Maligne neoplasmata van de huid

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Maligne neoplasmata van de huid"

Transcriptie

1 Maligne neoplasmata van de huid Dermato-oncologie Prof. Dr. Neumann

2 Normale residentcellen in de huid Keratinocyten (90%) Epitheelcellen in adnexen Melanocyten Langerhanscellen Merkelcellen

3 Indeling neoplasmata naar cellijn Keratinocyten en adnexepitheel (nonmelanoom) Basaalcelcarcinoom Plaveiselcelcarcinoom Adnex tumoren Melanocyten Melanomen Rest Merkelcelcarcinoom Maligniteiten van noncutane weefsels Hematologische maligniteiten

4 Dermato-oncogenese voor melanoom en non-melanoom huidkanker Host-afhankelijk Fenotype Huidtypen 1 en 2 Genotype Genetische syndromen Omgevingsfactoren UV-radiatie Zonlicht Iatrogeen Ioniserende radiatie Immuunstatus HPV infectie

5 Huidtype VS

6 Overzicht van genetische syndromen die samenhangen met een verhoogd risico op huidkanker

7 Immuunstatus Transplantatie patiënten Patiënten met autoimmuun-aandoeningen HIV patiënten (PIN, VIN, AIN) Ouderen?

8 UV- en ioniserende straling Zoncultuur en tropische vakanties PUVA, UVA en UVB voor inflammatoire huidaandoeningen Radiotherapie

9 BASAALCELCARCINOOM Meest prevalente huidkanker Incidentie US (Chuang et al): 317 per Tucson, Arizona 146 per Rochester, Minnesota Incidentie Australië (Giles et al): 1 per 100 personen 80% gelocaliseerd in hoofd-halsgebied (Coebergh et al) Metastasering % % Lymfeklier, bot, beenmerg & longmetastases (Robinson et al)

10 Classificatie BCC Type Premalignant Primary Genetical Description Fibroepithelioma (Pinkus tumor) Genuine or primary BCC Basal cell naevus syndrome (OMIM ) Xeroderma Pigmentosum Oley-Sharpe-Chenevix-Trench syndrome Twin pairs Bazex syndrome (OMIM ) Hamartoma Primary: Hamartomatous form of BCC Secondary: BCC developed from sebaceous nevus

11 Sprieterig groeiend BCC

12 Nodulair BCC

13 Superficieel groeiend BCC

14 Morphea type BCC

15 Verwaarloosd BCC

16 Histologie Histology Superficial Solid Micro-nodular Adenoid Infiltrative Clinical Presentation BCC of the trunk Nodo-ulcerative Flat, papulous Nodular Morphea, poorly circumscribed Recurrence High Low High High Severe Squamous differentiation Keratosis Low

17 Recidief percentages Therapy Surgical excision Radiotherapy Cryosurgery MMS Recurrence rates

18 Indicaties MMS Indications for Mohs micrographic surgery in basal cell carcinoma Undefined borders Aggressive histopathological subtype Larger than 2 cm Localized in H-zone Incompletely excised Perineural invasion Recurrent BCC Younger patients

19 H-zone

20 Mosterd et al. Lancet 2008 RCT met 5 jaar FUP

21 Mohs debulking

22 Eerste ronde

23 Coupes voorbereiden

24 Defect na tweede en derde Mohs ronde Mohs Mapping

25 Digitale mapping

26 PLAVEISELCELCARCINOOM Incidentie 12 / mannen en 7 / bij vrouwen in US 118 / in Hawaii 5% metastaseert naar regionale klieren

27 Precursors Actinische Keratose gewone AK SPAK Cornu cutaneum Actinische cheilitis

28 AK (voorstadium) Erythemateuze patch met adherente schilfers 8% ontaardt in SCC Gemiddeld binnen 24 maanden Follow-up nodig

29 Actinische Keratose

30 SPAK

31 Goed gedifferentieerd PCC

32 In situ varianten Morbus Bowen Erythroplasie van Queyrat PIN, VIN, Bowenoide papulose

33 Morbus Bowen

34 Behandeling SCC en voorstadia Type neoplasie Actinische keratose / In situ SCC Morbus Bowen / Erythroplasie van Queyrat Plaveiselcel carcinoom Behandeling Cryotherapie 5-FU lokale therapie Imiquimod lokaal Photodynamic light therapy Laser resurfacing Systemiche retinoiden (multipele recidiverende AKs) Cryotherapie 5-FU lokale therapie Imiquimod lokaal Photodynamic light therapy Mohs micrographic surgery Conventionele excisie

35 Indicaties MMS Indications for Mohs micrographic surgery in squamous cell carcincoma -SCC in the H-zone of the face and the lip -Perineural growth -Tumour size > 2.0 cm -Clinically hard to define tumour -Recurrent cancer

36 MELANOOM Meest gevreesde huidkanker Metastaseert altijd zonder behandeling Vaak bij jonge mensen Stabilisatie incidentie Verbeterde overleving door vroege opsporing

37 Absoluut aantal gevallen Aantal Melanoom Melanoom (niet invasief) Jaar IKCNET.NL

38 Incidentie naar geslacht en leeftijd De Vries et al 2003

39 ABSOLUTE STERFTE Sterfte aan melanoom in Nederland Aantal sterfgevallen mannen vrouwen Jaar IKCNET.NL

40 Leeftijd- en geslachtsspecifieke sterfte De Vries et al 2003

41 5 jaarsoverleving Breslow thickness in milimeters < >4.0 Non-ulcerated 95% 89% 79% 67% Ulcerated 91% 77% 63% 45% Balch et al 2003

42 Precursors Congenitale melanocytaire nevi oppervlakte afhankelijk Atypische nevomelanocytaire nevi Atypische nevus syndroom Dermatoscopie voor gepigmenteerde laesies

43 Atypische nevi Atypische nevi

44 Klinische varianten SSM Lentigo maligna / Melanoma Nodulair melanoom Acraal lentigineus melanoom

45 SSM SSM

46 Lentigo Maligna Lentigo Maligna

47 Nodulair melanoom Nodulair melanoom

48 Acraal lentigineus Melanoom Acraal lentigineus Melanoom

49 Amelanotisch Melanoom Amelanotisch Melanoom

50 Behandeling Breslow thickness Surgical margin In situ melanoma or excisional biopsy </= 2 mm 0.5 cm 1.0 cm > 2 mm 2.0 cm CBO richtlijn 2004

51 Merkelcelcarcinoom Merkel cellen hebben een neuroendocriene functie in de huid Minder dan 1% van de huidmaligniteiten Overlevingskansen de helft van die van melanoom

52 Merkelcelcarcinoom Merkelcel Carcinoom

53 MALIGNE ADNEX TUMOREN Talgkliercarcinoom Haarfollikel tumoren Trichoepithelioma, trichoblastoma, trichoadenoma, trichilemaal carcinoom en pilomatrix carcinoom Zweetkliertumoren Microcysteus adnexaal carcinoom, eccrien epithelioom, eccrien ductaal carcinoom, adenoid cysteus carcinoom, mucineus carcinoom, M.Paget, porocarcinoom, papillair adenocarcinoom, hidradenocarcinoom, spiradenocarcinoma, maligne cylindroom

54 Conclusies Huidkankers worden steeds prevalenter Er zijn veel verschillende entiteiten Er zijn meerdere therapeutische opties

Huidkanker. Melanoom. Plaveiselcelcarcinoom Basaalcelcarcinoom. Diagnostiek en behandeling

Huidkanker. Melanoom. Plaveiselcelcarcinoom Basaalcelcarcinoom. Diagnostiek en behandeling Huidkanker Melanoom Plaveiselcelcarcinoom Basaalcelcarcinoom Diagnostiek en behandeling Is het huidkanker? Welke huidkanker? Hoe wordt de diagnose gesteld? Verhaal Hoe lang bestaat de afwijking? Verandering?

Nadere informatie

Dagvoorzitter. Prof. dr. A.G.J. van der Zee. afdelingshoofd Obstetrie en Gynaecologie

Dagvoorzitter. Prof. dr. A.G.J. van der Zee. afdelingshoofd Obstetrie en Gynaecologie Dagvoorzitter Prof. dr. A.G.J. van der Zee afdelingshoofd Obstetrie en Gynaecologie Huidkanker More than skin deep Dr J.R. Spoo, afdeling dermatologie Prof H.J. Hoekstra, afdeling oncologische chirurgie

Nadere informatie

mohschirurgie en bassaalcelcarcinoom

mohschirurgie en bassaalcelcarcinoom mohschirurgie en bassaalcelcarcinoom Jaap Leeman dermatoloog Disclosure Geen sponsering of betaald onderzoek Mohschirurgie en basaalcelcarcinoom Mohschirurgie: Excisietechniek met maximale radicaliteit

Nadere informatie

Huidletsels door immuunsuppressieve behandeling en zonblootstelling

Huidletsels door immuunsuppressieve behandeling en zonblootstelling Huidletsels door immuunsuppressieve behandeling en zonblootstelling Hoe opsporen en behandelen? Prof. Dr Katia Ongenae Kliniek voor Huidziekten Universitair Ziekenhuis Gent Huidletsels door immuunsuppressieve

Nadere informatie

Herkenning van maligne huidtumoren in het hoofd-halsgebied

Herkenning van maligne huidtumoren in het hoofd-halsgebied Oorspronkelijke bijdragen De Visscher e.a.: Maligne huidtumoren in hoofd-halsgebied Herkenning van maligne huidtumoren in het hoofd-halsgebied J.G.A.M. de Visscher 1 R. Blanken 2 B. van der Lei 3 Huidkanker

Nadere informatie

Actinische keratosen en niet-chirurgische behandelingen van oppervlakkige huidcarcinomen

Actinische keratosen en niet-chirurgische behandelingen van oppervlakkige huidcarcinomen Actinische keratosen en niet-chirurgische behandelingen van oppervlakkige huidcarcinomen DERMATOLOGIE GROEP BRUGGE Dr Joke Leyn Dermatologie Brugge Sint Kruis Huidkanker in België 37000 nieuwe gevallen/jaar

Nadere informatie

Pluis en niet pluis! Pluis: goedaardige tumoren. Ouderdomswratten. Neurofibroom. Cysten 31-1-2014. Verruca seborrhoica

Pluis en niet pluis! Pluis: goedaardige tumoren. Ouderdomswratten. Neurofibroom. Cysten 31-1-2014. Verruca seborrhoica Pluis en niet pluis! Pluis: goedaardige tumoren Ouderdomswratten Cysten Lipoom Neurofibroom Moedervlekken Johan Toonstra NGS congres Arnhem 1 febr. 2014 Ouderdomswratten Verruca seborrhoica Verruca seborrhoica

Nadere informatie

Huid en Oncologie Een verhaal over goed en kwaad

Huid en Oncologie Een verhaal over goed en kwaad Huid en Oncologie Een verhaal over goed en kwaad INHOUDSOPGAVE: I. GOEDAARDIGE HUIDTUMOREN. 1. NAEVUS. 2. SEBORREISCHE KERATOSE II. PREMALIGNE HUIDLETSELS 1. KERATOSIS ACTINICA 2. LENTIGO MALIGNA III.

Nadere informatie

Spinocellulaire carcinomen van de huid: beleidslijnen

Spinocellulaire carcinomen van de huid: beleidslijnen Spinocellulaire carcinomen van de huid: beleidslijnen 1. Voorkomen Spinocellulair carcinoom (SCC): - tweede meest frequente huidtumor na basocellulair carcinoom - risicofactoren: o blootstelling aan zon

Nadere informatie

WORKSHOP. Naevi & Traumatische wonden

WORKSHOP. Naevi & Traumatische wonden EduStitch 2015 Gelicenseerd aan Huisartsenpraktijk Mangard WORKSHOP 2 februari 2015 Naevi & Traumatische wonden Annette Mangard Inhoud ACHTERGROND INFO KLINISCHE SITUATIES INSTRUCTIEVIDEO S Naevus ANAMNESE/LICHAMELIJK

Nadere informatie

Premaligne en maligne huidtumoren

Premaligne en maligne huidtumoren j15 Premaligne en maligne huidtumoren j 15.1 Inleiding Premaligne dermatosen (hiertoe rekent men ook diverse chronische dermatosen waaruit zich bij uitzondering een maligniteit ontwikkelt) kunnen ontaarden

Nadere informatie

Huidkanker Het basalioom of het basaalcelcarcinoom

Huidkanker Het basalioom of het basaalcelcarcinoom Huidkanker Inleiding Deze folder geeft u een globaal overzicht over de meest frequent voorkomende kwaadaardige huidafwijkingen. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan

Nadere informatie

Kanker en huid. Dermato-oncologie voor de huisarts. A.C. de Groot J. Toonstra

Kanker en huid. Dermato-oncologie voor de huisarts. A.C. de Groot J. Toonstra Kanker en huid Kanker en huid Dermato-oncologie voor de huisarts A.C. de Groot J. Toonstra Bohn Stafleu van Loghum Houten 2010 2010 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Uitgeverij Alle rechten

Nadere informatie

Hfdst 2: Epidermale tumoren van de huid

Hfdst 2: Epidermale tumoren van de huid Hfdst 2: Epidermale tumoren van de huid 1. Indeling Goedaardige epidermale tumoren: geen R/ nodig verruca vulgaris verruca seborrhoica keratoacanthoom: wel R/ nodig Premaligne huidafwijkingen: als niet

Nadere informatie

Huidkanker bij transplantatiepatiënten

Huidkanker bij transplantatiepatiënten Huidkanker bij transplantatiepatiënten R.E. Genders, J.N. Bouwes Bavinck * In Nederland worden er ongeveer 1000 orgaantransplantaties per jaar uitgevoerd, waarbij er de laatste jaren een lichte stijging

Nadere informatie

Melanoom: Risicofactoren en vroegtijdige opsporing

Melanoom: Risicofactoren en vroegtijdige opsporing Melanoom: Risicofactoren en vroegtijdige opsporing NA Kukutsch dermatoloog LUMC WIN-O symposium melanoom 03-11-2011 Overzicht Inleiding Risicofactoren genetische factoren omgevingsfactoren Vroegtijdige

Nadere informatie

Melanoom Niet één diagnose, niet één standaardbehandeling

Melanoom Niet één diagnose, niet één standaardbehandeling Melanoom Niet één diagnose, niet één standaardbehandeling Wolter J. Mooi VU medisch centrum Amsterdam Melanoomclassificatie Superficieel spreidend melanoom Nodulair melanoom Acrolentigineus melanoom Lentigo

Nadere informatie

Hfdst 3: Goedaardig pigmentletsels en maligne melanoom

Hfdst 3: Goedaardig pigmentletsels en maligne melanoom Hfdst 3: Goedaardig pigmentletsels en maligne melanoom 1. Goedaardige pigmentletsels 1.1.Lentigo simplex Melanocytaire proliferatie Egaal gepigmenteerd en scherp begrensd Symmetrisch < 6mm Zowel op huid

Nadere informatie

Huidkankerepidemie in Nederland

Huidkankerepidemie in Nederland Stand van zaken Huidkankerepidemie in Nederland Esther de Vries, Tamar Nijsten, Marieke W.J. Louwman en Jan Willem W. Coebergh Ondanks de vele waarschuwingen over de schadelijke effecten van de zon blijft

Nadere informatie

Sun, Sea, Sand and..sex/skin. Kees van Ginkel, dermatoloog DZ & VV/BK Malta, juni 2007

Sun, Sea, Sand and..sex/skin. Kees van Ginkel, dermatoloog DZ & VV/BK Malta, juni 2007 Sun, Sea, Sand and..sex/skin Kees van Ginkel, dermatoloog DZ & VV/BK Malta, juni 2007 Programma Toets 2x (entree + exit) 1. Huid en Zonschade (incl huidkanker) 2. Strand, zee en beestjes 3. Zon, medicijnen

Nadere informatie

Kwaadaardige huidafwijkingen

Kwaadaardige huidafwijkingen Afdeling: Onderwerp: Chirurgie Inleiding Deze folder geeft u een globaal overzicht over de meest frequent voorkomende kwaadaardige huidafwijkingen. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de

Nadere informatie

Niet-melanocytaire huidkanker

Niet-melanocytaire huidkanker Kirsten Burghout, Vigfús Sigurdsson, Johan Toonstra Nascholing Niet-melanocytaire huidkanker H Inleiding Huidkanker is een steeds groter wordend probleem in de westerse wereld, gezien de steeds maar stijgende

Nadere informatie

Diagnostiek van (pre)maligniteiten. Marijke Visser-van Andel, dermatoloog

Diagnostiek van (pre)maligniteiten. Marijke Visser-van Andel, dermatoloog Diagnostiek van (pre)maligniteiten Marijke Visser-van Andel, dermatoloog Hoe vaak zie ik huidkanker? Aantal nieuwe gevallen van basaalcelcarcinoom, 2014 Bron: IKNL-Zuid, juni 2016 Naar schatting 37.700

Nadere informatie

Biopteren in de eerste lijn. Christiane Hebeda mmv Enny Beverdam dermatologen, locatie Hengelo en Almelo

Biopteren in de eerste lijn. Christiane Hebeda mmv Enny Beverdam dermatologen, locatie Hengelo en Almelo Biopteren in de eerste lijn. Christiane Hebeda mmv Enny Beverdam dermatologen, locatie Hengelo en Almelo Wat gaan we doen? -techniek van het biopteren -plaats van het biopt in het stappenplan werkwijze

Nadere informatie

Behandeling van huidkanker in de huisartsenpraktijk. Maartje Spit, verpleegkundig specialist

Behandeling van huidkanker in de huisartsenpraktijk. Maartje Spit, verpleegkundig specialist Behandeling van huidkanker in de huisartsenpraktijk Maartje Spit, verpleegkundig specialist Inhoud NHG Standaard verdachte huidafwijkingen Behandelopties huidkanker 1 e lijn Verrichten van een stansbiopt

Nadere informatie

lyondellbasell.com Huidkanker

lyondellbasell.com Huidkanker Huidkanker Hoeveel weet je hier van? Deze presentatie is bedoeld om je beter je leren begrijpen wat huidkanker is, welk effect het op je kan hebben en wat je kunt doen om het te voorkomen. De antwoorden

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Huidkanker ExpertiseCentrum

Patiënteninformatie. Huidkanker ExpertiseCentrum Patiënteninformatie Huidkanker ExpertiseCentrum Inhoudsopgave Pagina Huidkanker: Onze zorg 4 Huidkanker komt veel voor 4 Topteam Dermatologie Tergooi 4 UV-licht en huidkanker 5 Wat is huidkanker? 5 Actinische

Nadere informatie

Pluis of niet pluis: de belangrijkste signalen

Pluis of niet pluis: de belangrijkste signalen Signaalfunctie Pluis of niet pluis: de belangrijkste signalen Pedicures hebben belangrijke functie bij herkennen kanker Aan de voeten en onderbenen kunnen huidafwijkingen voorkomen die kwaadaardig zijn

Nadere informatie

Shift in incidentie van meest gestelde ((pre)maligne) dermatologische diagnoses Een retrospectieve studie van in de regio Gelderse Vallei

Shift in incidentie van meest gestelde ((pre)maligne) dermatologische diagnoses Een retrospectieve studie van in de regio Gelderse Vallei Shift in incidentie van meest gestelde ((pre)maligne) dermatologische diagnoses Een retrospectieve studie van 22-21 in de regio Gelderse Vallei FM Friedeman¹, WP Arnold² 1 keuze - coassistent dermatologie

Nadere informatie

Wat is een basaalcelcarcinoom? Hoe krijgt u een basaalcelcarcinoom?

Wat is een basaalcelcarcinoom? Hoe krijgt u een basaalcelcarcinoom? Basaalcelcarcinoom Wat is een basaalcelcarcinoom? Het basaalcelcarcinoom (of basocellulair carcinoom of basalioom) is de meest voorkomende vorm van huidkanker. Ongeveer 1 op de 6 Nederlanders krijgt een

Nadere informatie

ACHTERGRONDINFORMATIE BIJ ALGEMEEN

ACHTERGRONDINFORMATIE BIJ ALGEMEEN Bijlage bij richtlijn Plaveiselcelcarcinoom, hoofdstuk Algemeen ACHTERGRONDINFORMATIE BIJ ALGEMEEN Voorkomen Na het basaalcelcarcinoom is het PCC bij blanken het meest voorkomende (10-15%) kwaadaardige

Nadere informatie

(Pre)maligniteiten en 5-Fluorouracil crème

(Pre)maligniteiten en 5-Fluorouracil crème Dermatologie (Pre)maligniteiten en 5-Fluorouracil crème A. Hols* Huidkanker komt steeds meer voor. In dit stukje wordt ingegaan op de diverse behandelmethoden. Enkele vormen van (pre)maligniteiten (ofwel

Nadere informatie

18. Huidkanker (maligne dermatosen)

18. Huidkanker (maligne dermatosen) 18. Huidkanker (maligne dermatosen) dermatologie 10 DBC code Omschrijving diagnose Omschrijving behandeling Geprognost. aantal 2008 ZN zorgprofiel 10 11 14 11 maligne dermatosen poliklinisch 12542 poliklinisch

Nadere informatie

Huidkanker na niertransplantatie. J.N. Bouwes Bavinck Leids Universitair Medisch Centrum

Huidkanker na niertransplantatie. J.N. Bouwes Bavinck Leids Universitair Medisch Centrum Huidkanker na niertransplantatie J.N. Bouwes Bavinck Leids Universitair Medisch Centrum Non melanoma skin cancer = Keratinocyt carcinoom Keratinocyt carcinoom Basaalcel carcinoom Verschillende types. Plaveiselcel

Nadere informatie

Leeftijd en de huid. K.C. Timm, Verpleegkundig specialist intensieve zorg, Allerzorg m.m.v. Dhr. dr. V. Sigurdsson

Leeftijd en de huid. K.C. Timm, Verpleegkundig specialist intensieve zorg, Allerzorg m.m.v. Dhr. dr. V. Sigurdsson Leeftijd en de huid K.C. Timm, Verpleegkundig specialist intensieve zorg, Allerzorg m.m.v. Dhr. dr. V. Sigurdsson Verwachte vergrijzing in 2025 Het aantal personen 65 jaar en ouder 2014: 2.9 miljoen (17,3%)

Nadere informatie

Huidkanker nader bekeken

Huidkanker nader bekeken Huidkanker nader bekeken Over de ongeremde deling van lichaamscellen Door: Mischa M.P. Nagel Dit artikel geeft achtergrondinformatie over huidkanker en is bedoeld om de alertheid van de voetverzorger te

Nadere informatie

Benadering van pigmentletsels in Eerste Lijn

Benadering van pigmentletsels in Eerste Lijn Benadering van pigmentletsels in Eerste Lijn Dr. Frank Campaert Donderdag 15 November HABO navorming Taak van de huisarts 1 niet verdacht: Geruststelling 2 verdacht: verdere aanpak bepalen ofwel strikte

Nadere informatie

Basaalcelcarcinoom Ervaren dermatologen. Zeer persoonlijke zorg. Korte wachttijden.

Basaalcelcarcinoom Ervaren dermatologen. Zeer persoonlijke zorg. Korte wachttijden. Ervaren dermatologen. Zeer persoonlijke zorg. Korte wachttijden. Mohs Klinieken. Uw zorg in ervaren handen. Wat is een basaalcelcarcinoom? Het basaalcelcarcinoom (of basocellulair carcinoom of basalioom)

Nadere informatie

Melanomen En Huidkanker: Brochure Van De Stichting Tegen Kanker (Dutch Edition) By Stichting tegen Kanker

Melanomen En Huidkanker: Brochure Van De Stichting Tegen Kanker (Dutch Edition) By Stichting tegen Kanker Melanomen En Huidkanker: Brochure Van De Stichting Tegen Kanker (Dutch Edition) By Stichting tegen Kanker If searching for a ebook by Stichting tegen Kanker Melanomen en huidkanker: Brochure van de Stichting

Nadere informatie

Nascholing huisartsen 20 februari 2013

Nascholing huisartsen 20 februari 2013 Nascholing huisartsen 20 februari 2013 Programma 19.00: Inleiding: Wim Kateman 19.05: Neeltje Mooy: - Werkwijze van het PAL - Overzicht inzendingen huisartsen 2011 19.30: MarK Kuizinga & Sybren Dekker

Nadere informatie

risicofactor BCC PCC Mel

risicofactor BCC PCC Mel Er zijn veel risicofactoren voor het ontwikkelen van huidkanker, die per tumortype verschillend kunnen zijn of verschillend zwaar wegen (tabel 2.1). Zongevoelige huid (huidtypen I en II) en overmatige

Nadere informatie

Registratierichtlijn huidkanker en werk Heyermanslezing 14 juni 2013. Jan Bakker klinisch arbeidsgeneeskundige NCvB AMC ADC VUmc

Registratierichtlijn huidkanker en werk Heyermanslezing 14 juni 2013. Jan Bakker klinisch arbeidsgeneeskundige NCvB AMC ADC VUmc Registratierichtlijn huidkanker en werk Heyermanslezing 14 juni 2013 Jan Bakker klinisch arbeidsgeneeskundige NCvB AMC ADC VUmc Anatomie van de huid Hapten-induced LC migration NCvB RegistratieRichtlijn

Nadere informatie

De vroegtijdige diagnose van huidkankers is primordiaal!

De vroegtijdige diagnose van huidkankers is primordiaal! De vroegtijdige diagnose van huidkankers is primordiaal! Dr. I. Tromme UCL 2009 Dr. I. Tromme UCL 2009 Pr. Dr. G.E. Piérard ULg 2009 Met de medewerking van De verschillende types zonnestraling. UVA- en

Nadere informatie

Maligne melanomen. Dr. N. Vancanneyt Prof. Dr. M. Stas Dienst Oncologische Heelkunde UZ Leuven

Maligne melanomen. Dr. N. Vancanneyt Prof. Dr. M. Stas Dienst Oncologische Heelkunde UZ Leuven Maligne melanomen Dr. N. Vancanneyt Prof. Dr. M. Stas Dienst Oncologische Heelkunde UZ Leuven Inhoud Introductie Diagnose & staging onderzoeken Classificatie Therapie Follow-up Introductie Maligne tumor

Nadere informatie

Vroege opsporing van melanoom met sequentiële digitale dermatoscopie

Vroege opsporing van melanoom met sequentiële digitale dermatoscopie Vroege opsporing van melanoom met sequentiële digitale dermatoscopie S.C. (Seia) van Meerten 1720600 Externe begeleider: dr. G.N. Relyveld, dermatoloog Antoni van Leeuwenhoek Facultair begeleider: dr.

Nadere informatie

Melanomen En Huidkanker: Brochure Van De Stichting Tegen Kanker (Dutch Edition) By Stichting tegen Kanker

Melanomen En Huidkanker: Brochure Van De Stichting Tegen Kanker (Dutch Edition) By Stichting tegen Kanker Melanomen En Huidkanker: Brochure Van De Stichting Tegen Kanker (Dutch Edition) By Stichting tegen Kanker If you are searched for a ebook Melanomen en huidkanker: Brochure van de Stichting tegen Kanker

Nadere informatie

Het effect van de behandeling van IMMUNOTHERAPIE op een ONCOLOGISCHE ULCUS ten gevolge van een MELANOOM Mathilde van der Eijk: Wondstoma Oncologie

Het effect van de behandeling van IMMUNOTHERAPIE op een ONCOLOGISCHE ULCUS ten gevolge van een MELANOOM Mathilde van der Eijk: Wondstoma Oncologie Het effect van de behandeling van IMMUNOTHERAPIE op een ONCOLOGISCHE ULCUS ten gevolge van een MELANOOM Mathilde van der Eijk: Wondstoma Oncologie verpleegkundige Disclosure belangen spreker Geen(potentiële)

Nadere informatie

MALIGNE MELANOMA (HUID): BELEIDSLIJNEN

MALIGNE MELANOMA (HUID): BELEIDSLIJNEN MALIGNE MELANOMA (HUID): BELEIDSLIJNEN 1. Voorkomen Incidentie in Europa: 20-25/100.000 per jaar, blijft toenemen 2. Histologische subtypes 2.1. Superficieel spreidend maligne melanoma - frequentst voorkomend

Nadere informatie

Meer sparend bestraling van de axilla? Less is more (than enough) Nicola Russell

Meer sparend bestraling van de axilla? Less is more (than enough) Nicola Russell Meer sparend bestraling van de axilla? Less is more (than enough) Nicola Russell Techniek tot nu toe Conventionele simulatie Virtuele simulatie Techniek voor okselbestraling Klier levels I III Plexus brachialis

Nadere informatie

Cutane oncologie. What s new? 13 juni 2013 Bauco van der Wal, Dermatoloog

Cutane oncologie. What s new? 13 juni 2013 Bauco van der Wal, Dermatoloog Cutane oncologie What s new? 13 juni 2013 Bauco van der Wal, Dermatoloog Actinische keratose What s old? What s new? Wat is een actinische keratose? NVDV patiënteninformatie folder 2012 Actinische keratosen

Nadere informatie

Maligne melanoma

Maligne melanoma 7.6.1. Maligne melanoma 1. Screening (aanbeveling; onvoldoende evidentie) Om de 6-12 maanden controle van de gepigmenteerde laesies nuttig bij familiair verhoogd risico*/op grond van huidtype en UV-schade;

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting 87 88 Inleiding Orgaan transplantatiepatiënten hebben een verhoogd risico op niet-gepigmenteerde huidkankers, in het bijzonder het plaveiselcelcarcinoom, wat gepaard gaat met een

Nadere informatie

Targeted therapy voor basaalcelcarcinomen

Targeted therapy voor basaalcelcarcinomen Targeted therapy voor basaalcelcarcinomen Klara Mosterd Oncologiesymposium Maastricht, 28 januari 2016 Belangenverstrengeling Adviesraad BCC/ Vismodegib (Roche NL) Adviesraad BCC/ Sonidegib (Novartis Internationaal)

Nadere informatie

Plaveiselcelcarcinoom

Plaveiselcelcarcinoom Plaveiselcelcarcinoom 19 197 Plaveiselcelcarcinoom Dr. G.A.M. Krekels, drs. R.J. Borgonjen De richtlijn dateert uit 2010. De tekst van de samenvatting is niet gewijzigd. Wel is een nieuwe flowchart toegevoegd.

Nadere informatie

Huidkanker: zo vroeg mogelijk herkennen! Prof. Dr. Wilma Bergman 29 maart 2008 Landelijke Contactdag Stichting Melanoom

Huidkanker: zo vroeg mogelijk herkennen! Prof. Dr. Wilma Bergman 29 maart 2008 Landelijke Contactdag Stichting Melanoom Huidkanker: zo vroeg mogelijk herkennen! Prof. Dr. Wilma Bergman 29 maart 2008 Landelijke Contactdag Stichting Melanoom Waarom? 1) kleiner litteken enz 2) minder onzekerheid/angst 3) grotere kans op overleving:

Nadere informatie

Melanomen En Huidkanker: Brochure Van De Stichting Tegen Kanker (Dutch Edition) By Stichting tegen Kanker

Melanomen En Huidkanker: Brochure Van De Stichting Tegen Kanker (Dutch Edition) By Stichting tegen Kanker Melanomen En Huidkanker: Brochure Van De Stichting Tegen Kanker (Dutch Edition) By Stichting tegen Kanker Melanomen en huidkanker (ebook) by Stichting - Melanomen en huidkanker Brochure van de Stichting

Nadere informatie

NHG-Standaard Verdachte huidafwijkingen

NHG-Standaard Verdachte huidafwijkingen M108 NHG-Standaard Verdachte huidafwijkingen NHG-werkgroep Verdachte huidafwijkingen. De werkgroep bestond uit (in alfabetische volgorde): Baaten GGG, Buis PAJ, Damen Z, De Haas ERM, Van der Heide WK,

Nadere informatie

Hieronder worden enkele websites genoemd waarop informatie over (huid)kanker te vinden is. Nederlandse Federatie van kankerpatiëntenorganisaties

Hieronder worden enkele websites genoemd waarop informatie over (huid)kanker te vinden is. Nederlandse Federatie van kankerpatiëntenorganisaties Nuttige websites Hieronder worden enkele websites genoemd waarop informatie over (huid)kanker te vinden is. www.kwfkankerbestrijding.nl www.nfk.nl www.huidarts.info www.stichtingmelanoom.nl www.cbo.nl

Nadere informatie

Maligne melanoma

Maligne melanoma 7.6.1. Maligne melanoma 1. Screening (aanbeveling; onvoldoende evidentie) Om de 6-12 maanden controle van de gepigmenteerde laesies nuttig bij familiair verhoogd risico*/op grond van huidtype en UV-schade;

Nadere informatie

Oit tentamen bestaat uit 49 vragen waarvan 2 open vragen en 47 meerkeuzevragen. Voor dit tentamen kun je maximaal 98 punten behalen.

Oit tentamen bestaat uit 49 vragen waarvan 2 open vragen en 47 meerkeuzevragen. Voor dit tentamen kun je maximaal 98 punten behalen. Tentamen Thema bnormale celgroei vrijdag 28 juni 2002 13:30-16:30 Naam: Examennummer: Oit tentamen bestaat uit 49 vragen waarvan 2 open vragen en 47 meerkeuzevragen. Voor dit tentamen kun je maximaal 98

Nadere informatie

Elders in het themanummer Dermatologie kunt u

Elders in het themanummer Dermatologie kunt u Stand van zaken Huidkanker: van smeren tot snijden Nicole W.J. Kelleners-Smeets, Marcel W. Bekkenk en Ellen R.M. de Haas De meest voorkomende vormen van huidkanker zijn het basaalcelcarcinoom (BCC) en

Nadere informatie

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/22172 holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/22172 holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/22172 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Rhee, Jasper Immanuel van der Title: Clinical characteristics and management of

Nadere informatie

NHG-Standaard Verdachte huidafwijkingen

NHG-Standaard Verdachte huidafwijkingen Verdachte huidafwijkingen NHG-Standaard Deze standaard moet worden geciteerd als: NHG-werkgroep Verdachte huidafwijkingen. NHG-Standaard Verdachte huidafwijkingen. Huisarts Wet 2017;60(6):276-90. Verdachte

Nadere informatie

MALIGNE MELANOMA (HUID): BELEIDSLIJNEN

MALIGNE MELANOMA (HUID): BELEIDSLIJNEN MALIGNE MELANOMA (HUID): BELEIDSLIJNEN 1. Voorkomen Incidentie in Europa: 20-25/100.000 per jaar, blijft toenemen 2. Histologische subtypes 2.1. Superficieel spreidend maligne melanoma - frequentst voorkomend

Nadere informatie

De huid rondom de wond. Karin Timm Verpleegkundig specialist intensieve zorg Allerzorg

De huid rondom de wond. Karin Timm Verpleegkundig specialist intensieve zorg Allerzorg De huid rondom de wond Karin Timm Verpleegkundig specialist intensieve zorg Allerzorg Disclosure belangen spreker (potentiële) Belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven

Nadere informatie

De vroegtijdige diagnose van huidkankers is primordiaal!

De vroegtijdige diagnose van huidkankers is primordiaal! De vroegtijdige diagnose van huidkankers is primordiaal! Dr. I. Tromme UCL 2009 Dr. I. Tromme UCL 2009 Pr. Dr. G.E. Piérard ULg 2009 Met de medewerking van De verschillende types zonnestraling. UVA- en

Nadere informatie

Plaveiselcelcarcinoom

Plaveiselcelcarcinoom Plaveiselcelcarcinoom Ervaren dermatologen. Zeer persoonlijke zorg. Korte wachttijden. Mohs Klinieken. Uw zorg in ervaren handen. Plaveiselcelcarcinoom Wat is een plaveiselcelcarcinoom? Plaveiselcelcarcinoom

Nadere informatie

Familiair Melanoom. Genetische predispositie melanoom: wanneer indicatie voor erfelijkheidsonderzoek en consequenties voor de behandeling en follow up

Familiair Melanoom. Genetische predispositie melanoom: wanneer indicatie voor erfelijkheidsonderzoek en consequenties voor de behandeling en follow up Familiair Melanoom Genetische predispositie melanoom: wanneer indicatie voor erfelijkheidsonderzoek en consequenties voor de behandeling en follow up Remco van Doorn Disclosure (potentiële) belangenverstrengeling

Nadere informatie

Maligne melanoma Belang van sentinelklierbiopsie

Maligne melanoma Belang van sentinelklierbiopsie Maligne melanoma Belang van sentinelklierbiopsie Annemie Rutten Medische Oncologie AZ St. Augustinus Maligne melanoma 10% van alle huidkankers, maar meest agressieve. Incidentie van maligne melanoma neemt

Nadere informatie

Bijlage 4. Uitwerking volgens GRADE

Bijlage 4. Uitwerking volgens GRADE Bijlage 4. Uitwerking volgens GRADE Uitgangsvraag 1. In welke gevallen gaat de voorkeur uit naar PDT, imiquimod crème of 5-fluorouracil crème in de behandeling van het primair superficieel BCC? Benadering

Nadere informatie

Erythematosquameuze laesies De 11 belangrijkste differentiaal diagnosen Dr. Michael Florack, dermatoloog PROVOKE P = plaats R = rangschikking O = omvang V = vorm O = omtrek K = kleur E = efflorescentie

Nadere informatie

Beïnvloedt de betrokkenheid van adnexen bij lentigo maligna de effectiviteit van imiquimod?

Beïnvloedt de betrokkenheid van adnexen bij lentigo maligna de effectiviteit van imiquimod? NEDERLANDS TIJDSCHRIFT VOOR DERMATOLOGIE EN VENEREOLOGIE VOLUME 23 NUMMER 07 augustus 2013 363 Artikelen Beïnvloedt de betrokkenheid van adnexen bij lentigo maligna de effectiviteit van imiquimod? K. Tiggelman

Nadere informatie

Tumoren van het anaal kanaal

Tumoren van het anaal kanaal 7.1.8. Tumoren van het anaal kanaal 1. Inleiding 1.1. Incidentie Aparte entiteit! Incidentie uitzonderlijk (2% van de digestieve tumoren) Incidentie 3v - 2m Gem. 65 jaar 2. Klinische presentatie De meeste

Nadere informatie

Samenvatting. chapter 7

Samenvatting. chapter 7 Samenvatting 156 Dit proefschrift werd geschreven in een periode waarin begrotingstekorten en economische crisis het dagelijkse nieuws beheersten. Op alle vlakken moet er bezuinigd worden en ook de gezondheidszorg

Nadere informatie

Melanomen En Huidkanker: Brochure Van De Stichting Tegen Kanker (Dutch Edition) By Stichting tegen Kanker

Melanomen En Huidkanker: Brochure Van De Stichting Tegen Kanker (Dutch Edition) By Stichting tegen Kanker Melanomen En Huidkanker: Brochure Van De Stichting Tegen Kanker (Dutch Edition) By Stichting tegen Kanker Huidkanker UZ Leuven - is de meest agressieve vorm van huidkanker. Melanomen kunnen zich snel naar

Nadere informatie

Kwaadaardige Huidafwijking

Kwaadaardige Huidafwijking Chirurgie Kwaadaardige Huidafwijking operatieve behandeling Inleiding U heeft met uw behandelend specialist afgesproken dat u een behandeling krijgt voor een kwaadaardige huidafwijking. Uw arts heeft u

Nadere informatie

Fotodynamische therapie

Fotodynamische therapie Fotodynamische therapie 1 Verleden heden toekomst Spreker: Mw. H. (Hannah) Tefsen (MANP) Verpleegkundig specialist Hoofd-hals Oncologie 5 juni 2014 2 Inhoud Doel Incidentie kanker Hoofd-hals kanker Verleden:

Nadere informatie

De huid en huidkanker

De huid en huidkanker 16-12-2017 Dr. K. Punie Algemene Medische Oncologie Multidisciplinair Borstcentrum Leuvens Kankerinstituut LKI UZ Leuven - Gasthuisberg De huid en huidkanker 1 Meest voorkomende kankers in België Belgisch

Nadere informatie

Wat is een melanoom. Wat zijn pigmentcellen. Wie krijgt een melanoom

Wat is een melanoom. Wat zijn pigmentcellen. Wie krijgt een melanoom Melanoom Wat is een melanoom In de huid bevinden zich talrijke pigmentcellen (melanocyten). Wanneer deze pigmentcellen ongeremd gaan groeien en daardoor een agressief groeiende tumor ontstaat, spreekt

Nadere informatie

De richtlijn dateert uit 2008 en is gedeeltelijk herzien in 2014.

De richtlijn dateert uit 2008 en is gedeeltelijk herzien in 2014. 33 Basaalcelcarcinoom Dr. N.W.J. Kelleners-Smeets, drs. R.A. Kuin De richtlijn dateert uit 2008 en is gedeeltelijk herzien in 2014. In 2002 bracht de NVDV de richtlijn Behandeling van het basaalcelcarcinoom

Nadere informatie

Farmacotherapeutisch rapport methylaminolevulinaat (Metvix ) bij de indicaties actinische keratose, basaalcelcarcinoom en morbus Bowen

Farmacotherapeutisch rapport methylaminolevulinaat (Metvix ) bij de indicaties actinische keratose, basaalcelcarcinoom en morbus Bowen Farmacotherapeutisch rapport methylaminolevulinaat (Metvix ) bij de indicaties actinische keratose, basaalcelcarcinoom en morbus Bowen 1. Samenvatting De Commissie Farmaceutische Hulp heeft een farmacotherapeutisch

Nadere informatie

1 Epidemiologie van multipel myeloom en de ziekte van Waldenström

1 Epidemiologie van multipel myeloom en de ziekte van Waldenström 1 Epidemiologie van multipel myeloom en de ziekte van Waldenström Dr. S.A.M. van de Schans, S. Oerlemans, MSc. en prof. dr. J.W.W. Coebergh Inleiding Epidemiologie is de wetenschap die eenvoudig gezegd

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Basaalcelcarcinoom Basalioom, huidkanker

Patiënteninformatie. Basaalcelcarcinoom Basalioom, huidkanker Patiënteninformatie Basaalcelcarcinoom Basalioom, huidkanker Inhoud Inleiding... 3 Wat is een basaalcelcarcinoom?... 3 Hoe krijgt u een basaalcelcarcinoom?... 3 Welke klachten geeft een basaalcelcarcinoom

Nadere informatie

Anale Intraepitheliale Neoplasie (AIN) Irina Cairo, dermatoloog

Anale Intraepitheliale Neoplasie (AIN) Irina Cairo, dermatoloog Anale Intraepitheliale Neoplasie (AIN) Irina Cairo, dermatoloog Humaan papilloma virus (Anogenitale) wratten Pre-maligniteiten: CIN = Cervicale intraepitheliale neoplasie VIN = Vulvaire intraepitheliale

Nadere informatie

H Melanoom

H Melanoom H.40073.0318 Melanoom Inleiding U heeft van uw arts gehoord dat u een melanoom heeft. Uw arts heeft met u de behandelmogelijkheden besproken. Gedurende de behandeling krijgt u veel informatie. Deze folder

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Actinische keratose. Informatie over deze huidafwijking en de mogelijkheden er iets aan te doen

Patiënteninformatie. Actinische keratose. Informatie over deze huidafwijking en de mogelijkheden er iets aan te doen Patiënteninformatie Actinische keratose Informatie over deze huidafwijking en de mogelijkheden er iets aan te doen Actinische keratose Informatie over deze huidafwijking en de mogelijkheden er iets aan

Nadere informatie

Hoofd-hals kanker epidemiologie, etiologie, symptomatologie en diagnostiek

Hoofd-hals kanker epidemiologie, etiologie, symptomatologie en diagnostiek Hoofd-hals kanker epidemiologie, etiologie, symptomatologie en diagnostiek M. Lacko KNO-arts/Hoofd-hals oncoloog Oncologie symposium, Maastricht 21 mei 2015 Indeling presentatie 1. Incidentie en epidemiologie

Nadere informatie

Fotodynamische therapie

Fotodynamische therapie Bij u is de volgende huidaandoening geconstateerd: Basaalcelcarcinoom Actinische keratose Ziekte van Bowen Met deze folder willen wij u informeren over fotodynamische therapie bij basaalcelcarcinoom, actinische

Nadere informatie

SUREPATH GYN MORFOLOGIE Cervixcytologie

SUREPATH GYN MORFOLOGIE Cervixcytologie SUREPATH GYN MORFOLOGIE Cervixcytologie info@klinipath.nl Klinipath Tripath Normale celbeelden KOPAC K 1-9 Normaal celbeeld Normaal celbeeld Normaal endocervicaal epitheel Squameuze metaplasie Normaal

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Actinische keratose. Informatie over deze huidafwijking en de mogelijkheden er iets aan te doen terTER_

Patiënteninformatie. Actinische keratose. Informatie over deze huidafwijking en de mogelijkheden er iets aan te doen terTER_ Patiënteninformatie Actinische keratose Informatie over deze huidafwijking en de mogelijkheden er iets aan te doen 1234567890-terTER_ Actinische keratose Informatie over deze huidafwijking en de mogelijkheden

Nadere informatie

VAGINACARCINOOM. Stadium IVb 1.STADIUMINDELING (FIGO 1995, TNM 2003) 2. HISTOLOGISCHE INDELING (WHO CLASSIFICATIE 2003)

VAGINACARCINOOM. Stadium IVb 1.STADIUMINDELING (FIGO 1995, TNM 2003) 2. HISTOLOGISCHE INDELING (WHO CLASSIFICATIE 2003) VAGINACARCINOOM 1.STADIUMINDELING (FIGO 1995, TNM 2003) De ctnm en de ptnm lopen volledig parallel. Stadium 0 Tis carcinoma in situ Stadium I T1 de tumor is beperkt tot de vagina Stadium II T2 de tumor

Nadere informatie

Een man met een zeldzame tumor op de neus: een eccrien carcinoom

Een man met een zeldzame tumor op de neus: een eccrien carcinoom Een man met een zeldzame tumor op de neus: een eccrien carcinoom S.F. Post, H.A. Rakhorst, E.R.M. de Haas, I.M.J. Mathijssen Eccrien carcinomen (EC s) behoren tot een zeldzame groep maligniteiten die ontstaan

Nadere informatie

Het acrolentigineus melanoom

Het acrolentigineus melanoom Klinische les Het acrolentigineus melanoom Hoe te herkennen en wanneer te verwijzen? Loes T.C.M. Wouters en Monique R.T.M. Thissen Dames en Heren, Tijdige herkenning van een melanoom is essentieel voor

Nadere informatie

Micrografische chirurgie van Mohs voor het basaalcelcarcinoom in het gelaat: een gerandomiseerde, gecontroleerde trial*

Micrografische chirurgie van Mohs voor het basaalcelcarcinoom in het gelaat: een gerandomiseerde, gecontroleerde trial* Micrografische chirurgie van Mohs voor het basaalcelcarcinoom in het gelaat: een gerandomiseerde, gecontroleerde trial* Klara Mosterd, Gertruud A.M. Krekels, Fred H.M. Nieman, Judith U. Ostertag, Brigitte

Nadere informatie

23 april 2015 Leontien de Graaf, dermatoloog. Een nieuw LICHT op de dermatologie

23 april 2015 Leontien de Graaf, dermatoloog. Een nieuw LICHT op de dermatologie 23 april 2015 Leontien de Graaf, dermatoloog Een nieuw LICHT op de dermatologie Lichttherapie in de dermatologie - UVB smalspectrum en breedspectrum - Lokale UVB (deelbelichting) - Excimer lamp - PUVA

Nadere informatie

Peniscarcinoom. Regionale richtlijn IKMN, Versie: 1.1

Peniscarcinoom. Regionale richtlijn IKMN, Versie: 1.1 Peniscarcinoom Regionale richtlijn IKMN, Versie: 1.1 Laatst gewijzigd : 02-05-2003 Methodiek: Consensus based Verantwoording: Reg. WG urologische tumoren Inhoudsopgave Algemeen...1 Diagnostiek...2 Medisch

Nadere informatie

MALIGNE MELANOMA (HUID): BELEIDSLIJNEN

MALIGNE MELANOMA (HUID): BELEIDSLIJNEN MALIGNE MELANOMA (HUID): BELEIDSLIJNEN 1. VOORKOMEN Incidentie in Europa: 20-25/100.000 per jaar, blijft toenemen 2. HISTOLOGISCHE SUBTYPES 2.1. SUPERFICIEEL SPREIDEND MALIGNE MELANOMA - frequentst voorkomend

Nadere informatie