Eeuwige belofte. Projectplan

Transcriptie

1 Eeuwige belofte Projectplan Synopsis Elsa Domingos (29) is al op jonge leeftijd als alleenstaande minderjarige asielzoekster Nederland binnengekomen. Zij spreekt inmiddels accentloos Nederlands en heeft een relatie met een blanke Nederlandse man. Zij heeft een MBO studie als verpleegkundige afgerond en heeft nu een baan in de gezondheidszorg. Elsa vertegenwoordigt alles wat haar eveneens in Nederland wonende tantes Julia en Dalva hier nooit hebben kunnen bereiken. Over een klein jaar zal Elsa met haar vriend in het huwelijk treden. Het is hun voornemen om het huwelijk eenvoudig en betaalbaar te houden. Maar de druk van tante Julia en Dalva om het naar Angolees gebruik heel anders te doen is buitengewoon groot. Zij willen dat het huwelijk groots gevierd wordt maar vooral willen zij dat het een Angolees huwelijk wordt met alle rituelen en gewoontes die daarbij horen. Zullen Elsa en haar aanstaande man bestand zijn tegen deze druk? En waarom is het voor de beide tantes zo extreem belangrijk dat het huwelijks Angolees en groots wordt? Ik wil het verhaal van de voorbereiding en voltrekking van dit huwelijk vertellen vanuit het gezichtspunt van tante Julia en tante Dalva, en zo eigenlijk een gelaagd portret van hen maken. Een portret dat enerzijds invoelbaar maakt dat zij beiden niets liever willen dan terugkeren naar Angola. Zo heeft tante Julia onlangs een stuk grond in Angola aangekocht om daarop ooit een mooi huis neer te zetten. Anderzijds toont het portret hoe zij vastzitten in Nederland omdat zij hier niet bereikt hebben wat zijzelf en hun familie verwacht hadden. Als zij nu zouden terugkeren naar Angola zou het gezichtsverlies daardoor ondragelijk groot zijn. Een op henzelf afstralend huwelijk van hun nichtje Elsa, als kroon op haar toch al succesvolle periode in Nederland, kan deze benarde situatie in hun optiek in een keer oplossen. Rond 1990 leefde de hele familie Domingos nog in de hoofdstad van Angola, Luanda. Ze woonden in een groot vervallen huis met veel familieleden onder wie de drie zusjes Julia, Dalva en Rosa, de moeder van Elsa. Angola was toen nog verwikkeld in een burgeroorlog en hoewel die nooit echt tot de hoofdstad doordrong, was het leven toch pover en vol zorgen. Toen Julia trouwde met een Angolese man stelde ze dan ook voor om samen naar Portugal te emigreren om het daar te maken zodat zij als succesvolle en getrouwde vrouw van stand naar Angola terug zou kunnen keren. Kort nadat zij in Portugal waren aangekomen vernamen zij dat je juist in Nederland moest zijn om het financiële - geluk te vinden. Daarom vertrokken zij naar Nederland. Toen het alhier toch anders en vooral veel zwaarder bleek te zijn dan zij zich hadden voorgesteld, ging het huwelijk van Julia kapot en daarmee vervloog ook haar eerste grote droom. Ze kon echter niet terugkeren naar Angola want dat zou een te grote afgang zijn. Julia bleef dus alleen in Nederland en leerde daar na verloop van tijd een Hollandse man, Frans, kennen. Zij schonk Frans twee kinderen maar hij weigert tot op de dag van vandaag met haar te trouwen. Ook blijkt hij veel te drinken en dan losse handjes te hebben. De verwezenlijking van Julia s droom lijkt daarom verder weg dan ooit. Toch probeert zij naar haar familie in Angola toe nog steeds zoveel mogelijk de schone schijn op te houden. Als zij voor een vakantie tijdelijk naar Angola gaat, zit ze een hele dag bij de kapper en geeft ze haar laatste geld uit aan chique kleren. Het ophouden van de schone schijn is ook een reden dat zij haar jongere zus Dalva aanraadt eveneens naar het veelbelovende Nederland af te reizen. Dalva komt rond 1995 in de Nederlandse asielprocedure terecht, zonder eigenlijk precies te weten wat ze in Nederland zoekt, behalve de middelen om het ooit in Angola beter te hebben. Hoewel ze hier nu al langere tijd zit spreekt ze nauwelijks Nederlands en woont Joost Schrickx, 13 januari 2014 Pagina 1 van 5

2 ze ongehuwd samen met een Congolese man. Bij hem heeft ze drie dochters. Op hen heeft ze haar hoop gevestigd. Zij moeten beroemde tennissters worden of chirurg of iets anders waarmee ze veel geld kunnen verdienen. Een complicerende factor daarbij is dat Dalva soms moeite heeft met haar dochters te communiceren. Haar kinderen hebben namelijk nooit goed Portugees, Dalva s Angolese moedertaal, geleerd. En zoals gezegd is haar Nederlands gebrekkig. Dalva heeft in de loop der jaren een aanzienlijke financiële schuld opgebouwd en net als bij haar zus vervaagt ook haar droom om het in Nederland te maken en welgesteld naar Angola terug te keren steeds meer. Nu hun nichtje gaat trouwen zien Julia en Dalva dat als een uitgelezen mogelijkheid om van dat succes te profiteren en in het kielzog ervan hun eigen status op te krikken. In hun optiek geeft het aanstaande huwelijk hen namelijk de gelegenheid om als tante van een succesvol nichtje een positie die in Angola zo goed als gelijk staat aan een moeder van een succesvolle dochter toch zonder teveel gezichtsverlies naar Angola terug te keren. Maar dan moet het huwelijk van Elsa natuurlijk wel aan alle Angolese vereisten voldoen, en daar willen zij kost wat kost voor zorgen. Zo wil Dalva haar eigen dochters als bruidsmeisje naar voren schuiven. De wat jongere dochters van Elsa en haar man moeten wat haar betreft pas op de plaats maken. En Julia wil haar zieltogende Angolese cateringbedrijf door deze bruiloft geheel te verzorgen weer nieuw leven inblazen. Natuurlijk bemoeien ze zich met de bruidsjurk en met het kostuum van Elsa s man. Volgens Dalva is een huwelijk pas een huwelijk als het minstens euro kost. Als complicerende factor komt tijdens de voorbereidingsperiode van het huwelijk de oudste zus van Julia en Dalva, Rosa, over uit Angola. Zij is op dit moment de enige die het wel gemaakt lijkt te hebben. Ze is getrouwd met een Angolese diplomaat met een goed salaris en kan daardoor ook vrij reizen. In Angola heeft ze een groot huis op een groot stuk land. Jaloezie is in de Angolese cultuur een algemeen geaccepteerd verschijnsel en vanzelfsprekend ligt die bij haar zussen voortdurend op de loer. De film zal zijn climax vinden in het huwelijksfeest. Dit is immers van bepalende invloed op de toekomst van de beide tantes en ook of deze toekomst zich in Nederland dan wel in Angola zal voltrekken. Mocht het huwelijk aan alle eisen en verwachtingen van de tantes voldoen, dan is de laatste scene wellicht die waarin de tantes zich voorbereiden op een terugkeer naar Angola. Mocht het huwelijk toch niet brengen wat de tantes hopen, dan zal ik de laatste scenes opbouwen rondom het voortgezette dromen van de tantes over een betere toekomst, ooit, in Angola. Joost Schrickx, 13 januari 2014 Pagina 2 van 5

3 Regievisie Ik wil zo objectief mogelijk, zonder waardeoordeel, een beeld schetsen van het leven in Nederland van Julia en Dalva. Het huwelijk van Elsa zal de rode draad zijn en hierin zullen ook fysiek de twee verhaallijnen aan het einde van de film samenkomen. Ik wil de vrouwen laten reflecteren op hun dromen en verwachtingen met betrekking tot Nederland door hun aan de hand van foto s en herinneringen hun reis naar Nederland te laten reconstrueren. En vervolgens aan de hand van foto s (van bijvoorbeeld hun aangekochte stukken land) ook hun gedroomde beeld van hun terugkeer naar Angola laten verwoorden. De elementen van de bruiloft waarbij Julia en Dalva hun zit hebben weten door te drijven moeten er op beeld sprookjesachtig en bigger than life uitzien. Eigenlijk precies zoals de tantes het in hun dromen voor zich zien. De onderdelen van het huwelijk waarbij Elsa en haar man erin geslaagd zijn hun eigen koers aan te houden wil ik er daarentegen nadrukkelijk grauw en sober uit laten zien. Een niet geheel onbelangrijk detail is dat de blanke persoon met wie Elsa gaat trouwen ikzelf ben. Ik wil mezelf in deze film perse niet centraal stellen, maar deze positie als aanstaande geeft mij wel de mogelijkheid om de tantes voor de gelegenheid dicht op de huid te filmen en te interviewen. Hoe ik uiteindelijk precies mijn rol gestalte wil geven wil ik nog nader onderzoeken. Ieder van de hoofdpersonages wil ik in contrasterende scènes vastleggen waar het de Angolese en Nederlandse cultuur betreft. Zo wil ik Dalva enerzijds tonen in de keuken waar ze bijna dagelijkse het Angolese gerecht fufu bereidt met om haar hoofd een doek waarmee ze een mobiel tegen haar oor vastklemt zodat ze non-stop luidkeels met familie in Angola kan communiceren. Anderzijds wil ik haar schuchter in gesprek tonen met een sociaal werker waarmee ze haar schuldenproblemen of haar per abuis dubbel-afgesloten abonnementen bespreekt. Julia wil ik tonen in haar werk als schoonmaakster maar ook in haar werk voor haar eigen Angolese cateringservice. Om de documentaire het gevoel van een korte familie-epos mee te geven, wil ik ook gefilmd materiaal uit het verleden gebruiken. Bijvoorbeeld een gefilmd portret van Elsa toen ze net Nederland was binnengekomen of een reportage van het Angolese huwelijksaanzoek de zogenaamde Pedido - dat ik een aantal jaren geleden deed. Joost Schrickx, 13 januari 2014 Pagina 3 van 5

4 CV Regisseur Naam: Adres: Tel: Joost Schrickx Graaf Willemlaan XM Monnickendam Documentaires: Houdoe, luchtreiziger! Over drie generaties duivenmelkers (Pelicula, Omroep Brabant, 2013) regie en scenario 63 min. Zwart Gat Over depressie (Pelicula, 2013) regie en scenario 40 min. DRUK Over ADHD (Pelicula, RTV NH, 2009) - regie en scenario Dealing & Wheeling in Small Arms 30 min. (Llink, 2006) - research en scenario 60 min. Fictie: Juf is op Korte speelfilm (Pelicula, 2013) regie - 9 min. BARDSONGS Lange bioscoop speelfilm (SFFilm, 2010) scenario 94 min. Finals, the movie Lange speelfilm (BNN, 2003) scenario 75 min. Prijzen en vermeldingen: BARDSONGS Finals West-Side Publieksprijs Pittsburg-filmfestival Beste lange speelfilm Lucknow-festival India Beste film International filmfestival Bangaluru, India Signis Award Washington, DC International Film Festival Beste cross-over film - London Asian Film Festival Een van beste series vorige eeuw 2007 Groene Amsterdammer Selectie Screens European Festival CV Stichting Pelicula, producent Uitvoerend producent: Ludo Keeris Adres: Kraijenhoffstraat 137B 1018 RG Amsterdam Tel: ludo@pelicula.nl Opleiding: NFTVA, Amsterdam Houdoe, luchtreiziger! Zwart Gat DRUK De Stem van Ile a Morphil Shuffering and Shmiling Documentaire - Over drie generaties duivenmelkers ( min.) Documentaire - Over depressie ( min.) Documentaire - Over ADHD ( min.) Documentaire Over samenwerking tussen Nederland en Senegal ( min.) Documentaire Over een getalenteerde Angolese asielzoeker ( min.) Joost Schrickx, 13 januari 2014 Pagina 4 van 5

5 Toestemming Ik heb met de tantes in bijzijn van andere familieleden de mogelijkheid besproken van een documentaire film waarin zij centraal staan. Zij hebben toen uitgesproken dat zij daar welwillend tegenover staan. Juist ook door de aanwezigheid van andere familieleden kan dat gezien worden als een harde toezegging. Het zou tegen de Angolese cultuur indruisen en een averechts effect hebben als ik vervolgens gevraagd zou hebben deze toezegging ook - ondertekend op papier te zetten. We moeten het hiermee dus doen. Relevant eerder werk Zie: Joost Schrickx, 13 januari 2014 Pagina 5 van 5