Hoezo denkactiviteiten?
|
|
- Stefanie Desmet
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Hoezo denkactiviteiten? Paul Drijvers, Freudenthal Instituut Peter van Wijk, ctwo/aps
2 N F P H Afstand tot F Afstand tot P
3 N F P H
4 N F P H Is dit een wiskundige denkactiviteit? Waarom?
5 Rode draad van de presentatie Denkactviteiten volgens ctwo Denkactiviteiten coderen over denkactiviteiten rond denkactiviteiten Denkactiviteiten op het
6
7 Wiskundige denkactiviteiten zijn natuurlijk niet te scheiden omdat ze onderling verweven zijn. Het gaat er in de lespraktijk om werk te maken van deze verschillende aspecten, zodat leerlingen niet alleen kennis memoriseren en reproduceren maar ook een zekere bekwaamheid ontwikkelen in het gebruiken en toepassen van deze wiskundige kennis.
8 Bereken exact de lengte van GP Welke denkactiviteit(en)? 1. Modelleren/algebraisere n 2. Ordenen/structureren 3. Analytisch denken / probleemoplossen 4. Formules manipuleren 5. Abstraheren 6. Logisch redeneren en bewijzen
9
10 (Basis)vaardigheden, reproductie, weten dat Doelen van wiskundeonderwijs Denkvaardigheden, productie, weten hoe en weten waarom Zie Polya, 1945; Schoenfeld, 1992; Van Streun, 2001
11 Bloom s LOTS & HOTS: lower resp. higher order thinking skills. We schrijven Niets nieuws onder de zon dus!
12 En toch: Pilotscholen binnen ctwo vragen om meer handvatten. Waarom? Er wordt heel divers gedacht over wat Wiskundige Denkactiviteiten (WDA) zijn. Men wil concrete praktijkvoorbeelden.
13 Werkgroep Wiskundige Denkactiviteiten Opdracht: ontwikkel concrete handvatten met praktijkvoorbeelden voor de pilotscholen Werkgroep Tussendoelen Onderbouw Opdracht: opdrachten ontwikkelen bij de tussendoelen, inclusief wiskundige denkactiviteiten
14 Bevindingen binnen de werkgroep WDA: Kijk naar de kwaliteit van de wiskundige opdrachten die in het wiskundeonderwijs worden gebruikt, vanaf de eerste introductie van een nieuw begrip tot en met de toetsing op het centraal schriftelijk eindexamen. Daarnaast is de rol van de wiskundeleraar van even groot belang. Allerlei vormen van interactie tussen de leerlingen en de wiskundeleraar zijn in dit verband cruciaal.
15 Kwaliteit wiskundige opdrachten: Reproductie Van leerlingen wordt verwacht dat ze direct herkennen welke kennis of vaardigheid leidt tot een correct antwoord. Het gaat in die opgave om het toetsen van Weten dat, feitelijke kennis en algoritmische methoden die leerlingen paraat moeten hebben. Die herkenning kan door oefenen geïsoleerd ingeslepen zijn of ontleend zijn aan een breder betekenisrijk overzicht. Productie Een opgave van dit type noemen we meestal een probleem. Er bestaat pas een probleem, wanneer een persoon de oplossing niet onmiddellijk kan geven of een algoritmische methode kan vinden. Een probleem vraagt in die definitie om een analyse van de probleemsituatie en een zoekprocedure. Het oplossingsproces convergeert naar een oplossing. Van Streun, A. (in druk). Denkactiviteiten. In P. Drijvers, A. van Streun & B. Zwaneveld, Handboek Wiskundedidactiek. Utrecht: Epsilon.
16 Zo zal een tweedegraads vergelijking van het type (x - 2) = 16 in de loop van het derde leerjaar een routinesom (moeten) zijn. Een tweedeklasser die voor het eerst dit type vergelijking ziet, zal deze opgave als een probleem ervaren.
17 Rol wiskundeleraar: Coachen van leerlingen bij het aanpakken van nietroutinetaken Leren zelf te monitoren Leerlingen leren zichzelf vragen te stellen tijdens hun voortgang en zelf te monitoren hoe ver ze zijn gevorderd in het proces van aanpak en oplossen. Het is de docent die hen daartoe aanzet en daar ook waarde aan toekent. Reflecteren op en expliciteren van denkmethoden Leerlingen leren niet vanzelf een adequate manier om wiskunde toe te passen in geschikte opdrachten. Het is de docent die stelselmatig en systematisch leerlingen coacht in het reflecteren op en expliciteren van goede denkmethoden
18 Rol wiskundeleraar: denkvragen stellen, zoals... Wat zou jij gedaan hebben? Wat is de overeenkomst met? Kun je een voorbeeld geven? Waar zouden we hiervoor hulp kunnen halen? Zijn we iets belangrijks vergeten? Wat bedoel je hiermee? Welke stappen heb je tot nu toe gezet? Kunnen we van deze bron op aan? Op wat voor manieren kan dit nog meer? Kun je het belangrijkste idee er uit noemen? Hoe zou een andere volgorde de uitkomst beïnvloeden? Hoe zou je anders kunnen beginnen? Kun je het verschil geven tussen en?
19 Rol wiskundeleraar in lessituaties: Creëer een veilige omgeving Durf je als docent kwetsbaar op te stellen (zelf oplossing ook niet meteen weten) Laat zien hoe je zelf als expert een probleem aanpakt Betrek alle leerlingen erbij Zorg voor doorlopende leerlijnen rond denkactiviteiten, ook van onderbouw naar bovenbouw
20 Verschijningsvormen WDA: Opgaven boek, toets, examen In de les, interactie met de docent Praktische opdracht, sectorwerkstuk
21 Praktische opdracht V5 Wiskunde A: Albert Heijn heeft in sommige winkels een zelfscan, een apparaat waarbij een klant zonder tussenkomst van een klassieke kassa zelf kan afrekenen. Hoe groot is de kans dat een klant de winkel kan verlaten met drie gestolen/vergeten af te rekenen artikelen?
22 Een vierkant en een cirkel hebben gelijke oppervlakte. Het middelpunt van de cirkel valt samen met het snijpunt van de diagonalen van het vierkant. De cirkel snijdt een zijde van het vierkant in de punten A en B. Druk de lengte van AB uit in de straal van de cirkel.
23
24 Patronen maken voor brugklas (havo/vwo) In paragraaf 1 heb je gezien hoe je met stippen, vierkantjes, lucifers en blokjes patronen kunt vormen. Ontwerp nu zelf een patroon en stel de bijbehorende formule op. Bron: Lessuggestie van de Wageningse Methode
25 Denkactiviteiten op het havo B: regulier en pilot Pilot (p =.29) Regulier (p =.33)
26 Wiskundige Denkactiviteit: Hoger orde denken Moet passen in een leerlijn, dus geen puzzeltje In onderbouw mee beginnen Hangt af van wanneer je de opdracht aanbiedt
27 Wiskundige Denkactiviteit: Productie, probleem, geen routinesom, geen reproductie Moet op het netvlies van uitgevers, auteurs, CVE/Cito, docenten Eigenlijk niets nieuws!!
28 Handvatten: Wat bedoelen ze toch met. Denkactiviteiten? Artikel Nieuwe Wiskrant Flyer met toelichting en voorbeelden uit onder- en bovenbouw -> tabblad WDA
29 Vraag: Maak van deze stomphoekige driehoek scherphoekige driehoeken Is dit een puzzeltje of een WDA?
30 Dank voor uw aandacht! Paul Drijvers, Peter van Wijk,
Wiskundige DenkActiviteiten in de nieuwe (examen)programma's
Wiskundige DenkActiviteiten in de nieuwe (examen)programma's Paul Drijvers Freudenthal Instituut Universiteit Utrecht p.drijvers@uu.nl www.uu.nl/staff/phmdrijvers 2013-09-20 Afstand tot F Rijden naar Oostenrijk
Nadere informatieWDA in de examens. Ruud Stolwijk (Cito) NVvW SLO - conferentie 25 september 2017
WDA in de examens Ruud Stolwijk (Cito) NVvW SLO - conferentie 25 september 2017 Even voorstellen: Ruud Stolwijk docent wiskunde sinds 1987 toetsdeskundige bij Cito sinds 2007 voorzitter Alympiadecommissie
Nadere informatieVwo wisb nieuwe programma CE vanaf 2018
SLO / NVvW Conferentie: Optimaal voorbereid naar het eindexamen wiskunde 24 september 2017 Vwo wisb nieuwe programma CE vanaf 2018 Henk Reuling Pilot-docent vwo wisc & vwo wisb www.wageningse-methode.nl
Nadere informatieVwo wisb nieuwe programma CE vanaf 2018
SLO / NVvW Conferentie: Optimaal voorbereid naar het eindexamen wiskunde 24 september 2017 Vwo wisb nieuwe programma CE vanaf 2018 Henk Reuling Pilot-docent vwo wisc & vwo wisb www.wageningse-methode.nl
Nadere informatieWiskundige denkactiviteiten in de wiskundemethoden
Wiskundige denkactiviteiten in de wiskundemethoden SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Studiedag NVvW 2015 Agenda Wie? Wat? Hoelang SLO Inleiding 2 minuten Getal en Ruimte Presentatie 10
Nadere informatieWiskundige Denk- Activiteiten in Praktijk
Wiskundige Denk- Activiteiten in Praktijk VELON conferentie 2015 NRO-PPO405-14-502 Paul Drijvers Freudenthal Instituut Universiteit Utrecht p.drijvers@uu.nl www.fisme.science.uu.nl/ www.uu.nl/staff/phmdrijvers
Nadere informatieDe 2015 programma s wiskunde B van havo en vwo. 9 november 2013 Ruud Stolwijk Cito, Arnhem Alma Taal
De 2015 programma s wiskunde B van havo en vwo 9 november 2013 Ruud Stolwijk Cito, Arnhem Alma Taal 1 Inhoud - programma Even voorstellen Aanleiding vernieuwing wiskundeprogramma s Inhoud nieuwe programma
Nadere informatieWat bedoelen ze toch met... denkactiviteiten?
In elke aflevering van de rubriek Wat bedoelen ze toch met... staat een spraakmakend begrip uit de wiskundedidactiek of de onderwijskunde centraal, waarover veel is geschreven, maar waarvan toepassing
Nadere informatieWiskundige Denkactiviteiten (WDA)
Wiskundige Denkactiviteiten (WDA) SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling 28 september 2016 Peter van Wijk Programma Voorbeelden van WDA s Wat zijn WDA s? Hoe zie je dit terug in de centrale
Nadere informatieWiskunde: vakspecifieke toelichting en tips
Wiskunde: vakspecifieke toelichting en tips Met deze voorbeelden van taken voor de wiskundelessen willen wij verschillende ideeën illustreren. Ten eerste geven zij een idee wat bedoeld wordt met hele-taakeerst
Nadere informatieVwo wisc: Vorm en ruimte
SLO Aansluiting wiskunde VO-WO 16 april 2018 Vwo wisc: Vorm en ruimte Henk Reuling (ex) Pilot-docent vwo wisc & vwo wisb www.wageningse-methode.nl www.liemerscollege.nl Even voorstellen Henk Reuling: o
Nadere informatieWiskundig denken in pilotexamens wiskunde B van havo en vwo
Wiskundig denken in pilotexamens wiskunde B van havo en vwo Hanneke Kodde-Buitenhuis Paul Drijvers Workshop op de studiedag van de NVvW 7 november 2015, Veenendaal 27 oktober 2017 Planning en invulling
Nadere informatie12 e editie havo/vwo onderbouw 29/11/17
12 e editie havo/vwo onderbouw 29/11/17 Agenda De nieuwe 12e editie Productinformatie en planning Aanleiding nieuwe editie Uitgangspunten 12e editie Wat is er gebleven? Nieuwe elementen en wijzigingen
Nadere informatieWDA buiten je boekje gaan Denken in het vmbo
WDA buiten je boekje gaan Denken in het vmbo Even voorstellen Marc de Hoog Cees de Hoog ISW Sweelincklaan Onderbouw - vakcollege - mavo Bovenbouw - mavo hog@isw.info Achtergrond http://www.fisme.science.uu.nl/wiskrant/artikelen/312/312december_drijvers.pdf
Nadere informatiePTA VWO wiskunde B 1518
PTA VWO wiskunde B 1518 Inleiding Bij het vak wiskunde B leren leerlingen parate kennis en vaardigheden aan om daarmee wiskundige denkactiviteiten te ontplooien en te ontwikkelen. Met dit wiskundig denkvermogen
Nadere informatieGetal & Ruimte 12 e editie. havo/vwo onderbouw
Getal & Ruimte 12 e editie havo/vwo onderbouw De nieuwe 12 e editie In het voorjaar 2017 komt Noordhoff Uitgevers met de nieuwe 12 e editie Getal & Ruimte in de havo/vwo onderbouw! Productinformatie Lancering
Nadere informatieAlgebra leren met deti-89
Algebra leren met deti-89 Werkgroep T 3 -symposium Leuven 24-25 augustus 2001 Doel Reflecteren op het leren van algebra in een computeralgebra-omgeving, en in het bijzonder op het omgaan met variabelen
Nadere informatieWiskundige denkactiviteiten
Wiskundige denkactiviteiten 1. Over leren en onderwijzen van wiskunde versie 2 AvS Met enkele steekwoorden kunnen we de doelen van ons wiskundeonderwijs karakteriseren: Weten dat: kennis van feiten en
Nadere informatieKERNASPECTEN VAN WISKUNDIG DENKEN
KERNASPECTEN VAN WISKUNDIG DENKEN Paul Drijvers Over wiskundig denken wordt de laatste tijd veel gesproken. Maar waarom is dit het geval? En wat wordt ermee bedoeld, wat is de kern van wiskundig denken
Nadere informatieOnderwijzen en toetsen van wiskundige denkactiviteiten
Onderwijzen en toetsen van wiskundige denkactiviteiten Implementatie examenprogramma s havo-vwo 2015 SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Onderwijzen en toetsen van wiskundige denkactiviteiten
Nadere informatieHet Toetsen Tournée. Paul Drijvers Freudenthal Instituut Universiteit Utrecht
Het Toetsen Tournée Paul Drijvers Freudenthal Instituut Universiteit Utrecht www.fisme.science.uu.nl/ 2017-06-02 CET RVO TIMSS DTT LKT CE hv Opzet We bekijken een zestal nationale toetsen uit Nederland
Nadere informatieAntwoordmodel - Vlakke figuren
Antwoordmodel - Vlakke figuren Vraag 1 Verbind de termen met de juiste definities. Middelloodlijn Gaat door het midden van een lijnstuk en staat er loodrecht op. Bissectrice Deelt een hoek middendoor.
Nadere informatieDiep in de problemen. Rogier Bos & Paul Drijvers Freudenthal Instituut Universiteit Utrecht. Hogeschool Utrecht
Diep in de problemen zitten Rogier Bos & Paul Drijvers Freudenthal Instituut Universiteit Utrecht 02-02-2019 Hogeschool Utrecht Doelen van deze werkgroep Probleemoplossen ervaren Probleemoplossen observeren
Nadere informatieAnalytische Meetkunde
Analytische Meetkunde Meetkunde met Geogebra en vergelijkingen van lijnen 2 Inhoudsopgave Achtergrondinformatie... 4 Meetkunde met Geogebra... 6 Stelling van Thales...... 7 3 Achtergrondinformatie Auteurs
Nadere informatieHoofdstuk 2 : VLAKKE FIGUREN
1 / 6 H2 Vlakke figuren Hoofdstuk 2 : VLAKKE FIGUREN 1. Wat moet ik leren? (handboek p. 46-74) 2.1 Herkennen van vlakke figuren In verband met een veelhoek: a) een veelhoek op de juiste wijze benoemen.
Nadere informatieMemo vakdidactische demonstratie
Memo vakdidactische demonstratie Leren in dialoog: het stellen van vragen als hogere denkvaardigheid Naam auteurs Vakgebied Titel Tim Leenders en Dickens van der Werff Wiskunde Leren in dialoog: het stellen
Nadere informatieWiskundeonderwijs voor de 21 ste eeuw
Wiskundeonderwijs voor de 21 ste eeuw Welke instructievormen passen daarbij? Kees Buys Bert Zwaneveld (Open Universiteit) Sonia Palha (Hogeschool Amsterdam) kbuys@dds.nl g.zwaneveld@uu.nl s.abrantes.garcez.palha@hva.nl
Nadere informatieTussendoelen wiskunde onderbouw vo vmbo
Tussendoelen wiskunde onderbouw vo vmbo Domein A: Inzicht en handelen Subdomein A1: Vaktaal wiskunde 1. vmbo passende vaktaal voor wiskunde herkennen en gebruiken voor het ordenen van het eigen denken
Nadere informatieDidactiek van Informatieverwerking en Statistiek voor leerlingen van 12-16?
Didactiek van Informatieverwerking en Statistiek voor leerlingen van 12-16? Ontwikkeling van een module en boek voor de 2 e graads lerarenopleiding wiskunde. Informatieverwerking en Statistiek Gerard van
Nadere informatieOfficiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 7228 14 maart 2014 Regeling van de Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap van 22 februari 2014, nr. VO/599178,
Nadere informatieExamen HAVO. wiskunde B (pilot) tijdvak 2 donderdag 18 juni 13.30-16.30 uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage.
Examen HAVO 05 tijdvak donderdag 8 juni 3.30-6.30 uur wiskunde B (pilot) Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Dit examen bestaat uit 0 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 78 punten te behalen. Voor
Nadere informatieToelichting bij de concretiseringen wiskunde in de vorm van tussendoelen voor 3 havo/vwo ctwo en SLO oktober 2010
Toelichting bij de concretiseringen wiskunde in de vorm van tussendoelen voor 3 havo/vwo ctwo en SLO oktober 2010 Achtergrond De globale kerndoelen voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs bieden
Nadere informatieDomein A: Inzicht en handelen
Tussendoelen wiskunde onderbouw vo vmbo Preambule Domein A is een overkoepeld domein dat altijd in combinatie met de andere domeinen wordt toegepast (of getoetst). In domein A wordt benoemd: Vaktaal: het
Nadere informatieGetal & Ruimte Leerboek 2 vmbo-kgt deel 1
Getal & Ruimte Leerboek 2 vmbo-kgt deel 1 Twaalfde editie, 2018 Noordhoff Uitgevers Groningen Auteurs C. J. Admiraal J. H. Dijkhuis J. A. Verbeek G. de Jong H. J. Houwing J. D. Kuis F. ten Klooster S.
Nadere informatieTORPEDO TORPEDO. Een digitale leeromgeving voor de ontwikkeling van reken-wiskundig probleemoplossend vermogen
Een digitale leeromgeving voor de ontwikkeling van reken-wiskundig probleemoplossend vermogen Reken-wiskundig probleemoplossend vermogen Reken-wiskundig probleemoplossend vermogen stelt mensen in staat
Nadere informatieWiskunde oefentoets hoofdstuk 10: Meetkundige berekeningen
Wiskunde oefentoets hoofdstuk 0: Meetkundige berekeningen Iedere antwoord dient gemotiveerd te worden, anders worden er geen punten toegekend. Gebruik van grafische rekenmachine is toegestaan. Succes!
Nadere informatieONDERZOEK DOEN. HENK LINDEMAN h.lindeman@aps.nl. Naam Datum
ONDERZOEK DOEN HENK LINDEMAN h.lindeman@aps.nl Naam Datum Onderzoeksvragen; uw keuze voor deze workshop Wat zijn de verschillen en overeenkomsten tussen onderzoek doen en gedocumenteerd schrijven? Welke
Nadere informatieMeetkundige Ongelijkheden Groep 2
Meetkundige Ongelijkheden Groep Trainingsweek Juni 009 1 Introductie We werken hier met ongeoriënteerde lengtes en voor het gemak laten we de absoluutstrepen weg. De lengte van een lijnstuk XY wordt dus
Nadere informatieRekenen en wiskunde ( bb kb gl/tl )
Tussendoelen Rekenen en wiskunde Rekenen en wiskunde ( bb kb gl/tl ) vmbo = Basis Inzicht en handelen Vaktaal wiskunde Vaktaal wiskunde gebruiken voor het ordenen van het eigen denken en voor uitleg aan
Nadere informatie1. rechthoek. 2. vierkant. 3. driehoek.
Bij het uitrekenen van een lengte, een oppervlakte of een inhoud moet je altijd het volgende opschrijven: de formule - de tussenstap - het antwoord - de eenheid. 1. rechthoek. Kenmerken: alle hoeken zijn
Nadere informatieDe 10 e editie havo-vwo OB
De 10 e editie havo-vwo OB Presentatie havo/vwo onderbouw 10 e editie 1 HAVO/VWO 1 VWO 2 HAVO 2 HAVO/VWO 2 VWO De delen 10 e editie onderbouw 3 HAVO deel 1 3 HAVO deel 2 3 VWO deel 1 3 VWO deel 2 Presentatie
Nadere informatieOntwerponderzoek Paper 1: definitiefase
Denkstappen maken bij het werken met vergelijkingen Ontwerponderzoek Paper 1: definitiefase Naam auteur Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Doelgroep Sleuteltermen Dickens van der Werff, ir Wiskunde Denkstappen
Nadere informatienajaar 2010 Bijeenkomst steunpunt taalenrekenenvo Freudenthal Instituut
najaar 2010 Bijeenkomst steunpunt taalenrekenenvo Freudenthal Instituut Waarom? de aanleiding Wie gaat wat doen? wiskunde of schoolbreed Rol van de docent Wat ga je inzetten? materialen, ook ict Doelgroepen,
Nadere informatieAntwoordmodel - Kwadraten en wortels
Antwoordmodel - Kwadraten en wortels Schrijf je antwoorden zo volledig mogelijk op. Tenzij anders aangegeven mag je je rekenmachine niet gebruiken. Sommige vragen zijn alleen voor het vwo, dit staat aangegeven.
Nadere informatieLijnen van betekenis meetkunde in 2hv
Lijnen van betekenis meetkunde in 2hv Docentenhandleiding bij de DWO-module Lijnen van betekenis Deze handleiding bevat tips voor de docent bij het gebruiken van de module Lijnen van betekenis, een module
Nadere informatieAnalytische meetkunde. Les 4 Kwadratische vergelijkingen (Deze les sluit aan bij de paragraaf 3.1 van Analytische meetkunde van de Wageningse Methode)
Analytische meetkunde Les 4 Kwadratische vergelijkingen (Deze les sluit aan bij de paragraaf 3.1 van Analytische meetkunde van de Wageningse Methode) De vergelijking van een cirkel De cirkel heeft middelpunt
Nadere informatie7 a patroonnummer a patroonnummer a h = z
Hoofdstuk 3 FORMULES 3.1 PATRONEN EN FORMULES 3 a 10 22 c? d De beweringen a b = b a en a + b = b + a zijn juist. e 15 a 12 a 18 a f a + 8 10 + a a + 14 b zijde vierkant 3 4 5 6 7 aantal gekleurde hokjes
Nadere informatieVoorbeeldexamen Wiskunde B Havo
Voorbeeldexamen Wiskunde B Havo Datum: Tijd: 13:00-16:00 Aantal opgaven: 6 Aantal subvragen: 18 Totaal aantal punten: 67 ) Zet uw naam op alle blaadjes die u inlevert. ) Laat bij iedere opgave door middel
Nadere informatieDe Taxonomie van Bloom Toelichting
De Taxonomie van Bloom Toelichting Een van de meest gebruikte manier om verschillende kennisniveaus in te delen, is op basis van de taxonomie van Bloom. Deze is tussen 1948 en 1956 ontwikkeld door de onderwijspsycholoog
Nadere informatieOefentoets Versie A. Vak: Wiskunde Onderwerp: Meetkunde Leerjaar: 1 (2017/2018) Periode: 3
Oefentoets Versie A Vak: Wiskunde Onderwerp: Meetkunde Leerjaar: 1 (017/018) Periode: 3 Opmerkingen vooraf: Het gebruik van een rekenmachine en een tabellenboekje is toegestaan. Geef je antwoord alljd
Nadere informatieMeten en Meetkunde 3. Doelgroep Meten en Meetkunde 3. Omschrijving Meten en Meetkunde 3
Meten en Meetkunde 3 Meten en Meetkunde 3 besteedt aandacht aan het onderhouden en uitbreiden van de basisvaardigheden van het rekenen met maten, oppervlaktes en inhouden, coördinaten en assenstelsels,
Nadere informatieICT. Meetkunde met GeoGebra. 2.7 deel 1 blz 78
ICT Meetkunde met GeoGebra 2.7 deel 1 blz 78 Om de opdrachten van paragraaf 2.7 uit het leerboek te kunnen maken heb je het computerprogramma GeoGebra nodig. Je kunt het programma openen via de leerlingenkit
Nadere informatieRakende cirkels. Oriëntatie. Keuzeopdracht voor wiskunde
Rakende cirkels Keuzeopdracht voor wiskunde Verrijkende opdracht over construeren en redeneren in figuren Voorkennis: meetkunde: cirkels, raaklijn, loodrecht stand; sinus: waarden voor bekende hoeken als
Nadere informatieHet gaat niet om de verpakking, maar om wat er in zit!
Het gaat niet om de verpakking, maar om wat er in zit! U-talent opdracht Wiskunde Havo 3 (eventueel vwo 3) Inleiding Het verpakken en vervoeren van producten is een belangrijk onderwerp in de commerciële
Nadere informatieVragen stellen in de reken-wiskundeles
Vragen stellen in de reken-wiskundeles Marc van Zanten, nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling SLO & Universiteit Utrecht: Panama, O&T, Faculteit Sociale Wetenschappen Inleiding Dit hoofdstuk
Nadere informatieGetal & Ruimte Leerboek 2 vmbo-t/havo deel 1
Getal & Ruimte Leerboek 2 vmbo-t/havo deel 1 Twaalfde editie, 2018 Noordhoff Uitgevers Groningen Auteurs C. J. Admiraal J. H. Dijkhuis J. A. Verbeek G. de Jong H. J. Houwing J. D. Kuis F. ten Klooster
Nadere informatieExamen HAVO. wiskunde B (pilot) tijdvak 2 woensdag 22 juni uur
Examen HAVO 011 tijdvak woensdag juni 13.30-16.30 uur wiskunde B (pilot) Dit examen bestaat uit 19 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 78 punten te behalen. Voor elk vraagnummer staat hoeveel punten
Nadere informatieDE METADENKENDE LEERLING TRAINING DEEL 1 16 JUNI 2015 IMPROVE-METHODE VOOR HET VERBETEREN VAN DE METACOGNITIE BIJ LEERLINGEN
DE METADENKENDE LEERLING TRAINING DEEL 1 16 JUNI 2015 IMPROVE-METHODE VOOR HET VERBETEREN VAN DE METACOGNITIE BIJ LEERLINGEN Rodica Ernst-Militaru Udens College R.Ernst@udenscollege.nl Plonie Nijhof Hermann
Nadere informatiewiskunde B pilot havo 2015-II
wiskunde B pilot havo 05-II Veilig vliegen De minimale en de maximale snelheid waarmee een vliegtuig veilig kan vliegen, zijn onder andere afhankelijk van de vlieghoogte. Deze hoogte wordt vaak weergegeven
Nadere informatieIs er afstemming tussen economie en wiskunde?
Is er afstemming tussen economie en wiskunde? Ab van der Roest In Euclides 92-4 was te zien dat er een groot verschil is tussen de manier waarop in het vmbo procenten werden behandeld in de economie- en
Nadere informatieOVER CIJFERS GESPROKEN...
INLEIDING De bevorderingsnormen geven de ondergrens aan van de studieresultaten van de leerling om bevorderd te kunnen worden naar een hoger leerjaar in dezelfde opleiding. Als een leerling niet aan deze
Nadere informatieRekenen bij Moderne Wiskunde
Moderne Wiskunde Rekenen: een volledig doorlopende leerlijn rekenen voor alle leerjaren en alle niveaus! Rekenen bij Moderne Wiskunde 1 Verplichte rekentoets Vanaf schooljaar 2013/2014 Voor alle leerlingen
Nadere informatieGetal & Ruimte. Leerwerkboek 2 vmbo-bk deel 1. Twaalfde editie, 2018
Getal & Ruimte Leerwerkboek 2 vmbo-bk deel 1 Twaalfde editie, 2018 Noordhoff Uitgevers Groningen Auteurs C.J. Admiraal J.H. Dijkhuis J.A. Verbeek G. de Jong H.J. Houwing J.D. Kuis F. ten Klooster S.K.A.
Nadere informatieAnalyse rekenalgebraïsche. vaardigheden in de onderbouw van het havo/vwo. ReAL Leerlijnen van rekenen naar algebra
Analyse rekenalgebraïsche vaardigheden in de onderbouw van het havo/vwo. ReAL Leerlijnen van rekenen naar algebra SLO nationaal expertisecentrum voor leerplanontwikkeling Wiskunde in de onderbouw van het
Nadere informatieVraag Antwoord Scores. 1 maximumscore 2 De staplengte is 1600 : 2754 1 De staplengte is 0,580 meter, dit is 58 (cm) (of 0,58 meter) 1
Eindexamen wiskunde vmbo gl/tl 00 - I Beoordelingsmodel Stappenteller maximumscore De staplengte is 600 : 754 De staplengte is 0,580 meter, dit is 58 (cm) ( 0,58 meter) Als het antwoord in meters gegeven
Nadere informatieColofon. Dit is een uitgave van: Philips Human Resources Benelux / Jet-Net Gebouw VB-12 Postbus 80003 5600 JZ Eindhoven
Straatverlichting, wat kost dat L 30 30 30 x x een wiskundeproject voor 4 havo/vwo Colofon Dit is een uitgave van: Philips Human Resources Benelux / Jet-Net Gebouw VB- Postbus 80003 600 JZ Eindhoven Uitgave:
Nadere informatieOok de volledige spiraal van de stroken van lengte 1, 3, 5,, 99 past precies in een rechthoek.
Een spiraal In deze opgave bekijken we rechthoekige stroken van breedte en oneven lengte:, 3, 5,..., 99. Door deze stroken op een bepaalde manier aan elkaar te leggen, maken we een spiraal. In figuur is
Nadere informatieWelke wiskunde in de bovenbouw havo op het Mondriaan College?
Welke wiskunde in de bovenbouw havo op het Mondriaan College? - 1 - EXAMENPROGRAMMA WISKUNDE A, B, D In het examenprogramma staan drie verschillende varianten van wiskunde. In de onderstaande tabel staat
Nadere informatieMeten en Meetkunde 3. Doelgroep Meten en Meetkunde 3. Omschrijving Meten en Meetkunde 3
Meten en Meetkunde 3 Meten en Meetkunde 3 besteedt aandacht aan het onderhouden en uitbreiden van de basisvaardigheden van het rekenen met maten, oppervlaktes en inhouden, coördinaten en assenstelsels,
Nadere informatieRekenen in het mbo (en vmbo) Monica Wijers en Vincent Jonker 19 januari 2011
Rekenen in het mbo (en vmbo) Monica Wijers en Vincent Jonker 19 januari 2011 Rekenen in het mbo (en vmbo) 1. Referen?ekader rekenen 2. Hoe ver is men in mbo? 3. Hoe ver is men in vmbo? 4. Drieslag func?oneel
Nadere informatieExamen HAVO. wiskunde B. tijdvak 2 woensdag 24 juni 13.30-16.30 uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage.
Examen HAVO 009 tijdvak woensdag 4 juni 3.30-6.30 uur wiskunde B Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Dit examen bestaat uit 9 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 8 punten te behalen. Voor elk vraagnummer
Nadere informatieDe vergelijking van Antoine
De vergelijking van Antoine Als een vloeistof een gesloten ruimte niet geheel opvult, dan verdampt een deel van de vloeistof. De damp oefent druk uit op de wanden van de gesloten ruimte: de dampdruk. De
Nadere informatieDe werking van het handboek
De werking van het handboek Joke Daemen j.w.m.j.daemen@uu.nl 2012-06-08 www.elwier.nl Taalniveau in leeftijd Lezing voor grote groepen groepsgrootte Mijn ervaringen met het handboek geillustreerd met citaten
Nadere informatieGetal & Ruimte. 3 havo deel 1. Twaalfde editie, Auteurs
Getal & Ruimte 3 havo deel 1 Twaalfde editie, 2019 Noordhoff Uitgevers Groningen Auteurs J.H. Dijkhuis C.J. Admiraal J.A. Verbeek G. de Jong H.J. Houwing J.D. Kuis F. ten Klooster S.K.A. de Waal J. van
Nadere informatieREKENEN IN WILLEKEURIGE DRIEHOEKEN
REKENEN IN WILLEKEURIGE DRIEHOEKEN Auteur: Wouter Veldhuiz, Almde College, Silvolde, W.Veldhuiz@almdecollege.nl Klas: VWO 4,5,6 Wiskunde-B HAVO 4, 5 Wiskunde-B Onderwerp: sinus- cosinusregel ontdekk toepass
Nadere informatietraining rekenspecialist Amarantis Bijeenkomst 1, 10 april 2012 Monica Wijers Freudenthal Instituut
training rekenspecialist Amarantis Bijeenkomst 1, 10 april 2012 Monica Wijers Freudenthal Instituut Rekenen als voorafje Rekenen sommen 1 Rekenen sommen 2 Welke weet u meteen? 12 x 12 412 + 99 Rekenen
Nadere informatieWorkshop voorbereiden Authentieke instructiemodel
Workshop voorbereiden Authentieke instructiemodel Workshop voorbereiden Uitleg Start De workshop start met een echte, herkenbare en uitdagende situatie. (v.b. het is een probleem, een prestatie, het heeft
Nadere informatieHoe een training in metacognitieve vaardigheden leerlingen en docenten helpt! Bijeenkomst 2
Hoe een training in metacognitieve vaardigheden leerlingen en docenten helpt! Bijeenkomst 2 Rodica Ernst-Militaru R.Ernst@udenscollege.nl Plonie Nijhof nyh@hermannwesselinkcollege.nl Deze bijeenkomst 14:00-15:15
Nadere informatie21 e eeuwse vaardigheden in jouw onderwijs?!
21 e eeuwse vaardigheden in jouw onderwijs?!, programmeren en coderen Wassenaarse Onderwijsdag 24 november 2016 Even voorstellen Henk van de Hoef - mede-eigenaar O21 - onderwijs en ict-vraagstukken - visietrajecten
Nadere informatieOpgave 1 Bestudeer de Uitleg, pagina 1. Laat zien dat ook voor punten buiten lijnstuk AB maar wel op lijn AB geldt: x + 3y = 5
2 Vergelijkingen Verkennen Meetkunde Vergelijkingen Inleiding Verkennen Beantwoord de vragen bij Verkennen. Uitleg Meetkunde Vergelijkingen Uitleg Opgave Bestudeer de Uitleg, pagina. Laat zien dat ook
Nadere informatieVerbanden en functies
Verbanden en functies 0. voorkennis Stelsels vergelijkingen Je kunt een stelsel van twee lineaire vergelijkingen met twee variabelen oplossen. De oplossing van het stelsel is het snijpunt van twee lijnen.
Nadere informatieWiskunde C vwo. Workshop Noordhoff wiskundecongres 19 november 2015 Jan Dijkhuis en Sabine de Waal. Programma
Wiskunde C vwo Workshop Noordhoff wiskundecongres 19 november 2015 Jan Dijkhuis en Sabine de Waal Programma 1. Vorm en ruimte in Getal & Ruimte 2. Logisch redeneren in Getal & Ruimte 1. Examenprogramma
Nadere informatieGetal & Ruimte Leerboek 2 vmbo-t/havo deel 2
Getal & Ruimte Leerboek 2 vmbo-t/havo deel 2 Twaalfde editie, 2018 Noordhoff Uitgevers Groningen Auteurs C. J. Admiraal J. H. Dijkhuis J. A. Verbeek G. de Jong H. J. Houwing J. D. Kuis F. ten Klooster
Nadere informatie1. Ik kan vormen en figuren herkennen en gebruiken met bijbehorende wiskundige vaktaal.
LEERLIJN WISKUNDE VMBO-BKTG (Leerjaar 1-periode 1) VMBO BKTG LJ1 Vmbo BKTG Periode 1 Wat ga ik leren? Wanneer? Welke inhoud heb ik nodig? Wat ga ik doen om dit te leren? Hoe bewijs ik dat ik dit geleerd
Nadere informatie3 + 3 + 6 = 3 + 3 + 3 + 3.
1. Als je vervangt door 3 in de uitdrukking + + 6 = + + +, dan verkrijg je: 3 + 3 + 6 = 3 + 3 + 3 + 3. Kangoeroewedstrijd editie Wallabie: jaargang 2010, probleem 1. c Vlaamse Wiskunde Olympiade v.z.w.
Nadere informatieEindexamen wiskunde B 1-2 vwo 2002-II
Eindexamen wiskunde B 1-2 vwo 2002-II ppervlakte Gegeven is de functie f ( x) = x 1. De lijn k raakt aan de grafiek van f in het punt (10, 3). Zie figuur 1. figuur 1 y k 1 1 f x 5p 1 Stel met behulp van
Nadere informatieVandaag 11/22/11$ ALS WE KIEZEN VOOR BEWIJZEN, LATEN WE DAN NIET TOVEREN. Moeilijk onderdeel van de leerstof
2 3 ALS WE KIEZEN VOOR BEWIJZEN, LATEN WE DAN NIET TOVEREN ErasmushogeschoolBrussel Lerarenopleiding LSO anne.schatteman@ehb.be Vandaag 2 Moeilijk onderdeel van de leerstof 3 Bewijzen worden behandeld
Nadere informatieEfficientie in de ruimte - leerlingmateriaal
Junior College Utrecht Efficientie in de ruimte - leerlingmateriaal Versie 2 September 2012 Een project (ruimte-)meetkunde voor vwo-leerlingen Geschreven voor het Koningin Wilhelmina College Culemborg
Nadere informatieGetal & Ruimte Leerboek 2 vmbo-kgt deel 2
Getal & Ruimte Leerboek 2 vmbo-kgt deel 2 Twaalfde editie, 2019 Noordhoff Uitgevers Groningen Auteurs C.J. Admiraal J.H. Dijkhuis J.A. Verbeek G. de Jong H.J. Houwing J.D. Kuis F. ten Klooster S.K.A. de
Nadere informatieREKENEN WORDT WISKUNDE
REKENEN WORDT WISKUNDE Tine Wijnants Actieonderzoek Bachelor Secundair Onderwijs, KHLim Waarom haken sommige leerlingen af tijdens de lessen wiskunde? Wat maakt het Secundair Onderwijs zo anders dan het
Nadere informatieAnalytische en andere soorten meetkunde van Mavo tot Maple. Utrecht, 9 januari 2016 Wintersymposium KWG Jeroen Spandaw j.g.spandaw@tudelft.
Analytische en andere soorten meetkunde van Mavo tot Maple Utrecht, 9 januari 2016 Wintersymposium KWG Jeroen Spandaw j.g.spandaw@tudelft.nl Puzzel mavo 3 Puzzel mavo 3 Puzzel mavo 3 Veronderstel: zijde
Nadere informatieEindexamen havo wiskunde B pilot II
Eindexamen havo wiskunde B pilot 0 - II Het gewicht van een paard maximumscore 4 Een keuze van (bijvoorbeeld) een lengte van 0 (cm) voor het kleinste paard (en dus een lengte van 80 (cm) voor het grootste
Nadere informatieOm een zo duidelijk mogelijk verslag te maken, hebben we de vragen onderverdeeld in 4 categorieën.
Beste leerling, Dit document bevat het examenverslag voor leerlingen van het vak wiskunde B havo, eerste tijdvak (2019). In dit examenverslag proberen we een zo goed mogelijk antwoord te geven op de volgende
Nadere informatieL O O P B A A N L E R E N & C O M P E T E N T I E S
3 L O O P B A A N L E R E N & C O M P E T E N T I E S i n h o u d 2 Loopbaanleren Wat zijn competenties? Waarom competenties? De competenties De werkwijze Wat is de winst? 4 Zelfstandig werken competentie
Nadere informatieGecijferdheid/Wiskunde Concepten, schoolspecifieke werkwijzen en methodieken
Gecijferdheid/Wiskunde Concepten, schoolspecifieke werkwijzen en methodieken Gecijferdheid in leerjaar 1 en 2: Gereedschapsles In leerjaar 1 en 2 wordt bij gecijferdheid projectmatig gewerkt. Door het
Nadere informatieRECHTEN. 1. Vul in met of. co(a) = (-2,3) a y = -2x + 1 A a want 3-2.(-2)+3 co(a) = (4,1) a 3x -5y -2 = 0 A a want
ANALYTISCHE MEETKUNDE: HERHALING DERDE JAAR OEFENINGEN Lees eerst de formules op het andere blad, en los vervolgens de oefeningen van het bijbehorende deel op. Wanneer je alles hebt opgelost, maak je de
Nadere informatieExamen HAVO. wiskunde B. tijdvak 1 woensdag 14 mei uur
Examen HAVO 014 tijdvak 1 woensdag 14 mei 1.0-1.0 uur wiskunde B Dit examen bestaat uit 19 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 78 punten te behalen. Voor elk vraagnummer staat hoeveel punten met een
Nadere informatievwo wiskunde b Baanversnelling de Wageningse Methode
1 1 vwo wiskunde b Baanversnelling de Wageningse Methode 1 1 2 2 Copyright 2018 Stichting de Wageningse Methode Auteurs Leon van den Broek, Ton Geurtz, Maris van Haandel, Erik van Haren, Dolf van den Hombergh,
Nadere informatieInleidingen/Workshops AOb/CvE havo/vwo-examenconferentie 7 april 2011. Opening Albert van der Meer, sectorbestuur-vo AOb
Inleidingen/Workshops AOb/CvE havo/vwo-examenconferentie 7 april 2011 Plenaire inleidingen: Opening Albert van der Meer, sectorbestuur-vo AOb Henk den Boer, Inspectie van het Onderwijs: Actuele ontwikkelingen
Nadere informatieWiskunde en informatica: innovatie en consolidatie Over vragen in het wiskunde- en informaticaonderwijs
Tijdschrift voor Didactiek der β-wetenschappen 22 (2005) nr. 1 & 2 53 Oratie, uitgesproken op 11 maart 2005, bij de aanvaarding van het ambt van hoogleraar Professionalisering in het bijzonder in het onderwijs
Nadere informatie