3D Printers en Techniek op de basisschool

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "3D Printers en Techniek op de basisschool"

Transcriptie

1 3D Printers en Techniek p de basisschl Waarm 3D printen met leerlingen p de basisschl? Aanleiding van 3Dkanjers m met 3D printen vr leerlingen p de basisschl te starten is de, breed gedeelde, cnstatering dat steeds minder kinderen in Nederland vr een technische pleiding kiezen. Dit heeft vr de nabije tekmst ernstige cnsequenties waar het de cncurrentiepsitie van Nederland in de internatinale ecnmie betreft. Om mee te kunnen den in de mndiale ecnmie zal de maakindustrie weer attractiever meten wrden. Innvatiekracht van het bedrijfsleven zal vergrt meten wrden en er met een mslag plaats vinden naar duurzaam greien en vernieuwen. Met name nieuwe technlgieën zullen deze vernieuwing en mslag meten stuwen. Znder gede technici is het echter lastig m handen en veten aan deze mslag te geven. Het is dus nu tijd m te investeren in nderwijs dat kinderen nieuwsgierig maakt en uitdaagt p het grensvlak van technlgie en techniek. Techniek met weer aantrekkelijk wrden. Activiteiten met wetenschap en techniek p schl maken kinderen nieuwsgierig en geven ze een beter beeld van deze thema s. Nieuwsgierigheid en psitieve ervaringen zijn de basis vr interesse en talentntwikkeling. Als Nederland k ver 10 jaar vldende mensen wil hebben m nze kennisecnmie te nderhuden, dan zuden tenminste 4 p de 10 jngeren vr een bètatechnische pleiding meten kiezen. De weg daar naarte begint al in het basisnderwijs. Eigenlijk al bij de kinderen thuis. De Verkenningscmmissie Wetenschap en Technlgie Primair Onderwijs zegt hierver: Om wetenschap en technlgie meer ingang te den vinden in het primair nderwijs heeft de verheid vanaf 2004 een breed stimulerend beleid geverd. Via schling kwamen circa leraren en schlleiders in aanraking met wetenschap en technlgie. Dat lijkt veel, maar afgezet tegen de mvang van de gehele sectr (circa 7500 schlen, leerkrachten en 1,6 miljen leerlingen) wrdt duidelijk dat ng maar een begin is gemaakt. Ok het bedrijfsleven en wetenschapscentra hebben tal van initiatieven ntplid, met wisselend succes. Deze cmmissie ziet twee belangrijke redenen waarm aandacht vr techniek in het primaire nderwijs niet ged van de grnd kmt: Wat schlen parten speelt, is dat er grt belang wrdt gehecht aan nderwijs in taal en rekenen. De kwaliteit van schlen wrdt vral afgemeten aan de prestaties p dat vlak, k dr de Inspectie van het Onderwijs.

2 Dat schlen vral investeren in de verbetering van het taal- en rekennderwijs, en níet in wetenschap en technlgie, is vanuit die ptiek niet verwnderlijk. Een tweede belangrijke verklaring vr het feit dat wetenschap en technlgie de afgelpen jaren geen duurzame plek in het primair nderwijs heeft verwrven, is de handelingsverlegenheid bij de leraar; leraren hebben niet altijd een duidelijk beeld van wat wetenschap en technlgie inhudt. Ze denken daarbij vral aan de traditinele techniekvakken, zals timmeren, slderen en elektrtechniek. Veel leraren hebben daarmee weinig affiniteit, en velen zich p dit punt vaak k niet bekwaam. Dwnlad het rapprt van de verkenningscmmissie hier. Leerplankader vr wetenschap en technlgie SLO is in pdracht van het ministerie van OC&W hard aan de slag m, samen met het nderwijsveld, te kmen tt leerlijnen Wetenschap & Technlgie. Het rapprt van de verkenningscmmissie mschrijft W&T als nderzeken en ntwerpen. De SLO heeft dit in het leerplankader uitgewerkt naar de vlgende drie cmpnenten: Huding (.a. nieuwsgierig zijn, creativiteit, willen weten, iets willen bereiken, samenwerken, willen innveren). Vaardigheden (.a. nderzek kunnen den, kunnen ntwerpen,mdelleren, schematiseren, chrnlgiseren, meetinstrumenten en apparatuur en gereedschap gebruiken). Kennis (.a. kennis van de ruimte, van de natuur en van de techniek die vral is gebaseerd p inzicht zals eclgisch denken en materiaalfunctie. Minder feitenkennis, maar veel meer kennis p een bepaald abstractieniveau). 3Dkanjers: De 3D-Printer als inspiratr vr wetenschap en techniek in het primaire nderwijs Wetenschap en technlgie begint bij verwndering. Dezelfde verwndering die iemand heeft als hij/zij vr het eerst een 3D-printer een bject ziet maken. Het is deze verwndering die leidt tt een zektcht naar antwrden p vragen en prblemen. Het is deze verwndering die leidt tt nieuwe plssingen en nieuwe vragen. Onderzek in relatie tt technieknderwijs p basisschlen tnt aan: Dat je activiteiten met laten aansluiten bij de ervaringen, belevingswereld en eventuele misvattingen van leerlingen; Dat de belangrijkste aspecten van technieknderwijs zijn: de-ervaringen en plssen van authentieke prblemen; Je vragen met stellen die leerlingen aanzetten tt kritisch nadenken ver het plssen van een technisch prbleem. Een 3D-printer stimuleert een nieuwsgierige, nderzekende en prbleemplssende huding. Het buwen van en werken met een 3D-printer vraagt m nderzekend en ntwerpend leren, waarmee de bendigde vaardigheden vr de tekmst wrden ntwikkeld zals creativiteit, ccreatie, leren dr te den, ndernemingszin, kritisch en nderzekend denken.

3 Op zek naar verbrgen talenten Vanuit verschillende perspectieven is het starten van een 3D-prject zeer waardevl vr de leerlingen p een basisschl. De leerlingen kmen in aanraking met techniek, natuurkunde, scheikunde, wiskunde en beeldende vrming. Ze gaan fantaseren, bedenken, ntwerpen, vrbereiden, buwen, testen en (her)gebruiken. Ok ten aanzien van samenwerking en ccreatie wrdt van hen wat gevraagd. Om het prject te den slagen met iedereen een bijdrage leveren, vertruwen hebben p elkaars capaciteiten, het werk verdelen, afstemmen en evalueren. Het buwen van een 3D-printer vraagt m cöperatief leren waarbij verbrgen talenten naar bven kmen drijven: leerlingen samen laten werken aan een gezamenlijke uitdaging. Dr p het juiste mment de juiste vragen te stellen, medigen we kinderen aan m zich verder te ntwikkelen. Z creëren en cnstrueren ze kennis dr actief bezig te zijn tijdens het 3D-prject. Het denkvermgen wrdt ntwikkeld en het vermgen m prblemen p te lssen en kennis te te passen vergrt. Een 3D printer biedt k nieuwe mgelijkheden vr de leerkrachten. Z schept het ruimte vr meer interactieve activiteiten in het klaslkaal en kan de leerkracht driedimensinale hulpmiddelen printen m meilijkere nderwerpen te illustreren. Z kan tijdens de geschiedenisles histrische bjecten wrden geprint, zdat ze meer in detail bekeken kunnen wrden. Tijdens de aardrijkskundeles kunnen bijvrbeeld tpgrafieën geprint wrden vr een 3D weergave. En vr natuur en techniek kunnen dieren, btten, rganen en andere bilgische bjecten wrden geprint. Een 3Dkanjers prject verbindt feitelijk een grt aantal vaardigheden en leerlijnen. Uit de praktijk blijkt dat het werken met een 3D-printer een bijdrage levert aan vijf van de zeven leerlijnen (leergebieden): 1. Nederlands 2. Engels 3. Rekenen/wiskunde 4. Oriëntatie p jezelf en de wereld

4 5. Kunstzinnige riëntatie Van de 53 gestelde leerdelen binnen de zeven leerlijnen kan het werken met een 3D-printer verbnden wrden met circa 24 van deze delen. Vldende ruimte m te ntdekken en te ntwikkelen dus. Wat is een 3Dkanjers prject? Op basis van eerdere ervaringen met de intrductie van technieklessen in het basisnderwijs, is er dr 3Dkanjers niet vr gekzen m het accent te leggen p het alleen maar beschikbaar stellen van 3D-printers aan schlen. Het blijkt dat wanneer dergelijke initiatieven niet ged ingebed zijn in een breder gedragen beweging en er geen ndersteuning is vr de leerkrachten, initiatieven een stille dd sterven. Ondanks alle gede bedelingen en enrme financiële investeringen. Samen leren = samen den Een 3Dkanjers prject wrdt veelal gestart met meerdere basisschlen uit één regi met daarmheen een stevig lkaal netwerk vr de bendigde ndersteuning. Z krijgen de participerende basisschlen binnen een 3Dkanjers prject bijvrbeeld assistentie van studenten m met de printer aan het werk te gaan en het curriculum k nderwijskundig verantwrd in te vullen. Dr het gezamenlijk in een regi p te pakken, ntstaat er k de mgelijkheid m kennis en ervaringen uit te wisselen. Niet alleen bij de leerkrachten, maar zeker k bij de leerlingen. Natuurlijk kan een 3Dkanjers prject k individueel pgestart wrden. Wij nemen dat de 3Dkanjers Experience. D It Yurself (DIY) In het recent verschenen Trendrapprt van Kennisnet, met als titel: Technlgiekmpas vr het nderwijs, wrdt de essentie van nze aanpak ged belicht in hfdstuk 6 ver DIY-Technlgie. Z mschrijft Kennisnet dat de DIY-technlgie buwblkken biedt m laagdrempelig te knutselen met vrheen nbegrijpelijke technlgie en daarmee ntdekkend te leren he die technlgie in essentie werkt. Wij van 3Dkanjers merken p, net als de auteurs van het Trendrapprt dat Binnen het nderwijs al een grte beweging p gang gekmen is, de zgenaamde Maker Mvement. Een subcultuur die drijft p waarden als penheid en delen (wie iets maakt, deelt het ntwerp met de rest). Dr dingen zelf aan te passen, leren mensen (leerlingen) p een dieper niveau dingen te begrijpen en met een creatieve blik naar de mgelijkheden van technlgie te kijken. Het Trendrapprt van Kennisnet kunt u hier dwnladen. Zelf buwen geeft vertruwen

5 Wij hebben er vr gekzen m kinderen in grep zeven en/f acht (bvenbuw) van een basisschl kennis te laten maken met de 3D-printer. En wel een variant waarbij de leerlingen enerzijds tijdens de lessen in aanraking kmen met de mgelijkheden van het 3Dprinten en anderzijds met het buwen van de 3D-printer zelf. U leest het ged, een 3Dkanjers prject start veelal met een buwprject. Z leren de leerlingen, p een uitdagende en nderzekende wijze, de werking van de printer ged kennen en wrdt de printer iets van hunzelf. Het leren start dus p dag 1. En met de Ddle3D-kit kunnen k kleuters p zeer eenvudige wijze een 3D-tekeningen maken die ze zelf kunnen uitprinten. De DIY 3Dprinter vr leerlingen De afgelpen jaren is de 3D-printer zwel qua techniek als prijsniveau bereikbaar gewrden vr basisschlen. Er is echter een beperkt aantal kwalitatief geschikte DIY 3D-printers vr basisschlen beschikbaar, zeker in Nederland. 3Dkanjers heeft daarm gekzen m nder meer samen te werken met Ultimaker. Ultimaker is een Nederlandse prducent met een uitstekende prijs/kwaliteit verhuding, wrdt geremd in vakkringen en heeft een zeer grt wereldwijde cmmunity van c-creatrs. Daarnaast heeft Ultimaker de Ultimaker Original, een DIY 3D-printer (buwpakket). Vanuit educatief gpunt gezien een zeer interessant leermiddel mdat de printer niet alleen makkelijk en betruwbaar kan printen, maar k mdat de printer dr de leerlingen zelf in elkaar gezet kan wrden. Een 3Dkanjers prject begint dus altijd met het buwen van een printer. Z leren de leerlingen he het werkt en wrdt de printer k iets van hunzelf. 3Dkanjers leerlijn vr 3D-printen met leerlingen p de basisschl 3Dkanjers heeft een unieke leerlijn ntwikkeld. Deze leerlijn is in samenwerking met de betrkken leerkrachten uit de 3Dkanjers prjecten en de studenten van de pedaggische academie van de Hanzehgeschl Grningen tt stand gekmen. Deze leerlijn mvat naast het buwprces van de 3D-printer (wat uniek is in Nederland) k het zeken en maken van 3Dbjecten en het 3D-printen van 3D-bjecten. Daarnaast zijn we van mening dat het werken met de 3D-printer in het klaslkaal ingebed dient te wrden in lpende leerlijnen binnen het basisnderwijs. Wij zijn daarm in de 3Dkanjers cmmunity cntinu bezig met het ntwikkelen van nieuwe mdules en leskaarten. Z ver wij weten, is er ng geen enkele leerlijn z ver ntwikkeld en getetst in de praktijk als die van 3Dkanjers. Aan de slag met 3D-printen? Vr ns is een 3Dkanjers prject succesvl wanneer: De attitude van de leerlingen als van de leerkracht rndm techniek zich psitief heeft ntwikkeld; De leerkracht vaardig is in het gebruik van de 3D-printer in het lesprgramma en meer vertruwen heeft in zijn/haar eigen nderwijzen ten aanzien van techniek; De 3D-printer een plek heeft in het curriculum;

6 De schl kan aantnen dat het prject heeft bijgedragen aan de realisatie van de gestelde leerdelen. Een 3Dkanjers prject is veelal een cllectief (reginaal) prject, maar kan zeker k wrden gestart p een individuele basisschl. Cllectief Een 3Dkanjers prject wrdt veelal gestart met meerdere basisschlen uit één regi met daarmheen een stevig lkaal netwerk vr de bendigde ndersteuning. Het initiatief van een 3Dkanjers prject kan liggen bij de basisschlen, het vrtgezet nderwijs, een hgeschl, de gemeente, een ndernemersvereniging f businessclub. 3Dkanjers helpt je bij het (uit)buwen van een ndersteunend netwerk, zdat meerdere basisschlen laagdrempelig aan de slag kunnen. Een ged vrbeeld van een cllectief initiatief is het3dkanjers prject regi Hgeveen. Individueel de 3Dkanjers Experience Niet alle basisschlen hebben ndersteuning ndig f weten dit zelf ged te rganiseren. Dan tch is het nuttig m als schl te verbinden met het initiatief van 3Dkanjers. Naast een gede begeleiding vanuit 3Dkanjers, krijgen de leerkrachten en andere betrkkenen k tegang tt het netwerk van 3Dkanjers en ntmeten ze de ervaringen van andere leerkrachten. Z heeft bijvrbeeld Jenaplanschl de Sterrenwachter uit Lsdrecht zich aangeslten bij 3Dkanjers. Zij zijn aan de slag gegaan met circa 50 leerlingen uit de bvenbuw.3dkanjers heeft een speciaal arrangement samengesteld vr individuele basischlen die een 3Dkanjers prject willen starten: De 3Dkanjers Experience. Naast persnlijke begeleiding vanuit 3Dkanjers, krijgen de leerkrachten en andere betrkkenen tegang tt het netwerk van 3Dkanjers en ntmeten ze de ervaringen van andere leerkrachten. De 3Dkanjers Experience bevat: Persnlijke begeleiding bij het pzetten van een 3Dkanjers prject; Een 3D-printer: De Ultimaker Original DIY; Een Ulticntrller f Ddle3D; Een startbijeenkmst vr de kinderen: Demnstratie 3D-printen; Uitreiken 3D-printer met uitleg ver het buwprces. Tegang tt de cmmunity website vr leerkrachten van 3Dkanjers: Met tips en tricks vr het starten van een 3Dkanjers prject. Infrmatie ver het buwen van een 3D-printer met kinderen. Ervaringen uit de praktijk ver het gebruik van de 3D-printer in het klaslkaal. Ondersteunend materiaal (psters, flyers, media infrmatie e.d.) Tegang tt landelijke bijeenkmst(en) van 3Dkanjers. Zie nze 3Dshp vr de prijs van een 3Dkanjers Experience als je individueel deelneemt. Let wel, wanneer je met andere basisschlen betrkken bent in een reginaal 3Dkanjers prject, kan

7 de prijs vr deelname van een basisschl zich zelfs beperken tt een instapbedrag van circa 500,-. Samen met 3Dkanjers Het starten van een 3D-prject (individueel f cllectief) samen met 3Dkanjers heeft de vlgende vrdelen: Wij helpen je p alle frnten met het (uit)buwen van een sterk en reginaal netwerk; De betrkken leerkrachten krijgen persnlijke begeleiding bij het pzetten van een 3Dkanjers prject; Aantrekkelijke krtingen p nder meer de aanschaf van de 3D-printer. Tegang tt de cmmunity van 3Dkanjers. De cmmunity van 3Dkanjers Uitgangspunt van 3Dkanjers is samen leren. Niet alleen de leerlingen, maar k de leerkrachten dienen hierbij ndersteund te wrden. Dr het hele land wrden ervaringen pgedaan met de 3D-printer in het klaslkaal. Vernieuwende inzichten en tepassingen wrden dr leerkrachten vertaald in interessante efeningen en pdrachten. He fijn is het m dit met elkaar te delen en hierp dr te buwen. De digitale cmmunity van 3Dkanjers staat pen vr alle betrkkenen van een 3Dkanjers prject. Naast de leerkrachten hebben k de ndersteunende partijen tegang. Denk daarbij aan studenten van de Pab f uders die een steentje bijdragen. Naast een digitale cmmunity rganiseert 3Dkanjers k met regelmaat reginale en landelijke bijeenkmsten. Je krijgt tegang tt de 3Dkanjers cmmunity zdra je aangeeft te willen starten met een 3Dkanjers prject f als je betrkken bent bij een 3Dkanjers prject. De kracht van samenwerking In het prject ligt de kracht van het succes in de samenwerking tussen de lkale partners die allen een win-win ervaren. Rtaryclub Staphrst-Reestland geeft invulling aan cncrete maatschappelijke betrkkenheid dr de pilt te steunen. 3Dkanjers kan de aanpak testen en daarmee zeer gericht aan de landelijke uitrl gaan werken waar mgelijk met vergelijkbare f dezelfde partners. Reginale Schlengemeenschap Wlfsbs ziet hierin een mgelijkheid m de banden met de basisschlen in hun verzrgingsgebied aan te halen en 3D-printers een plek te geven in hun eigen curriculum. Ultimaker, Ddle3D en API, als typische expnenten van de nieuwe ecnmie, zien hierin niet alleen een mgelijkheid m hun prducten nder de aandacht te brengen, maar

8 k bij te dragen aan de bewustwrding ver de nieuwe ecnmische werkelijkheid bij kinderen. De gemeente Hgeveen faciliteert en stimuleert het prject mdat het dit prject ziet als een uiterst praktische invulling van samenwerking tussen verheid, bedrijfsleven en nderwijs en als fundament vr de kwalitatieve verbetering van haar tekmstige arbeidsmarkt. Het lkale bedrijfsleven kan praktisch bijdragen aan het leggen van een stevig fundament vr haar tekmstig (technisch) arbeidsptentieel. Hanzehgeschl Grningen ziet een mie kans m uitdagende stageplaatsen in te kunnen vullen en kunnen de ervaringen een plek geven in hun eigen pleidingen vr tekmstige leerkrachten. De basisschlen tensltte kunnen dr deelname aan het 3D-prject invulling geven aan de eisen die gesteld wrden m het nderwijsgebied techniek in te vullen, actief te werken met vernieuwende nderwijsaanpakken, attractief nderwijs aan de basisschl leerlingen ntwikkelen en te vlden aan de eisen die de nderwijs inspectie stelt. Daarbij kmt dat dr in een dergelijk netwerk te participeren de ksten laag zijn en de ndersteuning prfessineel. Hierdr is de kans dat de 3D-printer stf staat te vangen in een stil hekje uitgeslten.

3D-PROJECT HOOGEVEEN !!! Talentontwikkeling door wetenschap en techniek. Kansen zien is. De aanpak

3D-PROJECT HOOGEVEEN !!! Talentontwikkeling door wetenschap en techniek. Kansen zien is. De aanpak 3D-PROJECT HOOGEVEEN Rotaryclub Staphorst-Reestland Kansen zien is Er is een tekort aan technici en zonder goede technici is het lastig innoveren en zonder innovatie komen duurzame ontwikkelingen niet

Nadere informatie

Cursussen CJG. (samenwerking tussen De Meerpaal en het onderwijs in Dronten) Voortgezet Onderwijs

Cursussen CJG. (samenwerking tussen De Meerpaal en het onderwijs in Dronten) Voortgezet Onderwijs Cursussen CJG (samenwerking tussen De Meerpaal en het nderwijs in Drnten) Vrtgezet Onderwijs 1 Faalangst (vrtgezet nderwijs) Faalangsttraining is vr jngeren die gespannen zijn en (te) veel nadenken ver

Nadere informatie

Huiswerk Informatie voor alle ouders

Huiswerk Informatie voor alle ouders Nummer 6 mei 2010 Huiswerk Infrmatie vr alle uders Huiswerk en efening Ged leren lezen en rekenen is belangrijk, want je hebt deze vaardigheden in het dagelijks leven veral ndig. Kinderen ged leren lezen

Nadere informatie

Begeleidende tekst bij de presentatie Ieder kind heeft recht op Gedifferentieerd RekenOnderwijs.

Begeleidende tekst bij de presentatie Ieder kind heeft recht op Gedifferentieerd RekenOnderwijs. Begeleidende tekst bij de presentatie Ieder kind heeft recht p Gedifferentieerd RekenOnderwijs. Dia 1 Opmerking vr de presentatr: in het geval u tijd te krt kmt, kunt u de blauwe tekst als ptineel beschuwen

Nadere informatie

Alle secundaire scholen, binnen de regio MidLim, met een klasgroep in de 2de of 3de graad waarin: o o o o o

Alle secundaire scholen, binnen de regio MidLim, met een klasgroep in de 2de of 3de graad waarin: o o o o o Klas-in-zicht Een negatieve grepsdynamiek, leerlingen die niet met elkaar vereen kunnen kmen, een vertrebelde relatie tussen leerlingen en leerkrachten, meilijk les kunnen geven dr strend gedrag, zijn

Nadere informatie

Huiswerk. Waarom geven wij op school huiswerk? Wij vinden huiswerk zinvol, omdat we denken daar het volgende mee te kunnen bereiken :

Huiswerk. Waarom geven wij op school huiswerk? Wij vinden huiswerk zinvol, omdat we denken daar het volgende mee te kunnen bereiken : Versie: ktber 2016 Huiswerk Op nze schl wrdt in diverse grepen huiswerk gegeven. Onder huiswerk verstaan we werk dat vanuit de schl meegegeven wrdt en waarvan verwacht wrdt dat het dr de kinderen thuis

Nadere informatie

Aan de hand van deze 3 lessen ontdekken de leerlingen dat er techniek in en om de Schelde, dus in onze regio, een erg belangrijke rol speelt.

Aan de hand van deze 3 lessen ontdekken de leerlingen dat er techniek in en om de Schelde, dus in onze regio, een erg belangrijke rol speelt. Techniek & de Schelde Aan de hand van deze 3 lessen ntdekken de leerlingen dat er techniek in en m de Schelde, dus in nze regi, een erg belangrijke rl speelt. Gerelateerde kerndelen Vlaanderen, Primair

Nadere informatie

OVERSTAP 4VMBO- 4HAVO 2016-2017. Bertrand Russell College havo en vwo

OVERSTAP 4VMBO- 4HAVO 2016-2017. Bertrand Russell College havo en vwo OVERSTAP 4VMBO- 4HAVO 2016-2017 Bertrand Russell Cllege hav en vw Overstap vmb naar 4-hav infrmatie 2016-2017 Waarm drstrmen naar 4hav? Stel, je zit in 4 VMBO-t. Je haalt gede resultaten, het ziet ernaar

Nadere informatie

Handleiding TechFinder: gebruikers

Handleiding TechFinder: gebruikers Handleiding TechFinder: gebruikers Wetenschap- en techniekaanbd p maat Inhud Wat is TechFinder?... 1 Vr wie?... 1 Registreren... 1 Inlggen... 2 Prduct zeken... 3 Resultaat zekpdracht... 6 Prduct aanvragen...

Nadere informatie

Plaatsingsrichtlijnen Dr. Nassau College

Plaatsingsrichtlijnen Dr. Nassau College Plaatsingsrichtlijnen Dr. Nassau Cllege vr schljaar 2014-2015 Plaatsingsrichtlijnen p het Dr. Nassau Cllege In de kmende jaren zal de Cit eindtets in het basisnderwijs niet meer afgenmen wrden in februari,

Nadere informatie

Kenneth Smit Consulting -1-

Kenneth Smit Consulting -1- Versneld en cntinu verbeteren van de perfrmance en de resultaten van uw medewerkers en rganisatie. Perfrmance en rendementsverbetering van uw rganisatie is de fcus waarp de activiteiten van Kenneth Smit

Nadere informatie

Passend Onderwijs. Tot wanneer is het nog passend?

Passend Onderwijs. Tot wanneer is het nog passend? Wat zijn de grenzen aan de zrg die de Uilenburcht kan bieden? Tt hever reikt de draagkracht van De Uilenburcht? Achtergrnd Het uitgangspunt van De Uilenburcht is altijd dat we nze leerlingen z lang mgelijk

Nadere informatie

INHOUD. Hoofdstuk 1 Inleiding 2

INHOUD. Hoofdstuk 1 Inleiding 2 INHOUD Hfdstuk 1 Inleiding 2 Hfdstuk 2 Wat hudt die extra begeleiding in? 4 LWOO Praktijknderwijs Wie kmt ervr in aanmerking? Wie beslist daarver? Hfdstuk 3 Wat hudt het nderzek van het COB in? 7 Welke

Nadere informatie

Duurzaam inzetbaar in een vitale organisatie

Duurzaam inzetbaar in een vitale organisatie Duurzaam inzetbaar in een vitale rganisatie Vitaliteit en bevlgenheid vrmen sleutelbegrippen vr het ptimaal en duurzaam inzetten van medewerkers. Vitale medewerkers bruisen van energie, velen zich fit

Nadere informatie

Beleidsplan 2012 Versie Februari 2012

Beleidsplan 2012 Versie Februari 2012 Beleidsplan 2012 Versie Februari 2012 Pagina 1 van 5 Beleidsplan 2012 Supprt t Cnnect Vraf Vr u ligt het beleidsplan van de Stichting SUPPORT TO CONNECT. Het plan mvat een verzicht van de delstellingen,

Nadere informatie

Evaluatierapport Scalda - Groep 3 29 januari 26 maart 2014

Evaluatierapport Scalda - Groep 3 29 januari 26 maart 2014 Evaluatierapprt Scalda - Grep 3 29 januari 26 maart 2014 1. Inleiding, deelnemers en activiteiten In dit dcument wrden de bevindingen weergegeven van begeleiders en deelnemers die betrkken waren bij de

Nadere informatie

Conceptkader Begeleiding in de opleidingsschool BELEIDSKADER BEGELEIDING IN DE SCHOOL STARTENDE LERAREN WAT JE VAN ONS KUNT VERWACHTEN:

Conceptkader Begeleiding in de opleidingsschool BELEIDSKADER BEGELEIDING IN DE SCHOOL STARTENDE LERAREN WAT JE VAN ONS KUNT VERWACHTEN: Pagina1 Cnceptkader Begeleiding in de pleidingsschl BELEIDSKADER BEGELEIDING IN DE SCHOOL STARTENDE LERAREN WAT JE VAN ONS KUNT VERWACHTEN: 1. SCHOOLCULTUUR Lerende rganisatie Gezamenlijke verantwrdelijkheid

Nadere informatie

Werkblad ontwikkelwijzer Gouden Standaard

Werkblad ontwikkelwijzer Gouden Standaard Werkblad ntwikkelwijzer Guden Standaard Beeld van de leerling Vraag Opmerkingen/antwrden Actie He brengen wij nze leerlingen in beeld? (met g p telating tt gymnasiumstrm) Op welke manier maken wij ptimaal

Nadere informatie

De huidige wijze waarop de subsidiegelden worden uitgegeven is een verdeling van de subsidie ten behoeve van:

De huidige wijze waarop de subsidiegelden worden uitgegeven is een verdeling van de subsidie ten behoeve van: Stichting Ontwikkelingssamenwerking Lingewaard Inhudelijk en financieel jaarverslag ver 2012 Was het jaar 2011 een jaar van nzekerheid en verleg met de gemeente he in de tekmst met ntwikkelingssamenwerking

Nadere informatie

Pedagogisch klimaat en autisme. Pedagogisch klimaat en de Klimaatschaal. Groepsprocessen bij jongeren: rol van de leerkracht.

Pedagogisch klimaat en autisme. Pedagogisch klimaat en de Klimaatschaal. Groepsprocessen bij jongeren: rol van de leerkracht. Pedaggisch klimaat en autisme dr Ad Dnkers Klimaatschaal SIGA Dinsdag 9 december 2014 Inleiding Even vrstellen.. Pedaggisch klimaat en de Klimaatschaal Grepsprcessen bij jngeren: rl van de leerkracht.

Nadere informatie

beta brugklas secties 2004 2005 1 Ontwikkeling bètatechniek op het Newmancollege. 1. Inleiding

beta brugklas secties 2004 2005 1 Ontwikkeling bètatechniek op het Newmancollege. 1. Inleiding beta brugklas secties 2004 2005 1 Ontwikkeling bètatechniek p het Newmancllege. 1. Inleiding Het Newmancllege streeft naar een sterke prfilering p het gebied van de bètatechnische vakken. De argumenten

Nadere informatie

BEGELEIDING LEERLINGEN MET DYSCALCULIE

BEGELEIDING LEERLINGEN MET DYSCALCULIE BEGELEIDING LEERLINGEN MET DYSCALCULIE Begeleiding van leerlingen met ernstige rekenprblemen en/f dyscalculie Delen en uitgangspunten Binnen het Veluws Cllege Crtenbsch hanteren wij het Prtcl Ernstige

Nadere informatie

Beleidsplan 2014 Versie Zomer 2014

Beleidsplan 2014 Versie Zomer 2014 Beleidsplan 2014 Versie Zmer 2014 Pagina 1 van 6 Beleidsplan 2014 Supprt t Cnnect Vraf Vr u ligt het beleidsplan van de Stichting SUPPORT TO CONNECT. Het plan mvat een verzicht van de delstellingen, activiteiten

Nadere informatie

Lesbeschrijving. Historische bronnen - beeldmateriaal

Lesbeschrijving. Historische bronnen - beeldmateriaal Lesbeschrijving Histrische brnnen - beeldmateriaal Aan de hand van deze les ntdekken de leerlingen dat de Schelde niet alleen nu, maar k vreger al veelvuldig als nderwerp p ft s werd gezet en vrkwam p

Nadere informatie

Actieplan Werk maken van de Roosendaalse jeugd

Actieplan Werk maken van de Roosendaalse jeugd Actieplan Werk maken van de Rsendaalse jeugd We willen werk maken van de Rsendaalse jeugd. Je gaat naar schl, hebt werk f leert en werk tegelijk. Dat is vr ns het uitgangspunt. Perspectief vr de jeugd

Nadere informatie

.1-4- gemeente Eindhouen

.1-4- gemeente Eindhouen .1-4- gemeente Eindhuen Inleiding 3 3 Vr u ligt het Jaarverslag Leerplicht en Straks.nu 2008-2009. Qua vrm en pmaakeen ander jaarverslag dan u gewend bent. De vrij uitgebreide weergave van allerlei zaken

Nadere informatie

Samenvatting criteria arbeidsmarktplatform:

Samenvatting criteria arbeidsmarktplatform: Plan Samenvatting criteria arbeidsmarktplatfrm: 1. Cncreet prjectidee: het prject richt zich p het terugdringen van een veelheid van taken van persneelsleden p kleine schlen en p het inzetten van persneel

Nadere informatie

GS brief aan Provinciale Staten

GS brief aan Provinciale Staten GS brief aan Prvinciale Staten Pstadres Prvinciehuis Pstbus 90602 2509 LP Den Haag T 070-441 66 11 www.zuid-hlland.nl Datum zie verzenddatum Aan Prvinciale Staten Bijlagen 2 Onderwerp Infrmatie ver het

Nadere informatie

Handleiding Handleiding Communicatie voor. Promotoren. Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling VLAANDEREN 2014-2020.

Handleiding Handleiding Communicatie voor. Promotoren. Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling VLAANDEREN 2014-2020. Handleiding Handleiding Cmmunicatie vr Prmtren Eurpees Fnds vr Reginale Ontwikkeling VLAANDEREN 2014-2020 1 Eurpese Unie Inhud 1 Inleiding... 1 2 De minimale cmmunicatieverplichtingen... 1 a) Weergave

Nadere informatie

Succesvol samenwerken met ouders. Onderzoek Ouderbetrokkenheid. Bundel in te kijken in de leraarskamer. http://flob.sint-niklaas.

Succesvol samenwerken met ouders. Onderzoek Ouderbetrokkenheid. Bundel in te kijken in de leraarskamer. http://flob.sint-niklaas. Onderzek Ouderbetrkkenheid V.U. : Lieve Van Daele, Grte Markt 1, 9100 Sint-Niklaas Succesvl samenwerken met uders Bundel in te kijken in de leraarskamer http://flb.sint-niklaas.be ONDERZOEK GOK-PROJECT

Nadere informatie

re-integratie jobcaoching praktijkleerwerktraject De Pastorie diverse branches social return

re-integratie jobcaoching praktijkleerwerktraject De Pastorie diverse branches social return jbcaching praktijkleerwerktraject De Pastrie scial return Stichting MatchWinners Rermnd jbcaching praktijkleerwerktraject De Pastrie scial return Stichting Matchwinners Rermnd 1. Intr Sinds 2009 biedt

Nadere informatie

Pedagogisch beleidsplan 2011-2013. Christelijke Peuterspeelzaal Lotje

Pedagogisch beleidsplan 2011-2013. Christelijke Peuterspeelzaal Lotje Pedaggisch beleidsplan 2011-2013 Christelijke Peuterspeelzaal Ltje Inhudspgave 1. Inleiding 2. Visie 3. Delen 4. Uitwerking van de delen 4.1 Liefdevlle benadering 4.2 Bijbelse waarden en nrmen 4.3 Emtinele

Nadere informatie

Programma Welzijn en Zorg. Nieuwe Zorg en Domotica

Programma Welzijn en Zorg. Nieuwe Zorg en Domotica Prgramma Welzijn en Zrg Nieuwe Zrg en Dmtica Aanleiding De mgelijkheden vr het langer zelfstandig thuis blijven wnen, meten wrden verbreed. Technlgische ntwikkelingen die zrg p afstand en het participeren

Nadere informatie

Onze school gebruikt hierbij naast het SPCO veiligheidplan, in ieder geval de volgende hulpmiddelen:

Onze school gebruikt hierbij naast het SPCO veiligheidplan, in ieder geval de volgende hulpmiddelen: Graaf Jan van Mntfrtschl Beleid ter vrkming en/f regulering van pestgedrag 1. 1 Inleiding: Iedere schl heeft een veilig schlklimaat ndig. Op de Graaf Jan van Mntfrtschl zijn wij ns ervan bewust dat veiligheid

Nadere informatie

Pestprotocol Cazemierschool 2012

Pestprotocol Cazemierschool 2012 Pestprtcl Cazemierschl 2012 Vrwrd De Cazemierschl is een Prtestants Christelijke schl, die werkt vanuit de Jenaplanvisie. Dat betekent dat vr nze schl de algemeen menselijke waarden zals gemeenschapszin,

Nadere informatie

De tips waar niets bij staat, worden opgepakt.

De tips waar niets bij staat, worden opgepakt. Inventarisatie tips en tps De tips waar niets bij staat, wrden pgepakt. Thema: cmmunicatie Stelling: Het gebruik van digitale cmmunicatiemiddelen (Schudercm) in cmbinatie met persnlijke gesprekken zrgt

Nadere informatie

ISBN 978 90 78688 01 3 Eerste druk, vierde oplage

ISBN 978 90 78688 01 3 Eerste druk, vierde oplage 2008 Leskist.nl, Nrdhrn Alle rechten vrbehuden. Niets uit deze uitgave mag wrden verveelvudigd, pgeslagen in een geautmatiseerd gegevensbestand f penbaar gemaakt, in enige vrm f p enige wijze, hetzij elektrnisch,

Nadere informatie

Informatie voor scholen

Informatie voor scholen Infrmatie vr schlen Niet alleen studenten, maar k schlen kunnen rekenen p een gede samenwerking met Travel2Cnnect als partner. Dr nze jarenlange persnlijke ervaring met stagiaires, vrijwilligers en lkale

Nadere informatie

Bijlage 4. Toetsingskader ontwerp levensloopbestendig Zeist-Oost

Bijlage 4. Toetsingskader ontwerp levensloopbestendig Zeist-Oost Bijlage 4 Tetsingskader ntwerp levenslpbestendig Zeist-Ost 1. Opzet Het tetsingskader Levenslpbestendig Zeist-Ost bestaat uit een aantel nderdelen. Een algemeen deel gaat ver de levenslpbestendige wijk:

Nadere informatie

Solliciteren bij bnr. Selectiecriteria juniormedewerker

Solliciteren bij bnr. Selectiecriteria juniormedewerker Slliciteren bij bnr Fijn dat je wilt slliciteren p de functie van junirmedewerker bnr. Dat kan dr nderstaande vragen te beantwrden, die gebaseerd zijn p de selectiecriteria vr junirmedewerkers. Het eindprfiel

Nadere informatie

Lesideeën. Hedendaagse Propaganda Analyseren. uitgewerkt door

Lesideeën. Hedendaagse Propaganda Analyseren. uitgewerkt door Lesideeën uitgewerkt dr Hedendaagse Prpaganda Analyseren Activiteiten als aanvulling p de leerervaring bij het nline Mind Over Media platfrm www.mindvermedia.be 1 Les 6 Maak je eigen prpaganda Klaslkaal:

Nadere informatie

Informatiebrief over deelname aan het onderzoek Food2Learn

Informatiebrief over deelname aan het onderzoek Food2Learn Infrmatiebrief ver deelname aan het nderzek Fd2Learn Beste leerlingen, uders en/f wettelijk vertegenwrdigers, Dat het eten van vis (rijk aan mega- 3 vetzuren) ged is vr het functineren van de hersenen

Nadere informatie

Lesbeschrijving. Historische bronnen - beeldmateriaal

Lesbeschrijving. Historische bronnen - beeldmateriaal Lesbeschrijving Histrische brnnen - beeldmateriaal Aan de hand van deze les ntdekken de leerlingen dat de Schelde niet alleen nu, maar k vreger al veelvuldig als nderwerp p ft s werd gezet en vrkwam p

Nadere informatie

Maak van 2015 jouw persoonlijk professionaliseringsjaar

Maak van 2015 jouw persoonlijk professionaliseringsjaar Maak van 2015 juw persnlijk prfessinaliseringsjaar en wrd Nlc erkend Register Lpbaanprfessinal (RL) Nlc erkend Register Lpbaanprfessinal (RL) Deze status wrdt bereikt na certificering dr het nafhankelijke

Nadere informatie

Helpt u dit schooljaar ook mee?

Helpt u dit schooljaar ook mee? Helpt u dit schljaar k mee? OUDERHULPBOEKJE 2015-2016 Jenaplanschl t Schrijverke Helpt u k mee? Elk schljaar zijn veel uders actief bij de vrbereiding van Sint en Kerst, bij sprt- en spelactiviteiten,

Nadere informatie

Verslag. Vergadering : Platform Entree Opleidingen Datum : 10 februari 2012 Verslaglegging : Ellen Heijne, MBO Diensten

Verslag. Vergadering : Platform Entree Opleidingen Datum : 10 februari 2012 Verslaglegging : Ellen Heijne, MBO Diensten Verslag Vergadering : Platfrm Entree Opleidingen Datum : 10 februari 2012 Verslaglegging : Ellen Heijne, MBO Diensten 1. Opening, aanvullingen p de agenda en mededelingen Welkm Antnette Sanders, directeur

Nadere informatie

Beslissingsondersteunende instrumenten. Criteria 2016. September 2015 Stichting Kwaliteit in Basis GGZ

Beslissingsondersteunende instrumenten. Criteria 2016. September 2015 Stichting Kwaliteit in Basis GGZ Beslissingsndersteunende instrumenten September 2015 Stichting Kwaliteit in Basis GGZ Beslissingsndersteunende instrumenten Inleiding Stichting Kwaliteit in Basis GGZ gelft dat de mentale zrg in Nederland

Nadere informatie

verslag expertmeeting Virtuele Onderzoeksruimte, 6 september, 2007 - Locatie: Erfgoed Nederland

verslag expertmeeting Virtuele Onderzoeksruimte, 6 september, 2007 - Locatie: Erfgoed Nederland verslag expertmeeting Virtuele Onderzeksruimte, 6 september, 2007 - Lcatie: Erfged Nederland Aanwezigen: Patricia Böschen Rb Camps Vincent Stedema Jaap van der Velde Peter van Beek Bennie Blm Le Hllestelle

Nadere informatie

CMD EVALUATIE STAGEBEDRIJVEN 2014

CMD EVALUATIE STAGEBEDRIJVEN 2014 CMD EVALUATIE STAGEBEDRIJVEN 2014 Inhud Respns... 1 Samenvatting van de resultaten... 1 Vragen ver de pleiding... 2 Vragen ver de stagiair... 3 Wat ziet u als sterke punten van de pleiding CMD?... 4 Wat

Nadere informatie

Hoe kan uw overheidsorganisatie professionalisering en verduurzaming van het inkoopproces bewerkstelligen

Hoe kan uw overheidsorganisatie professionalisering en verduurzaming van het inkoopproces bewerkstelligen He kan uw verheidsrganisatie prfessinalisering en verduurzaming van het inkpprces bewerkstelligen He kan uw verheidsrganisatie prfessinalisering en verduurzaming van het inkpprces bewerkstelligen UITWERKING

Nadere informatie

Jaarplan 2008 Publicatie 15 januari 2008

Jaarplan 2008 Publicatie 15 januari 2008 Jaarplan 2008 Publicatie 15 januari 2008 Geschikt vr publicatie Inhudspgave Overzicht van dit dssier Overzicht van dit dssier 2 Intrductie 3 Missie 4 Delstellingen 5 Activiteiten & prjecten 7 Cmmunicatie

Nadere informatie

Cursus Kinderen met motivatie problemen in het onderwijs, motiveren kun je leren 9

Cursus Kinderen met motivatie problemen in het onderwijs, motiveren kun je leren 9 Inhud Inleiding Pst-HBO pleiding Sensrische infrmatieverwerking Basiscursus Sensrische infrmatieverwerking Cursus Nieuwste behandelinzichten in de sensrische infrmatieverwerking Cursus Sensrische infrmatieverwerking

Nadere informatie

Projectaanvraag Versterking sociale infrastructuur t.b.v. burgerkracht in Fryslân

Projectaanvraag Versterking sociale infrastructuur t.b.v. burgerkracht in Fryslân 1 Prjectaanvraag Versterking sciale infrastructuur t.b.v. burgerkracht in Fryslân 1. Aanleiding Eind 2012 heeft Prvinciale Staten van de prvincie Fryslân keuzes gemaakt mtrent de 'kerntakendiscussie'.

Nadere informatie

Kindercoach. Jasmijn Kromhout Groep 8b

Kindercoach. Jasmijn Kromhout Groep 8b Kindercach Jasmijn Krmhut Grep 8b Inhud Vrwrd 1 Hfdstuk 1 Wat is een kindercach? 2 Hfdstuk 2 Geschiedenis 3 Hfdstuk 3 De pleiding 4 Hfdstuk 4 De prblemen 5 Hfdstuk 5 Srten kindercaches 6 Interview 7 Nawrd

Nadere informatie

Frequently Asked Questions Onderbouw Wat is tto? Hoeveel lessen worden in het Engels gegeven in een tto klas? Wie bepaalt deze percentages?

Frequently Asked Questions Onderbouw Wat is tto? Hoeveel lessen worden in het Engels gegeven in een tto klas? Wie bepaalt deze percentages? Frequently Asked Questins Onderbuw Wat is tt? tt staat vr Tweetalig Onderwijs. In het Tweetalig Onderwijs wrdt een aantal vakken in het Engels gegeven en wrden de leerlingen gevrmd tt Internatinaal burger.

Nadere informatie

Regeling ontwikkelen en gebruiken van streaming media in het MBO. Projectplan 1 / 6. Stichting Kennisnet Ict op School 1.

Regeling ontwikkelen en gebruiken van streaming media in het MBO. Projectplan 1 / 6. Stichting Kennisnet Ict op School 1. 1 / 6 Regeling ntwikkelen en gebruiken van streaming media in het MBO Prjectplan Auteur(s) Versienummer Datum Stichting Kennisnet Ict p Schl 1.0 februari 2007 2 / 6 1a NAW-gegevens van de aanvragende nderwijsinstelling

Nadere informatie

VAN OUDERCOMITÉ NAAR OUDERRAAD

VAN OUDERCOMITÉ NAAR OUDERRAAD VAN OUDERCOMITÉ NAAR OUDERRAAD Sinds 1 september 2004 kan elke schl een uderraad prichten vlgens het participatiedecreet. Het schlbestuur is verplicht m een uderraad p te richten als 10% van de uders er

Nadere informatie

Tips Digiduif. 1. U logt in op digiduif met uw e-mail adres en wachtwoord.

Tips Digiduif. 1. U logt in op digiduif met uw e-mail adres en wachtwoord. Tips Digiduif 1. U lgt in p digiduif met uw e-mail adres en wachtwrd. 2. U kiest de knp instellingen. Op de vlgende pagina s kunt u allerlei zaken invullen en aanpassen die bij uw accunt hren. Tevens zit

Nadere informatie

Koninklijke Nederlandse Algemene Schermbond

Koninklijke Nederlandse Algemene Schermbond KvK te s-gravenhage 40409378 Pstbus 600 Phne +31 (0)79 343 81 49 inf@knas.nl 2700 MD Zetermeer Fax +31 (0)79 343 81 50 www.knas.nl Kninklijke Van: KNAS Opleidingen Maitre AJ van der Weg Onderwerp: Tpcach

Nadere informatie

Start duurzame inzetbaarheid

Start duurzame inzetbaarheid Start duurzame inzetbaarheid Een praktijkcasus Dr: Rlf Weijers, Pauline Miedema Hewel duurzame inzetbaarheid een veelbesprken thema is, blijft het lastig m het cncreet te maken en er handen aan veten aan

Nadere informatie

Genderloopbaankloof: enkele voorzetten vanuit Persephone vzw, organisatie van vrouwen met een handicap of invaliderende chronische ziekte

Genderloopbaankloof: enkele voorzetten vanuit Persephone vzw, organisatie van vrouwen met een handicap of invaliderende chronische ziekte Genderlpbaanklf: enkele vrzetten vanuit Persephne vzw, rganisatie van vruwen met een handicap f invaliderende chrnische ziekte De genderlpbaanklf verdient aandacht van de beleidsmakers en de sciale partners.

Nadere informatie

Het Grote Geldonderzoek: hoe ga je met je geld om?

Het Grote Geldonderzoek: hoe ga je met je geld om? Het Grte Geldnderzek: he ga je met je geld m? Natinaal Instituut vr Budgetvrlichting (Nibud) Tijdsduur: één les Werkvrm: individueel met een discussie in de klas Niveau: bedeld vr alle leerlingen van klas

Nadere informatie

Ict-puzzel voor het onderwijs

Ict-puzzel voor het onderwijs Ict-puzzel vr het nderwijs FAQ Algemeen Wat is de Ict-puzzel vr het nderwijs? De Ict-puzzel vr het nderwijs is een mdel dat bestaat uit drie pijlers (nderwijs, middelen, rganisatie) met elk acht buwstenen.

Nadere informatie

Pestprotocol basisschool Pieter Wijten

Pestprotocol basisschool Pieter Wijten Pestprtcl basisschl Pieter Wijten Basisschl Pieter Wijten werkt aan een veilig schlklimaat waarin kinderen respectvl met elkaar mgaan. Ze hanteert drie principes: Ik zrg ged vr mezelf Ik zrg ged vr de

Nadere informatie

Vlaanderen: Primair onderwijs Brongebruik Kerndoel 7: De leerlingen kunnen op hun niveau verschillende informatiebronnen raadplegen.

Vlaanderen: Primair onderwijs Brongebruik Kerndoel 7: De leerlingen kunnen op hun niveau verschillende informatiebronnen raadplegen. Lesbeschrijving Brn vr Werk Aan de hand van deze 5 lessen ntdekken de leerlingen dat de Schelde veel mgelijkheden biedt vr werk. En daarmee van essentieel belang is vr nze regi. Relatie met kerndelen:

Nadere informatie

Saxionstudent.nl CE 1

Saxionstudent.nl CE 1 Thema: Marktanalyse (semester 1) Prject: Desk en Fieldresearch 56357 Vrwrd Vr u ligt het plan van aanpak vr het prject Desk en Fieldresearch, vr het thema marktanalyse van semester 1. Het is de bedeling

Nadere informatie

Matching bij de HAN Oriëntatie en verwachtingen

Matching bij de HAN Oriëntatie en verwachtingen Matching bij de HAN Oriëntatie en verwachtingen In deze vragenlijst geef je aan wat je hebt gedaan m te kmen tt je keuze vr deze studie. Ok kun je hier beschrijven waarm je denkt dat deze studie bij ju

Nadere informatie

Verslag Platformbijeenkomst Wonen Welzijn Zorg 20 Maart 2013 Regio Brabant Noordoost-oost

Verslag Platformbijeenkomst Wonen Welzijn Zorg 20 Maart 2013 Regio Brabant Noordoost-oost Verslag Platfrmbijeenkmst Wnen Welzijn Zrg 20 Maart 2013 Regi Brabant Nrdst-st Op 20 maart vnd de platfrmbijeenkmst Wnen Welzijn Zrg plaats. Ok deze platfrmbijeenkmst stnd geheel in het teken van de Transitie

Nadere informatie

Iedere keer nadat er een tafel is aangeboden. 5 De tafels van 1 t/m 5 en 10 herhalen

Iedere keer nadat er een tafel is aangeboden. 5 De tafels van 1 t/m 5 en 10 herhalen Del: Oefenen f herhalen van wat geleerd is in de klas; een brug slaan tussen leren p schl en thuis Vrbereiden p kmende lessen; dit kan een zekpdracht zijn f een verzamelpdracht Integreren van vaardigheden

Nadere informatie

Beleidsregels voorziening jobcoaching Participatiewet 2015

Beleidsregels voorziening jobcoaching Participatiewet 2015 Beleidsregels vrziening jbcaching Participatiewet 2015 1-7-2015 Jbcaching Reginale beleidsregels jbcaching Participatiewet regi Achterhek Inleiding Jbcaching gaat ver het ndersteunen van mensen bij het

Nadere informatie

ROC Gilde Opleidingen t.a.v. Mevr. Dr. L.A.M. Janssen-Reinen Postbus KB Roermond. Roermond, 7 juni Betreft: voortgang M-Tech

ROC Gilde Opleidingen t.a.v. Mevr. Dr. L.A.M. Janssen-Reinen Postbus KB Roermond. Roermond, 7 juni Betreft: voortgang M-Tech ROC Gilde Opleidingen t.a.v. Mevr. Dr. L.A.M. Janssen-Reinen Pstbus 1094 6040 KB Rermnd Rermnd, 7 juni 2016 Betreft: vrtgang M-Tech Geachte mevruw Janssen- Reinen, Afgelpen schljaren 2014-2015 en 2015-2016

Nadere informatie

VERHOUDINGEN 2. Doelgroep Verhoudingen 2. Omschrijving Verhoudingen 2

VERHOUDINGEN 2. Doelgroep Verhoudingen 2. Omschrijving Verhoudingen 2 VERHOUDINGEN 2 Muiswerk Verhudingen 2 bestrijkt de uitbreiding van de basisvaardigheden van het rekenen met verhudingen, breuken en prcenten. Dit zijn de regels en vaardigheden die in het vmb en de nderbuw

Nadere informatie

Opleidingsprfiel Lrentz Lyceum/ AIS Arnhem Nvember 2012 Je kmt als stagiair f li p nze schl. He gaat dat in zijn werk bij ns? Wat kun je verwachten, he is de begeleiding, he vind je de weg? Onderstaand

Nadere informatie

PREVENTIEVE BASISZORG (fase 0)

PREVENTIEVE BASISZORG (fase 0) PREVENTIEVE BASISZORG (fase 0) hetergene grepen: kinderen uit diverse sciale milieus, een grte verscheidenheid aan rts. De schl gaat adequaat m met verschillen tussen leerlingen: gezien deze verschillen

Nadere informatie

Voorbereidingsjaar hoger onderwijs voor anderstaligen. Functieprofiel: Leerondersteuner Voorbereidingsjaar Hoger Onderwijs voor Anderstaligen

Voorbereidingsjaar hoger onderwijs voor anderstaligen. Functieprofiel: Leerondersteuner Voorbereidingsjaar Hoger Onderwijs voor Anderstaligen Vrbereidingsjaar hger nderwijs vr anderstaligen Prvincieplein 1 Cntact: Functieprfiel: Leerndersteuner Vrbereidingsjaar Hger Onderwijs vr Anderstaligen Samenvatting Als leerndersteuner begeleid en ndersteun

Nadere informatie

Excellente werving, Excellente studenten. Studentenwerving

Excellente werving, Excellente studenten. Studentenwerving Excellente werving, Excellente studenten Studentenwerving Ondersteuningstraject werving Vraag vanuit de Centres en Centra Gebaseerd p ndersteuningsvraag Individuele benadering, inzichten vr iedereen 2

Nadere informatie

Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) Winterswijk 2013-2018

Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) Winterswijk 2013-2018 Vr- en Vregschlse Educatie (VVE) Winterswijk 2013-2018 1. Inleiding Vr- en Vregschlse Educatie, als nderdeel van het bredere beleidsterrein nderwijsachterstandbeleid, wrdt sinds 2002 in Winterswijk vrmgegeven.

Nadere informatie

SOCIALE VEERKRACHT INNOVATION GAMES DEAR FUTURE SEPTEMBER 2017

SOCIALE VEERKRACHT INNOVATION GAMES DEAR FUTURE SEPTEMBER 2017 SOCIALE VEERKRACHT INNOVATION GAMES DEAR FUTURE 23 28 SEPTEMBER 2017 1.WAARDENKAARTEN Hiernder wrden de waardenkaarten weergegeven. Uit 24 kaarten zijn er 6 gekzen die centraal staan bij dit team en het

Nadere informatie

Bibliotheek en basisvaardigheden. Handreiking voor een structurele aanpak op lokaal niveau

Bibliotheek en basisvaardigheden. Handreiking voor een structurele aanpak op lokaal niveau Biblitheek en basisvaardigheden Handreiking vr een structurele aanpak p lkaal niveau 1 Inhud Een structurele aanpak van laaggeletterdheid p lkaal niveau 3 1. Draagvlak bij de gemeente 3 2. Draagvlak in

Nadere informatie

Stel uw inkomen zeker, sluit een arbeidsongeschiktheidsverzekering af

Stel uw inkomen zeker, sluit een arbeidsongeschiktheidsverzekering af Stel uw inkmen zeker, sluit een arbeidsngeschiktheids af Eindelijk geniet u van een heerlijke skivakantie. En natuurlijk verkmt het u niet, want u bent een ervaren skiër. Maar laat dat ngeluk nu net in

Nadere informatie

ECTS-fiche. Graduaat Maatschappelijk werk Sociaal agogische vaardigheden

ECTS-fiche. Graduaat Maatschappelijk werk Sociaal agogische vaardigheden ECTS-fiche 1. Identificatie Opleiding Mdule Cde Graduaat Maatschappelijk werk Sciaal aggische vaardigheden Bc5 Lestijden 40 Studiepunten Ingeschatte ttale n.v.t. studiebelasting 50 (in uren) 1 Mgelijkheid

Nadere informatie

Mediteren voor Musici

Mediteren voor Musici Het Sandelhut Meditatietechnieken, Caching en Training Mediteren vr Musici Lcatie: Het Beekse Bshuis Girlesedijk ngenummerd Hilvarenbeek Pst: Gildelaan 41 5081 PJ Hilvarenbeek Cntact: 06 155 77 510 infrmatie@hetsandelhut.nl

Nadere informatie

Uitstroomprofiel opleiding Klinisch Informatica September 2014

Uitstroomprofiel opleiding Klinisch Informatica September 2014 Uitstrmprfiel pleiding Klinisch Infrmatica 1 Inleiding Dit uitstrmprfiel sluit aan p het berepsprfiel van de klinisch infrmaticus. Het berepsprfiel beschrijft evenwel de ttale breedte van het veld van

Nadere informatie

Dromen met realiteitszin

Dromen met realiteitszin Platfrm Zrg, Welzijn en Onderwijs Digitaal verbnden Drmen met realiteitszin Een gedeelde kijk p de tekmst van prfessineel leren Gezamenlijk (In)frmeel (Les) material delen Actueel Leren en ntwikkelen Open

Nadere informatie

SIG Groene ICT & Duurzaamheid jaarverslag 2014 / jaarplan 2015

SIG Groene ICT & Duurzaamheid jaarverslag 2014 / jaarplan 2015 SIG Grene ICT & Duurzaamheid jaarverslag 2014 / jaarplan 2015 Inleiding Hiernder treft u het jaarverslag 2014 en het jaarplan 2015 van de Special Interest Grup Grene ICT & Duurzaamheid aan. Het jaarverslag

Nadere informatie

o o o BIJLAGE PEDAGOGISCHE VISIE A. Gedragsindicatoren personeel in relatie tot leerlingen (vice versa)

o o o BIJLAGE PEDAGOGISCHE VISIE A. Gedragsindicatoren personeel in relatie tot leerlingen (vice versa) PEDAGOGISCHE VISIE A. Algemeen De pedaggische visie vertelt he de schl met leerlingen, persneel en uders van leerlingen wil mgaan en wat de schl verwacht ten aanzien van de relatie tussen leerlingen en

Nadere informatie

Pedagogische Civil Society

Pedagogische Civil Society Pedaggische Civil Sciety Nieuwkmer in het cntinuüm van pvedndersteuning? 4 juni 2010 Drs. Cécile Winkelman Irene Sies, MSc Welkm Drs. Cécile Winkelman Irene Sies, MSc Werkzaam bij SO&T: kwaliteit in Opveden

Nadere informatie

Het Coole Kikkerplan Binnen twee weken een klas vol vet coole kikkers Groep 4 tot en met 8

Het Coole Kikkerplan Binnen twee weken een klas vol vet coole kikkers Groep 4 tot en met 8 Het Cle Kikkerplan Binnen twee weken een klas vl vet cle kikkers Grep 4 tt en met 8 Anne Kijman, Kinderpsychlg NIP/Gz BIG i.s.m Christine de Jngh en Yvnne van der Zanden, leerkrachten Jhannesschl Pijnacker

Nadere informatie

Factsheet 5xBeter TUSSEN DE OREN. Introductiefilm Nieuwkomers

Factsheet 5xBeter TUSSEN DE OREN. Introductiefilm Nieuwkomers Factsheet 5xBeter TUSSEN DE OREN Intrductiefilm Nieuwkmers 1 5x Beter 5xBeter is een gezamenlijk initiatief van Kninklijke Metaalunie, FME CWM, FNV Bndgenten, CNV Vakmensen en De Unie. 5xBeter zet zich

Nadere informatie

Getallen 1 is een programma voor het aanleren van de basis rekenvaardigheden (getalbegrip).

Getallen 1 is een programma voor het aanleren van de basis rekenvaardigheden (getalbegrip). Getallen 1 Getallen 1 is een prgramma vr het aanleren van de basis rekenvaardigheden (getalbegrip). Delgrep Rekenen en Wiskunde Getallen 1 Getallen 1 is geschikt vr grep 7 en 8 van de basisschl en de eerste

Nadere informatie

Projectomschrijvingen van het Uitvoeringsprogramma 2012-2015 Visie Openbaar Vervoer 2020

Projectomschrijvingen van het Uitvoeringsprogramma 2012-2015 Visie Openbaar Vervoer 2020 Vrdracht Prvinciale Staten van Nrd-Hlland Vrdracht Haarlem, juli 2012 Onderwerp: Uitveringsprgramma 2012-2015 Visie Openbaar Verver 2020 Bijlage: Prjectmschrijvingen van het Uitveringsprgramma 2012-2015

Nadere informatie

Training Faciliteren door middel van de moderatiemethode

Training Faciliteren door middel van de moderatiemethode samen beslist beter besluiten Training Faciliteren dr middel van de mderatiemethde Training Techniek Resultaat Tepasbaar. Dynamisch. Interactief. Visueel. Zelfdcumenterend. Overzichtelijk. Betrkkenheid.

Nadere informatie

Aanvraagformulier cofinanciering LEF

Aanvraagformulier cofinanciering LEF Aanvraagfrmulier cfinanciering LEF 1. Aanvraag vr delstelling: Welke delstellingen uit het Ecnmisch Actieprgramma 2016 2019 zijn delstellingen die u met uw prject gaat realiseren f aan bij gaat dragen?

Nadere informatie

KENNISBANK - PROJECTPLANNEN

KENNISBANK - PROJECTPLANNEN KENNISBANK - PROJECTPLANNEN BIJEENKOMST OPEN CLUB STICHTING MEER DAN VOETBAL Samenvatting De afgelpen jaren rganiseerde Meer dan Vetbal samen met een BVO en de KNVB diverse Open Club-bijeenkmsten. Del

Nadere informatie

Onderzoeksrapport Techniek het jaar rond! Onderzoeksrapportage techniekbevorderende activiteiten in het basisonderwijs

Onderzoeksrapport Techniek het jaar rond! Onderzoeksrapportage techniekbevorderende activiteiten in het basisonderwijs Onderzeksrapprt Techniek het jaar rnd! Onderzeksrapprtage techniekbevrderende activiteiten in het basisnderwijs Kenniscentrum Bèta Techniek Barbara Evertsen maart 2014 Inhudspgave 1. Inleiding... 3 Regi

Nadere informatie

ECTS-fiche. 1. Identificatie. Opleiding. Module. Lestijden 40

ECTS-fiche. 1. Identificatie. Opleiding. Module. Lestijden 40 ECTS-fiche 1. Identificatie Opleiding Ondernemingscmmunicatie Mdule MarketingManagement Cde A2 Lestijden 40 Studiepunten n.v.t. Ingeschatte ttale studiebelasting (in uren) 1 Mgelijkheid tt JA aanvragen

Nadere informatie

Vier beproefde manieren om de pot met goud, leren van elkaars ervaringen, open te maken

Vier beproefde manieren om de pot met goud, leren van elkaars ervaringen, open te maken Vier beprefde manieren m de pt met gud, leren van elkaars ervaringen, pen te maken Het leren van ervaringen vraagt m het nderzeken van die ervaringen, het liefst in een grep samen met anderen. Dit kan

Nadere informatie

Stap 1 : Oriënteren op jongerenparticipatie en maatschappelijke stage

Stap 1 : Oriënteren op jongerenparticipatie en maatschappelijke stage >> Stappenplan vr stagebieders Wilt u als rganisatie aan de slag met MaS? Neem dan het stappenplan stapsgewijs dr, zdat u weet f u er echt klaar vr bent m met jngeren te werken en maatschappelijke stage

Nadere informatie

NTA 8009:2007. Veiligheidsmanagementsysteem voor ziekenhuizen en instellingen die ziekenhuiszorg verlenen

NTA 8009:2007. Veiligheidsmanagementsysteem voor ziekenhuizen en instellingen die ziekenhuiszorg verlenen NTA 8009:2007 Veiligheidsmanagementsysteem vr ziekenhuizen en instellingen die ziekenhuiszrg verlenen Unifrm en inzichtelijk veiligheidsmanagementsysteem Openheid ver patiëntveiligheid Basis vr interne

Nadere informatie

Protocol: Pestprotocol

Protocol: Pestprotocol Prtcl: Pestprtcl Inleiding Pesten kmt p iedere schl in mindere f meerdere mate vr. Het is een prbleem dat vr de betrkkenen verstrekkende gevlgen kan hebben in de lp van hun levens. Uit nderzek blijkt dat

Nadere informatie