CREATIEF BESTUREN WELKOM. Publiek-Private Samenwerking 22 maart 2006

Transcriptie

1 CREATIEF BESTUREN WELKOM Publiek-Private Samenwerking 22 maart 2006

2 Publiek-private samenwerking: een introductie Creatief Besturen 22 maart 2006 Steven Ducatteeuw, Vlaams Kenniscentrum PPS

3 Overzicht presentatie Wat is publiek-private samenwerking? PPS vanuit een ruimer perspectief Definiëring + kenmerken Mogelijke toepassingen Bespreking + voorbeelden per soort Openbare infrastructuur en publiek vastgoed Privaat vastgoed Omschrijving standaard PPS-procesverloop

4 PPS vanuit een ruimer perspectief Mondiaal verschijnsel Oorsprong in de VS en Canada Geïntroduceerd begin de jaren 90 in Engeland (nu 15% alle overheidsinvesteringen) Aansluitend: Spanje en Portugal Later: Zweden, Nederland, Italië en Duitsland Nu: België, Frankrijk en nieuwe EU-lidstaten

5 PPS vanuit een ruimer perspectief PPS in Vlaanderen 2002: oprichting Vlaams kenniscentrum PPS met als taken Kennis verzamelen Werkveld ondersteunen Vlaamse projecten ondersteunen Meerwaarde van deze projecten bewaken 2004: goedkeuring beleidsnota PPS Willen, kunnen, doen: PPS in Vlaanderen

6 PPS is private sponsoring er is geen gratis geld kan wel private (vóór)financiering inhouden alternatief voor de Wetgeving Overheidsopdrachten een mogelijke wijze om beter om te gaan met overheidsaanbestedingen efficiënter aanbesteden, beperking van risico s (tijd / budget) doel op zich een middel om een project te realiseren / uit te voeren maximale overdracht van risico s wel het nastreven van optimale verdeling van risico s Conclusie: Keuze voor uitvoering via PPS indien op realistische wijze meerwaarde kan verwacht worden.

7 PPS vanuit een ruimer perspectief Geen algemene definiëring Volgende kenmerken Langdurige contracten Met inbegrip van financiering Geavanceerde risicoverdeling tussen partijen Pas te kiezen indien meerwaarde voor overheid ( Value for Money -gedachte)

8 PPS basiselementen en definitie Vlaamse definitie: PPS is een samenwerkingsverband waarin de publieke en private sector gezamenlijk een project realiseren om meerwaarde voor beide partijen te creëren. Meerwaarde WIN - WIN voor overheid en private partner: Financiële meerwaarde: lagere reële kostprijs van het project voor de publieke partner; Maatschappelijke meerwaarde: PPS is een hefboom beter, sneller, structureler, meer voor de realisatie van strategische beleidsdoelstellingen; Operationele meerwaarde: impact van een PPS-project voor de

9 PPS basiselementen en definitie Verschil publieke en private partij publieke sector: alle traditionele overheden (federaal, regionaal, provinciaal en lokaal), openbare instellingen, overheidsbedrijven, intercommunales, intergemeentelijke samenwerkingen, autonome gemeentebedrijven, OCMW s en kerkbesturen. private sector: natuurlijke persoon of privaatrechtelijk opgerichte entiteiten die niet door de overheid worden gecontroleerd. Ook consortia en tijdelijke projectverenigingen behoren hiertoe.

10 Wat zijn de mogelijkheden voor PPS? Opdeling naar sectoren Openbare infrastructuur Transportinfrastructuur Voorzieningen Publiek vastgoed Administratie, zorg, onderwijs, ontspanning, wonen, Privaat vastgoed Residentieel, commercieel, bedrijfsvastgoed,..

11

12 Deel II Bespreking + vben per soort Openbare infrastructuur en publiek vastgoed DBFM-principe Voor- en nadelen Overzicht huidige projecten Privaat vastgoed Gebiedsontwikkeling of stadsvernieuwing Belang grondposities Overzicht huidige projecten

13 Publiek vastgoed en openbare infrastructuur Design, Build, Finance, Maintain (of Operate) in één opdracht Voordelen Overheid neemt dienst af in plaats van een product Meerwaarde door levenscyclusbenadering en risico-overdracht Mogelijkheid tot investeren buiten overheidsbegroting!!!! Nadelen Enkel meerwaarde mogelijk bij grotere projecten Complexe voorbereiding Minder flexibiliteit na gunning

14 Ander voordeel DBFM-concept

15 PPS-projectportfolio in openbare infrastructuur in uitvoering of contractering: Vlaamse gewest: Liefkenshoekwegtunnel Brusselse gewest: waterzuivering Acquiris Deurne airport?? in voorbereiding Oosterweelverbinding (1,25 mld euro) onderdeel van Masterplan Antwerpen ( publieke projectorganisatie BAM ( Diabolo-spoorlijn (270 mln euro) Liefkenshoekspoortunnel (600 mln euro)

16 PPS-projectportfolio in publiek vastgoed in uitvoering of contractering: Sportplaza Leuven (stad leuven) + 4 andere zwembaden ( Piloot in sociale huisvesting in onderzoek Scholen sport

17 PPS resulterend in privaat vastgoed - Ook stadsvernieuwing of gebiedsontwikkeling genoemd - Herbestemming brownfields, stadskankers, - Cruciale vraag: wie is eigenaar van de grond? - Project bestaande uit: Kantoren (huur, verkoop,) Commercieel vastgoed (verhuur of verkoop?) Residentieel (verkoop)

18 Kenmerken van PPS bij privaat vastgoed Vooral stedelijke initiatieven Eigenschappen Via wet op overheidsopdrachten (o.a. mededinging) Integratie van Design, Build, Finance zoals bij een klassieke private vastgoedpromotie Private partner bestaat uit consortium met een of meerdere (ontwerpers), bouwers en promotoren!!

19 Taken lokale overheid Aanspraak op de gronden 100% eigenaar of overeenkomst met minderheidseigenaars overeenkomst met andere (semi-)publieke eigenaar overeenkomst met private eigenaar Opmaak stedenbouwkundig masterplan Selectie private partner volgens vooraf bepaalde criteria

20 PPP-projectportfolio in privaat vastgoed Tientallen projecten gemiddeld woningen + publieke infrastructuur + publiek vastgoed bouwkost vanaf 7 tot 30 mln euro Linken: Antwerpen: Vespa op Gent: SOB op Oostende: AGSO op

21 Deel III Hoe begin je er praktisch aan? Vaak voorkomende problemen zijn de juiste mensen betrokken? verloopt het project goed? wanneer kunnen we een beslissing verwachten? Oplossing denk projecten procesmatig!

22 Procesopdeling publiek vs privaat Fase 1 Fase 2 Fase 3 Fase 4 PPS proces (publiek) Identificatie overheidsinitiatief met PPS gehalte Publieke structurering & projectdefiniëring Partnership keuze & creatie Uitvoering & management van PPS PPS proces (privaat) Private structurering Partnership negotiatie & deal closing Uitvoering & management van PPS

23 Fase 1: bepaal uw project en een mogelijk PPS-scenario PPS proces (publiek) Fase 1 Identificatie overheidsinitiatief met PPS gehalte Fase 2 Fase 3 Fase 4 Publieke structurering & projectdefiniëring Partnership keuze & creatie Doelstellingen van deze fase Bepaal uw project: draagvlak financiële middelen ambitieniveau, doelstellingen,.. Selecteer mogelijk PPS-scenario Contractuele PPS Klassiek Huren Einde fase : we gaan ervoor!! geformaliseerd en met plan van aanpak Uitvoering & management van PPS

24 Fase 1: bepaal uw project en een mogelijk PPS-scenario Hoe? Zorg voor draagvlak voor uw project intern extern Zoek samen naar de meest waarschijnlijke uitvoeringswijze bezoek en contacteer collega s van andere gemeentes betrek iedereen binnen stad die een inbreng kan hebben of die later bij het project zal betrokken zijn PPS-workshop door VKC-PPS Betrokken partijen: voltallig stadsbestuur, VKC-PPS, collega s van andere gemeentes, eventueel andere betrokken overheden

25 PPS proces (publiek) Fase 2: structureer uw project Fase 1 Identificatie overheidsinitiatief met PPS gehalte Fase 2 Publieke structurering & projectdefiniëring Fase 3 Fase 4 Partnership keuze & creatie Uitvoering & management van PPS Doelstellingen van deze fase Formaliseer afspraken met andere betrokken partijen ingeval subsidiëring: voorwaarden, principiële goedkeuringen ingeval stedenbouwkundige complicaties: spreek bevoegde diensten indien aankoop gronden: aankoopcomité Structureer project schrijf ambitie, programma van eisen uit denk na over de exploitatie en het sporttechnische denk na over eventuele fiscale, financiële of juridische elementen controleer en verfijn het budgettaire kader Einde fase : we hebben een lastenboek dat werd goedgekeurd in de gemeenteraad - er is geen weg terug

26 Fase 2: structureer uw project Hoe? Zorg voor een projectleider, werkgroep en ev. stuurgroep Duidelijke afspraken en verwachtingspatroon timing budgettaire middelen (indien van toepassing) (gedeeltelijke) vrijstelling in tijd voor projectleider of werkgroep betrek ervaringsdeskundigen en/of consultants Betrek ervaringsdeskundigen en/of consultants architecturaal-stedenbouwkundig (bouw)technisch: eventueel exploitatie financieel contractmanagement

27 PPS proces (publiek) Fase 3: onderhandelingsfase Fase 1 Fase 2 Identificatie overheidsinitiatief met PPS gehalte Publieke structurering & projectdefiniëring Fase 3 Partnership keuze & creatie Fase 4 Uitvoering & management van PPS Standaard procedure: onderhandelingsprocedure selectiefase: kandidatenoproep selecteer 3 à 5 kandidaten gunningfase vraag hen een inhoudelijke inschrijving te doen op het voorliggend lastenboek bestudeer deze inschrijvingen en onderhandel over besturingen, verduidelijking, selecteer 1 partij als geprefereerde inschrijver die u na deze onderhandelingen het beste voorste doet finale onderhandelingen over contract, details, financiering, gunning

28 Fase 3: onderhandelingsfase Hoe? Respecteer de projectleider, stuurgroep en ev. werkgroepen Respecteer de vertrouwelijkheid inschrijvingen onder elkaar naar de buitenwereld Maak optimaal gebruik van de verzamelde expertise betrek de eerder betrokken ervaringsdeskundigen bij de beoordeling van de inschrijvingen aan de gunningcriteria Bijzonderheden de rol van het juridische de rol van het inter-menselijke

29 PPS proces (publiek) Fase 4: uitvoeringsfase: bouwen Fase 1 Fase 2 Fase 3 Identificatie overheidsinitiatief met PPS gehalte Publieke structurering & projectdefiniëring Partnership keuze & creatie Fase 4 Uitvoering & management van PPS 2 verschillende deel-fasen bouwen uitbaten Bouwfase menselijk aspect hou het publiek projectteam betrokken! wederzijds vertrouwen inhoudelijk aspect respecteer het contract, maar. blijf als overheid betrokken open boek

30 Fase 4: uitvoeringsfase: exploitatie Exploitatiefase: hoe omgaan met veranderingen? Bij partners publiek: verkiezingen, personeelsverloop,... privaat: aandeelhoudersverloop, faillissementen,.. Inhoudelijk tegenvallers/meevallers in exploitatie Wijzigingen in voorwaarden wijzigingen in noden

31 Contact Website: Gratis registratie op maandelijkse nieuwsbrief Coördinaten: Steven Ducatteeuw tel. +32/2/ Fax +32/2/