Aantoonbaar duurzaam materiaalgebruik. Kwantificeren van milieuprestaties van gebouwen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Aantoonbaar duurzaam materiaalgebruik. Kwantificeren van milieuprestaties van gebouwen"

Transcriptie

1 Aantoonbaar duurzaam materiaalgebruik Kwantificeren van milieuprestaties van gebouwen

2 Aanleiding Het schaarser worden van grondstoffen maakt zorgvuldig omgaan met bouwmaterialen (nog) belangrijker! Wat is onze ervaring met de materialentools? BREEAM-NL en GPR Hoe kunnen wij u helpen duurzaam te materialiseren? Onze werkwijze en subsidies

3 Subvention groep Advies bij duurzaam ondernemen GPR BREEAM MVO prestatieladder CO ² prestatieladder CO² footprint Green Key Milieukeur FSC PEFC Keurhout Advies bij subsidies

4 Duurzaam materialiseren stimuleren DOEL = Het beperken van de milieubelasting door duurzame materialen toe te passen Subsidies op duurzame gebouwen GPR gebouw BREEAM-NL MIA/Vamil regeling Milieuprestatie gebouwen (MPG) nieuwbouw-woning nieuwe kantoorgebouwen die groter zijn dan 100m² Verplicht bij omgevingsvergunning!

5 Duurzaamheidslabels gebouwen Realiseren duurzame gebouwen Stimulerend Kwalificerend Kwantificerend W/E adviseurs Label Eenvoudig Ontwerptool Subsidie voordelen DGBC Certificaat Gecompliceerder Procestool Subsidie voordelen

6 Invloed materialen op label Maximaal 14% op totaal Subsidiabele score (niveau 7.5) Minimaal 3-4 van de 7 punten Maximaal 7,7% op totaal Subsidiabele score (Very Good=55%) Theoretisch geen punten

7 Invloed materialen op label Maximaal 14% op totaal Subsidiabele score (niveau 7.5) Minimaal 3-4 van de 7 punten Maximaal 7,7% op totaal Subsidiabele score (Very Good=55%) Theoretisch geen punten

8 Materialen DGBC materialentool milieuprofiel van de materialen berekening van de schaduwprijs ( /m² BVO x jaar) SBK gevalideerd instrument GPR 4.2 (losse module) DGBC Materialentool Materialen = binnen thema Milieu MAT 1 = binnen categorie materialen Licentie Gratis

9 De werking van de tools Gelijke invoer dak

10 De werking van de tools Uitkomst is gelijk! Daken: 0,11 Daken: 0,11

11 Voor- en nadelen materialentools Voordelen DGBC materialentool Materialen op volgorde van schaduwprijs Resultaten bruikbaar voor BREEAM MAT 1 Meerdere typen van 1 bouwproduct te kiezen Handige zoekfunctie Nadelen Veel klikbewegingen Minder een ontwerptool

12 Waar kies ik voor? Afhankelijk van: Fase bouwproject Ambitie opdrachtgever Beschikbare budget en tijd bouwteam/projectteam Bouwkosten en type gebouw Meetinstrument Duurzame certificering Sterke aandacht voor praktische thema s Snel en eenvoudig Meer aandacht voor materialisering Gericht op processen Tijdsintensief duur Minder aandacht voor materialisering

13 MIA/Vamil regeling - Extra aftrekpost 13,5 of - Extra aftrekpost 27 of 27% 36% - Maximaal te melden - Maximaal te melden Willekeurige afschrijving - Willekeurige afschrijving

14 Voorbeeld project Kantoor + bedrijfshal. Bouwkosten excl. grond Score GPR = 7,5 (alleen het thema milieu een 7)

15 Voordeelberekening Door GPR 13,5% extra aftrekpost over bouwkosten = 13,5 * = Willekeurige afschrijving over Normaal slechts afschrijving tot 50% WOZ.

16 Voordeelberekening Extra aftrekpost = Extra afschrijving = WOZ Zonder Vamil tot 50% WOZ waarde = Extra afschrijvingsmogelijkheid = Met Vamil tot 15% WOZ waarde =

17 Voordeelberekening Extra aftrekpost = Extra afschrijving = Totaal = Belastingpercentage = 20% Vpb Netto fiscaal voordeel = Voordeel is groter bij verhuur aan externe. Vamil voordeel is in 2014 weer 100% dit betekent nog meer willekeurige afschrijving. 5 juni 2013

18 Zienergie en materialiseren Quickscan Beoordeling van het ontwerp en materiaal en installatie concept Nulmeting Gedetailleerde invoer van de gebouwonderdelen Adviesrapport Scenario s met verbetermogelijkheden Subsidievoordelen Onderzoeken van materialen met DUBO-keur Uitvoering Borgen keuzes materialisering t.a.v. MIA/Vamil

19 Aandachtspunten Materiaal Compacte bouw (verhouding vloeren/gevels). Gebruik van hout, kanaalplaten en kalkzandsteen. Beperk het gebruik van aluminium, baksteen, pir/pur en bitumen. Uitsluitend FSC/PEFC of Keurhout keten gecertificeerd hout gebruiken bij alle houten onderdelen die in het gebouw achterblijven. Binnenkort de GPR checklist! - Aandachtspunten in het ontwerp - Tips voor materialisering - DOEL = Potentie goede GPR-score

20 Duurzaam materialiseren DOEN: Materiaal eindig is Focus steeds meer ligt op materiaal MPG berekening geëist wordt Duurzaam materiaalgebruik een belangrijk aspect is (en nog meer wordt) in GPR en BREEAM Subsidievoordelen voor duurzame (gematerialiseerde) gebouwen

21 Voor vragen

Duurzaamheid Certificaten, keurmerken, tools

Duurzaamheid Certificaten, keurmerken, tools KAM INFRA DAG 8 NOVEMBER 2012 Duurzaamheid Certificaten, keurmerken, tools Helen Visser Bouwend Nederland Enorme groei keurmerken en certificaten duurzaamheid Als gevolg van Duurzaamheid steeds belangrijker

Nadere informatie

Subsidiemogelijkheden voor bouwprojecten 2014

Subsidiemogelijkheden voor bouwprojecten 2014 Subsidiemogelijkheden voor bouwprojecten 2014 Bouw- en investeringssubsidies Subsidie Energiebesparing Subsidie Milieuverbetering Subsidies bij renovatie (EPA-U Maatwerkadvies) Gecertificeerde gebouwen

Nadere informatie

Kingspan Geïsoleerde Panelen. Toekomstbestendig bouwen begint met duurzaamheid

Kingspan Geïsoleerde Panelen. Toekomstbestendig bouwen begint met duurzaamheid Kingspan Geïsoleerde Panelen Toekomstbestendig bouwen begint met duurzaamheid TOEKOMSTBESTENDIG BOUWEN Wie bouwt voor de toekomst weet ook dat je verder moet denken dan de gewenste levenscyclus van een

Nadere informatie

MATERIAAL-MILIEUPRESTATIE EN DE CIRCULAIRE ECONOMIE

MATERIAAL-MILIEUPRESTATIE EN DE CIRCULAIRE ECONOMIE MATERIAAL-MILIEUPRESTATIE EN DE CIRCULAIRE ECONOMIE Wat zit er achter instrumenten zoals GPR Gebouw, MRPI-MPG en BREEAM-NL / DGBC Materialentool? Harry van Ewijk (SGS) NVBV-Kennisdag, 14 juni 2017 1 HARRY

Nadere informatie

Milieuprestatie gebouwen (MPG) Checklist als hulpmiddel. W/E adviseurs Ruud van Vliet

Milieuprestatie gebouwen (MPG) Checklist als hulpmiddel. W/E adviseurs Ruud van Vliet Milieuprestatie gebouwen (MPG) Checklist als hulpmiddel W/E adviseurs Ruud van Vliet 11 oktober 2018 W/E adviseurs Maakt moeilijke materie makkelijk Organisatie: Onafhankelijke stichting, sinds 1979 Missie:

Nadere informatie

BREEAM-NL Algemeen Oktober 2013. Part of the BRE Trust

BREEAM-NL Algemeen Oktober 2013. Part of the BRE Trust BREEAM-NL Algemeen Oktober 2013 Part of the BRE Trust Dutch Green Building Council Algemeen Opgericht 1 juni 2008 Marktinitiatief: zorg voor één gemeenschappelijke taal voor duurzaamheid in vastgoed Onafhankelijke

Nadere informatie

BREEAM-NL en subsidies. Planning workshop. Introductie Hezelburcht

BREEAM-NL en subsidies. Planning workshop. Introductie Hezelburcht BREEAM-NL en subsidies Planning workshop Introductie Hezelburcht Subsidiequiz Deel 1: Casus het Paviljoen van ABN AMRO Subsidiequiz Deel 2: Het doel van subsidies Subsidiequiz Deel 3: Risico s en voordeel

Nadere informatie

Houtcafé 25 september 2014 Milieuaspecten van hout in de praktijk

Houtcafé 25 september 2014 Milieuaspecten van hout in de praktijk Houtcafé 25 september 2014 Milieuaspecten van hout in de praktijk AGENDA Houtcafé 25 september 2014 16.00 uur Inleiding Milieuaspecten van hout Eric D. de Munck, projectleider en secretaris Centrum Hout/VVNH

Nadere informatie

Product sheet. Milieukostenberekening Materiaalgebruik. Koningin Wilhelminalaan 2, Leidschendam. financiële fundament onder uw bouwprojecten

Product sheet. Milieukostenberekening Materiaalgebruik. Koningin Wilhelminalaan 2, Leidschendam. financiële fundament onder uw bouwprojecten Product sheet Milieukostenberekening Materiaalgebruik 1 Koningin Wilhelminalaan 2, Leidschendam IGG Bointon de Groot Postbus 444 2240 AK Wassenaar Rijksstraatweg 354a 2242 AC Wassenaar T. 070-514 54 20

Nadere informatie

Nieuwbouw Daalimpex. Casestudie

Nieuwbouw Daalimpex. Casestudie Nieuwbouw Daalimpex Casestudie 2 Inhoud GEBOUWINFORMATIE... 3 INNOVATIE EN MILIEUVRIENDELIJKE ONTWERPMAATREGELEN... 4 MILIEU-IMPACT REDUCTIE BOUWPLAATS:... 4 BREEAM-NL ASPECTEN:... 4 3 Gebouwinformatie

Nadere informatie

Trends in duurzaam bouwen

Trends in duurzaam bouwen Trends in duurzaam bouwen De ontwikkeling naar energie neutraal bouwen en duurzaam materiaalgebruik auteur ir. W.D. Wormgoor ZOETERMEER - MOOK - GRONINGEN - ROERMOND - DÜSSELDORF - BONN - BERLIJN - PARIJS

Nadere informatie

Milieuprestatie gebouwen (MPG) W/E adviseurs Ruud van Vliet

Milieuprestatie gebouwen (MPG) W/E adviseurs Ruud van Vliet Milieuprestatie gebouwen (MPG) W/E adviseurs Ruud van Vliet 4 april 2018 W/E adviseurs Maakt moeilijke materie makkelijk Organisatie: Onafhankelijke stichting, sinds 1979 Missie: Bijdragen aan duurzaam

Nadere informatie

Nieuwbouw logistiek centrum te Venlo TRAVELLER. Casestudie

Nieuwbouw logistiek centrum te Venlo TRAVELLER. Casestudie Nieuwbouw logistiek centrum te Venlo TRAVELLER Casestudie 2 INHOUD GEBOUWINFORMATIE... 3 INNOVATIE EN MILIEUVRIENDELIJKE ONTWERPMAATREGELEN... 4 MILIEU-IMPACT REDUCTIE BOUWPLAATS:... 4 BREEAM-NL ASPECTEN:...

Nadere informatie

Een slim, duurzaam gebouw hoe maak je dat?

Een slim, duurzaam gebouw hoe maak je dat? Een slim, duurzaam gebouw hoe maak je dat? Donderdag 10 november Jan Kadijk, Hoofd DGBC Academy 2 3 4 6 7 8 9 DGBC: Onze rollen Stimuleren Communiceren Verbinden Inspireren Opleiden Certificeren BREEAM:

Nadere informatie

Definitie. Wat is Duurzaamheid?

Definitie. Wat is Duurzaamheid? Duurzaamheid Definitie Wat is Duurzaamheid? Waarom is duurzaamheid belangrijk? Bevolkingsgroei 7naar 9Miljard Waarom is duurzaamheid belangrijk? Grondstofschaarste Waarom is duurzaamheid belangrijk? Ontbossing

Nadere informatie

WK 2020 Praktijkprogramma Woningcorporaties Programma en Voor een goed begrip Masterclass Duurzaam Onderhouden en Renoveren

WK 2020 Praktijkprogramma Woningcorporaties Programma en Voor een goed begrip Masterclass Duurzaam Onderhouden en Renoveren WK 2020 Praktijkprogramma Woningcorporaties Programma en Voor een goed begrip Masterclass Duurzaam Onderhouden en Renoveren Ad Straub Delft University of Technology Challenge the future Programma 9.45

Nadere informatie

Aantoonbaar duurzaam materiaalgebruik. d.d. 12 september 2013

Aantoonbaar duurzaam materiaalgebruik. d.d. 12 september 2013 Aantoonbaar duurzaam materiaalgebruik d.d. 12 september 2013 Introductie Onix introductie - liefde voor materiaal - relatie context Materiaal gebruik Aantoonbaar Materiaalgebruik Projecten Onyx - halfedelsteen

Nadere informatie

Alle informatie over GPR Gebouw 4.2, inclusief GPR Bouwbesluit. GPR software Een heldere kijk op duurzaamheid

Alle informatie over GPR Gebouw 4.2, inclusief GPR Bouwbesluit. GPR software Een heldere kijk op duurzaamheid Alle informatie over GPR Gebouw 4.2, inclusief GPR Bouwbesluit GPR software Een heldere kijk op duurzaamheid Drie pakketten, één leverancier GPR software van W/E adviseurs bestaat uit drie pakketten: GPR

Nadere informatie

Aanpak duurzaam GWW in de praktijk Meerwaarde door een integrale aanpak. Imagine the result

Aanpak duurzaam GWW in de praktijk Meerwaarde door een integrale aanpak. Imagine the result Aanpak duurzaam GWW in de praktijk Meerwaarde door een integrale aanpak Even voorstellen: Esther Heijink Sr. adviseur veiligheid en duurzaamheid bij ARCADIS Programmamanager Duurzaamheid divisie Mobiliteit

Nadere informatie

Onze inspanning bespaart ú energie

Onze inspanning bespaart ú energie Onze inspanning bespaart ú energie is een adviesbureau gespecialiseerd in duurzame vraagstukken. Vanwege de uiteenlopende achtergronden van onze adviseurs is in staat een passend antwoord te geven op een

Nadere informatie

adviseurs Brede school Waterhoef Inzicht in duurzaamheid W/E adviseurs Energie, Milieu, Bouwfysica Voor opdrachtgevers met ambitie:

adviseurs Brede school Waterhoef Inzicht in duurzaamheid W/E adviseurs Energie, Milieu, Bouwfysica Voor opdrachtgevers met ambitie: Brede school Waterhoef Inzicht in duurzaamheid W/E adviseurs adviseurs Energie, Milieu, Bouwfysica Voor opdrachtgevers met ambitie: projectadvies instrumentontwikkeling implementatie 1 Dubo Nieuwe Stijl

Nadere informatie

Duurzame mobiliteit loont. 30 september 2013

Duurzame mobiliteit loont. 30 september 2013 Duurzame mobiliteit loont 30 september 2013 Voorstelrondje Waar werkt u? Wat is uw verbinding met mobiliteit? Wat zijn uw ambities voor uw organisatie? 2 Dienstverlening Businessplan en Financiering Innovatie

Nadere informatie

Kwantificeren van Milieuprestatie. Mantijn van Leeuwen

Kwantificeren van Milieuprestatie. Mantijn van Leeuwen Kwantificeren van Milieuprestatie Mantijn van Leeuwen NIBE (Experts in Sustainability) Ondersteund door LCA gegevens, maakt u betere beslissingen NIBE speelt een centrale rol tussen producenten, ontwerpers,

Nadere informatie

Fiscale faciliteiten en subsidievoordeel bij de aanschaf van een hybride personenauto

Fiscale faciliteiten en subsidievoordeel bij de aanschaf van een hybride personenauto Fiscale faciliteiten en subsidievoordeel bij de aanschaf van een hybride personenauto Tegenwoordig beschikken enkele automerken over hybride personenauto s waarbij bij aanschaf en gebruik uw onderneming

Nadere informatie

Stichting Roof Update. Flynth Subsidie Advies

Stichting Roof Update. Flynth Subsidie Advies MÉÉR WAARDE Stichting Roof Update & Flynth Subsidie Advies Marco Stehouwer Donderdag 14 juni 2012 Subsidie & daken Stimuleringsregeling Hemelwater Waterschap Aa en Maas 2011-2015 Subsidie voor zonnepanelen

Nadere informatie

GPR GEBOUW Versie 4.3

GPR GEBOUW Versie 4.3 GPR GEBOUW Versie 4.3 GLASWOL EN MINERALE WOL ISOLATIE MET ECOSE TECHNOLOGY GPR Gebouw geeft inzicht in de duurzaamheid van woning- én utiliteitsbouw. De prestaties op het gebied van energie, milieu, gezondheid,

Nadere informatie

Beknopte startershandleiding DGBC materialentool v2.0

Beknopte startershandleiding DGBC materialentool v2.0 Beknopte startershandleiding DGBC materialentool v2.0 14 juni 2013 1. Algemeen... 2 1.1 Wijzigingen in DGBC materialentool... 2 1.2 Programmastructuur Menubalk... 2 1.3 Programmastructuur boom... 4 2.

Nadere informatie

Een overzicht van duurzame rekentools. Ir. Ragna Clocquet Sr. adviseur duurzaam bouwen en energie

Een overzicht van duurzame rekentools. Ir. Ragna Clocquet Sr. adviseur duurzaam bouwen en energie Een overzicht van duurzame rekentools Ir. Ragna Clocquet Sr. adviseur duurzaam bouwen en energie Introductie Royal HaskoningDHV + Introductie Royal HaskoningDHV Environmental Geotechnical Mechanical Coastal

Nadere informatie

Op weg naar 2030 SGS congres 16 mei 2019 Drs. Ing. H.M. (Harry) Nieman

Op weg naar 2030 SGS congres 16 mei 2019 Drs. Ing. H.M. (Harry) Nieman Op weg naar 2030 SGS congres 16 mei 2019 Drs. Ing. H.M. (Harry) Nieman 1 Inhoud : Wat is en doet de NMD Herstructurering Harmonisatie Onderzoek Toekomst 2 Doelstellingen NMD: Landelijke geharmoniseerde

Nadere informatie

Ontwikkelen van BREEAM Outstanding voor gebouw The Edge

Ontwikkelen van BREEAM Outstanding voor gebouw The Edge Ontwikkelen van BREEAM Outstanding voor gebouw The Edge Seminar Duurzaam bouwen met Staal 3 september 2015 Over C2N Enkele recente projecten: C2N is een ona+ankelijke vastgoedadviseur, gespecialiseerd

Nadere informatie

Duurzaam bouwen en de energetische aanpak

Duurzaam bouwen en de energetische aanpak Duurzaam bouwen en de energetische aanpak Bestaande bouw September 2017 Hans Van Hauwe 2 Wie ben ik? ing. Hans Van Hauwe - Senior adviseur Energie en Duurzaamheid - BREEAM expert, nieuwbouw en In-Use -

Nadere informatie

Waarom heeft Amersfoort De Gouden Kikker gewonnen

Waarom heeft Amersfoort De Gouden Kikker gewonnen Waarom heeft Amersfoort De Gouden Kikker gewonnen Link film Gouden Kikker 11 juni 2013 Workshop Kennisdag Grip op Kwaliteit 10 november 2015 Johan Carlier projectmanager nieuwbouw ABC-school De Zonneparel

Nadere informatie

Rapport Milieuprestatie 2Amsterdam

Rapport Milieuprestatie 2Amsterdam Rapport Milieuprestatie 2Amsterdam Project 2Amsterdam Onderwerp Bouwaanvraag Onderbouw (parkeergarage) MPG Datum 20-02-2017 Paginas 5 Toelichting Dit rapport bevat de uitkomst van de berekende milieuprestatie

Nadere informatie

Invloed op duurzaamheid als constructeur via de MPG

Invloed op duurzaamheid als constructeur via de MPG Invloed op duurzaamheid als constructeur via de MPG Olga van der Velde Datum: 14-06-2018 Constructeursdag Circl paviljoen www.nibe.org o.vandervelde@nibe.org 06 34 06 54 25 Voorstelronde: NIBE in het kort

Nadere informatie

UPC duurzaam kantoor en callcenter

UPC duurzaam kantoor en callcenter UPC duurzaam kantoor en callcenter Het UPC kantoor en callcenter in Leeuwarden heeft als eerste opgeleverde gebouw het BREEAM-NL Excellent certificaat ontvangen. Met een GPR score van 8.3 gemiddeld, is

Nadere informatie

Duurzaam bouwen, betere toekomst

Duurzaam bouwen, betere toekomst Duurzaam bouwen, betere toekomst Welke keuzes kunt u vandaag maken Jeannette Levels Directeur Stichting MRPI, www.mrpi.nl Vennoot LBP SIGHT Duurzaam bouwen in 30 minuten Waarom? Wat? Hoe? Wie? Waarom?

Nadere informatie

Op weg naar duurzaam bouwen met subsidie

Op weg naar duurzaam bouwen met subsidie Op weg naar duurzaam bouwen met subsidie Kernthema s subsidies Energie Milieu Innovatie Opleiding & ontwikkeling Internationale samenwerking Informatie subsidies Doel subsidies Het realiseren van overheidsbeleid:

Nadere informatie

MilieuPrestatieGebouwen

MilieuPrestatieGebouwen MilieuPrestatieGebouwen @Merosch_ @Merosch_Llab linkedin.com/company/merosch merosch.nl merosch.nl/living-lab Inhoud Wat is de MilieuPrestatie Gebouwen? Waarom is de MilieuPrestatie Gebouwen ingevoerd?

Nadere informatie

Duurzaam bouwen en LCA s en de NMD. G. Jonkers NVVT 28-5-2013

Duurzaam bouwen en LCA s en de NMD. G. Jonkers NVVT 28-5-2013 Duurzaam bouwen en LCA s en de NMD G. Jonkers NVVT 28-5-2013 Presentatie Achtergronden duurzaam bouwen Bepalingsmethoden milieuprestatie gebouw LCA Nationale Milieudatabase Duurzaamheid en verf -> een

Nadere informatie

Duurzaam en Verantwoord Bouwen, Ontwikkelen & Beheren

Duurzaam en Verantwoord Bouwen, Ontwikkelen & Beheren Duurzaam en Verantwoord Bouwen, Ontwikkelen & Beheren Adamas Academie Gemeentelijk Bestuur 07-06-2017 Nut en Noodzaak 1 Even Voorstellen. Olaf Buter Bouwjaar 1967 TUE Founding Partner DGBC Managing director

Nadere informatie

Netwerkevent duurzame gebouwen

Netwerkevent duurzame gebouwen Netwerkevent duurzame gebouwen Wat is Sunburst? Technisch en financieel advies voor nieuwbouw en renovatie duurzame gebouwen Ontwikkelingen - Huurders eisen comfortabele en gezonde gebouwen - Energiezuinige,

Nadere informatie

Case study Nieuwbouw DC Conakryweg Amsterdam

Case study Nieuwbouw DC Conakryweg Amsterdam Case study Nieuwbouw DC Conakryweg Amsterdam Beschrijving van het project Aan de Conakryweg te Amsterdam, wordt in het voorjaar 2018 gestart met de realisering van een nieuw distributiecentrum voor Caprev

Nadere informatie

Kosten en tarieven BREEAM-NL Certificering 2019

Kosten en tarieven BREEAM-NL Certificering 2019 Document 3.2.2d, November 2018 Wat zijn de kosten voor een certificering met BREEAM-NL in 2019? Let op: het gaat hier om de kosten voor certificering, niet om de kosten voor het inschakelen van een BREEAM-NL

Nadere informatie

Inzicht van beleid tot bouw

Inzicht van beleid tot bouw Inzicht van beleid tot bouw Duurzaamheid van gebouwen staat hoog op de maatschappelijke agenda. Het realiseren ervan vereist inzicht en een resultaatgerichte werkwijze. GPR Gebouw 4.0 helpt u hierbij,

Nadere informatie

Nieuwbouw logistiek centrum te s Heerenberg

Nieuwbouw logistiek centrum te s Heerenberg Nieuwbouw logistiek centrum te s Heerenberg Casestudie 2 INHOUD GEBOUWINFORMATIE... 3 INNOVATIE EN MILIEUVRIENDELIJKE ONTWERPMAATREGELEN... 4 MILIEU-IMPACT REDUCTIE BOUWPLAATS:... 4 BREEAM-NL ASPECTEN:...

Nadere informatie

Bouwbuffet 2012. Duurzaamheid: ook een kans voor MKB bouwers?

Bouwbuffet 2012. Duurzaamheid: ook een kans voor MKB bouwers? Bouwbuffet 2012 Duurzaamheid: ook een kans voor MKB bouwers? Introductie 1. Bent u bezig met duurzaamheid? 2. Wat verwacht u van deze workshop / Wat zou u willen horen? Kader Duurzaam bouwen 1 op de 6

Nadere informatie

Rekenen aan duurzaam vastgoed

Rekenen aan duurzaam vastgoed Rekenen aan duurzaam vastgoed Ir. John Bergs BenR Adviseurs voor duurzaamheid VOGON studiemiddag, 3 april 2008 Inhoud Duurzaamheid en gezondheid Gezondheidsmodule GreenCalc+ Aanleiding en uitgangspunten

Nadere informatie

TKI-KIEM WP1 - Methode voor integrale Energie- en Milieuprestatie. Erik Alsema, David Anink, W/E adviseurs 24 juni 2014

TKI-KIEM WP1 - Methode voor integrale Energie- en Milieuprestatie. Erik Alsema, David Anink, W/E adviseurs 24 juni 2014 TKI-KIEM WP1 - Methode voor integrale Energie- en Milieuprestatie Erik Alsema, David Anink, W/E adviseurs 24 juni 2014 Doel Ontwikkeling van integrale methodiek om de milieueffecten als gevolg van energiegebruik

Nadere informatie

Case study. EDC Hollister

Case study. EDC Hollister Case study EDC Hollister Projectomschrijving In Oud Gastel, Boekerman 2 wordt een distributiecentrum ontwikkeld. Hollister zal (het grootste deel) van het pand gaan huren. Het gaat om een distributiecentrum

Nadere informatie

Nieuwbouw. Veelgesteldevragenover BREEAM-NL Aleenhetbesteisgoed genoegvoorlely Pionierslateneigen woningcertificeren

Nieuwbouw. Veelgesteldevragenover BREEAM-NL Aleenhetbesteisgoed genoegvoorlely Pionierslateneigen woningcertificeren Veelgesteldevragenover BREEAM-NL Aleenhetbesteisgoed genoegvoorlely Pionierslateneigen woningcertificeren Veelgestelde vragen over BREEAM-NL De Dutch Green Building Council krijgt regelmatig inhoudelijke

Nadere informatie

Onderwerp Implementatie en onderhoud Gemeentelijke Prestatie Richtlijn (GPR) Gebouw 2014

Onderwerp Implementatie en onderhoud Gemeentelijke Prestatie Richtlijn (GPR) Gebouw 2014 Bemeente Haarlemmermeer Nota van B&W Onderwerp Implementatie en onderhoud Gemeentelijke Prestatie Richtlijn (GPR) Gebouw 2014 Portefeuillehouder John Nederstigt Collegevergadering 21 Oktober 2014 inlichtingen

Nadere informatie

MKB- én milieuvriendelijk aanbesteden d.m.v. duurzaamheidscertificaten

MKB- én milieuvriendelijk aanbesteden d.m.v. duurzaamheidscertificaten MKB- én milieuvriendelijk aanbesteden d.m.v. duurzaamheidscertificaten Anouk Schrauwen & Marjon Olijdam Stimular, de werkplaats voor Duurzaam Ondernemen www.milieubarometer.nl mail@stimular.nl 010 238

Nadere informatie

Woning te Leiden. Milieuprestatieberekening. Behoort bij beschikking van Burgemeester en Wethouders van Leiden

Woning te Leiden. Milieuprestatieberekening. Behoort bij beschikking van Burgemeester en Wethouders van Leiden Woning te Leiden Milieuprestatieberekening Behoort bij beschikking van Burgemeester en Wethouders van Leiden Wabo 142107-1497165 Woning te Leiden Milieuprestatieberekening Opgesteld door: Datum: 03-10-2014

Nadere informatie

Asbestsanering en/of plaatsen van zonnepanelen

Asbestsanering en/of plaatsen van zonnepanelen Asbestsanering en/of plaatsen van zonnepanelen DRV Subsidie Advies 17-07-2014 Wilt u uw stal, loods, schuur of kantoor asbestvrij maken en/of zonnepanelen aanschaffen? Dan kunt u daarvoor financiële ondersteuning

Nadere informatie

Betonketen verduurzaamt. Ron Peters, directeur Betonhuis 19 april 2018

Betonketen verduurzaamt. Ron Peters, directeur Betonhuis 19 april 2018 a Betonketen verduurzaamt Ron Peters, directeur Betonhuis 19 april 2018 1 Beton is duurzaam Natuurlijke grondstoffen Hoge percentages secundaire grondstoffen, zoals hoogovenslak en poederkoolvliegas. Aantoonbaar

Nadere informatie

Verduurzaming van de sector. Marktverkenning care door ABN AMRO en HEVO Datum : 18 februari 2017

Verduurzaming van de sector. Marktverkenning care door ABN AMRO en HEVO Datum : 18 februari 2017 Verduurzaming van de sector Marktverkenning care door ABN AMRO en HEVO Datum : 18 februari 2017 Nadenken over energie hoort erbij 2 3 Verduurzaming van het zorgvastgoed heeft grote impact 4 De gebouwde

Nadere informatie

De Amsterdamse ziekenhuizen werken samen aan goede zorg voor een gezond milieu.

De Amsterdamse ziekenhuizen werken samen aan goede zorg voor een gezond milieu. De Amsterdamse ziekenhuizen werken samen aan goede zorg voor een gezond milieu. De Amsterdamse ziekenhuizen werken samen aan goede zorg voor een gezond milieu. Amsterdamse ziekenhuizen zetten in op de

Nadere informatie

: Berekening Milieuprestatie

: Berekening Milieuprestatie Projectnummer : 22836 Onderdeel : Berekening Milieuprestatie Omschrijving :Nieuwbouw woning Raadhuisstraat 57-59 Hoogerheide Opdrachtgever :Aann.bedr. B. de Nijs - Soffers B.V. Postbus 183 4630AD Hoogerheide

Nadere informatie

beleid tot bouw Inzicht van PI' i l i

beleid tot bouw Inzicht van PI' i l i beleid tot bouw Duurzaamheid van gebouwen staat hoog op de maatschappelijke agenda. Het realiseren ervan vereist Inzicht en een resultaatgerichte werkwijze. GPR Gebouw 4.0 helpt u hierbij, snel, eenvoudig

Nadere informatie

Informatieblad BREEAM-NL voor bouwbedrijven BREEAM-NL VOOR BOUW BEDRIJVEN

Informatieblad BREEAM-NL voor bouwbedrijven BREEAM-NL VOOR BOUW BEDRIJVEN Informatieblad BREEAM-NL voor bouwbedrijven BREEAM-NL VOOR BOUW BEDRIJVEN Inhoudsopgave Aanleiding en doel 1 Ontwikkeling BREEAM in Nederland 2 Het certificeringsproces 2.1 Score 2.2 Beschikbare hulpmiddelen

Nadere informatie

1. Meten van duurzaamheid 2. Het instrument BREEAM 3. BREEAM: hoe werkt het? 4. Proces en kwaliteitsborging 13-10-2015 3

1. Meten van duurzaamheid 2. Het instrument BREEAM 3. BREEAM: hoe werkt het? 4. Proces en kwaliteitsborging 13-10-2015 3 1 2 Meten is weten 1. Meten van duurzaamheid 2. Het instrument BREEAM 3. BREEAM: hoe werkt het? 4. Proces en kwaliteitsborging 13-10-2015 3 Waarde duurzaam gebouw JLL nov 2013: Twee-derde van ondervraagden

Nadere informatie

rapportage CO₂-footprint initiatieven 2013 Gebroeders van der Poel B.V.

rapportage CO₂-footprint initiatieven 2013 Gebroeders van der Poel B.V. Gebroeders van der Poel B.V. 1 Inhoud: 1 Inleiding 3 1.1 Algemeen 3 1.2 Betrokkenen 3 1.3 Doelstelling 3 2 Inventarisatie sector- en keteninitiatieven 4 3 Rapportage management overleg 5 3.1. Algemeen

Nadere informatie

CO2-Prestatieladder. Actieve deelname initiatieven Schilderwerken De Boer Obdam B.V.

CO2-Prestatieladder. Actieve deelname initiatieven Schilderwerken De Boer Obdam B.V. CO2-Prestatieladder Actieve deelname initiatieven Schilderwerken De Boer Obdam B.V. Auteurs: De heer R.J.M. de Boer (Schilderwerken De Boer Obdam B.V.) De heer R.J. van Stralen (Schilderwerken De Boer

Nadere informatie

Een duurzaam bestaan voor de woning

Een duurzaam bestaan voor de woning Een duurzaam bestaan voor de woning Over de milieueffecten van het onderhouden, aanpassen en bewonen van woningen Arjen Meijer en Ad Straub, Onderzoeksinstituut OTB 3-11-2011 Delft University of Technology

Nadere informatie

GreenCalc+, GPR gebouw, BREEAM

GreenCalc+, GPR gebouw, BREEAM GreenCalc+, GPR gebouw, BREEAM Om de duurzaamheid van gebouwen weer te kunnen geven worden er verschillende programma s gehanteerd, zoals GreenCalc+, GPR gebouw en BREEAM. Hierbij hanteren de programma

Nadere informatie

DGBC Materialentool v2.13 Nationale Milieudatabase v1.5 Mat 1 berekening BREEAM-NL

DGBC Materialentool v2.13 Nationale Milieudatabase v1.5 Mat 1 berekening BREEAM-NL Algemene gegevens BREEAM-NL registratienummer: - besl u i t : Dossiernummer: - Projectnaam: Tilburg, Distlerstraat, 41 woningen Status berekening: Definitief Aanmaakdatum: 21-05-2014 Laatst gewijzigd:

Nadere informatie

De volgende stap naar certificering!

De volgende stap naar certificering! CO₂ PRESTATIELADDER EN CO₂ FOOTPRINT De volgende stap naar certificering! Laat u ondersteunen en vergroot het draagvlak binnen uw organisatie. Draag zorg voor een continue verbetering van processen, producten

Nadere informatie

door: Bernd Karstenberg

door: Bernd Karstenberg De applicatie van Life Cycle Vision kent veel toepassingsgebieden. Deze delen onze klanten en wij graag met elkaar. Bouw samen verder. Tijdens de FME Bijeenkomst Circulaire Bouweconomie op 12 april heeft

Nadere informatie

Waarom scoort aluminium niet beter?

Waarom scoort aluminium niet beter? Aluminiummiddag 27.04.2010 Waarom scoort aluminium niet beter? In het hol van de leeuw te gast? prof.dr.ir. Michiel Haas 1 Inhoudsopgave Voorstellen Materiaal prestatie instrumenten Nederlandse Nationale

Nadere informatie

Nieuwbouw Faxx gebouw, Veemarktkwartier Tilburg

Nieuwbouw Faxx gebouw, Veemarktkwartier Tilburg Nieuwbouw Faxx gebouw, Veemarktkwartier Tilburg BREEAM Excellent**** 6 juli 2015 Voorstellen Andre Dröge Adviseur duurzame leefomgeving o.a. BREEAM-NL assessor/expert Nieuwbouw en in-use Trainer assessoren

Nadere informatie

Mogelijke bijdrage MOSO aan hogere BREEAM-NL certificering

Mogelijke bijdrage MOSO aan hogere BREEAM-NL certificering Datum: Mei 2013 Onderwerp: Mogelijke bijdrage MOSO aan hogere BREEAM-NL certificering De toepassing van verschillende MOSO bamboe producten kan een bijdrage leveren aan een hogere BREEAM NL classificering

Nadere informatie

De volgende stap naar certificering!

De volgende stap naar certificering! ISO 14001 CERTIFICERING De volgende stap naar certificering! Laat u ondersteunen en vergroot het draagvlak binnen uw organisatie. Draag zorg voor een continue verbetering van processen, producten en diensten.

Nadere informatie

DEELNAME AAN INITIATIEVEN VERSIE: 01 21/05/2013

DEELNAME AAN INITIATIEVEN VERSIE: 01 21/05/2013 Heereweg 1a 2161 AB Lisse 0252-417788 DEELNAME AAN INITIATIEVEN VERSIE: 01 21/05/2013 Conform niveau 3 op de CO 2-prestatieladder 2.0 Status Versie/ Datum Opgesteld Geautoriseerd Akkoord (werkvoorbereider)

Nadere informatie

DGBC Materialentool v2.12 Nationale Milieudatabase v1.2 Mat 1 berekening BREEAM-NL

DGBC Materialentool v2.12 Nationale Milieudatabase v1.2 Mat 1 berekening BREEAM-NL Bijlage 2: MPG berekening DGBC Materialentool v2.12 Nationale Milieudatabase v1.2 Mat 1 berekening BREEAMNL Algemene gegevens BREEAMNL registratienummer: Dossiernummer: 2014021 Projectnaam: Eekhoornstraat

Nadere informatie

BREEAM NL en de relatie tot bodemenergie

BREEAM NL en de relatie tot bodemenergie BREEAM NL en de relatie tot bodemenergie Edwin van Noort Dutch Green Building Council Inleiding tot BREEAM NL DGBC is opgericht in juni 2008 Marktinitiatief: zorg voor 1 gemeenschappelijke taal in vastgoed

Nadere informatie

Toelichting ISO Milieuprestatiemeting versie 15 mei 2018

Toelichting ISO Milieuprestatiemeting versie 15 mei 2018 Toelichting ISO 14001 Milieuprestatiemeting versie 15 mei 2018 SCCM heeft een instrument ontwikkeld waarmee u goed inzicht krijgt in de milieuprestaties van uw organisatie, de ISO 14001 Milieuprestatiemeting.

Nadere informatie

Kosten en tarieven BREEAM-NL Certificering 2019

Kosten en tarieven BREEAM-NL Certificering 2019 Document 3.2.2d, November 2018 Wat zijn de kosten voor een certificering met BREEAM-NL in 2019? Let op: het gaat hier om de kosten voor certificering, niet om de kosten voor het inschakelen van een BREEAM-NL

Nadere informatie

SUBSIDIES: DE ACTUELE STAND VAN ZAKEN. 20 juni 2019

SUBSIDIES: DE ACTUELE STAND VAN ZAKEN. 20 juni 2019 SUBSIDIES: DE ACTUELE STAND VAN ZAKEN 20 juni 2019 INHOUD Geldelijke & fiscale subsidies Proces subsidieverwerving Projecten in beeld Stichting Mooiland Stichting De Alliantie Tussendoor: stellingen OVER

Nadere informatie

Door: Martijn Veerman AluEco en VMRG (brancheorganisatie voor de gevelbouw)

Door: Martijn Veerman AluEco en VMRG (brancheorganisatie voor de gevelbouw) Door: Martijn Veerman AluEco en VMRG (brancheorganisatie voor de gevelbouw) Inhoudsopgave AluEco Gevels LCA aluminium referentiekozijnen Impact materialisatie LCA o o Productniveau Gebouwniveau AluEco

Nadere informatie

THE POWER OF BEING UNDERSTOOD

THE POWER OF BEING UNDERSTOOD DUURZAAMHEID THE POWER OF BEING UNDERSTOOD AUDIT TAX CONSULTING DUURZAAMHEIDSNIEUWSBRIEF Maart 2016 KLIMAATTOP PARIJS 2015 De klimaattop in Parijs ligt alweer ruim twee maanden achter ons. Na de initiële

Nadere informatie

Kansen en uitdagingen Circulair inkopen

Kansen en uitdagingen Circulair inkopen Kansen en uitdagingen Circulair inkopen Innovatiegericht inkopen voor de openbare ruimte 12 november 2015 Take Padding, PIANOo Evert Schut, Rijkswaterstaat Van afval als zorg Naar grondstof als kans De

Nadere informatie

Naar Energie-nul in 2020: Renoveren of nieuw bouwen?

Naar Energie-nul in 2020: Renoveren of nieuw bouwen? Naar Energie-nul in 2020: Renoveren of slopen en nieuw bouwen? Verschenen in Vastgoedmarkt, juni 2011 John Mak, W/E adviseurs Naar Energie-nul in 2020: Renoveren of nieuw bouwen? Kiezen voor nieuwbouw

Nadere informatie

rapportage CO₂-footprint initiatieven 2014 Gebroeders van der Poel B.V.

rapportage CO₂-footprint initiatieven 2014 Gebroeders van der Poel B.V. Gebroeders van der Poel B.V. 1 Inhoud 1 Inleiding...3 1.1 Algemeen...3 1.2 Betrokkenen...3 1.3 Doelstelling...3 2 Inventarisatie sector- en keteninitiatieven...4 3 Rapportage management overleg...5 3.1.

Nadere informatie

Beton Bewust Keurmerk Beton What s in it for me?

Beton Bewust Keurmerk Beton What s in it for me? Beton Bewust Keurmerk Beton What s in it for me? Het keurmerk voor beton Ron Peters, directeur VOBN. Stelling: Bouwen met beton is duurzaam bouwen. Eens of Oneens? Inhoud Beton is duurzaam. Keurmerk Beton

Nadere informatie

4.A.1 Ketenanalyse Use of sold products KONE B.V.

4.A.1 Ketenanalyse Use of sold products KONE B.V. 4.A.1 Ketenanalyse Use of sold products KONE B.V. 4.A.1 Ketenanalyse Use of sold products versie 1.0 Pagina 1/9 Verantwoording Titel : Ketenanalyse Use of sold products Revisie : 1.0 Datum : 23-7-2015

Nadere informatie

Deelname Initiatieven

Deelname Initiatieven Deelname Initiatieven Conform 3.D.1 & 3.D.2 Versie 02: 31 januari 2016 Gebr. Janssen Beheer BV Hagelkruisstraat 6 5835 BD Beugen INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING DEELNAME INITIATIEVEN... 3 1.1 Een woord vooraf...

Nadere informatie

Provinsje Fryslan Leeuwarden, 25 maart 2014. Frans van Wieren. duurzaam ondernemen en toch geld verdienen Presentatie Financiering Esco s

Provinsje Fryslan Leeuwarden, 25 maart 2014. Frans van Wieren. duurzaam ondernemen en toch geld verdienen Presentatie Financiering Esco s Provinsje Fryslan Leeuwarden, 25 maart 2014 Frans van Wieren duurzaam ondernemen en toch geld verdienen Presentatie Financiering Esco s Financiering Esco s Terugverdientijd Vormen van financiering Esco

Nadere informatie

Infoblad Voorbeeld (bestek)bepalingen voor de inkoop van duurzaam geproduceerd hout of producten waarin de grondstof hout is verwerkt

Infoblad Voorbeeld (bestek)bepalingen voor de inkoop van duurzaam geproduceerd hout of producten waarin de grondstof hout is verwerkt Toelichting: De hieronder genoemde bestekbepalingen zijn bedoeld als handreiking voor ambtenaren die zich bezighouden met aanbestedingen en inkoop van producten en werken waarin de grondstof hout is verwerkt.

Nadere informatie

Instructie verlengen en hercertificeren van BREEAM- NL In-Use. Versie 1.0, november 2015

Instructie verlengen en hercertificeren van BREEAM- NL In-Use. Versie 1.0, november 2015 Instructie verlengen en hercertificeren van BREEAM- NL In-Use, november 2015 Instructie verlengen en hercertificeren BREEAM-NL In-Use Dit document omschrijft de wijze waarop BREEAM-NL In-Use certificaten

Nadere informatie

Discussiebijeenkomst Breeam In-Use Wat levert het op voor de gebruiker?

Discussiebijeenkomst Breeam In-Use Wat levert het op voor de gebruiker? Dutch Green Building Week, 16 september 2013 ANWB & Techniplan Adviseurs 1. Introductie (15.15 15.25 uur) 2. Vraagstelling DGBC Stefan van Uffelen (15.25 15.30 uur) 3.1. Discussie in workshopvorm deel

Nadere informatie

Duurzaam Ondernemen en DGMR. 1. Inleiding. 1.1 Algemene missie DGMR. Betreft : Beleidsvisie Datum : 10 december 2012

Duurzaam Ondernemen en DGMR. 1. Inleiding. 1.1 Algemene missie DGMR. Betreft : Beleidsvisie Datum : 10 december 2012 Duurzaam Ondernemen en DGMR Betreft : Beleidsvisie Datum : 10 december 2012 1. Inleiding Deze DuOn-beleidsvisie is het overkoepelende document voor het beleid en de initiatieven van DGMR op het gebied

Nadere informatie

Nieuwbouw uitbreiding Distributiecentrum (DC) HSF Logistics Winterswijk BV. Casestudie BREEAM

Nieuwbouw uitbreiding Distributiecentrum (DC) HSF Logistics Winterswijk BV. Casestudie BREEAM Nieuwbouw uitbreiding Distributiecentrum (DC) HSF Logistics Winterswijk BV Casestudie BREEAM 2 Inhoud SITUATIE PROJECT...3 GEBOUWINFORMATIE...4 INNOVATIEF EN MILIEUBESPAREND ONTWERPEN...6 MILIEUBESPAREND

Nadere informatie

Sector- en keteninitiatieven

Sector- en keteninitiatieven Sector- en keteninitiatieven Conform 1.D.1, 1.D.2 en 3.D.1 Onderzoek naar initiatieven en toelichting op de actieve deelname aan het initiatief van Boomkwekerij Gebr. Van den Berk B.V. Auteur(s): R.H.J.M.

Nadere informatie

Sector- en keteninitiatieven Conform 1.D.1, 1.D.2 en 3.D.1

Sector- en keteninitiatieven Conform 1.D.1, 1.D.2 en 3.D.1 Sector- en keteninitiatieven Conform 1.D.1, 1.D.2 en 3.D.1 Onderzoek naar initiatieven en toelichting op de actieve deelname aan het initiatief van PUK Benelux B.V. Auteur(s): Mevr. Marjan Giezen, CO₂-functionaris,

Nadere informatie

Kiwa-Watersymposium / opstellen van milieuverklaringen Rense Kuil - Kiwa

Kiwa-Watersymposium / opstellen van milieuverklaringen Rense Kuil - Kiwa Kiwa-Watersymposium / opstellen van milieuverklaringen Rense Kuil - Kiwa 19 april 2018 Trust Quality Progress Voorstellen Wet kwaliteitsborging voor het bouwen 2 statement Hedendaags ondernemen is jongleren

Nadere informatie

Bepaling van de milieuprestaties van gebouwen en gww-werken (MPG) Geactualiseerde versie 2015

Bepaling van de milieuprestaties van gebouwen en gww-werken (MPG) Geactualiseerde versie 2015 Bepaling van de milieuprestaties van gebouwen en gww-werken (MPG) Geactualiseerde versie 2015 Inhoud 1 Inleiding 5 2 Bepaling van de milieuprestatie van gebouwen en GWW-werken 7 2.1 Klare taal in de bouw

Nadere informatie

CO2-Prestatieladder. Actieve deelname initiatieven Schilderwerken De Boer Obdam B.V.

CO2-Prestatieladder. Actieve deelname initiatieven Schilderwerken De Boer Obdam B.V. CO2-Prestatieladder Actieve deelname initiatieven Schilderwerken De Boer Obdam B.V. 3.D. Actieve deelname initiatieven (2016.001)website.docx Pagina 1 van 9 Inhoudsopgave 1 Actieve deelname initiatief...

Nadere informatie

3.B.2 Energie Management plan. Pagina van 6

3.B.2 Energie Management plan. Pagina van 6 3.B.2 Energie Management plan Pagina van 6 1 Documentversie: 1.0 Datum: April 2014 Contactpersoon: Arnoud Fokkens, arnoud.fokkens@ziut.nl, tel: 06-52.54.10.83 G Pagina 2 van 6 Inhoudsopgave 1 Energie management

Nadere informatie

Samen aan de slag met CO 2 -reductie

Samen aan de slag met CO 2 -reductie Samen aan de slag met CO 2 -reductie CO 2 CO 2 CO 2 Versie 1 mrt 2018 Inleiding De Koninklijke Ginkel Groep is een allround groenbedrijf en is actief met het duurzaam vergroenen van de leefomgeving en

Nadere informatie

Leegstand kantoren en gebouwen. Ervaringen in Nieuwegein en rol Jutphaas Wonen 16 oktober 2013. Marco van Dijk

Leegstand kantoren en gebouwen. Ervaringen in Nieuwegein en rol Jutphaas Wonen 16 oktober 2013. Marco van Dijk Leegstand kantoren en gebouwen Ervaringen in Nieuwegein en rol Jutphaas Wonen 16 oktober 2013 Marco van Dijk Korte introductie Jutphaas Wonen Problematiek kantoren Nieuwegein Wat doet gemeente Nieuwegein

Nadere informatie