#là Gemeente Delft. jj VERZONDEN 1 9 NOV dr. M. Berger, l.s. Geachte leden van de gemeenteraad,

Transcriptie

1 Bestuur #là Gemeente Delft Controlling bezoekadres: Stationsplein BV Delft IBAN NL21 BNGH t.n.v. gemeente Delft Retouradres. Postbus 78, 2600 ME Delft De gemeenteraad van Delft Behandeld door M. van Zanten Internet Telefoon jj VERZONDEN 1 9 NOV Datum Onderwerp Bestuurlijke reactie R&A advies Jaarstukken 2017 Ons kenmerk Uw brief van Uw kenmerk Bijlage 2 Geachte leden van de gemeenteraad, Bijgaand sturen wij u de reactie van het college inzake de opvolging van het advies van de Rekening- & Audit commissie over de Jaarstukken :7, burgemeester J.M. van Bijsterveldt-Vliegenthart, secretaris dr. M. Berger, l.s.

2 T.b.v. de R&A-commissie van 28 november 2018: opvolging adviezen van de R&Acommissie bij de Jaarstukken 2017 (advies van juni 2018, vastgesteld in Raad van 5 juli 2018). 1. Aanleiding en bevoegdheid De opdracht voor de Rekening & Auditcommissie (R&A) voor het opstellen van een advies bij de jaarstukken vloeit voort uit de "Verordening Rekening & Auditcommissie". De R&A-commissie is afgelopen weken aan de slag geweest om zieh een oordeel te vormen over de jaarstukken. De commissie richt zieh in haar adviestraject op de planning & control-aspecten van de jaarstukken. ln dit advies treft u de weergave van de bevindingen en aanbevelingen aan. 2. Proces De jaarstukken zijn op 18 mei ji. beschikbaar gesteld door het college, vergezeld van een brief waarin werd toegelicht dat de accountantscontrole op dat moment nag niet was afgerond. Op 31 mei ji. heeft de raad het accountantsverslag van BOO ontvangen. Op 1 juni ji. werd een gewijzigd raadsvoorstel inclusief erratum brief van het college ontvangen en op 5 juni een bestuurlijke reactie op het accountantsverslag. Bij de commissiebespreking op 6 juni ji. van het accountantsverslag is in relatie tot de bevinding over de rechtmatigheid van aanbestedingen door de ambtelijke ondersteuning van het college deze presentatie verzorgd. Omdat het accountantsverslag onderdeel uitmaakt van de bestuurlijke behandeling worden de adviezen van de accountant hier niet in detail herhaald. Wei benadrukt de R&A-commissie richting college en raad het belang van de aandachtspunten die de accountant meegeeft. De R&A-commissie kan zieh vinden in de collegebrief over de wijze van opvolging van de accountantsadviezen. Ten aanzien van tijdige aanlevering van jaarstukken van verbanden partijen geldt dat van de meeste geprioriteerde verbanden partijen de jaarstukken tijdens het adviestraject zijn ontvangen. Van de hierna vermelde door de R&A-commissie als "belangrijk" geclassificeerde verbanden partijen zijn de jaarstukken bij het opstellen van dit advies nag niet beschikbaar: Grondwateronttrekking Delft-Noord (jaarstukken 2015 e.v. moeten nag worden ontvangen; zie collegebrief uit mei 2016 met toelichting over fiscale aspecten 1), het Grotius College 2, het Stadsgewest Haaglanden (in liquidatie) 3 en de Gemeenschappelijke Regionale Bedrijfsvoering (GRB) Delft-Rijswijk 4. Verder ontbreken van verschillende "overige" verbanden partijen de jaarstukken nog. Van de stand van zaken ten tijde van de afronding van dit advies is hier een overzicht op het RIS te vinden. De R&A-commissie verzoekt het college haar invloed aan te wenden om tot tijdige toezending te kamen. Dit met het oog op het belang van tijdig beschikbare verantwoordingen over de inzet van publieke middelen en benodigde bijsturingsmogelijkheden wanneer daartoe aanleidingen bestaan vanuit de verantwoordingen. Jaarstukken 2017 stand van zaken: - het Grotius College: op 14 november 2018 heeft de gemeente de jaarstukken 2017 ontvangen. Op dit moment wordt een bestuurlijke reactie voorbereid en uiterlijk december 2018 naar u verzonden. - het Stadsgewest Haaglanden (in liquidatie): Jaarstukken 2017 zijn beschikbaar. 1 Ontvangen toelichting o.b.v. navraag: jaarstukken (2015 e.v.) zijn naar verwachting eind 2018 gereed. 2 Ontvangen toelichting: het jaarverslag 2017 is uiterlijk half juli 2018 te verwachten. 3 Verwacht moment van ontvangst is niet bekend. 4 Ontvangen toelichting: wordt binnenkort toegezonden. 1

3 - Gemeenschappelijke Regionale Bedrijfsvoering (GRB) Delft-Rijswijk: Jaarstukken 2017 zijn beschikbaar. Adviezen 2017 I Advies : Optimaliseer meetbare doelen in raadsperiode (dit betreff een geactualiseerde tekst van het door de raad vorig jaar vastgestelde R&A-advies nr met deze tite/). Eerder zijn de adviezen (Verbeter het gebruik van meetbare indicatoren) en (Jaarlijks verantwoorden over de realisatie van de doe/en; via de 1e W-vraag; Wat hebben we bereikt) uitgebracht. De R&A-commissie heeft vorig jaar deze twee adviezen vervangen door één geïntegreerd nieuw advies ten behoeve van de raadsperiode Oat advies is hier verder geactualiseerd. Vorig jaar is door de gemeenteraad via het vastgestelde R&A-advies geconcludeerd dat de nieuwe raadsperiode hét uitgelezen moment is om over te gaan tot invulling van dit punt. Gezien het belang van een jaarlijkse verantwoording over álle drie W-vragen en daaraan gerelateerde bijsturingsmogelijkheden voor de raad, wordt voor de raadsperiode het bovenstaande advies meegegeven dat twee aspecten omvat: 1) Maak onderscheid tussen doelstellingen waarop lokaal extra bestuurlijke accenten worden gelegd en doelstellingen die als meer beheersmatig worden beschouwd. Formuleer vervolgens voor de eerste categorie lokaal bepaalde effectindicatoren. Voor overige doelstellingen wordt de overweging meegegeven aan te sluiten bij de verplichte set van landelijk bepaalde beleidsindicatoren waarover meer informatie is te vinden op: De hoogten van de streefcijfers daarbij kunnen overigens uiteraard lokaal worden bepaald. Dit maakt vergelijkingen mogelijk; zowel ten opzichte van de referentiekaders (Meetbaar Bestuursprogramma en Programmabegroting) alsook met andere gemeenten (benchmarking). Voor zover definitieve rapportagegegevens over het verantwoordingsjaar eind aprii nog niet ter beschikking staan (het moment waarop de jaarrekening wordt aangeboden) kunnen nog ontbrekende gegevens zo nodig, bij uitzondering, voorafgaand aan de commissiebehandeling van de jaarstukken in juni worden toegezonden. Door de commissie R&A wordt in het jaarverslag 2017 geconstateerd dat onder meer in het overzicht van de landelijke verplichte beleidsindicatoren op pag. 28 en 29 diverse realisatiecijfers voor Delft staan opgenomen die betrekking hebben op 2013, 2014, 2015 en Dergelijke gedateerde cijfers hebben naar de opvatting van de commissie weinig actualiteitswaarde bij een bestuurlijke behandeling in juni Daarnaast is voor deze cijfers geen relatie te leggen met in 2017 ingezette financiële middelen en daarbij opgetreden afwijkingen, in de vorm van over- en onderschrijdingen. 2) Hanteer in het op 21 september 2018 aan te bieden Meetbaar Bestuursprogramma averai waar mogelijk indicatoren die gericht zijn op outcomes (gericht op het bereiken van maatschappelijke effecten) in plaats van output (gericht op de inzet van activiteiten vanuit de gemeente). Bij beleidsterreinen waarvoor dat (nog) niet mogelijk wordt geacht, wordt het college verzocht dit in het Meetbaar Bestuursprogramma gemotiveerd te onderbouwen. 2

4 Dit advies sluit aan bij de twee maties "Beter Meten is Beter Besturen" ("deel 1 en 2") uit de afgelopen jaren en de vorig jaar aangenomen matie "lnvesteringsagenda: stap voor stap dichter bij Delfts doel", Verder schrijft artikel 25, lid 2a van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) gemeenten voor om via de programmaverantwoording jaarlijks te rapporteren over de mate waarin de doelstellingen zijn gerealiseerd (1 e W-vraag: "Wat hebben we berei kt?"). Dit, naast de (reeds gebruikelijke) jaarlijkse verantwoording op grand van art. 25, lid 2b over de wiize waarop getracht is om de beoogde maatschappelijke effecten te bereiken (2e W-vraag: "Wat hebben we daarvoor gedaan?") en art. 25, lid 2c over de gerealiseerde baten en lasten (3e W-vraag: "Wat heeft het gekost?"). Hierbij speelt verder dat geen andere voorbeelden zijn gevonden van gemeenten die zieh tweejaarlijks (in plaats van jaarlijks) verantwoorden over de 1e W-vraag. De jaarlijkse verantwoording biedt de mogelijkheid om in overleg met de raad en andere betrokkenen tijdig te constateren of ingezette activiteiten tot de beoogde maatschappelijke effecten leiden danwel om mogelijke bijsturing vragen. De collegereactie uit november 2016 over het R&A-advies geeft aan: "Hei aantreden van een nieuwe raad en een nieuw college is een geschikt moment om opnieuw bestuurlijk afte wegen hoe we onze Delftse doe/en volgen. De inzet daarbij is: zoveel mogelijk de landelijke beleidsindicatoren benutten, zonder de lokale bestuurlijke wensen (en doelstellingen) geweld aan te doen." ln de collegereactie van november 2017 is daaraan toegevoegd: "ln de Programmabegroting is aangekondigd dat wij met u in gesprek gaan over de meetbare doe/en en indicatoren in het nieuwe bestuursprogramma en de wens om meer outcome (= maatschappelijk effect-) indicatoren op te nemen. Belangrijke aandachtspunten daarbij zijn: - het onderscheid tussen lokaal bepaalde doelstellingen en indicatoren en de landelijk bepaalde beleidsindicatoren. - de matie lnvesteringsagenda: stap voor stap dichter bij Delfts doe/ (d.d. 29 juni 2017) t.b.v. de Agenda Delft 2040 en het meetbaar maken van de doelstellingen en investeringen binnen de zeven opgaven. Voorstel is om dit gesprek begin 2018 te voeren in de cie. R&A." Door het (vorige) college zijn reeds verschillende stappen in dit verband gezet; via deze collegebrief en deze presentatie, welke beide zijn behandeld in de commissie R&A van 24 januari ln het op te stellen bestuursprogramma en het voorstel tot wijziging van de Programmabegroting kijken we naar de programma's, beleidsdoelen en de koppeling met de verplichte beleidsindicatoren aan de programma's. Zo nodig vullen we deze indicatoren aan met lokaal bepaalde indicatoren. De concrete uitwerking van de meetbare doelen en de "passende set van indicatoren" moet dus nog plaatsvinden in het bestuursprogramma. Hierbij kijken we ook naar de frequentie van rapporteren. 3

5 I Advies : Verzorg compact totaaloverzicht voor verbonden partijen De commissie R&A constateert dat het geen sinecure is om de essentie te destilleren uit de (uitgebreide) jaarverslagen van verbanden partijen. ln dat licht stelt de commissie R&A een brainstorm voor met de wethouder Middelen tijdens de commissie R&A van 26 september a.s. Dit om in samenspraak te bezien hoe een handzaam totaaloverzicht valt te realiseren, waardoor eenvoudiger de belangrijkste high lights zijn te onderkennen. Daarbij wordt gedacht aan het in één overzicht verzamelen van reeds beschikbare financiële kengetallen van de geprioriteerde verbanden partijen; met toevoeging van een karte samenvatting van de inhoudelijke essentie. ln de R&A-commissie van 26 september ji. is het onderwerp totaaloverzicht voor verbanden partijen aan de orde geweest. Wij hebben afgesproken om een totaaloverzicht voor de verbanden partijen (gemeenschappelijke regelingen en vennootschappen) te maken met daarin de financiële kengetallen/ratio's. ln de bijlage vindt u een overzicht met daarin een tabel met de verbanden partijen (wordt-overzicht) en de eerdere tabel, inclusief stichtingen en verenigingen (was-overzicht). I Advies : Vergroot de begrijpelijkheid van het gemeentelijk [aarverslaq De commissie R&A kamt niet enkel ten behoeve van raads- en commissieleden tot dit advies, maar oak voor andere Delftenaren die behoefte hebben aan een begrijpelijk en leesbaar integraal gemeentelijk jaarverslag. Het advies omvat drie facetten: a: Blijvende aandacht voor leesbaarheid en inrichting van de jaarstukken Doorgaans bestaan jaarstukken uit een jaarverslag, jaarrekening en bijlagen. Deze onderdelen tezamen vormen de verantwoording van de gemeente inzake het gevoerde beleid. De communicatieve waarde van de jaarstukken valt of staat met de leesbaarheid ervan. Blijvende aandacht hiervoor is belangrijk, het doel is immers om een zo groat mogelijk publiek te bereiken en voor dit publiek is het belangrijk om de tekst te kunnen doorgronden. lnzet op begrijpelijkheid van de teksten en daarmee de zelfstandige leesbaarheid van de jaarstukken is daarom wenselijk en een algemene aanbeveling. Dit kan worden verhoogd door bijvoorbeeld aan het begin van elk hoofdstuk een karte samenvatting op te nemen met behaalde resultaten en een eenduidige schrijfstijl te hanteren. Via de beantwoording van een technische vraag uit de commissie R&A is overigens reeds bevestigd dat volgend jaar arceringen worden gebruikt om grafieken extra inzichtelijk te maken. Daarnaast zouden bijvoorbeeld ook smileys kunnen worden gehanteerd, zoals in enkele andere gemeentelijke rapportages oak reeds gebruikelijk is. Wij zijn het eens met uw advies dat begrijpelijkheid en zelfstandige leesbaarheid van de jaarstukken wenselijk zijn. We hebben per cyclusdocument aandacht voor de leesbaarheid en de mogelijke verbetering'en. Het extra inzichtelijk maken van de grafieken zullen we doorvoeren. De R&A- commissie constateert dat "het doel is om een zo groat mogelijk publiek te bereiken". Wij constateren wel dat de Jaarstukken in eerste instantie bedoeld zijn als verantwoording van het College aan de Raad. Voor het bredere publiek kunnen wij wellicht kijken of de infographie met een karte toelichting van de activiteiten van een jaar kan worden uitgebreid. 4

6 2017-3b: Duide/ijke samenhang tussen beleidsverantwoording en financiële verantwoording Op een aantal plekken in de jaarstukken zou de mate van doelbereik meer in samenhang kunnen worden gebracht met de geleverde prestaties en ingezette middelen. Waar mogelijk zouden realisaties en prestaties nag meer in relatie tot de programmabegroting gepresenteerd kunnen worden. Op die manier kan de lezer eenvoudiger beoordelen of beoogde doelen en voorgenomen activiteiten zijn gerealiseerd. Wij onderkennen dat deze samenhang een voortdurend aandachtspunt is. Bij de opzet van het bestuursprogramma en het voorstel tot een wijziging van de programmabegroting zullen wij deze samenhang oak betrekken c: Verbeter en verbreed de toelichting over het financiële resu/taat Het rekeningresultaat wordt voorin het gemeentelijk jaarverslag naar varen gebracht als een eenduidig cijfer over de financiële prestatie in Vanuit de commissie is geconstateerd dat dit beeld tijdens deze presentatie in de commissievergadering R&A op 22 mei ji. werd bijgesteld door tevens te kijken naar de ontwikkeling van de 'algemene reserve weerstandsvermogen'. Deze correlatie schetst een duidelijker en realistischer beeld van het financiële resultaat aan het eind van het jaar De commissie adviseert dan oak om in de jaarstukken voortaan een verduidelijking van deze belangrijke financiële getallen op te nemen. Door onder andere verschuivingen naar de bestemmingsreserves krijgt het grootste deel van het positieve rekeningresultaat al een bestemming. Door pas op pagina 181 summier toe te lichten dat er nu niet een bedrag gelijk aan het rekeningresultaat beschikbaar is om te verdelen zal menig lezer in de veronderstelling kunnen zijn dat er veel geld wordt overgehouden dat uitgegeven kan worden in De commissie R&A adviseert om meteen na de infographie op pagina 8 van de jaarstukken, naast de infographie van het rekeningresultaat, oak een infographie op te nemen die de financiële staat van de gemeente toelicht. Deze toevoegingen moeten er toe leiden dat men niet alleen snel en eenvoudig kan zien hoe de gemeente het in 2017 heeft gedaan, maar oak hoe Delft er aan het eind van 2017 (cumulatief) voor staat. Wij streven er naar deze verduidelijking van de belangrijke financiële getallen op te nemen. En hiervoor mogelijk een infographie te ontwikkelen d: Verklein het risica op errata Twee weken na ontvangst van het gemeentelijk jaarverslag ontving de commissie R&A een op diverse punten verbeterde versie, waarbij een brief is toegezonden met een opsomming van de verschillen. De commissie constateert niettemin dat dit de integrale beoordeling van de jaarstukken niet ten goede kamt. De reeds bestudeerde informatie is immers reeds beoordeeld in samenhang met daarvoor en achterliggende pagina's van het boekwerk. De commissie geeft het college het advies mee om voorafgaand aan aanbieding aan de raad een extra interne kwaliteitstoets te laten plaatsvinden om het risica op errata zo klein mogelijk te maken. 5

7 Wij nemen inderdaad maatregelen om errata zoveel mogelijk te voorkomen, onder andere door interne kwaliteitscontroles te doen. Overigens ligt het verkleinen van het risico op errata niet helemaal binnen onze beïnvloedingssfeer. Vorig jaar, bij de jaarstukken 2017, bleek bijvoorbeeld een erratum noodzakelijk, omdat de externe accountantscontrole uitliep. Tens/atte De commissie R&A hoort graag een mondelinge reactie van het college op het R&A-advies tijdens de commissievergadering Algemeen van 21 juni a.s. en verzoekt het college om een schriftelijke stand van zaken over de opvolging van de adviezen aan te bieden ten behoeve van de commissievergadering R&A van 28 november a.s. Follow u o enstaande R&A-adviezen voor, aande aren: Bij elk advies is via een (vinkje voor afgewikkeld) of een O (openstaand) aangegeven wat de status bij de jaarrekening 2016 is. Advies : Uniformeer verantwoording door verbonden partijen over financiële kengetallen Stand van zaken bij de jaarstukken 2017: Dit punt kan hier als afgewikkeld worden beschouwd, mede gezien het nieuwe advies I Advies : Neem korte toelichtingen over de belangrijkste begrotingswijzigingen op Vanuit de R&A-commissie is een behoefte kenbaar gemaakt om de tabellen aan het eind van elk hoofdstuk waarin cijfermatige recapitulaties van de goedgekeurde begrotingswijzigingen zijn opgenomen te laten vergezellen van korte tekstuele toelichtingen waarin de aanleidingen voor begrotingswijzigingen boven de worden aangehaald. De commissie realiseert zieh daarbij dat deze toelichtingen tijdens het jaar de revue zijn gepasseerd bij de diverse voorgelegde begrotingswijzigingen. Oat neemt niet weg dat hier een toegevoegde waarde in wordt gezien, mede omdat het jaarverslag ook dienst doet als cumulatieve verantwoording over het volledige jaar voor onder meer de inwoners van Delft. Daarbij zou gebruik gemaakt kunnen worden van de in andere documenten reeds beschikbare teksten. Stand van zaken bij de jaarstukken 2017: De gevraagde toelichting is als bijlage bij het jaarverslag gevoegd en voorziet ook in een informatiebehoefte van de R&A-commissie in nieuwe samenstelling. De commissie doet daarbij het verzoek voortaan ook een cumulatief cijfermatig totaaloverzicht via een bijlage in excel bij de jaarstukken te voegen. Voorgesteld wordt dit praktische punt, voor zover nodig, verder af te hechten met de wethouder Middelen in de commissie R&A van 26 september a.s. De commissie heeft het verzoek gedaan om ook een cumulatief cijfermatig totaaloverzicht in excel bij te voegen. ln de vorige R&A-commissie van 26 september j.l. is gevraagd of het excelbestand beschikbaar kan worden gesteld ten behoeve van de controlewerkzaamheden van de commissie. Oat is mogelijk. 6

8 Advies : Actualiseer risicoprofielen en stel normen voor weerstandsvermogens van verbonden partijen Door deskundigen is op een thema-avond over verbanden partijen op 3 juni 2015 toegelicht dat het van belang is bij verbanden partijen geactualiseerde risicoprofielen en gekwantificeerde uitgangspunten (bijv. normpercentages) voor het weerstandsvermogen beschikbaar te hebben. Daarbij geldt dat de beschikbare algemene en bestemmingsreserves in overeenstemming moeten zijn met het geïnventariseerde risicoprofiel en de beoogde bestemmingen. Dit kan vraagstukken over eventuele teruggaven aan gemeenten en/of aangepaste toekomstige bijdragen objectiveren en rationaliseren. Het college wordt verzocht haar invloed bij verbanden partijen aan te wenden om, waar nog van toepassing, risicoprofielen te laten actualiseren en dergelijke normen op te laten stellen. Stand van zaken bij de jaarstukken 2017: O ln de bestuurlijke reactie van 20 november 2015 licht het college toe: "Verbanden partijen zijn gehouden aan het BBV waarin eisen zijn geformuleerd over de opzet en inhoud van de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing. ln de nieuwe Kaderbrief Verbanden partijen 2017 wordt gevraagd om een kwantificering van alle relevante risico's en om een toelichting op eventuele wijzigingen in het risicoprofiel ten opzichte van vorig jaar (oorzaak, effecten). Op dit moment wordt in regionaal verband de kaderbrief afgerond. Op 8 december vindt bespreking in de colleges plaats, waarna tijdige verzending aan de verbanden partijen kan p/aatsvinden. De kaderbrief heeft betrekking op de VeiligheidsRegio Haag/anden (VRH}, OmgevingsDienst Haag/anden (OOH), Avatex, Stadsgewest Haag/anden (SGH) (voor zover nodig) en lnkoopbureau H10 Jeugd. Voor de overige GR'en (i.e. Recreatieschap Midden Delfland, Grondwateronttrekking Delft Noord, GGD Haag/anden, MRDH, RBG) ge/dt onverkort het BBV. Met de overige verbanden partijen (i.e. Parking Delft b. v., OBS b. v., Werksei b. v.) zijn afspraken gemaakt. Vanwege de beperkte omvang is een risicoprofiel voor de VOM b. v. niet benodigd. Met Innovation Quarter Zuidvleugel b. v. moet nag een afspraak worden gemaakt." Onder andere gezien het laatste deel van de toelichting krijgt dit advies nog een nader vervolg. Gemeenschappelijke regelingen zijn inderdaad gebonden aan het BBV. Dat neemt echter niet weg dat de paragraaf Weerstandsvermogen en Risicobeheersing in de jaarstukken nog niet allemaal van eenzelfde (gewenst) kwalitatief niveau zijn. Daarnaast zijn vennootschappen en stichtingen niet gehouden aan het BBV waardoor deze paragraaf niet altijd wordt opgesteld. ln de bestuurlijke reactie van november 2016 geeft het college aan: "Aan actuele risicoprofielen en normen voor het weerstandsvermogen wordt nu voor het tweede jaar aandacht besteed in de regionale kaderbrief Gemeenschappelijke Regelingen (2017 en 2018). Naar ans idee zijn de risicoprofielen bij de GR'en adequaat weergegeven. Voor de verbanden partijen die niet zijn gehouden aan het BBV (i.e. Parking Delft b. v., OBS b. v., Werksei b. v.) hebben we aparte afspraken gemaakt en met Innovation Quarter Zuidvleugel b. v. gaat dit nag gebeuren. ln de Programmabegroting geven we aan waar deze afspraken toe hebben geleid." ln de bestuurlijke reactie van november 2017 licht het college toe: "De enige verbanden parti} waar nag afspraken mee gemaakt moeten worden is IQ. Wij willen met hen afspreken dat zij hier in de Jaarrekening 2017 aandacht aan gaan besteden." Dit laatste is nog niet het geval in de jaarrekening Op basis van bovenstaande toelichting is de verwachting dat dit advies volgend jaar is afte wikkelen. 7

9 ln het jaarverslag 2016 en 2017 heeft Innovation Quarter Zuidvleugel het risicoprofiel/risicomatrix en de toelichting op het onderdeel risicobeheersing opgenomen. Naar ons idee is dit voldoende toegelicht en zijn nu geen verdere afspraken nodig. Advies : Verbeter toelichtingen op budgetoverhevelingen Stand van za ken bij de jaarstukken 2017: De criteria en toelichtingen (voor afrekeningen met reserves die doorwerken naar 2018) zijn op pag. 200 van het jaarverslag 2017 opgenomen, waarmee dit advies als afgewikkeld is te beschouwen. 8

10 Bijlage overzicht verbanden partijen: bij collegereactie opvolging R&A adviezen jaarstukken 2017 Gemeenschappeliike Regelingen: Recreatieschap Midden-Delfland voortaan: Cooperatieve Verenioino beheer Groengebieden Afvalinzameling Avalex Grondwateronttrekking Delft-Noord (in liquidatie) Omgevingsdienst Haaglanden (OOH) GGD Haaglanden lnkooobureau H10 (ieuodbulo) Veilicheidsreoio Haaolanden Metroooolreoio Rotterdam Den Haag (MRDH) Stadsgewest Haaqlanden (in liquidatie) Regionale Belasting Groep (RBG) Gemeenschappelijke Regionale Bedrijfsvoering (GRB) Delft-Rijswijk Vennootschappen: Parkeren Delft BV Ontwikkelingsbedrijf Spoorzone Delft BV (OBS BV; gaat in liquidatie l Werkse! BV Delft support BV (nieuwin vorät overzicht) Innovation Quarter Zuidvleugel BV Evides BV Eneco Holding NV Stedin Netbeheer BV Yes!Delft BV (Young Entrepreneurs Society Delft) NV Bank voor Nederlandsche Gemeenten (BNG) Stichtingen en verenigingen: niet meer in overzicht verbonden artïen Gemeenschaooelijke Regelingen: Recreatieschap Midden-Delfland voortaan: Cooperati eve Vereniging beheer Groengebieden Afvalinzameling Avalex Grondwateronttrekking Delft-Noord lin licuidatie) Ornqevinqsdienst Haaolanden /OOH) GGD Haaolanden lnkoopbureau H1 O (jeuqdhulo) Veiliqheidsreoio Haaclanden Metropoolreqio Rotterdam Den Haag (MRDH) Stadsgewest Haaqlanden (in liquidatie) Regionale Belasting Groep (RBG) Gemeenschappelijke Regionale Bedrijfsvoering (GRB) Delft- Riiswiik vennootschaooen: Parkeren Delft BV Ontwikkelingsbedrijf Spoorzone Delft BV (OBS BV; gaat in liquidatie) Werkse 1 BV VOM BV (in /iquididatie) verval/en in vorot overzicht Innovation Quarter Zuidvìeuoel BV Evides BV Eneco Holding NV Stedin Netbeheer BV Yes 1 Delft BV (Young Entrepreneurs Society Delft) NV Bank voor Nederlandsche Gemeenten (BNG) Stichlingen en verenigingen Groenfonds Mdden-Delfland Grotius Colleoe Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse oemeenten /SVN) Samenwerkingsverband Voortgezet onderwijs/ Speciaal onderwijs Delflanden Reoionaal Platform Arbeidsvoorzienino Haaolanden /RPA) Delft Kennisstad Centrummanaoement Delft Gemeenten veer Duurzame Ontwikkelingen (vereniging voor lokale natuur- en milieueducatie) Verenioino Klimaatverbond Nederland Vereniging van Nederlandse Gemeenten /VNG) Verenioinq Deltametropool 9