5,5. Definities: Samenvatting door een scholier 1591 woorden 25 juni keer beoordeeld. Aardrijkskunde

Transcriptie

1 Samenvatting door een scholier 1591 woorden 25 juni ,5 31 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde De Geo 13 De oorzaken van bevolkingsgroei zijn: geboorte, sterfte, vestiging, vertrek. Migranten en hun kinderen noemen we allochtonen. Betekent: van elders aangevoerd. Een allochtoon is iemand die zelf en van wie een of beide mensen in het buitenland zijn geboren. Als jij of je ouders in Nederland zijn geboren, ben je een autochtoon. Een allochtoon kun je verdelen in 2 groepen: de westerse en niet westerse allochtonen. Westerse allochtonen komen uit Duitsland, België, Engeland en de Verenigde Staten. De niet-westerse allochtonen kun je verdelen onder 3 groepen: Turken en Marokkanen, Mensen uit vroegere Nederlandse koloniën en vluchtelingen. De eerste groep kwam voor werk, omdat het in hun land niet prettig was om te werken. De tweede groep kwam voor een opleiding en werk, omdat ze daar geen kans hadden in hun eigen land. De vluchtelingen kwamen omdat ze niet meer veilig zijn in hun land. aant: 1. Wat is bevolkingsbeweging? 2. Wat zijn de 4 oorzaken van bevolkingsverandering? 3. Uit welke 2 onderwerpen bestaat bevolkingsbeweging? Definities: Geboorteoverschot = als in een jaar meer mensen worden geboren dan gestorven Sterfteoverschot = Als er in een jaar meer mensen worden gestorven dan geboren. Migratie = het verhuizen van het ene woongebied naar het andere. Vestingoverschot = als er meer mensen in een gebied vestigen dan er vertrekken. Vertrekoverschot = als er meer mensen uit een gebied vertrekken dan er vestigen. Absolute getallen = aantallen of hoeveelheden Relatieve getallen = percentages en promillages Sterftecijfer = aantal sterfgevallen per 1000 inwoners per jaar in een gebied. Geboortecijfer = aantal geboortes per 1000 inwoners per jaar in een gebied. emigratie = Het verlaten van een land. Immigratie = het binnenkomen van een land. Landverhuizing = Het verhuizen van het ene woongebied naar het andere. Pagina 1 van 6

2 allochtoon = Een allochtoon is iemand die zelf en van wie een of beide mensen in het buitenland zijn geboren. autochtoon = Als jij of je ouders in Nederland zijn geboren. Vluchtelingen = dat zijn mensen die in heb eigen land niet veilig zijn. Niet-westerse allochtoon = Deze mensen komen uit niet-westerse cultuurgebieden. Cultuurgebied = Indeling van de wereld met als indelingskenmerk: cultuur. Natuurlijke groei = geboorte en sterfte samen. Sociale groei = vertrek en vestiging Het bevolkingsaantal verandert door 2 factoren: Natuurlijke verandering Migratie 2 manieren om bevolkingscijfers weer te geven: Absolute getallen Relatieve getallen Vertrekoverschot is een negatief migratiesaldo Vestingoverschot is een positief migratiesaldo Redenen om in een land te vestigen: х Economische redenen х Politieke redenen х Godsdienstige redenen 14 Er zijn vijf stedelijke gebieden: х Randstad х Twente х Arnhem-Nijmegen х Brabantse stedenrij х Zuid-Limburg Landelijke gebieden worden gebruikt voor landbouw, natuur en recreatie. Agglomeratie = stad met daaraan vastgegroeide (voor)steden en dorpen Stedelijk gebied = aantal agglomeraties bij elkaar Netwerkstad = netwerk met contacten tussen verschillende plaatsen in een stedelijk gebied. Landelijk gebied = gebied met weinig bebouwing en veel open ruimte Randstad = Bestaat uit de 4 grote steden Amsterdam, Rotterdam, den haag en utrecht. Groene Hart = Bestaat uit meren, sloten en weilanden. 3 grondgebruiken in de landelijke gebieden: х Landbouw is grootste ruimtegebruiker х Natuur х Recreatie 15 Pagina 2 van 6

3 Ontstaan Amsterdam - 13 eeuw ontstaan als klein havenstadje aan Het IJsselmeer. - Ze leefden in handel - Dam: midden in de stad met een kerk en stadhuis. - Middeleeuwen -> stad met een ommuring - Eind van 19 eeuw -> veel industrie ->- arbeiders ->- wijken bij fabriek gebouwd ->- oude woonwijken - De kwaliteit van die huizen waren erg slecht - 20 eeuw -> De regering nam de woning wet aan, alle huizen werden gelijk gebouwd met goede riolering en alle andere voorzieningen die nodig waren > groot gebrek aan huizen ->- flats > nieuwere woonwijken gebouwd. Meer ruimte en veel groen. Kenmerken van een stad: 1. Huizen en andere gebouwen 2. groen 3. kwaliteit huizen 4. bevolkingsdichtheid. Verklaring van het verschil tussen de huizen die voor en na 1950 zijn gebouwd: toename van welvaart en andere ideeën over wonen. Grondgebruik in Amsterdam: - Terreinen, bedrijven, fabrieken, kantoren, havens, parken, Artis, auto, trein, wegen, tram. - Renovatie = van de oude woonwijken naar de nieuwere woningen. De nieuwere woningen hebben een wc, douche enzovoorts. B154 Stadsmodel -> Binnenstad, Rondom binnenstad; oude woonwijken, Rand van de stad. 20 eeuwse woningen. Parken, sportterreinen B155 Verband tussen grondprijs en grondgebruik: Het grondgebruik in een stad wordt bepaald door de prijs van de grond. Verband: hoe verder van de stad hoe kleiner de prijs. In het landelijk gebied is de prijs kleiner. Definities - Stadscentrum = het gebied met kantoren, winkels en uitgaansleven, meestal uitgestrekter dan de historische binnenstad. - Binnenstad: dat gedeelte van een stad dat ligt binnen de laatste ommuring. - Stadshart, standskern, city, CBD, downtown, centrale zakenwijk = Dat gedeelte van een stad waar voornamelijk diensten te vinden zijn. - Absolute afstand: gemeten in km. - Relatieve afstand : gemeten in tijd of moeite - Renovatie: een opknapbeurt voor huizen. - Vergelijken: het zoeken naar verschillen en overeenkomsten. - Oude woonwijk: wijk dat om de binnenstad ligt. - Cityvorming: woonfunctie grotendeels verdwenen; nieuwe functies: werken, winkelen en uitgaan. Pagina 3 van 6

4 16 Voorzieningen waar je (bijna) dagelijks gebruik van maakt zijn de dagelijkse voorzieningen Voorzieningen waar je maar (heel) weinig gebruik van maakt zijn gespecialiseerde voorzieningen. Een stad heeft voorzieningen die kleine plaatsen niet hebben, je noemt ze stedelijke voorzieningen. Rond elke stad ligt een gebied dat voor allerlei stedelijke voorzieningen is aangewezen op die stad. Dat noem je het verzorgingsgebied van een stad. De centrale stad heet het verzorgingscentrum. B138 Voorzieningsniveau = aantal en kwaliteit van de voorzieningen Vaststellen van voorzieningsniveau -> onderwijs, medische zorg, winkels, sport/ontspanning. Onderscheid op nationale en regionale schaal. B139 Draagvlak = Het aantal mogelijke klanten in een gebied. Niet alle dorpen hebben evenveel voorzieningen -> het draagvlak verschilt. Drempelwaarde = minimaal aantal klanten om te bestaan. Reikwijdte = maximale afstand die mensen willen reizen om van een voorziening gebruik te maken. Definities Dagelijkse voorziening = Voorzieningen die je (bijna) dagelijks gebruikt. Gespecialiseerde voorzieningen = voorzieningen waar je maar (heel) weinig gebruik van maak. Verzorgingsniveau = Het aantal en kwaliteit van de voorzieningen van een plaats. Stedelijke voorziening = Een stad heeft voorzieningen die kleine plaatsen niet hebben Verzorgingscentrum = De centrale stad Verzorgingsgebied = Rond elke stad ligt een gebied dat voor allerlei stedelijke voorzieningen is aangewezen op die stad. Draagvlak = aantal mogelijke klanten in een gebied Drempelwaarde = minimaal aantal klanten om te bestaan. Reikwijdte = maximale afstand die mensen willen reizen om van een voorziening gebruik te maken. Weer: temperatuur, neerslag, wind. Dampkring = een luchtlaag rond de aarde = heel plaatselijk en veranderlijk Weer = toestand van de dampkring op een bepaalde plaats op een bepaald moment. Weer -> veranderlijk. Gemiddelde -> klimaat. Klimaat verandert heel langzaam. Klimaat is nooit plaatselijk (groot gebied) Klimaat = gemiddelde weertoestand over een groot gebied en lange tijd. Temperatuur 3 dingen weten.: als er 12 c word gemeten is dat de lucht. Wordt gemeten door thermometer. Op thermometer wordt gemeten met graden. Zon geeft niet overal evenveel warmte af. Hoge breedte -> koud. Lage breedte -> warm; HOUD VERBAND MET ZONHOOGTE. Pagina 4 van 6

5 Tropen: hoge zonnestand, stralen vallen recht in. Polen: lage zonnestand, stralen vallen schuin in 2 vragen over zonhoogte en temperatuur: Waardoor staat de zon bij de evenaar loodrecht? Waardoor geven rechte stralen meer warmte? Antwoorden: b34. Soorten klimaten: - poolklimaat tropisch klimaat zeeklimaat landklimaat droog klimaat. Land wordt anders verwarmt dan water Land wordt warmer dan water maar ook kouder. Land wordt sneller warm en sneller koud dan water. - verschil in temperatuur: Land: lucht warm, maar ook koud worden. Temperatuur -> erg afwisselend. Water: lucht nooit erg hoog of laag zijn. Matige invloed van zee. Zeestromen kunnen warmwater naar polen voeren, maar ook andersom. Elke zeestroom heeft een naam en heeft invloed op de temperatuur. Wind kan warme of koude lucht aanvoeren. Bij dat vervoer kan de wind ernstig gehinderd worden door gebergte. Isotherm: een lijn die plaatsen met gelijke temperatuur met elkaar verbind. 33, 34, 36, 42 vragen 1. Wat zijn de vijf factoren? 2. Waardoor staat de zon bij de evenaar loodrecht en bij de polen schuin? 3. Welke 2 redenen zijn er waardoor de rechte stralen meer warmte afgeven dat de schuine? 4. Waarom is het bij de zon toch kouder? 5. Welke luchtstreken bestaan er? 33, 34, 36, 42 Antwoorden: 1. De breedteligging -> hoe hoger de breedte, hoe kouder., Hoogteligging _. Hoe hoger op een berg, hoe kouder, Land- en zeeverdeling op aarde -> langzaam of snel warmer, Wind- en zeestromen -> aanvoer van kou of warmte van elders, ligging van gebergte -> wel of niet beschut 2. De aarde is rond - gevolg: schuine stralen op hoge breedte. 3. 1) Schuine stralen moeten een grote oppervlak verwarmen. 2) Schuine stralen hebben een langere weg door de dampkring, - Gevolg: Kans op terugkaatsing. 4. Zonnestralen verwarmen het aardoppervlak, niet de dampkring. 5. Poolstreken, Gematigde zone, Tropen. poolcirkels, keerkringen, breedtecirkels. Bb 44 en 45 vragen: 1. Wat is neerslag en uit welke 3 onderdelen bestaat dit? 2. Welke 2 vormen zijn er van water in de lucht. 3. Hoe ontstaat neerslag? 4. Waardoor gaat de lucht stijgen en wat gebeurt er als ie daalt? En stijgt of daalt bij een gebergte de lucht? 5. Wat is een loefzijde en lijzijde Bb 44 en 45 antwoorden: 1. neerslag is water dat uit vaste of vloeibare vorm uit de dampkring op de aarde neerslaat. Neerslag Pagina 5 van 6

6 bestaat uit 3 onderdelen: Er is water in de lucht, neerslag heeft verschijnende vormen en neerslag wordt gemeten in mm. 2. Onzichtbaar: waterdamp en zichtbaar: wolken 3. Door het opstijgen van lucht. 4. Bij opwarming stijgt lucht. Als de lucht daalt dan is het gevolg: droogte. Bij gebergte stijgt lucht. 5. loefzijde: windzijde, lijzijde: uit de wind. Pagina 6 van 6