Nieuwe regelgeving antibiotica

Transcriptie

1 Nieuwe regelgeving antibiotica Gerrit Hegen

2 KoeKompas: een voorspellende risicoinventarisatie van het melkveebedrijf

3 Kwaliteitsmanagement 7 Kritische Succesfactoren 40 Prestatie-indicatoren > 100 Management Controle Punten presentatie aan buitenwereld eigen beoordeling/vergelijking wat de veehouder doet Terminologie uit INK-model (Instituut Nederlandse Kwaliteit) Risicovol Risicoarm Score op schaal van 1 tot en met 5 3

4 KoeKompas is. Vervanger Periodiek bedrijfsbezoek Vervanger Bedrijfsgezondheidsplan Samen met het Bedrijfsbehandelplan de basis voor verantwoord diergeneesmiddelengebr uik

5 Alleen eerste keus op bedrijfsbehandelplan, tenzij Onderbouwing met b.o. + ABG Geen gebruik meer van derde en vierde generatie middelen, tenzij aangetoond dat eerste/ tweede niet meer werken

6 Monitoring antibioticum gebruik: Berekenen dierdagdoseringen DDD Berekenen gebruik 2e en 3e keuze antibiotica Data base MediRund Via VetCis

7 Wat wil DDD zeggen DDD = dierdagdosering Het aantal dagen dat een aanwezig dier gemiddeld een antibioticabehandeling ondergaat Voorbeeld; Uierinjector 2 x daags = 1 dierdagdosering Kuur, 3 dagen met bijv. penicilline = 3 dierdagdoseringen Droogzetter; elke injector is 1 DDD

8 Normen ,5 8 4,6

9

10

11 Onderverdeling DD/DJ, ,5 2 1,5 1 0,5 0 baarm. Droogz. inj. Mast. oraal poeder 3% 40% 35% 19% 4%

12 2013 Op een melkveebedrijf mag maximaal voor 15% van de dieren een antibiotica voorraad aanwezig zijn De effectiviteit van de antibiotica behandelingen moet worden meegenomen in de evaluatie van het BBP en BGP. DDD > 6, dan 4 x per jaar evaluatie Streefwaarde DDD en op welke termijn dit gerealiseerd denkt te gaan worden Koppelbehandeling alleen na klinische inspectie v/e dierenarts Beter volgen van bijsluiter!

13 1 maart Alle antibiotica voor vee gaan onder het UDD regime vallen Alleen dierenartsen mogen ze nog toepassen Als wordt voldaan aan strikte voorwaarden op het gebied van diergezondheidsmanagement en antibioticumgebruik dan kan de boer het nog zelf doen.

14 Dierenarts bepaalt op basis van een klinische inspectie dat bepaalde dieren behandeling met antibiotica behoeven Veehouder mag behandeling afmaken Hoofdregel.

15 Uitzondering op hoofdregel.

16

17 Verbod gebruik droogzetters als preventieve behandeling Gezondheidsraad: advies verbod preventief gebruik antibiotica in dierhouderij Advies overgenomen door Ministerie Economische zaken Droogzetters enige preventieve gebruik in melkveehouderij Ontwikkeling handvaten

18 Droogzetter, proef selectief droogzetten Onderzoek selectief droogzetten: 1642 laag celgetal koeien op 97 bedrijven Koeien < Vaarzen< bij laatste MPR

19 Resultaten 6628 kwartieren 319 kwartieren mastitis van 243 koeien 119 waren behandeld met droogzetter 200 waren behandeld zonder droogzetter Dus 1,7 x vaker mastitis zonder droogzetter Vooral tijdens droogstand meer mastitis

20 Conclusies onderzoek Selectief droogzetten leidt tot een afname van het antibioticumgebruik en tot een toename van mastitis Klinische mastitis rond de droogstand hangt samen met managementfactoren (infectiedruk, weerstand, melkmachine) De gevolgen t.a.v. mastitis door selectief droogzetten zijn op bedrijfsniveau te verminderen door de juiste dieren te selecteren: Vaarzen < , oudere dieren < cellen

21 Selectief droogzetten Aandachtspunten: Voeding eind lactatie Celgetal?? Mastitis lactatie?? Infectiedruk Hygiëne!! Orbeseal

22 Droogzetters Gebruik droogzetters stabiel sinds (minimaal) : 87% vd bedrijven alle dieren droogzetters 11% selectief 2% geen antibiotica Droogzetters enig preventieve gebruik antibiotica in de melkveehouderij Ca 40% van het gebruik Gemiddeld 2,1-2,8 DD/DJ

23 Droogzetten. De nieuwste richtlijnen Gepresenteerd nov 2013 Gaat in per 6 januari 2014

24

25 Robotdata mastitis Geleidbaarheid Aantal melkingen Melkproductie Herkauwactitviteit

26 Hulpmiddel.

27 SEGMENTATIE

28 KLINISCHE MASTITIS LAAG, CELGETAL HOOG (4) Bespreken: wat is klinische mastitis Registratie bekijken (evaluatiekaart klinische mastitis) Droogzetten Zie segment 2 %

29 KLINISCHE MASTITIS HOOG, CELGETAL HOOG (2) Kweek Koegebonden / omgevingsgebonden Tijdstip klinische mastitis (<30 dagen, >30 dagen) Evaluatie behandeling mastitis Dipmiddel (contact) Melkmachine (tepelvoeringen) Handschoenen Groepen maken Droogzetten %

30 Het nieuwe droogzetten Diagnostiek is de basis. Celgetalbepaling via MPR wordt geaccepteerd als diagnostiek! Niet ouder dan 6 weken

31 Het nieuwe droogzetten Celgetal op moment van droogzetten: Koe met celgetal < en vaars met celgetal < = preventief droogzetten en dat kan niet meer. Koe met celgetal > en vaars met celgetal > = curatief droogzetten en dat mag nog wel.

32 Het nieuwe droogzetten Kanttekening niet droogzetten met antibiotica: koe heeft in lactatie geen mastitis gehad en geen verhoging > (vaars > ).

33 Het nieuwe droogzetten Koe met celgetal > en < is niet ernstig besmet, droogzetten met Orbenin Dry Cow (1 e keuze droogzetter) Koe met celgetal > of vaars met celgetal > is ernstig (chronisch) besmet, droogzetten met Orbenin Extra Dry Cow (1 e keuze droogzetter) of, na onderbouwing een tweede keuze droogzetter (Supermastidol, Ubrostar)

34 Het nieuwe droogzetten Proberen om melkproductie droog te zetten koe onder de 15 liter te krijgen Lichtmelkte koe die >15 liter melk geeft op moment van droogzetten: OrbeSeal gebruiken onafhankelijk of je wel of niet een droogzetter gebruikt. Algehele hygiëne!!!!

35 Na afkalven. Controle genezing: hoog in => laag uit Controle effect niet droogzetten: laag in => hoog uit

36 Checklist droogzetten Een optimale start van de nieuwe lactatie Droogzetten is een routineklus op veel melkveebedrijven. Toch heeft elke melkveehouder zijn eigen aanpak. Met deze checklist brengt u het droog zetmanagement in beeld en kunt u mogelijke verbeterpunten signaleren. Voorkom stress Ja* Nee* 1 Zet u koeien groepsgewijs droog? 2 Begint u een maand voor het droogzetten met het afbouwen van de krachtvoergift? 3 Bekapt u op het moment van droogzetten de klauwen? Geef mastitisverwekkers geen kans 4 Melkt u de droog te zetten koeien als laatste? 5 Zet u koeien in één keer droog? (dus niet geleidelijk het aantal melkmalen afbouwen) 6 Is de gemiddelde melkgift op het moment van droogzetten <15 kg? 7 Zet u de koeien droog in de melkstal? 8 Draagt u nieuwe handschoenen tijdens het droogzetten? 9 Gebruikt u voor iedere speen een nieuw tepeldoekje? 10 Ontsmet u alleen de speenpunt en het slotgat? (dus niet de gehele speen) 11 Is de droogzetbehandeling opgenomen in het bedrijfsbehandelplan? 12 Zet u alle koeien droog met droogstandinjectoren (één injector per kwartier)? 13 Gebruikt u naast antibiotica ook OrbeSeal? 14 Gebruikt u de koecelgetalgegevens bij bepalen van de droogzetbehandeling? 15 Worden de spenen na het inbrengen van de injector gedipt of gesprayd? 16 Laat u de koeien na het droogzetten tenminste een half uur vaststaan? 17 Noteert u de droogzetdatum en de gebruikte droogstandinjector? Geef goede nazorg 18 Worden de droogstaande koeien in twee groepen gehuisvest? 19 Worden de boxen van de droogstaande koeien 2x per dag schoongemaakt en opnieuw ingestrooid? 20 Wordt de afkalfstal na iedere kalving schoongemaakt? 21 Is de voeding afgestemd op de behoefte van de droogstaande koeien? 22 Is er een goede watervoorziening voor de droogstaande koeien? 23 Is de mineralenstatus van de droogstaande koeien bekend? 24 Controleert u de uier van de droogstaande koeien de eerste week dagelijks en daarna wekelijks? 25 Beoordeelt u het effect van de droogstandinjector, na afkalven, met behulp van het individueel koecelgetal? Evalueer de droogstand Getallen overnemen uit de PIR-DAP droogzetevaluatie Aantal laag in - laag uit Aantal laag in - hoog uit Aantal hoog in - laag uit Aantal hoog in - hoog uit Nieuwe attenties (% van de laag celgetal koeien, die verhoogd de droogstand uitkomen) Genezing (% van de hoog celgetal koeien, die met een laag celgetal de droogstand uitkomen) 2 / ( )x 100% = 3 / ( )x 100% = Norm: < 5% > 80% * Heeft u vragen met nee beantwoord, dan kan de werkwijze nog verbeterd worden. Zoetis B.V., Postbus 37, 2900 AA Capelle a/d IJssel - info.nl@zoetis.com 2013 Zoetis B.V.

37 Oorzaken antibioticumgebruik bij fokkalveren

38 Kijken naar weerstand.

39 Ligcomfort Beschadigingen + Spierblessures + Spierstijfheid + = Oxidatieve stress

40 Conditiemanagement VEM/DVE verhouding dagen in lactatie: glucogene behoefte Erg nadelig dat je in die periode eiwit gebruikt voor de energievoorziening dagen in lactatie: kans op vervetting Te veel bestendig zetmeel Overmaat pensenergie t.o.v. penseiwit

41 Lactatie-conditiecurve BCS BST Insuline Energie VEM:DVE = 12:1 Eiwit VEM:DVE = 10.5:1

42 Energie De Nederlandse melkkoe is gefokt op insulineresistentie. Dat heeft consequenties voor de energiestofwisseling Hoe kun je dat managen? Droogstand en transitie Conditiemanagement

43 De relatie tussen de d.s. opname en de NEFA-concentratie in het plasma gedurende de close-up periode lb/d.s. opnameper dag TMA (lbs) NEFA Plasma NEFA meq/l Bron:Burhaus et al., 1999 Transi>e periode in dagen

44 NEFA NIVEAU IN HET BLOED EN ZIEKTE INCIDENTIE KEES PEETERS DAP BORNERBROEK- WIERDEN 44

45 n. zondheid en wellicht de productiecapaciteit van de volgende generatie. Mijn ad- Veeteelt febr.2013: vies Zorg voor voor de veehouder volgende is niet nieuw, genera6e begint al maar ik wil wel het belang van metabool vroeg met insemineren? of veehouders langer moeten et insemineren na het afkaleroy resoluut nee. Metabool et wellicht beter, maar het te economische gevolgen als enkalftijd verder laten oplot onderzoek uit Utrecht heeft ar eens onomstotelijk aangeveehouders wel moeten doen, at de negatieve energiebalans gelijk duurt. drukt het belang van een de groei en de kwaliteit van controlegroep welzijn nog eens extra benadrukken. l Conclusies De negatieve energiebalans heeft een nadelige invloed op de ontwikkelende eicel. Zo n benadeelde eicel is minder levensvatbaar. Nakomelingen uit een benadeelde eicel zijn minder vruchtbaar en/of gevoeliger voor stofwisselingsziekten. Zowel voor de koe als voor haar toekomstige kalf is het goed de negatieve energiebalans zo kort mogelijk te laten duren. Het onderzoek onderstreept het belang van een goede start van de lactatie, vooral met het oog op de volgende generatie.

46 P in de koe. In de 1e kolom de netto P behoefte per kg DS volgens de CVB norm. In de 2e kolom het gemiddelde P gehalte van rantsoenen van bedrijven van For Farmers die werken met forfortaire normen In de 3 e kolom het P gehalte op bedrijven die werken met BEX in Conclusie: op bedrijven die onder het gemiddelde scoren kan de P voorziening van een of meerdere diercategoriëen onder de CVB normen terechtkomen. Op de Bex bedrijven is dat risico het grootst. En daar fietst fosfor nog tussen door

47 Eiwit in de melkkoe 15% RE in basisrantsoen VEM-DVE verhouding afhankelijk van lactatiestadium OEB overmaat voorkomen Eiwit in voeding sturen op basis van tankonderzoek en koesignalen. Zorg voor goede penswerking en durf grenzen eiwitvoorziening op te zoeken Omzetten N verbindingen in ureum kost veel energie: beperk dat dus zo veel mogelijk Goede herkauwactiviteit=recycling van N en P via het speeksel Goede darmwerking=recycling van N in de dikke darm

48 Grenzen opzoeken. Als je de grenzen opzoekt van het RE gehalte in het melkveerantsoen dan komt dat de voerefficiëntie ten goede Maat: melkeiwit en melkureum C/N verhouding beter

49 Eiwitbehoefte voor jongvee Leeftijd in mnd d.s. opname in kg Ruw eiwit in % Bestendig deel v/h ruw eiwit < % % % % % Altijd minimaal VEM/kg d.s.

50 Eiwit Kies voor eiwitproductie via eigen ruwvoer en word minder afhankelijk van duur krachtvoereiwit Beweiding inpassen als eiwitaanvulling, waarmee krachtvoer bespaard kan worden Derogatierantsoen met 30% mais pakt goed uit bij goed producerend grasland NLV bodem: bodemleven, organische stof Verfijning van de bemesting Evenwichtsbemesting Bewuste keuze grasmengsels Doe iets met klaver Zwavel heeft invloed op de eiwitkwaliteit

51 Structuur Structuurmat: belangrijk voor passagesnelheid en verteringsefficiëntie Prik: regelt de herkauwactiviteit en daarmee de pens ph Drijvend vermogen Structuurverlies = verlies van deeltjeslengte DS gehalte van invloed op de prik Waslaag gras, koolzaadstro

52 Voldoende effectieve structuur Koesignalen: goede pensvulling, meer liggen en herkauwen, goed verteerde mest Meer rust in de stal Beter robotbezoek Betere voerefficiëntie Gezondere koeien

53 Beoordeling structuur % deeltjes 4-6 cm structuurmat pens Prik op de hand prik penswand Bol voer samen knijpen: expansie Bol voer samengeknepen in emmer water: beoordeling drijvend vermogen Schudbak Gras in de pens.

54 En dan nog wat. Zuurwaarde: kuilzuren + penszuren Bufferwaarde: NDF, ADL, haksellengte Buffer en zuur in balans!

55 KREUPELHEID: CHRONOLOGISCHE VOLGORDE VAN OORZAKEN Voeding Te veel krachtvoer Te fijn ruwvoer Onvoldoende rantsoen strategie Foutieve krachtvoer/ ruwvoer balans Schimmels/Mycotoxinen Pensverzuring Afsterven gram negatieve bacterien Vrijkomen gifstoffen Infectieuse aandoeningen Metritis Mastitis Aan de nageboorte blijven staan Aantasting bloedvaten Genetisch Vaatvernauwing of -verdikking Metabolische problemen Melkziekte Ketose Verzwakte klauwen (Hoeven) Afbraak van steunweefsel Aanmaak van slechte kwaliteit hoorn KREUPELHEID Omgevingsfactoren Stress Trauma Beweging Klauwverzorgen DC - 12 Adapted from Hoof Care for Dairy Cattle, J.E. Nocek

56 Hormonen Prostaglandines (Genestranvet, Prosolvin, Dinolytic) GnRH (Receptal) Progesteron (spiraal) Oestrogenen

57 Gebruik alternatieven? Wie heeft al ervaring met alternatieven? Orbeseal? Omnigen? Knoflook? Pyrogenium? Herbamast/ Herbadry?

58 Dank voor de aandacht.