23.2 Slik- en passagestoornissen
|
|
- Mark de Boer
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 50-Chirurgie :46 Pagina Slik- en passagestoornissen M.A. Cuesta Een man van 52 jaar, lid van de raad van commissarissen van een bank onderging drie maanden geleden een laparoscopische Nissen-fundoplicatie, in verband met gastrooesofageale refluxziekte. Aanvankelijk leken de klachten verdwenen. De postoperatieve dysfagie klaarde echter niet op en de klachten van pijn achter het borstbeen kwamen snel weer terug. Ongerust ging hij naar zijn huisarts die hem doorstuurde naar de internist. Deze overlegt met de chirurg die de operatie verrichtte en er wordt besloten nog vier weken af te wachten omdat de termijn van drie maanden na operatie rijkelijk kort wordt geacht om verdere diagnostiek of behandeling in te stellen. Inmiddels is de patiënt wel vijf kilo afgevallen, maar dat vindt hij niet bezwaarlijk. Vier weken later zijn de klachten niet verbeterd en is hij nog twee kilo afgevallen. Besloten wordt nader onderzoek te verrichten. Wat zou u nog meer willen weten? Specifieke anamnese De pijn achter het borstbeen is niet houdingsafhankelijk, wordt niet verlicht door het drinken van melk of het innemen van protonpompremmers. De dysfagie die voor operatie zowel bij vloeibaar als bij vast voedsel optrad, is nu meer uitgesproken bij vast voedsel. Er is geen regurgitatie en er zijn ook geen redenen om aan te nemen dat er sprake is van retentiebraken, want het eten dat bij tijd en wijle terugkomt in de mond is volledig onverteerd en herkenbaar als de minder dan een uur geleden genuttigde maaltijd. Bij retentiebraken zouden vooral bestanddelen van de maaltijd van de vorige dag door de patiënt worden herkend. U doet ook meer navraag naar de situatie vóór de operatie en hieruit blijkt dat de patiënt eigenlijk al jaren moeilijk at, dat wil zeggen dat hij altijd het langst aan tafel zat en veel water nodig had om het eten te laten zakken. Ook had hij aanvallen van retrosternale pijn zonder duidelijke relatie met de maaltijd. Een keer is hij hiervoor op de afdeling spoedeisende hulp geweest omdat hij bang was dat hij een hartinfarct had. De patiënt is na de operatie niet ziek geweest. Welk specifiek lichamelijk onderzoek zou u als eerste willen verrichten? Specifiek lichamelijk onderzoek Het bovenste deel van de tractus digestivus is moeilijk te onderzoeken. De slokdarm en de maag liggen grotendeels intrathoracaal en onder de ribbenboog en zijn slecht toegankelijk voor auscultatie, percussie en palpatie. Het lichamelijk onderzoek moet gericht zijn op pathologie van de bovenbuik, die kan uitgaan van de (distale) maag, het duodenum, het pancreas of het colon transversum. In het algemeen let u ook op pathologische lymfeklieren in de hals (Virchowklier) als uiting van lymfekliermetastasen van een maligniteit in de slokdarm of de maag. Dit is uiteraard onwaarschijnlijk bij deze patiënt, die kortgeleden uitgebreid is onderzocht.
2 50-Chirurgie :46 Pagina SLIK- EN PASSAGESTOORNISSEN Probleemlijst Actuele problemen: dysfagie; retrosternale pijn; gewichtsverlies. Wat is uw differentiële diagnose? Achalasie Symptomen pijn achter borstbeen dysfagie neiging (veel) te drinken tijdens de maaltijd gewichtsverlies Differentiële diagnose Dysfagie Differentiële diagnose te strakke Nissen-fundoplicatie para-oesofageale hernia type II, III of IV, als complicatie van de Nissen-fundoplicatie achalasie met of zonder slokdarmdivertikel benigne slokdarmtumor maligne slokdarmtumor Beschouwing differentiële diagnose Een benigne of maligne tumor van de slokdarm is uiterst onwaarschijnlijk omdat de patiënt onlangs uitgebreid is onderzocht, voorafgaande aan de recente operatie. Nader onderzoek in deze richting is dan ook niet zinvol. Een slokdarmdivertikel, epifrenisch of meer proximaal, is een zeldzame aandoening die vooral voorkomt bij motiliteitsstoornissen zoals achalasie of diffuse slokdarmspasmen. Na een Nissen-fundoplicatie kan een para-oesofageale hernia ontstaan, die een uiting is van het slippen van de maag tussen de fundoplicatie en de slokdarm, of van een totale luxatie van de plastiek door het diafragma. Ook een te strakke fundoplicatie komt voor (zie casus 23.1) en kan leiden tot dit soort klachten van dysfagie. Achalasie vroeger ook wel cardiospasme genaamd omdat vermoed werd dat het niet opengaan van de cardia na slikken het oorzakelijke pathofysiologische proces was kan de oorzaak zijn van de klachten. Deze situatie is dan niet ontstaan na de operatie, maar moet reeds aanwezig zijn geweest voor de ingreep. Achalasie Lichamelijk onderzoek geen specifieke bevindingen Welke aanvullende diagnostiek acht u in dit geval aangewezen? Aanvullende diagnostiek Dysfagieklachten duiden vrijwel altijd op een probleem van de oesophagus of van de (proximale) maag. Een oesofago-gastroduodenoscopie is het eerst aangewezen, omdat dit onderzoek de meeste informatie verschaft over de doorgankelijkheid van slokdarm en maag, de aanwezigheid van eventuele ruimte-innemende processen, de aanwezigheid van een eventuele hiatus hernia en de conditie van het slijmvlies van slokdarm, maag en duodenum. Een röntgenfoto van slokdarm en maag met vloeibaar contrastmiddel geeft informatie over de passage door de slokdarm en over afwijkingen van de inwendige contour van de slokdarm, alsmede over de overgang van slokdarm naar maag (figuur ). In dit geval zal een dergelijke foto kunnen uitwijzen of de Nissen-fundoplicatie onder het diafragma gelokaliseerd is of dat herniatie van de plastiek of van een deel van de maag is opgetreden. Manometrisch onderzoek van de slokdarm en van de onderste slokdarmsfincter verschaft informatie over de peristaltiek in de slokdarm, de effectiviteit (propulsieve of simultane contracties), de kracht (amplitude) en de snelheid hiervan, maar ook over de dynamiek van de onderste slok-
3 50-Chirurgie :46 Pagina SLIK- EN PASSAGESTOORNISSEN 411 darmsfincter. Het meten van zure reflux door het plaatsen van een ph-probe op ongeveer vijf centimeter boven de onderste slokdarmsfincter geeft inzicht in de wijze waarop de sfincter de reflux vanuit de maag naar de slokdarm onder controle heeft (zie casus 23.1). Wanneer de anamnese uitwijst dat de ontlediging van de maag gestoord is, kan maagontledigingsonderzoek met behulp van isotopen worden uitgevoerd. Met deze techniek kan de ontledigingssnelheid voor vloeibaar en vast voedsel worden geanalyseerd en kan het aandeel van een gestoorde lediging in het klachtenpatroon worden beoordeeld. Anamnestisch is het vaak moeilijk bovenbuikklachten als misselijkheid, opgeblazen gevoel en gestoorde voedselpassage exact te lokaliseren. A Achalasie Aanvullende diagnostiek oesofago-gastroduodenoscopie röntgenonderzoek van slokdarm en maag manometrie van de slokdarm B Figuur Oesofagus-maagpassage met barium. Dubbel epifrenische divertikel. A Opname in voor-achterwaartse richting. B Opname in zijdelingse richting. Beschouwing aanvullende diagnostiek Bij deze patiënt ziet u bij oesofago-gastroduodenoscopie een enigszins gedilateerde slokdarm waarin u distaal, juist boven de overgang van slokdarm naar maag, nog steeds een erosieve ontsteking waarneemt. Er is geen hiatus hernia. De maag heeft een normaal aspect. Een contrastfoto toont stagnatie van contrast juist boven de onderste slokdarmsfincter en een divertikel met een diameter van ongeveer 5 centimeter. Bij manometrisch onderzoek blijkt dat er sprake is van 100% simultane contracties in het slokdarmlichaam; de onderste slokdarmsfincter toont een verhoogde basale tonus en relaxeert niet na slikken. Bij de 24-uurs-pH-meting blijkt tevens dat er nauwelijks reflux van zuur optreedt. Opvallend is dat als er een refluxepisode optreedt, het relatief lang duurt voordat het zuur door de slokdarm geklaard wordt. U stelt de diagnose dat de patiënt lijdt aan achalasie, met secundair hieraan een slokdarmdivertikel. Deze diagnose bestond zeker ook voor de Nissen-fundoplicatie.
4 50-Chirurgie :46 Pagina SLIK- EN PASSAGESTOORNISSEN Welke behandeling stelt u voor? Behandeling De behandeling bestaat uit myotomie van de onderste slokdarmsfincter en verwijdering van een epifrenisch divertikel (figuur ) na ontmantelen van de Nissen-fundoplicatie. Achalasie Behandeling dilatatie van de onderste slokdarmsfincter injectie van botulinetoxine myotomie onderste slokdarmsfincter Beschouwing behandeling De fundoplicatie die in het recente verleden bij onze patiënt is uitgevoerd, is dus achteraf op onjuiste indicatie verricht. De klachten van retrosternale pijn kunnen zeker veroorzaakt zijn door de oesofagitis die voor de operatie aanwezig was. De oesofagitis is in dit geval echter niet het gevolg van reflux maar van stase van voedsel. De dysfagie vindt zijn oorsprong in de achalasie en niet in de ontsteking, zoals bij gastro-oesofageale refluxziekte zeker kan optreden. De destijds verrichte 24-uurs-pH-meting toonde wel pathologische expositie van de distale slokdarm aan zuur, maar dit wordt achteraf niet verklaard door reflux maar door een combinatie van slechte klaring van zuur en gisting van voedsel distaal in de slokdarm. Wanneer in die fase reeds manometrisch onderzoek van de slokdarm zou zijn uitgevoerd en een röntgenfoto met contrast zou zijn vervaardigd, dan zou zeker de diagnose achalasie met epifrenische divertikels gesteld zijn en was de Nissen-fundoplicatie niet verricht. De gemaakte vergissing wordt gevreesd en illustreert opnieuw het grote belang van een goede anamnese en het goed inzetten van de beschikbare diagnostiek. Bij de reoperatie is terecht besloten tot myotomie van de onderste slokdarmsfincter; de indicatie voor reoperatie was onmiskenbaar. De primaire behandeling van achalasie bestaat uit oprekken van de onderste slokdarmsfincter met de bedoe- Figuur Thoracoscopisch aspect tijdens het verwijderen van een epifrenisch divertikel waarbij de overgang naar de oesophagus zichtbaar is. ling de circulaire spiervezels te destrueren en de passagebelemmering op te heffen, of uit een injectie van botulinetoxine in de onderste slokdarmsfincter, hetgeen leidt tot een (meestal tijdelijke) relaxatie. Met deze behandeling is de stoornis in de slokdarmperistaltiek natuurlijk niet opgeheven. Het is evenwel een effectieve behandeling die in 70 tot 85% van de gevallen een (tijdelijke) verlichting brengt. Vaak moet de behandeling worden herhaald en velen besluiten na het derde recidief van klachten, na een technisch goed uitgevoerde dilatatie, tot operatie over te gaan. De operatie bestaat uit het klieven van de onderste slokdarmsfincter. Helaas leidt een myotomie, naast een verbetering van de dysfagie, ook tot een verhoogde kans op reflux. De barrière van de onderste slokdarmsfincter wordt immers nagenoeg volledig weggenomen. Daarom wordt door sommigen aan de myotomie een antirefluxprocedure toegevoegd (fundoplicatie volgens Dor, Nissen of Toupet). Anderen zijn van mening dat de eventueel symptomatische reflux zeer goed met protonpompremmers kan worden behandeld en dat een fundoplicatie dus onnodig is. De distale slokdarm kan zeer goed via de buik worden benaderd. De laatste jaren worden zowel de thoracale als de abdominale benadering in toenemende mate minimaal invasief uitgevoerd, dat wil zeggen via thoracoscopie of laparoscopie. Een epifrenisch divertikel komt soms geïsoleerd
5 50-Chirurgie :46 Pagina SLIK- EN PASSAGESTOORNISSEN 413 voor, maar veelal in combinatie met een motiliteitsstoornis van de slokdarm zoals achalasie of diffuse oesofageale spasmen. Omdat in het divertikel retentie kan optreden met regurgitatie en fetor ex ore, ontstaat een operatie-indicatie. Is het divertikel asymptomatisch, dan is er geen reden voor een operatieve ingreep. Voor de behandeling van symptomatische en grote divertikels is operatie aangewezen. De klassieke benadering van de distale slokdarm is via een linkszijdige thoracotomie. Het divertikel wordt van de slokdarm afgeknipt en het defect wordt gesloten. Een klein divertikel kan ook worden ingestulpt, waarna de slokdarmmusculatuur erover kan worden gesloten. Als het manometrisch onderzoek heeft uitgewezen dat er ook sprake is van achalasie of van een duidelijk verhoogde tonus van de onderste slokdarmsfincter, wordt de ingreep vaak gecombineerd met een myotomie, zoals bij achalasie. Dergelijke operaties zijn niet zonder risico. Zeker bij een bijkomende en onbehandelde achalasie (25%), is de kans op complicaties vergroot, met als belangrijkste complicatie lekkage van de slokdarm en mediastinitis. In de literatuur wordt in geval van lekkage een mortaliteitspercentage van 9 genoemd. Beloop Na deze reoperatie verdwijnen de klachten van de patiënt grotendeels, maar toch moet hij zijn dieet aanpassen in verband met resterende geringe passageklachten. Kernpunten Dysfagie duidt op pathologie. De klachten van achalasie kunnen sterk lijken op gastro-oesofageale refluxziekte. Manometrie voorafgaand aan antirefluxchirurgie kan een onjuiste operatie-indicatie voorkomen. Een slokdarmdivertikel met klachten moet gereseceerd worden. Een slokdarmdivertikel is vaak een uiting van een motoriekstoornis in de slokdarm. Literatuur Allen MS. Treatment of epiphrenic diverticula. Semin Thorac Cardiovasc Surg 1999; 11(4): Chami Z, Fabre JM, Navarro F, Domergue J. Abdominal laparoscopic approach for epiphrenic diverticulum. Surg Endosc 1999; 13(2): Hudspeth DA, Thorne MT, Conroy R, Pennell TC. Management of epiphrenic esofageal diverticula. A fifteen year experience. Am Surg 1993; 59(1): Jordan PH, Kinner BM. New look at epiphrenic diverticula. World J Surg 1999; 23(2): Saw EC, McDonald TP, Kam NT. Video-assisted thoracoscopic resection of an epifrenic diverticulum with esophagomyotomy and partial fundoplication. Surg Laparosc Endosc 1998; 8(2): Streitz JM, Glick ME, Ellis FH. Selective use of myotomy for treatment of epiphrenic diverticula. Manometric and clinical analysis. Arch Surg 1992; 127(5):
6 50-Chirurgie :46 Pagina 414
Primaire en redo antireflux chirurgie. Samenvatting in het Nederlands
chapter 10 Samenvatting in het Nederlands De beschreven studies in dit proefschrift zijn gericht op de huidige status van conventionele en minimaal invasieve technieken voor slokdarmchirurgie, in het bijzonder
Nadere informatieIs het ureumgehalte bij een patiënt met hematemesis of melena van diagnostisch belang?
Bloedingen in de tractus digestivus : R. Loffeld Casus 1 U heeft dienst en wordt gebeld door een huisarts: Collega, ik stuur u een man van 75 jaar met hematemesis Wat doet u? Patiënt A: tweemaal bloed
Nadere informatiePulmonale complicaties bij een grote hiatushernia
Klinische les Pulmonale complicaties bij een grote hiatushernia Edgar J.B. Furnée en J.W.A. (Wolter) Oosterhuis Dames en Heren, Een sliding hiatushernia is de meest voorkomende hernia diafragmatica. Hierbij
Nadere informatieBovenbuikklachten. Prof. dr. M.E. Numans
3 Bovenbuikklachten Prof. dr. M.E. Numans Iedere huisarts met een normpraktijk van circa 2350 ingeschreven patiënten ziet wekelijks een à twee patiënten met een klacht in de bovenbuik. De helft van hen
Nadere informatieBovenbuiksklachten. Waar zit de bovenbuik precies? Slokdarmklachten. Dysfagie. André Smout. slokdarm Pijn in de bovenbuik. diafragma. bovenbuik.
Bovenbuiksklachten Bovenbuiksklachten André Smout Waar zit de bovenbuik precies? Bovenbuiksklachten Slokdarmklachten slokdarm Pijn in de bovenbuik Dysfagie bovenbuik diafragma Snel intredende verzadiging
Nadere informatie23.1 Slik- en passagestoornissen
49-Chirurgie 23.1 01-06-2005 10:48 Pagina 403 403 23.1 Slik- en passagestoornissen J.J.B. van Lanschot Een 62-jarige man wordt door zijn huisarts verwezen vanwege sinds drie maanden bestaande passageklachten,
Nadere informatieDe gastro-oesofageale chirurgie d.m.v. LAPAROSCOPIE
De gastro-oesofageale chirurgie d.m.v. LAPAROSCOPIE U wordt weldra geopereerd o.w.v. uw ziekte van gastro-oesofageale reflux, o.w.v. uw hernia diaphragmatica (middenrifsbreuk) en dit d.m.v. laparoscopie.
Nadere informatieOperatie bij refluxziekte en/of middenrifbreuken
Chirurgie Operatie bij refluxziekte en/of middenrifbreuken U heeft last van een middenrifbreuk en/of een aandoening waarbij de zure inhoud van uw maag, te vaak terugstroomt in uw slokdarm. Dit wordt gastro-oesofageale
Nadere informatieOperatie bij refluxziekte
Kort verblijf Operatie bij refluxziekte www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Waarom een operatie bij refluxziekte?... 3 Onderzoek vooraf... 4 Voorbereiding op de operatie... 4 Pre-operatieve screening en
Nadere informatieDarmoperatie bij Diverticulitis. Chirurgie Waregem O.L.V. van Lourdes Ziekenhuis
Darmoperatie bij Diverticulitis Chirurgie Waregem O.L.V. van Lourdes Ziekenhuis Chirurgie Waregem_Versie 1_Feb 2016 Inleiding Deze folder geeft uitleg over een operatie van de dikkedarm bij diverticulitis.
Nadere informatieAbdominale, kinder- en reconstructieve heelkunde
PATIËNTENINFO Slokdarmkanker slokdarmresectie of verwijdering Abdominale, kinder- en reconstructieve heelkunde Beste patiënt Welkom op de dienst abdominale, kinder- en reconstructieve heelkunde van het
Nadere informatieMaagoperatie via kijktechniek tegen refluxziekte
Maagoperatie via kijktechniek tegen refluxziekte Inleiding U wordt opgenomen in verband met een kijkoperatie tegen refluxziekte. Bij een niet goed functionerende kringspier kan uw arts ervoor kiezen om
Nadere informatieImplantica. RefluxStop belemmert zure reflux zonder de voedseldoorgang samen te drukken. RefluxStop
Implantica RefluxStop belemmert zure reflux zonder de voedseldoorgang samen te drukken RefluxStop Gastro-oesofageale refluxziekte Gastro-oesofageale refluxziekte (GERD of zure reflux) is een ziekte veroorzaakt
Nadere informatieDownloaded from UvA-DARE, the institutional repository of the University of Amsterdam (UvA)
Downloaded from UvA-DARE, the institutional repository of the University of Amsterdam (UvA) http://hdl.handle.net/11245/2.120712 File ID Filename Version uvapub:120712 Nederlandse samenvatting unknown
Nadere informatieInleiding Ligging en functie van de maag Diagnose en onderzoek De operatie
Maagoperatie Inleiding Deze folder geeft u informatie over de gebruikelijke gang van zaken rond een maagoperatie. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn dan beschreven.
Nadere informatieInfobrochure van de maagbreuk
Infobrochure van de maagbreuk Nederrij 133 2200 Herentals t 014 24 61 11 f 014 24 61 26 www.azherentals.be U wordt weldra geopereerd o.w.v. uw ziekte van gastro-oesofagale reflux, o.w.v. uw hernia diaphragmatica
Nadere informatieReflux ziekte / middenrifsbreuk
Chirurgie Reflux ziekte / middenrifsbreuk Operatieve behandeling Inleiding U heeft met uw behandelend arts afgesproken dat u wordt geopereerd voor uw reflux ziekte of een breuk in het middenrif. Uw arts
Nadere informatieMaagoperatie. Ligging en functie van de maag. Diagnose en onderzoek
Maagoperatie Deze folder geeft u informatie over de gebruikelijke gang van zaken rond een maagoperatie. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn dan beschreven. Ligging
Nadere informatieMiddenrifbreuk (hernia diafragmatica en hernia hiatus)
Middenrifbreuk (hernia diafragmatica en hernia hiatus) Inleiding Deze folder geeft u informatie over de middenrifbreuk (hernia diafragmatica) en de mogelijke behandeling. Het is goed u te realiseren dat
Nadere informatieMaagkuilbreuk Hernia epigastrica
CHIRURGIE Maagkuilbreuk Hernia epigastrica BEHANDELING Maagkuilbreuk Deze folder geeft u een globaal overzicht van de klachten en oorzaak van een maagkuilbreuk en de meest gebruikelijke behandelingsmogelijkheden.
Nadere informatieOperatie bij refluxziekte
Chirurgie Operatie bij refluxziekte fundoplicatie volgens Toupet U heeft last van een aandoening waarbij de zure inhoud van uw maag, terugstroomt in uw slokdarm. Dit wordt gastro-oesofageale refluxziekte
Nadere informatieOesophaguscarcinoom Chirurgische Behandeling. Sylvia van der Horst, PA chirurgie Maart 2019
Oesophaguscarcinoom Chirurgische Behandeling Sylvia van der Horst, PA chirurgie Maart 2019 Anatomie oesophagus/ maag Symptomen oesophaguscarcinoom Diagnostiek Behandeling oesophaguscarcinoom Postoperatieve
Nadere informatieGastro-oesofageale refluxziekte spugen bij kinderen
Gastro-oesofageale refluxziekte spugen bij kinderen Uw kind heeft klachten die kunnen wijzen op gastro-oesofageale refluxziekte. Met reflux wordt aangegeven dat maaginhoud weer in de slokdarm terechtkomt.
Nadere informatieGalblaasverwijdering (cholecystectomie)
Galblaasverwijdering (cholecystectomie) Binnenkort wordt u opgenomen in HMC Bronovo voor het verwijderen van uw galblaas. Met deze folder geven wij u informatie over de mogelijke oorzaak en de gang van
Nadere informatieDikke darm operatie. Functie en ligging van de dikke darm. Waarom een dikke darm operatie?
Dikke darm operatie Deze brochure geeft u informatie over operaties aan de dikke darm. Informatie over aandoeningen, waarvoor een dikke darm operatie als behandelingsmethode aangewezen kan zijn, komt in
Nadere informatieVerwijderen van de galblaas
Patiënteninformatie Verwijderen van de galblaas Informatie over symptomen en operatietechnieken 1234567890-terTER_ Verwijderen van de galblaas Informatie over symptomen en operatietechnieken. U heeft
Nadere informatiechronische alvleesklierontsteking
patiënteninformatie chronische alvleesklierontsteking U heeft last van een terugkerende ontsteking van de alvleesklier. We noemen dit een chronische alvleesklierontsteking. Wat is een chronische alvleesklierontsteking?
Nadere informatieverwijderen van de milt
verwijderen van de milt U krijgt binnenkort een operatie voor het verwijderen van de milt. Een ander woord voor miltverwijdering is splenectomie. Wat is de milt? Welke redenen zijn er om de milt te verwijderen?
Nadere informatieMaagoperatie. Chirurgie. Beter voor elkaar
Maagoperatie Chirurgie Beter voor elkaar Maagoperatie Ligging en functie van de maag De maag ligt boven in de buik (zie tekening) en is het reservoir waar ons eten en drinken, na passage door keel en slokdarm,
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Verwijderen van de. galblaas. Cholecystectomie
PATIËNTEN INFORMATIE Verwijderen van de galblaas Cholecystectomie 2 PATIËNTENINFORMATIE Door middel van deze informatiefolder wil het Maasstad Ziekenhuis u een globaal overzicht geven van de klachten en
Nadere informatiedikkedarmoperatie Gewone of versnelde operatie?
dikkedarmoperatie Uw arts heeft een afwijking aan uw dikke darm gevonden. Daarom wordt u binnenkort geopereerd. Wat gaat er precies gebeuren? En hoe kunt u zich voorbereiden op de operatie? Dat en meer
Nadere informatieZenker divertikel. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op
Zenker divertikel Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Binnenkort wordt u in het Albert Schweitzer ziekenhuis opgenomen voor een operatie aan een Zenker divertikel.
Nadere informatieSamenvatting in het Nederlands. Samenvatting
Samenvatting Dit proefschrift bevat de resultaten van enkele wetenschappelijke studies over magnetische resonantie (MR) enteroclyse en video capsule endoscopie (VCE). Deze twee minimaalinvasieve onderzoeksmethoden
Nadere informatieCHIRURGIE VAN DE DIKKE DARM EN HET RECTUM
CHIRURGIE VAN DE DIKKE DARM EN HET RECTUM In de dikke darm en het rectum kunnen tumoren en ontstekingen voorkomen die een chirurgische ingreep vereisen. Bij dit soort operaties worden de darmen volledig
Nadere informatieSlik- en passagestoornissen
13 Slik- en passagestoornissen W. Hameeteman en J.W.M. Muris Samenvatting Dysfagie, het gevoel van een bemoeilijkte passage van vloeibaar of vast voedsel, dient als een alarmsymptoom te worden beschouwd
Nadere informatieRegionale Samenwerkingsafspraak Zuidoost Brabant Maagklachten
Regionale Samenwerkingsafspraak Zuidoost Brabant Maagklachten Pagina 1 Achtergrondinformatie Maagklachten worden gedefinieerd als: niet-acute pijn in de bovenbuik of zuurbranden, al of niet in combinatie
Nadere informatieChirurgie Navelbreuk
Chirurgie Navelbreuk 2 Inleiding Bij u is een navelbreuk geconstateerd en heeft uw dokter afgesproken dat u daaraan geopereerd zult worden. Wat is een navelbreuk De ingewanden in de buikholte worden omsloten
Nadere informatieVerwijderen van de galblaas. (cholecystectomie)
Verwijderen van de galblaas (cholecystectomie) Inleiding Deze folder geeft een globaal overzicht van de klachten en de behandeling bij galsteenlijden. Het is goed u te realiseren dat bij het vaststellen
Nadere informatiePromotor: Prof. Dr. A.J.P.M. Smout. Co-promotores: Dr. A.J. Bredenoord Dr. B.L.A.M. Weusten
Samenvatting van het proefschrift M.P. van Wijk Pediatric gastroesophageal reflux and upper gastrointestinal tract motility Promotiedatum: 23 maart 2010 Universiteit: Universiteit van msterdam Promotor:
Nadere informatieREFLUX THERAPIE 18/11/2015
REFLUX THERAPIE 18/11/2015 MEDICAMENTEUS Step-up: opdrijven therapie tot symptoomcontrole Step-down: full therapie en dan afbouw tot doorbraak symptomen MILDE OF INTERMITTENTE SYMPTOMEN (
Nadere informatieAntirefluxoperatie (Fundoplicatio)
Antirefluxoperatie (Fundoplicatio) Uw behandelend specialist heeft met u gesproken over een antirefluxoperatie (fundoplicatio) bij uw kind. Hiervoor wordt uw kind opgenomen op een van de verpleegafdelingen
Nadere informatiePneumodilatatie van de slokdarm
Pneumodilatatie van de slokdarm In overleg met uw behandelend arts is besloten om een pneumodilatatie van de slokdarm te laten doen. In deze folder leest u meer over deze behandeling. Heeft u na het lezen
Nadere informatieDit onderzoek wordt als volgt benoemd: 1. Inspectie (kijken) 2. Auscultatie (horen) 3. Palpatie (voelen) 4. Percussie (kloppen)
Appendicitis 2 Inleiding Deze folder geeft u een overzicht van de klachten en de oorzaak van appendicitis en hoe dit behandeld kan worden. Het is goed u te realiseren dat de situatie voor iedereen anders
Nadere informatieVerwijderen van de galblaas. Polikliniek chirurgie
Verwijderen van de galblaas Polikliniek chirurgie Verwijderen van de galblaas Inleiding In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten om uw galblaas te laten verwijderen. In deze brochure vindt u
Nadere informatieAbdominale Chirurgie Blindedarmontsteking
Abdominale Chirurgie Blindedarmontsteking Appendicitis Blindedarmontsteking Inleiding Deze brochure geeft u een globaal overzicht van wat een blindedarmontsteking is, welke klachten hierbij horen, welke
Nadere informatieOnderzoek van de slokdarm, maag en twaalfvingerige darm
Onderzoek van de slokdarm, maag en twaalfvingerige darm Oesofago-gastro-duodeno-scopie Endoscopie afdeling Uw behandelend arts heeft voorgesteld bij u een oesofago-gastroduodeno-scopie te doen. Bij dit
Nadere informatieverwijderen van de milt
patiënteninformatie verwijderen van de milt U krijgt binnenkort een operatie voor het verwijderen van de milt. Een ander woord voor miltverwijdering is splenectomie. Wat is de milt? Welke redenen zijn
Nadere informatieCHIRURGIE. Maagkuilbreuk. Hernia epigastrica BEHANDELING
CHIRURGIE Maagkuilbreuk Hernia epigastrica BEHANDELING Maagkuilbreuk Deze folder geeft u een globaal overzicht van de klachten en oorzaak van een maagkuilbreuk en de meest gebruikelijke behandelingsmogelijkheden.
Nadere informatieOperatie aan de dikke darm. Functie en ligging van de dikke darm
Operatie aan de dikke darm Op deze pagina vindt u informatie over operaties aan de dikke darm. Informatie over aandoeningen, waarvoor een dikke darm operatie als behandelingsmethode aangewezen kan zijn,
Nadere informatieOPERATIE VAN DE ONDERKAAKSPEEKSELKLIER
OPERATIE VAN DE ONDERKAAKSPEEKSELKLIER Wanneer u bij een kaakchirurg bent geweest voor een aandoening van de onderkaakspeekselklier (glandula submandibularis) en verwijdering hiervan noodzakelijk is, geeft
Nadere informatieCarpaal tunnelsyndroom
Carpaal tunnelsyndroom Uw arts heeft bij u het carpale tunnelsyndroom geconstateerd. In deze folder kunt u lezen wat dit is, hoe de diagnose wordt gesteld en wat de eventuele behandeling inhoudt. Voor
Nadere informatieVerwijdering van de galblaas (cholecystectomie)
Chirurgie Patiënteninformatie Verwijdering van de galblaas (cholecystectomie) U ontvangt deze informatie, omdat uw galblaas binnenkort wordt verwijderd. Uw arts heeft al het een en ander over deze galblaasoperatie
Nadere informatieOperatie liesbreuk 1
Operatie liesbreuk 1 Inleiding Deze folder geeft u een globaal overzicht van de klachten en oorzaak van een liesbreuk en de meest gebruikelijke behandelingsmogelijkheden. Het is goed u te realiseren dat
Nadere informatieRefluxoperatie. Chirurgie. Beter voor elkaar
Refluxoperatie Chirurgie Beter voor elkaar Refluxoperatie Gastro-oesophageale refluxziekte en antireflux operaties de operatie volgens Nissen en de operatie volgens Belsey Inleiding Deze folder geeft u
Nadere informatiePATIËNTENINFORMATIE DIKKEDARMOPERATIE
PATIËNTENINFORMATIE DIKKEDARMOPERATIE 2 DIKKEDARMOPERATIE Inleiding Deze folder geeft u informatie over operaties aan de dikke darm. Uw persoonlijke situatie kan echter anders zijn dan beschreven. Informatie
Nadere informatieCarpaal tunnelsyndroom
Carpaal tunnelsyndroom Uw arts heeft bij u het carpaal tunnelsyndroom geconstateerd. In deze folder kunt u lezen wat dit is, hoe de diagnose wordt gesteld en wat de eventuele behandeling inhoudt. Neem
Nadere informatieBARIATRISCHE CHIRURGIE
BARIATRISCHE CHIRURGIE Toename chirurgie voor MA in the US 1992-2003 criteria voor operatie bmi > 40 kg/m 2 bmi > 35 kg/m 2 en ernstige comorbiditeit meerdere afvalpogingen compliance gang van zaken wordt
Nadere informatieRefluxziekte Waarom een operatie Onderzoek vooraf
Refluxziekte U heeft last van een aandoening waarbij de zure inhoud van uw maag terugstroomt in uw slokdarm, dit wordt ook wel gastro-oesofagale refluxziekte genoemd. Bij u blijken medicijnen onvoldoende
Nadere informatieVerwijderen van de galblaas (Cholecystectomie)
Chirurgie Verwijderen van de galblaas (Cholecystectomie) Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de Antonius Zorggroep De galblaas De galblaas is een klein peervormig orgaan
Nadere informatieFunctiestoornissen van het. maag-darmkanaal. een geïllustreerde basisgids
Functiestoornissen van het maag-darmkanaal een geïllustreerde basisgids deze uitgave wordt u aangeboden door janssen-cilag b.v. Arjan Bredenoord Jan Tack André Smout Functiestoornissen van het maag-darmkanaal
Nadere informatieLiesbreukoperatie volwassenen
Liesbreukoperatie volwassenen (hernia inguinalis) Chirurgie Locatie Hoorn/Enkhuizen Liesbreukoperatie (hernia inguinalis) Inleiding Binnenkort wordt u geopereerd aan een liesbreuk. Deze folder geeft u
Nadere informatie1. Inleiding. 2. Oorzaak aandoening/aanleiding behandeling
Hernia van de Buik 1. Inleiding Binnenkort ondergaat u een operatie aan een hernia (breuk) van de buik in het TweeSteden ziekenhuis op locatie Tilburg of Waalwijk. In deze folder leest u informatie over
Nadere informatieLiesbreukoperatie. Hernia Inguinalis. Een liesbreuk. Diagnose en onderzoek. De opname
Liesbreukoperatie Hernia Inguinalis In overleg met uw behandelend chirurg heeft u besloten een liesbreukoperatie te ondergaan in Gelre ziekenhuizen Apeldoorn. Deze folder geeft u informatie over een liesbreuk,
Nadere informatieSlokdarm resectie. MDL onderwijs, M. de Maat, chirurg
Slokdarm resectie MDL onderwijs, 11-03-2019 M. de Maat, chirurg Incidentie NL: 2850 patiënten per jaar ongeveer 50% operabel. Jaarlijks aantal nieuwe gevallen per 100.000 Nederlanders: 1990: ~5 2016: ~10
Nadere informatieDIKKEDARMOPERATIE voor beeldverslagen, zie ingrepen in beeld
DIKKEDARMOPERATIE voor beeldverslagen, zie ingrepen in beeld Inleiding Deze folder geeft u informatie over operaties aan de dikke darm. Informatie over aandoeningen, waarvoor een dikke darm operatie als
Nadere informatieBESLISBOOM MAAGKLACHTEN
23-1 BESLISBOOM MAAGKLACHTEN 1 e presentatie maagklachten met alarmsymptomen haematemesis, melaena spoedverwijzing mdl arts diensttel: 058-2861153 passagestoornis, gewichtsverlies, anaemie, 1 e presentatie
Nadere informatieOperatie dikke darm kanker
Operatie dikke darm kanker Inleiding Deze folder geeft u algemene informatie over diverse soorten operaties aan de dikke darm. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan
Nadere informatieChirurgie. Het verwijderen van een bijnier
Chirurgie Het verwijderen van een bijnier Chirurgie Bijnier (gedeeltelijke) verwijdering Bij u is recentelijk ontdekt dat u een bijniertumor heeft. De bijnier kan via een kijkoperatie of een gewone operatie
Nadere informatie23.3 Slik- en passagestoornissen
51-Chirurgie 23.3 01-06-2005 11:52 Pagina 415 415 23.3 Slik- en passagestoornissen N.M.A. Bax Een voldragen pasgeboren baby heeft speekselvloed en wordt enkele uren na de geboorte blauw. Wat zou u nog
Nadere informatieVerwijderen van de galblaas
Verwijderen van de galblaas Deze folder geeft een globaal overzicht van de klachten en de behandeling bij galsteenlijden. Het is goed u te realiseren dat bij het vaststellen van een aandoening de situatie
Nadere informatieGalblaasoperatie. Ligging en functie van de galblaas. Galstenen. Diagnose en onderzoeken. Figuur 1. Plaats van galblaas tussen de andere organen
Galblaasoperatie Deze folder geeft u informatie over de galblaasoperatie (cholecystectomie). Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn dan beschreven. Ligging en functie
Nadere informatieInwendige geneeskunde. Gastroscopie
Inwendige geneeskunde Gastroscopie Inleiding Uw arts heeft voorgesteld om bij u een gastroscopie te laten doen. Dit is een onderzoek, waarbij met een kijkinstrument, de gastroscoop, de binnenkant van uw
Nadere informatieLiesbreukoperatie. Chirurgie / Vaatchirurgie
Liesbreukoperatie Chirurgie / Vaatchirurgie Inleiding Deze brochure geeft u een overzicht van de klachten en oorzaak van een liesbreuk en de meest gebruikelijke behandelingsmogelijkheden. Het is goed u
Nadere informatieVerwijderen van de galblaas (cholecystectomie)
Verwijderen van de galblaas (cholecystectomie) Inleiding Deze brochure geeft u informatie over de galblaasoperatie (cholecystectomie). Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders
Nadere informatieAfdeling Heelkunde, locatie AZU. Schildklieroperatie (thyreoidectomie)
Afdeling Heelkunde, locatie AZU Schildklieroperatie (thyreoidectomie) Inleiding Deze brochure geeft u informatie over operaties aan de schildklier. Informatie over aandoeningen waarvoor een schildklieroperatie
Nadere informatieVerwijderen van de galblaas
Patiënteninformatie Verwijderen van de galblaas Informatie over symptomen en operatietechnieken 1234567890-terTER_ Verwijderen van de galblaas Informatie over symptomen en operatietechnieken. U heeft
Nadere informatieChirurgie. Buikwandbreuken. Afdeling: Onderwerp:
Afdeling: Onderwerp: Chirurgie Inleiding Deze folder geeft u een globaal overzicht over enkele buikwandbreuken die naast de liesbreuken (zie folder liesbreuk) relatief vaak voorkomen. Het is goed u te
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Bypassoperatie. Bloedvatoverbruggingsoperatie
PATIËNTEN INFORMATIE Bypassoperatie Bloedvatoverbruggingsoperatie 2 PATIËNTENINFORMATIE Deze folder geeft een globaal overzicht van de operatieve behandeling bij arterieel vaatlijden aan de benen. Uw persoonlijke
Nadere informatieRefaja Ziekenhuis Stadskanaal. Informatie over de operatie voor het verwijderen van de galblaas
Refaja Ziekenhuis Stadskanaal Informatie over de operatie voor het verwijderen van de galblaas INFORMATIE OVER DE OPERATIE VOOR HET VERWIJDEREN VAN DE GALBLAAS INLEIDING Deze folder geeft u informatie
Nadere informatieEndoscopische Mucosale Resectie (EMR) slokdarm
Endoscopische Mucosale Resectie (EMR) slokdarm Maatschap Gastro-Enterologie IJsselland Ziekenhuis Datum opname: Datum onderzoek: Wat is een EMR? Op advies van uw behandelend arts zult u een Endoscopische
Nadere informatieGalblaas verwijderen. Ligging en functie van de galblaas. Galstenen
Galblaas verwijderen Ligging en functie van de galblaas De galblaas is een klein peervormig orgaan dat aan de onderzijde van de lever ligt, rechts boven in de buik. De galblaas is door gangetjes verbonden
Nadere informatieChirurgie. Littekenbreuk. Afdeling: Onderwerp:
Afdeling: Onderwerp: Chirurgie Inleiding Deze folder geeft u informatie over een littekenbreuk en de meest gebruikelijke behandelingsmogelijkheden. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de
Nadere informatieLiesbreukoperatie bij volwassenen
Liesbreukoperatie bij volwassenen Inleiding Deze folder geeft u een globaal overzicht van de klachten veroorzaakt door een liesbreuk. Ook worden de meest gebruikelijke behandelingsmogelijkheden besproken.
Nadere informatieInhoudsopgave. Wat is een ileus?...4. Wat is de oorzaak van een ileus?...4. Wat zijn de klachten?...5. Hoe wordt de diagnose gesteld?...
Ileus Chirurgie Inhoudsopgave Wat is een ileus?...4 Wat is de oorzaak van een ileus?...4 Wat zijn de klachten?...5 Hoe wordt de diagnose gesteld?...7 Welke behandeling is mogelijk?...8 Wat zijn de vooruitzichten?...9
Nadere informatieVerwijderen van de galblaas
Chirurgie Verwijderen van de galblaas (cholecystectomie) INLEIDING Deze folder geeft u informatie over de galblaasoperatie (cholecystectomie). Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie
Nadere informatiePatiënteninformatie. (hernia inguinalis) Operatie voor een liesbreuk. Operatie voor een liesbreuk
Patiënteninformatie Operatie voor een liesbreuk (hernia inguinalis) Operatie voor een liesbreuk 1 Operatie voor een liesbreuk (hernia inguinalis) Polikliniek Chirurgie, route 0.3 Telefoon (050) 524 5810
Nadere informatieHet verwijderen van de galblaas
Het verwijderen van de galblaas Centrum voor Kijkoperaties 1 In deze folder vindt u informatie over problemen met de galblaas en de behandeling hiervan. Realiseert u zich dat uw persoonlijke situatie anders
Nadere informatieBrandend maagzuur en andere maagklachten Last van uw maag of een beetje misselijk? Vaak weet u meteen de oorzaak. Het eten was te vet, te veel koffie
Brandend maagzuur en andere maagklachten Last van uw maag of een beetje misselijk? Vaak weet u meteen de oorzaak. Het eten was te vet, te veel koffie genomen of een glaasje te veel gedronken. Maar ook
Nadere informatieM a a g o p e r a t i e
M a a g o p e r a t i e Deze folder geeft u informatie over een maagoperatie en de behandelingsmogelijkheden. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn dan beschreven.
Nadere informatieAls een of meerdere mechanismen zijn verstoord kan het maagzuur naar boven stromen en klachten veroorzaken.
Antireflux operatie U heeft last van overmatig zuurbranden (refluxziekte) waarbij zuurremmende medicijnen onvoldoende werken, of waarbij u teveel klachten ervaart van de medicijnen. Met uw behandelend
Nadere informatieVerwijderen van de galblaas
Patiënteninformatie Verwijderen van de galblaas (cholecystectomie) Verwijderen van de galblaas (cholecystectomie) 1 Verwijderen van de galblaas (cholecystectomie) Polikliniek Chirurgie, route 0.3 Telefoon
Nadere informatieFunctionele dyspepsie
Functionele dyspepsie Maag-, darm- en leverziekten Beter voor elkaar 2 Van uw MDL-arts heeft u te horen gekregen dat u een (functionele) dyspepsie heeft. Om te begrijpen wat deze term precies inhoud en
Nadere informatieNog geen 3% van totale lengte maagdarmstels Histologisch:
Dr. M. Ruppert Slokdarm Buis van 25-30 cm Nog geen 3% van totale lengte maagdarmstels Histologisch: Slijmvlies met plaveiselcel epitheel Spierlaag met twee functionele sphincters Geen serosa (!!!) Anatomisch:
Nadere informatieThoracoscopische ingrepen
Thoracoscopische ingrepen Chirurgie Beter voor elkaar Thoracoscopische ingrepen Ingrepen in de borstholte via een kijkoperatie Inleiding Deze folder geeft u informatie over de gebruikelijke gang van zaken
Nadere informatieWat u moet weten over een ERCP-onderzoek
1263/834/7 - GZA - mei 2017 Wat u moet weten over een ERCP-onderzoek patiënteninformatie campus Sint-Augustinus Oosterveldlaan 24 2610 Wilrijk tel. + 32 3 443 30 11 campus Sint-Vincentius Sint-Vincentiusstraat
Nadere informatieMaagklachten. Algemeen onderzoek naar de maagklachten, de gevolgen daarvan en medicatiegebruik.
Maagklachten Algemeen onderzoek naar de maagklachten, de gevolgen daarvan en medicatiegebruik. Periode: 21 januari t/m 14 februari 2013 Inhoudsopgave P. 1. Aanleiding en opzet 3 Aanleiding en doel 3 Aanpak
Nadere informatieRefluxziekte CHIRURGIE. Nissen Fundoplicatie
Refluxziekte Nissen Fundoplicatie CHIRURGIE U heeft last van een aandoening waarbij de zure inhoud van uw maag terugstroomt in uw slokdarm, dit wordt ook wel gastro-oesofagale refluxziekte genoemd. Bij
Nadere informatieCasus Keuzes in de behandeling van slokdarmkanker
Casus Keuzes in de behandeling van slokdarmkanker Prof. dr. Mark van Berge Henegouwen, chirurg Dr. W.J. Eshuis, chirurg L. Noteboom, verpleegkundig specialist Amsterdam UMC, locatie AMC 8 e Inhoud Presentatie
Nadere informatieZorgSaam. operatie aan de dikke darm acuta. appendicitis. (blinde darm ontsteking)
appendicitis operatie aan de dikke darm acuta (blinde darm ontsteking) ZorgSaam 1 2 Operatie aan de dikke darm Inleiding Deze folder geeft u informatie over operaties aan de dikke darm. Informatie over
Nadere informatieThoracoscopie LONGGENEESKUNDE. Kijkoperatie in de borstholte
LONGGENEESKUNDE Thoracoscopie Kijkoperatie in de borstholte Binnenkort wordt bij u een thoracoscopie (kijkoperatie in de borstholte) verricht. Dit wordt ook VATS (Video Assisted Thoracoscopic Surgery)
Nadere informatie