QUICK SCAN PROGRAMMA WATER WESTLAND. Arja Doornbos Projectleider Versie : 5 oktober DAW_Samenvatting Westland_jun-12 Pagina 1 van 10

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "QUICK SCAN PROGRAMMA WATER WESTLAND. Arja Doornbos Projectleider Versie : 5 oktober 2010. DAW_Samenvatting Westland_jun-12 Pagina 1 van 10"

Transcriptie

1 QUICK SCAN PROGRAMMA WATER WESTLAND Arja Doornbos Projectleider Versie : 5 oktober 2010 Pagina 1 van 10

2 1. Inleiding en opbouw DAW en Quick Scan Het Delta Agrarisch Waterprogramma (DAW) is een landelijk initiatief van LTO Nederland waarin vanuit de land- en tuinbouw een visie wordt neergezet op het toekomstige waterbeleid (Nationaal Waterplan). LTO Nederland zoekt hiermee handvatten om regie te voeren op de wateragenda, wat uit moet monden in een landelijk waterakkoord van de overheden met het bedrijfsleven, waarin de landbouw op een duurzame manier in is vertegenwoordigd. Parallel daaraan wordt invulling gegeven aan (innovatieve) gebiedsprogramma s Omdat het watersysteem in de landbouwregio s sterkt verschilt is voor de analyse van speerpunten gekozen voor een bottumup benadering op het niveau van landbouwregio s, in de vorm van een quick scan. Op deze manier worden de belangen per regio inzichtelijk gemaakt en meegenomen in de landelijke lobby en in de prioritering voor een landbouwinnovatieprogramma. De resultaten van de quick scan dienen als basis voor het verder vergroten van de bewustwording van de waterproblematiek en dragen bij aan het creëren van draagvlak in de regio. Met voldoende draagvlak en commitment kan vervolgens worden samengewerkt aan de invulling en uitvoeren van een (innovatief) gebiedsprogramma. Op basis van bodemopbouw, geografische ligging en grondgebruik is voor het uitvoeren van de quick scan Nederland opgedeeld in 16 deelgebieden. Uitvoering Quick Scan LTO Noord Voor de regio Westland-Oostland is de quick scan verlopen via onderstaande methodiek. In de maanden juni en juli van 2010 zijn interviews gehouden met zowel een provinciaal LTO Noord medewerker, met gebiedskennis, een medewerker van het betreffende waterschap en een penvoerder van Projecten LTO Noord, waarbij zoveel mogelijk relevante informatie werd geïnventariseerd. Hierbij is de focus gelegd op de knelpunten en kansen die er spelen op het gebied van water en landbouw, zowel landelijk als specifiek gericht op het betreffende deelgebied. Omdat het gaat om een quick scan; een snelle inventarisatie met een beperkt aantal deskundigen per gebied, levert dit geen compleet, volledig, beeld op.. Het eindresultaat bevat, als rode draad, ten minste onderstaande informatie: Gebiedskenmerken; huidige gebruik areaal, ontwikkelingen, bodemopbouw, beschrijving watersysteem Knelpunten; welke knelpunten op gebied van water(beheer) zijn er nu voor de landbouw, worden er in de toekomst knelpunten verwacht. Zo ja, op welk schaalniveau (landelijk regionaal gebiedsspecifiek)? Hierbij wordt steeds de uitsplitsing naar knelpunttype waterveiligheid, waterkwantiteit, waterkwaliteit gemaakt Projecten; globale inventarisatie van relevante waterprojecten in het deelgebied Speerpunten; de vertaling van knelpunten naar landelijke en regionale acties. Focus op waar er specifiek kansen liggen voor de landbouw. Afronding Quick Scan Na de verslaglegging en de verwerking van de interviews heeft hierop een bestuurlijke terugkoppeling plaatsgevonden. De eventuele nieuwe informatie die tijdens deze gesprekken naar voren kwam is tevens in dit rapport verwerkt. Het vervolg Na het afronden van de quick scan ligt de focus op: communicatie en interactie. Het doel tijdens deze tweede fase is het vergroten van de bewustwording en daarmee het draagvlak. Daarnaast is de inzet gericht op het uitwerken van kansrijke ideeën per deelgebied en het ondersteunen van ontwikkelingen en projecten die in lijn zijn met het DAW. Pagina 2 van 10

3 2. Gebiedskenmerken Greenport Westland-Oostland bestaat uit de deelgebieden Westland en Oostland. Het Westland is van oudsher (1850) een glastuinbouwgebied, waar inmiddels vooral herstructurering en vernieuwing aan de orde is. In de recentere glasconcentratie in het Oostland is nog ruimte voor nieuwbouw en uitbreiding. In 2007 bedroeg het areaal glastuinbouw in de Greenport Westland-Oostland ha waarvan de kern van het glas, ha is gelegen in het Westland. De bodem bestaat voornamelijk uit (stuif)zand, zavel en klei. Op diverse plekken in het gebied worden ophooglagen aangetroffen. Tabel 1 Ontwikkeling landbouwarealen Westland (LEI) Westland 2006 Westland 2020 % Landelijk 2006 Landelijk 2020 % grasland snijmais en voedergew aardappelen granen handelsgewassen ov. akkerbouwgewassen akkerbouwm. groenten totaal Teelten Van het glas in het Westland is 978 ha in gebruik voor groenteteelt en voor de sierteelt. Er wordt veelal gebruik gemaakt van substraten. De circa 20% grondteelt betreft vooral de traditionele teelten als chrysanten, bol- en knolgewassen en bladgewassen. Trends en ontwikkelingen De grondteelt blijft de komende jaren een belangrijke peiler in de glastuinbouw, met name in het Westland. Waterhuishouding De Greenport Westland-Oostland valt in drie waterbeheersgebieden: HHvDelfland, HHvRijnland en HH Schieland en de Krimpenerwaard (zie kaart). Het Delflands Peil is vastgesteld op NAP 0,43 m. Een groot deel van het Westland staat in open verbinding met de boezem en heeft daardoor hetzelfde boezemwaterpeil. De drooglegging in het gebied varieert van 0,4 tot 1 meter. In het gebied zijn enkele opmalingspolders aanwezig waar het water via een gemaal het gebied in wordt gepompt. Met behulp van het gemaal aan het Brielse Meer kan zoet water worden aangevoerd met 4 m 3 /s. Indien noodzakelijk kan zelfs water vanuit Rijnland via het gemaal bij Leidschendam worden ingelaten. Dit water is echt van minder goede kwaliteit. De afvoer gebeurt via zes boezemgemalen met een totale afvoercapaciteit van 110 m 3 /s. Watervoorziening glastuinbouw Regenwater; opgeslagen in bovengrondse bassins of silo s Oppervlaktewater; wegens verbeterde waterkwaliteit kan dit water meestal ook worden gebruik, m.u.v. substraatteelt wegens te hoge Na en Cl gehaltes Condenswater; water dat condenseert aan de binnenzijde van de kas wordt opgevangen voor hergebruik Condensorwater; water dat condenseert nabij de ketel en WKK installaties Pagina 3 van 10

4 Leidingwater; bevat meer Na dan maximale opnameconcentratie van alle teelten Omgekeerde osmose: grondwater uit het eerste watervoerend pakket wordt via omgekeerde osmose ontzout Speelt ondergrondse regenwateropslag ook een rol? De wijze van watervoorziening is afgestemd op de teelt. In de meeste gevallen is voldoende zoetwater een zorg wegen beperkte ruimte, hoge grondprijzen en dure alternatieven. Pagina 4 van 10

5 3. Knelpunten Waterkwantiteit: wateroverlast Waterberging: Extra bergingscapaciteit benodigd voor circa m 3 water (equivalent aan circa 160 hectare bij traditionele berging). Ruimtedruk en landschappelijke kwaliteit: benodigde capaciteit moet gevonden worden in gebied dat daar het meest geschikt voor is en waarbij de landschappelijke kwaliteit wordt vergroot Waterafvoer: De afvoer- en opslagcapaciteit van de smalle sloten is niet voldoende door beperkte omvang en diepte. Daarnaast veroorzaken de vele duikers veel opstuwing. Waterkwantiteit: tekort Zoetwatervraag: De moderne groenteteler verbruikt meer zoetwater dan er valt aan regen. Kortom, de telers kunnen niet zelfvoorzienend zijn. Brijnproblematiek: De provincie Zuid-Holland is van plan om vanaf 2013 het terugpompen van brijn te verbieden, waardoor het gebruik van omgekeerde osmose geen optie meer is. Daarnaast voldoet de kwaliteit van oppervlaktewater en zelfs leidingwater niet voor diverse teelten. Waterkwaliteit: verzilting Economische schade: Doordat telers genoodzaakt zijn om leidingwater of oppervlaktewater te gebruiken in tijden van droogte kan zoutaccumulatie in de teeltsystemen optreden waardoor er economische schade kan optreden voor de teler. Nutriënten: Door de (bovengenoemde) zoutaccumulatie is de teler genoodzaakt het systeem schoon te spuien of spoelen, met als gevolg een forse belasting van de riolering en waterzuivering met nutriënten en zouten. Nutriënten: Indirecte verontreiniging van het slotenstelsel door chemische onkruidbestrijding, afval afkomstig van de recreatievaart, verkeer en vervuiling uit de lucht. Doordoor het waterschap de systemen constant doorspoelt is de waterkwaliteit sterk verbeterd (en verbetert nog steeds), maar de kwaliteit is nog steeds onvoldoende om te gebruiken voor substraatteelt Ecologische kwaliteit: De ecologische waterkwaliteit in het Westland scoort ondermaats. Met name op het gebied van waterplanten en de (daarmee samenhangende) waterbodemkwaliteit ligt er een opgave. N: De huidige concentratie aan stikstof in de Westboezem bedraagt circa 6,5 mgn/l, terwijl de norm ligt op 1,8 mgn/l Peilbeheer: Door de versnippering in peilgebieden is de beheersing van de peilen en de waterkwaliteit onoverzichtelijk en complex. Riooloverstorten: Bij heftige buien en daaraan gekoppelde piekafvoer wordt het rioolwater rechtstreeks op sloten en vaarten geloosd met overlast in de vorm van stank en gezondheidsrisico s tot gevolg. Pagina 5 van 10

6 4. Lopende projecten en onderzoeken Waterveiligheid: Kustversterking Delfland: Duinen en het strand zeewaarts verbreden (HHvDelfland) zodat de kust de komende vijftig jaar voldoende veiligheid biedt. Neveneffect: meer ruimte voor natuur en recreatie. Waterkwaliteit & -kwantiteit: Poelzone: Indeling en ontsluiting van de gebieden optimaliseren, extra berging van m 3 in de poelpolder realiseren, verbreden en natuurlijk inrichten van de watergangen en oevers, bevorderen hergebruik water. Doelstelling: versterken glastuinbouwcluster, verbeteren wateropgave, aantrekkelijk maken woon- en leefklimaat, bevorderen ecologische verbindingen en doorzetten van de energieverduurzaming. AquaReUse Overbuurtsche polder: Afvalwater wordt centraal in het gebied verzameld en gezuiverd tot gietwaterkwaliteit. (HHSK, Lansingerland) Doelstelling: realiseren van een gesloten waterhuishouding als onderdeel van de gebiedsontwikkeling, bevorderen dubbel grondgebruik Boomawatering: Integreren economische glastuinbouwbedrijven, concentratie van huidige woningen, waterberging, natuurontwikkeling, aansluiten van glas op riolering Zwethzone: Ontwikkeling als natuur- en recreatiegebied met waterbergingen. Enkele knelpunten met riooloverstorten worden aangepakt. Doelstelling: verbeteren aantrekkelijkheid en kwaliteit van de leefomgeving. Waterkwantiteit: overlast Nieuw gemaal Monster: Ontwikkeling van het nieuwe van der Burg gemaal bij Monster, tevens verbreding van de Vlotwatering en Poelwatering. Doelstelling: het boezemsysteem verbeteren, wateroverlast voorkomen door zowel afvoercapaciteit als waterbergingscapaciteit te vergroten. 4B concept Waalblok: Verleggen en verbreden van watergangen, samenvoegen van peilgebieden, aanleggen waterberging. Meervoudig ruimtegebruik en waterketensluiting (hergebruik van bedrijfsafval- en drainagewater). 4B staat voor: Bergen (regenwater), Bufferen (bedrijfs- en proceswater), Bereiden (gietwater d.m.v. zuivering) en Begieten. Waterkwaliteit: Riolering Oude Campspolder: Monitoren van de waterkwaliteit in de Oude Campspolder Zuid Doelstelling: effect op de waterkwaliteit van aansluiting glastuinbouw op rioolstelsel. Uitkomst: aansluiten heeft een positief effect op de waterkwaliteit Pagina 6 van 10

7 5. Speerpunten waterbeleid Nationaal Waterbeleid aandachtsgebied speerpunt opmerkingen Waterkwantiteit (tekort) Waterkwaliteit (prioriteit) Betaalbare mogelijkheden ontwikkelen voor het zuiveren van brijn door awzi s zodat omgekeerde osmose kan worden blijven toegepast Op een efficiëntere manier doorgaan met doorspoelregime Verzilting bestrijden d.m.v. betere scheiding schoon rivierwater en zeewater: Terugdringen zouttong via de Nieuwe Waterweg Maken en in stand houden drempels in de Nieuwe Maas In toekomst aanleg van een sluis tussen Rotterdam (Brienenoordbrug) en de Stormvloedkering H v Holland Regionaal Waterbeleid aandachtsgebied speerpunt opmerkingen Algemeen Speerpunten met betrekking tot water integraal aanpakken Waterkwantiteit (overlast) Extra bergingscapaciteit ( m 3 ): Waterberging per poldereenheid realiseren t.b.v. efficiënt ruimtegebruik Bij keuze locatie waterberging rekening houden met geschiktheid en vergroten landschappelijke kwaliteit Aanpassen peilbeheer in groene buitengebied Waterafvoer: Afvoercapaciteit vergroten d.m.v. verruiming profiel sloten en watergangen en/of tegengaan opstuwing door duikers. Bestaande systeem vervangen door een meer robuuste structuur Waterkwaliteit Verzilting: Het aanspreken van secundaire en aanvullende waterbronnen (opp.water en leidingwater) is vanwege zoutaccumulatie en daarmee economische schade geen goed alternatief: er moet gezocht worden naar een verbetering en vergroting van de aanvullende waterbronnen Verbeteren chemische en ecologische waterkwaliteit Versnippering peilgebieden tegengaan: meer robuuster systeem creëren met meer mogelijkheden voor maatwerk Initiatief voor gemeenschappelijke waterberging is afhankelijk van het doel: bescherming van kassen (glastuinbouwsector) of beschermen van stedelijk gebied (gemeenten). Pagina 7 van 10

8 6. Innovatie-waterprogramma Westland Speerpunten landbouw Westland aandachtsgebied speerpunt opmerkingen Algemeen: integraal Waterkwantiteit (overlast) Waterkwantiteit (tekort) Waterkwaliteit In pilots de mogelijkheden onderzoeken van oppervlaktewaterberging gekoppeld aan / geïntegreerd met gietwaterbassins Mogelijkheden voor waterberging per poldereenheid in kaart brengen Waterbergingen landschappelijk inpassen Mogelijkheden voor verruiming van smalle sloten en hoofdwatergangen Vervangen/verruimen van duikers Bedrijven met regenwateropvang zo mogelijk zelfvoorzienend maken voor de droge periodes Sluiten van de waterketen op bedrijf- en clusterniveau; hergebruik van (bedrijfs)afval- en drainagewater door afvalwaterzuivering-/gietwaterproductieinstallatie Water in haarvaten (langer) vasthouden Terugdringen van gebruik en emissie gewasbeschermingsmiddelen Terugdringen bestrijdingsmiddelen terreinbeheerders Aanleg helofytenfilters Riolering: Meer riolering aanleggen in buitengebied Terugdringen lozingen op opp water Aankoppelen eerste neerslag verhard oppervlak Algemene trend om beter af te stemmen op typen teelt: meer maatwerk Pagina 8 van 10

9 7. Conclusies en Doorkijk De uitkomsten van de quick scan zijn divers en meer en minder abstract. Daarnaast verschillen de speerpunten in detailniveau en fase van elkaar: Er zijn speerpunten die zich nog in de fase van analyse van problemen bevinden terwijl voor andere speerpunten er al doelmatige oplossingen worden uitgevoerd. Bij de interpretatie van de resultaten is het goed om te realiseren welke factoren de resultaten van de quick scan mede bepalen: De variaties in gebiedskennis, deskundigheid, diepgang. De beperkte tijd en smalle raadpleging. Verschil tussen feiten en standpunten (vb. waterverdeling). Meer of minder uitgekristalliseerd onderzoek (vb. mineralenbenutting versus klimaateffecten). Problemen en oplossingen die wel kwalitatief zijn benoemd maar (nog) geen kwantitatieve en financiële onderbouwing kennen (vb. ecologische waterkwaliteit). Maatregelen en oplossingen waar de doelmatigheid en kostenefficiëntie nog nader bepaald moet worden. (vb. Groen- Blauwe diensten) Het ontbreken van een meer integrale afweging van ruimte beslag, watersysteem, functieontwikkeling, mogelijkheden en consequenties (vb. natuur vs. Landbouw). Nog te maken doorvertalingen van verwachtte ontwikkelingen naar het watersysteem (vb landbouw 2020). E.a. Speerpunten Westland Toch geeft de quick scan een goede indruk van de speerpunten die er specifiek voor dit gebied gelden: Voor Westland zijn de meest opvallende: Voor de omvangrijke glastuinbouw is van belang, de zoetwatervoorziening: meer kwalitatief hoogwaardig zoetwater, zelfvoorzienendheid (waterketen), alternatieven bij verzilting, oplossingen voor brijn, waterberging in combinatie met gietwater, ruimtelijke inpassing van waterberging. Voor een betere waterafvoer is behoefte aan verruiming van watergangen, tegengaan opstuwing door duikers en een robuuster watersysteem. Reduceren van emissies van gewasbeschermingsmiddelen en meststoffen, aandacht voor meer lozingen via riolering naast afkoppelen regenwater. Meer maatwerk en samenwerking van agrarische ondernemers en waterschappen op gebied van berging, peilbeheer, gieten en daarbij toepassen Best Practises. Doorkijk In de Quick Scan komen meerdere aangrijppunten voor acties en oplossingen naar voren. Bij de uitwerking in het gebiedsprogramma zullen de mogelijke acties nader bepaald en geadresseerd worden. Mogelijke Acties en Oplossingen : Via een waterakkoord/ overeenkomst het commitment en de verantwoordelijkheid regelen van (gebieds)partijen om samen problemen goed te analyseren, oplossingen met draagvlak te zoeken, te faciliteren en realiseren. Werken aan kringlopen, zelfvoorziening, ruimte voor natuurlijke veerkracht Ander grondgebruik; (zilte)teelten, Groen-Blauwe diensten, meervoudig grondgebruik, Acceptatie bevorderen van minder optimale teeltomstandigheden bij verdroging, vernatting, verzilting, Toepassen van efficiëntie technieken: sensor, GPS, teeltwijze, waterbenutting, gesloten kas, Kunstmatige oplossingen: pompen, peilbeheer, waterbuffers, aan-/afvoeren, hergebruiken, doorspoelen, peilgestuurde drainage, drijvende kas, Ruimtebeslag: integraal, landbouw compenseren(ontwikkelmogelijkheden), Groen-Blauwe diensten, meervoudig ruimtegebruik, Pagina 9 van 10

10 Waterbergen/bufferen: IJsselmeer, natuurgebieden, peilvlakken, Groen-Blauwe diensten, zelfvoorzienendheid, multifunctioneel grondgebruik, samenwerken,. Faciliteren, opschalen en continueren Best Practises, maatwerk per gebied mogelijk maken,.. De uitwerking van de klimaatontwikkeling op niveau van gebied en bedrijf. Waar komen kritische grenzen in beeld voor verzilting, verdroging, vernatting, zoetwatervoorraad.. Meer kennis uit onderzoek naar de praktijktoepassing vertalen in plaats van in onderzoek te blijven hangen is daarbij cruciaal (minder onderzoeken, meer toepassen ). De vertaling van de verwachte landbouw ontwikkeling (LEI 2020) naar betekenis voor landbouw en waterhuishouding. (randvoorwaarden, knelpunten, keerpunten,.) Actief betrokken zijn bij studies in het kader van de Delta-programma s < 2014, zoals zoetwatervoorziening. Onderbouwing verdringingsreeksen. Uitwerking van haalbare en betaalde Natuur-, TOP- en KRW doelen en GGOR. Via gedeelde Data Base kunnen speerpunten en maatregelen voor overeenkomstige gebieden en/of knelpunten vergeleken worden. De waterbeheerder is bezig met meerdere gebieds-/ water projecten, waarin een actieve rol van de landbouw gewenst is. Water is een cruciale productiefactor voor landbouw en landbouw heeft belang bij oplossingen die goed aansluiten bij de landbouw. LTO Noord en Projecten kunnen met de agrarische ondernemers in het gebied bij ontwikkeling en uitvoering een belangrijke rol vervullen. Door uitwerking van de landbouwbelangen en ideeën onder de vlag van Programma Water komt de landbouw voor die rol beter beslagen ten ijs. Dus: Deze rapportage is startdocument voor het met draagvlak uitwerken van een gebiedsgericht innovatieprogramma, daarbij bepalen de speerpunten voor het gebied de focus en kunnen de genoemde acties en oplossingen op maat worden ingezet. Dit startdocument draagt bij aan de input voor een Delta Agrarische Waterprogramma en de Stroomgebieds Beheersplannen van Klimaatontwikkelingen en de ontwikkelscenario s van de landbouw (LEI 2020) vragen daarbij om een voortschrijdende doorvertaling naar waterbehoefte en waterbeheer. Wateropgaven en landbouwopgaven zijn nauw verweven en vragen een integrale benadering. Via de verdere ontwikkeling van dit Agrarisch Waterprogramma kan de samenwerking binnen LTO landelijk en regionaal bijdragen aan meer gezamenlijke focus, synergie en daadkracht ten dienste van een voldoende waterproof landbouw en landbouwbedrijven. Pagina 10 van 10

introductie waterkwantiteit waterkwaliteit waterveiligheid virtuele tour Waar zorgen de waterschappen in mijn omgeving voor?

introductie waterkwantiteit waterkwaliteit waterveiligheid virtuele tour Waar zorgen de waterschappen in mijn omgeving voor? Waar zorgen de waterschappen in mijn omgeving voor? De waterschappen zorgen voor voldoende en schoon water, gezuiverd afvalwater en stevige dijken. De waterschappen zorgen voor voldoende en schoon water,

Nadere informatie

Waterzuivering Westland Bijeenkomst 's-gravenzande

Waterzuivering Westland Bijeenkomst 's-gravenzande Waterzuivering Westland Bijeenkomst 7-12-2015 's-gravenzande Even voorstellen Bas Nanninga Hoogheemraadschap van Delfland Daan van Empel LTO Glaskracht Nederland Programma 19.30 uur Ontvangst en opening

Nadere informatie

Verdroging: tegen gaan van verdroging in het algemeen door beperken van verharding, ruimte voor infiltratie, hydrologisch neutraal ontwikkelen etc.

Verdroging: tegen gaan van verdroging in het algemeen door beperken van verharding, ruimte voor infiltratie, hydrologisch neutraal ontwikkelen etc. WATERTOETSPROCES Globale checklist waterbelangen in de ruimtelijke ordening Bij het watertoetsproces let het waterschap op alle wateraspecten. Doorgaans krijgen het voorkomen van wateroverlast en de zorg

Nadere informatie

Waterschap Hollandse Delta. dynamiek in de delta

Waterschap Hollandse Delta. dynamiek in de delta Waterschap Hollandse Delta dynamiek in de delta Inhoud De dynamiek in de tijd Een dynamische ruimte De opgaven nu en voor de toekomst Water besturen Functionele overheid Algemeen belang en specifiek belang

Nadere informatie

Water in Tiel. 1 Naast regionale wateren die in beheer zijn bij de waterschappen, zijn er rijkswateren (de hoofdwateren

Water in Tiel. 1 Naast regionale wateren die in beheer zijn bij de waterschappen, zijn er rijkswateren (de hoofdwateren Water in Tiel Waterbeleid Tiel en Waterschap Rivierenland Water en Nederland zijn onafscheidelijk. Eigenlijk geldt hetzelfde voor water en Tiel, met de ligging langs de Waal, het Amsterdam Rijnkanaal en

Nadere informatie

Opbouw. Het belang van natuurvriendelijke oevers. EU Kaderrichtlijn Water (KRW) Waterbeleid. Doel KRW voor oevers. EU Kaderrichtlijn Water Maatregelen

Opbouw. Het belang van natuurvriendelijke oevers. EU Kaderrichtlijn Water (KRW) Waterbeleid. Doel KRW voor oevers. EU Kaderrichtlijn Water Maatregelen Het belang van natuurvriendelijke oevers Christa Groshart Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpenerwaard Opbouw Beleid en Maatregelen Verwachtingen Knelpunten KRW innovatie-onderzoek Waterbeleid Europese

Nadere informatie

Bouwlokalen INFRA. Het riool in Veghel. Veghel in cijfers en beeld (1) Veghel in cijfers en beeld (2) Veghel in cijfers en beeld (3)

Bouwlokalen INFRA. Het riool in Veghel. Veghel in cijfers en beeld (1) Veghel in cijfers en beeld (2) Veghel in cijfers en beeld (3) Bouwlokalen INFRA Innovatie onder het maaiveld / renovatie van rioolstelsels Het riool in Veghel Jos Bongers Beleidsmedewerker water- en riolering Gemeente Veghel 21 juni 2006 Veghel in cijfers en beeld

Nadere informatie

Netwerkdag IKN Jan Broos, Adviesbureau Broos Water BV 20 april 2017

Netwerkdag IKN Jan Broos, Adviesbureau Broos Water BV 20 april 2017 Het verbeteren van de waterkwaliteit; de rol van de landbouw Netwerkdag IKN Jan Broos, Adviesbureau Broos Water BV 20 april 2017 Broos Water BV Als praktijkgericht kennis- en adviesbureau werken wij aan

Nadere informatie

Het waterbeleid van de provincie Limburg is beschreven in het Provinciaal Waterplan Limburg, dd. 20 november 2009.

Het waterbeleid van de provincie Limburg is beschreven in het Provinciaal Waterplan Limburg, dd. 20 november 2009. Memo Ter attentie van Project management Den Dekker B.V. Datum 03 januari 2013 Distributie Projectnummer 111850-01 Onderwerp Parkeerterrein Jumbo Heythuysen Geachte heer Bosman, 1 WATERBELEID Het streven

Nadere informatie

Meldingsformulier Activiteitenbesluit glastuinbouw

Meldingsformulier Activiteitenbesluit glastuinbouw Meldingsformulier Activiteitenbesluit glastuinbouw Lees voor het invullen eerst de toelichting. Toelichting Per 1 nuar1 2013 is het Activiteitenbesluit voor agrarische activiteiten in werking getreden.

Nadere informatie

Ondergrondse opslag. Kansen en dilemma s

Ondergrondse opslag. Kansen en dilemma s Ondergrondse opslag Kansen en dilemma s Nut en noodzaak? 2 Historisch perspectief Aanname alles is optimaal geregeld, water volgt functie; Nu voldoende water door externe aanvoer; Weinig urgentie voor

Nadere informatie

Duurzame daken Groen of Blauw

Duurzame daken Groen of Blauw Droge voeten en schoon water Duurzame daken Groen of Blauw Een visie op de inzet van daken in het waterbeheer Agnes van Zoelen 23-04-15 Intro Intro Daadkracht en Samenwerken De meerwaarde van duurzame

Nadere informatie

Klimaatbestendige zoetwatervoorziening Greenport regio Boskoop

Klimaatbestendige zoetwatervoorziening Greenport regio Boskoop Klimaatbestendige zoetwatervoorziening Greenport regio Boskoop Probleemanalyse en oplossingsrichtingen korte en lange termijn Datum: 8 februari 2013 Bart Scholten Locatie: Van: Voor: Kenmerk: Plantariumgebouw

Nadere informatie

PROVINCIAAL BLAD. Openstellingsbesluit POP-3 niet-productieve investeringen water Zuid-Holland april 2018

PROVINCIAAL BLAD. Openstellingsbesluit POP-3 niet-productieve investeringen water Zuid-Holland april 2018 PROVINCIAAL BLAD Officiële uitgave van de provincie Zuid-Holland Nr. 2046 19 maart 2018 Besluit van Gedeputeerde Staten van 13 maart 2018, PZH-2018-641006755 (DOS 2013-0010135) tot vaststelling van het

Nadere informatie

Integraal Waterplan Haarlem. Erhard Föllmi afd. OGV/SZ 17 sept. 2014

Integraal Waterplan Haarlem. Erhard Föllmi afd. OGV/SZ 17 sept. 2014 Integraal Waterplan Haarlem Erhard Föllmi afd. OGV/SZ 17 sept. 2014 Inhoud presentatie 1. Enkele begrippen 2. Waterplan Haarlem Aanleiding en doel Gerealiseerde maatregelen Actualisatie Geplande maatregelen

Nadere informatie

tuinweek 2015 Water(overlast) in de tuin Lara de Graaf Landschapsarchitect Groei & Bloei Houten 16 juni 2015

tuinweek 2015 Water(overlast) in de tuin Lara de Graaf Landschapsarchitect Groei & Bloei Houten 16 juni 2015 tuinweek 2015 Water(overlast) in de tuin Lara de Graaf Landschapsarchitect Groei & Bloei Houten 16 juni 2015 Voorstellen multifunctionele landbouw functieverandering landschappelijke inpassing gebiedsontwikkeling

Nadere informatie

Waterkwaliteit verbeteren!

Waterkwaliteit verbeteren! Waterkwaliteit verbeteren! Erwin Rebergen Beheerder grond- en oppervlaktewater 6 juni 2013 1 Onderwerpen Waarom spant zich in om de waterkwaliteit te verbeteren? Wat willen we bereiken? Hoe willen we een

Nadere informatie

UITGANGSPUNTEN NOTITIE. Plan: Algemene projectgegevens:

UITGANGSPUNTEN NOTITIE. Plan: Algemene projectgegevens: UITGANGSPUNTEN NOTITIE Plan: Algemene projectgegevens: Projectomschrijving: 8 woningen Holtenweg Vries Oppervlakte plangebied: 2185 m2 Toename verharding in plangebied: 400 m2 Kaartlagen geraakt: Ja Aanvrager

Nadere informatie

Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van A.H.K. van Viegen (Partij voor de Dieren) (d.d. 27 juli 2010) Nummer 2387. Onderwerp Brijnlozingen

Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van A.H.K. van Viegen (Partij voor de Dieren) (d.d. 27 juli 2010) Nummer 2387. Onderwerp Brijnlozingen van Gedeputeerde Staten op vragen van A.H.K. van Viegen (Partij voor de Dieren) (d.d. 27 juli 2010) Nummer 2387 Onderwerp Brijnlozingen Aan de leden van Provinciale Staten Toelichting vragensteller In

Nadere informatie

Bijdorp. 15 maart Watersysteem Bijdorp. Geachte mevrouw, heer,

Bijdorp. 15 maart Watersysteem Bijdorp. Geachte mevrouw, heer, DATUM 15 maart 2016 REGISTRATIENUMMER ONDERWERP Watersysteem Bijdorp Geachte mevrouw, heer, 1. Aanleiding De wijk Bijdorp ondervindt bij zware neerslag wateroverlast. De gemeente Schiedam en Delfland zijn

Nadere informatie

Klimaatopgave landelijk gebied

Klimaatopgave landelijk gebied Klimaatopgave in beeld 13 oktober 2016, Hoogeveen Algemene info Klimaatopgave landelijk gebied Bert Hendriks Beleidsadviseur hydrologie 275.500 ha 580.000 inwoners 543 medewerkers 22 gemeenten 4.479 km

Nadere informatie

Waterplan Hoek van Holland: Visie-samenvatting

Waterplan Hoek van Holland: Visie-samenvatting Waterplan Hoek van Holland: Visie-samenvatting 1. INLEIDING De deelgemeente Hoek van Holland stelt samen met het Hoogheemraadschap van Delfland en Gemeentewerken Rotterdam een deelgemeentelijk waterplan

Nadere informatie

Beleidsregels 'Compensatie verhardingstoename' en 'Alternatieve vormen van waterberging'

Beleidsregels 'Compensatie verhardingstoename' en 'Alternatieve vormen van waterberging' Beleidsregels 'Compensatie verhardingstoename' en 'Alternatieve vormen van waterberging' Auteurs K.S. Bruin-Baerts Registratienummer 14.38137 Versie 9 Status Ontwerp Afdeling Watersystemen Beleidsregels

Nadere informatie

Westflank Haarlemmermeer

Westflank Haarlemmermeer Nota Ruimte budget 48 miljoen euro Planoppervlak 1500 hectare Trekker Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Westflank Haarlemmermeer Westflank Haarlemmermeer is een Randstad Urgent - project.

Nadere informatie

Notitie. 1. Beleidskader Water

Notitie. 1. Beleidskader Water Notitie Ingenieursbureau Bezoekadres: Galvanistraat 15 Postadres: Postbus 6633 3002 AP Rotterdam Website: www.gw.rotterdam.nl Van: ir. A.H. Markus Kamer: 06.40 Europoint III Telefoon: (010) 4893361 Fax:

Nadere informatie

De Zoetwatercoöperatie

De Zoetwatercoöperatie De Zoetwatercoöperatie Team Paul van Dijk, Wolbert van Dijk, Joppe Veul DE ZOETWATERCOÖPERATIE Thema: Onderzoek naar berging van zoet water, Deltaprogramma, klimaatsverandering. Locatie: Noord-Beveland.

Nadere informatie

Collectieve waterzuivering Dinsdag 19 april 2016

Collectieve waterzuivering Dinsdag 19 april 2016 Collectieve waterzuivering Dinsdag 19 april 2016 Opening Jos van der Knaap Voorzitter LTO Glaskracht Westland Programma 20.25u Toelichting zuiveringsplicht, collectieven en mogelijke centrale variant AWZI

Nadere informatie

Winst met water! > In Actie. Waarom nu? Hoe doen we dit? Eigen project! Doelstellingen. (Klik of scroll naar de volgende pagina)

Winst met water! > In Actie. Waarom nu? Hoe doen we dit? Eigen project! Doelstellingen. (Klik of scroll naar de volgende pagina) Winst met water! > In Actie > Waarom nu? > Hoe doen we dit? > Idee voor eigen project! > Doelstellingen (Klik of scroll naar de volgende pagina) Deltaplan Agrarisch Waterbeheer: winst met water! Het agrarisch

Nadere informatie

Duurzaam omgaan met Water. Margreet Schoenmakers Programmamanager/ innovatiespecialist Water

Duurzaam omgaan met Water. Margreet Schoenmakers Programmamanager/ innovatiespecialist Water Duurzaam omgaan met Water Margreet Schoenmakers Programmamanager/ innovatiespecialist Water Programma Water - Eisen omgeving/wetgeving - Hoe nu verder? Rol bedrijf en sector - Onderzoeksprogramma water

Nadere informatie

Vragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt

Vragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt Vragen en antwoorden Aanpak Agniesebuurt Waarom aan de slag in de Agniesebuurt? Oude stadswijken zoals de Agniesebuurt, die dichtbebouwd zijn met veel verharding en weinig open water en groen, zijn kwetsbaar

Nadere informatie

Water in Eindhoven. Studiedag Lokaal waterbeleid water in balans. 28 september Water in Eindhoven - Studiedag Lokaal waterbeleid, Antwerpen

Water in Eindhoven. Studiedag Lokaal waterbeleid water in balans. 28 september Water in Eindhoven - Studiedag Lokaal waterbeleid, Antwerpen Water in Eindhoven Studiedag Lokaal waterbeleid water in balans 28 september 2010 Aanleiding voor de stedelijke wateropgaven Maatregelen Effecten van maatregelen Omgaan met nieuwe extremen 1835 1921 2004

Nadere informatie

1) Gaat het om een ruimtelijk plan dat uitsluitend een functiewijziging van bestaande bebouwing inhoudt? nee

1) Gaat het om een ruimtelijk plan dat uitsluitend een functiewijziging van bestaande bebouwing inhoudt? nee datum 16-5-2013 dossiercode 20130516-34-6989 Tekenen: Heeft u een beperkingsgebied geraakt? Welke gemeente omvat het grootste deel van het door u getekende plangebied? Winsum Vragen: 1) Gaat het om een

Nadere informatie

Thema 3: Klimaat en water

Thema 3: Klimaat en water Thema 3: Klimaat en water Opwarming van de steden en de mogelijkheden van gras Karen Huijsmans Sweco Praktijk van waterberging op sportparken Jan Coppens Smits 25 september 2018 ConGRAS 1 inhoud Karen

Nadere informatie

Rotterdam, 17 mei 2005 V.V.: 29 juni Waterakkoord Hollandsche IJssel en Lek. Agendapuntnr: 13

Rotterdam, 17 mei 2005 V.V.: 29 juni Waterakkoord Hollandsche IJssel en Lek. Agendapuntnr: 13 Rotterdam, 17 mei 2005 V.V.: 29 juni 2005 Onderwerp: Waterakkoord Hollandsche IJssel en Lek Agendapuntnr: 13 Inleiding Het Waterakkoord voor de Hollandsche IJssel en Lek is opgesteld op grond van artikel

Nadere informatie

datum dossiercode STANDAARD WATERPARAGRAAF Plan: Legalisatie damwanden Garmpoleiland

datum dossiercode STANDAARD WATERPARAGRAAF Plan: Legalisatie damwanden Garmpoleiland datum 14-9-2018 dossiercode 20180913-34-18746 STANDAARD WATERPARAGRAAF Plan: Legalisatie damwanden Garmpoleiland Algemene projectgegevens: Projectomschrijving: Legalisatie damwanden Garmpoleiland Oppervlakte

Nadere informatie

ONDERZOEK DUURZAME WATERHUISHOUDING DE BOSRUITER SPRUNDEL

ONDERZOEK DUURZAME WATERHUISHOUDING DE BOSRUITER SPRUNDEL ONDERZOEK DUURZAME WATERHUISHOUDING DE BOSRUITER SPRUNDEL Inleiding Sinds 1 november 2003 is het wettelijk verplicht, in het kader van het Besluit Ruimtelijke Ordening, een watertoets te verrichten. In

Nadere informatie

Zoals aangegeven zijn de gemeente Lelystad en het havenbedrijf Amsterdam de ontwikkelaars van het bedrijventerrein.

Zoals aangegeven zijn de gemeente Lelystad en het havenbedrijf Amsterdam de ontwikkelaars van het bedrijventerrein. Notitie Contactpersoon Jeroen Lasonder Datum 24 mei 2013 Kenmerk N008-1213242JLO-gdj-V022 Flevokust: Watertoets 1 Inleiding De gemeente Lelystad en Havenbedrijf Amsterdam ontwikkelen samen bedrijventerrein

Nadere informatie

5.2.2 Watersysteem. Handreiking duurzame ruimtelijke ontwikkeling versie 28102011 www.handreikingdro.nl 61. aan de orde.

5.2.2 Watersysteem. Handreiking duurzame ruimtelijke ontwikkeling versie 28102011 www.handreikingdro.nl 61. aan de orde. 5.2.2 Watersysteem Wat en waarom Duurzaam omgaan met het watersysteem is het zodanig beheren van dit systeem dat de ecologische en chemische kwaliteit van het water wordt beschermd en verbeterd en het

Nadere informatie

Projectnummer 111769 Bedrijventerrein Smilde aspect Water"

Projectnummer 111769 Bedrijventerrein Smilde aspect Water Memo Ter attentie van Gemeente Midden-Drenthe Datum 4 december 2012 Opgesteld door Maarten van Vierssen Projectnummer 111769 Onderwerp Bedrijventerrein Smilde aspect Water" In deze memo zijn de watertoetsen

Nadere informatie

Vigerend beleid voor ruimtelijke onderbouwingen

Vigerend beleid voor ruimtelijke onderbouwingen B i j l a g e 2 : G e l d e n d w a t e r b e l e i d Vigerend beleid voor ruimtelijke onderbouwingen Inhoudsopgave Vigerend beleid voor ruimtelijke onderbouwingen 1 Inhoudsopgave 1 1 Europees Waterbeleid

Nadere informatie

Regelingen in water: (vloei)stof tot denken

Regelingen in water: (vloei)stof tot denken Regelingen in water: (vloei)stof tot denken Bijeenkomst VAB Doorwerth, 24 november 2016 Berend ten Brinke Eize Drenth Ellen Zwakenberg Voorstellen Ellen Zwakenberg Eize Drenth Berend ten Brinke Inleiding

Nadere informatie

Wijkoverleg Aalsmeer Oost. maandag 6 maart

Wijkoverleg Aalsmeer Oost. maandag 6 maart Wijkoverleg Aalsmeer Oost maandag 6 maart Onderwerp voor vanavond 1. Het hoogheemraadschap van Rijnland 2. Watersystemen en onderhoud 3. KRW2 Westeinderplassen en Bovenlanden 4. Watergebiedsplan Aalsmeer

Nadere informatie

Pilots zoetwatervoorziening: van concept naar uitvoering

Pilots zoetwatervoorziening: van concept naar uitvoering Pilots zoetwatervoorziening: van concept naar uitvoering Ervaringen uit de projecten GO-FRESH en Waterhouderij Programma: 1. Presentatie Walter Jonkers (provincie Zeeland) 2. Filmpjes uit het veld: proeven

Nadere informatie

COASTAR. Zout op afstand, zoet op voorraad ROBUUSTE ZOETWATERVOORZIENING VOOR LAAG-NEDERLAND SCHUILT IN DE ONDERGROND

COASTAR. Zout op afstand, zoet op voorraad ROBUUSTE ZOETWATERVOORZIENING VOOR LAAG-NEDERLAND SCHUILT IN DE ONDERGROND COASTAR Zout op afstand, zoet op voorraad ROBUUSTE ZOETWATERVOORZIENING VOOR LAAG-NEDERLAND SCHUILT IN DE ONDERGROND Klaasjan Raat Koen.zuurbier@kwrwater.nl Bestuurlijk Overleg Zoetwater West 5 maart 2018

Nadere informatie

2. Afkoppelen en vasthouden van regenwater Van regenton naar tuinbeek naar vijver of poel 11

2. Afkoppelen en vasthouden van regenwater Van regenton naar tuinbeek naar vijver of poel 11 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 1.1 Bergen van water in de buurt 3 1.2 Schoon oppervlaktewater in de wijk 4 1.3 Wat u kunt doen 5 2. Afkoppelen en vasthouden van regenwater 7 2.1 Van regenton 8 2.2 naar tuinbeek

Nadere informatie

voorontwerp bestemmingsplan locatie Zuilenstein

voorontwerp bestemmingsplan locatie Zuilenstein NOTITIE Onderwerp Waterparagraaf Project voorontwerp bestemmingsplan locatie Zuilenstein Opdrachtgever Mitros Projectcode NGN155-1 Status Definitief Datum 4 mei 2016 Referentie NGN155-1/16-008.001 Auteur(s)

Nadere informatie

Taken: Voldoende water, Veilig gebied, Gezond en natuurlijk water.

Taken: Voldoende water, Veilig gebied, Gezond en natuurlijk water. Watersysteembeheer: (presentatie Anita 15 januari) Taken: Voldoende water, Veilig gebied, Gezond en natuurlijk water. Voldoende water: Stuwen, gemalen en waterinlaat, toegankelijkheid gebied d.m.v. waterlopen.

Nadere informatie

Memo waterplan De Kievit

Memo waterplan De Kievit Memo waterplan De Kievit Datum Documentnummer Relatie Onderwerp 17 januari 2017 T140020.002.001/HVE De Kievit Onroerend Goed BV Memo waterplan Waterplan De Kievit In het kader van de ontwikkeling van glastuinbouwgebied

Nadere informatie

Presentatie van gebiedsavond Peilbesluit Zegveld Gebiedsavond De Haak 29 oktober 2018

Presentatie van gebiedsavond Peilbesluit Zegveld Gebiedsavond De Haak 29 oktober 2018 Presentatie van gebiedsavond Peilbesluit Zegveld Gebiedsavond De Haak 29 oktober 2018 In gesprek over het water(peil) in De Haak, Zegveld en alternatieven voor het toekomstig waterpeil Programma Welkom

Nadere informatie

agendapunt 04.01 Aan Commissie Watersystemen - kwaliteit en kwantiteit WATERKWALITEITSRAPPORTAGE GLASTUINBOUWGEBIED

agendapunt 04.01 Aan Commissie Watersystemen - kwaliteit en kwantiteit WATERKWALITEITSRAPPORTAGE GLASTUINBOUWGEBIED agendapunt 04.01 910789 Aan Commissie Watersystemen - kwaliteit en kwantiteit WATERKWALITEITSRAPPORTAGE GLASTUINBOUWGEBIED Voorstel Commissie Watersystemen - kwaliteit en kwantiteit 1-2-2011 Kennis te

Nadere informatie

E richard.wilbrink@mwhglobal.com Van. Advies toekomstige hemelwaterberging en afvoer

E richard.wilbrink@mwhglobal.com Van. Advies toekomstige hemelwaterberging en afvoer Aan Gemeente Maassluis Behandeld door Richard Wilbrink T.a.v. De heer E. Zeeman E richard.wilbrink@mwhglobal.com Van Richard Wilbrink MSc. T 015-7511854 Betreft Voorbereidende onderzoeken winkelcentrum

Nadere informatie

Welkom bij de informatiebijeenkomst watergebiedsplan Westeramstel. 28 juni 2016 Zuider legmeerpolder en Uithoornse Polder

Welkom bij de informatiebijeenkomst watergebiedsplan Westeramstel. 28 juni 2016 Zuider legmeerpolder en Uithoornse Polder Welkom bij de informatiebijeenkomst watergebiedsplan Westeramstel 9 september 2015 2015 28 juni 2016 Zuider legmeerpolder en Uithoornse Polder Programma Waarom een watergebiedsplan (dhr. G. Korrel) Stand

Nadere informatie

want ruimte voor de Maas en veilige (regionale) dijken zijn een eerste zorg.

want ruimte voor de Maas en veilige (regionale) dijken zijn een eerste zorg. Verkiezingsprogramma 2019 2023 AWP Aa en Maas De Algemene Waterschapspartij (AWP) is een landelijke vereniging met een gekozen bestuur. In elk waterschap heeft de AWP een afdeling. De landelijke vereniging

Nadere informatie

Aan de leden van de verenigde vergadering. Rotterdam, 17 mei 2005 V.V.: 29 juni 2005

Aan de leden van de verenigde vergadering. Rotterdam, 17 mei 2005 V.V.: 29 juni 2005 Aan de leden van de verenigde vergadering Rotterdam, 17 mei 2005 V.V.: 29 juni 2005 Onderwerp: kredietaanvraag stedelijke waterplannen deelgemeente Kralingen- Crooswijk en K5- gemeenten Agendapuntnr: 30

Nadere informatie

Voorstellen. Waterschap Hollandse Delta. John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie

Voorstellen. Waterschap Hollandse Delta. John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie Voorstellen Waterschap Hollandse Delta John Ebbelaar Hoofd afdeling Plannen en Regie Waterschap Hollandse Delta Dynamiek in de Delta [2] Inhoud De taken van het waterschap De dynamiek in de tijd Een dynamische

Nadere informatie

Deltaplan Agrarisch Waterbeheer. Kees van Rooijen LTO beleidsteam Water RAO Rijn West 16 mei 2012

Deltaplan Agrarisch Waterbeheer. Kees van Rooijen LTO beleidsteam Water RAO Rijn West 16 mei 2012 Deltaplan Agrarisch Waterbeheer Kees van Rooijen LTO beleidsteam Water RAO Rijn West 16 mei 2012 LTO bestuurders DAW 1 juni 2011 Landbouw 2020: duurzaam en geaccepteerd gedreven door markt, kennis, techniek

Nadere informatie

Natuurlijke Klimaatbuffer Ooijen-Wanssum. Natte natuur voor droge voeten

Natuurlijke Klimaatbuffer Ooijen-Wanssum. Natte natuur voor droge voeten Natuurlijke Klimaatbuffer Ooijen-Wanssum Natte natuur voor droge voeten Marcel Vermeulen projectleider / projectcoördinator Staatsbosbeheer regio Zuid Projectenbureau initiëren, begeleiden, uitvoeren extern

Nadere informatie

Startbijeenkomst Waterplan Bunnik d.d. 21/12/2006

Startbijeenkomst Waterplan Bunnik d.d. 21/12/2006 Notitie Contactpersoon Koen Westrik en Annemarie Wolters Datum 27 februari 2007 d.d. 21/12/2006 Gemeente Bunnik gaat in nauwe samenwerking met Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden, waterleidingbedrijf

Nadere informatie

Wijs met water! Verkiezingsprogramma

Wijs met water! Verkiezingsprogramma Wijs met water! Verkiezingsprogramma Waterschap Hollandse Delta Lijst 10 www.wijsmetwaterhollandsedelta.nl In uw handen ligt het verkiezingsprogramma van onze partij. Graag willen wij u kennis laten maken

Nadere informatie

Toelichting Watertoets

Toelichting Watertoets Toelichting Watertoets Zorgboerderij Schoolstraat te Dongen projectnr. 203471 revisie 00 21 januari 2010 Opdrachtgever Vieya T.a.v. de heer J.W. Revet Postbus 134 5100 AC Dongen datum vrijgave beschrijving

Nadere informatie

Stedelijke wateropgave. (van traditionele rioolvervanging

Stedelijke wateropgave. (van traditionele rioolvervanging Stedelijke wateropgave (van traditionele rioolvervanging i naar duurzame leefomgeving) Landelijke bijeenkomst waterambassadeurs 21-09-2010 Inhoud: Wettelijk kader en doelen Stand van zaken invulling sted.

Nadere informatie

PROVINCIAAL BLAD. Gelet op artikel 1.3 van de Uitvoeringsregeling POP-3 Zuid-Holland,

PROVINCIAAL BLAD. Gelet op artikel 1.3 van de Uitvoeringsregeling POP-3 Zuid-Holland, PROVINCIAAL BLAD Officiële uitgave van de provincie Zuid-Holland Nr. 1859 14 maart 2019 Besluit van Gedeputeerde Staten van 12 maart 2019, PZH-2019-681321192 (DOS 2013-0010135) tot vaststelling van het

Nadere informatie

Ondergrondse zoetwateropslag in de NLse polders

Ondergrondse zoetwateropslag in de NLse polders Ondergrondse zoetwateropslag in de NLse polders Duurzaam watermanagement in de polders 9 oktober 2017 Brugge Dr. Koen Zuurbier (KWR) Watertekorten agrarische sector Vandaag o Mismatch zoetwateraanbod en

Nadere informatie

Het nieuw te realiseren plan Aan de Kasteeltuinen is ongeveer 1,75 hectare groot en biedt plek aan 34 woningen.

Het nieuw te realiseren plan Aan de Kasteeltuinen is ongeveer 1,75 hectare groot en biedt plek aan 34 woningen. NOTITIE Onderwerp : Waterparagraaf Opdrachtgever : Dibema Montfort B.V. Projectnummer : RDL-007-01 Projectomschrijving : Wonen Aan de Kasteeltuinen Opgesteld door : ing. R. Peeters Paraaf: Datum

Nadere informatie

Bestuurlijke samenvatting quick-scans landbouwregio s

Bestuurlijke samenvatting quick-scans landbouwregio s Covernotitie Deltaplan Agrarisch Waterbeheer Bestuurlijke samenvatting quick-scans landbouwregio s Noordelijke klei De pootaardappelteelt en de melkveehouderij vindt in het Noordelijk kleigebied plaats

Nadere informatie

WONEN EN WERKEN IN DE POLDER

WONEN EN WERKEN IN DE POLDER WONEN EN WERKEN IN DE POLDER Voorafgaand aan de waterschapsverkiezingen in 2019 schetst Waterschap Zuiderzeeland toekomstige vraagstukken. Waterschap Zuiderzeeland beschermt Flevoland tegen wateroverlast

Nadere informatie

Watergebiedsplan Greenport regio Boskoop Wateroverlast en zoetwatervoorziening Informatiebijeenkomst 30 september 2013

Watergebiedsplan Greenport regio Boskoop Wateroverlast en zoetwatervoorziening Informatiebijeenkomst 30 september 2013 Watergebiedsplan Greenport regio Boskoop Wateroverlast en zoetwatervoorziening Informatiebijeenkomst 30 september 2013 Doel en programma Vanavond willen we u informeren en horen wat u vindt van de door

Nadere informatie

Rapportage watertoets

Rapportage watertoets BIJLAGE 1 Rapportage watertoets Waterparagraaf Herinvulling locatie aan de Wjitteringswei te Aldeboarn projectnr. 176812 revisie D0 augustus 2008 Opdrachtgever Dr. S. Weidenaar It Rak 1 8406 EX Tijnje

Nadere informatie

Toenemende bebouwing in het gebied en veranderingen van het klimaat vragen om een aanpassing van het

Toenemende bebouwing in het gebied en veranderingen van het klimaat vragen om een aanpassing van het Nieuwsbrief 1, februari 2007 Waterbeheer Putten Werken aan schoon en voldoende water op Putten Waterschap Hollandse Delta gaat de komende jaren de waterhuishoudkundige situatie op het eiland Putten verbeteren.

Nadere informatie

Bijlage I: Raamplan Kern Pijnacker

Bijlage I: Raamplan Kern Pijnacker Bijlage I: Raamplan Kern Pijnacker Karakteristiek van het gebied De kern van Pijnacker ligt in twee polders, de Oude Polder van Pijnacker (inclusief Droogmaking) en de Nieuwe of Drooggemaakte Polder (noordelijk

Nadere informatie

Toelichting partiële herziening peilbesluit Oude Polder van Pijnacker - peilgebied OPP XIII

Toelichting partiële herziening peilbesluit Oude Polder van Pijnacker - peilgebied OPP XIII Toelichting partiële herziening peilbesluit Oude Polder van Pijnacker - peilgebied OPP XIII Versie 13 april 2018 M.W. Näring, MSc (Hoogheemraadschap van Delfland) 1 Inleiding Het beheergebied van Delfland

Nadere informatie

Bestuursrapportage 2014 waterschap Vechtstromen Versie 24 november 2015

Bestuursrapportage 2014 waterschap Vechtstromen Versie 24 november 2015 Bestuursrapportage 204 Vechtstromen Versie 24 november 205 Deze rapportage bevat een overzicht op hoofdlijnen van de voortgang van de uitvoering van het waterbeleid en dient als basis voor jaarlijks bestuurlijk

Nadere informatie

leeft......met water Regenwater gescheiden afvoeren

leeft......met water Regenwater gescheiden afvoeren Schijndel leeft......met water Regenwater gescheiden afvoeren Schijndel leeft met water Door veranderende weersomstandigheden en toekomstige ontwikkelingen in de waterwetgeving, moet iedere gemeente een

Nadere informatie

Ondergrondse waterberging

Ondergrondse waterberging STARTNOTITIE STUDIEPROJECTEN Ondergrondse waterberging 1. Werktitel : Ondergrondse waterberging (OWB) 2. Aanleiding : In de glastuinbouw wordt momenteel gezocht naar manieren om nu en in de toekomst aan

Nadere informatie

Conserverend Drijber, 8 nieuwe woningen

Conserverend Drijber, 8 nieuwe woningen WATERTOETSDOCUMENT Conserverend Drijber, 8 nieuwe woningen Doel en inhoud van het document Het watertoetsdocument is opgesteld op basis van het door u op 20 mei 2010 ingediende digitale formulier. Op 6

Nadere informatie

HERZIEN Bijlage 1 Visie op Watervoorziening

HERZIEN Bijlage 1 Visie op Watervoorziening HERZIEN Bijlage 1 Visie op Watervoorziening Samenvattende notitie Opsteller: Datum: Kirsten Huizer Augustus 2008, op onderdelen gewijzigd na behandeling in Com. Waterbeheer op 02-12-2008 1. Inleiding De

Nadere informatie

E u r o p e e s w a t e r b e l e i d N a t i o n a a l W a t e r b e l e i d

E u r o p e e s w a t e r b e l e i d N a t i o n a a l W a t e r b e l e i d B i j l a g e 1 : Beleidskader water Europees waterbeleid Kaderrichtlijn Water (KRW) De kaderrichtlijn Water richt zich op de bescherming van landoppervlaktewater, overgangswater, kustwater en grondwater.

Nadere informatie

Verkiezingsprogramma CDA Schieland en de Krimpenerwaard

Verkiezingsprogramma CDA Schieland en de Krimpenerwaard Verkiezingsprogramma CDA Schieland en de Krimpenerwaard 2015-2019 Inleiding Samen leven met water, want zonder water geen samenleving. Water is essentieel voor leven. Voor inwoners en ondernemers, maar

Nadere informatie

Notitie. Watertoets Westkanaalweg Ter Aar. 1 Inleiding. 1.1 Aanleiding. 1.2 Procedure

Notitie. Watertoets Westkanaalweg Ter Aar. 1 Inleiding. 1.1 Aanleiding. 1.2 Procedure Notitie Contactpersoon mw. ing. M. (Megan) Bijl Datum 22 september 2008 Kenmerk N001-4586492MBY-efm-V01-NL 1 Inleiding 1.1 Aanleiding Matrix Bouw is voornemens langs de Westkanaalweg in Ter Aar woningen,

Nadere informatie

inhoud presentatie Water types op Texel aanleiding Masterplan verkenning nut en noodzaak projectenprogramma implementatie, ervaringen tot nu toe

inhoud presentatie Water types op Texel aanleiding Masterplan verkenning nut en noodzaak projectenprogramma implementatie, ervaringen tot nu toe inhoud presentatie aanleiding Masterplan Masterplan Water voor Texel verkenning nut en noodzaak Maatwerk voor en door de regio projectenprogramma implementatie, ervaringen tot nu toe aanleiding Masterplan

Nadere informatie

Goede. Goed voor landbouw, natuur én waterbeheer 19A

Goede. Goed voor landbouw, natuur én waterbeheer 19A Goede grond Goed voor landbouw, natuur én waterbeheer 2015 19A goed bodembeheer - Goede grond BETER VASTHOUDEN REGENWATER BETERE GEWASGROEI EN BEWORTELING GEZOND BODEMLEVEN BETER VASTHOUDEN VOEDINGSSTOFFEN

Nadere informatie

MEMO. Toelichting op maatregelen Oranjebuurt in de Lier.

MEMO. Toelichting op maatregelen Oranjebuurt in de Lier. MEMO Aan: Koos verbeek Van: J. den Dulk Datum: 23 mei 2007 Onderwerp: Stand van zaken maatregelen ter voorkoming wateroverlast Oranjebuurt, De Lier Bijlagen: Functioneel programma van eisen voor de verbetering

Nadere informatie

1. INLEIDING 1.1 ALGEMEEN. 1.2 DE WATERTOETS. NOTITIE

1. INLEIDING 1.1 ALGEMEEN. 1.2 DE WATERTOETS. NOTITIE NOTITIE Onderwerp : Waterparagraaf Opdrachtgever : Gemeente Nederweert Projectnummer : NDW-041-01 Projectomschrijving : Carpoolplaats Nederweert Opgesteld door : ing. R. Peeters Paraaf: Datum : 13 juli

Nadere informatie

Gebiedsgericht grondwaterbeheer

Gebiedsgericht grondwaterbeheer Gebiedsgericht grondwaterbeheer Focus op stedelijk en landelijk gebied Door: AGGB i.s.m. Waterschap Noorderzijlvest en Hunze en Aa s Stadskanaal, Hoogezand-Sap, Oldambt en Veendam Waterbedrijf Groningen

Nadere informatie

Factsheet Vertex - Pilot Slim Waterbeheer ten behoeve van de Waterinfodag.

Factsheet Vertex - Pilot Slim Waterbeheer ten behoeve van de Waterinfodag. Factsheet Vertex - Pilot Slim Waterbeheer ten behoeve van de Waterinfodag. Tijdens de bijeenkomst voor de Fysieke Digitale Delta bij onze samenwerkingspartner het Hoogheemraadschap van Delfland zijn de

Nadere informatie

Inrichtingsproject en proeftuin peilbeheer

Inrichtingsproject en proeftuin peilbeheer Inrichtingsproject en proeftuin peilbeheer Wat zijn effecten van een ander peil op: - veiligheid van de dijk en achterland - waterkwantiteit, waterkwaliteit, kwel en leefomgeving Hoe In- en uitlaat middels

Nadere informatie

In de beslisnota wordt aan u gevraagd in te stemmen met de vastgestelde doelen en maatregelen.

In de beslisnota wordt aan u gevraagd in te stemmen met de vastgestelde doelen en maatregelen. Nummer Onderwerp : B-3.11.2008 : Beslisnota Kaderrichtlijn Water Korte inhoud : Water Beheer 21 e eeuw, 2008, Schoon en gezond water in Noord-Nederland 1. Implementatie Europese Kaderrichtlijn Water in

Nadere informatie

Welkom bij de informatiebijeenkomst watergebiedsplan Westeramstel. 30 juni 2016 Noorder Legmeerpolder en Bovenkerkerpolder

Welkom bij de informatiebijeenkomst watergebiedsplan Westeramstel. 30 juni 2016 Noorder Legmeerpolder en Bovenkerkerpolder Welkom bij de informatiebijeenkomst watergebiedsplan Westeramstel 14 september 2015 2015 30 juni 2016 Noorder Legmeerpolder en Bovenkerkerpolder Programma Waarom een watergebiedsplan (dhr. G. Korrel) Stand

Nadere informatie

Een slimme oplossing voor ecologisch watermanagement.

Een slimme oplossing voor ecologisch watermanagement. Een slimme oplossing voor ecologisch watermanagement. OVERHEID & PUBLIEKE DIENSTEN www.hydrorock.com Overheden en watermanagement Watermanagement in stedelijke gebieden is zeer actueel. Klimaatverandering

Nadere informatie

KlimaatAdaptieve Drainage

KlimaatAdaptieve Drainage FutureWater Onderzoek en advies gericht op de duurzame toekomst van ons water KlimaatAdaptieve Drainage Innovatieve en duurzame techniek voor actieve samenwerking tussen agrariër en waterbeheerder 14-3-2013

Nadere informatie

Ruimte voor water. in het rivierengebied

Ruimte voor water. in het rivierengebied Ruimte voor water in het rivierengebied Het rivierengebied bestaat bij de gratie van de grote rivieren met daarlangs de zich eindeloos voortslingerende dijken. Daartussen vruchtbare klei, groene weilanden

Nadere informatie

Verklaring van Hoog & Droog

Verklaring van Hoog & Droog Verklaring van Hoog & Droog Aangenomen bij acclamatie op woensdag 6 juni bij Burgers Zoo te Arnhem Over de andere kant van de Delta Verklaring van Hoog & Droog Conclusies en adviezen geformuleerd tijdens

Nadere informatie

Lesbrief. Watersysteem. Droge voeten en schoon water. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta

Lesbrief. Watersysteem. Droge voeten en schoon water. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Lesbrief Watersysteem Droge voeten en schoon water www.wshd.nl/lerenoverwater Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Droge voeten en schoon water Waterschappen zorgen ervoor dat jij en ik droge

Nadere informatie

Bergingsberekeningen en controle afvoercapaciteit Plangebied Haatland

Bergingsberekeningen en controle afvoercapaciteit Plangebied Haatland Bergingsberekeningen en controle afvoercapaciteit Plangebied Haatland Definitief Gemeente Kampen Grontmij Nederland bv Zwolle, 29 november 2005 @ Grontmij 11/99014943, rev. d1 Verantwoording Titel : Bergingsberekeningen

Nadere informatie

Informatieve presentatie Waterplan Land van Cuijk

Informatieve presentatie Waterplan Land van Cuijk Waterplan Land van Cuijk 1 Inhoud Waterplan land van Cuijk: 1. Waarom het 2. Wat is het 3. Totstandkoming 4. Communicatie over 5. Uitvoeringsprogramma 6. Vragen 2 1 Raad gemeente Heeft u nog iets te kiezen?

Nadere informatie

Handvatten voor terugbrengen emissie gewasbeschermingsmiddelen

Handvatten voor terugbrengen emissie gewasbeschermingsmiddelen Glastuinbouw Waterproof - Kennisdag Water 3 juni, Wageningen UR Glastuinbouw Bleiswijk Presentaties van discussiebijeenkomst Watermanagement en bedrijfsuitrusting 1. Handvatten voor terugbrengen emissie

Nadere informatie

16-7-2014. Uitgangssituatie. Uitgangssituatie. Waterkwaliteit is verbeterd, maar doelstelling nog niet voltooid.

16-7-2014. Uitgangssituatie. Uitgangssituatie. Waterkwaliteit is verbeterd, maar doelstelling nog niet voltooid. Uitgangssituatie Evaluatie Nota duurzame gewasbescherming 2004-2010 Doel Doelstelling 2010 Resultaat ACTIEPLAN Gezond gewas, Schoon water Ecologische kwaliteit oppervlaktewater Drinkwaterkwaliteit Reductiemilieubelasting

Nadere informatie

Klimaat kwetsbaarhedenkaart Haaglanden. Kans op hittestress. Kans op overstroming. Kans op wateroverlast. Kans op blauwalg

Klimaat kwetsbaarhedenkaart Haaglanden. Kans op hittestress. Kans op overstroming. Kans op wateroverlast. Kans op blauwalg Klimaat kwetsbaarhedenkaart Haaglanden Kans op hittestress Kans op overstroming Hittestress komt voor bij een periode van uitzonderlijk warm weer en wordt versterkt door het hitte-in-de-stad of urban heat

Nadere informatie

Partiële herziening Peilbesluit Duivenvoordse- en Veenzijdsepolder. Peilvak Noortheylaan

Partiële herziening Peilbesluit Duivenvoordse- en Veenzijdsepolder. Peilvak Noortheylaan Partiële herziening Peilbesluit Duivenvoordse- en Veenzijdsepolder Peilvak 2.15.1.11 Noortheylaan Archimedesweg 1 postadres: postbus 15 2300 AD Leiden telefoon (071) 3 03 03 telefax (071) 5 123 91 CORSA

Nadere informatie