te zoeken. We hebben wel een formule waarin het gemiddeld crediteurensaldo voorkomt. 20

21 Gemiddeld crediteurensaldo (inclusief BTW) Inkopen op rekening (inclusief BTW) 360 = gemiddelde krediettermijn cred. De gegevens die in de opgaven staan worden in de formule ingetypt. Gemiddeld crediteurensaldo (inclusief BTW) = 50 Hier worden we gelukkig van. Een vergelijking met 1 onbekende is op te lossen. Oplossing van deze vergelijking resulteert in een gemiddeld crediteurensaldo van Informatie om vergelijkingen op te lossen staat op onze site: Wanneer het gemiddelde crediteurensaldo bekend is, kan de eerste formule ook worden opgelost. Beginsaldo crediteuren Beginsaldo crediteuren Het beginsaldo is = gemiddeld crediteurensaldo = Opgave 24 Onderneming BT verkoopt haar producten aan consumenten en aan bedrijven. Bij de verkoop aan consumenten geldt dat de koopsom contant moet worden betaald. De verkoop aan bedrijven is volledig op rekening. De krediettermijn is 10 dagen. Alle bedrijven maken gebruik van de krediettermijn van 10 dagen. De verkoop van BT is voor 20% aan consumenten en voor 80% aan bedrijven. Alle inkopen van BT zijn op rekening met een krediettermijn van 15 dagen. BT maakt volledig gebruik van de krediettermijn van 15 dagen. Het jaar wordt op 360 dagen gesteld en een maand op 30 dagen. De verkopen en inkopen inclusief omzetbelasting van BT zijn: 21

22 De verkopen en inkopen zijn gelijkmatig over de maanden verdeeld. De liquide middelen op 1 april van jaar 5 van BT zijn ,--. Op uitstaande leningen wordt maandelijks ,-- afgelost. De interest over het 1e halfjaar van jaar 5 bedraagt ,-- en wordt betaald in juli van jaar 5. Het vakantiegeld van ,-- wordt in mei van jaar 5 betaald. Per maand wordt er aan salaris ,-- exclusief vakantiegeld betaald. In april van jaar 5 wordt aan sociale lasten en werkgeversbijdrage over het 1e kwartaal van jaar ,-- betaald. De huur is ,-- per maand inclusief 21% omzetbelasting en wordt iedere maand betaald. In de maand april van jaar 5 wordt de afdracht omzetbelasting over het eerste tijdvak van jaar 5 betaald. Volgens de aangifte is dit ,--. In april van jaar 5 wordt ,-- aan dividend over jaar 4 op de rekening van de aandeelhouders overgemaakt. In april van jaar 5 wordt 7.500,-- dividendbelasting over jaar 4 aan de Belastingdienst betaald. BT schrijft maandelijks ,-- af op de vaste activa. Stel de liquiditeitsbegroting van BT op over de maand april van jaar 5. Vul hiertoe de ontbrekende bedragen in onderstaand overzicht in. Vul een 0 in, als een financieel feit niet leidt tot een verandering in liquide middelen. 22

23 Contante omzet Van de verkopen gebeurt 80% op rekening. Verkopen inclusief btw Maand Verkopen Contant 20% Op rekening 80% Maart April Mei In april is dus contant ontvangen

24 Debiteuren De betalingstermijn van de debiteuren is 10 dagen. Dus wat in de laatste 10 dagen van maart is verkocht wordt in de eerste 10 dagen van april ontvangen enzovoorts. Ontvangen van debiteuren Betalingen ontvangen in april Totaal Verkopen op rekening maart Verkopen op rekening april Van debiteuren wordt in april ontvangen Crediteuren Alle inkopen zijn op rekening en de krediettermijn is 15 dagen In april betaald Totaal Inkopen maart Inkopen april Aan crediteuren is in maart betaald Vakantiegeld Het vakantiegeld wordt in mei betaald en heeft dus geen invloed op de liquiditeitsbegroting van april. Aan vakantiegeld is betaald 0. Afschrijving Afschrijving zijn kosten en geen uitgaven. Ze hebben dus geen invloed op de liquiditeitetsbegroting. Aan afschrijving is betaald 0 Bladzijde 95 boek. 24

25 Opgave 25 Van handelsonderneming IM zijn de volgende interne balansen en de volgende interne winst-en-verliesrekening gegeven: Overige informatie: Alle inkopen en verkopen zijn op rekening; In de loop van jaar 5 is inventaris met een boekwaarde van ,-- verkocht voor ,--; De winst na belasting over boekjaar jaar 4 is op 1 januari van jaar 5 als volgt verdeeld: o Dividend ,-- I o Ingehouden winst ,-- o Tantièmes 7.000,-- De tantièmes worden op de balans opgenomen onder Te betalen kosten. Stel het kasstroomoverzicht op over jaar 5 waarmee de afname van de liquide middelen van ,-- wordt verklaard. 25

26 Vul hiertoe de ontbrekende bedragen in onderstaand model in. Geef ook telkens aan of de kasstromen toenemen of afnemen. Vul een + in als een kasstroom toeneemt en vul een - in als de kasstroom afneemt. Afschrijving vaste activa De afschrijvingen zijn als kosten van het resultaat afgetrokken. Het zijn echter geen uitgaven dus hebben ze een positief effect op de kasstroom Mutatie voorraden Voorraad jaar voorraad jaar Afname Afname voorraad betekent dat er geld beschikbaar komt. Dus een positief effect op de kasstroom Mutatie debiteuren Debiteuren jaar Debiteuren jaar Toename Toename van debiteuren heeft een negatief effect op de kasstroom. Meer afnemers kopen op krediet en dit moet worden gefinancierd Mutatie crediteuren Crediteuren jaar Crediteuren jaar Toename Door de toename van de crediteuren leent de onderneming geld van de leveranciers. Hierdoor neemt de kas toe

27 Mutatie vooruitbetaalde kosten Vooruitbetaalde kosten jaar Vooruitbetaalde kosten jaar Toename Door de toename van vooruitbetaalde kosten financieren wij derden. Hiervoor is geld noodzakelijk. Een negatief effect op de kasstroom Mutatie te betalen kosten Te betalen kosten jaar 5 0 Te betalen kosten jaar Toename Tantièmes Door het te betalen lenen we geld van derden. Door de afname van het geleende geld hebben we een negatief effect op de kasstroom Mutatie garantievoorziening Te betalen kosten jaar Te betalen kosten jaar Toename De toename heeft een negatief effect op het bedrijfsresultaat terwijl het geen betalingen zijn. Derhalve een positief effect op de kasstroom. Zie afschrijvingen Te betalen vennootschapsbelasting Het gaat niet om de te betalen vennootschapsbelasting. Ook niet om de verschuldigde vennootschapsbelasting over de winst van jaar 5 die op de resultatenrekening staat. Het gaat om de vennootschapsbelasting die is betaald. Deze kan met een grootboekrekening worden bepaald. 27

28 Te betalen vennootschapsbelasting Betaald /1 balans Eindsaldo Resultaten rek Investering vaste activa Beginsaldo Gebouwen inventaris Afschrijving Verkoop bedrijfsmiddel Zonder investering zou de waarde op de eindbalans zijn Waarde op de eindbalans is echter: Gebouwen Inventaris Aangroei is Dit kan alleen maar wanneer dit bedrag is geïnvesteerd Desinvestering vaste activa Er is verkocht Dus toename van de kas: Betaald dividend Betaald, dus een negatief effect op de kasstroom

29 Opgave 26 Blauwendaal bv stort in de periode van jaar 7 tot en met jaar 10 jaarlijks op 1 januari een bedrag van ,-- op de spaarrekening bij de huisbank. Van jaar 7 tot en met jaar 10 is de samengestelde interestvergoeding 3% per jaar. Van jaar 11 tot en met jaar 13 is de samengestelde interestvergoeding 2% per jaar. In de jaren 11 tot en met 13 zijn er geen stortingen. Wat is de eindwaarde op 31 december van jaar 13 van alle stortingen van de jaren 7 tot en met 10 op basis van samengestelde interest? Vul het bedrag in. Als het antwoord geen geheel percentage is, vul dan een antwoord met twee decimalen in. Allereerst maak je een tijdbalk: termijn termijn Contante waarde berekenen Gewoon beginnen om de contante waarde te berekenen van de termijnen Termijnbedrag termijn termijn Termijnbedrag Termijnbedrag Cw termijn termijn termijn Formule: Cw = T 1 (1 + i) n i 29

30 Gegevens invullen: Cw = Antwoord ,968 1 (1 + 0,03) 4 0,05 De contante waarde van de termijnen op 1-1 van jaar 6 is dus ,968 Nu gaan we pas kijken wat de vraag eigenlijk is. Wat is de eindwaarde op 31 december van jaar 13? We moeten dus de eindwaarde berekenen op van jaar 13. Moeilijkheid is daarbij dat het rentepercentage verandert van 3% naar 2%. Contante waarde berekenen = , Eindwaarde op basis van 3% De formule om de eindwaarde te berekenen is: Ew = Cw (1 + i) n Ew = ,968 (1 + 3) 5 De eindwaarde op 1-1 jaar 11 is ,716 Eindwaarde op basis van 2% Deze eindwaarde is de contante waarde voor de nieuwe berekening die we gaan maken. We moeten namelijk de eindwaarde gaan berekenen op jaar 13 tegen 2% samengestelde interest. Ew = Cw (1 + i) n Ew = ,716 (1 + 2) 3 De eindwaarde op jaar 13 is ,79 30

31 Opgave 27 Bokhoven bv fabriceert het product HM2. Ten behoeve van de opstelling van de resultatenbegroting over het 4e kwartaal van jaar 5 zijn de volgende gegevens bekend: De verkoopprijs per product HM2 is 35,--. Voor de fabricage per product HM2 is nodig: o voor loonkosten: 0,3 uur à 40,-- per uur o voor grondstofkosten: 0,4 kg à 18,-- per kg o voor machinekosten: 0,3 machine-uur. De afzet en productie in producten HM2 per maand van september jaar 5 tot februari jaar 6 zijn: Op 1 januari van jaar 5 is een lening afgesloten bij de Rabobank voor De interest is 0,5% enkelvoudige interest per maand en wordt achteraf betaald op 1 april en 1 oktober. Op 1 oktober van elk jaar wordt ,-- afgelost, voor het eerst op 1 oktober van jaar 5. De kosten met betrekking tot de lening worden op de resultatenbegroting geboekt onder de post Overige kosten. Het machine-uurtarief is 30,--, bestaande uit 2,50 aan afschrijving en 27,50 aan kosten die maandelijks worden betaald. De verkoopkosten zijn ,-- per maand en hebben een constant karakter. De maandelijkse afschrijvingskosten zijn 1.000,--; de overige verkoopkosten van ,-- worden maandelijks betaald. Stel de resultatenbegroting over het 4e kwartaal van jaar 5 op. Vul hiertoe de bedragen in onderstaand overzicht in. Indien een post niet voorkomt op de resultatenbegroting, vul dan een 0 in. 31

32 Omzet Dit de makkelijkste. Hier wordt gewoon de afzet vermenigvuldigd met de verkoopprijs. ( ) 35 = De loonkosten die op de resultatenrekening kosten zijn niet afhankelijk van geproduceerde producten maar van de producten die zijn afgezet. Wanneer er meer geproduceerd wordt dan is afgezet stijgt de voorraad en andersom. Dus werkelijke loonkosten komen eerst in de voorraad en worden pas bij verkoop uit de voorraad genomen. Loonkosten 3 e kwartaal Voor loonkosten: 0,3 uur à 40,-- per uur ( ) 0,3 40 = Grondstofkosten 3 e kwartaal Voor grondstofkosten: 0,4 kg à 18,-- per kg ( ) 0,4 18 = Machinekosten 3 e kwartaal Voor machinekosten: 0,3 machine-uur à 30 ( ) 0,3 30 =

33 Verkoopkosten Deze zijn per maand en constant dus = Overige kosten Het betreft hier interestkosten. Van een lening van wordt op 1 oktober afgelost. De interestkosten van het laatste kwartaal zijn: , = 750 Opgave 28 Bles bv is op 1 oktober van jaar 1 opgericht en fabriceert uitsluitend het product K112. Product K112 wordt gefabriceerd uit grondstof M2. Bles bv heeft een fabricageafdeling en een verkoopafdeling. De oprichtingsbalans ziet er als volgt uit: De op de balans voorkomende machines zijn bestemd voor de fabricageafdeling, terwijl de auto wordt gebruikt door de verkoopafdeling. Ten behoeve van de opstelling van de balans per 31 december van jaar 1 zijn de volgende gegevens verstrekt: De verkoopprijs per product K112 is 50,--. De standaardfabricagekostprijs per product K112 is 29,--. Per product K112 is 0,4 kg M2 nodig à 20,-- per kg. De afzet per maand van oktober jaar 1 tot maart jaar 2 is: o oktober jaar 1: producten o november jaar 1: producten o december jaar 1: producten o januari jaar 2: producten o februari jaar 2: producten. De constante fabricagekosten zijn ,-- per maand, bestaande uit 2.500,-- aan afschrijvingskosten en ,-- aan constante kosten die maandelijks worden betaald. 33

34 De verkoopkosten zijn ,-- per maand en hebben een constant karakter. De maandelijkse afschrijvingskosten op de auto zijn 1.000,--; de overige verkoopkosten van ,-- worden maandelijks betaald. De gewenste eindvoorraad van product K112 is elke maand 40% van de begrote afzet voor de komende maand. De gewenste eindvoorraad van grondstof M2 is 40% van de benodigde grondstoffen voor de komende maand. Aan het einde van de maand is de voorraad producten in bewerking nihil. De verkopen zijn voor 30% op rekening en voor 70% contant. De verkopen op rekening worden telkens in de maand erna geïnd. De inkopen zijn voor 20% op rekening en voor 80% contant. De inkopen op rekening worden telkens na één maand betaald. De liquiditeitsbegroting over het 4e kwartaal van jaar 4 toont dat de liquide middelen toenemen met 1.360,--. De begrote brutomarge over het 4e kwartaal van jaar 1 is ,--. De begrote verkoopkosten over het 4e kwartaal van jaar 1 zijn ,--. Er zijn geen andere kosten of opbrengsten in het 4e kwartaal. Stel de begrote balans per 31 december van jaar 1 op. Vul hiertoe de ontbrekende bedragen in onderstaand overzicht in: Voorraad producten K112: De gewenste eindvoorraad van product K112 is elke maand 40% van de begrote afzet voor de komende maand. De voorraad per 31 december van jaar 1 is dus 40% van de verwachte afzet in januari jaar 2. Begrote afzet is stuks 34

35 In voorraad is dus: 40% = De prijs waarmee de producten in voorraad worden opgeslagen is de fabricage kostprijs. De verkoopafdeling heeft er nog niets mee gedaan (zie kostprijscalculatie PDB). De fabricagekostprijs is 29. De waarde van de voorraad K112 op 31 december is dus: = De voorraad grondstoffen M2 De gewenste eindvoorraad van grondstof M2 is 40% van de benodigde grondstoffen voor de komende maand. De benodigde grondstoffen in januari is afhankelijk van de productie K112 in januari. De beginvoorraad van K112 is stuks. De eindvoorraad is 40% van de afzet in februari. (ah gelukkig. Ik vroeg me al af waarom de afzet van februari bij de gegevens staat) Eindvoorraad K112 is: 40% = stuks Verder is gegevens dat de afzet in januari is. Die hoeveelheid verdwijnt uit het magazijn. De grootboekrekening van voorraad K112 ziet er in januari met deze gegevens er zo uit: Voorraad K112 januari 1/1 Balans Afzet /1 balans Dit houdt in dat de productie in januari was: = Van het grondstoffenverbruik van deze moet op % in voorraad zijn. Dat betekent een voorraad grondstoffen voor: 0, = De prijs van de grondstoffen per artikel is: Per product K112 is 0,4 kg M2 nodig à 20,-- per kg. 35

36 Dus de waarde van de voorraad grondstoffen op is: ,4 20 = Debiteuren De verkopen zijn voor 30% op rekening en voor 70% contant. De verkopen op rekening worden telkens in de maand erna geïnd. Dus de omzet van december wordt in januari betaald. De gefactureerde omzet van december staat dus als debiteur op de balans: Aantal stuks afgezet in december Verkoopprijs 50 per stuk Omzet is inclusief 21% btw = Liquide middelen Deze is gemakkelijk. Het beginsaldo op de balans aan het beging van het kwartaal is De liquiditeitsbegroting over het 4e kwartaal van jaar 4 toont dat de liquide middelen toenemen met 1.360,--. Op de balans van zijn de liquide middelen dus: = Crediteuren Dit is echt een lastige vraag. Om de vraag te kunnen beantwoorden moeten de inkopen van december worden vastgesteld. Dit betreft de inkoop van grondstoffen. De inkopen in december leiden ons naar het crediteurensaldo per Om dit te kunnen bepalen moet van de voorraad grondstoffen bekend zijn. beginvoorraad op 1-12 de eindvoorraad op en de afgifte aan de productie voor december. De eindvoorraad is bekend. Deze is al eerder uitgerekend

37 De beginvoorraad kunnen we vaststellen aan de hand van de productie K112 in december. Het verbruik van de grondstoffen in december is afhankelijk van de geproduceerde eenheden K112. Eerst wordt dus de productie van K112 vastgesteld. Voorraad K112 december 1/12 Balans Afzet /12 balans % is De productie in december is dus Voorraad K112 december 1/12 Balans Afzet Productie /12 balans % is Nu we weten wat de productie in december is, weten we ook de benodigde beginvoorraad van de grondstoffen. Deze was immers 40% van de benodigde grondstoffen van die maand erna , % = In december zijn stuks geproduceerd. Dit houdt in een verbruik van grondstoffen ,4 20 = Nu kunnen we de inkoop van grondstoffen in december bepalen: Voorraad M2 december 1/12 Balans Afzet Inkoop /12 balans % is % van de inkoop is op rekening. Dus het crediteurensaldo eind december is: % = In de opgave wordt niet gerept over btw. Dus bij de antwoorden wordt deze buiten beschouwing gelaten. 37