VISION & ROBOTICS. Wegwijs. Vision & Robotics Adaptieve robotica de volgende stap. Manipulatienorm EN-ISO in aantocht

Transcriptie

1 VISION jaargang 4 nummer 3 juni 2012 & ROBOTICS Inclusief dossier Automotive Wegwijs Vision & Robotics 2012 Adaptieve robotica de volgende stap Manipulatienorm EN-ISO in aantocht

2 The ability to see is a great advantage. For this reason, we gave our robots eyes of their own: FANUC Integrated Vision System simple plug and play. FANUC irvision intelligent technology for visual robot guidance We give your robots eyes: FANUC irvision is quick to install, easy to use and ultra-flexible, with specific processes for every sector. For dependable 2D or 3D part recognition, or for reliable visual line tracking with one or more robots. The benefit to you: higher productivity, lower costs. Accelerate your business now! Plug and play easy to add to your existing system Comes with standard 2D, 2½D and 2D multiview 3DL vision for bin picking or panel picking Visual line tracking with integrated parts management Can be fully integrated into the robot s control system FANUC Robotics Benelux Tel.: Visit us at June - Stand 29 Scan to see irvision working

3 Colofon Vision & Robotics is hét vakblad over automatiseringsoplossingen voor de maak-, agro-en foodindustrie door specialisten in robotica en visionsystemen. jaargang 4 nummer 3 juni 2012 Vision & Robotics verschijnt zes maal per jaar. Toezending geschiedt op abonnementbasis en controlled circulation. Uitgever Henk van Beek, Fenceworks BV Telefoon: henk@fenceworks.nl Redactie Liam van Koert, The Text Factory Joanna Hughes, The Text Factory Telefoon: redactie@visionandrobotics.nl Redactieraad Pieter Jonker, TU Eindhoven en TU Delft Jaap van de Loosdrecht, Computer Vision Lab, NHL Martin van der Have, RAB en ABB Fred Bokhorst, RAB en Ferdar Bas Wondergem, DVC Hans Lenos, lenosonline.info Wim Hoeks, NTS groep Vormgeving Laura Willemsen, Grafisch ontwerp Thuisproject Onlangs heb ik zelf ook maar een visionsysteem aangeschaft. Nouja, visionsysteem.. Ik denk dat menig integrator me fronsend zou aankijken als ik het in hun bijzijn zo zou noemen. Maar aangezien mijn praktijkervaring met camera s tot op heden niet verder ging dan fototoestel of webcam, was dit toch wel een erg leuke stap. Aanleiding was iets wat me de afgelopen dagen behoorlijk heeft bezig gehouden. Ik ben namelijk vader geworden en ja, dan moet je natuurlijk ook aan de vision. Elke zichzelf respecterende vader heeft namelijk wel een babyfoon met een camera erin. In mijn zoektocht naar de beste kwam ik er al snel achter dat net als bij andere babyproducten de prijs verdubbeld doordat er vier letters zijn toegevoegd. Dat moest toch handiger kunnen. En toen kwam de ingeving. Een IP camera is toch veel stoerder dan al die voorgekauwde plastic gevallen? Vorige week kreeg ik hem binnen. Toys voor boys zullen we maar zeggen. Want naast een 640x480 CMOS en een beeldverwerkingssnelheid van 30 fps heeft hij tweeweg audio (heb je nodig als je de kleine wilt horen en tegen haar wilt praten) en night vision. En zoals bijna standaard zit hij via WiFi op het netwerk aangesloten en kan hij middels een browser bediend (spraak, pan/tilt) worden. Inmiddels heb ik het voor elkaar. Alle computers zijn juist geconfigureerd (plug & play gaat ook bij browsers niet op voor zaken als Active X) en zelfs op de mobieltjes prijkt een mooie app die me dankzij poort forwarding mooi overal in het land in de babykamer kan kijken. Tot zover niks ingewikkelds. Maar dan komt het vision deel: er zit motion detection op! Stel een waarde in tussen de 0 en de 100 en klaar is Kees. Hoe simpel kan vision zijn. Hoe groter het getal, hoe gevoeliger de camera reageert. Ik stel hem grof in. Standje 10, zodat niet elke mug de alarmbellen doet rinkelen. Vervolgens laat ik een sturen als er iets gedetecteerd wordt. Job jobbed en tijd om naar bed te gaan. De volgende ochtend zitten er meer dan 100 mailtjes in de mailbox. De zon was namelijk opgekomen en de camera had het goed gezien. Ineens snapte ik weer waarom vision zo n ingewikkeld vak is. Er zit niks anders op. Ik ga begin juni gewoon even naar de beurs! Druk Drukkerij ProFeeling, België Postadres redactie Maredijk 17, 2316 VR Leiden administratie@fenceworks.nl LIAM van koert Abonnementen abonnementen@visionandrobotics.nl Advertentie-exploitatie Mike de Jong, Bureau voor Marketing Media BV Telefoon: mike@fenceworks.nl Aan dit nummer werkten mee Vladimir Dragosavic, Els van de Ven, Geert Hellings, Margo Verhoef en Bram Janssen Column 03

4 Automation becomes easy. Ontdek hoe KUKA zich heeft toegelegd op het vereenvoudigen van de robotica in elke dimensie: Automation becomes easy! Eenvoudig te plannen. Eenvoudig te integreren. Eenvoudig te bedienen. Eenvoudig in onderhoud. Eenvoudig in aanpassen naar specifi eke vragen. Met de QUANTEC robotgeneratie veelzijdiger en sterker dan nooit ervoor. Met de KR C4 kontroller waar overbodige Hardware geëlimineerd is. Met het nieuwe KUKA smartpad de gemakkelijkste manier om een robot te bedienen. Meer informatie over de nieuwe KUKA-producten kan U vinden op: Of scan deze QR-code met je smartphone. KUKA Automatisering & Robots, Centrum Zuid 1031, 3530 Houthalen, België. info@kuka.be. Tel.: +32 (0)

5 In dit nummer Vision & Robotics Programmaoverzicht 10 Programmatoelichting 12 Beursinnovaties 17 Exposantenprofielen 22 Exposantenlijst Beursplattegrond 33 Wie levert wat? 39 Dossier Automotive 43 Adaptieve robotica in de lift 53 Rubrieken Redactioneel 03 Colofon Nieuws 06 Branche Bulletin 50 Robotveiligheid 56 Productnieuws 58 Adverteerdersindex 61 Column Mikrocentrum 62 Juni 2012 VISION & ROBOTICS Inhoud 05

6 Gedachten sturen robot Een groep Zwitserse onderzoekers heeft een methode ontwikkeld om met behulp van gedachten een robot op afstand te besturen. De robot kan zo dienen als avatar op afstand voor een verlamde patiënt, die een sensor op het hoofd draagt. Er waren al experimenten gedaan waarbij de gedachten van een mens een robot aanstuurden, maar de Zwitsers lieten een echte patiënt, in plaats van een gezonde proefpersoon, de robot besturen. Daarbij was een soort badmuts met sensors voldoende om de hersenen te lezen ; eerder was een chirurgische ingreep nodig om sensors in de hersenen te implanteren. De proefpersoon bestuurde de robot vanuit een ziekenhuis op een afstand van honderd kilometer. De onderzoekers van de ETH of Eidgenössische Technische Hochschule in Zürich laten een computer hersensignalen vertalen in commando s. De proefpersoon, een deels verlamde patiënt, denkt daarbij aan het bewegen van zijn vingers, wat door een laptop wordt vertaald in commando s voor de robot. Om te zware, continue mentale inspanning te voorkomen, blijven commando s van kracht tot een nieuw commando wordt gegeven. Het systeem werkt met een kleine telepresence -robot van ongeveer dertig centimeter. De met een webcam en een beeldscherm uitgeruste robot kan gebruikt worden om voor de patiënt lastig bereikbare locaties te bereiken of om grote afstanden virtueel te overbruggen. Het zal overigens nog enkele jaren duren voordat het systeem vlekkeloos werkt, aldus een van de onderzoekers. Robots in de verhuur Bedrijven die kampen met een fluctuerende productie, hebben op korte termijn een oplossing nodig. Snel inzetbaar personeel is echter steeds moeilijker te vinden, terwijl grote automatisatieprojecten niet altijd haalbaar zijn door het prijskaartje of omdat simpelweg de tijd ontbreekt om snel een oplossing te vinden. Het bedrijf ARC biedt nu de mogelijkheid om productiestijgingen op zeer korte termijn op te vangen. Dit doet het door een uitgebreid gamma aan kleine robots te verhuren. De zesassige robotarmen zijn makkelijk te programmeren, werken veilig en zijn zeer gebruiksvriendelijk. Door hun flexibele inzetbaarheid vangen ze perfect een tijdelijk personeelstekort of plotse productieverhoging op. Ook om uw productie op een betaalbare manier te automatiseren, zijn ze uitermate geschikt. Volgens de Nieuw-Zeelandse wetenschappers Ian Yeoman en Michelle Mars domineren in 2050 seksrobots de Amsterdamse Wallen. En waar menig mens hier wel wat etnische obstakels zien, zien de wetenschappers alleen maar voordelen. Is seks hebben met een robot vreemdgaan? Yeoman en Mars zijn van mening dat met de komst van de levensechte robots schuldgevoel niet meer nodig is. Ze denken dat mannen een beter gevoel overhouden na seks met een robot in plaats van met een prostituee. Ook zouden ze niet meer hoeven te liegen. Bovendien hebben seksrobots geen seksueel overdraagbare ziektes, hoeven niet uit Oost-Europa gesmokkeld te worden en de gemeenteraad bepaalt hun prijzen, werktijden en seksuele diensten. Een belronde van de redactie van Spits! leerde echter dat de meeste vrouwen heel anders over de vreemdgaanvraag denken. Bovendien vinden zij de uitlatingen van de wetenschappers nogal eenzijdig. Ze hebben het alleen over vrouwelijke robots. Seksrobot ethisch verantwoord? 06 Nieuws

7 Nieuws TU/e-team wint RoboCup Dutch Open Robot gaat zieke tulpen zoeken in bollenvelden Bollentelers moeten ieder voorjaar in het bollenveld op zoek naar planten die door virussen ziek zijn geworden. Door het steeds schaarser worden van de gespecialiseerde ziekzoekers is de roep om een machinale vorm van waarneming steeds groter geworden. Wageningen UR werkt al enige jaren aan een ziekzoekrobot die het menselijk oog moet vervangen. Het idee hiervoor is ooit gelanceerd door een tulpenteler. Het menselijk oog van de ziekzoeker die door het gewas loopt, is steeds het belangrijkste instrument geweest om de zieke tulpen te kunnen opsporen en verwijderen. Als zieke planten uit het veld verwijderd worden, kunnen bladluizen de virussen niet verder verspreiden. En dat is van groot belang: zieke bollen kunnen niet verkocht worden omdat deze bollen planten en bloemen geven die misvormd en verkleurd zijn. De onderzoeken en ervaringen met de robot, in de vorm van een ziekzoekkar, tonen aan dat het systeem perspectief heeft voor de teelt van tulpenbollen. Bij het onderzoek werken bedrijfsleven, praktijkonderzoek en wetenschappelijk onderzoek nauw samen. Op die manier kunnen bijvoorbeeld resultaten uit het wetenschappelijk onderzoek naar beeldherkenning, snel en toepasbaar bij de robot worden ingebouwd. Melkveebedrijven kiezen massaal voor melkrobot Het robotteam Tech United Eindhoven heeft de Robo- Cup Dutch Open gewonnen. Het team van de TU/e won met 3-2 van Iran in de finale van het robotvoetbal. Tech United Eindhoven won naast deze Middle Size League voetbalcompetitie, ook League, waar de Eindhovense zorgrobot Amigo het beste diverse huishoudelijke taken uitvoerde. De RoboCup Dutch Open vond plaats van 25 tot en met 29 april in het Indoor Sportcentrum in Eindhoven en heeft ruim bezoekers getrokken. De laatste twee dagen was het zo druk dat er extra tribunes moesten worden geopend. Zondag 29 april zagen zo n tweeduizend toeschouwers de Nederlandse teams de eerste prijs in de grote competities binnenslepen. Het was mooi om te zien dat er een opbouw zat in de bezoekersaantallen deze week, aldus organisator René van de Molengraft. We hebben er alles aan gedaan om het publiek nauw te betrekken bij het toernooi. Het live commentaar bijvoorbeeld, maakte de verschillende wedstrijden levendig. Ook probeerden we zoveel mogelijk de tijdsplanning te bewaken om de toeschouwers geïnteresseerd te houden. Door de betrokkenheid van het publiek, konden wij onze boodschap naar hen duidelijk overbrengen: laten zien wat we al kunnen met robots, waar we in de toekomst naartoe willen en jongeren interesseren voor techniek. Het WK RoboCup vindt dit jaar plaats in Mexico van 18 tot 24 juni. Het TU/e-team stond al vier keer in een WK-finale. In 2013 is Nederland gastland. Van de 355 Nederlandse melkveebedrijven die in de eerste vier maanden van 2012 in een nieuw melksysteem investeerden kozen er 195 voor een automatisch melksysteem. Er werd 79 keer voor een zij-aan-zij melkstal gekozen, 50 keer voor een visgraat melkstal. De resterende 31 bedrijven kozen voor een draaimelkstal, een grupstal, een tandemmelkstal of een swingover melkstal. Dat meldt de Stchting Kwaliteitszorg Onderhoud Melkinstallaties (KOM). Het aandeel ondernemers dat in 2012 voor een melkrobot koos bedraagt bijna 55 procent en blijkt daarmee in vergelijking tot 2011 verder toegenomen. Vorig jaar werd door 1078 bedrijven een nieuw melksysteem geplaatst en daarbij kozen er 514 voor een robot, oftewel 48 procent. In Nederland zijn er op een totaal van bedrijven inmiddels die een automatisch melksysteem gebruiken. Nieuws 07

8 Vision & Robotics and Automation Solutions Vision & Robotics 2012

9 Wegwijzer automatisering met vision en robotica Voor u ligt een bijzondere uitgave van het blad Vision & Robotics. Deze uitgave staat namelijk geheel in het teken van de beurs Vision & Robotics and Automation Solutions Er is als andere jaren niet alleen een programmaoverzicht en een plattegrond opgenomen, maar is er nu ook een deel waar een samenvatting van de lezingen wordt gegeven, een overzicht van alle exposanten, een overzicht van getoonde innovaties en een lijst met waarmee u eenvoudig vindt met voor wat voor soort producten waar terecht kunt. Kortom een complete wegwijzer van een nog uitgebreidere beurs als het vorige jaar. Zoals alle voorgaande edities van Vision & Robotics kan de bezoeker rekenen op een combinatie van een sterk inhoudelijk programma, een goedgevulde beursvloer en een demoplein vol high-tech curiositeiten. En ook het inhoudelijke programma is dit keer een gebalanceerd geheel tussen theorie en praktijk, markt en techniek, met een flinke dosis diepgang en voorspellende waarde. Dit laatste is dit jaar helemaal het geval omdat de RoboNED Conference 2012 tegelijkertijd met de beurs samenvalt. Op deze manier maken het Mikrocentrum en RoboNED een stevige vuist. Beide programma s versterken elkaar en ook de ontmoeting tussen kennisinstellingen en bedrijfsleven op de beursvloer heeft zowel de bezoeker als de deelnemer veel te bieden. Overigens is deze samenwerking niet de enige vuist die het Mikrocentrum maakt. Onlangs schaarden maar liefst 50 High Tech Platform bedrijven zich achter een nieuwe werkgroep met de naam Vision & Robotics Solutions. Ook zij zullen op de beurs vertegenwoordigd zijn. Om u niet alleen wegwijs te maken in twee dagen congres en beursgeweld kunt u natuurlijk uitgebreid deze uitgave lezen. Maar om echt wegwijs te worden in vision en robotica als flexibele automatiseringstechnologie van nu en de toekomst, moet u toch echt ook even langskomen. Wat? Vision & Robotics and Automation Solutions 2012 Wanneer? 5 & 6 juni 2012 Waar? NH Conference Centre Koningshof, Veldhoven Vision & Robotics

10 PROGRAMMA VISION & ROBOTICS EN ROBONED CONFERENTIE DINSDAG 5 juni Ontvangst en registratie bezoekers Baroniezaal (RoboNED) Zaal Navigation and Motion Planning Dr. ir. Barry Goeree, Director Architecture Robotics, PhilipsConsumer Lifestyle Baroniezaal Custom robots voor specialistische toepassingen Ir. Jeroen Brom, Directeur, Brom Mechatronica PLENAIR Vision & Robotics in Agro & Food Wageningen UR ontwikkelt sensorsystemen voor de agro/food, waarmee vele mechanische processen worden aangestuurd. In toenemende mate verschuiven activiteiten naar het toepassen van realtime handelingen vanuit vision, waarbij ook steeds vaker robots worden ingezet. Mogelijkheden nemen toe, maar ook de behoefte aan meer systeemintelligentie om het bio diverse materiaal te kunnen segmenteren in 3D, zelf lerend te kunnen zijn, adaptief naar de veelal buitenlandse operator en voedselverwerkingslijn en de grote diversiteit aan producten, cultivars en verpakkingen. De lezing richt zich op voorbeelden uit de praktijk en lopend onderzoek. Twee grote Wageningse EU roboticaprojecten PicknPack en CROPS krijgen aandacht Koffie- & theepauze en bezoek expositie/demo s Baroniezaal (RoboNED) Zaal 18 Zaal Sensing, Perception and Cognition for service robots Prof. dr. ir. Pieter Jonker Delft, Bio-robotics Lab, Technische Universiteit Delft Vision voor robots: integrale oplossing in plaats van add-on sensor Ir. Léon Bemelmans, Directeur, Beltech BV Lunch en bezoek expositie/demo s Baroniezaal Zaal 18 Zaal D meetsystemen in dagelijkse productieprocessen Lucien Vleugels, LMI Technologies, namens DVC Baroniezaal (RoboNED) Ing. Erik Pekkeriet, Senior Projectmanager, Wageningen UR - Greenvision Veiligheid bij robots is een belangrijk issue Martijn Drost, Sr. Safety Consultant, Pilz Nederland PLENAIR Dutch Robotics Strategic Agenda: Analysis, Roadmap & Outlook Energiezuinig produceren met industriële robot Ing. Martin van der Have, Sales Manager, ABB Robotics Theorie en de Praktijk van Appeltje Eitje 3D Hardware en Software Harm Hanekamp, Sales Manager, Data Vision Prof. dr. ir. Stefano Stramigioli, Universiteit Twente The global perspectives for robotics worldwide is optimistic. There is a huge chance for the Netherlands to become an important player in robotics worldwide. The technological expertise, combined with the social needs, for example the growing need for healthcare due to the graying population, provides the Netherlands with great opportunities. Cross-domain collaboration on technology, education and ELS-issues are key-issues in order to transfer the opportunities into commercialized products. The roadmap with a clear focus and overview of the steps will accelerate these developments Koffie- & theepauze en bezoek expositie/demo s Baroniezaal (RoboNED) PLENAIR Official presentation of the Dutch Robotics Strategic Agenda Prof. dr. ir. Maarten Steinbuch, Technische Universiteit Eindhoven Chris Buijnk (Secretary- General at the Dutch Ministry of Economic Affairs, Agriculture and Innovation) bezoek expositie/demo s - netwerkborrel exposanten Since 2 years RoboNED has been working towards developing a network and a vision for Dutch robotics, together with Dutch experts from companies, knowledge institutes and societal institutes. This resulted in the Dutch Robotics Strategic Agenda. During this session the chair of RoboNED, Stefano Stramigioli, will officially present the roadmap to Chris Buijink, Secretary-General of the ministry of EL&I and Eppo Bruins, executive director of technology foundation STW. With this presentation the start will be marked of the joined implementation of the RoboNED Roadmap. After this session there will be drinks to celebrate the completion of the Roadmap. Eppo Bruins (Executive Director, Technology Foundation STW) 010 Vision & Robotics 2012

11 PROGRAMMA VISION & ROBOTICS EN ROBONED CONFERENTIE WOENSDAG 6 juni Ontvangst en registratie bezoekers Baroniezaal (RoboNED) Zaal 18 Zaal Interaction with robotic systems Prof. Ben Kröse, Universiteit en Hogeschool van Amsterdam Baroniezaal (RobNED) VISION + ID oplossingen om te begeleiden, te inspecteren, te meten en te identificeren. Erik Seijner, Product manager, Isotron Systems BV PLENAIR Robotics - From vision to reality Prof. Dr. Henrik Christensen, Chair of Robotics at Georgia Institute of Technology, USA Robot Pickercellen met standaard geïntegreerde vision Dirk Franken, General Manager, Robertpack Industrial&Packaging Equipment BV, namens Fanuc Robotics Benelux The US formulated a roadmap in robotics, which was published Based on this a number of initiatives have been launched to implement the roadmap. The mechanism include support for small and medium sized enterprises, new educational initiatives, and a program for basic research. To support the integration of these efforts a robotics network has also been launched termed the Robotics-VO. In this presentation we will discuss the process from formulation of a roadmap to implementation with considerations related to R&D programs, broad educational initiatives and mechanisms to grow the industrial base for a new sector Koffie- & theepauze en bezoek expositie/demo s Baroniezaal (RoboNED) Zaal 18 Zaal Learning and Adaptive Systems Prof. dr. ir. Robert Babuska, Technische Universiteit Delft Robots als flexibele en gebruiksvriendelijke oplossing voor packing & palletising in de eierverwerking Eddie Mennen, Directeur, YASKAWA Benelux / MOBA Lunch en bezoek expositie/demo s Baroniezaal PLENAIR De crisis overleven met robotica Paul Mencke RA/FB, Govers Accountants/ Adviseurs Praktische toepassingen van ToF-camera s (Indoor/Outdoor) Dr. ir. Luc Mertens, Hoofd van het industrieel Visielab, Karel de Grote-Hogeschool, Hoboken In elke sector zien we ondernemingen die het goed doen, en tegelijkertijd zien we ondernemingen die het zwaar hebben. Een teleurstellend rendement kan dan ook niet alleen maar aan de crisis geweten worden. Waardoor kunnen die verschillen dan wel verklaard worden? Bij het ontleden van business modellen en verdienmodellen in de industrie blijkt dat robotica en productieautomatisering een belangrijke rol kunnen spelen. Paul Mencke zal uiteenzetten hoe het effect van robotisering en productieautomatisering zichtbaar gemaakt kan worden uit de jaarcijfers. Baroniezaal (RoboNED) Zaal 18 Zaal Software challenges for future robotics systems: trends and roadmap Prof. dr. ir. Herman Bruyninckx, Katholieke Universiteit Leuven, België Koffie- & theepauze en bezoek expositie/demo s Baroniezaal (RoboNED) Zaal Encouraging Entrepreneurship in European Robotics Dr. Geoff Pegmann, Managing Director of R U Robots (UK) Mr. Jon Agirre Ibarbia, Project Manager / Senior researcher, Tecnalia(Spanje) bezoek expositie/demo s - netwerkborrel exposanten M.b.v. flexibele en adaptieve robotcel kostengunstig automatiseren van grote productmix in kleinere series Michaël Vermeer, Directeur, Robomotive BV Computer Vision, hoe start ik er mee? Jaap van de Loosdrecht, Coördinator NHL Kenniscentrum Computer Vision Voordelen van FPGA programmering binnen complexe Vision applicaties Rudy Meijer, Software Engineer, Iris Vision Vision & Robotics

12 Congresprogramma Vision & Robotics en RoboNED Conferentie 2012 Dinsdag 5 juni 2012 Lezingen Baroniezaal uur RoboNED Navigation and Motion Planning Dr. ir. Barry Goeree, Director Architecture Robotics, Philips Consumer Lifestyle Mobile robots need to localize themselves (SLAM) and move to target destinations (Motion), while avoiding obstacles in a safe and efficient way. The robot needs to deal with 2D and 3D known and unknown, static and dynamic, structured and unstructured environments. Besides, they have to be able to deal with unfavorable conditions for sensing, mobility and manipulation. This presentation will discuss these challenges and the possibilities of the new functionalities for future applications uur plenair Vision & Robotics in Agro & Food Ing. Erik Pekkeriet, Senior Projectmanager, Wageningen UR - Greenvision Wageningen UR ontwikkelt sensorsystemen voor de agro/food. Men ziet steeds vaker realtime vision in combinatie met robots. Hierbij neemt de behoefte aan meer systeemintelligentie toe om het bio diverse materiaal te kunnen segmenteren in 3D, zelflerend te kunnen zijn, adaptief naar de vaak buitenlandse operator en voedselverwerkingslijn en de grote diversiteit aan producten, cultivars en verpakkingen. De lezing richt zich op voorbeelden uit de praktijk en lopend onderzoek als de PicknPack en CROPS projecten uur RoboNED Sensing, Perception and Cognition for service robots Prof. dr. ir. Pieter Jonker Delft, Bio-robotics Lab, Technische Universiteit Delft Often robots are kept away from humans and remotely controlled by humans. Two trends are about to change this. It is possible to design cheap, safe and efficient machines. Also the evolution of modern societies brings the need for robots operating together with humans in a human environment. This presentation is about the research and design of low cost Cognitive Robot Systems, i.e. robots that can safely move and act in the direct vicinity of human beings, understand them, adapt to and learn from them, based on their sensing, and perceptive and cognitive abilities uur 3D meetsystemen in dagelijkse productieprocessen Lucien Vleugels, LMI Technologies, namens DVC Machinevision BV LMI technologies Inc heeft in de afgelopen 30 jaar zich gespecialiseerd in het creëren van meetsystemen (> ) die gebruikt worden om productieprocessen te optimaliseren, te besturen en eindproducten te controleren. Deze lezing geeft een overzicht van geïmplementeerde gerealiseerde applicaties in de hout industrie, automotive, aluminimum productie, asfalt inspectie en het uitlijnen van banden t.b.v. de automotive industrie. We gaan in op meetnauwkeurigheid en procesterugkoppellingen waarbij de gemeten waarden van het meetsysteem worden gebruikt om naast een meetkwaliteit ook het productieproces te sturen uur RoboNED plenair Dutch Robotics Strategic Agenda: Analysis, Roadmap & Outlook Prof. dr. ir. Stefano Stramigioli, Universiteit Twente The global perspectives for robotics worldwide is optimistic. There is a huge chance for the Netherlands to become an important player in robotics worldwide. The technological expertise, combined with the social needs, for example the growing need for healthcare due to the graying population, provides the Netherlands with great opportunities. Cross-domain collaboration on technology, education and ELS-issues is a key-issue in order to transfer the opportunities into commercialized products. The roadmap with well-defined steps and a clear focus will accelerate these developments uur RoboNED plenair Official presentation of the Dutch Robotics Strategic Agenda Since 2 years RoboNED has been working on the vision on the Dutch robotics, together with the Dutch Experts from companies, knowledge institutes and societal institutes. This resulted in the Dutch Robotics Strategic Agenda. This roadmap is presented to Chris Buijink, Secretary-General of the ministry of EL&I and Eppo Bruins, executive director of technology foundation STW. They will receive the Strategic Agenda and react on Prof. dr. ir. Maarten Steinbuch, Technische Universiteit Eindhoven Chris Buijnk, Secretary-General at the Dutch Ministry of Economic Affairs, Agriculture and Innovation Eppo Bruins, Executive Director, Technology Foundation STW 012 Vision & Robotics 2012

13 Congresprogramma Vision & Robotics en RoboNED Conferentie 2012 Dinsdag 5 juni 2012 Lezingen zaal uur Custom robots voor specialistische toepassingen Ir. Jeroen Brom, Directeur, Brom Mechatronica uur Praktische toepassingen van ToF-camera s (Indoor/Outdoor) Martijn Drost, Sr. Safety Consultant, Pilz Nederland Met een unieke mechatronische aanpak en tools is Brom Mechatronica in staat voor markten robotisering rendabel te maken waar dat tot voor kort niet voor mogelijk werd gehouden. Daartoe wordt de klantapplicatie als centraal uitgangspunt genomen en resulterend wordt een speciaalrobot gerealiseerd. De methode wordt uitgelegd en bouwblokken en voorbeelden passeren de revue uur Vision voor robots: integrale oplossing in plaats van add-on sensor Ir. Léon Bemelmans, Directeur, Beltech BV Vision als 2D positiesensor voor robots is ruim bekend en toegankelijk. Van grotere waarde zijn verdergaande integrale oplossingen in 3D. De presentatie geeft een overzicht van praktische technieken voor 3D beeldvorming. Optredende complexiteiten worden besproken en toegelicht aan de hand van gerealiseerde combinaties van robot en vision. Deze voorbeelden liggen op het gebied van inspectie van gebogen spiegelende oppervlakken, assemblage en handling. Veiligheid bij robots is een belangrijk issue. Toegankelijkheid, bereikbaarheid en doorvoer van producten is daarnaast zeer belangrijk voor een goede procesvoering. Immers moeten de robots een zo hoog mogelijke OEE verkrijgen. De normen uit ISO bieden de bouwer van robots en applicaties hiervoor goede handvatten. De eis omtrent veiligheid en toegankelijkheid kan goed worden opgevangen door het gebruik van onzichtbare beveiligingen: lichtschermen. Dit zijn gestapelde veilige fotocellen die een ruimte kunnen beveiligingen en toegangstijden zo kort mogelijk houden. Deze lezing zal ingaan op toegankelijkheid en veiligheid van robots door het toepassen van lichtschermen in hoofdlijn gebaseerd op de norm de ISO Aan de hand van een voorbeeld zal er worden ingegaan op positionering, typen en veiligheidsafstanden. Congresprogramma Vision & Robotics en RoboNED Conferentie 2012 Dinsdag 5 juni 2012 Lezingen zaal uur Energiezuinig produceren met industriële robot Ing. Martin van der Have, Sales Manager, ABB Robotics Om succesvol te kunnen zijn in de concurrerende markt, moeten bedrijven zo efficiënt en zo effectief mogelijk opereren. Naast kostenbeheersingen wordt ook duurzaamheid een steeds belangrijker aspect, terwijl de kwaliteit van geleverde producten goed moet blijven. Het inzetten van industriële robots kan hierbij helpen, vooral als het gaat om productiebedrijven in de maakindustrie uur Theorie en de Praktijk van Appeltje Eitje 3D Hardware en Software Harm Hanekamp, Sales Manager, Data Vision Hoe maak ik van een 3D applicatie een Appeltje Eitje aanpak? Wat is er mogelijk met 3D Hardware en 3D software en wie kent het verhaal van de steen en de ezel? Vision & Robotics

14 Congresprogramma Vision & Robotics en RoboNED Conferentie 2012 Woensdag 6 juni 2012 Lezingen Baroniezaal uur RoboNED Interaction with robotic systems Prof. Ben Kröse, Universiteit en Hogeschool van Amsterdam Robotic systems will play an important role in our daily life. In future we will be surrounded with intelligent devices that will support us in many tasks. In the presentation I will focus on the interaction with those devices. Are we going to talk to our vacuum cleaner or will we use the glass panel of the tablet or smartphone for everything? Different techniques will be explained, and I will present some things on the European project Accompany. I will also discuss applications of new techniques for the market uur RoboNED plenair Robotics - From vision to reality Prof. Dr. Henrik Christensen, Chair of Robotics at Georgia Institute of Technology, USA The US formulated a roadmap in robotics, which was published Based on this a number of initiatives have been launched to implement the roadmap. The mechanism include support for small and medium sized enterprises, new educational initiatives, and a program for basic research. To support the integration of these efforts a robotics network has also been launched termed the Robotics-VO. In this presentation we will discuss the process from formulation of a roadmap to implementation with considerations related to R&D programs, broad educational initiatives and mechanisms to grow the industrial base for a new sector uur RoboNED Learning and Adaptive Systems Prof. dr. ir. Robert Babuska, Technische Universiteit Delft Future robots must be able to effectively learn from experience and actively acquire knowledge about their environment, so that they can realize an appropriate degree of autonomy. Learning and adaptation can be used to deal with uncertainty in an optimal way. A properly designed learning system will seek to optimize its behavior over a variety of real-world conditions, which would otherwise be difficult to model for the purpose of off-line design. In this way, a robot can deliver steady performance under largely varying conditions. This will facilitate the penetration of robotics into new domains, beyond standard factory automation. Typical application examples are found in the agricultural sector or domestic and other service applications uur plenair De crisis overleven met robotica Paul Mencke RA/FB, Govers Accountants/ Adviseurs In elke sector zien we ondernemingen die het goed doen, en tegelijkertijd zien we ondernemingen die het zwaar hebben. Een teleurstellend rendement kan dan ook niet alleen maar aan de crisis geweten worden. Waardoor kunnen die verschillen dan wel verklaard worden? Bij het ontleden van business modellen en verdienmodellen in de industrie blijkt dat robotica en productieautomatisering een belangrijke rol kunnen spelen. Paul Mencke zal uiteenzetten hoe het effect van robotisering en productieautomatisering zichtbaar gemaakt kan worden uit de jaarcijfers uur RoboNED Software challenges for future robotics systems: trends and roadmap Prof. dr. ir. Herman Bruyninckx, Katholieke Universiteit Leuven, België We try to make robots more interactive with humans or other robots and equip them with mobile and redundant manipulation, reasoning, modeling and perception capabilities. Consequences is that none of the existing software infrastructures is yet flexible and complete enough to support the wide variety of requirements. This presentation gives an overview of the worst practice trends that we see in robotics in the context of the major software engineering challenges that still have to be solved. Also concrete suggestions are made for a roadmap of the coming 3-5 years uur RoboNED Encouraging Entrepreneurship in European Robotics Dr. Geoff Pegmann, Managing Director of R U Robots (UK) Mr. Jon Agirre Ibarbia, Project Manager / Senior researcher, Tecnalia(Spanje) This paper presents a general background on robotics entrepreneurship in Europe and the support for such entrepreneurs under the forthcoming Horizon2020 programme. The paper concludes with a summary of the work undertaken within the eurobotics Coordination Action to support European entrepreneurs in robotics. 014 Vision & Robotics 2012

15 Congresprogramma Vision & Robotics en RoboNED Conferentie 2012 Woensdag 6 juni 2012 Lezingen zaal uur VISION + ID oplossingen om te begeleiden, te inspecteren, te meten en te identificeren Erik Seijner, Product manager, Isotron Systems BV Isotron Systems Benelux, Platinum Automation Solution Provider van Cognex Corporation, levert systeemgerichte vision camera- en ID-oplossingen. Isotron laat weer zien hoe krachtig en eenvoudig een vision- en een ID-systeem kan zijn. Wij zullen in de praktijk opgedane applicatie ervaringen met u delen tijdens onze presentatie. Alle innovaties komen aan bod. De Easy Builder maakt het ook voor de beginnende vision engineer mogelijk om de krachtigste tools eenvoudig toe te passen en met geringe risico s oplossingen te engineeren uur Robots als flexibele en gebruiksvriendelijke oplossing voor packing & palletising in de eierverwerking Eddie Mennen, YASKAWA Benelux / MOBA MOBA is internationaal marktleider op het gebied van eierhandlingssystemen. Sinds ca. 2 jaar worden succesvol industriële robots ingezet voor verpakking en palletisering. Belangrijke eisen daarbij voor de eindgebruikers zijn flexibiliteit en gebruiksvriendelijkheid. Via geavanceerde software oplossingen heeft MOBA oplossingen ontwikkeld die aan deze eisen voldoen. In de presentatie zal hierop worden ingegaan en zullen enkele voorbeelden worden besproken uur M.b.v. flexibele en adaptieve robotcel kostengunstig automatiseren van grote productmix in kleinere series Michaël Vermeer, Directeur, Robomotive BV In de lezing wordt aangegeven waar de beperkingen liggen van de huidige conventionele robots m.b.t. het kostengunstig kunnen automatiseren van werkplekken in de (maak-) industrie waar veel productvarianten in kleinere seriegroottes worden geproduceerd. Daarna wordt ingegaan op hoe een combinatie van een industriële humanoïde robot met adaptieve humanoïde grijpers en 3D vision deze beperkingen kunnen oplossen. Een en ander wordt duidelijk gemaakt aan de reeds door Robomotive gebouwde democel, die alle genoemde componenten geïntegreerd heeft uur Computer Vision, hoe start ik er mee? Jaap van de Loosdrecht, Coördinator NHL Kenniscentrum Computer Vision Het Kenniscentrum Computer Vision van de NHL Hogeschool voert voor het bedrijfsleven haalbaarheidsstudies uit op het gebied van beeldverwerking en geeft cursussen. Wat hebt u nodig om te starten met beeldverwerking? Deze lezing geeft u een praktische introductie op de onderwerpen die u nodig heeft om een zelf aan de slag te kunnen gaan met beeldverwerking. Congresprogramma Vision & Robotics en RoboNED Conferentie 2012 Woensdag 6 juni 2012 Lezingen zaal uur Robot Pickercellen met standaard geïntegreerde vision Dirk Franken, General Manager, Robertpack Industrial&Packaging Equipment BV, namens Fanuc Robotics Benelux Tijdens deze lezing komen praktijkvoorbeelden aan de orde waar geïntegreerde robot vision wordt toegepast in combinatie met verpakkingstoepassingen. Groot voordeel van deze vision toepassing is dat met standaard componenten en standaard software wordt gewerkt. De communicatie met 1 of meerdere robots is een uitontwikkeld protocol. De investeringen in deze vision systemen zijn hierdoor laag en de inbedrijfname tijd is kort. Besproken worden o.a. productherkenning, mogelijkheden van kwaliteitscontrole en praktische tips uur Praktische toepassingen van ToF-camera s (Indoor/ Outdoor) Dr. ir. Luc Mertens, Hoofd van het industrieel Visielab, Karel de Grote-Hogeschool, Hoboken Nieuwe resoluties van TOF camera s verhogen de tolerantie voor tegenlicht aanzienlijk. We presenteren recente etenschappelijke voorbeelden die dit aantonen. Tevens behandelen we praktijkgerichte problemen en directe calibratiemiddelen die voor elke gebruiker geschikt zijn. Focus hierbij zijn problemen die alleen gebruik maken van afstandsmetingen, zonder deze te herleiden naar x, y en z-waarden als robotapllicaties, navigatievraagstukken en material handeling. Ook is er een primeur ten aanzien van vlakheidsanalyse uur Voordelen van FPGA programmering binnen complexe Vision applicaties Rudy Meijer, Software Engineer, Iris Vision In deze lezing zal worden uitgelegd wat de voordelen zijn van het gebruik van FPGA technologie bij zware vision applicaties. De intuïtieve, icoon gestuurde, programmering met Visual Applets software is zeer eenvoudig en de vele mogelijkheden zullen worden uitgelegd tijdens de presentatie. Daarnaast zal worden aangetoond dat FPGA programmeren met Visual Applets heel goed haalbaar is voor software engineers die niet gespecialiseerd zijn in low level FPGA programmering. Vision & Robotics

16 Inspecteer sneller met NI Vision Builder AI Maak uw visie een realiteit. National Instruments Vision Builder for Automated Inspection (AI) biedt een innovatieve state machine-editor. Hiermee komt u sneller van het eerste concept naar de uiteindelijke geautomatiseerde visiontoepassing. De meer dan 100 inbegrepen stappen voor beeldverwerking, compatibiliteit met duizenden camera s en de eenvoudige integratie met bestaande industriële besturingen maken dat uw implementatie sneller en eenvoudiger verloopt. Er is geen programmering nodig. VISION BUILDER AI Configureerbare machine vision Geen programmering nodig Acquisitie van duizenden camera s >> Vraag de GRATIS 30-dagen evaluatieversie aan op ni.com/vision/vbai National Instruments Netherlands BV Pompmolenlaan 10 Postbus AC Woerden Tel Fax Chamber of Commerce # Utrecht National Instruments. Alle rechten voorbehouden. National Instruments, NI en ni.com zijn handelsmerken van National Instruments. Andere vermelde producten en firmanamen zijn handelsmerken of handelsnamen van hun respectievelijke bedrijven

17 Veel innovaties op Vision & Robotics 2012 Op Vision & Robotics 2012 is er niet alleen een uitgebreid lezingenprogramma, ook zullen de ruim zestig exposanten een goede weergave geven van de huidige stand der techniek. We vroegen enkele exposanten wat zij de bezoeker zullen voorschotelen. Op de nu volgende pagina s vindt u een greep uit hun interessante aanbod. Sick Viewer koppelt vision sensoren Sick heeft op Vision & Robotic 2012 een speciale plek voor de Inspector Viewer gereserveerd. Met deze Viewer is alles in de Inspectors vision sensoren te monitoren. Zonder pc of laptop kan het te detecteren object tijdens het productieproces visueel gevolgd worden. Bij gebruik van meerdere Inspectors neemt volgens het bedrijf de waarde van de Viewer alleen maar toe. Want veelvoorkomende instellingen kunnen erin worden bewaard en elke instelling is direct te downloaden naar de betreffende Inspector. Omdat de Viewer als FTP-server werkt, kunnen alle beelden uit de Inspector erin worden opgeslagen. Zo is via de Viewer ook steeds de kwaliteit van de gemaakte afbeelding te bekijken. Dit maakt de Inspector Viewer vormt praktisch alternatief voor pc of laptop en maakt het sneller omschakelen van productielijnen mogelijk. De Viewer is dan ook een waardevolle accessoire voor alle Sick I10, I20, I40 en P30 Inspectors. Hij beschikt bovendien over een touchscreen met een resolutie van 800x400 pixels, en 4Gb Compact Flash geheugen, waarvan 3,5 Gb vrij is voor de opslag van beelden. Indien gewenst is capaciteit middels USB uit te breiden. Bekijk de Inspector Viewer op stand 43 Pilz SafetyEYE zorgt voor veiligheid en beveiliging SafetyEYE is het eerste veilige camerasysteem ter wereld waarmee zowel gevaarlijke arbeidsprocessen ter bescherming van mens en machine veilig bewaakt en bestuurd (safety) als beveiligstaken uitgevoerd kunnen worden (security). SafetyEYE staat voor bewaking in 3D die kan zien SafetyEYE kan zowel voor veiligheids- als voor standaard besturingsfuncties worden gebruikt. Het veilige camerasysteem opent nieuwe perspectieven voor de productie omdat het garant staat voor ergonomische procedures en efficiënte resultaten, van de planning tot aan het dagelijkse gebruik. Met het veilige camerasysteem kan een ononderbroken bewaking van de gevaarlijke zone worden gerealiseerd. Om de gevaarlijke zone of te bewaken object wordt een 3D beschermcocon gevormd. Met behulp van 3D-technologie kan SafetyEYE de complete ruimte tegelijkertijd bewaken. Als de plaats van opstelling optimaal gekozen is, kunnen meerdere machines tegelijkertijd door één systeem worden bewaakt. Men kan met een SafetyEYE meerdere van elkaar afhankelijke beveiligingsvertrekken bewaken. Hierdoor verlaagt men de kosten, reduceert men componenten tot een minimum en bespaart men onkosten voor installatie en materialen. Mens en machine kunnen nu optimaal samenwerken. Dat betekent groen licht en voor vorkheftrucks of schoonmaakmachines vrije Beursinnovaties 017

18 Lasnaden realtime volgen met 3D laservision Pilz Perfecte doorgang. driedimensionale En waar vroeger meerdere kostbare sensoren moesten worden bescherming gecombineerd, SafetyEYE is het eerste veilige camerasysteem waarmee zowel de beveiliging van gevaarlijke arbeidsprocessen (Safety) als bewakingstaken (Security) uitgevoerd kunnen worden. SafetyEYE biedt u meer veiligheid zonder obstakels. maakt de driedimensionale techniek zelfs beveiliging achter de trap mogelijk. De SafetyEYE kent dan ook vele toepassingsmogelijkheden in de auto- of de verpakkingsindustrie, persen of om handling stations en biedt nieuwe perspectieven in de meest uiteenlopende branches. Bekijk de SafetyEYEop stand 39 Valk Welding bouwt eigen visionsysteem Valk Welding gaat zelf vision systemen voor lasnaadvolging in haar lasrobotinstallaties bouwen. Daarvoor heeft Valk Welding van Oxford Sensor Technology (OST) de exclusieve rechten overgenomen voor de integratie van de CSS sensor technologie. Valk Welding past de CSS lasersensor technologie van OST al enige jaren toe als vision systemen voor lasnaadvolging in haar lasrobotinstallaties, maar wil daarvoor niet langer meer afhankelijk zijn van derden. Valk Welding zal ook de software voor een interface met Panasonic lasrobots met eigen software engineers doorontwikkelen. Het team van software ontwikkelaars is daarvoor uitgebreid met specialisten op dit gebied. Valk Welding zal de lasercamera gaan integreren in haar eigen Van Rooij Valk Welding levert een exact gelaste naad toortsafschakeling om een perfecte kalibratie bouw onder eigen regie te gaan voeren is Valk geen handmatige programmacorrecties meer van het camera systeem ten opzichte van het Welding voor productie en levering van vision geen complexe lasmallen meer benodigd TCP (Tool Center Point) te kunnen waarborgen. systemen niet meer afhankelijk van derden en Het eerste verhoogt systeem de in proces deze uitvoering snelheid is inmiddels geleverd verhoogt en de in productie proces nauwkeurigheid bij de vestiging nasonic interface bovendien aan alle Panaso- kan de robotintegrator vision systemen met Pa- van Stork voorkomt Marel in Boxmeer. onnodig Valk afkeur Welding heeft nic dealers wereldwijd leveren. De lasersensor deze fabrikant van pluimveeslachtmachines technologie wordt door Valk Welding onder de een nieuw robotsysteem geleverd waarbij de naam Arc-Eye op de markt gebracht. info@valkwelding.com Tel. +31 (0) laserscanner op deze nieuwe wijze is geïntegreerd in de toortafschakeling. De laserkop is Bekijk het nieuwe visionsysteem op stand 31 bovendien uitgerust met een koppelsysteem Van Rooij Makes ontwikkelt it slimme happen camera s om de camera eenvoudig te kunnen ontkoppelen. Dat maakt het mogelijk de lasercamera neering bouwt in eigen beheer Smart Vision Van Rooij Electronics Design & Software Engi- alleen in te zetten wanneer dat nodig is. Daarmee blijft de maximale bereikbaarheid voor software wordt in huis ontwikkelt. De camera s Camera s. De gehele mechanica, elektronica en het robotsysteem in moeilijk toegankelijke zijn niet alleen in staat beelden te registreren, producten behouden. Door de ontwikkeling en maar deze ook meteen real-time te verwerken waarmee een externe PC overbodig is geworden. Naast het bouwen van Smart Camera s richt van Rooij Electronics Design & Software Engineering zich ook op het uitvoeren van computer vision projecten op basis van deze camera s. Hiermee wordt van Rooij Electronics Design & Software Engineering een echte onestop-shop voor vision projecten. Op de Vision & Robotics Automation Solutions beurs laten wij het nieuwste compacte Smart Camera model zien, evenals onze remote-head oplossing. Deze laatste is ideaal voor integratie in de tooling van zelfs de meest compacte robot. Ook presenteren wij MODBUS TCP server integratie in onze camera systemen. Hiermee is op eenvoudige wijze informatie uitwisseling tussen camera en machine besturingssysteem te realiseren. Ook voor Windows gebaseerde user interfaces kunt U bij ons terecht. We informeren U graag 018 Beursinnovaties

19 Staubli over de mogelijkheden van weergave van camera beelden, aansturen van industriële netwerken en robots en gebruiksvriendelijke grafische machine interfaces. Bekijk de slimme camera s op stand 40 Staubli TP80 fast picker komt naar Vision & Robotics Tijdens Vision & Robotics toont Stäubli voor het eerst in Nederland de nieuwe fast picker TP80. Deze ultrasnelle 4-assige robot vormt een mijlpaal voor industriële pick & place toepassingen. Met snelheden van meer dan 200 picks per minuut biedt de TP80 meer flexibiliteit tegen een lagere kost en dit voor alle sectoren. Deze nieuwe robot vertegenwoordigt de laatste innovatie beweeglijker en lichter terwijl extreem snelle cyclustijden afgeleverd kunnen worden zonder in te boeten aan precisie. Hoge precisie binnen het complete werkbereik van de robot wat niet steeds gezegd kan worden van concurrerende delta robots. Een eenvoudige basis of wandconstructie elimineert de behoefte aan een grote kostelijke structuur waardoor de kostenefficiëntie en het integratie gemak nog versterkt worden. Bijkomende voordelen zijn zowel een compacte voorarm om in smalle machine openingen te bewegen als een interne kabelboom en userleidingen door de Z-as. De TP80 fast picker is heel rigide en heeft een competitieve prijszetting waardoor hij een economisch alternatief vormt voor heel wat standaard applicaties zonder te moeten inleveren aan kwaliteit, duurzaamheid of prestatie. Dit alles stelt de TP80 in staat om eerste keuze te worden voor een hele reeks toepassingen die tot op vandaag delta robots vereisten. De robot is perfect aangepast aan de behoeftes van alle industrietakken zoals PV/ solar, pharma, verbruiksgoederen, voeding, elektronica en automobiel. Typische toepassingen omvatten high-speed pick & place, assemblage, materiaal verwerking, verpakking en machine tending. Stäubli informeert de bezoeker tijdens de beurs graag over haar aanbod high-speed precisie robots gaande van 4-assige SCARA tot 6-assige robots met hefvermogen tot 250 kg, bijhorende controllers en aangepaste software. Bekijk de TP80 fast picker op stand 34 Dero en Aris automatiseren met andere ogen Aris bv uit Eindhoven en Dero bv uit Nieuw Vennep zijn een samenwerking aangegaan op het gebied van vision en robots. Aris is gespecialiseerd in de ontwikkeling van geavanceerde software voor machine vision systemen. Dero is gespecialiseerd in het automatiseren van productieprocessen door middel van het custom made toepassen van industriële robots. Door deze samenwerking ontstaat een unieke en sterke combinatie voor het automatiseren met andere ogen. Naast de fysiek andere ogen in de vorm van de vision systemen hebben beide bedrijven ook een geheel eigen en innovatieve kijk op automatiseringsoplossingen. Samen hebben zij alle knowhow in huis om, behalve het vinden van een goede oplossing, de ontworpen projecten op een verantwoorde en professionele wijze te realiseren. De ruim 25 jaar robotervaring van Dero in combinatie met de wereldwijd draaiende 500 vision systemen van Aris is de perfecte basis voor een zeer uiteenlopende projecten. Een van de specialiteit zit in de slimme interpretatie van reeksen van complexe kleurenbeelden en de intelligente integratie van vision met robotica. De robotinstallaties worden meestal als totaalproject geleverd dus inclusief randapparatuur, eventuele aan-en afvoersystemen, besturingen en software, waarbij de robot altijd het hart van de installatie vormt. Bezoek voor meer informatie stand 47 Isotron toont In-Sight 7000-serie De In-Sight 7000-serie slaat volgens Cognex een belangrijke brug tussen prestatie en gebruiksgemak. Door de kleine afmetingen, robuuste bouw en hoge specificaties, is de serie geschikt voor zeer uiteenlopende industrieën en toepassingen. En de beschikbare configuratietools moeten vervolgens een snelle inbedrijfname garanderen. In-Sight 7000 biedt de mogelijkheid om betrouwbare inspecties te Dero en Aris Beursinnovaties 019

20 voeren, ongeacht de grootte van de beschikbare ruimte en ongeacht de draaisnelheid van de productielijn. De compacte industriële IP67- behuizing maakt hem bovendien geschikt voor zwaar industriële omgevingen. De camera s zijn uitgerust met Ethernet, RS-232 serieel en meerdere discrete IO s. Het systeem kan rechtstreeks communiceren met een PLC of een robotcontroller en kan meerdere slimme camera s op afstand aansturen vanaf een pc of HMI met netwerkaansluiting. Ook heeft de In-Sight 7000 de mogelijkheid om verlichting rechtstreeks te voeden en te regelen, zodat er geen externe voedingsbronnen nodig zijn. Door de opnamesnelheid van maximaal honderd beeldopnames per seconde zijn inspectieresultaten ook op de snelste productielijnen betrouwbaar. Alle inspectie-, defectdetectie-, geleidings-, uitlijnings- en meettoepassingen worden opgezet middels de gebruikersvriendelijke EasyBuilderinterface. Bekijk de In-Sight 7000-serie op stand 24 DVC DVC toont diverse OEM modules en componenten Sinds 2004 is DVC machinevision B.V. een partner in vision voor OEM s in de Benelux en levert het bedrijf samen met hen oplossingen wereldwijd. Dit varieert van de unieke distributie van A-merk vision componenten, tot het ontwikkelen van klantspecifieke vision modules voor food-, robot- en sportapplicaties. Op de beurs zal er dan ook aandacht geschonken worden aan machine vision software, 2D en 3D smart camera s en embedded systemen, industriële camera s, framegrabbers, lenzen en verlichting. DVC laat weten dat juist de combinatie van technische ondersteuning met offthe-shelf imaging componenten waardevol is om voordelig tot hoge kwaliteit te komen. De merken die op de beurs aan bod komen zijn Sony, Matrox, Basler, LMI Technologies, illunis en Media Cybernetics. Speciaal voor de machinebouwer zal er naast de vision componenten ook aandacht zijn voor diverse specifieke OEM modules. Deze variëren van voedselindustrie to Vision Guided Robotics (VGR) en (top)sporttoepassingen. Bekijk de DVC oplossingen en producten op stand 32 ZVS presenteert zich als grijperspecialist Ook op Vision & Robotics 2012 zal er een mooie doorsnede van het zeer ruime grijperassortiment van Sommer Automatic uitgestald liggen. Ook de aanverwante producten als loopwagenklemmen en stootdempers van Zimmer, sensoren van Vester Elektronic, Fibro indexeertafels en robothoezen van RPS, zullen van de partij zijn. Hierbij zal er niet een product in het bijzonder in de spotlight staan. Volgens ZVS Techniek doe je dan de andere producten en een belangrijk uitgangsprincipe te kort. Het belangrijkste bij de handling van producten is namelijk dat de juiste grijper voor de juiste toepassing wordt gebruikt. Er is dus niet een one size fits all oplossing. En de kracht van het bedrijf ligt er juist in om vanuit het zeer ruime portfolio van standaard componenten dat Sommer Automatic biedt, de juiste samenstelling voor klanten te realiseren. Op deze manier hebben zij het beste van twee werelden: een hoge kwaliteit tegen een betaalbare prijs door standaardisatie en tegelijkertijd een oplossing op maat. Dit maatwerk kan volgens het bedrijf geleverd worden doordat het al heel wat jaartjes in de productieautomatisering rondloopt en op grijpergebied alles van de hoed en de rand weten. Door de korte lijnen weet ZVS Techniek precies wat klanten nodig hebben en kan men snel schakelen. Ook de lijnen richting de fabrikant blijken kort. Zo kunnen eventueel speciale wensen die 020 Beursinnovaties