erfgoededucatie gids A M S T E R D A M

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "erfgoededucatie gids A M S T E R D A M"

Transcriptie

1 erfgoededucatiegids A M S T E R D A M

2 Beeld voorzijde: Amsterdam Museum

3 Erfgoededucatiegids voor Amsterdam Inleiding Cultureel erfgoed is de verzamelnaam voor grote en kleine monumenten uit het verre en nabije verleden. Cultureel erfgoed gaat onder meer over gebouwen, kunstvoorwerpen, vondsten en opgravingen, voorwerpen uit het dagelijks leven, verhalen, liedjes, verzamelingen en archieven, landschappen, en stads- en dorpsgezichten. Alles wat onze ouders en voorouders door de eeuwen hebben achtergelaten in de eigen omgeving of in andere landen en werelddelen is Cultureel erfgoed maakt ons bewust van onze cultuur en geschiedenis. De kennis die wij er over onze cultuur en geschiedenis door delen, verbindt ons met elkaar en geeft ons ruimte om de culturele achtergrond van anderen te begrijpen. Erfgoededucatie is daarom maatschappelijk van belang en in het onderwijs verdient zij daarom een belangrijke plek. Met de Canon van Nederland is een aantal ijkpunten voor erfgoededucatie en geschiedenisonderwijs bijeengebracht in vijftig vensters. Veel gemeenten, waaronder ook Amsterdam, hebben een eigen canon samengesteld om zo meer inzicht in het eigen cultureel erfgoed te geven. Inleiding In Amsterdam is erfgoededucatie in het basisonderwijs een van de speerpunten van het gemeentebeleid en onderdeel van het Basispakket Cultuureducatie. De gemeente ondersteunt het Basispakket door handreikingen te bieden waarmee scholen een eigen leerlijn voor cultureel erfgoed kunnen opstellen. Met deze gids geeft Mocca, het Amsterdamse expertisenetwerk voor cultuureducatie, een aanzet voor een samenhangend programma voor cultureel erfgoed op Amsterdamse basisscholen. Daarbij heeft zij in eerste instantie gekozen voor grote erfgoedinstellingen met educatieve programma s voor het basisonderwijs. De gids geeft van elke organisatie een overzicht van de educatieve programma s, waarbij is vermeld voor welke basisschoolgroep of groepen elk programma is bedoeld, bij welke thema s uit de erfgoedcanon het aansluit, en bij welke kerndoelen en leerdoelen. Van de 24 instellingen die in deze gids staan vermeld, kunnen er zeventien worden bezocht met de Cultuurbus Amsterdam of de Cultuurboot Amsterdam. Voor een bezoek aan deze instellingen biedt de gemeente in 2012 aan elke Amsterdamse basisschool vijf busritten of bootvaarten aan. Voor een bezoek aan Het Concertgebouw is een zesde rit of vaart beschikbaar. Deze gids is zeker niet uitputtend: Amsterdam heeft nog veel meer instellingen en kunstenaars die erfgoededucatie aanbieden. Een groot aantal daarvan kunt u vinden op de website van Mocca. Met de viering in 2013 van het 400-jarig bestaan van de Amsterdamse grachtengordel zal het aantal programma s nog toenemen. Bezoek onze site dus regelmatig. Laat u inspireren door het erfgoed in deze gids en bel of mail ons over leerlijnen en andere vragen over cultuureducatie. Daar zijn we voor. Peggy Brandon Directeur Mocca 1

4 Inhoud Inhoud Inleiding 1 Leerlijnen 4 Cultuurbus Amsterdam en Cultuurboot Amsterdam 6 Programma s per groep voor de zeventien Cultuurbus Amsterdam Erfgoedinstellingen 8 Amsterdam Museum 13 Anne Frank Huis 19 Bijbels Museum 21 Eye Filmmuseum 23 Foam 26 Hermitage Amsterdam 32 Joods Historisch Museum 35 NEMO 39 Museum Ons Lieve Heer op Solder 42 Rembrandthuis 45 Rijksmuseum Amsterdam 47 Het Scheepvaart museum 52 Stedelijk Museum Amsterdam 57 Tropenmuseum 67 Van Gogh Museum 71 Verzetsmuseum Amsterdam 75 Museum Willet-Holthuysen 81 Overige Amsterdamse erfgoedinstellingen 89 Programma s per groep overige Amsterdamse erfgoedinstellingen 90 Allard Pierson Museum 93 Hortus Botanicus Amsterdam 96 Koninklijk Paleis Amsterdam 99 Het Persmuseum 103 Museum Het Schip 106 Stadsarchief Amsterdam 109 Tassenmuseum Hendrikje 112 Canon van Amsterdam 114 Basispakket cultuureducatie 116 Kerndoelen in het basisonderwijs 116 Aantekeningen 118 Bronnen en verwijzingen 120 Colofon 120 Mocca Academie en cultureel erfgoed 121 Museumplattegrond Amsterdams Uitburo

5 Leerlijnen Leerlijnen: structuur voor verankering Leerlijnen bieden structuur aan het cultuurprogramma van een school. Met het onderzoek Cultuur in de Spiegel, dat vaak wordt genoemd als het over kwalitatief cultuuronderwijs en over leerlijnen gaat, wordt het ontwikkelen van een raamleerplan voor cultuuronderwijs aan 4- tot 18-jarigen beoogd. Het uitgangspunt van dit onderzoek is dat het van belang is dat kinderen cultureel zelfbewustzijn ontwikkelen. Het doel is dat zij hun vermogen tot zelfreflectie ontwikkelen en inzicht verwerven in cultuur. Het gaat daarbij om de eigen cultuur, de cultuur van anderen en cultuur in het algemeen. Een ander doel is dat zij zich in verschillende media leren uitdrukken. In de studie Leerlijnen en vocabulaires in de praktijk van de Stichting Leerplanontwikkeling Nederland (SLO) wordt gesteld: Er kunnen dus leerlijnen ontwikkeld worden om meer samenhang en continuïteit door leerjaren heen aan te geven, bijvoorbeeld thematisch, maar ook om specifiek een individuele leerlijn voor een leerling uit te zetten. Leerlijnen worden gebruikt om leermiddelen te arrangeren en om onderwijs via een bepaalde vakdidactiek aan te bieden. Leerlijnen gedefinieerd In de omschrijving van de SLO wordt de volgende definitie van leerlijnen gehanteerd: Een leerlijn is een beredeneerde opbouw van tussen doelen en inhouden, leidend naar een einddoel. Afhankelijk van de precieze functie, gebruikscontext en doelgroep variëren leerlijnen in de mate waarin implicaties voor verschillende leerplanelementen zijn uitgewerkt. Erfgoed à la Carte, een organisatie die structurele samenwerkingsverbanden tussen scholen in het primair onderwijs en erfgoedinstellingen beoogde, hanteerde de volgende omschrijving: Een leerlijn beschrijft het ontwikkelingsproces dat kinderen doorlopen op basis van gegeven onderwijs. Het geeft een overzicht van wat kinderen leren (doelen), hoe het gegeven onderwijs dat leren kan beïnvloeden (didactiek, organisatie, leermiddelen) en wat de inhoud van het onderwijsaanbod is. Een leerlijn laat dan zien welke onderwijsinhouden achtereenvolgens (bijvoorbeeld per leerjaar) aan bod komen. Het is overigens geen strikt lineaire lijn en houdt rekening met verschillen in tempo, leerstijl en interesse. Bouwstenen voor een leerlijn Net als bij andere vakken bieden de kerndoelen voor het basisonderwijs houvast voor de opbouw van een leerlijn. Bij cultureel erfgoed is kerndoel 56 leidend: De leerlingen verwerven enige kennis over en krijgen waardering voor aspecten van Andere kerndoelen zijn uitgewerkt onder de thema s mens en samenleving, kunstzinnige oriëntatie, natuur en techniek, aardrijkskunde en geschiedenis, oriëntatie op jezelf en de samenleving. TULE inhouden & activiteiten noemt de volgende uitgangspunten voor een leerlijn erfgoededucatie op basis van kerndoel 56: Cultureel erfgoed is gerelateerd aan verschillende vakgebieden. In groep 1/2 worden vooral onderwerpen uit de directe en nabije omgeving van de kinderen onder de aandacht gebracht. Cultureel erfgoed is gerelateerd aan verschillende vakgebieden. In groep 3/4 komen onder meer onderwerpen uit oriëntatie op jezelf en de wereld, taal en kunst aan de orde. Cultureel erfgoed is gerelateerd aan verschillende vakgebieden. In groep 5/6 komen onder meer onderwerpen uit oriëntatie op jezelf en de wereld (meer specifiek: aardrijkskunde, geschiedenis), taal en kunst aan de orde. GROEP 1-2 GROEP 3-4 GROEP 5-6 GROEP 7-8 Voor elke groep wordt steeds een combinatie van verschillende media toegepast: 1. Objecten uit het verleden, zoals gebouwen, monumenten en (gebruiks)voorwerpen. 2. Rituelen en gebruiken, zoals spelletjes, liedjes, feesten en vieringen, eetcultuur, waarden en normen. 3. Verhalen, waaronder ook spreekwoorden, verhalenboeken, persoonlijke geschiedenis en filosofisch gedachtegoed vallen. 4. Kunstzinnige disciplines, met aandacht voor beeldtaal, mode, grafiek, ambachtsproducten en interieurs. Leerlijnen Cultureel erfgoed is gerelateerd aan verschillende vakgebieden. In groep 7/8 kunnen vanuit alle vakken relaties gelegd worden met Vooral voor de allerjongsten betekent dit dat de inhoud van het aanbod niet het belangrijkste uitgangspunt is, maar dat vanuit het erfgoedbrede aanbod gezocht moet worden naar rijke leeromgevingen, waarin kinderen worden uitgedaagd te handelen en te onderzoeken. Bij groep 1/2 zou dat een project Ridders en Kastelen kunnen zijn, met een bezoek aan het Paleis op de Dam, het Bijbels museum, het Rijksmuseum of het Amsterdam Museum / Museum Willet-Holthuysen. Bij groep 3/4 kan een wandelroute met verwerkingsopdrachten worden gevolgd door de eigen buurt of door een ander deel van de stad. De groepen voeren een verzamelproject uit in de eigen omgeving. Groep 5/6 bezoekt een museum na een voorbereidende les en krijgt na afloop een verwerkingsopdracht. Een kunstenaar doet een project met de kinderen over opgravingen of architectuur. Groep 7/8 bezoekt monumenten en musea, en krijgt inzicht in architectuur en de geschiedenis en het onderhoud van gebouwen. De groepen bezoeken het Anne Frank Huis, het Joods Historisch Museum of het Verzetsmuseum Amsterdam en leren verbanden te leggen tussen geschiedenis, historische voorwerpen en de Tweede Wereldoorlog. De school vult de leerlijnen vaak in samen met verschillende culturele instellingen en met individuele kunstenaars, zowel op locatie als op school. Als er vakdocenten zijn, hebben die een rol in de opzet en de verwezenlijking van een leerlijn. Niet alle instellingen en kunstenaars zijn even goed in staat om hun aanbod op het gebied van erfgoed af te stemmen op de leeftijd en de ontwikkeling van de kinderen of op het doel dat de school beoogt. Dit vraagt aandacht van zowel de school als de culturele sector. 4 5

6 Cultuurbus Amsterdam en Cultuurboot Amsterdam Cultuurbus Amsterdam en Cultuurboot Amsterdam Vierhonderd jaar grachten, 2013 Vanaf het voorjaar van 2013 wordt een aantal museumprogramma s in samenhang aangeboden ter gelegenheid van de viering van het 400-jarig bestaan van de Amsterdamse grachtengordel. Dit deel van de binnenstad maakt sinds twee jaar deel uit van de werelderfgoedlijst van UNESCO. Cultuurbus Amsterdam en Cultuurboot Amsterdam Sinds 2011 biedt de gemeente Amsterdam alle Amsterdamse basisscholen besloten vervoer aan naar zeventien culturele instellingen. De gemeente draagt de kosten van het vervoer en de scholen betalen zelf het bezoek aan de instelling en het programma dat er wordt gevolgd. Scholen kunnen kiezen voor vervoer per bus of per rondvaartboot. Zij kunnen de Cultuurboot Amsterdam en de Cultuurbus Amsterdam boeken via Elke school kan in het schooljaar zes ritten of vaarten boeken, waarvan één naar Het Concertgebouw. Voor de andere vijf kunnen zij kiezen uit de zeventien culturele instellingen die deelnemen. Scholen boeken zelfstandig een educatief programma bij een van de instellingen die deelnemen. Dat kan rechtstreeks bij de instellingen of via de link op de website van de Cultuurbus Amsterdam. Het vervoer kan daarna los via de website worden gereserveerd. Alle voorwaarden en mogelijkheden zijn na te lezen op en Op de volgende pagina is een totaaloverzicht opgenomen van alle programma s van de zeventien instellingen, gerangschikt naar groep, van groep 1 tot en met 8. Het Concertgebouw is er niet in opgenomen. Ada Nieuwendijk Waar kun je heen met de Cultuurbus Anne Frank Huis, Amsterdam Museum, Bijbels Museum, Het Concertgebouw, EYEFilminstituut Nederland, Hermitage Amsterdam, FOAM, Joods Historisch Museum, Museum Ons Lieve Heer op Solder, Museum Willet-Holthuysen, NEMO, Rembrandthuis, Rijksmuseum Amsterdam, Het Scheepvaartmuseum, Stedelijk Museum Amsterdam, Tropenmuseum, Van Gogh Museum, Verzetsmuseum Amsterdam. 6 7

7 INSTELLING GROEP 1 GROEP 2 GROEP 3 GROEP 4 Cultureel erfgoed is gerelateerd aan verschillende vakgebieden. In groep 1/2 worden vooral onderwerpen uit de directe en nabije omgeving van de kinderen onder de aandacht gebracht. Cultureel erfgoed is gerelateerd aan verschillende vakgebieden. In groep 1/2 worden vooral onderwerpen uit de directe en nabije omgeving van de kinderen onder de aandacht gebracht. Cultureel erfgoed is gerelateerd aan verschillende vakgebieden. In groep 3/4 komen onder meer onderwerpen uit oriëntatie op jezelf en de wereld, taal en kunst aan de orde. Cultureel erfgoed is gerelateerd aan verschillende vakgebieden. In groep 3/4 komen onder meer onderwerpen uit oriëntatie op jezelf en de wereld, taal en kunst aan de orde. INSTELLING Amsterdam Museum Het kleine weeshuis Het kleine weeshuis Amsterdam Museum Anne Frank Huis Anne Frank Huis Bijbels Museum Bijbels Museum Eye Filmmuseum Filmjuwelen Filmjuwelen Eye Filmmuseum Foam Ruik eens aan een foto Ruik eens aan een foto Ruik eens aan een foto Ruik eens aan een foto Foto detective Foam Hermitage Amsterdam Hermitage School Hermitage Amsterdam Joods Historisch Museum Max de Matze Max de Matze Joods Historisch Museum NEMO Met de klas in NEMO Met de klas in NEMO NEMO Museum Ons Lieve Heer op Solder Museum Ons Lieve Heer op Solder Rembrandthuis Rembrandthuis Rijksmuseum Amsterdam Rondleiding: Ik heet Titus, mijn vader is Rembrandt Rondleiding: Ik heet Titus, mijn vader is Rembrandt Rondleiding: Ik heet Titus, mijn vader is Rembrandt Audiotour: Eten & drinken in de Gouden Eeuw Rijksmuseum Amsterdam Het Scheepvaart museum Op zee met Tina Giga Op zee met Tina Giga Monster of knuffeldier Monster of knuffeldier Het Scheepvaart museum Stedelijk Museum Amsterdam Hallo Stedelijk! Walkie Talkie Stedelijk in de Klas: Gekke Machines Hallo Stedelijk! Walkie Talkie Stedelijk in de Klas: Gekke Machines Stedelijk Museum Amsterdam Tropenmuseum Kantjil Kantjil Daar zit muziek in Daar zit muziek in Tropenmuseum Van Gogh Museum Camille Camille Interactieve rondleiding Interactieve rondleiding Van Gogh Museum Verzetsmuseum Amsterdam Verzetsmuseum Amsterdam Museum Willet-Holthuysen Muis in het grachtenhuis Muis in het grachtenhuis Madame & Monsieur Madame & Monsieur Museum Willet-Holthuysen INSTELLING GROEP 1 GROEP 2 GROEP 3 GROEP 4 INSTELLING

8 INSTELLING GROEP 5 GROEP 6 GROEP 7 GROEP 8 INSTELLING Cultureel erfgoed is gerelateerd aan verschillende vakgebieden. In groep 5/6 komen onder meer onderwerpen uit oriëntatie op jezelf en de wereld (meer specifiek: aardrijkskunde, geschiedenis), taal en kunst aan de orde. Cultureel erfgoed is gerelateerd aan verschillende vakgebieden. In groep 5/6 komen onder meer onderwerpen uit oriëntatie op jezelf en de wereld (meer specifiek: aardrijkskunde, geschiedenis), taal en kunst aan de orde. Cultureel erfgoed is gerelateerd aan verschillende vakgebieden. In groep 7/8 kunnen vanuit alle vakken relaties gelegd worden met Cultureel erfgoed is gerelateerd aan verschillende vakgebieden. In groep 7/8 kunnen vanuit alle vakken relaties gelegd worden met Amsterdam Museum Mijn Stad Mijn Stad Gouden Eeuw Rondje Interactief, accent 17 e eeuw Rondje Interactief, accent 19 e en 20 e eeuw Gouden Eeuw Rondje Interactief, accent 17 e eeuw Rondje Interactief, accent 19 e en 20 e eeuw Amsterdam Museum Anne Frank Huis Een Duits meisje in Nederland Anne Frank Huis Bijbels Museum Jodendom, Christendom, Islam Jodendom, Christendom, Islam Bijbels Museum Eye Filmmuseum Filmjuwelen Filmjuwelen Filmjuwelen Filmjuwelen Eye Filmmuseum Foam Foto detective De Wijk Foto detective De Wijk Laat jezelf zien! Toekomstdromen De Wijk Laat jezelf zien! Toekomstdromen De Wijk Laat jezelf zien! Toekomstdromen Foam Hermitage Amsterdam Hermitage School Hermitage School Hermitage Amsterdam Joods Historisch Museum Wat jij niet wil...kikker in je bil! Wat jij niet wil...kikker in je bil! Wat jij niet wil...kikker in je bil! Kinderjaren van Jona Oberski Wat jij niet wil...kikker in je bil! Kinderjaren van Jona Oberski Joods Historisch Museum NEMO Met de klas in NEMO Met de klas in NEMO Met de klas in NEMO Met de klas in NEMO NEMO Museum Ons Lieve Heer op Solder Twee kerken naast elkaar Twee kerken naast elkaar Museum Ons Lieve Heer op Solder Rembrandthuis Grafische workshop voor schoolklassen Grafische workshop voor schoolklassen Grafische workshop voor schoolklassen Grafische workshop voor schoolklassen Rembrandthuis Rijksmuseum Amsterdam Lespakket en rondleiding in gebarentaal: Kijk je ogen uit met Avercamp! Audiotour: Eten & drinken in de Gouden Eeuw Lespakket en rondleiding in gebarentaal: Kijk je ogen uit met Avercamp! Audiotour: Eten & drinken in de Gouden Eeuw Vier themaspeurtochten Lespakket en rondleiding in gebarentaal: Kijk je ogen uit met Avercamp! Audiotour: Eten & drinken in de Gouden Eeuw Vier themaspeurtochten Lespakket en rondleiding in gebarentaal: Kijk je ogen uit met Avercamp! Audiotour: Eten & drinken in de Gouden Eeuw Vier themaspeurtochten Rijksmuseum Amsterdam Het Scheepvaart museum Monster of knuffeldier Shoppen in de haven Gouden Netwerk Shoppen in de haven Gouden Netwerk Shoppen in de haven Gouden Netwerk Het Scheepvaart museum Stedelijk Museum Amsterdam Hallo Stedelijk! Walkie Talkie Stedelijk in de Klas: Gekke Machines Hallo Stedelijk! Walkie Talkie De Stijl - Mijn Stijl Stedelijk in de Klas: Gekke Machines Hallo Stedelijk! De Stijl - Mijn Stijl Wat is beweging? Stedelijk in de Klas: Orde of chaos? Hallo Stedelijk! De Stijl - Mijn Stijl Wat is beweging? Stedelijk in de Klas: Orde of chaos? Stedelijk Museum Amsterdam Tropenmuseum Daar zit muziek in Daar zit muziek in Rondleiding langs hoogtepunten Rondleiding langs hoogtepunten Tropenmuseum Van Gogh Museum Interactieve rondleiding Interactieve rondleiding Interactieve rondleiding Jij als rondleider Interactieve rondleiding Jij als rondleider Van Gogh Museum Verzetsmuseum Amsterdam Museum Willet-Holthuysen Keukengeheimen Keukengeheimen Rondleiding Buurtwandeling Rondje interactief Rondleiding Buurtwandeling Rondje interactief Verzetsmuseum Amsterdam Museum Willet-Holthuysen INSTELLING GROEP 5 GROEP 6 GROEP 7 GROEP 8 INSTELLING

9 Erfgoed instellingen te bereiken met de Cultuurbus Amsterdam of Cultuurboot Amsterdam Amsterdam Museum Anne Frank Huis Bijbels Museum Eye Filmmuseum Foam Hermitage Amsterdam Joods Historisch Museum NEMO Museum Ons Lieve Heer op Solder Rembrandthuis Rijksmuseum Amsterdam Het Scheepvaart museum Stedelijk Museum Amsterdam Tropenmuseum Van Gogh Museum Verzetsmuseum Amsterdam Museum Willet-Holthuysen Amsterdam Museum Kalverstraat 92 en Sint Luciënsteeg 27 E educatie@amsterdammuseum.nl 1012 PH Amsterdam T Amsterdam Museum 12 13

10 Amsterdam Museum Amsterdam Museum Het Amsterdam Museum stelt zich ten doel de geschiedenis van Amsterdam toegankelijk te maken en levend te houden door deze op een actuele, inspirerende en interactieve wijze voor een zo breed mogelijk publiek te presenteren. Samenhang tussen de programma s: De educatieve programma s van het Amsterdam Museum worden opgebouwd van klein naar groot. Dit betekent dat de leerlingen in de lagere klassen beginnen met de geschiedenis van dichtbij en naarmate ze ouder worden steeds meer uitbreiden naar de geschiedenis van de wereld. Tevens maken alle programma s een koppeling tussen het heden en het verleden. Mijn stad Ontdek jouw eigen buurt in de stad Amsterdam. In de klas knutsel je jouw eigen huis. Samen met andere kinderen maak je een hele straat of zelfs een kleine stad! In en rond het Van Eesterenmuseum of Museum de Noord ga je samen met een museumdocent op ontdekkingstocht door de buurt. Kijk goed! Hoe is jouw deel van de stad bedacht? Hoe zag het er vroeger uit? En wat zie je nu? 1 uur Groep: 3, 4 en 5 45,- per 15 leerlingen, maximaal 30 leerlingen. Amsterdam Museum Het kleine weeshuis Bezoekers aan Het Kleine Weeshuis stappen een andere wereld binnen. Zij belanden in een levendig en bruisend 17de-eeuws weeshuis in het hart van een welvarende handelsstad. Het besloten wereldje achter de weeshuispoorten had eetzalen, slaapzalen, leslokalen, keukens, een kakdoos en zelfs een eigen koeienstal. 2 uur Groep: 3 en 4 90,- per 15, maximaal 30 leerlingen. 17 e eeuw / zorgen voor elkaar De gehele opbouw van het kleine weeshuis is gericht op het meevoeren van de bezoeker in een spannende, historische sensatie met ervaringsgerichte, zintuiglijk prikkelende activiteiten. Hierdoor sluit dit programma goed aan bij de belevingswereld van de doelgroep. Kerndoelen: 1. De leerlingen leren informatie verwerven uit gesproken taal. Ze leren tevens die informatie, mondeling of schriftelijk, gestructureerd weer te geven. 51. De leerlingen leren gebruik te maken van eenvoudige historische bronnen en ze leren aanduidingen van tijd en tijdsindeling te hanteren. Aansluiting Canon van Nederland: De Republiek Actief/Receptief Nee Plattegronden/kaarten en hoe Amsterdam in de jaren is gegroeid. Het programma sluit aan bij de leefwereld van de leerling door het huis, straat en woonplaats van de leerling als uitgangspunt te nemen. - Leerlingen worden zich bewust van de groei en opbouw van de stad. - Leerlingen plaatsen hun eigen buurt in het grotere geheel van de stad. - Leerlingen kijken anders naar hun eigen omgeving. - Leerlingen leren naar plattegronden kijken en elementen herkennen. - Leerlingen kunnen Amsterdam vanuit een historisch perspectief bekijken. - Leerlingen werken het thema Amsterdam op een beeldende manier uit. - Leerlingen hebben plezier in het lezen van boeken. Kerndoelen: 1. De leerlingen leren informatie te verwerven uit gesproken taal. Ze leren tevens die informatie, mondeling of schriftelijk, gestructureerd weer te geven. 2. De leerlingen leren zich naar vorm en inhoud uit te drukken bij het geven en vragen van informatie, het uitbrengen van verslag, het geven van uitleg, het instrueren en bij het discussiëren. 4. De leerlingen leren informatie te achterhalen in informatieve en instructieve teksten, waaronder schema s, tabellen en digitale bronnen. 9. De leerlingen krijgen plezier in het lezen en schrijven van voor hen bestemde verhalen, gedichten en informatieve teksten. 12. De leerlingen verwerven een adequate woordenschat en strategieën voor het be grijpen van hen onbekende woorden. Onder woordenschat vallen ook begrippen die het leerlingen mogelijk maken over taal te denken en te spreken. 50. De leerlingen leren omgaan met kaart en atlas, beheersen de basistopografie van Nederland, Europa en de rest van de wereld en ontwikkelen een eigentijds geografisch wereldbeeld. 51. De leerlingen leren gebruik te maken van eenvoudige historische bronnen en ze leren aanduidingen van tijd en tijdsindeling te hanteren. 53. De leerlingen leren over de belangrijke historische personen en gebeurtenissen uit de Nederlandse geschiedenis en kunnen die voorbeeldmatig verbinden met de wereldgeschiedenis

11 Amsterdam Museum Aansluiting Canon van Nederland: 54. De leerlingen leren beelden, taal, muziek, spel en beweging te gebruiken, om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren. 55. De leerlingen leren op eigen werk en dat van andere te reflecteren. De Republiek De Beemster De grachtengordel Actief/ Receptief/ Reflectief Iedere leerling tekent en kleurt zijn eigen huis op karton. Vervolgens worden de gemaakte huizen klassikaal besproken. Hierbij wordt ingegaan op de volgende vragen: Wat valt de leerlingen op? Zijn er grote verschillen? Wat zijn leuke vondsten? Wat vertelt het ene huis en wat het andere, als je ze met elkaar vergelijkt? Waar komt dat door? Wat valt op als je naar alle huizen samen kijkt? Vinden de leerlingen hun huis goed gelukt? boeren; Grieken en Romeinen; monniken en ridders; steden en staten; ontdekkers en hervormers; regenten en vorsten; pruiken en revoluties; burgers en stoommachines; wereldoorlogen en Holocaust; televisie en computer. 53. De leerlingen leren over de belangrijke historische personen en gebeurtenissen uit de Nederlandse geschiedenis en kunnen die voorbeeldmatig verbinden met de wereldgeschiedenis. Aansluiting Canon van Nederland: De Republiek De VOC De Beemster De grachtengordel Hugo de Groot De Statenbijbel Rembrandt Atlas Major van Blaeu Christiaan Huygens Spinoza Slavernij Buitenhuizen Actief/ Receptief Nee Amsterdam Museum Gouden Eeuw In de klas ontvang je de Gouden Eeuw-krant. Lees hierin de berichten over uitvindingen, het oprichten van de VOC en de laatste jongensmode! In het museum nemen we je mee op een theatrale rondleiding. Heb jij overeenkomsten met een rijke koopman, een rattenvanger of een meid op zoek naar werk? Ontdek het terwijl je voorwerpen bekijkt van wel honderden jaren oud. 1 uur Groep: 7 en 8 45,- per 15 leerlingen, maximaal 30 leerlingen. Gouden Eeuw Door middel van een theatrale rondleiding waarbij de leerlingen zelf een actieve rol zullen vervullen. Zie kerndoelen. Kerndoelen: 1. De leerlingen leren informatie te verwerven uit gesproken taal. Ze leren tevens die informatie, mondeling of schriftelijk, gestructureerd weer te geven. 2. De leerlingen leren zich naar vorm en inhoud uit te drukken bij het geven en vragen van informatie, het uitbrengen van verslag, het geven van uitleg, het instrueren en bij het discussiëren. 4. De leerlingen leren informatie te achterhalen in informatieve en instructieve teksten, waaronder schema s, tabellen en digitale bronnen. 51. De leerlingen leren gebruik te maken van eenvoudige historische bronnen en ze leren aanduidingen van tijd en tijdsindeling te hanteren. 52. De leerlingen leren over kenmerkende aspecten van de volgende tijdvakken: jagers en Rondje interactief, accent 17 e eeuw Ervaar de Amsterdamse geschiedenis in het vroegere Burgerweeshuis. Deze interactieve rondleiding vol afwisseling, zintuigelijke ervaringen en discussie voert leerlingen langs middeleeuwse stadsleven, bloeiende 17 de -eeuwse handel en sociale misstanden van de 19 de eeuw naar de recentste stadsgeschiedenis. 1 uur Groep: 7 en 8 45,- per 15 leerlingen, maximaal 30 leerlingen. Geschikt voor groep: 7 en 8 Algemene kennismaking met accent op 17 e eeuw. Door de leerlingen zelf actief deel te laten nemen aan het programma en hun inbreng een plaats te geven in het verloop van het programma. Zie kerndoelen. Kerndoelen: 1. De leerlingen leren informatie te verwerven uit gesproken taal. Ze leren tevens die informatie, mondeling of schriftelijk, gestructureerd weer te geven. 2. De leerlingen leren zich naar vorm en inhoud uit te drukken bij het geven en vragen van informatie, het uitbrengen van verslag, het geven van uitleg, het instrueren en bij het discussiëren. 51. De leerlingen leren gebruik te maken van eenvoudige historische bronnen en ze leren aanduidingen van tijd en tijdsindeling te hanteren. 52. De leerlingen leren over kenmerkende aspecten van de tijdvakken. 53. De leerlingen leren over de belangrijke historische personen en gebeurtenissen uit de 16 17

12 Amsterdam Museum Nederlandse geschiedenis en kunnen die voorbeeldmatig verbinden met de wereldgeschiedenis. Aansluiting Canon van Nederland: De Republiek De VOC De Beemster De grachtengordel Actief/ Receptief Nee Rondje interactief, accent 19 e en 20 e eeuw Ervaar de Amsterdamse geschiedenis in het vroegere Burgerweeshuis. Deze interactieve rondleiding vol afwisseling, zintuigelijke ervaringen en discussie voert leerlingen langs middeleeuws stadsleven, bloeiende 17 de -eeuwse handel en sociale misstanden van de 19 de eeuw naar de recentste stadsgeschiedenis. 1 uur Groep: 6, 7 en 8 45,- per 15 leerlingen, maximaal 30 leerlingen. anne frank huis Algemene kennismaking met de 19 e en 20 e eeuw. Door de leerlingen zelf actief deel te laten nemen aan het programma en hun inbreng een plaats te geven in het verloop van het programma. Zie kerndoelen. Kerndoelen: 1. De leerlingen leren informatie te verwerven uit gesproken taal. Ze leren tevens die informatie, mondeling of schriftelijk, gestructureerd weer te geven. 2. De leerlingen leren zich naar vorm en inhoud uit te drukken bij het geven en vragen van informatie, het uitbrengen van verslag, het geven van uitleg, het instrueren en bij het discussiëren. 51. De leerlingen leren gebruik te maken van eenvoudige historische bronnen en ze leren aanduidingen van tijd en tijdsindeling te hanteren. 52. De leerlingen leren over kenmerkende aspecten van de tijdvakken. 53. De leerlingen leren over de belangrijke historische personen en gebeurtenissen uit de Nederlandse geschiedenis en kunnen die voorbeeldmatig verbinden met de wereldgeschiedenis. Aansluiting Canon van Nederland: De patriotten Napoleon Bonaparte Koning Willem I De eerste spoorlijn De grondwet Crisisjaren Tweede Wereldoorlog Actief/ Receptief Nee Anne Frank Huis Prinsengracht 267 E Via contactformulier op GV Amsterdam T Juul Hondius

13 Anne Frank Huis Sinds 1960 kunnen mensen het achterhuis waar Anne Frank ondergedoken zat met eigen ogen bekijken. Het Anne Frank Huis biedt zo een ervaring van de geschiedenis van Anne Frank op de plek zelf. Een Duits meisje in Nederland anne frank huis Groep: 8 Leerlingen worden voorbereid op een kijkje achter de boekenkast. Speciaal voor groep 8 zijn er afwisselende werkvormen met historische foto s en een overzichtelijke tijdsbalk om over de Tweede Wereldoorlog en de Jodenvervolging te leren. We stemmen het programma af op het niveau en leeftijd van de leerlingen. Vooraf ontvangt u lesbrieven en een docentenhandleiding, waarmee u twee voorbereidende lessen kunt geven. 2 uur Programma 40,-, entreekosten 4,50 per kind. De kosten voor een volwassene/ begeleider/docent zijn 9,-, tweede en derde begeleider gratis. 20 Het levensverhaal van Anne Frank staat centraal tijdens het educatieve programma Een Duits meisje in Nederland. Met behulp van historische foto s en documenten wordt het verhaal van Anne verteld, ook komen de thema s Tweede Wereldoorlog en de Jodenvervolging aan bod. Het programma sluit aan bij de geschiedenislessen op school. Anne was een leeftijdgenoot van de kinderen die het programma volgen. Kerndoelen: 1. De leerlingen leren informatie te verwerven uit gesproken taal. Ze leren tevens die informatie, mondeling of schriftelijk, gestructureerd weer te geven. 2. De leerlingen leren zich naar vorm en inhoud uit te drukken bij het geven en vragen van informatie, het uitbrengen van verslag, het geven van uitleg, het instrueren en bij het discussiëren. 37. De leerlingen leren zich te gedragen vanuit respect voor algemeen aanvaarde waarden en normen. 51. De leerlingen leren gebruik te maken van eenvoudige historische bronnen en ze leren aanduidingen van tijd en tijdsindeling te hanteren. 52. De leerlingen leren over kenmerkende aspecten van de volgende tijdvakken: jagers en boeren; Grieken en Romeinen; monniken en ridders; steden en staten; ontdekkers en hervormers; regenten en vorsten; pruiken en revoluties; burgers en stoommachines; wereldoorlogen en Holocaust; televisie en computer. 53. De leerlingen leren over de belangrijke historische personen en gebeurtenissen uit de Nederlandse geschiedenis en kunnen die voorbeeldmatig verbinden met de wereldgeschiedenis. Aansluiting Canon van Nederland: Tweede Wereldoorlog Anne Frank Actief/ Reflectief Nee Martijn Luns Bijbels Museum Herengracht E info@bijbelsmuseum.nl 1016 CH Amsterdam T bijbels museum

14 Bijbels Museum Archeologische vondsten, voorwerpen uit het oude Egypte, eeuwenoude modellen van de tempel van Salomo en Herodes, religieuze voorwerpen uit de joodse en christelijke traditie en zelfs geuren laten de bezoeker van het Bijbels Museum kennis maken met verhalen uit de Bijbel. Samenhang tussen de programma s: Het programma Jodendom, Christendom, Islam kan geboekt worden met een verdiepingsbezoek aan het Museum Ons Lieve Heer op Solder. Er zijn zijlijnen die uitgewerkt worden met programma s van het Amsterdam Museum. Alle programma s staan echter ook op zichzelf. Jodendom, Christendom, Islam bijbels museum Kinderen uit de stad Amsterdam vertellen wat het Jodendom, het Christendom en de Islam voor hen betekent met ruimte voor kinderen zonder religieuze achtergrond. 1 uur Groep: 7 en 8 45,- per 15 leerlingen Verschillende geloven (in Amsterdam) In de presentatie die met name ontwikkeld is voor schoolgroepen vertellen kinderen uit de stad Amsterdam wat het Jodendom, het Christendom en de Islam voor hen betekent. Hoe gaan ze om met tradities en rituelen. Welke feesten vieren ze? En wat is de betekenis daarvan. In de presentatie wordt ook ruimte gegeven aan kinderen zonder religieuze achtergrond. Door de koppeling van verhalen van nu en objecten van vroeger en nu sluiten we aan bij de belevingswereld van leerlingen. - Kennis maken met de drie wereldreligies: Jodendom, Christendom, Islam. - Hoofdzaken van deze drie religies (feesten, rituelen, gebedshuizen etc.). - Overeenkomsten en verschillen tussen deze drie religies. - Besef hebben dat er diversiteit is binnen het Jodendom, het Christendom en de Islam. Kerndoelen: 37. De leerlingen leren zich te gedragen vanuit respect voor algemeen aanvaarde waarden en normen. 38. De leerlingen leren hoofdzaken over geestelijke stromingen die in de Nederlandse multiculturele samenleving een belangrijke rol spelen, en ze leren respectvol om te gaan met verschillen in opvattingen van mensen. 49. De leerlingen leren over de mondiale ruimtelijke spreiding van godsdiensten. Aansluiting Canon van Nederland: De Statenbijbel Veelkleurig Nederland Receptief/ Reflectief Nee EYE Filmmuseum IJpromenade 1 E info@eyefilm.nl 1031 KT Amsterdam T Paul van der Klei EYE Filmmuseum

15 EYE Filmmuseum Eye Filmmuseum Bezoek ons voor een filmvoorstelling op het grote doek in één van de bijzondere filmzalen. Schoolvoorstellingen bestaan altijd uit een filmvertoning en een inleiding van een educatief medewerker. Om de leerlingen een idee te geven hoe het vroeger was om naar de film te gaan, worden stille films live begeleid op de piano. Aansluitend aan de voorstelling kunnen kinderen spelen met interactieve installaties en het filmpanorama bezoeken, een visuele attractie waar 360 graden rondom filmfragmenten uit de EYE-collectie te zien zijn. Samenhang tussen de programma s: Filmjuwelen Alle drie programma s bestaan uit uniek (historisch) beeldmateriaal met fictie en non-fictie, kleur en zwart-wit, animatie en live-action, stille - en geluidsfilms. Ook wordt bij elk thema de vraag gesteld hoe was het vroeger, hoe is het nu? Wel komt bij elk thema een ander aspect uit de filmgeschiedenis aan de orde. De drie thema s samen vormen een doorlopende leerlijn, waarbij in de onder- en bovenbouw vooral naar vroeger en nu wordt gekeken, terwijl in de bovenbouw tevens een brug wordt geslagen naar de toekomst. Een erfgoedprogramma waarin de rijke filmcollectie van EYE centraal staat. Filmjuwelen geeft aandacht aan cultureel filmerfgoed en gebruikt film tevens als bronnenmateriaal om het verleden visueel en tastbaar te maken voor leerlingen. Aan de hand van onderwerpen die aansluiten bij de belevingswereld van leerlingen zijn drie filmprogramma s samengesteld voor het basisonderwijs. Alle drie programma s bestaan uit uniek (historisch) beeldmateriaal. Leerlingen maken met Filmjuwelen dan ook een zeer gevarieerde reis door de filmgeschiedenis. Bij de programma s is lesmateriaal ontwikkeld met een doorlopende leerlijn, waarbij vanuit het heden een link wordt gelegd naar het verleden. De filmprogramma s zijn zeer goed te combineren met de Filmjuwelen-workshops. Variabel Groep: 3, 4, 5, 7 en 8 Minimaal 25 leerlingen, 187,50. Elke leerling > 25 kost 5,75 per leerling. Filmjuwelen brengt de rijke collectie van EYE tot leven. Het filmprogramma koppelt bijzondere films aan aansprekende thema s, zoals Spelen, Dieren in de stad en Fietsen. In de workshops gaan leerlingen zelf met de Filmjuwelen uit de collectie aan de slag. Kortom: met Filmjuwelen krijgen leerlingen een eigentijdse kijk in het verleden en in de filmgeschiedenis. Groep 3 en 4: thema Spelen Groep 5 en 6: thema Dieren in de stad Groep 7 en 8: thema Fietsen Bij elk thema is lesmateriaal ontwikkeld dat uitgaat van de belevingswereld van leerlingen en waarbij vanuit het heden een link wordt gelegd naar het verleden. Elk thema heeft zijn eigen specifieke leerdoelen, maar voor alle thema s geldt dat leerlingen door de kennismaking met het erfgoed van EYE inzicht krijgen in de historische context van de huidige beeldcultuur. Kerndoelen: 2. De leerlingen leren zich naar vorm en inhoud uit te drukken bij het geven en vragen van informatie, het uitbrengen van verslag, het geven van uitleg, het instrueren en bij het discussiëren. 3. De leerlingen leren informatie te beoordelen in discussies en in een gesprek dat informatief of opiniërend van karakter is en leren met argumenten te reageren. 4. De leerlingen leren informatie te achterhalen in informatieve en instructieve teksten, waaronder schema s, tabellen en digitale bronnen. 6. De leerlingen leren informatie en meningen te ordenen bij het lezen van school- en studieteksten en andere instructieve teksten, bij systematisch geordende bronnen, waaronder digitale. 7. De leerlingen leren informatie en meningen te vergelijken en te beoordelen in verschillende teksten. 44. De leerlingen leren bij producten uit hun omgeving relaties leggen tussen de werking, de vorm en het materiaalgebruik. 51. De leerlingen leren gebruik te maken van eenvoudige bronnen, zoals aanwezig in ons cultureel erfgoed, en ze leren aanduidingen van tijd en tijdsindeling te hanteren. 52. De leerlingen leren over kenmerkende aspecten van de volgende tijdvakken: burgers en stoommachines; wereldoorlogen en Holocaust; televisie en computer. Aansluiting Canon van Nederland: Europa Actief/ Receptief/ Reflectief De midden- en bovenbouw leren onder andere dat de ordening van filmbeelden voortkomt uit bewuste keuzes van filmmakers en interpretaties door de kijker. Door dit inzicht zullen leerlingen anders kijken naar film dan daarvoor. EYE Filmmuseum 24 25

16 Foam Het hart van Foam ligt in het centrum van Amsterdam, in het museum aan de Keizersgracht. Hier programmeren we uiteenlopende tentoonstellingen van (wereld)beroemde fotografen en jong of onbekend talent. Grootschalige tentoonstellingen worden afgewisseld met kleine, snel wisselende exposities. Het aanbod voor het Primair Onderwijs richt zich op een speelse eerste kennismaking met fotografie. Samenhang tussen de programma s: De programma s die Foam aanbiedt vullen elkaar aan. Alle programma s voor Primair Onderwijs vormen samen een aanhef voor een doorlopende leerlijn over fotografie. Foam Toekomstdromen In deze workshop verwerk je jouw toekomstdromen in tekst en beeld. De workshop start met een rondleiding van 30 minuten door het museum. De museumdocent bespreekt inspirerende foto s en licht de keuzes die een fotograaf maakt toe. Begrippen als kader, standpunt en compositie komen aan bod. Het workshopgedeelte vindt plaats in de educatieruimte. Je bent afwisselend fotograaf en model. Je maakt een portret waarbij je houding en gezichtsuitdrukking erg belangrijk zijn omdat je hiermee uitlegt wat voor gevoel je wilt overbrengen. Wat je hebt geleerd over fotografische begrippen in de rondleiding, breng je direct in praktijk. Terwijl jouw portret wordt uitgeprint, denk je na over je toekomstdromen. Deze schrijf je op en rondom je portret, op een manier die past bij de vormen van de foto. Zo ontstaat een persoonlijk portret in woord en beeld. Alle resultaten worden klassikaal bekeken en nabesproken. 2 uur Groep: 6, 7 en 8 95,- per 15 leerlingen, minimaal 1 begeleider. Het thema van iedere workshop in Foam is fotografie. Daarnaast staan de leerlingen zelf centraal in deze workshop. Verder draait het om fotografische begrippen en hoe de leerlingen deze zelf kunnen toepassen in het maken van foto s. Na het fotograferen wordt er nagedacht over de toekomstdromen. Deze worden opgeschreven en rondom het portret, op een manier die past bij de vormen van de foto. Zo ontstaat een persoonlijk portret in woord en beeld. Alle resultaten worden klassikaal bekeken en nabesproken. De leerlingen ontdekken verschillende manieren waarop zij met een foto iets kunnen vertellen over zichzelf. De leerlingen leren daardoor bewuster kijken naar fotografie. Foam Kerndoelen: 1. De leerlingen leren informatie te verwerven uit gesproken taal. Ze leren tevens die informatie, mondeling of schriftelijk, gestructureerd weer te geven. 37. De leerlingen leren zich te gedragen vanuit respect voor algemeen aanvaarde waarden Keizersgracht 609 E educatie@foam.org en normen DS Amsterdam T De leerlingen leren beelden, taal, muziek, spel en beweging te gebruiken, om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren. 55. De leerlingen leren op eigen werk en dat van anderen te reflecteren Foam

17 Foam Aansluiting Canon van Nederland: Laat jezelf zien! Veelkleurig Nederland Actief/ Receptief/ Reflectief Kunstbeschouwing staat gedurende het hele programma centraal. Tijdens Toekomstdromen komen onder andere fotografische begrippen aan bod. Wie ben jij? Waar ben je trots op? Tijdens de fotografieworkshop leer je hoe je dit laat zien in een foto! De workshop start met een 30 minuten durende rondleiding door het museum. Nadat je het werk van fotografen in Foam hebt bekeken, krijg je in de educatieruimte een spoedcursus fotografie. We vragen je te bedenken waar je trots op bent: onder begeleiding van de museumdocent leg je deze dingen vast. 2 uur Groep: 6, 7 en 8 95,- per 15 leerlingen, minimaal 1 begeleider. Het thema van iedere workshop in Foam is fotografie. Daarnaast staan de leerlingen zelf centraal in deze workshop. De leerlingen gaan zelf aan de slag met een spoedcursus fotografie. De workshop start met een rondleiding door het museum. Tijdens het fotograferen wordt gevraagd te bedenken waar de leerlingen trots op zijn: onder begeleiding van de museumdocent worden deze aspecten vastgelegd. - De leerlingen leren bewuster kijken naar fotografie. - De leerlingen ontdekken welke keuzes een fotograaf maakt. - De leerlingen brengen in beeld waar zij trots op zijn. - De leerlingen zetten zichzelf en zijn/haar klasgenoten in het zonnetje. Kerndoelen: 1. De leerlingen leren informatie te verwerven uit gesproken. 37. De leerlingen leren zich te gedragen vanuit respect voor algemeen aanvaarde waarden en normen. 54. De leerlingen leren beelden, taal, muziek, spel en beweging te gebruiken, om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren. 55. De leerlingen leren op eigen werk en dat van anderen te reflecteren. Aansluiting Canon van Nederland: Veelkleurig Nederland Actief/ Receptief/ Reflectief Kunstbeschouwing staat gedurende het hele programma centraal. Tijdens Laat jezelf zien! komen onder andere fotografische begrippen aan bod. De Wijk Ga op ontdekkingstocht in je eigen wijk. Samen met de museumdocent ga je op pad en maak je een bijzondere foto van jouw favoriete plek in de buurt. De museumdocent vertelt in de klas over fotografie en het onderwerp van jullie ontdekkingstocht. Je bedenkt welke plekken je wilt fotograferen en waarom. Je gaat dan met een groepje op pad om een bijzondere foto te maken van jouw favoriete plek. Terug in de klas bekijk je met je klasgenoten de beste foto s. Je vertelt waar je jouw foto gemaakt hebt en waarom deze plek zo bijzonder is. Je vertelt ook waarom je jouw foto juist op deze manier gemaakt hebt. 2 uur Groep: 5, 6, 7 en 8 Afhankelijk van de locatie. Het thema van iedere workshop in Foam is fotografie. Daarnaast is er bij de workshop De wijk speciale aandacht voor straatfotografie. Verder is de eigen buurt van de leer - lingen een belangrijk thema. De leerlingen bedenken wat hun favoriete plek is in de buurt en waarom. In groepjes gaan de leerlingen op pad om een bijzondere foto te maken van deze plek. De resultaten worden later in de klas samen besproken. De leerlingen vertellen elkaar meer over het onderwerp en de gemaakte keuzes. - De leerlingen verdiepen zich in fotografie en leren bewuster kijken naar de eigen omgeving. - De leerlingen denken na over de plek waar zij wonen. - De leerlingen oefenen in het maken van bijzondere foto s van hun omgeving. Kerndoelen: 1. De leerlingen leren informatie te verwerven uit gesproken. 37. De leerlingen leren zich te gedragen vanuit respect voor algemeen aanvaarde waarden en normen. 54. De leerlingen leren beelden, taal, muziek, spel en beweging te gebruiken, om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren. 55. De leerlingen leren op eigen werk en dat van anderen te reflecteren. Aansluiting Canon van Nederland: Veelkleurig Nederland Actief/ Receptief/ Reflectief Kunstbeschouwing staat gedurende het hele programma centraal. Het programma De wijk start met kwaliteitsbeeld uit Foam. Zo maken de leerlingen kennis met fotografie, beeld en kunst. Foam 28 29

18 Foto detective Ruik eens aan een foto Volg een spoedcursus tot fotodetective in Foam. Als echte detective ga je op ontdekkingstocht door het museum. Je gaat op zoek naar bewijs. Wie is de fotograaf? Hoe en waar heeft hij zijn foto gemaakt? Ontdek jij zijn geheim? Je gaat samen met je klasgenoten in kleine groepjes op zoek naar het geheim van de fotograaf en zijn foto s. Je vertelt aan je klas genoten wat je ontdekt hebt en luistert naar de vondsten van de anderen. Wat ben jij te weten gekomen over de fotograaf? 1 uur Groep: 4, 5 en 6 45,- per 15 leerlingen, minimaal 1 begeleider. Ga mee op ontdekkingstocht door het museum en kom ruiken, voelen en ontdekken. Maak kennis met het museum en prikkel al je zintuigen. Goed kijken en plezier hebben staat centraal. Je gaat met een bijzondere rugzak op ontdekkingstocht door het museum. In de rugzak zitten kijk- en speurspelletjes. De rugzak is ook een kussen om even lekker op te zitten en een foto nog beter te bekijken. Aan het eind van de ontdekkingstocht maakt de museumdocenten een groepsfoto van jou en je klasgenoten om in de klas te hangen. 1 uur Groep: 1, 2 en 3 45,- per 15 leerlingen, minimaal 1 begeleider. Foam Het thema van iedere workshop in Foam is fotografie. Daarnaast is zelf ontdekken en speuren een belangrijk aspect bij de workshop Foto detective. De leerlingen gaan samen in kleine groepjes op zoek naar het geheim van de fotograaf en zijn foto s. Zij gaan zelf actief op onderzoek uit en speuren naar aanwijzingen en bewijzen. De leerlingen vertellen elkaar wat zij hebben ontdekt en luisteren naar de vondsten van de anderen. - De leerlingen leren bewuster kijken naar fotografie. - De leerlingen worden uitgedaagd details op foto s en in het museum te ontdekken. - De leerlingen ontdekken wat zij een bijzondere foto vinden en waarom. Kerndoelen: 1. De leerlingen leren informatie te verwerven uit gesproken. 37. De leerlingen leren zich te gedragen vanuit respect voor algemeen aanvaarde waarden en normen. 54. De leerlingen leren beelden, taal, muziek, spel en beweging te gebruiken, om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren. 55. De leerlingen leren op eigen werk en dat van anderen te reflecteren. Aansluiting Canon van Nederland: Veelkleurig Nederland Actief/ Receptief/ Reflectief Kunstbeschouwing staat gedurende het hele programma centraal. De leerlingen gaan op een ontdekkingstocht en leren daarmee vertrouwd te worden met kijken naar kunst. Het thema van iedere workshop in Foam is fotografie. Daarnaast staat bij de workshop Ruik eens aan een foto zelf ontdekken centraal. De leerlingen gaan met een bijzondere rugzak op ontdekkingstocht door het museum. In de rugzak zitten kijk- en speurspelletjes die tijdens de rondleiding tevoorschijn komen. De rugzak is ook een kussen om even lekker op te zitten en een foto nog beter te bekijken. Deze reis is een kennismaking met het museum en met kijken naar fotografie. - De leerlingen leren bewuster kijken en praten over foto s. - De leerlingen oefenen met vertellen wat zij zien. - De leerlingen oefenen in het luisteren naar elkaar. Kerndoelen: 1. De leerlingen leren informatie te verwerven uit gesproken taal. Ze leren tevens die informatie, mondeling of schriftelijk, gestructureerd weer te geven. 2. De leerlingen leren zich te gedragen vanuit respect voor algemeen aanvaarde waarden en normen. 37. De leerlingen leren beelden, taal, muziek, spel en beweging te gebruiken, om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren. Aansluiting Canon van Nederland: Veelkleurig Nederland Actief/ Receptief/ Reflectief Kunstbeschouwing staat gedurende het hele programma centraal. Tijdens Ruik eens aan een foto komt bewuster kijken naar kunst en hier vertrouwd mee worden naar voren. Foam 30 31

19 hermitage Hermitage amsterdam In de Hermitage in St.-Petersburg wordt al heel lang, traditiegetrouw, aan kinderen veel speciale aandacht gegeven. Vanaf de start van de Hermitage Amsterdam stond vast dat educatie een wezenlijk onderdeel zou zijn van de Amsterdamse vestiging. Inmiddels is al een educatieprogramma van drie onderdelen opgezet: Hermitage School, Hermitage Atelier en Hermitage Academie. Uitgangspunt van alle drie is: het ontwikkelen van kunstzinnig inzicht en talent bij kinderen. hermitage Samenhang tussen de programma s: De Hermitage Amsterdam biedt slechts één variant programma voor het basisonderwijs. De talentenprogramma s Hermitage Atelier en Hermitage Academie zijn het vervolg van het talentenprogramma en kunnen enkel worden gevolgd vanuit selectie tijdens het schoolbezoek. Hermitage Amsterdam Amstel 51 E educatie@hermitage.nl 1018 EJ Amsterdam T Luuk kramer Hermitage School Rond iedere tentoonstelling wordt een speciaal lespakket samengesteld voor groep 4, 5 en 6 uit het basisonderwijs in Amsterdam. Tijdens dit programma maakt elke klas op school kennis met de Hermitage Amsterdam en het onderwerp van de tentoonstelling, in speciale voorbereidende weblessen. Deze kunnen klassikaal worden behandeld of in kleine groepjes achter de computer. Voorbereidingstijd: 4 of 5 weblessen, ongeveer 15 minuten per les. Daarna volgt een ochtendbezoek aan de Hermitage voor Kinderen. Dit bezoek bestaat uit een rondleiding door de tentoonstelling in de Hermitage Amsterdam en een workshop in een van de ateliers. Rondleiding en workshop worden gegeven door professionele docenten en beeldend kunstenaars. Daarna kan de meegebrachte lunch worden gebruikt in de Kinderkantine. Het principe van de programma s van de Hermitage voor Kinderen is gebaseerd op social inclusion: ieder kind heeft recht op de ontdekking van zijn eigen talent. De Hermitage Amsterdam heeft als voornaamste doel om zoveel mogelijk verschillende kinderen te bereiken. 3 uur Groep: 4, 5 en 6 Gratis voor scholen uit Amsterdam. Thema is afhankelijk van de tentoonstelling De programma s ontsluiten de tentoonstellingen voor kinderen (en de school) en roepen vragen bij hen op. Kinderen worden geprikkeld om op zoek te gaan naar antwoorden. Kinderen worden gestimuleerd om verbanden leggen tussen wat zij in het museum zien en de wereld om hen heen. De tentoongestelde objecten inspireren kinderen tijdens de atelieropdrachten in hun beeldtaal en vormgeving. De Hermitage Amsterdam stelt in haar visie op educatie de kinderen centraal. Kinderen worden serieus genomen: ze mogen fouten maken, van elkaar leren en hun grenzen verleggen. De docenten zijn niet alwetend en begeleiden de kinderen als individuen die samen een groep vormen. Het doel van de programma s is om vanuit een breed mensbeeld diverse gebieden bij kinderen aan te raken door: leren, beleven, reflecteren, associëren, 32 33

612671 Speelkaarten.indd 1 12-06-2006 16:14:06

612671 Speelkaarten.indd 1 12-06-2006 16:14:06 NEDERLANDS > Mondeling taalonderwijs De leerlingen leren informatie te verwerven uit gesproken taal. Ze leren tevens die informatie, mondeling of schriftelijk, gestructureerd weer te geven. 1 612671 Speelkaarten.indd

Nadere informatie

Archeologie op school. Handleiding voor de leerkracht

Archeologie op school. Handleiding voor de leerkracht Archeologie op school Handleiding voor de leerkracht 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Aan de slag: verkorte handleiding 4 3. Verantwoording 5 Archeologie en erfgoededucatie 5 Kerndoelen 5 Didactisch concept

Nadere informatie

Cultuureducatie in Amsterdam. Ada Nieuwendijk. SCHOLINGSAANBOD 2014-2015 Culturele instellingen & kunstenaars

Cultuureducatie in Amsterdam. Ada Nieuwendijk. SCHOLINGSAANBOD 2014-2015 Culturele instellingen & kunstenaars Cultuureducatie in Amsterdam. Ada Nieuwendijk SCHOLINGSAANBOD 2014-2015 Culturele instellingen & kunstenaars Inleiding De MoccaAcademie biedt iedereen die werkzaam is in de mogelijkheden om zich verder

Nadere informatie

Docentenhandleiding Educatieprogramma

Docentenhandleiding Educatieprogramma Docentenhandleiding Educatieprogramma Hoe, wat & waar Primair Onderwijs groep 3 t/m 6 Inhoud Het Dordrechts Museum..p.3 Algemene doelstelling programma...p.3 Aansluiting bij kerndoelen. p.3,4 Programma:Hoe,

Nadere informatie

Aan welke kerndoelen heb je gewerkt?

Aan welke kerndoelen heb je gewerkt? Leergebied overstijgende kerndoelen (1) Werkhouding 1 De leerlingen hebben belangstelling voor de wereld om hen heen en ze zijn gemotiveerd deze te onderzoeken A ze kunnen gerichte vragen stellen B ze

Nadere informatie

lesbrief vervolgles Ulrum

lesbrief vervolgles Ulrum lesbrief vervolgles Ulrum Terpen- en Wierdenland lesbrief Ulrum Inhoud Inleiding 3 Lesoverzicht 4 Introductie 5 Kerndoelen 6 Aansluiting bij de canon 7 Deze lesbrief is ontwikkeld door erfgoedjuf Dineke

Nadere informatie

Leerlijnen TULE SLO. Jory Tolkamp

Leerlijnen TULE SLO. Jory Tolkamp Leerlijnen TULE SLO Jory Tolkamp Om de doelen van mijn les te bepalen ging ik uit van de leerlijnen. Wat past bij de leerlingen qua stof van een ontwikkelingsgebied, waar zit het niveau? Maar een duidelijke

Nadere informatie

Een kasteel in de buurt bezoeken

Een kasteel in de buurt bezoeken Een kasteel in de buurt bezoeken Als leerkracht heb je hier een begeleidende en sturende rol. Het is afhankelijk of jij als leerkracht de kinderen meeneemt en dingen aan ze verteld of dat er bijvoorbeeld

Nadere informatie

Nieuws in de klas Postbus 12040 1100 AA Amsterdam t: 020-4309190 f: 020-4309199 e: info@nieuwsindeklas.nl w: www.nieuwsindeklas.nl

Nieuws in de klas Postbus 12040 1100 AA Amsterdam t: 020-4309190 f: 020-4309199 e: info@nieuwsindeklas.nl w: www.nieuwsindeklas.nl Aansluiting Nieuwsservice bij curriculum Bijlage bij Handleiding Nieuwsservice Primair Onderwijs is een uitgave van Nieuws in de klas. Deze bijlage hoort bij de Handleiding Nieuwsservice Primair Onderwijs

Nadere informatie

Voorbereiding en planning van een thema

Voorbereiding en planning van een thema Voorbereiding en planning van een thema Thema: Bouw / groep(en): Periode: Doelstellingen: Kernbegrippen relatie kerndoelen en vakken: Wat is de inbreng van kinderen? (Wat zijn de interesses van leerlingen

Nadere informatie

Wie ben jij & wie ben ik?

Wie ben jij & wie ben ik? Docentenhandleiding Wie ben jij & wie ben ik? Groep 6 t/m 8 Beste docent, Wat leuk dat u met uw groep binnenkort naar Museum Catharijneconvent komt om deel te nemen aan het programma Wie ben jij & wie

Nadere informatie

NEDERLAND VIERT 100 JAAR DE STIJL

NEDERLAND VIERT 100 JAAR DE STIJL NEDERLAND VIERT 100 JAAR DE STIJL ONTDEK HET IN UTRECHT & AMERSFOORT! HANDLEIDING PRIKKELENDE EN LAAGDREMPELIGE LESSUGGESTIES VOOR HET BASISONDERWIJS 1 HANDLEIDING LESSUGGESTIES MONDRIAAN TOT destijlflyer_achterkant.pdf

Nadere informatie

AAN WELKE KERNDOELEN HEB JE GEWERKT?

AAN WELKE KERNDOELEN HEB JE GEWERKT? AAN WELKE KERNDOELEN HEB JE GEWERKT? Leergebied overstijgende kerndoelen (1) Werkhouding 1 De leerlingen hebben belangstelling voor de wereld om hen heen en ze zijn gemotiveerd deze te onderzoeken A B

Nadere informatie

CKV Festival 2012. CKV festival 2012

CKV Festival 2012. CKV festival 2012 C CKV Festival 2012 Het CKV Festival vindt in 2012 plaats op 23 en 30 oktober. Twee dagen gaan de Bredase leerlingen van het voortgezet onderwijs naar de culturele instellingen van Breda. De basis van

Nadere informatie

Drents Archief. Het meisje met de hoepel. Groep 2 Thema-overzicht

Drents Archief. Het meisje met de hoepel. Groep 2 Thema-overzicht Drents Archief Het meisje met de hoepel Groep 2 Thema-overzicht Thema-overzicht Het meisje met de hoepel Groep 2 Drents Archief Kern van het thema Een beeld vertelt een verhaal. Om het verhaal te kunnen

Nadere informatie

De vijftig vensters en de kenmerkende aspecten van de tien tijdvakken van de commissie De Rooy

De vijftig vensters en de kenmerkende aspecten van de tien tijdvakken van de commissie De Rooy De vijftig vensters en de kenmerkende aspecten van de tien tijdvakken van de commissie De Rooy In blauw: de tijdvakken en de kenmerkende aspecten (alleen uitgewerkt voor het en ). In oranje: de canonvensters,

Nadere informatie

Algemene Docentenhandleiding bij de lesmaterialen over de archeologie van Vlaardingen

Algemene Docentenhandleiding bij de lesmaterialen over de archeologie van Vlaardingen Algemene Docentenhandleiding bij de lesmaterialen over de archeologie van Vlaardingen Inhoudsopgave INLEIDING... 3 1 DE LESPAKKETTEN IN HET KORT... 3 2 DE OPBOUW VAN DE LESSEN... 4 3 ACHTEGRONDINFORMATIE

Nadere informatie

Drents Museum. Wat als de stoel van meneer Rietveld kon praten? Groep 3 Thema-overzicht

Drents Museum. Wat als de stoel van meneer Rietveld kon praten? Groep 3 Thema-overzicht Drents Museum Wat als de stoel van meneer Rietveld kon praten? Groep 3 Thema-overzicht Thema-overzicht Drents Museum Groep 3 Essentie van het thema Beeldcultuur kan omschreven worden als een maatschappelijke

Nadere informatie

STOOM, MACHINES EN ARBEIDERS

STOOM, MACHINES EN ARBEIDERS ERFGOEDEDUCATIE Het zinvol beleven van het erfgoed is een centraal begrip in de didactiek voor erfgoededucatie. Het werken met het erfgoed wordt gestuurd door het stellen van betekenisvolle vragen. De

Nadere informatie

Canon en kerndoelen geschiedenis PO

Canon en kerndoelen geschiedenis PO Canon en kerndoelen geschiedenis PO bron: http://www.entoen.nu/primair-onderwijs/didactisch-concept/leerplan-(slo)/geschiedenis In dit hoofdstuk over canon en geschiedenis wordt eerst ingegaan op de recente

Nadere informatie

Leerkrachtenhandleiding Peperduur

Leerkrachtenhandleiding Peperduur Leerkrachtenhandleiding Peperduur Geachte mevrouw/meneer, Voor u ligt de leerkrachtenhandleiding bij het onderwijsprogramma Peperduur. In deze handleiding vindt u informatie over het museumbezoek. Het

Nadere informatie

Lesbrief Op zolder bij oma Aletta

Lesbrief Op zolder bij oma Aletta Lesbrief Op zolder bij oma Aletta Inhoud: Inleiding Algemene informatie Opbouw van de les Voorbereiding en lestips Op zolder bij oma Aletta Iedereen heeft wel eens gehoord van Aletta Jacobs, maar weinig

Nadere informatie

Mens en maatschappij (aardrijkskunde, economie, geschiedenis, godsdienst)

Mens en maatschappij (aardrijkskunde, economie, geschiedenis, godsdienst) Mens en maatschappij (aardrijkskunde, economie, geschiedenis, godsdienst) Kerndoelen 36. De leerling leert betekenisvolle vragen te stellen over maatschappelijke kwesties en verschijnselen, daarover een

Nadere informatie

Docentenhandleiding Educatieprogramma

Docentenhandleiding Educatieprogramma Docentenhandleiding Educatieprogramma Met blingbling het verleden in' horende bij de tentoonstelling Het oudste goud van de wereld. Schatten uit Varna. Primair Onderwijs groep 6 t/m 8 Inhoud Het Dordrechts

Nadere informatie

Welkom in mijn Museum

Welkom in mijn Museum Docentenhandleiding Educatieprogramma Welkom in mijn Museum Primair Onderwijs groep 3 en 4 Inhoud Het Dordrechts Museum p.3 Algemene doelstelling programma p.3 Aansluiting bij kerndoelen p.3,4 Programma:

Nadere informatie

Rijk Romeins Leven. Museum Park Matilo Cultuurlijn Tijd Groep 5. Handleiding voorbereidende les

Rijk Romeins Leven. Museum Park Matilo Cultuurlijn Tijd Groep 5. Handleiding voorbereidende les Les Rijk Romeins Leven Museum Park Matilo Cultuurlijn Tijd Groep 5 Handleiding voorbereidende les Rijk Romeins Leven INHOUD Inleiding Kader Begrippen Leerdoelen Aansluiting kerndoelen De lessen INLEIDING

Nadere informatie

Sprekende Portretten

Sprekende Portretten Docentenhandleiding Sprekende Portretten Sprekende Portretten Jacob Cuyp, Michiel Pompe van Slingelandt, 1649 Primair Onderwijs Groep 4 t/m 8 Inhoud Het Dordrechts Museum...p. 3 Algemene doelstelling programma..

Nadere informatie

SaNdWiCh RoBoT. Wat leren leerlingen van deze les?

SaNdWiCh RoBoT. Wat leren leerlingen van deze les? SaNdWiCh RoBoT leer programmeren zonder een computer te gebruiken! Bij deze les speelt de leraar of gastdocent de rol van een robot. Een robot die boterhammen maakt met boter en hagelslag. De leerlingen

Nadere informatie

HANDLEIDING. bij de Leerlijn Erfgoededucatie Raalte voor het basisonderwijs. Op zoek naar tastbare sporen van het erfgoed in Raalte

HANDLEIDING. bij de Leerlijn Erfgoededucatie Raalte voor het basisonderwijs. Op zoek naar tastbare sporen van het erfgoed in Raalte HANDLEIDING bij de Leerlijn Erfgoededucatie Raalte voor het basisonderwijs Op zoek naar tastbare sporen van het erfgoed in Raalte INHOUD Algemeen Erfgoed van Raalte Didactiek Leerdoelen onderbouw Leerdoelen

Nadere informatie

INHOUD DE TIJDSWINKEL. groep 3-4 HOE MENSEN IN VERSCHILLENDE TIJDEN LEVEN

INHOUD DE TIJDSWINKEL. groep 3-4 HOE MENSEN IN VERSCHILLENDE TIJDEN LEVEN ERFGOEDEDUCATIE Het zinvol beleven van het erfgoed is een centraal begrip in de didactiek voor erfgoededucatie. Het werken met het erfgoed wordt gestuurd door het stellen van betekenisvolle vragen. De

Nadere informatie

Museum De Buitenplaats Kijken is een kunst

Museum De Buitenplaats Kijken is een kunst Museum De Buitenplaats Kijken is een kunst Groep 5 Thema- overzicht Thema- overzicht Kijken is een kunst Groep 5 Museum De Buitenplaats Kern van het thema Mensen laten graag iets van zichzelf aan anderen

Nadere informatie

Mentor Datum Groep Aantal lln

Mentor Datum Groep Aantal lln Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder Student(e) Klas Stageschool Plaats Dilia Couwenberg P14EhvADT t Startblok Eindhoven Mentor

Nadere informatie

Docentenhandleiding Educatieprogramma. Schilderspraktijken. Ary Lamme, Ary Scheffer aan het werk in het atelier, 1851. Primair Onderwijs groep 7 en 8

Docentenhandleiding Educatieprogramma. Schilderspraktijken. Ary Lamme, Ary Scheffer aan het werk in het atelier, 1851. Primair Onderwijs groep 7 en 8 Docentenhandleiding Educatieprogramma Schilderspraktijken Ary Lamme, Ary Scheffer aan het werk in het atelier, 1851 Primair Onderwijs groep 7 en 8 Inhoud Het Dordrechts Museum...p. 3 Algemene doelstelling

Nadere informatie

WORKSHOP LEERLIJNEN. Dag van de Cultuureducatie: workshop leerlijnen

WORKSHOP LEERLIJNEN. Dag van de Cultuureducatie: workshop leerlijnen WORKSHOP LEERLIJNEN Welkom en inleiding Wat is een leerlijn? Voorbeelden en achtergronden van leerlijnen cultuuronderwijs Leerlijnen in Flevoland: KIDD en De Culturele Haven Hoe bouw je een leerlijn? WORKSHOP

Nadere informatie

Verslag Netwerkbijeenkomst Erfgoedinstellingen

Verslag Netwerkbijeenkomst Erfgoedinstellingen Verslag Netwerkbijeenkomst Erfgoedinstellingen 12 november 2014 Speciaal M voor erfgoedinstellingen CCA in Amsterdam organiseerde de MoccaAcademie op 12 november een netwerkbijeenkomst. In een eerder verstuurde

Nadere informatie

primair onderwijs groep 4 en 8 samen Mijn verhaal van Brabant docentenhandleiding

primair onderwijs groep 4 en 8 samen Mijn verhaal van Brabant docentenhandleiding primair onderwijs groep 4 en 8 samen Mijn verhaal van Brabant docentenhandleiding Inhoud Een doorlopende leerlijn erfgoededucatie 3 Leerdoelen 6 Voorbereiding op het museumbezoek 7 De museumles Mijn verhaal

Nadere informatie

Huisje, boompje, beestje

Huisje, boompje, beestje Docentenhandleiding Educatieprogramma Huisje, boompje, beestje Primair Onderwijs groep 1 en 2 Inhoud Het Dordrechts Museum p.3 Algemene doelstelling programma p.3 Aansluiting bij kerndoelen p.3 Programma:

Nadere informatie

Docentenhandleiding Educatieprogramma. Kijk je rijk. Primair Onderwijs groep 5 en 6

Docentenhandleiding Educatieprogramma. Kijk je rijk. Primair Onderwijs groep 5 en 6 Docentenhandleiding Educatieprogramma Kijk je rijk Primair Onderwijs groep 5 en 6 Inhoud Het Dordrechts Museum p.3 Algemene doelstelling programma p.3 Aansluiting bij kerndoelen p.3 Programma Kijk je rijk

Nadere informatie

Mentor Datum Groep Aantal lln

Mentor Datum Groep Aantal lln Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder Student(e) Klas Stageschool Plaats Dilia Couwenberg P14EhvADT t Startblok Eindhoven Mentor

Nadere informatie

Lesbrieven voor de basisschool Groep 6 t/m 8. Behorend bij de tentoonstelling. Anton Heyboer DE HAARLEMSE JAREN

Lesbrieven voor de basisschool Groep 6 t/m 8. Behorend bij de tentoonstelling. Anton Heyboer DE HAARLEMSE JAREN Lesbrieven voor de basisschool Groep 6 t/m 8 Behorend bij de tentoonstelling Anton Heyboer DE HAARLEMSE JAREN 23 november 2012-19 mei 2013 Inhoudsopgave 1. Tijdelijke tentoonstelling Anton Heyboer De Haarlemse

Nadere informatie

HIERIN VINDT U DE OPBOUW VAN HET PROGRAMMA EN DE GANG VAN ZAKEN IN DE PRAKTIJK

HIERIN VINDT U DE OPBOUW VAN HET PROGRAMMA EN DE GANG VAN ZAKEN IN DE PRAKTIJK COMPLETE DOCENTENINFORMATIE: HIERIN VINDT U DE OPBOUW VAN HET PROGRAMMA EN DE GANG VAN ZAKEN IN DE PRAKTIJK DE TIJDSWINKEL VOOR GROEP 3-4 HET LEVEN VAN MENSEN IN VERSCHILLENDE TIJDSPERIODEN AAN DE HAND

Nadere informatie

Handleiding Echt gebeurd!

Handleiding Echt gebeurd! Handleiding Echt gebeurd! Inhoud 1. Introductie Pag. 1 2. Echt gebeurd! lessen Pag. 1 3. Kerndoelen Pag. 2 4. Excursies, lezingen en workshops Pag. 3 5. De website Pag. 4 7. Pag. 5 1. Introductie Welkom

Nadere informatie

Amsterdam DNA is een project voor NT2 cursisten. Het is ontwikkeld door het Amsterdam

Amsterdam DNA is een project voor NT2 cursisten. Het is ontwikkeld door het Amsterdam INTRODUCTIE is een project voor NT2 cursisten. Het is ontwikkeld door het Amsterdam Museum. In het wordt de geschiedenis verteld aan de hand van schilderijen en voorwerpen. Je gaat met de groep naar het

Nadere informatie

DE RODE DRAAD VAN TWENTE

DE RODE DRAAD VAN TWENTE groep ERFGOEDEDUCATIE Het zinvol beleven van het erfgoed is een centraal begrip in de didactiek voor erfgoededucatie. Het werken met het erfgoed wordt gestuurd door het stellen van betekenisvolle vragen.

Nadere informatie

DOCENTENHANDLEIDING. Gouden Bronnen

DOCENTENHANDLEIDING. Gouden Bronnen DOCENTENHANDLEIDING Gouden Bronnen Gouden Bronnen Amsterdam Museum KORTE INFORMATIE Onderwerp: De Gouden Eeuw Doelgroep: Onderbouw voortgezet onderwijs Vakgebieden: Mens & Maatschappij Kunst en Cultuur

Nadere informatie

Dit ben ik: selfies en portretten

Dit ben ik: selfies en portretten Docentenhandleiding Educatieprogramma Dit ben ik: selfies en portretten Primair Onderwijs groep 7 en 8 Inhoud Het Dordrechts Museum p.3 Algemene doelstelling programma p.3 Aansluiting bij kerndoelen p.3

Nadere informatie

Geschiedenis/erfgoed

Geschiedenis/erfgoed Geschiedenis/erfgoed Kerndoel: Oriëntatie op jezelf en de wereld Tijd Kerndoel 51 De leerlingen leren gebruik te maken van eenvoudige historische bronnen en ze leren aanduidingen van tijd en tijdsindeling

Nadere informatie

Ko observatielijst/ Kern(tussen)doelen TULE SLO Van November 2006

Ko observatielijst/ Kern(tussen)doelen TULE SLO Van November 2006 1 Ko observatielijst/ Kern(tussen)doelen TULE SLO Van November 2006 Mondeling onderwijs Kerndoel 1 Kerndoel 2 Kerndoel 3 Schriftelijk onderwijs Kerndoel 4 Bijlage kerndoel 4 leestechniek Kerndoel 5 Kerndoel

Nadere informatie

HET KLOKHUIS ZOEKT ONTWERPERS. Handleiding docent

HET KLOKHUIS ZOEKT ONTWERPERS. Handleiding docent HET KLOKHUIS ZOEKT ONTWERPERS Handleiding docent Inhoudelijke informatie Leeftijd Inzenddatum Tijdsindicatie Groep 6, 7, 8 basisonderwijs Uiterlijk 19 december 2014. Tenminste 6 uur. Te verdelen over meerdere

Nadere informatie

Maaike Gilden & Josephine van den Nieuwendijk

Maaike Gilden & Josephine van den Nieuwendijk Maaike Gilden & Josephine van den Nieuwendijk De voorstelling Ben je nu helemaal Betoeterd!? Leerlingen van groep 1 t/m 3 houden hun adem in en kijken naar Bekki en een échte insectentemmer. Ze zijn zó

Nadere informatie

Erfgoedonderwijs. 1. Wat is erfgoed? 2. Waarom erfgoedonderwijs? 3. Erfgoedonderwijs en 21e eeuws leren. 4. Erfgoed in de klas voorbeelden

Erfgoedonderwijs. 1. Wat is erfgoed? 2. Waarom erfgoedonderwijs? 3. Erfgoedonderwijs en 21e eeuws leren. 4. Erfgoed in de klas voorbeelden Erfgoedonderwijs 1. Wat is erfgoed? 2. Waarom erfgoedonderwijs? 3. Erfgoedonderwijs en 21e eeuws leren 4. Erfgoed in de klas voorbeelden ERFGOED DOEN! Wat is erfgoed? Wat is erfgoed? Definitie Materiële

Nadere informatie

REPUBLIEK DER ZEVEN VERENIGDE NEDERLANDEN 1515-1648

REPUBLIEK DER ZEVEN VERENIGDE NEDERLANDEN 1515-1648 REPUBLIEK DER ZEVEN VERENIGDE NEDERLANDEN 1515-1648 DOCENTENHANDLEIDING BOVENBOUW HAVO/VWO EINDEXAMENRONDLEIDING Eindexamenrondleiding geschiedenis Amsterdam museum Korte informatie Onderwerp: Historische

Nadere informatie

Docentenhandleiding. Jij als onderzoeker. Groep 4 t/m 8. mei 2017

Docentenhandleiding. Jij als onderzoeker. Groep 4 t/m 8. mei 2017 Docentenhandleiding Jij als onderzoeker Groep 4 t/m 8 1 Beste docent, Wat leuk dat u met uw groep binnenkort naar Museum Catharijneconvent komt om deel te nemen aan het programma Jij als onderzoeker. In

Nadere informatie

Docentenhandleiding Educatieprogramma. Schilderspraktijken

Docentenhandleiding Educatieprogramma. Schilderspraktijken Docentenhandleiding Educatieprogramma Schilderspraktijken Ary Scheffer aan het werk in het grote atelier bij zijn woonhuis te Parijs Lamme, Ary Johannes 1851 Voortgezet Onderwijs Alle niveaus 1 Inhoud

Nadere informatie

Docentenhandleiding Educatieprogramma. Ik bied. Voortgezet Onderwijs Alle niveaus

Docentenhandleiding Educatieprogramma. Ik bied. Voortgezet Onderwijs Alle niveaus Docentenhandleiding Educatieprogramma Ik bied Voortgezet Onderwijs Alle niveaus 1 Inhoud Het Dordrechts Museum p. 3 Algemene doelstelling programma p. 3 Aansluiting bij kerndoelen p. 3-4 Programma Ik Bied.

Nadere informatie

Jonge Stedenbouwkundigen

Jonge Stedenbouwkundigen herontwerp de stad Amsterdam Lesmateriaal PO Museum Het Grachtenhuis Lesmateriaal PO herontwerp de stad Amsterdam Lesmateriaal ter voorbereiding of verwerking van een bezoek aan museum Het Grachtenhuis

Nadere informatie

Basispakket Kunst- en Cultuureducatie

Basispakket Kunst- en Cultuureducatie Basispakket Kunst- en Cultuureducatie Convenant Basispakket Kunst- en Cultuureducatie Het Basispakket Cultuureducatie: Biedt een kader voor het invullen van de landelijke kerndoelen voor cultuur educatie

Nadere informatie

Onderzoekend en ontwerpend leren met zaakvakken. Heleen van Ravenswaaij MSc, Dr. Tim van Wessel

Onderzoekend en ontwerpend leren met zaakvakken. Heleen van Ravenswaaij MSc, Dr. Tim van Wessel Onderzoekend en ontwerpend leren met zaakvakken Heleen van Ravenswaaij MSc, Dr. Tim van Wessel Programma Terugblik rekenles Introductie zaakvakken en OOL zand en water oefenen onderzoeksvragen formuleren

Nadere informatie

Primair Onderwijs. 6 lessen

Primair Onderwijs. 6 lessen Maak je eigen land! Voor de docent Vak(gebied) Schooltype/afdeling Oriëntatie op jezelf en de wereld, Aardrijkskunde Primair Onderwijs Leerjaar Groep 3/4 Tijdsinvestering Vakinhoud Kerndoelen 6 lessen

Nadere informatie

historischcentrumoverijssel

historischcentrumoverijssel Met de klas... Educatief aanbod voor primair, voortgezet en beroepsonderwijs Eikenstraat 20 8021 WX Zwolle T 038 426 63 00 twitter: @HCOverijssel educatie@.nl volg ons! Met de klas... Educatie bij het

Nadere informatie

Reizen in de tijd Leren van de plek waar je opgroeit. Leeswijzer bij www.reizenindetijd.nl KUNSTHUIS

Reizen in de tijd Leren van de plek waar je opgroeit. Leeswijzer bij www.reizenindetijd.nl KUNSTHUIS Leeswijzer bij www.reizenindetijd.nl Reizen in de tijd Leren van de plek waar je opgroeit Reizen in de Tijd is een doorlopende leerlijn cultuuronderwijs. De activiteiten gaan over de leerlingen en de plek

Nadere informatie

Aardrijkskunde. Thema / onderwerp Aardrijkskundeles met gebruikmaking van de geografische vierslag. Betekenis. Bedoeling

Aardrijkskunde. Thema / onderwerp Aardrijkskundeles met gebruikmaking van de geografische vierslag. Betekenis. Bedoeling Aardrijkskunde Thema / onderwerp Aardrijkskundeles met gebruikmaking van de geografische vierslag. Betekenis Welke betekenis heeft het thema / onderwerp voor de kinderen? Hoe leg je de relatie met de beginsituatie?

Nadere informatie

Het beleidsplan cultuureducatie

Het beleidsplan cultuureducatie Het beleidsplan cultuureducatie Beleidsplannen voor cultuureducatie kunnen variëren van 1 A4 tot een compleet beleidsplan. Belangrijk hierbij is dat het cultuureducatiebeleid onderdeel is van het schoolplan.

Nadere informatie

Wereldgrachten. Ontdek de geschiedenis van de Amsterdamse grachtengordel. handleiding. groep 7+8

Wereldgrachten. Ontdek de geschiedenis van de Amsterdamse grachtengordel. handleiding. groep 7+8 Wereldgrachten Ontdek de geschiedenis van de Amsterdamse grachtengordel handleiding groep 7+8 Wereldgrachten Ontdek de geschiedenis van de Amsterdamse grachtengordel Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 Algemene

Nadere informatie

eindtermen basisonderwijs

eindtermen basisonderwijs STAM op schoolmaat eindtermen basisonderwijs inhoudstafel 1. inleiding...3 2. leergebied overschrijdende eindtermen...3 2.1. ICT...3 2.2. sociale vaardigheden...3 3. eindtermen leergebieden...4 3.1. muzische

Nadere informatie

Erfgoededucatie Stadsmuseum Zoetermeer in transitie

Erfgoededucatie Stadsmuseum Zoetermeer in transitie Erfgoededucatie 2017-2018 Stadsmuseum Zoetermeer in transitie Educatieflyer 2017 2018 Met veel plezier bieden wij je het educatie-overzicht Primair Onderwijs van het Stadsmuseum Zoetermeer voor het schooljaar

Nadere informatie

Aanbod Kunst- en Cultuureducatie voor de basisscholen in De Lier

Aanbod Kunst- en Cultuureducatie voor de basisscholen in De Lier Aanbod Kunst- en Cultuureducatie voor de basisscholen in De Lier Dario Fo, ondernemers in de kunst Poeldijk, 13 december 2012 Inleiding Op de vraag van de gezamenlijke basisscholen uit De Lier voor een

Nadere informatie

MUSEUMLES IN HET VAN ABBEMUSEUM Groep 7 en 8

MUSEUMLES IN HET VAN ABBEMUSEUM Groep 7 en 8 MUSEUMLES IN HET VAN ABBEMUSEUM Groep 7 en 8 Inleiding In groep 7 of 8 komen leerlingen vaak voor de tweede keer met hun klas naar het van Abbemuseum. Bij het eerste bezoek, in groep 5 of 6, hebben ze

Nadere informatie

Onder onze voeten Schoolbezoek Min40Celsius. Lesbrief

Onder onze voeten Schoolbezoek Min40Celsius. Lesbrief Onder onze voeten Schoolbezoek Min40Celsius Lesbrief Lesbrief Onder onze voeten U gaat met uw klas een bezoek brengen aan Min40Celsius, aan de hand van deze lesbrief kunt het bezoek (kort) voorbereiden.

Nadere informatie

Cultuurbeleidsplan 2015-2019

Cultuurbeleidsplan 2015-2019 CBS Maranatha Hoogklei 7, 9671 GC Winschoten Cultuurbeleidsplan 2015-2019 1. Inleiding Dit is het cultuureducatieplan van de CBS Maranatha in Winschoten. Een plan dat is opgesteld om een bijdrage te leveren

Nadere informatie

Sprekende Portretten

Sprekende Portretten Docentenhandleiding Educatieprogramma Sprekende Portretten Wouter van Riessen, zelfportret met luchtbel, aankoop 2000 Voortgezet Onderwijs Alle niveaus 1 Inhoud Het Dordrechts Museum.... p. 3 Algemene

Nadere informatie

Richtlijn Kerndoelen. Verwijzing naar - Datum vaststelling April 2010. Datum bijstelling 01-10-2013

Richtlijn Kerndoelen. Verwijzing naar - Datum vaststelling April 2010. Datum bijstelling 01-10-2013 Richtlijn Kerndoelen Omschrijving Bijlage kerndoelen Verwijzing naar - Doelgroep Opsteller Teamleden en ouders Directie De Drift Datum vaststelling April 2010 Datum bijstelling 01-10-2013 Ons basisonderwijs

Nadere informatie

Heilig Schrift. Tanach Bijbel Koran Docentenhandleiding OMG!

Heilig Schrift. Tanach Bijbel Koran Docentenhandleiding OMG! 2 Museum Catharijneconvent, 2016 De tentoonstelling informeert u en uw leerlingen op een interactieve manier over de heilige geschriften van de drie monotheïstische wereldreligies. Ondanks onderlinge verschillen

Nadere informatie

Educatie programma. basisonderwijs

Educatie programma. basisonderwijs Educatie programma basisonderwijs a Voorwoord Beste leerkracht, icc er of directeur, Voor u ligt een boekje met ons kersverse educatieve aanbod voor het schooljaar 2015-2016, met vertrouwde én nieuwe programma

Nadere informatie

Informatiebrief voor docenten uit het voortgezet onderwijs

Informatiebrief voor docenten uit het voortgezet onderwijs Informatiebrief voor docenten uit het voortgezet onderwijs Gebakken Lucht Piero Manzoni Merda d artista no. 58, 1961 blikje, etiket 4,8 x 64 cm Fondazione Piero Manzoni, Milaan Museumles bij de tentoonstelling

Nadere informatie

REPUBLIEK DER ZEVEN VERENIGDE NEDERLANDEN

REPUBLIEK DER ZEVEN VERENIGDE NEDERLANDEN REPUBLIEK DER ZEVEN VERENIGDE NEDERLANDEN 1515-1648 DOCENTENHANDLEIDING BOVENBOUW HAVO/VWO EINDEXAMENPROGRAMMA Eindexamenprogramma geschiedenis Amsterdam museum Korte informatie Onderwerp: Historische

Nadere informatie

PRIMAIR ONDERWIJS

PRIMAIR ONDERWIJS PRIMAIR ONDERWIJS STEDELIJK MUSEUM ALKMAAR Stedelijk Museum Alkmaar is hét geheugen van de stad Alkmaar en een vertrekpunt voor iedereen die de geschiedenis en kunst van Alkmaar en omgeving wil beleven

Nadere informatie

Docentenhandleiding. Museumles groep 5&6 Het grootste schilderij van Nederland! Panorama Mesdag. Detail Panorama Mesdag Dorp Scheveningen

Docentenhandleiding. Museumles groep 5&6 Het grootste schilderij van Nederland! Panorama Mesdag. Detail Panorama Mesdag Dorp Scheveningen Docentenhandleiding Museumles groep 5&6 Het grootste schilderij van Nederland! Panorama Mesdag Detail Panorama Mesdag Dorp Scheveningen Pagina 1. Inleiding 3 2. Beschrijving museumles 4 3. Aansluiting

Nadere informatie

Leerlijn Oriëntatie op Tijd VSO

Leerlijn Oriëntatie op Tijd VSO Leerlijn Oriëntatie op Tijd VSO Kerndoel 19: De leerlingen leren gebruik te maken van eenvoudige historische bronnen, zoals aanwezig in ons cultureel erfgoed, en ze leren aanduidingen van tijd en tijdsindeling

Nadere informatie

GELOVEN IN DE WERELD LESBRIEF VOORTGEZET ONDERWIJS TOT ZIENS IN 0NS MUSEUM! GELOVEN IN DE WERELD PAG > 1

GELOVEN IN DE WERELD LESBRIEF VOORTGEZET ONDERWIJS TOT ZIENS IN 0NS MUSEUM! GELOVEN IN DE WERELD PAG > 1 PAG > 1 GELOVEN IN DE WERELD VOORTGEZET ONDERWIJS LESBRIEF WAAR GELOOF JIJ IN? Overal in de wereld geloven mensen. Ze geloven in goden, natuurkrachten, voorouders of geloven juist dat dit allemaal niet

Nadere informatie

PROTESTANTS OF KATHOLIEK IN DE REPUBLIEK

PROTESTANTS OF KATHOLIEK IN DE REPUBLIEK PROTESTANTS OF KATHOLIEK IN DE REPUBLIEK DOCENTENHANDLEIDING BOVENBOUW HAVO/VWO COMBINATIERONDLEIDING GESCHIEDENIS Protestants of katholiek in de Republiek Museum Ons Lieve Heer op Solder & de Oude kerk

Nadere informatie

Doorlopende leerlijnen (groep 1-8) voor kunst- en erfgoededucatie binnen de basisschool, inclusief teamcursus!

Doorlopende leerlijnen (groep 1-8) voor kunst- en erfgoededucatie binnen de basisschool, inclusief teamcursus! Drama Dans Muziek Beeldend Media Erfgoed & Minitheater-Blikopener Doorlopende leerlijnen (groep 1-8) voor kunst- en erfgoededucatie binnen de basisschool, inclusief teamcursus! Kunst- en erfgoededucatie

Nadere informatie

Mijn Mokum is een project voor NT2 cursisten. Het is gemaakt door het Amsterdam Museum.

Mijn Mokum is een project voor NT2 cursisten. Het is gemaakt door het Amsterdam Museum. 2 INTRODUCTIE is een project voor NT2 cursisten. Het is gemaakt door het. In het wordt de geschiedenis verteld aan de hand van schilderijen en voorwerpen. Je gaat met de groep naar het museum. In dit werkboekje

Nadere informatie

kunstworkouts voortgezet

kunstworkouts voortgezet 2013 2015 kunstworkouts voortgezet kunst gaat over nu over jou en over mij Het Stedelijk Museum s-hertogenbosch richt zich op de actualiteit, op wat mensen nu beweegt en hoe ze hun leven actief kunnen

Nadere informatie

Beleving, verbeelding en verwondering als basis voor talentontwikkeling staan hierbij centraal.

Beleving, verbeelding en verwondering als basis voor talentontwikkeling staan hierbij centraal. Inleiding Het project Kunstructeur is bedoeld om leerlingen van de basisschool en onderbouw voortgezet onderwijs, kennis te laten maken met kunst en techniek binnen het onderwijs. Beleving, verbeelding

Nadere informatie

Docentenhandleiding. Museumles groep 7&8 Skyline Scheveningen. Panorama Mesdag

Docentenhandleiding. Museumles groep 7&8 Skyline Scheveningen. Panorama Mesdag Docentenhandleiding Museumles groep 7&8 Skyline Scheveningen Panorama Mesdag Pagina 1. Inleiding 3 2. Beschrijving museumles 4 3. Aansluiting bij het onderwijs 5 4. Voorbereiding & Lessuggesties 6 4.1

Nadere informatie

Beleidsplan cultuureducatie OBS de Driepas

Beleidsplan cultuureducatie OBS de Driepas Beleidsplan cultuureducatie OBS de Driepas 1. Algemene doelstelling cultuureducatie 2. Doelen en visie van de school 3. Visie cultuureducatie 4. Beschrijving van de bestaande situatie 5. Beschrijving van

Nadere informatie

DOCENTENHANDLEIDING! VOOR GROEP 6/7/8 VAN DE BASISSCHOOL

DOCENTENHANDLEIDING! VOOR GROEP 6/7/8 VAN DE BASISSCHOOL DOCENTENHANDLEIDING! VOOR GROEP 6/7/8 VAN DE BASISSCHOOL PRAKTISCHE INFORMATIE 1. Inleiding De meeste kinderen zijn wel bekend met feestdagen zoals Kerst of Sinterklaas. Maar weten uw leerlingen ook dat

Nadere informatie

Cultuurplan basisschool De Regenboog

Cultuurplan basisschool De Regenboog Cultuurplan basisschool De Regenboog (2015-2016) Dukdalf 28 3961 LA Wijk bij Duurstede 1 Dit beleidsplan omvat de volgende punten: Wat is onze visie op cultuur? Wat willen we dit jaar veranderen? Hoe pakken

Nadere informatie

Educatie aanbod Biënnale Gelderland 16

Educatie aanbod Biënnale Gelderland 16 Educatie aanbod Biënnale Gelderland 16 Beste docent, Bij deze brengen wij u graag op de hoogte van ons educatieve aanbod voor scholen tijdens Biënnale Gelderland 2016. De Biënnale Gelderland wordt afwisselend

Nadere informatie

Erfgoed- en cultuureducatie 2015 2016 Stadsmuseum Zoetermeer

Erfgoed- en cultuureducatie 2015 2016 Stadsmuseum Zoetermeer Erfgoed- en cultuureducatie 2015 2016 Stadsmuseum Zoetermeer WIE ERGENS NAAR TOE WIL, MOET WETEN (ONTDEKKEN) WAAR HIJ VANDAAN KOMT Erfgoededucatie is omgevingsonderwijs: het leren in, van omgeving tot

Nadere informatie

Ontdek. ons zoute DNA. Zonder de scheepvaart geen Nederland. basisonderwijs 2015/2016

Ontdek. ons zoute DNA. Zonder de scheepvaart geen Nederland. basisonderwijs 2015/2016 Ontdek ons zoute DNA Zonder de scheepvaart geen Nederland basisonderwijs 2015/2016 Welkom in het scheepvaartmuseum amsterdam Ontdek Het leven aan boord van verschillende schepen, doe mee aan het havenspel

Nadere informatie

Het Amsterdam Museum gaat over Amsterdam. In het museum hangen schilderijen.

Het Amsterdam Museum gaat over Amsterdam. In het museum hangen schilderijen. 2 INTRODUCTIE Het programma is gemaakt door het. Het gaat over Amsterdam. In het museum hangen schilderijen. Een schilderij is gemaakt door een schilder. In het museum zijn ook voorwerpen te zien. Het

Nadere informatie

Jij als onderzoeker Docentenhandleiding Groep 4 t/m 8

Jij als onderzoeker Docentenhandleiding Groep 4 t/m 8 Docentenhandleiding Groep 4 t/m 8 1 Utrecht, 2016 Beste docent, Wat leuk dat u met uw groep binnenkort naar Museum Catharijneconvent komt om deel te nemen aan het programma. In deze docentenhandleiding

Nadere informatie

Mens en maatschappij vaardigheden (PO-vmbo)

Mens en maatschappij vaardigheden (PO-vmbo) Mens en maatschappij vaardigheden (PO-vmbo) Sectoren kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw vmbo bovenbouw exameneenheden Vakkernen 1. Informatievaardigheden 50: De leerlingen leren omgaan met

Nadere informatie

Kunsteducatie projecten primair onderwijs Utrecht. Een stevige basis voor cultuurparticipatie

Kunsteducatie projecten primair onderwijs Utrecht. Een stevige basis voor cultuurparticipatie Kunsteducatie projecten primair onderwijs Utrecht Een stevige basis voor cultuurparticipatie inhoudsopgave Voorwoord 5 1 Schoolabonnement 7 2 Kunstprojecten voor alle groepen 9 3 Kunsteducatieproject voor

Nadere informatie

Breda, bekijk. Leerkrachten Handleiding. stedelijkmuseumbreda.nl

Breda, bekijk. Leerkrachten Handleiding. stedelijkmuseumbreda.nl Breda, bekijk Leerkrachten Handleiding t stedelijkmuseumbreda.nl Inhoud Breda, bekijk t Leerdoelen Voorbereidende les: Digitale scheurkalender Museumbezoek Verwerkingsopdracht in de klas 3 4 5 7 8 Bijlage

Nadere informatie

Keurmerk: Duurzame school

Keurmerk: Duurzame school Keurmerk: Duurzame school Doorlopende leerlijn voor duurzame ontwikkeling van basisonderwijs (PO) t/m voortgezet onderwijs (VO) PO-1 Kennis en inzicht (weten) Vaardigheden (kunnen) Houding (willen) Begrippen

Nadere informatie

MIK aanbod onderwijsteam. MIKspecials Nieuwe Media - In onze cultuur neemt de communicatie via beelden een steeds

MIK aanbod onderwijsteam. MIKspecials Nieuwe Media - In onze cultuur neemt de communicatie via beelden een steeds MIK aanbod onderwijsteam /20 MIKspecials Nieuwe Media - In onze cultuur neemt de communicatie via beelden een steeds onderwijsteam MIKspecials NIUEWE MEDIA belangrijkere plaats in. In deze MIKspecials

Nadere informatie

De DOELSTELLING van de kunstbv-opdrachten & De BEOORDELING:

De DOELSTELLING van de kunstbv-opdrachten & De BEOORDELING: beeldende vorming De DOELSTELLING van de -opdrachten & De BEOORDELING: Doelstellingen van de opdrachten. Leren: Thematisch + procesmatig te werken Bestuderen van het thema: met een open houding Verzamelen

Nadere informatie