Federatie van Belgische Kamers van Koophandel. Duurzaamheidsverslag 2012

Transcriptie

1 Federatie van Belgische Kamers van Koophandel Duurzaamheidsverslag 2012

2 Inhoudstafel Voorwoord Organisatieprofiel Algemene voorstelling Kamers van koophandel, een mondiaal netwerk Bestuur Bestuursstructuur Leden Raad van bestuur Executive committee Steering committee Algemeen directeur Accreditation boards ISO Financieel Diensten Bevordering van internationaal ondernemen Certificaten van oorsprong ATA-carnets GlobalSign certificaten Samenwerking met de FOD Economie Samenwerking met Douane Bevordering van duurzaam ondernemen Netwerking Projecten Duurzame werking Duurzaam personeelsbeleid Een open omgeving Een aangename werksfeer Opleidingen Verloningsbeleid Duurzaam milieubeleid Materiaalverbruik Papier Catering tijdens vergaderingen / opleidingen Elektriciteitsverbruik Duurzame mobiliteit Duurzaam aankoopbeleid Samenwerkingsverbanden Visie van de stakeholders over het duurzaamheidsverslag

3 Voorwoord Kamers van Koophandel in België sensibiliseren en begeleiden hun leden al langer op gebied van duurzaam ondernemen. Waar oorspronkelijk nog afzonderlijk werd gewerkt rond de verschillende duurzaamheidsaspecten (mens-maatschappij-milieu), wordt sinds de lancering van Quadrant - lerende netwerken MVO uitgegaan van een coherente implementatie van MVO in de bedrijfsstrategie. Indien Kamers bedrijven sensibiliseren en begeleiden rond MVO is het normaal dat zij zelf ook kijken hoe zij hun activiteiten op een duurzame wijze kunnen organiseren. Het gaat er niet zozeer om om een voorbeeldfunctie op te nemen dan wel zelf te ervaren waarover men bij bedrijven spreekt. Als koepelorganisatie wil de Federatie de Kamers hierbij stimuleren, ondersteunen en concrete instrumenten aanreiken. Zij wil dat Kamers van Koophandel, als toonaangevende bedrijvenorganisatie, belangrijke partners zijn voor bedrijven die MVO willen implementeren, maar ook voor de overheid die ijvert voor een meer duurzame samenleving. In 2008 startte de Federatie met een duurzaamheidsanalyse waarbij zij haar kernactiviteiten in beeld bracht en alle medewerkers samen nadachten over de maatschappelijke impact van deze activiteiten en over mogelijke acties om negatieve impacten te reduceren. Dit mondde uit in een eerste actieplan. In 2011 werd een aanvang genomen met het meten en opvolgen van een beperkt aantal indicatoren die moeten kunnen aangeven in welke mate de Federatie zich ook daadwerkelijk duurzaam ontwikkelt. Op 1 december 2009 ondertekenden alle Belgische Kamers van Koophandel en de Federatie een MVO charter waarin ze zich engageerden om MVO in hun werking op te nemen. Voor de Federatie biedt het charter en zijn zes engagementen het raamwerk waarbinnen haar duurzaamheidsbeleid concreet vorm krijgt. Sinds de ondertekening van het charter hebben verschillende Kamers een MVO-actieplan opgesteld en wordt in kleinere groepen gewerkt rond duurzaamheidsrapportering en -communicatie. Het blijft voor de Federatie echter een uitdaging voor de komende jaren om alle Kamers in dit proces mee te krijgen opdat het MVO charter ook daadwerkelijk overal beleefd wordt. Wij zien duurzaam ondernemen niet als een voorbijgaande managementgril. We geloven niet alleen dat organisaties hun verantwoordelijkheid moeten opnemen in de maatschappij maar zijn ervan overtuigd dat aandacht voor duurzaamheid ook leidt tot een grotere weerbaarheid en het vermogen om uitdagingen op een nieuwe manier onder ogen te zien en aan te pakken. Met dit duurzaamheidsverslag willen we onze realisaties op weg naar duurzaamheid ook daadwerkelijk verwoorden tegenover onze stakeholders zonder daarbij de moeilijkheden uit de weg te gaan waarmee we nog elke dag worden geconfronteerd. Gezien dit ons eerste verslag is, bevat het een overzicht van de inspanningen van meerdere jaren. Vooral de afgelopen twee jaar volgen we dit op een consistente wijze op. Het is de bedoeling om dit ook in de toekomst te doen en elke twee jaar een duurzaamheidsverslag op te maken. Het verslag beperkt zich tot een bespreking van de inspanningen die de Federatie zelf doet rond duurzaamheid. Het heeft geen betrekking op de acties van haar leden, maar we willen hiermee de Kamers van Koophandel wel stimuleren om zelf ook te communiceren rond hun MVO-acties. John Stoop Voorzitter Wouter Van Gulck Algemeen directeur Duurzaamheidsverslag

4 1. Organisatieprofiel 1.1. Algemene voorstelling De Federatie van Belgische Kamers van Koophandel is een vzw. Zij werd in 1875 opgericht en is de koepelorganisatie voor alle Kamers van Koophandel in België. Daarnaast vertegenwoordigt zij ook de belangen van 31 Belgisch-Luxemburgse Kamers van Koophandel in het buitenland. Via haar accreditatieprogramma staat de Federatie borg voor een kwalitatieve dienstverlening door haar leden aan de Belgische bedrijven. Onze visie De Federatie wil dat Kamers van Koophandel de partners bij uitstek worden voor de internationale en duurzame ontwikkeling van het Belgische bedrijfsleven. Onze missie De Federatie biedt aan de Belgische Kamers van Koophandel een internationaal platform voor opleiding, ervaringsuitwisseling en netwerking, met het oog op een kwalitatieve en aangepaste dienstverlening aan hun leden. Onze waarden Duurzaamheid en innovatie: wij zijn ons bewust van de maatschappelijke rol die Kamers van Koophandel in het ondernemerslandschap spelen en engageren ons om deze rol op een verantwoorde wijze in te vullen, met aandacht voor de medewerkers, de omgeving en het milieu. Duurzaamheid is voor ons ook een bron van creativiteit. Het Charter Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen dat op 1 december 2009 door alle Belgische Kamers werd ondertekend, vormt voor ons de leidraad in het uitbouwen van een duurzame en innovatieve organisatie. Passie en performantie: wij zijn gedreven door onze missie en willen de Kamers een meerwaarde bieden zodat zij de bedrijven op de best mogelijke manier kunnen bijstaan in elke fase van hun groeiproces. Hoe groter de kwaliteit van onze diensten, hoe beter de dienstverlening door de Kamers, hoe performanter de ondernemingen kunnen werken. De Federatie is ISO 9001 gecertificeerd sinds Openheid en internationalisatie: wij zijn een open organisatie, met transparante communicatie, duidelijke doelstellingen en ruimte voor persoonlijke ontwikkeling van de medewerkers. Maar openheid betekent ook dat we een venster op de wereld zijn en dat we geloven in de kracht van internationale samenwerking in een geest van wederzijds respect. Kamers van Koophandel in België zijn privaatrechtelijke organisaties. In tegenstelling tot een aantal andere landen is in België lidmaatschap van een kamer niet verplicht voor bedrijven. Deze vrijheid van lidmaatschap zet Kamers ertoe aan om diensten aan te bieden die een duidelijke meerwaarde bieden aan hun leden. Aan het hoofd van de Federatie staat de algemeen directeur die verantwoordelijk is voor het dagelijks bestuur. Hij legt verantwoording af aan een raad van bestuur die is samengesteld uit vertegenwoordigers van de verschillende Kamers van Koophandel die lid zijn van de Federatie. De Federatie telt 6 personeelsleden. Naast de algemeen directeur en de directieassistente werken twee personen in het departement exportformaliteiten en twee personen in het departement internationaal ondernemen en projecten. Duurzaamheidsverslag

5 Het departement exportformaliteiten houdt zich bezig met de opdrachten van de Federatie inzake niet-preferentiële oorsprongscertificaten en ATA-carnets. Het departement internationaal ondernemen en projecten onderhoudt de contacten met het buitenlandse kamernetwerk en werkt, veelal samen met de lokale Kamers, gesubsidieerde projecten uit rond ondernemerschap, duurzaam ondernemen en internationalisatie Kamers van Koophandel, een mondiaal netwerk Kamers van Koophandel zijn de enige bedrijvenorganisatie die zo wijd vertegenwoordigd zijn: op lokaal vlak, over het regionaal en Belgisch niveau, tot op Europese en internationale schaal. De Federatie vormt voor de lokale Kamers de band met de Kamers van Koophandel in het buitenland. Zij is lid van Eurochambres, de koepel van Europese Kamers van Koophandel, en van de World Chambers Federation, een onderdeel van de International Chamber of Commerce in Parijs. De Federatie is tevens lid van de Conférence Permanente des Chambres Consulaires Africaines et Francophones (CPCCAF), een organisatie die, via de structuren van Kamers van Koophandel, wil bijdragen aan de economische ontwikkeling van Franstalig Afrika. In België overkoepelt de Federatie de 15 lokale Kamers van Koophandel in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Naast deze Kamers die alle geaccrediteerd zijn door de Federatie, zijn er geen andere lokale Kamers van Koophandel in België. Daarnaast zijn er in het buitenland ook een groot aantal Belgische en Belgisch-Luxemburgse Kamers van Koophandel actief, die bijdragen tot de bevordering van de economische en handelsrelaties tussen België en het buitenland. 26 van deze bilaterale Kamers werden door de Federatie geaccrediteerd, 5 bilaterale Kamers zijn geassocieerd lid. 2. Bestuur 2.1. Bestuursstructuur Leden Lokale en bilatere Kamers van Koophandel Raad van bestuur en Voorzitter Executive committee Lokale Kamers van Koophandel Steering committee Bilaterale Kamers van Koophandel Accreditation board Lokale Kamers van Koophandel Accreditation board Bilaterale Kamers van Koophandel Algemeen directeur Duurzaamheidsverslag

6 Leden De Federatie telt 15 geaccrediteerde lokale Kamers van Koophandel, 26 geaccrediteerde Belgische Kamers van Koophandel in het buitenland (oftewel bilaterale Kamers) en 5 geassocieerde bilaterale Kamers. Deze leden vormen de algemene vergadering van de Federatie. Zij komen eenmaal per jaar samen in de loop van de maand mei Raad van bestuur De raad van bestuur telt 32 leden (4 vrouwen en 28 mannen). De algemene vergadering verkiest de leden van de raad van bestuur. Elke lokale kamer heeft recht op één vertegenwoordiger. Voor het geheel van de bilaterale Kamers zijn er tien bestuursmandaten voorzien, terwijl de geassocieerde leden als geheel maximum twee mandaten kunnen invullen. Vanuit de bekommernis om de Belgische regionale evenwichten te respecteren hebben de groep van Vlaamse Kamers, de groep van Waalse Kamers en de Brusselse kamer elk recht op twee bijkomende mandaten. De duur van een bestuursmandaat is drie jaar. Bestuurders zijn onbeperkt herverkiesbaar. Geen enkele bestuurder heeft een leidinggevende functie binnen de Federatie. De raad van bestuur komt tweemaal per jaar samen. Zij verkiest in haar midden de voorzitter. Het mandaat van de voorzitter duurt drie jaar en is eenmaal hernieuwbaar. De raad van bestuur verkiest in haar midden eveneens de leden van het executive committee en van het steering committee Executive committee Het executive committee is de benaming voor het directiecomité binnen de raad van bestuur dat zich bezighoudt met die aangelegenheden die de lokale Kamers aanbelangen. Het telt zeven leden, wordt voorgezeten door de voorzitter van de raad van bestuur. De algemeen directeur van de Federatie neemt deel aan de vergadering van het executive committee. Het executive committee zet de grote strategielijnen uit, beslist over deelname aan grote projecten en over samenwerkingsakkoorden die de Federatie aangaat. Zij waakt over de dagelijkse werking van de Federatie Steering committee Het steering committee is de benaming voor het directiecomité binnen de raad van bestuur dat zich bezighoudt met die aangelegenheden die de bilaterale Kamers aanbelangen. Het telt maximum tien leden. Om de samenwerking tussen de bilaterale en de lokale Kamers te stimuleren, zijn twee van de mandaten in het steering committee voorbehouden voor vertegenwoordigers van de lokale Kamers. Omdat het merendeel van de bilaterale Kamers ook de belangen van het Groothertogdom Luxemburg vertegenwoordigt, zetelt ook de Kamer van Koophandel van het Groothertogdom Luxemburg in het steering committee. De algemeen directeur neemt deel aan de vergaderingen van het steering committee Algemeen directeur De algemeen directeur is verantwoordelijk voor de dagelijkse werking van de Federatie en neemt alle beslissingen in verband met het dagelijks bestuur. Hij stelt het strategisch plan op en legt dit voor aan het executive committee en aan het steering committee voor goedkeuring. Het strategisch plan bevat de strategische doelstellingen voor de komende jaren en omschrijft de belangrijke acties die moeten bijdragen tot de realisatie van deze doelstellingen. Duurzaamheidsverslag

7 Accreditation boards Het principe van accreditatie is een van de hoekstenen van de werking van het kamersysteem in België. Het accreditatieprogramma voor de lokale Kamers dateert van 1999 en heeft als doelstelling om een kwaliteitsvolle dynamiek in alle Belgische Kamers van Koophandel te brengen, een optimale samenhang tussen hun activiteiten te garanderen en de doeltreffendheid van het netwerkeffect te versterken. Het programma bevat zowel kwantitatieve als kwalitatieve criteria waaraan de Kamers moeten voldoen. Corporate governance is hierin een belangrijk onderdeel. Zo ontvangen bestuurders van de Kamers geen vergoeding en is belangenvermenging uit den boze. Bestuurders die een politiek mandaat hebben, moeten hun bestuursmandaat ter beschikking stellen van de raad van bestuur. Het accreditatiesysteem voor de bilaterale Kamers dateert van 2009 en werd herzien in De doelstelling van de accreditatie is om tot een betere coherentie en een grotere legitimiteit van het netwerk van Belgische Kamers van Koophandel in het buitenland te komen. Het accreditatieprogramma is gebaseerd op 3 pijlers: een corporate governancestructuur die toelaat dat de Kamers professioneel, wars van persoonlijke belangen worden beheerd; een professionele werking die garant staat voor continuïteit en waardoor de Kamers op een consistente wijze activiteiten en diensten van hoog niveau kunnen aanbieden; de complementariteit met de Luxemburgse en Belgische federale en regionale instanties die de verdediging en bevordering van de Luxemburgse en Belgische economische en commerciële belangen op het oog hebben. De accreditation boards volgen op of de leden voldoen aan de voorwaarden die in het accreditatieprogramma zijn opgelijst en geven advies aan de raad van bestuur over de toetreding van nieuwe leden op basis van het accreditatieprogramma ISO 9001 De Federatie heeft een ISO-certificatie inzake kwaliteitsmanagement sinds Het huidige certificaat dekt de periode Financieel De tabel hieronder geeft de kerncijfers uit de jaarrekening van de Federatie voor de jaren 2011 en Operationele inkomsten Waarvan lidgelden Waarvan projectsubsidies Personeelskosten Winst (excl. uitzonderlijk resultaat) De Federatie is voor 26% van zijn middelen afhankelijk van lidgelden. De rest van de omzet is afkomstig uit inkomsten van: diensten inzake oorsprongscertificaten, ATA-carnets en digitale certificaten; structurele partnerships (met Electrabel en ING); projectsubsidies (vanwege de Europese Commissie, POD Maatschappelijke Integratie, POD Duurzame Ontwikkeling). 43% van de uitgaven gaat naar lonen. Duurzaamheidsverslag

8 4. Diensten 4.1. Bevordering van internationaal ondernemen De Federatie bevordert de internationalisering van Belgische ondernemingen doorheen de activiteiten van haar leden, de Kamers van Koophandel, en de samenwerkingsverbanden met verschillende nationale en internationale instanties Certificaten van oorsprong Een belangrijke taak van de Federatie bestaat in de coördinatie van de afgifte van niet-preferentiële oorsprongscertificaten door de Kamers van Koophandel, een taak waarmee zij door de FOD Economie zijn belast. Deze certificaten geven de economische oorprong of de nationaliteit van goederen aan. Een aantal bestemmingslanden vereist dat een certificaat van oorsprong meegezonden wordt met de goederen met het oog op het naleven van niet-tarifaire of economische handelsmaatregelen zoals handelsboycotts, contingenten en made in reglementeringen. Ook in het kader van documentaire kredieten wordt vaak een oorsprongscertificaat vereist. Een oorsprongscertificaat is als het ware een identiteitskaart van de goederen. De regelgeving rond de afgifte van oorsprongscertificaten wordt grotendeels bepaald op Europees niveau. Enkel kamermedewerkers die een opleiding hebben gevolgd en met succes een examen hebben afgelegd, kunnen oorsprongscertificaten afgeven. De Federatie staat in voor deze opleiding en neemt de examens af. Daarnaast doet zij samen met de FOD Economie regelmatig audits van de Kamers, waarbij wordt nagegaan of de oorsprongscertificaten worden afgegeven conform de wettelijke voorschriften. Verder treedt de Federatie ook op als helpdesk voor de Kamers en voor de bedrijven die vragen hebben inzake oorsprongsregels. In 2012 werden oorsprongscertificaten afgeleverd. Onderstaande grafiek toont de evolutie van het aantal afgeleverde oorsprongscertificaten over de laatste 10 jaar Aantal uitgereikte oorsprongscertificaten ( ) Duurzaamheidsverslag

9 In hun streven naar vereenvoudiging en duurzaamheid bieden de Kamers sinds 2009 aan bedrijven de mogelijkheid om hun oorsprongscertificaten online aan te vragen en zelf af te drukken, via de toepassing DigiChambers ( Deze toepassing werd ontwikkeld in samenwerking met de FOD Economie en onder coördinatie van de Federatie. Zij wordt momenteel door alle Kamers aan hun klanten aangeboden. Met deze doorgedreven digitalisering is het hele aanvraag- en afgifteproces voor oorsprongsattesten in belangrijke mate vereenvoudigd. De kostenen tijdsbesparing voor ondernemingen is aanzienlijk, vermits zij zich niet meer naar de kamer moeten verplaatsen en het aanvraagproces efficiënter verloopt. De ontwikkeling van de DigiChambers toepassing werd volledig bekostigd door de Kamers van Koophandel en de Federatie. Hiervoor werd een aparte structuur gecreëerd, DigiChambers NV, waarvan de Federatie 25,1% bezit en de Kamers van Koophandel 74,9%. De Federatie staat zowel in voor de operationele werking van DigiChambers NV als voor het beheer van de softwaretoepassing. Het gebruik van DigiChambers is optioneel, maar het digitaliseringspercentage stijgt maand na maand. In december 2012 werd meer dan de helft van de oorsprongscertificaten online uitgereikt. Duurzaamheidsverslag

10 Aantal online afgeleverde oorsprongscertificaten Digitaleringsgraad Geraamde besparingskost voor bedrijven ,83% ,79% ,73% ,64% Voor het hele jaar 2012 werden oorsprongscertificaten online afgegeven, wat neerkomt op een digitaliseringsgraad van 43,64%. De besparing voor bedrijven (minder verplaatsingen, verhoogde efficiëntie) bedraagt gemiddeld 30 per certificaat, zodat de totale besparing neerkomt op meer dan 3 miljoen. Onderstaande grafiek toont de evolutie van de digitalisering sinds de introductie van DigiChambers. Voor 2013 ligt de doelstelling op 60% online afgegeven oorsprongscertificaten. 60% Digitaliseringsgraad sinds 1/1/ % 51,96% 40% 44,67% 35,73% 30% 34,45% 20% 17,09% 22,26% 25,31% 10% 12,71% 0% Jan 2009 Jul Jan 2010 Jul Jan 2011 Jul Jan 2012 Jul ATA-carnets Een andere belangrijke activiteit van de Federatie is de coördinatie van de afgifte van ATA-carnets voor tijdelijke uitvoer door de lokale Kamers. Ondernemingen die handelsmonsters of prototypes aan hun klanten in het buitenland willen tonen, bedrijven die met professionele uitrusting reizen in het kader van buitenlandse projecten of exporteurs die producten meenemen voor handelsbeurzen in het buitenland kunnen gebruik maken van dergelijke ATA (Admission Temporaire/Temporary Admission) carnets. Deze internationale douanedocumenten laten de gebruiker toe om goederen in te voeren in het buitenland en daarna terug te brengen zonder telkens invoerrechten en -taksen Duurzaamheidsverslag

11 (BTW, accijnzen,...) te moeten betalen of een waarborg te moeten stellen. Momenteel zijn 72 landen lid van de ATA-keten. Net zoals met de oorsprongscertificaten worden deze exportdocumenten door de lokale Kamers afgegeven, maar zorgt de Federatie voor de opleiding van de kamermedewerkers en fungeert zij als helpdesk bij vragen van Kamers en bedrijven. Daarnaast is de Federatie door de Belgische douanediensten aangesteld als nationale borgstaande organisatie. Dit betekent dat zij instaat voor de behandeling en eventuele betaling van ATA-geschillen indien gebruikers van een ATA-carnet hun goederen niet tijdig wederuitvoeren. De financiële implicaties verbonden aan deze geschillen kunnen aanzienlijk zijn en vergen een nauwgezette opvolging vanwege de Federatie. Om het financieel risico zoveel mogelijk te beperken heeft de Federatie zich contractueel ingedekt via een verzekering bij Euler Hermes. De afgifte van ATA-carnets kent een licht dalende trend over de laatste jaren. Het gebruik van ATAcarnets is niet verplicht. Ondernemingen kunnen er bijvoorbeeld voor opteren om bij tijdelijke invoer in het buitenland een waarborg te betalen. In 2012 werden 1490 ATA-carnets uitgereikt. De Federatie wil de dalende trend ombuigen en werkt daartoe in 2013 een actieplan uit dat de Kamers moet ondersteunen bij de promotie en verkoop van ATA-carnets. Onderstaande grafiek toont de evolutie van het aantal afgeleverde ATA-carnets over de laatste 10 jaar Aantal afgegeven ATA-carnets ( ) GlobalSign certificaten De Kamers van Koophandel in België zijn lokale registratieautoriteit voor Personal Class-3 Pro certificaten van GlobalSign. Dit zijn digitale certificaten gebaseerd op de zogenaamde Public Key Infrastructure (PKI) en geven aan dat de bezitter een bepaalde organisatie vertegenwoordigt. De certificaten worden uitgegeven door GlobalSign, maar de Kamers doen voorafgaand een fysieke verificatie van de persoon voor wie het certificaat is bestemd en gaan na of deze persoon effectief voor de bedoelde organisatie mag optreden. Duurzaamheidsverslag

12 Digitale certificaten worden gebruikt in tal van elektronische toepassingen die belang hechten aan authenticiteit, integriteit en onweerlegbaarheid. Voorbeelden hiervan zijn de online neerlegging van de jaarrekening bij de Balanscentrale, de verplichte elektronische aangifte van bedrijfsvoorheffing en indiening van BTW-aangiftes, DIMONA, de elektronische douaneaangifte in het kader van PLDA, enz. Kamers van Koophandel zien digitale certificaten als een belangrijk middel om bepaalde administratieve processen zoals het aanvragen van exportdocumenten of de verwerking van binnenkomende en uitgaande facturen te vereenvoudigen, zonder de wettelijkheids- en veiligheidsaspecten uit het oog te verliezen. De Federatie coördineert voor GlobalSign de relaties met de lokale Kamers. Deze coördinatie bestaat voornamelijk in opleidingen, inning en betaling van facturen aan GlobalSign en het tussenkomen bij problemen. De verkoop van GlobalSign certificaten kent een erg wisselvallig verloop. Alternatieven zijn bijvoorbeeld de digitale certificaten van Certipost maar hoe langer hoe meer ook de elektronische identiteitskaart. In 2012 werden 828 GlobalSign certificaten verkocht. Onderstaande grafiek toont de evolutie van het aantal verkochte GlobalSign certificaten over de laatste 10 jaar Aantal verkochte GlobalSign Class 3 Pro certificates ( ) Samenwerking met de FOD Economie Op 25 januari 2011 hernieuwden de Federatie en de FOD Economie hun samenwerkingsovereenkomst van Doel van deze overeenkomst is het versterken van de concurrentiekracht van Belgische bedrijven op internationale markten door een vereenvoudiging van de internationale handel. Het is belangrijk dat exporteurs hun producten zonder al te veel administratieve beslommeringen kunnen uitvoeren en dat zij niet worden gehinderd door handelsbelemmerende maatregelen in de bestemmingslanden. Binnen organisaties zoals de World Chambers Federation en de Werelddouaneorganisatie nemen de Belgische Kamers van Koophandel en de FOD Economie nu het Duurzaamheidsverslag

13 voortouw om vereenvoudigingen, zoals de digitalisering van de certificaten van oorsprong, ook op wereldschaal toe te passen. Er wordt ook gewerkt op het identificeren van offensieve en defensieve belangen van Belgische bedrijven in de internationale handel, het ondersteunen van bedrijven in concrete dossiers van het handelsbeleid en het detecteren van knelpunten voor internationaal actieve bedrijven, ook op de interne Europese markt. De samenwerkingsovereenkomst met de FOD Economie heeft ook in 2012 tot een aantal concrete resultaten geleid: tweemaandelijkse overlegvergaderingen tussen FOD Economie en de Federatie waar concrete voorstellen voor verdere vereenvoudiging worden besproken. Dit leidde o.a. tot een prijsdifferentiatie voor oorsprongscertificaten, waarbij online aangevraagde certificaten sinds juli 2012 goedkoper werden dan de manueel afgeleverde certificaten; informatiesessies voor de kamermedewerkers die zich met internationaal ondernemen bezighouden. Tijdens deze infosessies worden actuele onderwerpen besproken die de Kamers moeten toelaten om hun leden beter te helpen. Vaak worden hierop externe sprekers uitgenodigd; opleidingen voor nieuwe kamermedewerkers die oorsprongscertificaten afleveren. Enkel medewerkers die geslaagd zijn in een examen krijgen van de FOD Economie een mandaat om oorsprongscertificaten af te geven. Dit mandaat is vijf jaar geldig. Om snel te kunnen inspelen op de behoeften van Kamers die nieuwe medewerkers aanwerven, organiseert de Federatie meermaals per jaar een opleiding oorsprongscertificaten en neemt nadien ook de examens af; audits van de Kamers om na te gaan dat bij de uitgifte van oorsprongscertificaten alle wettelijke bepalingen worden gerespecteerd. In 2012 werden alle 15 Kamers geaudit Samenwerking met Douane Op 25 mei 2012 ondertekenden de Algemene Administratie van Douane & Accijnzen en de Federatie een formele samenwerkingsovereenkomst. Hiermee werd het startschot gegeven voor een structurele samenwerking met het oog op het snel en adequaat informeren van ondernemingen, het bevorderen van de contacten tussen de Belgische ondernemingen en de douaneattachés via de Kamers en het delen van kennis en expertise inzake ATA-carnets en certificaten van oorsprong om het gebruik te optimaliseren. Bedoeling is om dit samenwerkingsakkoord, naar het voorbeeld van het akkoord met de FOD Economie, de komende jaren invulling te geven door concrete acties op het terrein Bevordering van duurzaam ondernemen De Federatie en de Kamers plaatsen duurzaamheid en duurzaam ondernemen hoog op hun agenda en zijn een onmiskenbare partner: enerzijds voor de overheid die MVO in het bedrijfsleven wil stimuleren en hiervoor sterke en betrouwbare partners zoekt; anderzijds voor de bedrijven die MVO in hun organisatie willen implementeren en hiervoor een partner zoeken die hen hierbij kan begeleiden en als klankbord kan dienen. Zowel de integratie van duurzaamheid bij de Federatie en haar leden, de Kamers, als de sensibilisering en vorming inzake MVO van ondernemers is sinds 2007 sterk toegenomen dankzij de ondertekening van een gemeenschappelijk MVO-charter door de Kamers op 1 december 2009 en de Quadrant - lerende netwerken MVO die de Belgische Kamers organiseren voor de bedrijven met ondersteuning van de POD Maatschappelijke Integratie. Duurzaamheidsverslag

14 Via hun lerende netwerken ondernemingen kunnen de Kamers van Koophandel rechtstreeks de bedrijven aanspreken, terwijl de Federatie de coördinatie op zich neemt (ondersteuning bij recrutering, afstemming met consultants, beheer van een gezamenlijk communicatieplatform, verspreiding van goede praktijken uit de verschillende lerende netwerken). Via het lerend netwerk Kamers dat de Federatie organiseert, worden de capaciteiten van de Kamers verder opgebouwd via onderlinge ervaringsuitwisseling. Kamers krijgen aldus de kennis en de middelen om bedrijven beter te begeleiden maar ook om duurzaamheid te integreren in hun eigen werking. In hun voorbeeldfunctie naar bedrijven willen de Kamers ook zelf een duurzame invulling geven aan hun werking en strategie. Dit leidde in 2009 tot de ondertekening van een MVO-charter door alle Belgische Kamers. Met dit charter geven de Kamers concreet vorm aan hun maatschappelijke betrokkenheid en engageren ze zich om duurzaam ondernemen in hun strategie en werking op te nemen op zes niveaus: 1. in hun activiteiten, en dit op een structurele en zichtbare wijze: zie het hoofdstuk over Diensten 2. door het betrekken van hun medewerkers en hun raad van bestuur: zie het hoofdstuk over Duurzame werking 3. door een regelmatige communicatie; Door te communiceren en bijeenkomsten te organiseren over MVO-gerelateerde thema s en samenwerking met de sociale economie dragen de Kamers bij tot de mainstreaming van MVO bij ondernemingen en organisaties (uit de reguliere en sociale economie) en stimuleren zij de onderlinge samenwerking. communicatie via eigen publicaties; In 2012 publiceerden de Kamers van Koophandel in hun magazines 48 artikels over Quadrant en 93 artikels met een rechtstreekse link naar het thema duurzaamheid en de strategische verankering van MVO. Daarnaast publiceren de Kamers in de magazines ook andere artikels rond economische thema s zoals arbeidsmarkt/personeelsbeleid, energie en milieu, begeleiding van starters, stimuleren van ondernemerschap bij jongeren door samenwerking met onderwijs... Uit een studie door TNS media in 2012 blijkt dat de kamermagazines de hoogste dekkingsgraad hebben van alle economische magazines. communicatie via publicaties van derden; Quadrant werd ook voorgesteld in de nieuwsbrief van het Institut de Recherche, Formation et Migrations (verstuurd aan adressen van Belgische en Europese verenigingen en onderzoeksinstellingen) en de nieuwsbrief AL-Invest (doelpubliek: bedrijven en bedrijfsorganisaties in Europa en Latijns-Amerika). Webplatform; De Quadrant lerende netwerken zijn uitgegroeid tot een MVO-platform van ondernemers en Kamers die graag hun MVO-ervaringen met anderen delen. Via het Quadrant platform ( en de Quadrant LinkedIn community vinden Quadrant deelnemers er elkaar terug en kunnen zo op de hoogte blijven van elkaars evolutie. Ze kunnen ervaringen delen, vragen stellen, advies geven en op de hoogte blijven van interessante ontwikkelingen, initiatieven en evenementen rond MVO. De niet-deelnemers vinden er tevens praktische informatie over de Quadrant lerende netwerken (programma, inschrijvingsformaliteiten,...) en een overzicht van MVO-tips en acties van bedrijven en Kamers van Koophandel. Momenteel is het platform nog te veel afhankelijk van de inbreng van enkelen. In de toekomst willen we dat het platform interactiever wordt gebruikt door alle belanghebbenden. Duurzaamheidsverslag

15 4. door begeleiding van bedrijven door middel van leertrajecten en andere instrumenten Kamers van Koophandel in België sensibiliseren en begeleiden hun leden al langer op gebied van duurzaam ondernemen. Waar oorspronkelijk nog afzonderlijk werd gewerkt rond de verschillende duurzaamheidsaspecten (mens-maatschappij-milieu), wordt sinds de lancering van Quadrant - lerende netwerken MVO duurzaam ondernemen geïmplementeerd in de bedrijfsstrategie. Quadrant, een MVO-actieplan op maat van elke onderneming Met Quadrant passen de Kamers van Koophandel de methodologie van lerende netwerken toe op MVO. Gedurende één jaar komen tussen 70 en 100 bedrijfsleiders van kmo's in heel België maandelijks in kleinere groepen samen om te leren over en te werken rond MVO. Het unieke van Quadrant is dat een volledig leertraject (zes sessies van een halve dag aangevuld met een halve dag individuele begeleiding) omtrent duurzaam ondernemen wordt aangeboden aan bedrijven. Na een kennismaking met het begrippenkader en het uitvoeren van een zelfevaluatie volgt een duurzaamheidsanalyse waarbij elk bedrijf kijkt naar de maatschappelijke impacten van haar kernactiviteiten en zoekt naar oplossingen die een positief effect kunnen hebben op mens, milieu en maatschappij. Het resultaat is een actieplan dat wordt besproken met de andere collegabedrijfsleiders die deelnemen aan het lerend netwerk. Door hun maatschappelijke verantwoordelijkheid op te nemen kunnen bedrijven vertrouwen creëren bij medewerkers, klanten en burgers op lange termijn als basis voor een duurzaam business model. Deelname Quadrant 1 ( ) Quadrant 2 ( ) Quadrant 3 ( ) Quadrant 4 ( ) Lerende netwerken Bedrijven waarvan uit sociale economie Quadrant wordt sinds 2007, met steun van de POD Maatschappelijke Integratie, georganiseerd door de Belgische Kamers van Koophandel, onder externe begeleiding van Sustenuto. Dit leidde tot de vorming van 325 ondernemers. Zo werd duurzaamheid geïmplementeerd in hun ondernemingen in diverse sectoren zoals retail, voeding, chemie, bouw, drukkerijen, industrietoelevering, consumentenartikelen, dienstverleners, cultuur, IT, sociale economie en sociale organisaties. Deze acties hebben geleid tot: strategische veranderingen en MVO keuzes bijvoorbeeld aanbieden van ecologisch verantwoorde producten; acties op sociaal vlak bijvoorbeeld invoeren van een diversiteitsplan in een onderneming; acties op milieuvlak bijvoorbeeld nemen van maatregelen om zuiniger om te springen met energie (energie-efficiëntie), aanbieden van ecologische producten; acties op economisch vlak bijvoorbeeld acties op vlak van deugdelijk bestuur ; acties naar stakeholders toe bv versteviging van partnerships met de publieke sector; interne verankering: een interne MVO-werkgroep, MVO-charter,...; samenwerking reguliere-sociale economie : bepaalde taken uitbesteden aan sociale economie (systematische samenwerking) en voorzien in opleiding van werknemers sociale economie. Binnen het Quadrant traject werden telkens gezamenlijke en lokale slotevenementen georganiseerd om de resultaten naar voor te brengen en deelnemers uit de verschillende Quadrant lerende netwerken (uit Brussel, Vlaanderen en Wallonië) met elkaar in contact te brengen. Duurzaamheidsverslag

16 In 2008 werd een event MVO zonder grenzen georganiseerd bij het Instituut voor Doven en Slechtzienden (IRSA) te Ukkel. In 2009 werd het event georganiseerd bij Colruyt onder het thema MVO al eens goed bekeken? ondernemers in actie. In 2011 nam het gemeenschappelijk event de vorm aan van een community day. Bedrijfsleiders en medewerkers van de Kamers gingen de dialoog aan met sociale organisaties en stelden zich als vrijwilliger ter beschikking van een maatschappelijk project rond kansarmoede. Tijdens een slotbijeenkomst in de beschutte werkplaats La Ferme Nos Pilifs spraken de ondernemingen en de sociale organisaties over wat die dag hen heeft bijgebracht en hoe ze verder kunnen samenwerken in de strijd tegen kansarmoede in hun regio. Op 10 mei 2012 organiseerden de Quadrant lerende netwerken MVO, in samenwerking met Sustenuto en Business & Society Belgium, een studiedag duurzaam aankopen in de keten met de volgende thema s: Waar liggen de grenzen van de maatschappelijke verantwoordelijkheid van uw bedrijf of organisatie? Hoe kunt u zich als duurzame leverancier profileren? Hoe duurzaam zijn uw leveranciers? Welke rol speelt de sociale economie in duurzaam aankopen? Op de studiedag waren 180 personen aanwezig. De verschillende lerende netwerken organiseerden in 2012 lokale slotevenementen waarbij naast de Quadrant deelnemers ook andere stakeholders werden uitgenodigd (lokale besturen, andere bedrijven en leden van de Kamers van Koophandel). Sommige Kamers van Koophandel koppelden dit evenement aan een ander kamerevenement om aldus maximale uitstraling te kunnen geven (bv. Voka - KvK Limburg Chambers Trophy, CCI Wallonie Picarde Garden Party, Voka - KvK Antwerpen-Waasland HR event ). 5. door expliciete dialoog met de stakeholders; De Belgische Kamers werken samen met andere private en publieke MVO-actoren om via alle mogelijke kanalen, zowel op Belgisch als op Europees niveau, het belang van duurzaamheid en MVO uit te dragen. Zo werkten de Federatie en de Kamers mee aan: stuurgroep en organisatie van «Start to MVO» sessies (initiatiefnemer : MVO Vlaanderen); stuurgroep COGITA : hoe kan de overheid op een efficiëntere en meer duurzame manier een geïntegreerde benadering van MVO concept bevorderen bij KMO s? Subthema : «duurzame overheidsopdrachten» (Intiatiefnemer : Agentschap Ondernemen in samenwerking met het departement Werk en Sociale Economie); organisatie van sessies rond begeleiding duurzaamheidsrapportering ikmvook (Initiatiefnemer : Agentschap Ondernemen in samenwerking met het departement Werk en Sociale Economie); werkgroep Business & Society Belgium «Ethische gedragscodes voor leveranciers»; verspreiding van de MVO-Barometer (initiatiefnemer : Business & Society Belgium); verspreiding van de Award for Best Belgian Sustainability Report (initiatiefnemers : B&S Belgium, Kauri, Belgisch Instituut voor Bedrijfsrevisoren); deelname Federatie aan rondetafel georganiseerd tijdens «Congrès Développement Durable» georganiseerd door de Franse overkoepelende organisatie van Kamers van Koophandel (Angers, 23 oktober 2012); deelname Federatie aan CSR Networking Conference «Better CSR advise for SMEs» (georganiseerd door IFOK, Delphi - initiatief : Europese Commissie) (Berlijn, juni 2012). Naderhand werd Quadrant opgenomen als een goede praktijk in de publicatie van de Europese Commissie (vermeld op de website DG Enterprise, CSR Unit) voor MVO begeleiding bij KMO s; deelname door Koen Vanbrabant (Quadrant coach, Sustenuto) en Karl Huylebroeck (Roltex, bedrijfsgetuigenis) aan AL-Invest Conference (bedrijven en organisaties Europa en Latijns-Amerika (Porto Alegre, Brazilië, October 2012). Duurzaamheidsverslag

17 Op 16 november 2012 werd Quadrant voorgesteld tijdens een workshop rond duurzame strategie tijdens het Plato event duurzaam ondernemen waarbij de Plato deelnemers, meters en peters van alle Plato lerende netwerken verspreid over Vlaanderen werden uitgenodigd bij Colruyt. De Quadrant verantwoordelijke van Voka - Kamer van Koophandel Leuven stelde de Quadrant community day voor tijdens een themadag voor de Sociale Hogeschool Heverlee omtrent initiatieven van bedrijven op vlak van bestrijding van kansarmoede. 6. door onderlinge ervaringsuitwisseling Om een concrete invulling te geven aan het charter werkten de Kamers in het Quadrant lerend netwerk Kamers in verschillende werkgroepen op volgende thema's: duurzaamheidsrapportering, externe communicatie en interne sensibilisering. De Federatie coördineerde dit proces waarbij Sustenuto instond voor de begeleiding. Er werd een model van indicatoren uitgewerkt voor een GRI-duurzaamheidsrapport voor de Belgische Kamers van Koophandel. Voka - Kamer van Koophandel Oost-Vlaanderen publiceerde als eerste een GRI duurzaamheidsverslag. Op vlak van externe communicatie werd een MVO-communicatieplan uitgewerkt. Er werden ervaringen uitgewisseld tussen de Kamers over MVO-communicatie en hoe de sociale media en het Quadrant webplatform hierbij maximaal kunnen worden benut. Het Quadrant webplatform werd ondertussen ook verder ontwikkeld om de deelnemers en hun acties nog meer in de kijker te zetten en overzichtelijker te maken. Op vlak van interne sensibilisering werd een draaiboek uitgewerkt om een MVO-team samen te stellen uit kamermedewerkers. Dit team betrekt en responsabiliseert via bewustmakingsacties het personeel waardoor er een MVO-draagvlak binnen de kamer wordt gecrëeerd Netwerking Als overkoepelende organisatie van alle Belgische Kamers van Koophandel is de Federatie een platform waar de leden elkaar kunnen ontmoeten om samen na te denken, ideeën uit te wisselen en van elkaar te leren. Behalve de vergaderingen die hierboven zijn besproken onder het hoofdstuk Samenwerking met de FOD Economie en die belangrijke momenten voor netwerking zijn, creëert de Federatie ook andere gelegenheden waarop kamermedewerkers elkaar ontmoeten. Daarbij worden ook regelmatig sprekers van buitenlandse Kamers en van andere organisaties betrokken met het oog op het ontdekken van mogelijke samenwerkingsopportuniteiten. Voorbeelden van dergelijke vergaderingen zijn: diner georganiseerd door de voorzitter van de Federatie voor alle voorzitters van de lokale Kamers; werkbezoek van de lokale kamerdirecteurs aan een buitenlandse kamer; bijeenkomst van de bilaterale Kamers van Koophandel; opleidingen voor kamermedewerkers rond exportformaliteiten (oorsprongscertificaten, ATA-carnets,...); vergaderingen met de medewerkers internationaal ondernemen en anderen om gezamenlijke deelname aan projecten te bespreken. Door het organiseren van netwerkmomenten (vergaderingen en opleidingen) voor de kamermedewerkers draagt de Federatie bij tot kennisopbouw en ervaringsuitwisseling tussen de kamermedewerkers waardoor ze zich meer betrokken voelen. Zij kunnen ook mee de thema s bepalen en er wordt geregeld gepeild naar hun evaluatie. Duurzaamheidsverslag

18 De Federatie meet systematisch de participatie van de Kamers aan de vergaderingen en opleidingen. Onderstaande tabel geeft de gemiddelde participatiegraad in 2012 aan de verschillende vergaderingen. De participatiegraad geeft dus weer hoeveel personen van de kamermedewerkers en directeurs deelnemen aan de vergaderingen waarop ze worden uitgenodigd. Aan de opleidingen nemen de kamermedewerkers deel die verantwoordelijk zijn voor certificaten voor oorsprong en ATA carnets: in totaal volgden 26 personen een opleiding ATA / CO georganiseerd door de Federatie in personen namen deel aan de netwerk- en projectvergaderingen en 62 personen aan de statutaire vergaderingen. 90% van de kamerverantwoordelijken voor wie de opleiding werd georganiseerd, nam ook daadwerkelijk deel. Bij de netwerk- en projectvergaderingen ligt dit percentage op 64% en bij de statutaire vergaderingen op 58%. De Federatie nodigt enkel de kamermedewerkers en directeurs uit voor de vergaderingen en opleidingen. Voor de statutaire vergaderingen zijn dit de personen die een bestuursmandaat hebben bij de Federatie. Sommige medewerkers nemen deel aan verschillende vergaderingen en opleidingen waardoor er in de participatiegraad ook meervoudige deelname is inbegrepen. Opleidingen 90% Netwerk- en projectvergaderingen 64% Statutaire vergaderingen 58% 4.4. Projecten De Federatie investeert heel wat in projectwerking. In eerste instantie gaat het hier om het opsporen van nieuwe projectoproepen waarvoor in het Belgische kamernetwerk belangstelling bestaat. De Federatie deelt interessante oproepen mee aan de betrokken Kamers, helpt indien nodig met het uitwerken van een projectvoorstel, zoekt desgevallend mee naar partners en externe financiering, en lobbyt waar mogelijk voor een goede afloop. In tweede instantie is de Federatie ook betrokken bij de implementatie van projecten. Hier gaat het meestal om de coördinatie van projecten waarbij meerdere Belgische Kamers zijn betrokken of om eigen projecten van de Federatie die een meerwaarde hebben voor het hele kamernetwerk. De Federatie was in 2012 betrokken bij volgende projecten: Plato Lerende Netwerken van het noorden naar het zuiden van Europa Dit is een Leonardo da Vinci project dat kadert binnen het Levenslang Leren-programma en medegefinancierd wordt door de Europese Commissie DG Onderwijs en Cultuur. Het project loopt van oktober 2012 tot september 2014 en heeft als doel de managementcapaciteiten van kmo-eigenaars in Spanje, Portugal en Italië te verbeteren. Hiervoor worden netwerken van bedrijven gecreëerd, die hun ervaringen en best practices om alledaagse problemen op te lossen met elkaar delen. Ze worden bijgestaan door peters (andere bedrijfsleiders) en experten. De methodologie is gebaseerd op de Plato lerende netwerken, opgezet door de Vlaamse Kamers van Koophandel. De Federatie staat in voor de coördinatie. Partners in het project zijn Voka - Kamer van Koophandel Oost-Vlaanderen, Regionaal Ontwikkelingsagentschap Alentejo (Portugal), Kamer van Koophandel Terrassa (Spanje) en Ontwikkelingsagentschap Empoli Valdelsa (Italië). Duurzaamheidsverslag

19 East Invest Centraal in East Invest staat het faciliteren van investeringen en handel met het oog op de economische ontwikkeling in de zes landen van van de zogenaamde Eastern Neighbourhood regio (Armenië, Azerbeijan, Georgië, Moldavië, Oekraïne en Wit-Rusland). East Invest past in het kader van het European Eastern Partnership initiatief. De coördinatie van het project is door de Europese Commissie toevertrouwd aan Eurochambres. De Federatie werd geselecteerd voor een twinning met de Georgian Chamber of Commerce & Industry, samen met de Kamer van Koophandel van Den Haag en de EU Georgia Business Council met de bedoeling om de Georgische Kamer van Koophandel meer vertrouwd te maken met internationaal ondernemen. In december werd ook een handelsmissie georganiseerd naar Georgië. EU-Turkey Chambers Forum study visit In maart 2012 werd een studiebezoek georganiseerd van 1 week, onder coördinatie van de Federatie, voor een delegatie van 15 Turkse Kamers van Koophandel onder het thema internationale marketing van de agrovoedingsindustrie. De Belgische Kamers van Koophandel organiseerden bezoeken aan bedrijven en clusters waarbij innovatieve technieken werden getoond op vlak van logistiek, verpakking, traceerbaarheid en verhandeling van groenten en fruit. Chambers against late payments Opzet van dit project, gefinancierd door de Europese Commissie (DG Enterprise) is om bedrijven te informeren omtrent laattijdige betalingen en hoe ze een efficiënt debiteurenbeheer kunnen doorvoeren en van welke wettelijke reglementeringen zij gebruik kunnen maken. Onder coördinatie van de Federatie organiseerden 5 Kamers van Koophandel informatieseminaries en publiceerden artikels in hun magazines. 5. Duurzame werking Via haar diensten helpt de Federatie de Kamers van Koophandel vorm te geven aan hun maatschappelijke verantwoordelijkheid. Daarnaast schenkt de Federatie ook veel aandacht aan de wijze waarop deze dienstverlening tot stand komt. Hoe passen we duurzaamheid toe in onze eigen werking? 5.1. Duurzaam personeelsbeleid De Federatie investeert al een aantal jaren in een duurzaam personeelsbeleid waarbij volgende prioriteiten vooropstaan: een open omgeving waar iedereen welkom is en die ook mogelijkheden wil bieden aan derden om werkervaring op te doen en kennis te maken met de internationale wereld van Kamers van Koophandel. een aangename werksfeer waarin collega s zich betrokken voelen en met aandacht voor een gezond evenwicht tussen werk en privéleven; opleidingen voor de medewerkers met het oog op ontwikkelen van nieuwe vaardigheden en groeimogelijkheden; een competititef verloningsbeleid; Een open omgeving De Federatie telde op 31/12/ werknemers. Daarbij is er een goed evenwicht tussen vrouwen (4) en mannen (3) en tussen oudere en jongere werknemers. Op de 7 personeelsleden zijn er ook 3 verschillende nationaliteiten. Duurzaamheidsverslag

20 Gemiddeld personeelsbestand (#VTE) 5,8 5,6 5,0 5,8 Mannen (#) 3,0 3,0 3,0 3,0 Vrouwen (#) 2,8 2,6 2,6 2,8 Oudste personeelslid (leeftijd) Jongste personeelslid (leeftijd) De Federatie wil ook de kans geven aan studenten om stage te lopen. In 2012 zijn we er niet in geslaagd om een stageplaats in te vullen, mede door de eigen verschuivingen in het personeelsbestand. Het blijft echter de wens van de Federatie om in de toekomst studenten een stageplaats aan te bieden. Elke spontane kandidatuur wordt ernstig bekeken. Daarnaast gaan we ook zelf actief op zoek naar studenten-stagiairs voor welbepaalde opdrachten. Ten slotte onthaalt de Federatie elk jaar medewerkers van buitenlandse Kamers van Koophandel die gedurende een korte periode (van één dag tot één week) stage lopen bij de Federatie, vaak in combinatie met een lokale kamer. Deze stages dragen bij tot de capaciteitsopbouw van de betrokken buitenlandse Kamers. In 2012 werden medewerkers onthaald van Kamers van Koophandel uit Congo (RDC), Wit-Rusland en Georgië Een aangename werksfeer De Federatie heeft een platte organisatiestructuur. Informatie wordt zoveel mogelijk gedeeld. Een belangrijk element hierin zijn de wekelijkse teammeetings. Tijdens deze vergadering wordt alle informatie gedeeld die de goede werking van de organisatie ten goede komt. Het geeft de medewerkers ook inzicht in de taken van hun collega s. Tevens worden opmerkingen en klachten van klanten, opmerkingen over de dienstverlening van leveranciers en interne onvolkomenheden en gebreken besproken, en wordt er gezamenlijk naar oplossingen gezocht. De algemeen directeur brengt de personeelsleden tijdens deze vergaderingen ook op de hoogte van belangrijke beslissingen die door de verschillende bestuursorganen van de Federatie zijn genomen. De Federatie geeft ruimte aan de medewerkers om thuis te werken. Dit geeft hen de kans om hun werk te organiseren in functie van hun familiale en andere verplichtingen, maar ook om, indien nodig, ongestoord aan een bepaalde opdracht te kunnen werken. Onderstaande tabel geeft een overzicht van het aantal dagen dat van thuis wordt gewerkt ten opzichte van het totaal aantal gepresteerde dagen Dagen telewerk (%) 10,09% 10,00% Uit onderstaande tabel blijkt dat het aantal afwezigheden wegens ziekte erg beperkt is Totaal ziektedagen (#) Totaal ziektedagen (%) 1,07% 0,90% 0,44% De Federatie hecht ook belang aan een collegiale sfeer, waarin er plaats is voor ontspanning naast werk. Voor het derde jaar op rij vond in 2012 een teambuilding trip van 2 dagen plaats. Duurzaamheidsverslag